horapa

โหระพา โหระพาเปน พชื ท่อี ยูในตระกูล Labiatae มชี ่อื วทิ ยาศาสตรว า Ocimum basilicum Linn. เปน ผกั ท่ใี ช บริโภคเปน ผักสดหรอื ใชป ระกอบอาหารอื่นๆ ก็ได ทําใหอ าหารมรี สชาติและกลน่ิ หอมนารับประทานยิง่ ขนึ้ ใชใบปรงุ อาหารเปน ผกั ชูรสไดหลายชนดิ เชน แกงเผ็ด แกงเลยี ง ผดั ทอด รับประทานสด เปนเคร่ืองแนม อาหารคาวหรืออาหารวางไดเปนอยางดี นอกจากจะใชเปนอาหารแลวยังมีคุณคาทางยาชวยขับลมในลําไส แกท องอืดทองเฟอ เมล็ดเมอ่ื แชน ้ําจะพองตัวใชรับประทานแกบิด ชว ยหลอล่ืนลาํ ไส โหระพาเปนพืชท่ีมีการปลกู กนั อยางแพรห ลายในเอเซยี ตะวันออกเฉยี งใต เชน ไทย มาเลเซีย และ อนิ โดนีเซยี เปนพชื ลมลกุ ทีม่ ีอายสุ ้นั มคี วามสูงของทรงพมุ ไมเกนิ 60 เซนติเมตร ลําตนเปนรปู สเ่ี หล่ยี ม กา น ใบและลําตน มีสมี ว งแดง ใบสีเขยี ว ใบเปนรูปหอกยาวประมาณ 1-3 นว้ิ มกี ลิ่นหอม ออกดอกเปน ชนั้ คลาย ฉัตร ดอกสีขาว มวงหรือชมพู โหระพาสามารถเจริญเติบโตไดด ีในดินแทบทุกชนิดทมี่ ีความช้นื สม่ําเสมอ ตองการแสงแดดเต็มทต่ี ลอดวันและสามารถปลูกไดตลอดทงั้ ป พันธุโหระพา โหระพาทป่ี ลกู กันท่ัวไปในประเทศไทยสว นมากเปนพนั ธุพน้ื เมืองทีป่ ลกู ตอๆ กันมา โดยเก็บเมล็ด พันธุเอง และตอมาบางท่ีเกิดจากการกลายพันธุไปแตก็ยังไมมีการแบงแยกเปนแตละพันธุอยางชัดเจน สาเหตเุ พราะการปลูกเปนการคา ที่ยังไมแพรห ลายเทาใดนัก เน่อื งจากปริมาณความตอ งการยงั มจี ํากดั มีการ ซอ้ื ขายกันจํานวนมากๆ เฉพาะในเมอื งใหญเทาน้นั อยางไรกต็ าม ปจ จุบนั ไดม ีบริษัทเอกชนคอื บรษิ ทั อีสทเ วสทซดี จาํ กดั ไดพ ัฒนาสายพันธุโ หระพา ข้ึนมา ไดแ ก พันธโุ หระพา จมั โบ (4320) ซ่งึ มลี กั ษณะใบใหญ ใบสเี ขยี วสดใส มีกลนิ่ หอม โตเรว็ ตน แขง็ แรง สามารถปลกู ไดในดินแทบทุกชนิด และปลูกไดตลอดป การปลกู การเลอื กพนื้ ท่ี โหระพาเปนพืชท่ปี ลูกครงั้ เดียวสามารถเกบ็ เก่ยี วได 1-2 ป การเลอื กพ้ืนทค่ี วร พจิ ารณาถึงสิ่งตอไปน้ี คอื ดินควรมคี วามรวนซยุ มคี วามอุดมสมบูรณดี มีการระบายนํ้าดี อยูใ กลแหลงนาํ้ และ สามารถนาํ นา้ํ มารดไดส ะดวก อยูใกลทีพ่ ักอาศยั และการคมนาคมสะดวก การเตรียมดิน โหระพาเปนพืชที่มีระบบรากลึกปานกลาง การเตรียมดินควรขุดหรือไถดินลึก ประมาณ 20-25 เซนติเมตร ตากดินทงิ้ ไว 7-10 วัน ไถพรวนคราด ยอ ยดนิ ใหล ะเอียด เกบ็ เศษวชั พชื ออก

ใหหมด หลงั จากนน้ั ยกแปลงสูงประมาณ 10-15 เซนตเิ มตร กวา ง 1 เมตร ยาวตามความเหมาะสมเวนชอง วางระหวางแปลงประมาณ 30 เซนติเมตร เมื่อยกแปลงเสรจ็ แลว ใสปุยคอกปยุ หมกั ท่ีสลายตัวดแี ลวอตั รา 800 กโิ ลกรัมตอไร หรอื ประมาณ 500 กรมั ตอตารางเมตร โรยใหทัว่ แปลง และใสป ุยเคมสี ตู ร 13-13-21 อัตรา 50 กโิ ลกรมั ตอไร หรือสตู ร 15-15-15 อัตรา 30 กโิ ลกรมั ตอ ไร หวา นใหกระจายท่ัวแปลง คลุกเคลา ปุยคอกหรอื ปยุ หมกั และปุยเคมใี หเ ขากนั กบั ดนิ พรอ มทจี่ ะปลูก วธิ ปี ลกู การปลูกโหระพาควรกระทําในตอนเย็น วธิ ีการปลกู ที่นิยมมี 2 วธิ ีดวยกัน คอื 1. การเพาะกลา ยา ยปลูก โดยการหวา นเมลด็ ใหกระจายท่วั แปลงแลว ใชแ กลบสด แกลบเผาหรอื ฟาง หวา นหรอื คลุมบางๆ แลว รดนํ้าตามทนั ที หลังจากน้ัน รดน้าํ ทุกวันเชาและเยน็ จนกระทง่ั เมือ่ อายุได 20-25 วนั จึงทาํ การยา ยปลูก โดยการถอนกลาแลว เด็ดยอดนําไปปลูกในแปลง โดยใชระยะปลูก 20x20 เซนตเิ มตร เมื่อถอนกลาออกจากแปลงแลวจะตอ งปลกู ใหเสรจ็ ภายในวนั เดยี วกัน หลงั จากปลูกเสร็จควรหาฟางหรือหญา แหง มาคลุมเพือ่ เกบ็ ความชืน้ และรดนา้ํ ตามทันที 2. การปกชาํ โดยตัดกิ่งทโี่ ตเตม็ ท่ยี าวประมาณ 5-10 เซนตเิ มตร แลว ปลดิ ใบออกใหห มดนาํ ไปปก ชาํ ในแปลง โดยใชร ะยะปลูก 20x20 เซนตเิ มตร ใชหญา แหงหรอื ฟางแหงสะอาดคลมุ ใหท่ัวแปลง และรดน้าํ ตามทันที การปฏบิ ตั ิดแู ลรักษา โหระพาเปนพืชที่ตองการความชื้นสูงและสม่ําเสมอ ดังนั้นจึงควรมีการรดนํ้าใหทุกวัน แตระวังอยา ปลอ ยใหมกี ารทวมขังของนา้ํ ในแปลง ในระยะแรกควรทาํ การพรวนดินและกาํ จัดพืชทกุ ๆ 1-2 สัปดาห โดย การใชมือถอนจอบหรอื เสียมดายหญา ออกและควรทาํ ดว ยความระมัดระวงั อยาใหกระทบตอ ตน และราก โหระพาเปนพชื ที่ดแู ลรักษางาย เจริญเติบโตดี การใชป ุยแอมโมเนยี มซลั เฟต (21-0-0) ในอตั รา 10 กโิ ลกรัมตอไร ละลายนํ้ารดหลงั ปลกู ประมาณ 15-20 วัน จะทาํ ใหการเจรญิ เตบิ โตของโหระพาดียงิ่ ขึน้ และมียอดอวบงามและใชปุยสูตร 15-15-15 ในอัตรา 50 กโิ ลกรมั ตอ ไรทุกคร้ังหลังจากการเก็บเกี่ยว สําหรับการปองกันกําจัดโรคและแมลงนนั้ เนือ่ งจากโหระพาเปนพืชทไี่ มคอ ยมีปญหาเร่อื งโรคและแมลงมาก นัก การแกป ญหาจึงไมควรใชสารเคมี เพราะอาจไมค มุ คา การเก็บเกี่ยว หลังจากปลกู ประมาณ 30-35 วัน สามารถทาํ การเก็บเกี่ยวได โดยใชม ดี คมๆ ตัดตนหรือกง่ิ หางจาก ยอดลงมาประมาณ 10-15 เซนติเมตร นําไปขายหากยังไมมผี ูร ับซื้ออาจชะลอการเกบ็ เก่ยี วได โดยการตัด ชอดอกออกโหระพากจ็ ะแตกก่ิงแตกใบออกมาอกี เร่อื ยๆ การเก็บเกี่ยวสามารถกระทําไดท ุกๆ 15-20 วัน ไป จนถึงอายุ 7-8 เดือน ----------------------- ขอมูลจาก : http://www.chonnabot.net จัดทําและเผยแพรโดย : สํานักสง เสริมและฝก อบรม มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร