E-book 428-395

คู่ มื อ ใ ห้ค ว า ม รู้เ กี ย ว กั บ TROPICAL STORM พ า ยุ ห มุ น เ ข ต ร้อ น   ประกอบรายวิชา 428-395 COMMUNITY BASED DISASTER MANAGEMENT ( ก า ร จั ด ก า ร ภั ย พิ บั ติ โ ด ย ชุ ม ช น )



คํานาํ เอกสารฉบบั นเี ปนสว่ นหนงึ ของรายวชิ า 428-395 Community Based Disaster Management (การจดั การภัยพบิ ตั ิโดยชุมชน)  ซงึ เอกสารฉบบั นมี เี นอื หาเกียวกับพายุเขตรอ้ น การเตรยี มพรอ้ มรบั มอื และการปฏิบตั ิตนอยา่ งปลอดภัยเมอื เกิดพายุ คณะผจู้ ดั ทําไดเ้ ลือกเรอื งนใี นการทํารายงาน เนอื งมาจากต้องการ ศึกษาเกียวกับประเทศกัมพูชา ผจู้ ดั ทําจะต้องขอขอบพระคณุ อาจารยท์ ี ปรกึ ษา ผใู้ หค้ วามรู้ และแนวทางการศึกษา  และขอขอบคณุ เพอื นๆ ทกุ คนทีใหค้ วามชว่ ยเหลือมาโดยตลอด ผจู้ ดั ทําหวงั วา่ รายงานฉบบั นจี ะให้ ความรแู้ ละเปนประโยชนแ์ ก่ผอู้ ่านทกุ ๆท่าน คณะผจู้ ดั ทํา

สารบญั หน้า 1 เนอื หา 2 พายุหมุนเขตรอ้ น คือ 3 ชอื เรยี กพายุหมุนเขตรอ้ น 7 ความรนุ แรงของพายุ การเตรยี มพรอ้ มรบั มอื และ การปฏิบตั ิตนอยา่ งปลอดภัย อ้างอิง



PAGE | 01 พ า ยุ ห มุ น เ ข ต ร้อ น   ( T R O P I C A L S T O R M ) พายุหมุนเขตร้อน  (Tropical storm) พายุหมุนเขตรอ้ น (Tropical storm)  คือคําทัวๆไปทีใชส้ าํ หรบั เรยี กพายุ หมุนขนาดใหญท่ ีเกิดเหนอื ทะเลหรอื มหาสมุทรในเขตรอ้ น โดยทัวไปมเี สน้ ผา่ นศูนยก์ ลางขนาดหลายรอ้ ยกิโลเมตร  สามารถปกคลมุ ประเทศไทยไดท้ ัง ประเทศ เกิดขนึ พรอ้ มกับลมทีพดั รนุ แรงมาก มลี มพดั เวยี นเขา้ หาศูนยก์ ลาง ในทางทวนเขม็ นา ิกาในซกี โลกเหนอื สว่ นซกี โลกใต้ลมจะพดั เวยี นเขา้ หา ศูนยก์ ลางในทางเดยี วกับเขม็ นา ิกา ยงิ ใกล้ศูนยก์ ลางลมจะหมุนเกือบเปน วงกลมและมคี วามเรว็ สงู ทีสดุ บางครงั มคี วามเรว็ ลมเกินกวา่   300  กิโลเมตร ต่อชวั โมง  (175  นอต)  ความกดอากาศตําสดุ ทีบรเิ วณศูนยก์ ลางบางครงั ตํา กวา่   900  เฮกโตปาสคาล  (hPa)  มลี ักษณะอากาศรา้ ยเกิดขนึ มฝี นตกหนกั มากและมพี ายุฟาคะนอง  ทําใหเ้ กิดคลืนสงู ใหญใ่ นทะเล และนาํ ขนึ สงู ตรง บรเิ วณศูนยก์ ลางพายุมลี ักษณะคล้ายกับตาเปนวงกลม มองเหน็ ไดจ้ าก ภาพถ่ายดาวเทียมเรยี กวา่  \"ตาพายุ\" ดงั ในภาพที 1  เสน้ ผา่ ศูนยก์ ลางตาพายุ มขี นาดประมาณ  15 - 60  กิโลเมตร    ภายในตาพายุมอี ากาศแจม่ ใส  ลมพดั อ่อน มเี มฆบา้ งเล็กนอ้ ย พายุไต้ฝุน \"พารม์ า\" และ \"เมเลอร\"์ เหนอื ประเทศฟลิปปนส์

พ า ยุ ห มุ น เ ข ต ร้อ น   ( T R O P I C A L S T O R M ) PAGE | 02 พายุหมุนเขตรอ้ น พายุหมุนเขตรอ้ น มชี อื เรยี กต่างกันไปตามแหล่งกําเนิด เชน่ พายุทีเกิด ในมหาสมุทรแอตแลนติกเหนือ ทะเลแครบิ เบยี น และอ่าวเมก็ ซโิ ก เรยี กวา่ \"เฮอรร์ เิ คน\" (Hurricane)   ถ้าเกิดขนึ ในมหาสมุทรแปซฟิ กและทะเลจนี ใต้ เรยี กวา่ \"ไต้ฝุน\"   (Typhoon)   ถ้าเกิดขนึ ในมหาสมุทรอินเดียเรยี กวา่ \"ไซโคลน\" (Cyclone) ดังแผนทีในภาพที 2   แต่บางครงั ก็เรยี กพายุไซโคลน ทีเกิดขนึ ในทวปี ออสเตรเลียวา่ \"วลิ ลี-วลิ ลี\" (Willy-Willy) การเรยี กชอื พายุหมุนเชตรอ้ น

PAGE | 03 พ า ยุ ห มุ น เ ข ต ร้อ น   ( T R O P I C A L S T O R M ) พายุหมุนเขตรอ้ นทีมอี ิทธพิ ลต่อลมฟาอากาศของประเทศไทย มกี ารแบง่ เกณฑ์ความรนุ แรงของพายุตามขอ้ ตกลงระหวา่ งประเทศ โดยใชค้ วามเรว็ ลม ใกล้ศูนยก์ ลางพายุเปนเกณฑ์ ดงั นี พายุดีเปรสชนั (Depression) มคี วามเรว็ ลมสงู สดุ ใกล้ศูนยก์ ลางไม่ ถึง 34 นอต (63 กิโลเมตรต่อชวั โมง) พายุโซนรอ้ น (Tropical Storm) มคี วามเรว็ ลมสงู สดุ ใกล้ศูนยก์ ลาง ตังแต่ 34 นอต (63 กิโลเมตรต่อชวั โมง) ขนึ ไป แต่ไม่ ถึง 64 นอต (118 กิโลเมตรต่อชวั โมง) พายุไต้ฝุน (Typhoon) มคี วามเรว็ ลมสงู สดุ ใกล้ศูนยก์ ลาง ตังแต่ 64 นอต (118 กิโลเมตรต่อชวั โมง) ขนึ ไป ชนดิ ของพายุหมุนเขตรอ้ น

พ า ยุ ห มุ น เ ข ต ร้อ น   ( T R O P I C A L S T O R M ) PAGE | 04 โดยปกติแล้วประเทศไทยมกั จะพบเพยี งแค่ดีเปรสชนั   เนืองจากพายุมกั เกิดทีมหาสมุทรแปซฟิ ก และกวา่ จะเคลือนตัวมาถึงเขตประเทศไทยก็อ่อน กําลังลงไปมากแล้ว พายุหมุนเขตรอ้ นยงั มชี อื เรยี กทีปรบั เปลียนไปตามภาษา ถินของพนื ทีทีเกิดด้วย      หากพายุหมุนเขตรอ้ นเกิดขนึ บรเิ วณมหาสมุทรแปซฟิ กจะเรยี กวา่  ไต้ฝุน (Typhoon)     หากเกิดบรเิ วณมหาสมุทรอินเดีย อ่าวเบงกอล หรอื ทะเลอาหรบั จะถกู เรยี กวา่  ไซโคลน (Cyclone)     หากเกิดบรเิ วณมหาสมุทรรอบ ๆ ออสเตรเลีย บรเิ วณหมูเ่ กาะต่าง ๆ จะ เรยี กวา่  วลิ ลี-วลิ ลี (Willy-Willy)     หากเกิดใกล้หมูเ่ กาะฟลิปปนสจ์ ะถกู เรยี กวา่  บาเกียว (Baguio)     หากเกิดบรเิ วณฝงตะวนั ตกของมหาสมุทรแอตแลนติก หรอื บรเิ วณทวปี อเมรกิ าเหนือ กลาง และใต้ จะเรยี กวา่  เฮอรเิ คน (Hurricane)

PAGE | 05 พ า ยุ ห มุ น เ ข ต ร้อ น   ( T R O P I C A L S T O R M ) ประเทศไทย ตังอยูร่ ะหวา่ งบรเิ วณแหล่งกําเนิดของพายุหมุนเขตรอ้ นทัง สองด้าน ด้านตะวนั ออกคือมหาสมุทรแปซฟิ ก และทะเลจนี ใต้ สว่ นด้านตะวนั ตกคืออ่าวเบงกอล และทะเลอันดามนั โดยพายุมโี อกาสเคลือนจากมหาสมุทร แปซฟิ ก และทะเลจนี ใต้เขา้ สปู่ ระเทศไทยทางด้านตะวนั ออก มากกวา่ ทาง ตะวนั ตก ปกติประเทศไทย จะมพี ายุเคลือนผา่ นเขา้ มาได้โดยเฉลียประมาณ 3 - 4 ลกู ต่อป บรเิ วณทีพายุมโี อกาสเคลือนผา่ นเขา้ มามากทีสดุ คือภาคเหนือ และภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ โดยเฉพาะทางตอนบนของภาค ในระยะต้นป ระหวา่ งเดือนมกราคมถึงมนี าคม เปนชว่ งทีประเทศไทยปลอดจากอิทธพิ ล ของพายุ ต่อมาเดือนเมษายนเปนเดือนแรกของป ทีพายุเรมิ เคลือนเขา้ สู่ ประเทศไทยทางภาคใต้ แต่มโี อกาสน้อยและเคยเกิดขนึ เพยี งครงั เดียวใน รอบ 50 ป (พ.ศ.2494-2543) พายุหมุนเขตรอ้ นในประเทศไทย

พ า ยุ ห มุ น เ ข ต ร้อ น   ( T R O P I C A L S T O R M ) PAGE | 06 พายุเรมิ มโี อกาสเคลือนเขา้ สปู่ ระเทศไทยมากขนึ ตังแต่เดือนพฤษภาคม โดยสว่ นใหญ่ยงั คงเปนพายุทีเคลือนมาจากด้านตะวนั ตก เขา้ สปู่ ระเทศไทย ตอนบน และตังแต่เดือนมถิ นุ ายนเปนต้นไป พายุสว่ นใหญ่จะเคลือนเขา้ สู่ ประเทศไทยทางด้านตะวนั ออก โดยชว่ งระหวา่ งเดือนมถิ นุ ายนถึงสงิ หาคม พายุยงั คงเคลือนเขา้ สปู่ ระเทศไทยตอนบน ซงึ บรเิ วณตอนบนของภาคเหนือ และภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ เปนพนื ทีทีพายุมโี อกาสเคลือนผา่ นเขา้ มามาก ทีสดุ และเดือนกันยายนถึงตลุ าคม พายุมโี อกาสเคลือนเขา้ มาได้ในทกุ พนื ที โดยเรมิ เคลือนเขา้ สภู่ าคใต้ตังแต่เดือนกันยายน ในสองเดือนนีเปนระยะที พายุมโี อกาสเคลือนเขา้ สปู่ ระเทศไทยได้มาก โดยเฉพาะเดือนตลุ าคม มสี ถิติ เคลือนเขา้ มามากทีสดุ ในรอบป สาํ หรบั ชว่ งปลายปตังแต่เดือนพฤศจกิ ายน พายุจะเคลือนเขา้ สปู่ ระเทศไทยตอนบนได้น้อยลง และมโี อกาสเคลือนเขา้ สู่ ภาคใต้มากขนึ เมอื ถึงเดือนธนั วาคมพายุมแี นวโน้มเคลือนเขา้ สภู่ าคใต้เท่านัน โดยไมม่ พี ายุเคลือนเขา้ สปู่ ระเทศไทยตอนบนอีก เนืองจากในชว่ งปลายป บรเิ วณความกดอากาศสงู จากประเทศมองโกเลียและจนี นาํ ความหนาวเยน็ ลงมาสลู่ ะติจูดตํากวา่ ระบบอากาศในชว่ งนีจงึ ไมเ่ อือใหพ้ ายุทีเกิดขนึ เหนือ ทะเล เคลือนตัวขนึ สบู่ รเิ วณประเทศไทยตอนบน แผนทีทางเดนิ ของพายุ

PAGE | 07 พ า ยุ ห มุ น เ ข ต ร้อ น   ( T R O P I C A L S T O R M ) การเตรียมพร้อมรับมือ และ การปฏิบัติตนอย่างปลอดภัย ติดตามพยากรณ์อากาศ หากมี ประกาศเตือนภัย ใหเ้ ตรยี มพรอ้ ม รบั มอื และปฏิบตั ิตามคําแนะนาํ อยา่ ง เครง่ ครดั ตรวจสอบอาคารบา้ นเรอื นใหอ้ ยูใ่ น สภาพมนั คงแขง็ แรง โดยเพมิ ทีคํายนั หรอื ใชไ้ มต้ ีตะปูปดตรงึ ประตู และ หน้าต่างทีไมแ่ ขง็ แรง เพอื ปองกันแรง ลมพดั บา้ นเรอื นเสยี หาย จดั เก็บสงิ ของทีปลิวลมได้ในทีมดิ ชดิ เพอื ปองกันสงิ ของถกู พายุพดั เสยี หาย และได้รบั อันตรายจากสงิ ของปลิว กระแทก สาํ รวจสงิ ปลกู สรา้ งบรเิ วณรอบบา้ นให้ อยูใ่ นสภาพปลอดภัย ตัดแต่งกิงไม้ และโค่นต้นไมท้ ีเสยี งต่อการล้มทับ

พ า ยุ ห มุ น เ ข ต ร้อ น   ( T R O P I C A L S T O R M ) PAGE | 08 การเตรยี มพรอ้ มรบั มอื และการปฏิบตั ิตนอยา่ งปลอดภัย หากพบเสาไฟฟาหรอื ปายโฆษณาไมม่ นั คงแขง็ แรง กิงไมพ้ าดแนวสายไฟ ใหแ้ จง้ เจา้ หน้าทีหน่วยงานทีเกียวขอ้ งมาดาํ เนินการปรบั ปรุงแก้ไข จดั ทําทีคํายนั ต้นไมห้ รอื จดั หาทีกําบงั ปกคลมุ ผลผลิตทางการเกษตร เพอื ปองกันความเสยี หายจากพายุลมแรง จดั เตรยี มสงิ ของและเครอื งใชท้ ีจาํ เปนไวใ้ ชย้ ามฉกุ เฉิน เชน่ เครอื ง อุปโภคบรโิ ภค อาหารแหง้ นาํ ดืม ยารกั ษาโรค ไฟฉาย เปนต้น ในชว่ งทีเกิดพายุใหห้ ลบในอาคารหรอื บา้ นเรอื นทีมนั คงแขง็ แรง ปดประตู และหน้าต่างใหม้ ดิ ชดิ เพอื ปองกันการถกู สงิ ปลกู สรา้ งล้มทับและแรงลม พดั สงิ ของเขา้ มาในบา้ น ไมอ่ ยูใ่ กล้ต้นไมใ้ หญ่ ปายโฆษณา เสาไฟฟา สงิ ปลกู สรา้ งทีไมม่ นั คงแขง็ แรง เพราะเสยี งต่อการถกู ล้มทับหรอื ไฟฟาดดู iy รบั มอื ภัยพายุเขา้

PAGE | 09 พ า ยุ ห มุ น เ ข ต ร้อ น   ( T R O P I C A L S T O R M ) การเตรยี มพรอ้ มรบั มอื และการปฏิบตั ิตนอยา่ งปลอดภัย ไมน่ าํ เรอื ออกจากชายฝงทะเล และงดประกอบกิจกรรมทางทะเลทกุ ประเภท เพราะคลืนลมในทะเลมกี ําลังแรง ทําใหเ้ รอื ล่มและก่อใหเ้ กิด อันตรายได้ ไมอ่ อกไปอยูใ่ นทีโล่งแจง้ ภายหลังพายุสงบ ควรอยูภ่ ายในบา้ นหรอื บรเิ วณทีปลอดภัยอยา่ งน้อย 1 – 2 ชวั โมง ไมเ่ ขา้ ใกล้บรเิ วณทีสายไฟฟาขาด ต้นไมห้ รอื เสาไฟฟาล้ม เพราะอาจได้รบั อันตราย ใหแ้ จง้ เจา้ หน้าทีหน่วยงานทีเกียวขอ้ งมาดาํ เนินการแก้ไข ทังนี การเตรยี มพรอ้ มรบั มอื และการปฏิบตั ิตน อยา่ งถกู วธิ เี มอื พายุหมุนเขต รอ้ นเคลือนตัวผา่ น จะชว่ ยลดผลกระทบจากสถานการณ์ภัยทีอาจเกิดขนึ สง่ ผลใหก้ ารดาํ เนินชวี ติ เปนไปด้วยความปลอดภัย

ผู้จดั ทํา 6020710054  นางสาวรวษิ ฎา   สวุ รรณ 6020710111 นางสาวพจนารถ   แก้วสยี ง 6020710239 นายตะวนั    ชติ มณี คณะรฐั ศาสตร์ แขนงวชิ าการปกครองท้องถิน รายวชิ า 428-395 Community Based Disaster Management(การจดั การภัย พิบตั ิโดยชุมชน)

อ้างอิง กรมอุตนุ ิยมวทิ ยา. (มปป). พายุหมุนเขตรอ้ น. สบื ค้นเมอื 9 ตลุ าคม 2562, จากเวบ็ ไซต์ : https://www.tmd.go.th ศูนยก์ ารเรยี นรูว้ ทิ ยาศาสตรโ์ ลกและดาราศาสตร.์ (มปป). พายุหมุนเขตรอ้ น. สบื ค้นเมอื 9 ตลุ าคม 2562, จากเวบ็ ไซต์ : https://sites.google.com Plook Creator. (2560). ประเภทของพายุ. สบื ค้นเมอื 9 ตลุ าคม 2562, จากเวบ็ ไซต์ : http://www.trueplookpanya.com saowalak pisitpaiboon. (2559). เตรยี มรบั มอื พายุหมุนเขตรอ้ น. สบื ค้น เมอื 9 ตลุ าคม 2562, จากเวบ็ ไซต์ : https://www.thaihealth.or.th