express 07-2017

grudzień 2017 Oddaję w Państwa ręce ostatni w tym roku numer Expressu Powiatu Starogardzkiego i szczerze z całego serca zachęcam do przeczytania jeszcze przed Świętami Boże- go Narodzenia rozmowy z ks. Biskupem Se- niorem Piotrem Krupą. Piszę rozmowy, bo to nie jest wywiad, to jest rozmowa, którą dzięki nam może przeżyć każdy. Wierzę, że po tej rozmowie świat wokół Was nabierze innych barw. Koniec roku obfituje w dużo dobrych wie- ści dla naszego regionu, dla naszej Ma- łej Ojczyzny, chcąc przekazać Państwu ich jak najwięcej, zwiększyliśmy objętość Expressu o 8 stron. Czas Świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku to czas wzajemnych życzeń. Mamy ich dla Państwa od naszych parlamenta- rzystów, samorządowców, przedsiębiorców pełną okazałość. Każde z ży- czeń niesie z sobą bogactwo słów starannie dobranych. Szanowni Państwo, przyjmijcie proszę ode mnie oraz całego zespołu re- dakcyjnego moc życzeń płynących z głębi serca. Niech pod pachnącą choinką znajdą się nie tylko upragnione prezenty, ale też miłość, życzli- wość i wzajemne zrozumienie. A w Nowym 2018 Roku niech szczęście i pomyślność nigdy Państwa nie opuszczą, a wewnętrzna wiara niech codziennie dodaje sił i energii do uzyskania pełni życia przez wszystkie 365 dni.FOTO Marek DUZOWSKI MIESIĘCZNIK TEMAT Z OKŁADKI INFORMACYJNO-PUBLICYSTYCZNY 4 Ksiądz Biskup Senior Piotr Krupa - Żebyście byli Kociewiakami POWIATU STAROGARDZKIEGO BIZNES Redakcja: Spotkanie wigilijne SKB - ZP 10 PBD gotowe wykonać ul. Lubichowska 36, 14 każde zadanie 83-200 Starogard Gdański, SAMORZĄD Ulica Kościuszki tel. 58 531 08 40, 16 komfortowa i bezpieczna e-mail: [email protected] Musimy wykorzystać szansę 18 - rozmowa z marszałkiem Wydawca: Mieczysławem Strukiem Kancelarie Doradców Prawnych Skarszewskie przedszkole 20 FELIETON i Inwestycyjnych FACT Sp. z o.o. Odpuść sobie cudze życie Zespół redakcyjny: 22 Kobieca logika 24 ZDROWIE Beata Odziemkowska VIII Kociewskie Dni – redaktor naczelny, 26 Ginekologiczno - Położnicze EKOLOGIA Piotr Pielecki, Ireneusz Makiła, Star - Wik - źródło zdrowej wody Maria Hempel, Stanisław Sierko, 28 Nic o nas bez nas Marek Duzowski, Anna Grabowska, 32 Kociewie najrzy się z naturą 34 SPOŁECZEŃSTWO Marta Bronk-Szambowska. Harcerskie martyrologium Dział techniczno informacyjny: 36 Mikołajki w gminie Zblewo 38 Wizyta Mikołajów w szpitalu Mateusz Kowalski 40 SPORT Dział reklam i ogłoszeń: Bieg zatrzymany w kadrze [email protected], 42 Równe szanse 44 tel. 513 393 393 (za treść reklam i ogłoszeń redakcja nie odpowiada). copyright © 2017 Wszelkie prawa zastrzeżone Kancelarie Doradców Prawnych i Inwestycyjnych FACT Sp. z o.o. Redakcja nie zwraca tekstów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo redagowania i skracania. Rozpowszechnianie redakcyjnych materiałów publicystycznych bez zgody wydawcy jest zabronione. Druk: www.drukarniakim.pl

„ Człowiek to jest taka istota z jednej strony doskonała, bo dzieło Pana Boga, a z drugiej strony tyle zła potrafi wyrządzić sobie i drugiemu człowiekowi...WYWIAD Beata ODZIEMKOWSKA, Anna GRABOWSKA, Piotr PIELECKI Świąteczna rozmowa z Biskupem Seniorem Piotrem Krupą Biskup Piotr Krupa wywodzi się z diecezji tarnowskiej. Urodził się 19 czerwca 1936 roku w Braciejowej. Po drugiej wojnie światowej wraz z rodziną osiadł w Złotowie. 14 maja 1961 roku z rąk biskupa Wilhelma Pluty przyjął święcenia kapłańskie. Był wikariuszem w Gubinie, Świebodzinie, Kołczygłowach. Został skierowany na studia do Francji z teologii moralnej na Wydziale Teologii Katolickiej Université des Sciences Humaines w Strasburgu. W 1992 roku, w związku z reorganizacją diecezji w Polsce, bp Piotr Krupa został biskupem pomocniczym pelplińskim.

TEMAT Z OKŁADKI FOTO Marek DUZOWSKI

6 TEMAT Z OKŁADKI„ Przy dziewiątej pluskwie nagle wojewoda podskoczył, proszę księdza Biskupa, radość wielka, możecie budować jeden kościół, a Krupa dostanie paszport.Czym te święta Bożego Narodzenia po- Jest bardziej głębokie pytanie, czy to jest trudne, ale piękne. Natomiast, gdy jestwinny dla nas być? dla mnie. Czy dla mnie jest ten Kościół, tylko taki pozorny związek, nie ma miłości,Samo słowo świętowanie jest bardzo taka wiara, taka ewangelia. Myśmy tego to gdzie zawiesić nasze dobro?piękne. Człowiek musi pracować, musi nie stworzyli, to jest dar Boży. Wierzący,się utrzymać, a świętowanie ma swoją ale nie praktykujący, to tak jakbyśmy po- Co Księdza Biskupa cieszy, a co boli wbardzo bogatą treść. Bylibyśmy tylko ro- wiedzieli, jestem głodny, ale najedzony. polskim katolicyzmie?botami, gdyby nie było świąt, gdyby nie To jest paradoks. Nie można swojego ży- Boli mnie reumatyzm (śmiech), ale to takabyło tych treści, które wyjaśniają naszą cia zawieszać w próżni. Wiara musi być w boleść, z której można się pośmiać. Niecodzienną aktywność. Najlepiej by było, czymś osadzona. Człowiek, który napraw- chciałbym polskiego katolicyzmu osą-gdyby była taka większa równowaga po- dę wierzy, nie obejdzie się bez oddawa- dzać, bo marny ze mnie sędzia. Starammiędzy aktywnością gospodarczą, poli- nia czci Panu Bogu. Jak się Boga kocha, się Pana Boga słuchać i czynić dobro.tyczną i tą zwykłą religijną treścią w życiu to trzeba zrobić krok w jego kierunku. Człowiek to jest taka istota z jednej stronyczłowieka. Od tej równowagi dużo zależy. Praca, rodzina, to wszystko jest wartość, doskonała, bo dzieło Pana Boga, a z dru-Jakie życie, takie świętowanie, jakie świę- ale do tej wartości trzeba też dać siebie, giej strony tyle zła potrafi wyrządzić sobietowanie, taka postawa człowieka na co Bogu, ludziom, rodzinie, ojczyźnie. i drugiemu człowiekowi...dzień. Apropo's rodziny. Niedawno poseł Szy- Co stanowi taką największą tajemnicęCzy nie odnosi Ksiądz Biskup wrażenia, że mański mówił o problemie porzucanych kościoła, co daje mu siłę, co jest w nimświęta się nam komercjalizują, że zatra- dzieci po rozwodach, że małżeństwo jest takiego, co przyciąga?camy tego ducha świąt? traktowane w taki bardzo materialny spo- Odpowiedź jest prosta, ale strasznie trud-Rzeczywiście tak jest. To jest bardzo wielka sób... na do realizacji. Głęboka wiara połączo-strata dla człowieka. Nie tylko dla kościo- Smutno mi się robi, jak na to patrzę, bo na z konsekwencjami tej wiary. Jest wieleła. Człowiek jest bardziej złożoną istotą niż to co biedne dziecko winne. Jest miłość, warstw w życiu człowieka, jest pieniądz,tylko praca, dobra doczesne. Przed trzy- ale jest też odpowiedzialność, jeśli jest jest rodzina, jest kościół. Nie wszystkim siędziestoma laty byłem w Strasburgu, tam miłość bez odpowiedzialności, albo od- udaje te kostki dobrze połączyć.studiowałem. Pamiętam największy plac powiedzialność bez miłości, to one niew centrum miasta, od pierwszej niedzieli mają pełnego wymiaru. To jest niestety Ksiądz Biskup już był w Pelplinie, kiedyadwentu zastawiony świecidełkami, taki- też grzech. Bo dziecko wyrasta z miłości była wizyta św. Jana Pawła II, który jestmi jakie i u nas teraz widzimy. To wszyst- człowieka, jeśli potem tej miłości nie ma, jednym z większych, jak nie największymko przeszło i do nas. To co istotne w tych dziecko się tuła nawet po nocy samo i autorytetem dla Polaków. Jak Ksiądz Bi-świętach, to nie jest już ważne, ważne nie ma co jeść to idzie w świat zła. Ojciec skup wspomina tę wizytę i jaką ma z tymżeby sprzedać. Zbyt głęboko wchodzimy święty Jan Paweł II napisał taką książkę związaną refleksję.w świat handlu. „Miłość i odpowiedzialność”, jak nie był To się wydaje tak oczywiste, że aż sobie jeszcze Papieżem. Tam jest przedstawio- człowiek nie stawia takiego pytania. PoCzy możemy święta przeżywać bez ny ten piękny, ale zarazem smutny świat. prostu świętość jego, niezwykła wiedza.udziału w mszy świętej, bez udziału w pa- Życie może być piękne - miłość, Pan Bóg, To był człowiek ogromnej erudycji. Miałemsterce? Jest taki często powtarzany zwrot, rodzina, i są ludzie, którzy się w tych war- okazję do takich osobistych kontaktówjestem wierzący, ale nie praktykujący... tościach realizują, ich życie jest może w trakcie takich nakazanych biskupom

TEMAT Z OKŁADKI 7wędrówek do Rzymu - do progów apo- To Ksiądz Biskup pochodzi ze Złotowa? lików skłonili do tego, by mu pomóc. Tastolskich. Papież przyjmuje całe gremium Rodem nie, bo urodziłem się pod Tarno- młodzież z gruntu była dobra, tylko psułoBiskupów, potem z poszczególnych die- wem. Ale cała nasza wioska poszła z dy- ją przeświadczenie, że człowiek jest sobiecezji, a potem jest jeszcze spotkanie sam mem, jak front szedł już na zachód. 126 sam sterem, żeglarzem i okrętem, że niko-na sam. Myśmy raz w tej rozmowie weszli numerów tej wioski spłonęło. Nas 2 czy go nie potrzebuje.na temat „Teologia wyzwolenia” - jakieś 3 dni wcześniej wysiedlili. Przebywaliśmy20 lat temu. Pomyślałem wtedy – Boże, w takich wagonach towarowych, cała Ten pobyt we Francji przyczynił się doile w tej jego głowie się mieści, jakiego- wioska. A po wojnie w 45. roku...Dom spa- tego, że Ksiądz Biskup został członkiemkolwiek tematu nie dotknął, to dotknął go lony, co robić, no jechać na zachód. I zespołu do spraw kontaktów z Konferen-do głębi. pojechaliśmy do Złotowa. Rodzice dostali cją Episkopatu we Francji. Na czym po-A tej wizyty Papieża nawet nie da się opi- gospodarstwo poniemieckie i tak się zo- legała praca tego zespołu? Czy jeszczesać. Myśmy się bardzo cieszyli, ale było też stało. Ksiądz Biskup w nim uczestniczy.wiele problemów, lęku o bezpieczeństwo, Tak, ale to jest taka cicha robota. Jak jesto to żeby mu zapewnić choćby godzinę I jak w tej Francji, niech nam Ksiądz Bi- konferencja episkopatu to zwykle prze-odpoczynku. Prowadziłem go na górę. skup opowie. wodniczący zaprasza Biskupów z sąsied-Pamiętam jak mi serce waliło. Każdemu W tej Francji zobaczyłem ludzi zagonio- nich krajów. Rozmawiamy o człowieku, obiskupowi mówił na Ty, ale to wynikało z nych pracą, używaniem, podróżami, społeczeństwie, o jego potrzebach.takiej jego bliskości z drugim człowiekiem. może i mających osiągnięcia, ale religij-„Ty” może być przez dużą literę pisane, nie zagubionych. Widziałem tam takie Wśród wiernych, w szczególności w Sta-ale może też być tak mówione, on mó- skrajne postawy. Spotykałem tam lu- rogardzie, krążą wieści, że nowym Bisku-wił przez duże „T”. Bogu dzięki, że wtedy dzi wręcz świętych. Było tam nas pięciu pem Pomocniczym będzie ks. kanonikwszystko się udało, bo szatan nie śpi w ta- polskich księży. Robiliśmy takie wieczory, Grzegorz Weis, Proboszcz parafii Św. Mi-kich chwilach, ale u nas chyba zasnął, bo spotkania „Bóg – Człowiek”, „Wspólnota łosierdzia. Co Ksiądz Biskup sądzi o takiejnic złego nie dał rady zrobić. i indywidualność”. Oni tego potrzebo- kandydaturze? wali. Szukali odpowiedzi. Ale niestety to To są bardzo tajemne sprawy…Ja nieTa wizyta to było dla Kurii wielkie wyzwa- parcie materialne, te samochody, za- wiem, kto jest kandydatem, czy on już jestnie... bawki, narkotyki, to bardzo rozwalało czy jeszcze go nie ma. Zawsze pojawiająWielkie... Ja miałem dwa takie wyzwa- ludziom, zwłaszcza młodym, życie. Czuję się jakieś opinie, że ten czy tamten bę-nia, bo najpierw w Koszalinie, tam byłem taki bardzo wielki smutek, że ta młodzież dzie mianowany. Ale młyny watykańskieBiskupem Pomocniczym. Pamiętam, że nie miała oparcia. Pamiętam, że myśmy są powolne i mielą długo. Ten, który jestbyłem odpowiedzialny między innymi za tam bardzo dobrze żyli z mahometanami, kandydatem na Biskupa o tym nie wie ispotkanie z dziennikarzami, ale nie takie tam było ich wielu. To byli dobrzy, wspa- się tego nie spodziewa.jak tu dzisiaj. Oni cały czas mnie wypyty- niali ludzie. Jak wracaliśmy kiedyś z takichwali ile to przedszkoli i szpitali można by wieczornych wykładów, leżał taki pijany Czego ksiądz biskup chciałby życzyćpostawić za taką pielgrzymkę, za te wy- żebrak, we Francji można ich było często Kociewiakom z okazji Świąt Bożego Na-datki na Ojca Świętego. Nie wiem, czy od spotkać. Spał na kratach, pod którymi rodzenia?siebie to mówili, czy taki był wtedy kurs. płynęły brudy, ale przez to było mu tam Żeby byli Kociewiakami. Bo w tej tradycjiMyślę, że te spotkania z Ojcem Świętym ciepło. Powiedzieliśmy, a niech sobie śpi. kociewskiej, którą ja cały czas odkrywam,były bardzo potrzebne, bo budziły więcej A ci mahometanie na to - nie, nie może- jest bardzo dużo dobra, dobrych obycza-odwagi do wiary. my go tak tu zostawić! To oni nas kato- jów i przede wszystkim Pan Bóg.A jak ksiądz biskup wspomina pobyt weFrancji? Jak do niego doszło?Dostałem stypendium od Biskupa fran-cuskiego. Powiedział do mojego Biskupa- przyślij mi jednego księdza, na mój koszt.Ja byłem wikarym kiedy biskup mnie we-zwał do Gorzowa i mówi – zdobyłem sty-pendium. Pojedziesz do Francji na studia.Lubisz ser? Skołowany odpowiedziałem,że lubię. No to pojedziesz. Miał być tenwyjazd, ale nie było paszportu. 2 i pół rokumi go nie dawali. W tamtym czasie przezmoje seminarium przejeżdżał biskup Plutado Zielonej Góry, starał się tam o wybu-dowanie kościołów. Władze wojewódzkietego nie chciały. Jadąc tam poprosił naso modlitwę przed rozmowami z nimi. Je-den z księży, który miał skończoną elektro-nikę, zorientował się, że w kurii biskupiej i wdomu księdza Biskupa jest mocno rozbu-dowany podsłuch i jak biskup jechał na tospotkanie z władzami, zabrał ze sobą tepluskwy, miał ich z dziewiętnaście. Czeka-liśmy na jego powrót. Wreszcie przyjechałi opowiedział. To było tak, usiadł wojewo-da, wziął grubą teczkę, otworzył i wykładajedną teczkę, drugą, a ja wyłożyłem mojąteczkę i te pluskwy tak rozkładam przedsobą. Przy dziewiątej pluskwie nagle woje-woda podskoczył, proszę księdza Biskupa,radość wielka, możecie budować jedenkościół, a Krupa dostanie paszport. Takabyła wtedy rzeczywistość. Dali mi pasz-port, taki na jedno przekroczenie granicy,i pojechałem. Jak zmarł mój ojciec, to sięnie odważyłem na powrót do Złotowa, bomusiałbym od nowa zacząć proceduręubiegania się o paszport.

BIZNES

BIZNES

10 BIZNES I. WYRÓŻNIENIA PRZYZNANE PRZEZ POSZCZEGÓLNE MINISTERSTWA:Ważnym elementem uroczy- Za Zasługi Dla Budownictwa Zasłużony Dla Rolnictwastej gali, było wręczenie ho- Jarosław Wasielewski Waldemar Ciesielskinorowych odznaczeń. Uczynił – Prezes firmy „Elmot” sp. z o.o. – Właściciel firmy „Barpol”to wiceminister Infrastruktury i Za Zasługi Dla Drogownictwa sp. z o.o. BarłożnoBudownictwa Kazimierz Smo- Grzegorz Rozmus – Prezes firmy PBD S.A. Zasłużony Dla Kultury Polskiejliński oraz wicemarszałek woj. Za Zasługi Dla Transportu Mirosław Kalkowskipomorskiego Ryszard Świlski, Grzegorz Chudzik – Prezes Towarzystwa Ziemi Kociewskiej,przy czym odznaczenie „Za Za- – Właściciel firmy „Gregor – Trans” Maciej Mostowysługi Dla Sportu”wręczył wraz z Henryk Klecha – Dyrektor MZK, – Właściciel PPUH „Honia” Skarszewy,wiceministrem Radosław Mi- Ryszard Kupka Ryszard Szwoch – Historykchalski, prezes Pomorskiego – Właściciel OS Kontroli Pojazdów Kaliska, Za Zasługi Dla SportuZwiązku Piłki Nożnej. Andrzej Pograniczny – Prezes PKS S.A. Dariusz Suwalski Za Zasługi Dla Ochrony Środowiska – Właściciel firmy „Dawika”, Joanna Myślińska Adam Sobiecki – Prezes „STAR-WIK” sp. z o.o. – Dyrektor GOSiR w Skarszewach

BIZNES 11II. MEDALE SKB-ZP „ZA WSPIERANIEROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI”Przemysław Biesek – Talewski – V-ce Pre-zydent Starogardu Gd., Kazimierz Chyła– V-ce Starosta Starogardzkiego, Stani-sława Głąb – Brandt – Kierownik Prak-tycznej Nauki Zawodu w ZSE, Artur Herold– Wójt Gminy Zblewo, Sławomir Janicki– Wójt Gminy Kaliska, Hieronim Bieliń-ski – Właściciel firmy „Integra”, BolesławBuda – Właściciel firmy Drukarni „Buda”,Stefan Brandt – Właściciel BlacharstwaSamochodowego, Grzegorz Gołębiewski-Właściciel firmy GBG „Gołębiewski”, Bo-gusław Kowalski – Prezes Graal S.A. Wej-herowo, Elżbieta Rembiasz – Właścicielkafirmy „Restal”, Ryszard Stobba – Właścicielfirmy „Reflex”, Tadeusz Włodarczyk - Prze-wodniczący Rady Nadzorczej „Grupy Ka-pitałowej Iglotex”.III. MEDAL „ZA ZASŁUGIDLA STAROGARDU GDAŃSKIEGO”Mariusz Szwarc - Właściciel firmy „Broker”Medal „Za zasługi dla Starogardu” przy-znali Mariuszowi Szwarcowi radni RadyMiasta Starogard Gdański na sesji w dniu29 listopada br. Prezes firmy PHU„Broker”sp. z o.o. zapisał się w historii miasta przedewszystkim jako inwestor, działacz społecz-ny, Przyjaciel Kultury i Mecenas Sportu.Swoimi działaniami zarówno w dziedzinieekonomii, jak i na polu społecznym, kul-turalnym, sportowym i turystycznym, zmie-nia na lepsze wizerunek miasta.Ponadto współpracuje ze szkołami bran-żowymi, współtworzy klasy patronackie,gabinety specjalistyczne oraz jest funda-torem nagród i stypendiów dla wyróżnia-jących się uczniów. Dzięki jego pomocyKociewskie Centrum Zdrowia zmodernizo-wało sale i gabinety na oddziałach neu-rologii i chirurgii.

12 ZDROWIE

SAMORZĄD 13

14 BIZNESgotowewykonaćkażdezadaniePrzedsiębiorstwo Budowy Dróg S.A., z siedzibą w Starogardzie Gdańskim, jest firmą z wielolet-nim doświadczeniem, cieszącą się opinią solidnej i wiarygodnej. Zasięgiem swojego działa-nia obejmuje tereny leżące w granicach województw: Pomorskiego, Kujawsko-Pomorskiegoi Warmińsko-Mazurskiego. Rozbudowany potencjał techniczny pozwala jej na realizacje sze-rokiego spektrum zadań z branży drogowej i pokrewnych. Misją firmy jest kompleksowa reali-zacja i dostarczanie profesjonalnie wykonanych usług inżynierskich, związanych z remontamioraz budową dróg, ulic, placów wraz z infrastrukturą towarzyszącą tym robotom. Z prezesemPBD Grzegorzem Rozmus i wiceprezesem firmy Kamilem Rozmus rozmawia Piotr Pielecki. J aka jest geneza powstania firmy? w pracy, a obecnie jest wiceprezesem G - Korzenie PBD sięgają roku spółki. Posiadamy 80 % akcji w spółce, a 1992, kiedy działaliśmy jako przed- syn w naturalny sposób jest moim następ- siębiorstwo państwo. Po pięciu la- cą. Pod tym względem możemy mówić o tach nastąpił okres transformacji charakterze rodzinnym firmy. Jednak nie i dokładnie 3 listopada 1997 roku możemy zapominać, że jesteśmy przede powstała spółka akcyjna Przedsiębiorstwo wszystkim spółka prawa handlowego. Budowy Dróg S.A., której akcjonariuszami byli pracownicy firmy. Był to nie łatwy okres Wielu właścicieli dzisiaj dużych i dobrze dla firmy. Przełom nastąpił w roku 1999 i był prosperujących firm, które powstały w okre- bezpośrednio związany z wizytą Papieża sie transformacji politycznej ma problem z Jana Pawła II w Pelplinie. Wzrosło wówczas przekazaniem ich w „dobre ręce”. Pan naj- znacznie zapotrzebowanie na nasze usługi wyraźniej ma ten problem za sobą? związane z budową i remontem dróg. Zysk G - Posiadanie następcy jest dla mnie du- z zrealizowanych zleceń pozwolił nam na żym sukcesem i szczęściem. Zdaje sobie zakup nowego sprzętu i unowocześnienie sprawę, że znalezienie osoby zaufanej i od- zakładu. danej firmie jest bardzo trudne. Czy dzisiaj po latach przemian, kiedy to Jaki jest zakres działalności firmy? pana syn jest wiceprezesem firmy, określił G - Firma specjalizuje w budownictwie by pan PBD mianem firmy rodzinnej, oczy- drogowym szeroko rozumianym. Jesteśmy wiście w dobrym słowa tego znaczeniu? właściwie przygotowani wykonać każde G - Mając jednego syna, marzyłem o tym, zadanie. aby poszedł w moje ślady i starałem się go w taki sposób pokierować, żeby zdobył wy- Czy specjalizujecie się państwo w jakiś kształcenie w branży. Dzisiaj mogę powie- projektach? dzieć, że się udało. Kamil skończył Politech- G - Naszą specjalnością jest układanie na- nikę Gdańską z wyróżnieniem i przyszedł wierzchni bitumicznych. Dysponujemy swo- pracować do PBD. Stopniowo awansował imi zespołami, swoim sprzętem zarówno

BIZNES 15tym do układania nawierzchni jak i produk- G - Naszą siłą jest doświadczenie i ope- K - Nasza firma startuje praktycznie docji. W naszej bazie w Pelplinie mamy zakład ratywność w działaniu, na którą składa wszystkich przetargów w regionie, aż doprodukcji mieszanek asfaltowych. się szybkość podejmowania decyzji czasu zapełnienia portfela zamówień, oraz przygotowania oferty, elastyczność które jesteśmy zdolni wykonać. Przykła-Czym dzisiaj różni się technologia budowy w realizowaniu zadania, sprawna i kom- dowo w kończącym się roku 2017 wy-dróg od tej sprzed kilkunastu lat? pleksowa organizacja budowy. W fir- startowaliśmy do 62 przetargów na łącz-G - Jeszcze dzisiaj mówi się bardzo często mach o strukturze korporacyjnej proces ną kwotę ofert blisko 380 mln złotych.„wylać asfalt”, co kojarzy się z rozgrzanym decyzyjny bywa rozciągnięty w czasie. Wygraliśmy 21 postępowań na kwotękotłem i smolarzem. Jednak to już nie te ponad 54 mln.czasy. Dzisiaj asfalt, jako ten czynnik wiążą- Dostrzegam, że panowie się świetniecy stanowi zaledwie 5 % składu masy as- uzupełniacie. Pan Grzegorz ze swoim Jaka jest panów ocena postępowańfaltowej, resztę stanowią kruszywa, dodatki doświadczeniem włada terenem bu- przetargowych? Czy zamawiający,różnego rodzaju, a wszystko jest wytwarza- dowy, a do pana Kamila należy ta sfera często są to samorządowcy, mogą jene w specjalnej maszynie przy wykorzysta- przygotowania dobrej oferty przetargo- swobodnie kształtować?niu najnowszych technologii. wej? K - Prawo o zamówieniach publicznychK – Szacujemy, że rok 2017 zamkniemy wy- G - Kamil zajmuje się stopniowo już tak jest skonstruowane, że praktycznienikiem produkcji mas asfaltowych na po- wszystkim, a ja coraz bardziej jestem nie daje żadnego pola manewru wło-ziomie 100 tyś. ton. tym człowiekiem od „gaszenia poża- darzom. Wynik przetargu determinuje rów”. Najważniejsze decyzje podejmu- najniższa cena.Jeżeli już tak szeroko rozmawiamy o tych jemy wspólnie i o wszystkim siebie infor-masach asfaltowych, to czy produkujecie mujemy. Panie prezesie, pana praca została do-je również w różnych kolorach? K- Uważam, że naszą silną stroną jest ze- ceniona nie tylko przez użytkownikówG - Oczywiście, że takimi możliwościami spół pracowników. To uwidacznia się w dróg, ale przez władze rządowe, po-dysponujemy. Wykonaliśmy nawet w Sta- trudnych i ciężkich chwilach, których na nieważ otrzymał pan w grudniu z rąkrogardzie kilka nawierzchni kolorowych. budowie nie brakuje. Mamy do siebie wiceministra Infrastruktury i Budownic-Znamy tą technologię, nie jest to coś nad- zaufanie. twa odznakę „Zasłużony dla drogownic-zwyczajnego w ujęciu technicznym, ale G – W pełni zgadzam się z synem. Mam twa”.w sensie medialnym, wizualnym zapewne zaufanie do naszych pracowników,interesujące. wiem na co nas stać, wiem jakie są na- G - Tak. Chciałbym podziękować zarzą- sze mocne strony. dowi SKB ZP za wystosowanie do panaFirma PBD ma na swoim koncie parę zna- ministra stosownego wniosku, a panunych i rozpoznawalnych inwestycji w Staro- O sile firmy często decyduje ilość reali- ministrowi za jego uwzględnienie. Cieszęgardzie, może pan je nam przypomnieć ? zowanych rocznie zleceń, które zdoby- się i traktuje to odznaczenie jako doce-G - Taka największą inwestycją, którą re- wa się w drodze przetargu. Do ilu prze- nienie nie tylko mojej pracy, ale całejalizowaliśmy z firmą Strabag, to była prze- targów rocznie startujecie? naszej firmy.budowa Drogi Krajowej 22 w StarogardzieGdańskim, praktycznie przejście przez całyStarogard. To była trudna inwestycja, alerozłożona w czasie. Drugą taką inwesty-cją, którą chciałbym wspomnieć to byłatzw. mała obwodnica Starogardu. Nauwagę zasługuje niewątpliwie budowadrogi Nowej Jabłowskiej z budową mostui przejściem przez cmentarze, co stanowiłopoważne wyzwanie, ponieważ trzeba byłoprzenosić groby. Wcześniej była przebudo-wa skrzyżowania ul. Pomorskiej i Jana Paw-ła II.Co uważa pan za mocną stronę PBD?

16 SAMORZĄD Ulica Kościuszki komfortowa i bezpieczna Zakończyła się długo wyczekiwana przez starogardzian przebudowa jednej z najstar- szych dróg w mieście. Teraz kierowcy mają zapewniony pełen komfort jazdy przez centrum miasta, aż do drogi wylotowej na Tczew. 15 grudnia prezydent miasta oficjal- nie otworzył przejazd drugim odcinkiem nowo wyremontowanej ulicy Kościuszki.T egoroczna inwestycja koszto- chyba jeden z najlepszych prezentów dla dyrektor rejonu dystrybucji ENERGA Ope- wała 4 540 000 zł. Prawie po- mieszkańców – powiedział Janusz Stanko- rator S.A. Robert Karbinski. Szczególne po- łowę, czyli 1 896 765 zł Gmina wiak. – Bardzo nas cieszy, że udało się za- dziękowania prezydent skierował też do otrzyma w formie dofinanso- kończyć tę ważną dla Miasta inwestycję swoich współpracowników. wania z Urzędu Województwa w terminie – dodał. - Oddajemy do użyt- Kierownik budowy i wiceprezes firmy PBD ku nowoczesną, bezpieczną i ładną ulicę. S.A Kamil Rozmus podziękował wszystkim Pomorskiego z „Programu roz- Mam nadzieję, że ułatwi ona komunika- mieszkańcom miasta za wyrozumiałość i cję i usprawni ruch w centrum miasta. cierpliwość.woju gminnej i powiatowej infrastruktury Prezydent podziękował Wojewodzie Po- Obecnie ulica Kościuszki ma 7 metrów i morskiemu za dofinansowanie inwestycji, nowe oświetlenie. Jest też monitorowa-drogowej na lata 2016-2019”. Starostwu Powiatowemu za partycypację na. W miejscach silnego natężenia ruchu w jej kosztach przebudowy oraz radnym (głównie w okolicach skrzyżowań i szkół)Prezydent miasta, Grzegorz Rozmus pre- Rady Miasta za podjęcie stosownych w celu jego uspokojenia i zapewnienia uchwał umożliwiających wykonanie zda- pieszym bezpieczeństwa pojawiły się wy-zes PBD S.A. oraz Joanna Myślińska prezes nia. Specjalne podziękowania otrzymali sepki azylowe, a przejścia dla pieszych i prezes firmy PBD S.A. Grzegorz Rozmus, rowerzystów zostały dodatkowo doświe-„STAR-WiK” uroczyście przecięli wstęgę i prezes PWK STAR-WiK Joanna Myślińska i tlone.oficjalnie otworzyli drugi odcinek zmoder-nizowanej ulicy Tadeusza Kościuszki.– Z wielką przyjemnością zamykam drugietap inwestycji i tym samym otwieramcałą ulicę Kościuszki w nowej odsłonie. Wprzededniu Świąt Bożego Narodzenia to

INWESTYCJE 17

18 SAMORZĄDMUSIMYWYKORZYSTAĆSZANSĘ– rozmowa z marszałkiem województwa pomorskiego Mieczysławem StrukiemP anie Marszałku, to dość wyjątko- we: rząd, a konkretnie wiceminister rozwoju Jerzy Kwieciński, chwali samorząd województwa pomor- skiego za sprawność i tempo wy- korzystywania środków unijnych.Podkreśla też, że równie dobrze radziliśmysobie w poprzedniej perspektywie finanso-wej.Z twardymi danymi nie da się dyskuto-wać, nawet mimo różnic politycznych,czy partyjnych. Rzeczywiście mamy sporedoświadczenie z poprzedniej perspektywyi wykorzystujemy je obecnie. A jest o cowalczyć. W ramach Regionalnego Pro-gramu Operacyjnego na lata 2014 – 2020możemy otrzymać aż 7,5 mld zł dotacji unij-nych. A jeśli będziemy sprawnie wykorzy-stywać przekazane środki, to dostaniemyjako swoisty „bonus” kolejne 480 mln zł. Wsumie możemy dostać nawet 8 mld zł – tokwota niemal dwukrotnie większa od tej,którą otrzymaliśmy w latach 2007 - 2013. Ato oznacza, że nigdy dotychczas nie było, „ Z twardymii pewnie nigdy już w historii województwa danymi nie da sięnie będzie, tak dużego programu opera- dyskutować, nawet mimocyjnego będącego w dyspozycji władz sa- różnic politycznych,morządowych. Tylko od nas zależy, czy wy- czy partyjnych.korzystamy tę wyjątkową szansę, czy nie.I wykorzystujemy. Jak nam idzie?Wszystko wskazuje na to, że znakomicie.Zarząd Województwa Pomorskiego zakon-traktował już 71% budżetu programu unij-nego, to jest 1143 projekty o łącznej war-tości 7,5 mld zł. Środki unijne w tych inwe-stycjach to prawie 5,3 mld zł. To najlepszywynik w kraju. Pomorskie od ponad rokujest liderem rankingu efektywności realiza-cji programów unijnych w Polsce.Jest to oczywiście nie tylko sukces samorzą-du województwa pomorskiego, ale równieżbeneficjantów: gmin i miast pomorskich,powiatów, przedsiębiorców, pomorskichuczelni, organizacji pozarządowych i wieluinnych, którzy dzięki tym środkom zmieniająswoje małe ojczyzny, swoje przedsiębior-stwa. Dzięki dobrej współpracy Pomorzestaje się coraz lepszym miejscem do życia.

SAMORZĄD 19Warto dodać, że nie tylko ranking wykorzy- Czy wśród wielu projektów w ramach RPOstania środków UE, ale także inne analizy któreś są Panu szczególnie bliskie? Albozewnętrzne potwierdzają dobre przygo- wydają się wyjątkowe?towanie regionu. W dokumencie Komisji Projektów jest wiele i wszystkie są ważne,Europejskiej „Mój region, moja Europa, znaczące. Osobiście bardzo kibicuję pro-nasza przyszłość: sprawozdanie w sprawie gramom dotyczącym rewitalizacji pomor-spójności gospodarczej, społecznej i teryto- skich miejscowości. To będzie ten rodzajrialnej” Pomorze uplasowało się na najwyż- inwestycji, którą najłatwiej dostrzec naszym miejscu spośród polskich województw własne oczy – czy to jako mieszkaniec, czybiorąc pod uwagę wskaźnik jakości rzą- turysta odwiedzający nasz region. Ostatniodzenia. zdecydowaliśmy o przekazaniu ponad 153 mln zł na projekty rewitalizacyjne w 15 po-Czego dotyczą obecnie realizowane pro- morskich miastach położonych poza Ob-jekty? szarem Metropolitalnym Trójmiasta (OMT),Długo można by wymieniać, dlatego że takich jak Słupsk, Lębork, Malbork czy Ko-realizowane są projekty dotyczące wielu ścierzyna. Jednak nie dla wszystkich miastabardzo różnych obszarów. Ponad 807 mln starczyło unijnych dotacji. W przypadkuzł zostało uruchomionych na rozbudowę pojawienia się dodatkowych środków (wdróg oraz na rozwój transportu publiczne- postaci oszczędności inwestycyjnych przygo. Powstają na przykład węzły przesiadko- realizacji projektów) dofinansowanie otrzy-we transportu zbiorowego w całym woje- ma kolejne pięć miast, które też o takąwództwie, przebudowywane są drogi wo- pomoc wnioskowały. Wcześniej dotacjejewódzkie – łącznie dziesięć odcinków wraz udzieliliśmy także 7 miastom, które wcho-z już oddaną do użytku obwodnicą Kartuz. dzą w skład OMT. To łącznie 26 projektów414 mln zł przeznaczyliśmy na moderniza- o wartości prawie 248 mln zł. Rewitalizacjącję dwóch ważnych linii kolejowych: 207 objęte zostaną dzielnice m.in. w Gdańsku,Gardeja-Malbork oraz 405 z Miastka do Gdyni, Rumii i Wejherowie.Ustki, a także budowę zintegrowanego sys-temu monitorowania bezpieczeństwa oraz Wygląda na to, że dostrzegalne zmianyzarządzania informacją pasażerską na linii zajdą w całym regionie.Szybkiej Kolei Miejskiej od Śródmieścia do Bardzo jestem też ciekawy jak rozwinie sięRumii. W ramach projektu dotyczącego li- projekt roweru miejskiego, który rozrósł sięnii SKM zmodernizowany zostanie budynek do skali 14 uczestniczących gmin. Cały pro-Dworca Podmiejskiego w Gdyni Głównej jekt kosztuje 20 mln zł, z czego 17,5 mln zł tooraz osiem peronów na tej trasie. Wspar- właśnie dotacja przyznana w ramach RPO.cie kierowane jest również do przedsiębior- System ma być najnowocześniejszy w kraju,ców, którzy myślą o ekspansji zagranicznej, a co najważniejsze – jego zasięg sprawi, żerozwoju innowacji i wprowadzaniu nowych będzie można wypożyczyć rower w Gdań-produktów bądź usług na rynek. Środki unij- sku, czy Gdyni, a potem dojechać nim np.ne przeznaczone są również na moderniza- do Władysławowa, albo do Kartuz.cję energetyczną budynków mieszkalnychi publicznych. Inny ciekawy i wyjątkowy projekt to „Zdolni z Pomorza 2016-2021”. W jego skład wchodziAle środki unijne to nie tylko „twarde” in- 26 inicjatyw realizowanych przez Samorządwestycje… Województwa Pomorskiego w partnerstwieNie, nie. Osoby bezrobotne mogą wziąć z 19 powiatami oraz siedmioma szkołamiudział w projektach aktywizujących, w wyższymi. Uczestnikami projektu Zdolni z Po-ramach których są dostępne dotacje na morza mogą stać się uczniowie szkół pod-rozpoczęcie działalności gospodarczej, stawowych (klasy VII-VIII), gimnazjalnych ia młodzież – już w niedalekiej przyszłości – ponadgimnazjalnych, wykazujący szcze-będzie mogła skorzystać z profesjonalnie gólne uzdolnienia, zaś celem projektu jestwyposażonych szkół zawodowych i uczel- zapewnienie tym uczniom pomocy w ichni wyższych, w których będzie realizowany rozwoju osobistym. Wsparcie udzielane jestprogram nauczania, dostosowany do po- uczniom posiadającym talenty zarówno wtrzeb zmieniającego się rynku pracy. dziedzinie nauk ścisłych, jak i humanistycz- nych. Wartość wszystkich projektów to 27,3Czyli zyskują praktycznie wszyscy? mln zł.Nie ma chyba osoby, mieszkańca Po-morza, który nie korzystałby z inwestycji Reasumując: mamy powody do zadowo-czy projektów realizowanych w ramach lenia?RPO. Jako zwykły użytkownik – czy to kie- Mamy, ale warto też pamiętać, że nierowca, czy pasażer, rodzic, pacjent, czy chwali się dnia przed zachodem słońca.choćby turysta. Ale – mówiąc globalnie – Cieszę się z pochwał, przyznaję, że radzimytrzeba dostrzec jeszcze jeden aspekt: na sobie dobrze, ale osobiście sukcesem będętak dużym zastrzyku pieniędzy zyskuje też się chwalił dopiero kiedy inwestycje i pozo-gospodarka naszego regionu. Wszędzie stałe projekty zostaną zrealizowane. Waż-tam, gdzie ruszają nowe, duże i ważne in- ne jest też, żeby nie było niepotrzebnychwestycje, podmioty, które je realizują, ku- zakłóceń w postaci nadmiernych i uciążli-pują sprzęt, zamawiają usługi, czy roboty wych ingerencji i kontroli ze strony różnychbudowlane. Zatrudniają pracowników. A rządowych instytucji. W system zarządzaniato wpływa na dynamikę rozwoju gospo- RPO wbudowanych jest wystarczającodarczego naszego województwa. Najpro- dużo mechanizmów zabezpieczającychściej mówiąc – pieniądze, które trafiają do przed popełnianiem błędów, a każde do-naszego pomorskiego „krwiobiegu”, rozle- datkowe obciążenie biurokratyczne możewają się po nim i krążą, przez co wzmacnia pogorszyć efektywność działania i opóźnićsię cały region. realizację projektów.

20 SAMORZĄDSkarszewskie przedszkole cieszy dzieciW uroczystym otwarciu nowego skrzydła Publicznego Przedszkola Nr 2 w Skarszewach wziął udziałmarszałek Ryszard Świlski, władze gminy z burmistrzem Jackiem Pauli, wiceburmistrzem MarcinemByczkowskim, przewodniczącym Rady Miejskiej Józefem Kamińskim, a samorząd powiatowy repre-zentował przewodniczący Rady Powiatu Starogardzkiego Wiesław Brzoskowski oraz członek zarządupowiatu Patryk Gabriel, był też przedstawiciel wykonawcy, czyli spółki Hartuna.TEKST Piotr PIELECKIW ramach inwestycji wy- konano dobudowę do istniejącego obiek- tu budynku o łącznej powierzchni użytkowej blisko 1520 m kw. Obabudynki zostały połączone łącznikiem ko-munikacyjnym. W ten sposób skarszewskabaza przedszkolna zwiększyła się, aż o 200nowoczesnych miejsc, w których dziecimają komfortowe warunki do edukacji.- Każda złotówka, którą wydajemy na na-sze dzieci, to jest świetnie zainwestowa-ny pieniądz. Dzięki temu, że nasze dziecimogą się wychowywać w takim przed-szkolu, w którym mogą się bawić, zdoby-wać wiedzę. Potem pójdą do szkół, któreteż zmieniamy, remontujemy. Wydaliśmyponad 9 milionów złotych ze środków unij-nych na dofinansowanie edukacji. Dziękitym wszystkim inicjatywom i inwestycjomnasze dzieci będą miały łatwiejszy start wdorosłe życie. Łatwiejszy start niż my mie-liśmy, na przykład w Skarszewach. Dziękitemu dzieciaki ze Skarszew mają szansęzdobywać nagrody, starać się uzyskaćdobre kierunki edukacyjne, dobrą pracęw przyszłości. Wszystko to, co robimy, ro-bimy to dla dobra naszych dzieciaków.Jestem przekonany, że to jest naprawdędobry kierunek – mówi Jacek Pauli Bur-mistrz SkarszewPraktycznie wszystkie osoby uczestniczą-ce w oficjalnym otwarciu nowej częściprzedszkola były zgodne co do jednego,ta inwestycja broni się sama.



22 FELIETONOdpuść sobie cudze życie- Ja, chciałam dobrze. do życia na własnych zasadach, będziesz przyjaciel podróży powie: „Według mnieJakie to zgubne myślenie. Przeczytasz kil- mógł oczekiwać tego samego w zamian. Marta, powinnaś się zastanowić czy abykanaście książek o komunikacji, o ludzkim To chyba uczciwy układ, prawda? na pewno to jest Twój cel, czy tego właśniezachowaniu i psychice. Ukończysz kilka oczekujesz”. Bez względu na to czy jegocałkiem niezłych szkoleń. Przegadasz set- NOGA Z GAZU rada okaże się kluczem do sedna, czy nie,ki tysięcy godzin o cudzych kłopotach. I Kiedy czujemy się pewnie nabieramy roz- ja utwierdzam się w przekonaniu, że mogęprzez moment myślisz, że wszystko wiesz, pędu. Im więcej swobody tym więcej od- liczyć na szczerość bez zbędnego „A nieże teraz możesz doradzać, a może nawet wagi, chęci i szybkich decyzji. Pamiętasz mówiłem?”. Jestem pewna, iż mój towa-oceniać. Wydaje Ci się, że znasz rozwią- ten moment w swoim życiu? Ten, w którym rzysz, którego sama zaprosiłam do udziałuzanie na prawie każdą patową sytuację. „świat należał do Ciebie” i to Ty o wszyst- w tej wyprawie, nie ocenia moich decyzji,Wstajesz rano i już masz plan zbawienia kim decydowałeś? Było fantastycznie do a jedynie się do nich ustosunkowuje i to naświata. I świetnie zbawiaj świat do woli, momentu gwałtowanego hamowania, MOJĄ wyraźną prośbę. Wiem też, że nietylko niech to jest to Twój świat i Twoja rze- wymuszonego ominięciem przeszkody w wyrwie się przed szereg i nie zechce mnieczywistość. Od czyjegoś życia, superme- postaci: Źle robisz, ja bym zrobił tak..! Po co pouczać. Wiem, że czeka na zielone świa-nie łapki precz, bo zamiast pomóc nie raz ryzykujesz, nie warto. Nie powinnaś zmie- tło, wiecie – na takiego ludzika z muzyczkąmożesz tylko zaszkodzić. niać pracy. Głupio zrobiłeś, że wyjeżdżasz. i wtedy możemy spokojnie przejść na dru- Pamiętasz ten moment, który spowolnił gą stronę. Bez ofiar.BILET W DWIE STRONY Twoje plany i wpłynął na decyzje, a możeNie po to doskonalimy swój warsztat, po- nawet podważył ich sens? Oczywiście, Zatem skoro tylko zapukasz do drzwigłębiamy wiedzę, zdobywamy doświad- że pamiętasz, ale nie wspominasz tego z domu, w którym już na Ciebie czekają,czenia, żeby nie robić z tego użytku. Dziel- sentymentem. Nikt nie chce wracać do wytrzesz buty i zjesz zupę, to posłuchaj comy się tym co dobre do woli, tylko we chwil, w których ktoś próbował okraść go do Ciebie mówią, a nuż będziesz mógł sięwłaściwy sposób. Tak się bowiem składa, ze swobody decydowania o tym co dla wykazać dobrą radą na deser. Strój super-że nawet kota można zagłaskać, a naj- niego dobre. Zatem, jeżeli role będą miały bohatera wyprasuj i powieź w szafie, niełagodniejszego psa rozwścieczyć. Jak to szansę się odwrócić, może wówczas lepiej wyrzucaj! Zbawiać świata na siłę nie marobić? Zasada jest prosta. będzie po prostu odpuścić? Nie niszczyć sensu, ale na bal przebierańców będziePrzed każdymi drzwiami znajdziesz wycie- cudzej wizji dla swojego wyobrażenia „ jak znalazł.raczkę. Wytrzyj więc buty zanim wejdziesz co jest dobre dla innych” i ryzyka, że ktoś Powodzenia.do środka. Zanim skrytykujesz zbyt błękitne jednak nie zdejmie nogi z gazu i Waszą re-firanki, nie dojesz zupy, bo Ty robisz lepszą, lację wgniecie w jezdnię, razem z Twoiminie przełączysz kanału, bo X śpiewa fatal- złotymi radami.nie, a Ty wiesz, kto śpiewa lepiej. I nie wtrą-cisz: Rzuć go, bo czuję, że to dupek albo: ZIELONE ŚWIATŁONa litość boską zdejmij Małej sweterek, bo Momentami cieszę się, że moja torebkaprzecież się zagrzeje. podręczna jest aż tak duża. Mogłabym wWytrzyj buty i zapukaj. Poczekaj, aż ktoś niej z powodzeniem przewozić mapę tury-zapyta czy Twoim zdaniem zupę należy styczną, kompas i telefon do przyjaciela,doprawić, czy kolor zasłon pasuje do ko- bo moja orientacja w terenie często pozo-loru ścian i czy sądzisz, że jest za ciepło na stawia wiele do życzenia.sweter, czy nie. Nawet najlepsze chęci nie Pewnie dlatego nie lubię podróżowaćstanowią usprawiedliwienia wtrącania się sama. Cieszę się, że jeśli zechcę mogęw czyjeś życie. I to bez znaczenia czy je- zapytać: „Czy Twoim zdaniem zmierzamsteś mamą, przyjacielem czy partnerem. we właściwym kierunku, jeśli moim celemJeśli uszanujesz czyjąś prywatność i prawo jest…?”. A szaleję wręcz z radości, gdy mójKĄCIK LIFESTYLOWYMarta BRONK – SZAMBOWSKAAbsolwentka wydziału dziennikarstwa,zawodowo zajmująca sięmarketingiem i promocją.Licencjonowany coach życia i kariery.Na koniec blogerka,uzależniona od psychologiii kontaktu z ludźmi.

23

24 FELIETONKOBIECA LOGIKADorota LANDOWSKAPolish your EnglishFOTO Monika SZAŁEKB yła sobie kobieta, kochanka, do którego pojechała w nie mówi w językach… Przyszła która prowadziła po- odwiedziny do obcego kraju. A w ję- policja, a ona tylko jedno zdanie dwójne życie. Miała zykach słaba była. Ani be, ani me…nic z angielskiego zapamiętała. I do męża. Może ten mąż po prostu. I w tym obcym kraju doszło tego policjanta ze łzami w oczach, nie był jakiś wyjątko- między kochankami do zbliżenia. A patrząc na ciało kochanka mówi: wy, ale był. Ona zresz- ona, ta kobieta temu kochankowi, w Tumacz łork!!! tą też była zupełnie tym czasie makaron gotowała. Maka-zwyczajna, jak się na nią popatrzy- ron się gotował, gotował…gotował… a Co z tym makaronem ktoś zapyta.ło z bliska. Z daleka jeszcze mogła oni w tym czasie… no… bo to podobno Właśnie. Jakoś sam się wygotował.robić wrażenie, ale z bliska nie. wielka miłość była. Co zrobić? Teraz sobie myślę, żeNo więc, ta kobieta miała kochan- I ten kochanek w trakcie zbliżenia gdyby to była wielka miłość, to tenka w Belgii czy w Budapeszcie, umarł… dom, ten pokój przynajmniej powi-nie pamiętam dokładnie. Miała On umiera, makaron się gotuje, a ona nien spłonąć. No nie?

SAMORZĄD 25

26 ZDROWIEVIII Kociewskie Dni Ginekologiczno-Położnicze 1 grudnia w sali konferencyjnej Zakładów Farmaceutycznych Polpharma S.A. odbyła się konferencja naukowa, której organizatorami było Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników, Polskie Towarzystwo Medycyny Perinatalnej, Kociewskie Centrum Zdrowia i Polpharma S.A. TEKST Piotr PIELECKIlek. Piotr Minowski – Kierownik Oddziału Ginekologiczno–Położniczego KCZPanie doktorze, dzisiaj pan występuje że tegoroczne tematy wzbudziły bardzobardziej w roli menadżera niż lekarza, jest duże zainteresowanie. Świadczy o tympan jednym z organizatorów. Jak udało dyskusja, która się wytworzyła po pierw-się panu, już po raz kolejny, zaprosić tak szej sesji.znane nazwiska z zakresu ginekologii ipołożnictwa, jak prof. Preis, prof. Dębski, W jaki sposób ta konferencja przekładaprof. Czajkowski, na konferencję nauko- się na bezpieczeństwo zdrowotne kobietwą do Starogardu? w szpitalu?Drodzy Państwo, przede wszystkim jest Konsekwencją takich spotkań jest mię-to już ósma edycja tego spotkania. Są dzy innymi zakup sprzętu medycznegoz nami wykładowcy, z którymi jesteśmy zgodnie z rekomendacjami przeanalizo-związani już od dłuższego czasu. Mam na wanymi i przedyskutowanymi podczasmyśli pana prof. Dębskiego i pana prof. konferencji. Udział w konferencji konsul-Czajkowskiego, którego studenci przy- tanta krajowego przekłada się bezpo-jeżdżają do naszego ośrodka na praktyki średnio na metodologię postępowania zwakacyjne. Ważną kwestią jest dobór te- pacjentami. Przedstawione zalecenia sąmatów. Staramy się wyjść naprzeciw za- potem przez nas respektowane w naszejpotrzebowaniem słuchaczy. Wydaje się, codziennej praktyce.

EKOZLDORGOIWA IE 27Prof. Romuald Dębski - specjalista w zakresie położnictwa, ginekologii, z dwoma bardzo interesującymi wykła-endokrynologii, ultrasonografii i diagnostyki prenatalnej dami. Pierwszy dotyczy choroby nowo- tworowej kobiet w ciąży, a drugi konfliktuPanie prof., jest pan stałym uczestnikiem dżają tutaj ludzie z całego województwa, serologicznego.Kociewskich Dni Ginekologiczno – Położ- Jest już duża frekwencja. Starogardzka Czasami mamy taką sytuację, że jesteśmyniczych, jakie są pana spostrzeżenia doty- konferencja to duża, fajna impreza. zmuszeni do przekazania dramatycznej iczące jej organizacji? trudnej informacji, że mamy szansę urodzićKonferencja cały czas się rozwija. Przyjeż- Panie profesorze, dzisiaj przyjechał pan dziecko, ale dziecko nie będzie miało szan- sy mieć matki. Na szczęście są sytuacje, w których możemy postępować zupełnie inaczej, są choroby nowotworowe, w któ- rych można bardzo skutecznie leczyć pa- cjentki. Jest to temat trudny i temat, który rośnie w postępie geometrycznym. Jeżeli chodzi o konflikt serologiczny, to w grun- cie rzeczy mamy narzędzia które mogą spowodować, iż ten problem przestanie istnieć, przy prawidłowej profilaktyce. Czy w dzisiejszych czasach trudno być gi- nekologiem? Coraz trudniej. Zarówno położnictwo jak i ginekologia to jest specjalność, która jest specjalnością polityczną. Żyjemy w kraju, gdzie w sejmie rozmawia się na temat antykoncepcji, leczenia niepłodności, terminacji ciąży. To są tematy zależne od tego, jaka opcja polityczna znajduje się u władzy. Teraz jesteśmy w takiej sytuacji, że ginekolodzy są bici, bo postępują zgodnie z polskim prawem. Prof. Krzysztof Preis – Przewodniczący Oddziału Pomorskiej PTGP Panie prof., jak ocenia pan dzisiejszą kon- jawiają się po raz pierwszy deficyty chęt- ferencję? nych na specjalizacje w dziedzinie położ- Jestem zachwycony, ponieważ wykłady w nictwa. Jest to spowodowane między in- pierwszej części pobudziły ogromną dys- nymi ogromną odpowiedzialnością. Położ- kusję. W równym stopniu pomiędzy wykła- nictwo jest chyba najbardziej dynamiczną dowcami i profesorami, a także pomiędzy specjalnością, w której nie ma szczytu uczestnikami wydarzenia. Dotyczyła ona dziennego i pewnego uspokojenia noc- ważnego tematu. Zaproponowałem w tym nego. Tylko dzieci się rodzą o każdej porze roku temat dobrostanu płodu, czyli tego, z dnia i nocy, a patologia ciąży nie wybiera czym spotyka się każdy lekarz na sali poro- pory. W tej specjalności spotykamy się z dowej. Problemy dobrostanu płodu mogą największą liczbą spraw sądowych skie- zaważyć na dalszym losie dziecka urodzo- rowanych przeciwko lekarzom i podejrze- nego, gdybyśmy czegoś nie dopilnowali. wam, że to jest przyczyną mniejszej liczby Dlatego ustalanie jak najlepszych zasad chętnych. W pewnym sensie czujemy się pracy i bezpieczeństwa na sali porodowej inkryminowani. Właśnie te spotkania służą to jest gorący temat dla lekarzy w naszej temu, żeby powtórzyć wiedzę medyczną, codziennej pracy. usystematyzować ją, po to abyśmy się mogli bronić w sytuacjach oskarżeń nie- Czy mamy w Polsce wystarczającą liczbę uzasadnionych. Oczywiście nie mówimy o lekarzy - specjalistów położnictwa? tych uzasadnionych, bo te oczywiście mu- Docierają już do mnie informacje, że po- szą się spotkać z napiętnowaniem.

28 EKOLOGIA – ŹRÓDŁO ZDROWEJ WODY Przedmiotem działalności spółki STAR-WIK jest wydobycie, uzdatnianie i dostarczenie wody odbiorcom oraz odprowadzenie i oczyszczenie ścieków dostarczonych od gospodarstw domowych, podmiotów gospodarczych, obiektów użyteczności publicznej i in. Przedsiębiorstwo swoim zasięgiem usługowym obejmuje miasto i częściowo gminę Starogard Gdański. TEKST Piotr PIELECKIP rzedsiębiorstwo Wodociągów łeczeństwa, co do konieczności ochrony i Kanalizacji STAR-WIK Sp. z o.o. czystości wody a także odpowiedzialności z siedzibą przy ul. Lubichow- Miasta za utrzymanie wodociągów w do- skiej 128, zostało utworzone 2 brym stanie technicznym: listopada 1991r., na podsta- art. 10: Nikt nie powinien nawozu i różno- wie decyzji Zarządu Miejskie- rakich śmieci albo gruzu rzucać względniego w Starogardzie Gdańskim. Od lipca sypać (…) do studni lub rynsztoków w mie-2015 r., przedsiębiorstwem zarządza prezes ście. Kto zaś na tym przechwycony będzie,Joanna Myślińska. winien zapłacić 2 grzywny.Historia starogardzkich wodociągów się- art. 11: Odkopane jednak rury prowadzą-ga czasów Mikołaja Kopernika. Pierwszy ce wodę mają być naprawiane przez mia-wodociąg dla Starogardu został zaprojek- sto.towany prawdopodobnie właśnie przez W latach 1898-1900 w celu zaopatrzeniaMikołaja Kopernika, który odwiedzał miesz- w wodę dalszych rejonów miasta, rozpo-kającą w Starogardzie siostrę. Wodę pitną czął się proces lewarowego ujmowaniadoprowadzano do niektórych dzielnic mia- powierzchniowej warstwy wody w zakolusta drewnianymi rurami. Zachowany z 1634 rzeki Wierzycy. W 1900 roku wraz z budowąroku Wilkierz Miasta Starogard, który regu- gazowni miejskiej, rozpoczęto także budo-lował m.in. sprawy z zakresu publicznych wę wodociągów. Ujmowanie wody pro-wodociągów, w swoich zapisach wskazuje wadzone było przy użyciu studni odwierco-na wysoką świadomość ówczesnego spo- nych na głębokości od 10 do 22 m.

EKOLOGIA 29Przed II wojną światową, Starogard Gdań- Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, rogardzkich szkołach. Z przekazu nauczy-ski posiadał sieć wodociągową doprowa- które powstaną 1 stycznia 2018, kiedy to cieli wiemy, że dzieci i młodzież chętnie zdzającą wodę do 590 odbiorców. zacznie obowiązywać nowe Prawo Wod- nich korzystają, a dyrektorzy szkół proszą oW 1984 roku przekazano do użytku, poło- ne. Taryfy mają być ustalane na trzy lata, kolejne takie urządzenia. Mamy nadzieję,żoną na obrzeżach miasta mechaniczną a wnioski złożone do Wód Polskich już w że w tej sposób przyczynimy się do dbaniaoczyszczalnię ścieków, na bazie której po- marcu 2018. Nie ma jeszcze niestety rozpo- o zdrowie naszych dzieci ucząc picia wodywstała w latach 1995-1998 oczyszczalnia rządzeń do ww. ustaw, w związku z czym z kranu zamiast gazowanych i słodkich na-mechaniczno-biologiczna. Obecnie na przedsiębiorstwu trudno zacząć się przy- pojów - podkreśla pani prezes.terenie Hydroforni Centralnej znajdują się gotowywać do tworzenia nowych wnio- W kontekście odpowiedzialności ekolo-dwa zbiorniki retencyjne, jeden o poj. 3 tys. sków. Wszystko wskazuje więc na to, że od gicznej i środowiskowej STAR-WIK rozpocząłm3 wody, a drugi o obj. 5 tys. m3 wody. początku roku czeka spółkę dużo pracy w prace przygotowawcze do modernizacjiSTAR-WIK zachęca do picia zimnej wody dynamicznym tempie. oczyszczalni w jej części osadowej.prosto z kranu, wskazując, że przegoto- W roku 2018 firma STAR-WIK planuje w szcze- Zgodnie z zaleceniami unijnymi i trendamiwanie wody powoduje wytracenie z niej gólny sposób, wzorem innych polskich wo- światowymi, osad pościekowy zaczynaoprócz węglanów (kamienia) również mi- dociągów, szerzej zachęcić mieszkańców być traktowany nie jako odpad, a jakonerałów, co pogarsza walory smakowe Starogardu do picia wody z kranu. źródło energii i innych cennych substancji,wody oraz zubaża jej skład mineralny. - Nasza woda jest bardzo dobrej jakości, przede wszystkim fosforu.Firma podkreśla jednak, że nie należy pić zawiera składniki mineralne korzystne dla - Chcielibyśmy włączyć się w nurt obec-ciepłej wody z kranu. Za jej jakość STAR WIK zdrowia, nie jest poddawana uzdatnianiu nych trendów i zaleceń unijnych, wyko-nie ponosi odpowiedzialności. chemicznemu i z powodzeniem może za- rzystując potencjał własnych osadów,W przyszłym roku spółka STAR-WIK będzie stąpić wodę kupowaną w plastikowych jak również stając się być może odbiorcązmuszona do podejmowania działań w no- butelkach. – oświadcza prezes Joanna osadów z całego powiatu oraz niektó-wej rzeczywistości prawnej. Z tego względu Myślińska. rych gałęzi lokalnego przemysłu, zwłasz-może to być trudny rok. W dniu 12 grudnia Na podstawie takich stanowczych słów cza spożywczego. Oczywiście, to na razieweszła już w życie znowelizowana ustawa pani prezes, warto zwrócić uwagę na przyszłość w fazie koncepcji, wymagającabranżowa dotycząca zbiorowego zaopa- wymiar ekonomiczny zagadnienia – 1 litr szczegółowego przeanalizowania dostęp-trzenia w wodę i zbiorowego odprowa- wody kranowej jest około 300-500 razy tań- nych technologii, uwarunkowań, ryzykadzania ścieków. Wprowadza ona instytu- szy niż 1 litr wody butelkowanej! i szans, a także skutecznego pozyskaniację centralnego regulatora taryf za wodę - Nasze działania rozpoczęliśmy od monta- środków finansowych; mocno wierzę jed-i ścieki. Będą nim jednostki Państwowego żu źródełek wody pitnej we wszystkich sta- nak, że możliwa do osiągniecia w perspek- tywie kilku najbliższych lat – deklaruje pre- zes STWR-WIKu. Prezes Joanna Myślińska aktywnie uczest- niczy w projektach i wydarzeniach bran- żowych organizowanych przez Izbę Go- spodarczą Wodociągi Polskie, Pomorskie Forum Wodociągowe, Gdańską Fundację Wody czy Politechnikę Gdańską, wykorzy- stując i dzieląc się doświadczeniem zdoby- tym w pracy zawodowej, a jednocześnie wdrażając zdobytą wiedzę w bieżącej działalności STAR-WiKu. Działania te zostały dostrzeżone i pozytyw- nie ocenione zarówno przez władze regio- nalne jak i centralne. W dowód uznania prezes Joanna Myślińska w grudniu 2017 otrzymała Odznakę hono- rową „Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej” przyznaną przez Mini- sterstwo Środowiska RP. Odznakę podczas uroczystej gali wręczyli pani prezes wicemi- nister Kazimierz Smoliński i wicemarszałek Województwa Pomorskiego Ryszard Świlski. (źródło: Józef Milewski – publikacje na temat historii Starogardu)

ESKAOMLOORGZĄIAD

31

32 EKOLOGIAPomorskie Eko ForumNic o nas bez nas TEKST Piotr PIELECKIW dniach 21-22 listopada 2017 roku w Europejskim Centrum Soli- P onad 200 uczestników, dzie-darności w Gdańsku odbyło się Pomorskie Eko Forum. Partnerem więć paneli dyskusyjnych, dwawspierającym organizację tego wydarzenia, które wyznaczyło dni obrad, dyskusji i spotkańnowe trendy i kierunki rozwoju ochrony środowiska, był ZUOK Sta- oraz produktowa strefa wysta-ry Las Sp.z o.o. Organizacja PEF zbiegła się w czasie z rocznicą wiennicza, to bilans czwartejzakończenia budowy największej inwestycji samorządowej na Ko- edycji Pomorskiego Eko Forum,ciewiu, jaką jest właśnie Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych które odbyło się w Europejskimw Starym Lesie. Centrum Solidarności w Gdańsku. Pomorskie Eko Forum zostało poświęco- ne aktualnym tematom z zakresu gospo- darki odpadami komunalnymi w obiegu zamkniętym, rozbudowy, modernizacji i eksploatacji RIPOK, ale także jakości powietrza, ekomobilności, energetyki i smart rozwiązań dla gmin. W dyskusji udział wzięli eksperci, prawni- cy, przedstawiciele administracji rządo- wej, regionalnej i samorządowej, a także przedstawiciele świata nauki i biznesu. Forum przyciągnęło sporo słuchaczy, wśród których byli przedstawiciele sa- morządów, regionalnych instalacji prze- twarzania odpadów komunalnych, firm oferujących technologie i rozwiązania prośrodowiskowe. Pomorskie Eko Forum stanowiło dosko- nałą platformę do prezentacji dobrych praktyk, usług i rozwiązań technolo- gicznych sprzyjających ochronie śro- dowiska oraz spotkania przedstawicieli administracji samorządowej z eksper- tami środowiskowymi. Odbiorcami PEF są samorządowcy wszystkich szczebli, przedstawiciele RDOŚ, WIOŚ, WFOŚ, przedstawiciele RIPOK, przedstawiciele sektora usług komunalnych, inwestorzy, projektanci, przedstawiciele świata na- uki, organizacje pozarządowe i przed- siębiorcy oferujący rozwiązania, usługi i technologie kluczowe w branży ochrony środowiska. Ożywioną dyskusję prowadzono także

EKOLOGIAna temat jakości powietrza. jesienią 2018 r. Z życia zakładuW gronie Rady Programowej Pomorskie- W panelu poświęconym RIPOK-omgo Eko Forum obok takich znamienitych uczestniczyła aktywnie pani dyrektor W związku z uzupełnieniempostaci jak prof. dr hab. inż. Maria Elekto- ZUOK Stary Las Sp.z o.o. Dyskusja ujawni- zatrudnienia w Zakładzierowicz, prof.dr hab. inż. Jan Hupka, prof. ła, iż wszystkie RIPOK-i borykają się z pro- Utylizacji Odpadówdr hab. Mariusz Stolarski, zasiadł Rafał Et- blemem frakcji energetycznej. RIPOK-i Komunalnych „Stary Las”,mański prezes ZUOK Stary Las Sp. z o.o., nie mogą jej składować a nie ma zbyt firma poszukujestanowiło to po pierwsze gwarancje dla wielu firm na jej odbiór, w związku z po- kandydatów do pracynaszego regionu, że w dyskusjach pa- wyższym jej ceny rosną w szybkim tem- w pełnym wymiarzenelowych nie było rozmów o naszym re- pie, co stanowi zagrożenie ekonomicz- na dwie zmianygionie bez naszego przedstawiciela. Po ne dla funkcjonowania RIPOK-ów. Nie- na stanowiskodrugie oznacza to, że zarząd spółki jest stety na dzień dzisiejszy nie ma dobregoblisko spraw, wydarzeń, postaci, które pomysłu na rozwiązanie tego problemu.mają i będą miały wpływ na rozwój go- Ponieważ jest to problem i zagadnieniespodarki odpadami, jej bezpieczeństwo ogólnopolskie uczestnicy forum uznali,i koszty. że powinna ta kwestia zostać uregulo-Kolejna edycja Pomorskiego Eko Forum wana na szczeblu centralnym. – Sortowacz (kobiety, mężczyźni). Wymagana jest: sumienność, zaangażowanie, punktualność, umiejętność pracy w grupie Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych \"Stary Las\" Sp. z o.o. informuje, iż w dniu 30.12.2017r. odpady będzie można dostarczyć w godzinach od 8:00 do 16:00

34 EKOLOGIAStarostwo Powiatowe w Starogardzie Gd. postawiło na niespo- główną nagrodę, czyli wycieczkę dla zwy-tykaną dotąd akcję. Pod hasłem \"Kociewie najrzy się z naturą\" cięskiego zespołu badawczego, który naj-prowadzone są liczne działania, które mają jeden główny cel - lepiej opracuje wyniki oraz przygotuje ichchronić naturę. W pierwszej kolejności postawiono na walkę z za- interpretacje i przedstawi sposoby walki zeOnieczyszczeniem powietrza. złym powietrzem. becnie słowo \"smog\" jest wiatowy. Dzieje się to nie bez powodu. - Wśród młodzieży ogłosiliśmy konkurs pod odmieniane przez wszystkie - Postanowiliśmy postawić przede wszystkim hasłem #STOPSMOG i uczniowie, którzy przypadki, a statystyki biją na na szeroko rozumianą edukację - podkreśla chcą w nim wziąć udział, tworzą zespoły alarm. Szczególnie niebez- Patryk Gabriel, członek Zarządu Powiatu. badawcze - wyjaśnia wicestarosta Kazi- pieczne dla zdrowia są m.in. - W szkołach ponadgimnazjalnych zamon- mierz Chyła. - Zespoły te mają za zadanie obserwować jakość powietrza i na koniecpyły PM10. O tym, dlaczego towane zostały specjalne urządzenia do przedstawić prezentację z wynikami po- miarów, wnioskami z przeprowadzonejsmog jest groźny, co to takiego niska emisja, pomiaru pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5 analizy wyników pomiaru oraz wskażą trzy sposoby na ograniczenie zanieczyszczeńskąd bierze się zanieczyszczenie powietrza i z jednoczesnym pomiarem temperatury, wprowadzanych do powietrza oraz walki ze smogiem.jak z nim walczyć, dowiaduje się młodzież wilgotności powietrza oraz ciśnienia. W szkołach prowadzone były prelekcje przygotowane przez pracowników Wydzia-ze szkół prowadzonych przez samorząd po- Uczniowie walczą ze smogiem, ale także o łu Ochrony Środowiska i Rolnictwa naszego Starostwa, którzy uświadamiali młodzież na temat zagrożeń. - Postawiliśmy na hasło \"Kociewie najrzy się z naturą\", a zaczerpnięte z gwary słowo \"naj- rzy\" oznacza \"lubi\", \"przyjaźni\" i właśnie do tej przyjaźni chcemy zachęcać - nie kryje starosta Leszek Burczyk. Młodzież z wielkim zaciekawieniem pod- chodzi do całej akcji i bardzo poważnie traktuje problem smogu. Na stronach pla- cówek można na bieżąco sprawdzać, jak działa szkolny monitoring zapylenia powie- trza.

35 kim drukarnia ŻycNieOWPAowUiSaTtAuWTAczOeRwZsEkCiZeAgCoH DARMOWA POMOC PRAWNA NA NIERUCHOMOŚCI TERENIE POWIATU TCZEWSKIEGO NA SPRZEDAŻ ZNALEZIONYCH str. 8 str. 9 str. 11 Życie Powiatu Tczewskiego Nr 1/36 Informator Samorządowy - egzemplarz bezpłatny luty 2016 r. Uroczyste otwarcie nowej części szpitala w Tczewie str. 6-7 Nowy budynek szpitala Adam Jakub Haras Moment przecięcia wstęgi Poświęcenie nowego budynku szpitala grafika est. 1989 GRAND PRIX POLSKI EKSTRAKLASA FTS ORAZ IV OGÓLNOPOLSKI TURNIEJ TAŃCA SPORTOWEGO www.drukarniakim.pl tel. 58 56 28 111, 693 849 888ul. Poziomkowa 25, Starogard Gd.

36 SPOŁECZEŃSTWOHARCERSKIE MARTYROLOGIUM LAT 1939-1945TEKST Jacek OZIMEK cz. 3„ Idziemy tam, gdzie ostatnia świeci szubienica…” – Zygmunt BączkowskiZygmunt Bączkowski P ostać niezwykła. Uczeń staro- gardzkiego gimnazjum rocznik 1921. Z pokolenia Kolumbów, jak wielu z jego kolegów. Har- cerz 1 Drużyny Harcerzy im. T. Kościuszki - gimnazjalnej. Prze- trwało zdjęcie z roku 1938 klasy gimnazjalnej. W gronie uśmiechniętych, młodych ludzi stoi „Zyga”, tak go nazy- wali. Urodził się w Starogardzie, poprzez matkę spokrewniony z rodziną Lange. Koledzy i koleżanki (Alina Śmiałowicz, Zbigniew Kuligowski) wspominali,że spo- śród uczniów wyróżniał się nietuzinkową osobowością. W chwili wybuchu wojny przebywa w Starogardzie. Pracuje w hurtowni spożywczej, potem w przed- siębiorstwo „ Daimon”. W styczniu 1940 roku udaje mu się uciec z obławy, w któ- rej aresztowano jego rodziców i siostrę. Ukrywa się początkowo u rodziny, potem u kolegi szkolnego Pawła Wyczyńskiego w Zelgoszczy. Właśnie w tej miejscowości z inicjatywy Izydora Genczy, Pawła Wy- czyńskiego i Zygmunta Bączkowskiego zawiązana zostaje konspiracyjna organi- zacja Jaszczurka. Dzieje tej organizacją są dokładnie opi- sane. Jednak ten okres w biografii Bącz- kowskiego umacnia go w przekonaniu o konieczności walki z okupantem nawet za cenę własnego życia. Młodzi konspira- torzy przyjęli „jaszurkowe” hasło, które za- proponował Paweł Wyczyński – „ Idziemy tam, gdzie ostatnia świeci szubienica”. Nie przypadkiem ten fragment wiersza Norwida stał się ideowym i duchowym przewodnikiem działania młodych staro- gardzian skupionych w Jaszczurce. Losy rzucają Zygmunta do Warszawy. Zda się, ucieka przed wywiezieniem na przymu- sowe roboty. Jest rok 1942. Kolejny etap życia konspiracyjnego. W Warszawie od- najduje brata Władysława. W maju 1942 po przeprawianiu się przez Wisłę znajduje się w Zakładzie dla Ociem- niałych w Laskach, gdzie pracuje m.in. w introligatorni. Jest to czas nawiązania kontaktów z warszawskim ruchem opo- ru. Zostaje członkiem Szarych Szeregów, uczestniczy w akcjach Grupo Szturmo- wych. Szkoli się w konspiracyjnej szkole podchorążych „Agrikola”. Jako członek Grup Szturmowych brał udział w akcjach sabotażowych. W czasie Powstania War- szawskiego walczył w oddziale powstań- czym zgrupowania „Chrobry II”. Zginął 21 sierpnia 1944 roku podczas wypadu po broń. Dostaje się pod silny ogień nie- przyjaciela. Nie miał odwrotu. Pochowa- ny został w podwórzu kamienicy przy ul. Srebrnej. Po wojnie zwłoki ekshumowa- no i pochowano w powstańczej mogile cmentarza na Woli.

SPORT 37

dzień mija w38 SPOŁECZEŃSTWOgminieblewopMoikołaśjkwi w igmęitnieegZbolew-o ikołaja!Grudzień mija w gminie Zblewo pod znakiem świętego Mikołaja! Jak co roku sympatyczny Święty spotyka się z dziećmi ze wszystkich sołectw gminy. ak co roku egoroczne Mikołajki w gmi- nie Zblewo rozpoczęły się w Pinczynie, gdzie w piątek (1 grudnia) Mikołaj odwiedził najmłodszych mieszkańców.T Dzień później Mikołaj zaje- chał do Miradowa i Biała-sympachowa, a w niedzielę – do Lipiej Góry. Towarzyszyliśmy Mikołajowi w kilku jego spotkaniach z najmłodszymi. Wszędzie wi- tano go z wielką radością. Nie zabrakło wierszyków i kolęd, przygotowanych spe- cjalnie dla zacnego gościa.

SAMORZĄD 39

40 SPOŁECZEŃSTWOqwertyuibplmjhgfdsxvb Wizyta Mikołajów w szpitalu W ten świąteczny dzień chcielibyśmy się podzielić z Państwem zdjęciami z wizyty Mikołaja, a raczej Mikołajów w naszym Szpitalu.D zień zaczął się niby zwyczajnie. Po pewnym czasie na Sorze zrobiło się „mikołajkowo”. A to dzięki lekarzom z interny, którzy w przebraniach świątecznych wraz ze smakołykami odwie- dzali dyżurki lekarskie i pielę-gniarskie rozpoczynając od SOR-u. W roliMikołaja – nikt inny jak sam ordynator inter-ny lek. Janusz Bałanda.W ciągu dnia dotarły do nas od Mikołajaprezenty dla dzieci. Pozostało tylko czekaćna wizytę św. Mikołaja. Nadszedł w końcubrodaty Mikołaj z workiem prezentów. Od-wiedził dzieci z Oddziału Pediatrycznegooraz najmniejsze maluszki, które niedawnoprzyszły na świat. Sprawdził też jak sobieradzą ratownicy – po wspólnych mikołajo-wych okrzykach „ho ho ho” powędrowałdalej rozdawać dzieciom prezenty.Dziękujemy pracownikom Domu PomocySpołecznej w Szpęgawsku za świątecznąanimację oraz ks. Marcinowi Wawrzyn-kowskiemu, który wraz z grupą młodzieży z ILiceum Ogólnokształcącego odwiedził na-szych małych pacjentów .Zapraszam na naszą stronę na FB, gdzie za-mieściliśmy filmiki oraz zdjęcia.



3482 SPORTBiegzatrzymanyw kadrze Stowarzyszenia Aktywni Kociewiacy z okazji jubileuszowego X Biegu Czterech Jezior, który odbył się w Skórczu 8 lipca 2017, ogłosiło konkurs fotograficzny pt. „ Bieg zatrzymany w kadrze”. Patronem medialnym tego konkursu był Express Powiatu Starogardzkiego. Zgodnie z zapowiedzią przedstawiamy wyniki konkursu i prezentujemy nagrodzone prace.Jury konkursowe postanowiło przyznać trzy 2nagrody. miejsceZwyciężczynią konkursu i zdobywczynią pierw-szej nagrody w postaci bonu podarunkowegoo wartości 150 zł została pani Beata Jurczyk.Druga nagrodę i bon wartości 100 zł jury przy-znało panu Markowi Kłos.Na trzecim miejscu znalazła się praca paniKaroliny Stachowicz, która otrzymuje w nagro-dę bon podarunkowy o wartości 50 zł.Dziękujemy wszystkim miłośnikom fotografii ifotografowania za udział w konkursie i gratu-lujemy nagrodzonym.Przyszłoroczny już XI Bieg Czterech Jezior zapo-wiadany jest przez organizatorów na dzień 7lipca 2018. Bieg zyskał sponsora tytularnego wpostaci firmy IGLOTEX S.A., w związku powyż-szym oficjalna nazwa imprezy brzmi - IGLOTEXBieg Czterech Jezior.1 3 miejsce miejsce

BIZNES 3483

3484 SPORT W sobotę, 9 grudnia w hali sportowej Szkoły PodstawowejRÓWNE w Świątkach po raz drugi od-SZANSE był się turniej bokserski „Równe Szanse”. Szans swoim przeciw- nikom nie dali pięściarze Benia- minka Polmet Starogard. Świątkowski turniej nosi nazwę „Równe szanse” z dwóch powodów. Po pierwsze tak nazywa się Fundacja Sportowa, któ- rą prowadzi Dariusz Michalczewski, a po drugie trenerzy chcą po prostu wyrównać szansę pomiędzy zawodnikami ze wsi i tymi z miasta. Turniej poprzedziło kilka walk pokazowych. Prawdziwe emocje zaczęły się jednak kiedy wystartował turniej. Wzięło w nim udział 24 bokserów i bokserek z 9 klubów, w tym z Ko- ciewia. W turnieju swoich zawodników do walk wystawił Beniaminek Polmet Starogard oraz Wisła Tczew. W walkach towarzyskich wystąpili: W wadze 69 kg Dawid Oerlich spotkał się z Pawłem Stańko Pirs Olsztyn. W wadze 66 kg w sparingu rotacyjnym rywalizowali Jakub Greca, Błażej Dunajski oraz Paweł Podgórski Zatoka Braniewo. W walce turniejowej w wadze 81 kg Jakub Kotlewski wygrał na pkt. 3:0 z Szymonem Stefańskim Wisła Tczew. Warto zaznaczyć, że turniej odbywał się na nowym ringu bokserskim. W województwie warmińsko-mazurskim są tylko dwa ringi i je- den z nich znajduje się właśnie w Świątkach.

BIZNES 45