คู่มือดูแลผู้สูงอายุ

การสนทนาธรรม (ต่อ)คุณประโยชน์ทพ่ี งึ่ ได้รับจากการสนทนาธรรมคุณประโยชน์ทเ่ี กดิ จากการสนทนาธรรม ในภาพรวม มดี งั นี้1. พระพทุ ธเจ้าตรัสว่า ผู้สอนและผู้เผยแพร่ธรรมและพทุ ธศาสนาได้บุญ ได้กศุ ลมาก2. ผู้ร่วมสนทนามคี วามรู้และปัญญาเรื่องพทุ ธธรรมการดาเนินชีวติ ประจาวนั มาก ขนึ้ และเป็ นการกระตุ้นให้นาเรื่องน้ันๆไปปฏบิ ัตทิ ถี่ ูกต้อง เหมาะสม3. เกดิ ความคุ้นเคยเป็ นกนั เองมากขนึ้ ระหว่างผู้ร่วมสนทนาธรรม ซ่ึงจะนาไปสู่ การร่วมมือร่วมใจกนั ทางานเพ่ือส่วนรวมของวดั และชุมชนมากขนึ้4. ผู้ร่วมฟังการสนทนาธรรม ได้รับความรู้และแนวทางปฏิบัตสิ าหรับตนเอง และ ถ่ายทอดสู่ครอบครัว ชุมชน สังคม ทาให้เกดิ ความเข้มแขง็ ทุกภาคส่วน

เครื่องมือปฏบิ ตั ใิ นการสร้างสุขภาพดี วถิ พี ทุ ธ (ต่อ)• อาหาร วิถีพุทธ หมายถึงการรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ ใน ปริมาณพอประมาณ กล่าวคือรู้จักประมาณในการบริโภคตามหลัก โภชเนมัตตัญญุตาและมัชฌิมาปฏิปทาและรับประทานอาหารลด หวาน มัน เค็ม ในสัดส่วน ผกั 2 ส่วน ข้าวแป้ง1ส่วน โปรตีนเน้นปลา 1ส่วน โดยพจิ ารณาอาหารก่อนรับประทานตามหลกั ปัจจัยสันนิสิตศีล คือการบริโภคปัจจัย 4 ให้เป็ นไปเพื่อประโยชน์ท่แี ท้จริง เพื่อหล่อเลยี้ ง ซ่ อมแซมส่ วนที่สึกหรอให้ ร่ างกายเป็ นปกติสุ ขพอเพียง มิใช่ รับประทานตามความอยากหรือความอร่ อยเท่าน้ัน และโยนิโส มนสิการ พิจารณาก่อนรับประทานอาหารให้แยบคาย เข้าถึงความ เจริญด้วยเหตุผลถงึ คุณภาพของอาหาร

เครื่องมือปฏบิ ตั เิ พื่อสร้างสุขภาพดี วถิ พี ทุ ธ (ต่อ) ออกกาลงั กาย วถิ พี ทุ ธหมายถงึ การเคล่ือนไหวร่างกาย ทคี่ วบคุมด้วยสตสิ ัมปชัญญะ กาหนดจติ ให้แน่วแน่ อยู่กบั อวยั วะทเี่ คลื่อนไหว โดยพจิ ารณา ส่ิงน้ันอย่างเคร่งครัด เพ่ือให้เกดิ มสี มาธิ และปัญญารู้แจ้งใน การเคลื่อนไหวร่างกาย วธิ ีการออกกาลงั กาย วถิ พี ทุ ธ โดยตรงได้แก่วธิ ีการทพี่ ระ พทุ ธองค์ทรงปฏิบตั แิ ละสอนผู้อื่น เช่นการเดนิ จงกรม การ บณิ ฑบาต การเดนิ ธุดงค์ การบริหาร 14 (เช่นการกวาดลานวดั )

ออกกาลงั กาย วถิ พี ทุ ธ (ต่อ)วธิ ีการออกกาลงั กาย วถิ พี ทุ ธ ประยุกต์ ได้แก่ วธิ ีการท่ีนาพระ ธรรมคาสอน หรือศาสนพธิ ี มาประยุกต์ใช้ในการออกกาลงั กาย เช่น – การกราบแบบเบญจางคประดษิ ฐ์ หลายๆ คร้ัง – การหายใจแบบอาณาปณสติ โดยหายใจเข้าลกึ ๆ หายใจออกยาวๆ หลายๆ คร้ัง – การสวดมนต์ – โยคะ – การออกกาลงั กายแบบอ่ืนทค่ี วบคุมด้วยสตสิ ัมปชัญญะ จติ มสี มาธิ

เคร่ืองมือปฏบิ ัตเิ พื่อการสร้างสุขภาพดี วถิ พี ทุ ธ (ต่อ)• อารมณ์ดี วิถีพุทธ หมายถึง การควบคุมและ ปล่อยวางจิตใจ ไม่ยืดมั่นโดยไม่มีเหตุผล การยึด หลักทางสายกลางตามหลักพุทธธรรม การรู้จัก คลายเครียด เมื่อมสี ิ่งกระทบให้เกดิ อารมณ์โดยใช้ สติสัมปชัญญะ และเจริญสมาธิสมา่ เสมอ

เครอ่ื งมอื ปฏบิ ตั เิ พอ่ื การสรา้ งสขุ ภาพดี วถิ พี ทุ ธ (ตอ่ )• อารมณ์• คือ สภาวะทางจิตใจทมี่ ีผลมาจาก• การตอบสนองต่อตวั กระตุ้นท้งั ภายใน• เช่น ความเจบ็ ป่ วย ความทุกข์ใจ และ• ภายนอก เช่น ความร้อน สี แสงเสียง อารมณ์ไม่ดี แสดงออกแง่ร้าย เครียด โกรธ เกลยี ดอารมณ์ดี แสดงออกโดยแง่ดี ดใี จ สบายใจ พอใจ

อดเิ รก• อดเิ รก หมายถงึ ใหญย่ ง่ิ , มาก, เกนิ , พเิ ศษ เรยี กงาน พเิ ศษทท่ี าเพอ่ื ความเพลดิ เพลนิ วา่ งานอดเิ รก• ประเภทงานอดเิ รกในผสู้ งู อายุ - งานอดเิ รกจติ อาสา - งานอดเิ รกทม่ี คี า่ ตอบแทนหรอื รายไดส้ มนาคุณ - งานอดเิ รกทม่ี รี ายไดเ้ สรมิ หรอื งานอาชพี

อดเิ รกคณุ ประโยชน์งานอดเิ รกในผสู้ งู อายุ- รจู้ กั วางแผนการดาเนินชวี ติ- ใชเ้ วลาวา่ งใหเ้ กดิ ประโยชน์ตอ่ ตนเอง ครอบครวั ชมุ ชน ประเทศชาติ- ชว่ ยเหลอื ตวั เองได้ ไมเ่ ป็นภาระแกล่ กู หลานโดยไม่ จาเป็น- ภาคภมู ใิ จในตวั เอง

เคร่ืองมือปฏบิ ตั ใิ นการสร้างสุขภาพดี วถิ พี ทุ ธ (ต่อ)• นาฬิ กาชีวิต วิถีพุทธ หมายถึง การปฏิบัติ กิจวัตรประจาวันด้วย 3ส. 3อ. และภาระงาน ในหน้าท่ีของตนในการดาเนินชีวติ ในช่วงเวลา 24 ชั่วโมง ตามนาฬิ กาให้สัมพันธ์กับการ ทางานของอวัยวะของร่ างกายจนเกิดมีวินั ย และสุขนิสัยประจาตน

นาฬิกาชีวิต วิถีพทุ ธ

เคร่ืองมือปฏบิ ัตใิ นการสร้างสุขภาพดี วถิ พี ทุ ธ รายละเอยี ด นาฬิกาชีวติ ช่วงเวลา กจิ วตั รประจาวนั สัมพนั ธ์กบั การทางานของอวยั วะ05.00 น. ต่ืนนอน ล้างหน้าแปรงฟัน ลาไส้ใหญ่ , ปอด05.00 - 07.00 น. ดื่มนา้ 2 – 3 แก้ว07.00 - 08.00 น. สวดมนต์ ปฏบิ ตั สิ มาธิ ลาไส้ใหญ่ , ปอด08.00 - 12.00 น.12.00 - 13.00 น. แผ่เมตตา ออกกาลงั กาย13.00 - 16.00 น.16.00 - 17.00 น. อาบนา้ กนิ ข้าว (มือ้ หนกั ) กระเพาะอาหาร17.00 - 18.00 น. ปฏบิ ัตภิ ารกจิ ชีวติ ประจาวนั ม้าม กนิ ข้าวกลางวนั (มื้อหนัก) หัวใจ ปฏิบตั ิภารกจิ ชีวติ ประจาวนั ลาไส้ เลก็ ออกกาลงั กาย กระเพาะปัสสาวะ พกั ผ่อน อาบนา้ สังสรรค์ในครอบครัว ไต

เครื่องมือปฏบิ ัตใิ นการสร้างสุขภาพดี วถิ พี ทุ ธ (ต่อ) รายละเอยี ด นาฬิกาชีวติช่วงเวลา กจิ วตั รประจาวนั สัมพนั ธ์กบั การทางานของอวยั วะ18.00 - 19.00 น. กนิ อาหารเยน็ เบาๆ หรืออาหารว่าง19.00 - 22.00 น. พกั ผ่อน ผ่อนคลาย เยือ้ หุ้มหัวใจ สบายอารมณ์ สวดมนต์22.00 น. แปรงสีฟัน ด่ืมนา้ 1 แก้ว ถุงนา้ ดี ปัสสาวะเข้านอน(01.00 - 03.00 น.) นอนหลบั สบาย ตับ(03.00 - 05.00 น.) นอนหลบั สบาย ปอด

กรณศี ึกษาโครงการพฒั นาศกั ยภาพพ่งึ ตนเของผสู้ ูงอายุ เพอ่ื สร้างสุขภาพและ ป้องกนั ควบคุมโรคเร้ือรัง วถิ ีพทุ ธปี 2556 – 2557 พ้ืนท่ีโครงการ 1. ตาบลคอกกระบือ อาเภอเมือง จงั หวดั สมุทรสาคร 2. อาเภอลาดหลุมแกว้ จงั หวดั ปทุมธานี

กรอบแนวคดิ กลยทุ ธ์และกระบวนการดาเนินงานโครงการพฒั นาศักยภาพพงึ่ ตนของผู้สูงอายุเพ่ือสร้างสุขภาพและป้องกนั ควบคุมโรคเรื้อรัง วถิ พี ทุ ธ พฒั นาองคค์ วามรู้บูรณาการหลกั พทุ ธธรรมการแพทย์ – การสาธารณสุข สงั คม – เศรษฐกิจพอเพียง (สร้างสุขภาพดี วถิ ีพทุ ธ ดว้ ย 3ส. 3อ. 1น.) รายงานผลฉบบั สมบูรณ์ ถอดบทเรียน บริหารจดั การโครงการ หลกั สูตรแนวทาง แนวทางอบรมวทิ ยากร ปทุมธานี รูปแบบการพฒั นา สร้างรูปแบบ การเรียนการสอน แนวทางอบรมวทิ ยากร สมุทรสาคร สุขภาพดี ฯ วถิ ีพทุ ธ ผสู้ ูงอายุ แนวทางอบรมอาสาสมคั ร วิถีพทุ ธ ขยายผล วดั แนวทางการ คูม่ ือ อาสาสมคั ร วิถีพทุ ธเชิงปริมาณ (บวร สอ.) ดาเนินงาน คูม่ ือดูแลตนเอง วถิ ีพทุ ธ ผสู้ ูงอายุเชิงคุณภาพ ติดตาม คูม่ ือ - สื่อ(วทิ ยากรสมาคมฯ ประเมินผล วิทยากร สมาคมฯจงั หวดั อาเภอ) แบบมีส่วนร่วม ถ่ายทอด วิทยากรจงั หวดั อาเภอ บวร สอ. องคค์ วามรู้ อาสาสมคั ร วถิ ีพทุ ธ ชมรมผสู้ ูงอายุ จดั กิจกรรมพฒั นาศกั ยภาพพ่งึ ตน ของผสู้ ูงอายุ เพอื่ สร้างสุขภาพ ป้องกนั สนบั สนุน ผดู้ ูและผสู้ ูงอายุ ควบคุมโรคเร้ือรัง วถิ ีพทุ ธ (ปฏิทินดาเนินชีวติ )3ส. 3อ. 1น. เรียนรู้โรค ส่งเสริมอาชีพ เร้ือรัง 6 ชนิด ดูแลเวลา เพ่อื นช่วยเพ่ือน กลางวนั

วตั ถุประสงค์1. เพื่อพฒั นาศักยภาพของวทิ ยากรสมาคมฯ วทิ ยากรจังหวดั และวทิ ยากรอาเภอ ให้สามารถถ่ายทอดความรู้การสร้างสุขภาพและป้องกนั ควบคุมโรคเรื้อรังในผู้สูงอายใุ ห้กบั แกนนาองค์กรเครือข่าย บวรสอ.โดยการใช้เทคนิค 3 ส. 3 อ. 1 น.2. เพ่ือสนับสนุนแกนนาองค์กรเครือข่าย บวรสอ. และอาสาสมคั ร วถิ พี ทุ ธ ให้สามารถร่วมกนั ถ่ายทอดความรู้สู่ผู้สูงอายทุ ุกกล่มุ ให้กล่มุ ตดิ สังคมสามารถพง่ึ ตนสร้างเสริมสุขภาพและป้องกนั ควบคุมโรคเรื้อรัง วถิ ีพทุ ธ ด้วยเทคนิค 3 ส. 3 อ. 1 น. ได้และมสี ่วนร่วมในการช่วยเหลือผู้สูงอายุกล่มุ ตดิ บ้านให้ช่วยตนเองได้มากขนึ้ รวมท้งัผู้สูงอายกุ ล่มุ ตดิ เตยี งให้มคี ุณภาพชีวติ ดขี นึ้3. เพื่อสนับสนุนให้จัดต้งั และพฒั นาชมรมผู้สูงอายุให้สามารถร่วมกบั บวรสอ. และอาสาสมคั ร วถิ ีพทุ ธ จดั กจิ กรรมสร้างเสริมสุขภาพและป้องกนั ควบคุมโรคเรื้อรัง วถิ ีพทุ ธ แก่ผู้สูงอายุ โดยมวี ดั เป็ นศูนย์กลางได้4. เพ่ือสนับสนุน บวรสอ. อาสาสมคั ร วถิ พี ทุ ธ กรรมการและแกนนาชมรมผู้สูงอายุ แกนนาผู้สูงอายุให้สามารถแนะนาผู้สูงอายุอ่ืน ๆ ในการสร้างสุขภาพและป้องกนั โรคเรื้อรัง วถิ ีพทุ ธ ท้งั 6 สาหรับตนเองและผู้สูงอายใุ นหมู่บ้าน/ชุมชน5. เพ่ือพฒั นารูปแบบการพงึ่ ตนเองของผู้สูงอายใุ นการสร้างสุขภาพและป้องกนั ควบคุมโรคเรื้อรัง วถิ ีพทุ ธ

ตัวชี้วดั /กล่มุ เป้าหมายตวั ชี้วดั1. มีวทิ ยากรสมาคม /จังหวดั /อาเภอ ทส่ี ามารถถ่ายทอดความรู้ 3ส. 3อ. 1น. ได้2. แกนนาองค์กรเครือข่าย บวรสอ. และอาสาสมคั ร วถิ พี ทุ ธ ให้สามารถร่วมกนั ถ่ายทอดความรู้ สู่ผู้สูงอายทุ ุกกล่มุ3. มชี มรมผู้สูงอายุ ร่วมดาเนินงานร่วมกบั ภาคเี ครือข่าย บวร. สอ. และอาสาสมคั ร วถิ พี ทุ ธ4. บวรสอ. อาสาสมคั ร วถิ พี ทุ ธ กรรมการและแกนนาชมรมผู้สูงอายุ แกนนาผู้สูงอายุ สนับสนุน การจดั กจิ กรรมดูแลสุขภาพผู้สูงอายุ5. มรี ูปแบบ/คู่มือ การพง่ึ ตนเองของผู้สูงอายใุ นการสร้างสุขภาพและป้องกนั ควบคุมโรคเรื้อรัง วถิ พี ทุ ธกลุ่มเป้าหมายทไ่ี ด้รับประโยชน์1. ผู้สูงอายุ จานวน 100 คนในเขตพืน้ ท่โี ครงการฯต่อจังหวดั รวม 2 จังหวดั เป็ นจานวน 200 คน

กจิ กรรมดาเนินงาน1. แต่งต้งั คณะกรรมการดาเนินงานโครงการฯระดบั สมาคมคลงั ปัญญา อาวโุ สแห่งประเทศไทย ระดบั จงั หวดั และอาเภอ พร้อมท้งั กาหนดหนา้ ที่และความรับผดิ ชอบในการดาเนินงาน2. จดั ประชุมช้ีแจงโครงการแก่ คณะกรรมการดาเนินงานในพ้นื ที่ ระดบั จงั หวดั ระดบั อาเภอ และแกนนาองคก์ รเครือข่าย บวรสอ.3. จดั ทาหลกั สูตรการอบรมวทิ ยากรแกนนาองคก์ รเครือข่าย แนว ทางการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ แนวทางการดาเนินงานโครงการ แนวทางการดูแลผสู้ ูงอายแุ บบบูรณาการ และส่ือประกอบการ เรียนรู้

กจิ กรรมดาเนินงาน (ต่อ)4. วทิ ยากรระดบั สมาคมฯ จดั อบรมวทิ ยากรจงั หวดั วทิ ยากร อาเภอ และแกนนาองค์กรเครือข่าย บวรสอ. และ คณะกรรมการชมรมผู้สูงอายุ5. วทิ ยากรจงั หวดั วทิ ยากรอาเภอ อบรมอาสาสมคั ร วถิ พี ทุ ธ และแกนนาชมรมผู้สูงอายุ6. แกนนาองค์กรเครือข่าย บวรสอ. ร่างข้อบังคบั ของชมรม ผู้สูงอายุและขอรับการสนับสนุนจากเจ้าอาวาสให้วดั เป็ น ศูนย์กลาง

กจิ กรรมดาเนินงาน (ต่อ)7. จดั ประชุมปรึกษาหารือผสู้ ูงอายใุ นพ้นื ที่โครงการฯ ขอความเห็นชอบ ในการจดั ต้งั และขอ้ บงั คบั ของชมรมพร้อมท้งั คดั เลือกคณะกรรมการ ชมรม8. ประชุมจดั ทาแผนดาเนินงานสร้างเสริมสุขภาพวถิ ีพทุ ธแก่ผสู้ ูงอายโุ ดย ความร่วมมือจากสมาคมฯ วทิ ยากรจงั หวดั วทิ ยากรอาเภอ แกนนา องคก์ รเครือข่ายและอาสาสมคั รวถิ ีพทุ ธ9. ออกแบบและปรับปรุงสถานที่จดั กิจกรรมและหอ้ งน้า-ส้วม บา้ น ผสู้ ูงอายตุ วั อยา่ ง ภูมิทศั น์ชุมชนใหส้ ะดวกและปลอดภยั แก่ผสู้ ูงอายุ10. จดั ทาคู่มือสร้างเสริมสุขภาพวถิ ีพทุ ธสาหรับผสู้ ูงอายุ แจกผสู้ ูงอายุ

กจิ กรรมดาเนินงาน (ต่อ)11. จดั ทาตารางกจิ กรรมเรียนรู้และปรับเปลยี่ นพฤตกิ รรมสุขภาพสาหรับผู้สูงอายแุ ต่ ละกล่มุ โดยมีกจิ กรรม ดงั นี้ (1) ตรวจและแนะนาการดูแลสุขภาพ ปี ละ 2 คร้ัง (2) กจิ กรรมเรียนรู้เกยี่ วกบั การป้องกนั และแก้ไขปัญหาโรคเรื้อรัง เดือนละ 1 คร้ัง (3) กจิ กรรมสร้างเสริมสุขภาพวถิ พี ทุ ธ จดั ทวี่ ดั สัปดาห์ละ 1 คร้ัง - 3 ส. (สวดมนต์ สมาธิ สนทนาธรรม) - 3 อ. (อาหาร ออกกาลงั กาย อารมณ์) - 1 น. (นาฬิกาชีวติ ) (4) กจิ กรรมส่งเสริมอาชีพ เดือนละ 1 คร้ัง (5) กจิ กรรมเพื่อนช่วยเพ่ือน เยย่ี มและแนะนาผู้สูงอายทุ บี่ ้านสัปดาห์ละ 1 คร้ัง (6) กจิ กรรมดูแลผู้สูงอายุในเวลากลางวนั (Day care) สัปดาห์ละ 1 คร้ัง (7) กจิ กรรมทัศนศึกษา เช่น ทวั ร์สุขภาพ ทวั ร์ธรรมะ เป็ นต้นปี ละ 1- 2 คร้ัง (8) ) กจิ กรรมอ่ืน ๆ ตามความต้องการของผู้สูงอายุ

กจิ กรรมดาเนินงาน (ต่อ)12. จดั ทาระบบข้อมูลทพ่ี ร้อมใช้ แผนและเครื่องมือการตดิ ตามและ ประเมินผล และดาเนินการประเมนิ ผลเชิงปริมาณและเชิง คุณภาพ13. ประชุมเชิงปฏิบัตกิ ารร่วมกบั ผู้เช่ียวชาญถอดบทเรียน รูปแบบการสร้างสุขภาพและคุณภาพชีวติ วถิ พี ทุ ธสาหรับ ผู้สูงอายุ14. เผยแพร่ประชาสัมพนั ธ์ และขยายผล

ตวั อย่างผลการดาเนินงานโครงการพฒั นาศกั ยภาพพ่ึงตนของผสู้ งู อายฯุ วิถีพทุ ธ จงั หวดั สมทุ รสาคร และปทมุ ธานี ปี 2558 ประกอบด้วย ผลผลิต ผลลพั ธ์ ผลกระทบผลผลติ ของโครงการฯ ตามวตั ถุประสงค์ เป้าหมาย และตวั ชี้วดั• มวี ทิ ยากรสมาคมฯ 6 คน• วทิ ยากร จังหวดั /อาเภอ จังหวดั ละ 6 คน• แกนนา บวร สอ. จงั หวดั ละ 10 คน• อสม. จงั หวดั ละ 15 คน• ชมรมผู้สูงอายุ จงั หวดั ละ 10 คน• ผู้สูงอายุเข้าร่วมกจิ กรรมสร้างสุขภาพและป้องกนั ควบคุมโรคเรื้อรัง วถิ พี ทุ ธ จังหวดั ละ 100 คน

ผลการดาเนิ นงาน(ต่อ)ผลลพั ธ์ ของโครงการฯ (ต่อ)• วทิ ยากรทุกระดบั แกนนาองค์กร บวรสอ. อสม. และกรรมการ ชมรมผู้สูงอายุ สามารถดาเนินงานร่วมกนั ตามบริบทของ แต่ละคณะ แต่ละคน และบริบทส่วนรวม• ผู้สูงอายทุ เ่ี ข้าร่วมกจิ กรรม 3 ส. 3 อ. 1 น. มกี ารปรับเปลยี่ น พฤติกรรมเปรียบเทยี บก่อนและหลงั ร่วมกจิ กรรม 3-4 เดือน

ผลการดาเนิ นงาน(ต่อ)ผลลพั ธ์ ของโครงการฯ (ต่อ)ตัวอย่างเฉพาะกจิ กรรมทปี่ ฏิบัตเิ ป็ นประจา สัปดาห์ละ 5 วนั ขนึ้ ไปในจงั หวดั สมุทรสาคร มผี ู้สูงอายุปฏบิ ตั ิ 3 ส. 3 อ. 1 น. เพมิ่ ขนึ้ 3 อนั ดับแรก ได้แก่(1) ออกกาลงั กาย เพมิ่ ขนึ้ ร้อยละ 103.34 เวลา 17.00-17.30 น.(2) พกั ผ่อน สวดมนต์ สมาธิ ฟังหรืออ่านธรรมะ เพมิ่ ขนึ้ ร้อยละ 76.66 เวลา 19.00-22.00 น.(3) สวดมนต์ ออกกาลงั กาย เพมิ่ ขนึ้ ร้อยละ 66.68 เวลา 05.00-07.00 น.ในจังหวดั ปทุมธานี มผี ู้สูงอายุปฏบิ ัติ 3 ส. 3 อ. 1 น. เพมิ่ ขนึ้ 3 อนั ดบั แรก ได้แก่(1) ออกกาลงั กาย เพมิ่ มากขนึ้ ร้อยละ 17.81 เวลา 17.00-17.30 น.(2) กนิ ข้าวเยน็ เบาๆหรืออาหารว่าง เพม่ิ มากขนึ้ ร้อยละ 8.33 เวลา 18.00-19.00 น.(3) สวดมนต์ออกกาลงั กาย เพม่ิ มากขนึ้ ร้อยละ 5.96 เวลา 05.00-07.00 น.

ผลกระทบเบอื้ งต้นของโครงการตาราง ผลการตรวจสุขภาพโรคเรื้อรังในผู้สูงอายุก่อนและหลงั เข้าร่วมกจิ กรรมลาดบั โรค/ภาวะ อตั ราเปลย่ี นแปลงผลการตรวจสุขภาพก่อนและหลงั 1 ภาวะน้าหนกั เกิน/อว้ น จงั หวดั สมุทรสาคร จงั หวดั ปทุมธานี - ปกติ - ต่ากวา่ เกณฑ์ +8 +2 - น้าหนกั เกิน + 2 +1 + 2 +1 2 โรคความดนั โลหิตสูง - ปกติ +10 + 33 - ภาวะเสี่ยง + 8 + 33 - ผปู้ ่ วย - 18 - 3

ตาราง ผลการตรวจสขุ ภาพโรคเรอื้ รงั ในผสู้ งู อายกุ ่อนและหลงั เข้าร่วมกิจกรรม(ต่อลาดบั โรค/ภาวะ อตั ราเปลย่ี นแปลงผลการตรวจสุขภาพก่อนและหลงั จงั หวดั สมุทรสาคร จงั หวดั ปทุมธานี3 ภาวะน้าตาลในเลือด- ปกติ + 12 + 17- ภาวะเสี่ยง + 8 + 17- ผปู้ ่ วย - 4 04 ภาวะไขมนั ในเลือด- ปกติ + 12 + 28.13- ภาวะเสี่ยง + 6 + 16.44- ผปู้ ่ วย - 6 + 11.705 โรคหวั ใจ- ปกติ + 10 0- ภาวะเส่ียง +6 0- ผปู้ ่ วย - 4 0

ผลการดาเนิ นงาน(ต่อ)ผลกระทบของโครงการฯเบื้องต้น (ต่อ)ผลตรวจสุขภาพคดั กรองโรค/ภาวะเรื้อรัง 5 ชนิด ก่อนและหลงั การเข้าร่วม โครงการฯ 3 เดือนเศษ คือ– ภาวะนา้ หนักเกนิ /อ้วน - โรคความดนั โลหิตสูง– ภาวะนา้ ตาลในเลือดสูง - ภาวะไขมนั ในเลือดสูง– โรคหัวใจในของผู้สูงอายุในช่วงเวลาระหว่างน้ันผู้สูงอายุได้รับการตดิ ตามแนะนาให้ปฏบิ ตั ิ3 ส. 3 อ. 1 น. หลงั การอบรมอย่างต่อเน่ือง

ผลการดาเนิ นงาน(ต่อ)ผลกระทบของโครงการฯเบื้องต้น (ต่อ) สรุป – ผู้สูงอายุมกี ารปรับเปลย่ี นพฤตกิ รรมสุขภาพทม่ี ผี ลกระทบทาให้ปัญหาโรค/ภาวะ เรื้อรัง 4 ประเภทแรกลดลงในพืน้ ทท่ี ้งั 2 จงั หวดั – อตั ราการเปลย่ี นแปลงในทางบวกดขี นึ้ ในจงั หวดั ปทุมธานี สูงกว่าในจงั หวดั สาคร อาจอธิบายได้ว่าพืน้ ทโ่ี ครงการสมุทรสาครเป็ นเขตเมือง อาหารทะเลอุดมสมบูรณ์ กว่า จงึ อาจมผี ลต่ออตั ราป่ วยน้อยกว่า – ผู้ป่ วยโรคหัวใจ 2 คน มอี าการดขี นึ้ เป็ นปกตใิ นจงั หวดั สมุทรสาคร แต่ผู้ป่ วย โรคหัวใจ 3 คนในพืน้ ทจี่ งั หวดั ปทุมธานียงั ไม่มกี ารเปลยี่ นแปลง อาจเนื่องจาก เวลาปรับเปลย่ี นพฤตกิ รรมเพยี ง 3 เดือนเศษ ไม่เพยี่ งพอต่อการเกดิ ผลกระทบ

ผลการดาเนิ นงาน(ต่อ)ผลการประเมนิ เชิงคุณภาพ จากการสัมภาษณ์เดยี่ วเชิงลกึ และการสนทนากลุ่มแบบเจาะจง – ผู้ให้ข้อมูลซึ่งประกอบด้วยนายแพทย์สาธารณสุขจงั หวดั หรือผู้แทน แกนนาองค์กรเครือข่าย บวรสอ. อสม. กรรมการชมรมผู้สูงอายุ ผู้สูงอายุ 3 กล่มุ และผู้ดูแลผู้สูงอายตุ ดิ บ้าน ตดิ เตยี ง – ข้อมูลทไ่ี ด้พบว่า ส่วนใหญ่สอดคล้องสัมพนั ธ์และสนับสนุนผลงานด้านผลลพั ธ์และ ผลกระทบ และ ผู้สูงอายุปฏิบัติ 3 ส. 3 อ. 1 น. เป็ นเวลา 3 เดือนเศษ มกี ารเปลยี่ นแปลง พฤตกิ รรมสร้างสุขภาพ และป้องกนั ควบคุมโรคเรื้อรัง ผลกระทบ ลดการเกดิ โรคเรื้อรังใหม่ ลดการเกดิ โรคแทรกซ้อน ลดการกนิ ยา ลดเวลาไปพบแพทย์ ลดค่าใช้จ่ายในการดูแลสุขภาพ

ผลการดาเนิ นงาน(ต่อ)บทเรียนทไ่ี ด้และการพฒั นารูปแบบโครงการพฒั นาศักยภาพพง่ึ ตนของผู้สูงอายฯุ ได้แก่• การเรียนรู้และส่ังสมประสบการณ์ของผู้เกยี่ วข้องทุกภาคส่วน เกยี่ วกบั การดาเนินงานโครงการฯจากการมสี ่วนร่วมในการ ดาเนินงาน• วธิ ีการประเมนิ ผลองค์รวมท้งั เชิงปริมาณและคุณภาพ• การพฒั นารูปแบบเพ่ือการขยายผลต่อไป

ผลการดาเนิ นงาน(ต่อ)ปัญหาอปุ สรรคและข้อเสนอแนะ• ภาระงานของเจ้าหน้าทสี่ ถานีอนามยั มมี าก เนื่องจากเป็ นช่วงเวลาทร่ี ัฐบาลมี นโยบายปฏริ ูปประเทศ จงึ มโี ครงการเร่งด่วนใหม่ๆ เข้ามาหลายโครงการ เช่น โครงการทีมหมอครอบครัว เป็ นต้น ทาให้ต้องเลื่อนกาหนดกจิ กรรม ออกไปหลายคร้ังจงึ มเี วลาเหลือสาหรับผู้สูงอายุเรียนรู้และปฏิบตั ิ 3 ส. 3 อ. 1 น. ต่อเนื่องเพยี ง 3 เดือนเศษ อาจเป็ นเหตุปัจจยั หน่ึงทส่ี ่งผลให้ผลกระทบใน การลดปัญหาสุขภาพน้อยลง• งบประมาณทไี่ ด้รับจดั สรรไม่เพยี งพอทจ่ี ะดาเนินการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุ แบบครบวงจร

ผลการดาเนิ นงาน(ต่อ)ข้อเสนอแนะในการดาเนินงานภายใต้ภาระงานมาก บุคลากรและงบประมาณน้อยควรบริหาร จดั การแบบบูรณาการและการมสี ่วนร่วมของทุกภาคส่วนการจดั ทาแผนดาเนินงานประจาปี ล่วงหน้าและเสนอขอรับการ สนับสนุนจากแหล่งทุนต่างๆให้ทนั กาหนดวงจรงบประมาณ เช่น องค์กรปกครองส่วนท้องถนิ่ สานักงานหลกั ประกนั สุขภาพแห่งชาติ สานักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ เป็ นต้น

ผลการดาเนิ นงาน(ต่อ)ข้อเสนอแนะในการดาเนินงาน (ต่อ)การเสริมพลงั กาย พลงั ใจ พลงั ศรัทธา ให้ปฏิบตั ิ 3 ส. 3 อ. 1 น. อย่าง ต่อเนื่อง ได้แก่ การน้อมนาหลกั ธรรมคาสอนของพระพทุ ธศาสนา มา ประพฤติปฏบิ ัติ เช่น  พละ 5 คือ ศรัทธา วริ ิยะ สติ สมาธิ ปัญญา ซ่ึงหากปฏิบตั ิเป็ นประจากจ็ ะเกดิ มี วนิ ัยและจิตสานึกในการประพฤตปิ ฏิบัติเม่ือถึงกาหนดเวลา  อทิ ธิบาท 4 ทางแห่งความสาเร็จ คือ ฉันทะ ความพอใจรักใคร่ สิ่งน้ัน วริ ิยะ ความพยายามทาสิ่งน้ัน จิตตะ ความเอาใจฝักใฝ่ ในส่ิงน้ัน วมิ งั สา ความ พจิ ารณาใคร่ครวญหาเหตุผลในส่ิงน้ัน

ภาพกิจกรรม

ภาพกิจกรรม

ภาพกิจกรรม

ภาพกิจกรรม

ภาพกิจกรรม

ภาพกิจกรรม

ภาพกิจกรรม

ภาพกิจกรรม

ภาพกิจกรรม

ภาพกิจกรรม

ธรรมะสวสั ดี ขอบคณุ