TYT-AYT BİYOLOJİ SB-2024 DEMO

SORU BANKASI TYT-AYT ➘Yen Öğret m Programına Uygun YKSYükKsuerkuömgrleatriımSınavı ➘ Yen Nes l S mülasyonTestler ➘ ÖSYMT p ve SarmalTestler ➘ Tam Hücreleme ➘ Kazanım Sıralı ➘ Akıllı Kâğıtlar VİDEO ÇÖZÜMLÜ Davut BÖREKÇİOĞLU RU AVCILA Üm tDEMİR Hüsey nACARLI CELLENMİŞ YENİ B SO ASKI RI GÜN

8. Bir takım biyokimyasal olayları doğada bazı canlılar ger- 11. Canlılarda büyüme olayı hücre sayısının artışı veya hücre- çekleştirir. lerin yüzeyce büyümesi şeklindedir. Ayrıca çok hücreliler- de büyüme sınırlı veya sınırsız büyüme şeklinde gerçekle- I. Büyüme, gelişme ve ölüm şir. II. ATP üretimi sırasında CO2 oluşturma Buna göre, III. Uyarılara tepki verme I. Paramesyum, öglena gibi canlılarda yüzeysel büyüme Buna göre yukarıda verilen olaylardan hangileri sade- görülür. ce belirli canlılar tarafından gerçekleştirilir? II. Fare ve insanda hücre sayısının artışı ile sınırlı büyüme A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III görülür. D) I ve II E) I, II ve III III. Ardıç, kavak gibi bitkilerde hücre sayısının artışı ile sı- nırsız büyüme görülür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 9. Aşağıda canlılarda görülen organizasyon aşamaları göste- rilmiştir. Hücre Æ Doku Æ Organ Æ Sistem Æ Organizma 12. Canlılarda metabolizma, yapım ve yıkım reaksiyonlarından 1 23 4 oluşur. Buna göre, X. Bakteri gibi tek hücrelilerde Metabolizma = Yapım + Yıkım Y. Bitki gibi çok hücrelilerde organizasyon aşamalarının en kompleks hangi basa- Yapım tepkimeleri ile küçük besinlerden büyük besinler, yı- makları görülür? kım tepkimeleri ile büyük besinlerden küçük besinler oluşur. X Y Hayvan hücresi Bitki hücresi A) 1 4 B) 2 3 Glikojen CO2 C) 3 4 D) 1 3 B Glikoz Besin E) 2 4 İ L G İ TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI 10. O2 miktarı Organizmadaki Amino asit miktarı S Mantar hücresi Arke hücresi hücre sayısı A Glikoz Protein R M Kitin Amino asit A L ATP Besin Protein Buna göre, hücrelerden hangilerinin gerçekleştirdiği tepkime anabolizmaya örnektir? I II miktarı III miktarı Doğada bulunan tüm canlılarda grafiklerde verilen de- A) Bitki B) Bitki ve mantar ğişimlerden hangileri görülür? C) Mantar ve arke D) Bitki, mantar ve arke A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) Hayvan, bitki, mantar ve arke D) I ve II E) I, II ve III 10 8. B 9. A 10. C 11. E 12. B

8. Aşağıdaki grafik yağların hidrolizi sırasında elde edilmiştir. 11. Steroitlerle ilgili, Miktar I. Bazı eşey hormonları ve kolesterol en sık görülenleri- 3x dir. 2 1 II. Sinir hücrelerinde yalıtımı sağlar. III. Hayvan ve bitki hücrelerinde zarın yapısına katılır. ifadelerinden hangileri doğrudur? 4 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III x 5 D) I ve II E) I, II ve III 3 t 2021 / TYT Buna göre numaralı eğriler için aşağıda verilenlerden 12. Trigliseritler ile ilgili, hangisi yanlıştır? A) 2, ortamdaki sudur. I. Bir molekül trigliserit oluşurken bir molekül su açığa çıkar. B) 1’in doğada bir çok çeşidi vardır. C) 4, ortamdaki serbest enzim miktarıdır. II. Bir gliserol ile üç yağ asitinin esterleşmesi sonucu bir D) 3, yağ asidi değişimidir. trigliserit molekülü oluşur. E) 5, gliserol değişimidir. III. İnsanlar, sentezledikleri trigliseritlerin yapısındaki yağ asitlerinin bir kısmını besinlerle dışarıdan almak zorun- dadır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 9. I. Fosfolipit II. Kolesterol III. Trigliserit Yukarıda verilenlerden hangileri birer steroit türevidir? 13. • Steroit yapılıdır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III • Kanda aşırı miktarda artışı damarlarda daralma ve tı- kanmaya neden olur. D) I ve II E) I, II ve III • Beyni besleyen damarlarda birikerek felç gibi durumla- B ra neden olur. İ L Yukarıda açıklamaları verilen lipit çeşidi aşağıdakiler- G den hangisidir? 10. Aşağıda yağ moleküllerine ait dönüşüm tepkimeleri göste- İ A) Fosfolipit B) Trans yağ rilmiştir. S C) Kolesterol D) Doymamış yağ A E) Nötral yağ TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI 1R 2M A L 14. Beyin hücrelerinin kullanacağı enerji rezervi glikozdur. Gliserol Yağ asitleri Yağ Su Sadece yağlı ve proteinli besinlerle beslenmesine rağmen bir bireyde aksaklıklar yaşanmamasını, Tepkimeler için, I. Nöronlar beyinde zorunlu durumda iken glikoz yerine I. 1 yönünde ortam pH’si artar. yağ asidi ve amino asitleri yıkar. II. Yağ asiti ve amino asitler glikoza çevrilir. II. 2 hidroliz olayı olup insanın sindirim kanalında gerçek- III. Nöronlar enerji ihtiyacını sadece oksijensiz solunumla leşir. giderir. III. 1 yönünde monosakkarit miktarı azalır. durumlarından hangileri açıklar? yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III D) I ve II E) I, II ve III 20 8. D 9. B 10. D 11. D 12. E 13. C 14. B

8. Biyoloji öğretmeni Defne Hanım öğrencilerine enzimlere ait 10. İnsanda sindirim kanalının ince bağırsak kısmında nişasta- üç özelliği kartonlara yazmasını ister. Hangi öğrenci özel- nın sindirimi gerçekleşir. liklerin tamamını doğru yazarsa o kartonu panoya asacağı- nı söyler. Nişasta + H2O Amilaz Maltoz + Dekstrin tepkimesi insanının sindirim kanalında ve, Buna göre, aşağıdaki kartonlardan hangisinin panoya asılması gerekir? Miktar Maltoz 3L Dekstrin A) Enzimlerin özellikleri B) Enzimlerin özellikleri ✓ Çok hızlı çalışırlar. ✓ Tepkimeden değiş- 2L meden çıkarlar. ✓ Yalnızca hücre L Zaman içinde çalışırlar. ✓ Tekrar tekrar kulla- nılabilirler. ✓ pH değişiminden etkilenmezler. ✓ Canlı ve cansız or- tamda çalışabilirler. C) Enzimlerin özellikleri D) Enzimlerin özellikleri grafikte maddelerinin değişimi gözleniyorsa, I. Amilaz için şartlar uygundur. ✓ Reaksiyonların daha ✓ Çift yönlü çalışabi- kısa sürede gerçek- lirler. II. Nişasta miktarı azalır. leşmesini sağlarlar. ✓ Karbonhidrat yapılı- III. H O miktarı azalır. ✓ Sıcaklık değişimin- dırlar. den etkilenmezler. 2 ✓ İnhibitvörler tepkime ✓ Aktivatörler tepkime hızını artırır. ifadelerinden hangileri doğrudur? hızını azaltır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III E) Enzimlerin özellikleri 11. Biyoloji bölümünde okuyan Nil biyokimya dersinde “Enzim- ✓ Hücre dışında çalı- ler hücre içinde çalışır.” hipotezini oluşturuyor. şamazlar. ✓ Biyokimyasal re- aksiyon çeşidi kadar enzim vardır. ✓ Başlamamış bir tep- kimeyi başlatırlar. 12 TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI 9. Enzimler basit ve bileşik enzimler olarak ikiye ayrılır. B Böcekçil bitkinin böceği Mantar hücresinde glikojen İ sindirmesi sentezi Buna göre bütün enzimler ile ilgili, L I. suyun %15’in altında bulunduğu ortamda çalışmaması, G 3 4 II. aşırı sıcaklık değişimlerinden etkilenmesi, İ III. koenzimin asıl işi yapması, IV. apoenzim kısmının ribozomda sentezlenmesi S A verilenlerden hangileri doğrudur? R M A L A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV Hayvan hücresinin İnce bağırsak boşluğunda mitokondrisinde ATP üretimi maltozun sindirimi ➡ DİKKAT Buna göre, Nil’in hipotezini yukarıdaki posterlerdeki bilgilerden hangileri desteklemez? Enzimlerde reaksiyon hızının birden sıfıra düşmesinin se- bebi ortamdaki enerjinin çekilmesidir. A) Yalnız 1 B) 2 ve 3 C) 1 ve 4 D) 1, 2 ve 3 E) 1, 3 ve 4 30 8. B 9. D 10. E 11. C

7. Aşağıda verilen karaciğer parçaları üzerine eşit miktarda 10. Enzimatik bir reaksiyonda serbest enzim miktarının zama- H O parçaları ekleniyor. na bağlı değişimi aşağıdaki gibidir. 22 Serbest enzim miktarı H2O2 H2O2 H2O2 XY Z Zaman Serbest enzim miktarı grafikteki gibi olan tepkime için, a gr tüm a gr 4 parçaya a gr çekilmiş Substrat miktarı Enzim-substrat Ürün miktarı karaciğer ayrılmış karaciğer karaciğer kompleksi Buna göre tepkimelerde gerçekleşecek olaylarla ilgili, I II III Ürün miktarı Tepkime hızı Substrat miktarı Zaman Zaman Zaman XY Z Z Y Z değişimlerinden hangileri doğrudur? Zaman X Y X A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III I Zaman Zaman D) I ve II E) I, II ve III II III grafiklerdeki değişimlerden hangileri doğrudur? (Katalaz H2O2’yi O2 ve H2O'ya parçalar.) A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 11. Aşağıda verilen enzimlerden hangisi aktiflik yönü ile D) I ve III E) I, II ve III diğerlerinden farklıdır? A) ATP sentaz B) DNA polimeraz C) Pepsinojen D) Amilaz 8. Canlıda bulunan organik bileşiklerin karbonhidrat, yağ, E) Lipaz protein, enzim ve nükleik asit gibi çeşitleri vardır. • K bağları parçalar, su ile monomerlerine ayrılırsa ortam pH’si düşer. • L steroit, amino asit ya da protein yapılı olup organlar B 12. Aşağıda bazı bileşik enzimlere ait apoenzim ve yardımcı arası koordinasyonu sağlar. İ grupları gösterilmiştir. K ve L organikleri için, L I. L kan ile taşınıp eşik değer ya da üzerinde etkilidir. G Bileşik enzim Bileşik enzim X Y II. L enzim olup hidroliz ya da dehidrasyon gerçekleştire- İ bilir. S Apoenzim Yardımcı Apoenzim Yardımcı III. K ve L polimer yapılı olamaz. A a grup b grup R 1 2 M yargılarından hangileri doğrudur? A Bileşik enzim Bileşik enzim Bileşik enzim L Z L T TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III Apoenzim Yardımcı Apoenzim Yardımcı Apoenzim Yardımcı c grup grup d grup e 4 3 1 9. Enzimlerin kısımları ile ilgili olarak, aşağıda verilenler- Verilenlere göre, I. Her enzimin apoenzim kısmı kendine özgüdür. den hangisi yanlıştır? II. Farklı yardımcı gruplar aynı enzimle çalışabilir. A) Yardımcı grup apoenzimden daha küçüktür. III. Farklı enzimlerin yan grupları aynı olamaz. B) Bir apoenzim sadece bir yan grupla çalışır. C) Koenzime NAD, FAD ve vitamin örnek verilebilir. ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? D) Kofaktör substratı seçen kısımdır. E) Apoenzim kısmında peptit bağına rastlanır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 32 7. B 8. A 9. D 10. E 11. C 12. A

8. Aşağıda ATP’nin kullanımı ve yenilenmesi gösterilmiştir. 12. Aşağıda ATP’nin yapısı gösterilmiştir. ATP Enerjinin Enerjinin X Üretildiği Tüketildiği Y Olaylar Z Olaylar D X, Y ve Z kısımları ile ilgili, B I. X adenozin olup nükleotit yapısındadır. II. Z, Y’ye dönüşürken enerji açığa çıkar. ADP + P III. X: AMP, Y: ADP, Z ise ATP’dir. Buna göre bir bitki hücresinde D ve B yerine aşağıda- kilerden hangisi gelmelidir? D B A) Fagositoz Kemosentez yargılarından hangileri doğrudur? B) Fotosentez Pasif taşıma A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III C) Oksijenli solunum Nişasta sentezi D) I ve II E) II ve III D) Oksijensiz solunum Sinirsel iletim E) Oksijensiz solunum Ozmoz 13. I. Glikojen sentezi 9. Aşağıda verilen organik maddelerden hangisi bir hor- II. Nişasta hidrolizi mon değildir? III. CO2 özümlemesi IV. Selüloz sentezi A) İnsülin B) Testosteron Yukarıdaki olaylardan hangileri bitki hücrelerindeki ya- C) Tiroksin D) Melanin pım olaylarına örnek verilebilir? A) Yalnız IV B) I ve II C) III ve IV E) Aldosteron D) I, II ve III E) II, III ve IV 10. Hormonlarla ilgili, 14. ATP canlılarda temel enerji birimidir. B I. Endokrin bezler tarafından salgılanır. İ ATP ile ilgili olarak, II. Kan ile taşınır. III. Vitamin yapılıdır. L I. Canlılarda depo edilemez. G II. Bir hücreden başka hücreye transfer edilemez. İ yargılarından hangileri doğrudur? III. İhtiyaç hâlinde üretilir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III S D) I ve II E) I, II ve III A ifadelerinden hangileri doğrudur? R A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III M TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI D) I ve II E) I, II ve III A L 11. Bazal metabolizma bireyin tam dinlenme hâlidir. 15. I. ATP’nin asıl kaynağı güneş enerjisidir. Bazal metabolizma durumu için, II. Üreticiler, Güneş enerjisinden faydalanarak ATP üretir. I. Vücut yüzeyi hesaplanmalıdır. II. Ortamın oda sıcaklığında olması gerekir. III. Tüketiciler, üreticileri besin olarak tükettiğinde ATP di- III. Yemek yedikten 12 saat sonra ölçülmesi gerekir. rekt aktarılmış olur. ATP için yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 36 8. C 9. D 10. D 11. E 12. E 13. C 14. E 15. C

7. Nükleik asitler deoksiribonükleik asit ve ribonükleik asit 10. Biyoloji öğretmeni Recep Bey sınıfta DNA, RNA ve ATP’yi daha iyi anlatabilmek için aşağıdaki maddeleri belirtilen olarak adlandırılır. simgeler ile gösteriyor. Nükleik asitlerin adlandırılmasında; Timin Urasil I. baz çeşidi, AdTeinminin DeUorkarsisiliboz II. zayıf hidrojen bağının varlığı, GuAadneinnin RibDoezokrisiboz III. şeker çeşidi SitGozuiannin FoRsfiabtoz durumlarından hangileri kullanılır? Sitozin Fosfat A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III Buna göre, Sitozindeoksiribo ATP nükleotit +ATP+ + + nS+üitkolzeiontd+iteoksiribo ++++ Ahmet ++ Sinem Ahmet Sinem 8. I. Baz Guaninribo Timin deoksiribo nükGleuoatintinribo nükTliemoitnit deoksiribo II. Nükleozit III. Nükleotit n+ükleo+tit nü+kleotit+ IV. Kod V. Gen Çiğdem ++ Cenk ++ Yukarıda verilen kalıtsal birimler büyükten küçüğe Çiğdem gösterimlerinden hanCegnikleri doğrudur? doğru nasıl sıralanır? A) I – II – III – IV – V öğrencilerin B) V – IV – III – II – I A) Ahmet B) Sinem ve Çiğdem C) Sinem ve Cenk D) Ahmet, Çiğdem ve Cenk E) Ahmet, Sinem, Çiğdem ve Cenk C) II – V – I – III – IV D) IV – V – I – II – III 11. Aşağıda nükleik asitlerin yapı taşı olan nükleotitin yapısı E) III – V – IV – I – II B gösterilmiştir. İ Nükleotit L G Baz Şeker Fosfat İ 9. I. Riboz S Pürin Deoksiriboz A Adenin Riboz R Guanin II. Urasil III. Deoksiriboz Pirimidin Sitozin TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI IV. Timin M Urasil Timin V. Fosforik asit A Bir nükleik asit çeşidinde yukarıda verilenlerden hangi L ikisi bir arada yer almaz? Buna göre, nükleotitlerle ilgili olarak, A) I ve II B) III ve IV C) I ve V I. DNA ve RNA'da farklı şekerler bulunur. D) II ve IV E) III ve V II. Pürin bazları hem DNA hem de RNA'da vardır. ➡ DİKKAT III. Fosfat grubu tüm RNA çeşitlerinde vardır. Fosforik asit tüm nükleotitlerde bulunduğundan çeşitlilik- yargılarından hangileri doğrudur? te etkili değildir. A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 42 7. C 8. B 9. D 10. E 11. E

7. Bir biyoloji öğretmeni sınıfındaki öğrenciler ile organellerle 9. I. Sperm ilgili olarak aşağıdaki oyunu oynamıştır. II. Olgun alyuvar III. Yumurta Birim zar Yukarıda verilen hücrelerin hangilerinde mitokondri 1 sayısı vardır? 2 Organel DNA A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III varlığı Görevi D) I ve III E) I, II ve III 3 Bir diyagramı şekildeki gibi bölmelere ayırarak numaralar vermiş ve bazı özelliklere değinilmiştir. Buna göre, aşağıdaki öğrencilerin oluşturduğu diyag- 10. Aşağıda endoplazmik retikuluma ait bazı görünümler veril- ramlardan hangisinde yanlışlık yapılmıştır? miştir. Endoplazmik Retikulum A) Yusuf B) Furkan C) Esma İki Bir Zarsız 1 1 1 2 2 2 Golgi Kloroplast Var aygıtı Salgı, Ribozom Var Yok sentez Fotosentez ve paket Protein 3 3 sentezi 3 D) Derya E) Melih Bir İki Granülsüz Endoplazmik Granüllü Endoplazmik 1 1 Retikulum Retikulum 2 2 Koful Yok Boşaltım, Mitokondri Var sindirim ve depo Oksijenli X olayını gerçekleştirir. Y olayını gerçekleştirir. 3 solunum 3 X ve Y için, I. Y proteinin işlenmesi ve golgiye gönderilmesidir. II. X zararlı maddelerin zararsız hale dönüştürülmesi ola- yıdır. B III. X karbonhidrat, yağ ve cinsiyet hormonları sentezidir. İ 8. Ökaryot bir hücre belirli bir zaman diliminde incelendiğinde, L yargılarından hangileri doğrudur? G P Amino asitlerden protein sentezi İ A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III P Oksijen verildiğinde ATP üretimi P CO2 harcayarak besin sentezi D) I ve II E) I, II ve III yaptığı gözlemleniyor. S Bu ökaryot hücrede, A I. ribozom, TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI II. mitokondri, R 11. Lizozom tek katlı zarla çevrilidir. Bu zar zarar gördüğünde III. kloroplast M A enzimler hücre içine dağılır ve hücre kendi kendini sindirir. L Bu olaya otoliz denir. Buna göre, organellerinden hangilerinin varlığı kesindir? I. embriyonik gelişimde parmak araları oluşumu, A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III II. ölüm olayından sonra kokuşmanın ortaya çıkması, D) I ve II E) I, II ve III III. kurbağa larvalarının kuyruğunu embriyonik gelişimde kaybetmesi ➡ DİKKAT durumlarından hangileri lizozomdaki enzimlere bağlı olarak gerçekleşir? Glikoprotein ve glikolipit hücre zarına özgünlük kazandı- rır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 48 7. B 8. E 9. D 10. E 11. E

Test HÜCRE VE ORGANELLERİ - 6 6 1. Mitokondri ve kloroplastta aşağıda verilenlerden han- 4. Peroksizom ökaryot canlılarda bulunup zehirli maddeleri gisi ortak olarak bulunmaz? etkisizleştirir. A) Ribozom B) RNA C) Klorofil Buna göre, peroksizom aşağıdaki tepkimelerden han- gisini gerçekleştirir? D) DNA E) ETS enzimi A) 6CO2 + 6H2O  C6H12O6 + 6O2 B) C6H12O6 + 6O2  6CO2 + 6H2O C) C6H12O6  n(C6H12O6)+n – 1(H2O) D) C6H12O6  2C2H5OH + 2CO2 + ATP 2. Bir bitkinin, E) H O H O+ 1 O 22 2 2 P Yaprak 2 P Kök P Meyve P Gövde dokusundan dört ayrı canlı hücre alınarak inceleniyor. Bu dört ayrı hücrede aşağıda verilen organellerden 5. I. Hormonların tanınması hangisi kesinlikle bulunur? II. Hücrelerin birbirini tanımasını A) Kloroplast B) Büyük koful III. Aynı türe ait üreme hücrelerinin döllenme sırasında bir- C) Ribozom D) Lökoplast birini tanıması E) Kromoplast IV. Hücreye alınacak maddelerin tanınması Zarda bulunan glikoproteinler yukarıda verilenlerden han- gilerinin gerçekleşmesini sağlar? A) Yalnız I B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV 3. Aşağıda ökaryot bir bitki hücresinde bulunan bazı organel- B İ ler gösterilmiştir. L G ? İ S 6. Aşağıda ökaryot bir hücreye ait görünüm verilmiştir. A R (I) TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI M (IV) Koful Mitokondri A L (V) (II) Ribozom Endoplazmik retikulum Buna göre soru işareti ile gösterilen organel için, aşa- (III) ğıda verilenlerden hangisi yanlıştır? Lizozom A) Çekirdek zarı ve hücre zarı arasında bulunur. B) Madde iletimini sağlar. Buna göre kaç numaralı organel ATP üretiminden so- C) Şekli, dağılımı hücrenin fonksiyonuna göre değişir. rumludur? D) Asidik ve bazik olayları kontrol eder. A) I B) II C) III D) IV E) V E) Zararsız maddeleri zararlı hâle dönüştürür. 1. C 2. C 3. E 4. E 5. E 6. D 57

7. Biyoloji öğretmeni zardan madde geçiş çeşitlerini öğrete- 9. Bir hücredeki turgor basıncının zamana bağlı değişimi aşa- bilmek için aşağıdaki görseli kullanmıştır. ğıdaki grafikteki gibidir. Turgor basıncı ATP harcanımı var mı? Geçiş Madde N yapan madde geçiş Zaman nedir? çeşidi Cansız t1 t2 t3 hücrelerde Buna göre bu hücrenin emme kuvvetinin zamana bağlı değişimi nasıldır? görülür mü? Üçgen görsel içerisine bazı sorular konularak öğrenciler- A) Emme kuvveti B) Emme kuvveti den cevaplarını istemiştir. Buna göre, öğrencilerin oluşturduğu aşağıdaki görsel- lerin hangisinde yanlışlık yapılmıştır? A) B) t1 t2 t3 t1 t2 t3 Var Yok C) Emme kuvveti D) Emme kuvveti Fagositoz Difüzyon Katı Görülmez Küçük Görülür t1 t2 t3 t1 t2 t3 madde madde E) Emme kuvveti C) D) t1 t2 t3 Var Yok Pinositoz Aktif Sıvı Küçük taşıma madde Görülmez madde Görülür E) 10. Aşağıda zardaki geçiş olaylarına bağlı bazı durumlar veril- Var B miştir. İ X- Hücrenin dış ortamdan su alarak şişmesi olayıdır. Ekzositoz L Y- Büzülmüş bir hücrenin dışarıdan su alarak eski hâline G geri dönmesidir. Büyük Görülmez İ Z- Hücrenin dış ortama su vererek büzülmesi olayıdır. madde S Buna göre açıklamalara karşılık gelen kavramlar hangi A seçenekte doğru verilmiştir? TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI R XYZ M A A) Turgor Plazmoliz Deplazmoliz L B) Plazmoliz Deplazmoliz Turgor C) Deplazmoliz Turgor Plazmoliz D) Deplazmoliz Plazmoliz Turgor 8. Kolaylaştırılmış difüzyonla ilgili olarak, E) Turgor Deplazmoliz Plazmoliz I. Canlı hücrelerde görülür. ➡ UYARI II. ATP harcanmaz. III. Monomer ya da polimer maddeler hücre içine alınır. Aktif taşıma, endositoz ve ekzositoz olay-larında ATP harcanır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 72 7. D 8. D 9. B 10. E

6. Bir virüs litik enzimlerle hidroliz edilirse aşağıda ve- 9. Aşağıda verilen aynı özellikteki üç ayrı deney tüpüne be- rilen grafiklerdeki değişimlerden hangisi gerçekleşe- lirtilen maddeler eklenerek aynı tür bakteriler konuluyor. mez? Daha sonra ise her bir deney tüpüne bu bakterilerin paraziti olan fajlar konuluyor. Ortamlara konulan fajların sayıların- A) Adenin B) Fosforik asit daki değişim tüplerin altında verildiği gibidir. Zaman Zaman C) Glikoz D) Amino asit Glikoz ve Vitamin Yağ asiti diğer besinler dışındaki besinler dışındaki besinler Faj sayısı Faj sayısı Faj sayısı Zaman Zaman E) Timin Zaman Zaman Zaman Zaman Grafikteki eğrilere göre, I. Bakteri türü yağ asidini hazır almak zorundadır. 7. I. Zorunlu hücre içi parazittir. II. Bakteri vitamin ihtiyacını diğer besinleri kullanarak gi- II. Hücresel yapıya sahip değildir. derebilir. III. Mutasyona uğrayabilir. III. Bakteri glikozu, yağ asidi ve vitamine dönüştürmüştür. yargılarından hangileri doğrudur? Virüsler için yukarıda verilenlerden hangileri doğru- A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III dur? D) I ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III B 10. Aşağıdaki şekilde bir bakteri türü ile yapılan antibiyogram 8. Aşağıda verilen deney tüplerine belirtilen şartlarda X, Y, Z İ testi gösterilmiştir. Bu testte bakteri petri kabında uygun L koşullarda üremesi sağlandıktan sonra X - Y - Z ve L an- ve K bakteri türleri konuluyor. G XY Z Kİ tibiyotikleri petri kabına eklenmiş ve son durum aşağıda • CO2 • Amino asit • Protein • CO2 gösterilmiştir. • H2O • Vitamin • Yağ • H2O TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI • Karanlık • Glikoz • Su • Işık S Bakteri XY • Mineral • Gliserol • Polisakkarit • Mineral A ZL R Antibiyotikler I II III IV M eklendikten A Deney sonrasında I ve II. ortamda üreme gerçekleşirken, L sonra III ve IV. ortamda üreme gerçekleşmediği tespit ediliyor. bakterinin üreme durumu Verilenlere göre, Buna göre, çalışmada kullanılan bakterinin X, Y, Z ve L I. X bakterisi oksidasyon tepkimesi gerçekleştirir. antibiyotiklerine direnci çoktan aza doğru hangisinde doğru verilmiştir? II. Y bakterisi parazittir. A) X > Y > Z > L B) X > Z > Y > L III. Z bakterisi saprofit beslenir. C) X > L > Z > Y D) L > Z > Y > X IV. K bakterisi klorofile sahiptir. E) L > X > Y > Z yorumlarından hangileri doğru olabilir? A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV 84 6. C 7. E 8. A 9. A 10. A

7. Alglerle ilgili olarak, 10. Aşağıda verilen deney tüplerine sırası ile alg, amip ve I. Mor, kırmızı, sarı ve kahverengi görünebilirler. maya hücresi konuluyor. II. Suda yaşayıp ışık enerjisinden faydalanırlar. • CO2 • Amino asit • Protein III. Su akıntısına ters hareket edebilirler. • H2O • Glikoz • Nişasta IV. Dünya’daki oksijenin önemli bir miktarını üretirler. • Işık • Su • Yağ • Vitamin yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) II ve III C) I ve IV X YZ D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV Buna göre, 8. Bazı canlılar fazla suyu enerji harcayarak kontraktil kofulla- I. X ortamında O miktarı artar. rı ile dışarı atarlar. 2 Buna göre kontraktil kofula; II. Y ortamında CO miktarı azalır. I. amip, II. plasmodium, 2 III. cıvık mantar, IV. öglena III. Z ortamına konulan maya fagositozla ortamdaki besini almıştır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III canlılarının hangileri sahiptir? A) Yalnız I B) II ve III C) I ve IV 11. Protista üyeleri içerisinde; D) I, II ve III E) I, III ve IV I. tek hücreli olma, II. kemosentez yapma, III. prokaryot hücre yapısına sahip olma özelliklerinden hangileri görülebilir? 9. Aşağıda öglenaya ait bazı kısımlar gösterilmiştir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III Kamçı D) II ve III E) I, II ve III Kloroplast Ağız Çekirdek B Stigma Kontraktil koful İ L Pelikula G 12. Aşağıda amibe ait kısımlar gösterilmiştir. İ Yalancı ayak TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI Buna göre öglenanın kısımları için aşağıda verilenler- S Sitoplazma Kontraktil den hangisi yanlıştır? A Çekirdek kofulu A) Kamçı aktif hareketi sağlar. R B) Kontraktil koful sindirim ürünlerini dışarı gönderir. M Zar Mitokondri A L Besin kofulu C) Kloroplast fotosentez gerçekleştirir. D) Stigma ışığı algılar. Buna göre canlı için aşağıda verilenlerden hangisi yan- E) Ağız hazır beslenmeyi sağlar. lıştır? ➡ UYARI A) Yalancı ayak zarın faaliyeti ile oluşur. B) Kontraktil koful mitokondrinin ürettiği ATP’yi harcar. C) Çekirdek eşeyli üremeyi kontrol eder. Amip, öglena, paramesyum, alg ve cıvık mantlar protista D) Heterotrof beslenmesi sırasında besin kofulu oluşur. içerisinde yer alır. E) Fagositoz gerçekleştirir. 92 7. E 8. C 9. B 10. A 11. A 12. C

Test BİYOÇEŞİTLİLİK 10 Hayvanlar Alemi - 1 1. I. Ayrı eşeyli olma 5. Bir biyoloji öğretmeni sınıftaki akıllı tahtaya iki farklı canlıyı ortak bulundukları sınıfa göre yansıtmıştır. II. İç iskelete sahip olma III. Sinir şeridinin karında yer alması Buna göre, öğrencilerin oluşturduğu aşağıdaki görsel- IV. Kanın damar dışına çıkması lerden hangisinde yanlışlık yapılmıştır? A) Yukarıda verilenlerden hangileri omurgasız hayvanlara özgü özelliklerdir? B) A) Yalnız II B) III ve IV C) I, II ve III C) D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV D) 2. İncelenen bir türün tespitinin yapılması sırasında tür teşhis anahtarları kullanılır. Biyoloji dersi proje ödevini yapan bir öğrencinin bir türün tespitini yaparken teşhis anahtarındaki sorulara verdiği cevaplar aşağıda verilmiştir. • Sinir şeridi sırtta mı? → Hayır • Dış iskeleti var mı? → Evet • Trake solunumu var mı? → Evet • Vücuttaki toplam ayak sayısı kaç? → 6 Buna göre incelenmesi yapılan tür aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) Ahtapot B) Hidra C) Böcek D) Deniz yıldızı E) Midye B 3. I. İç döllenme gerçekleştirme İ E) L II. Ağız ve anüs bulundurma III. Ayrı eşeyli olma G İ Yukarıda verilenlerden hangileri omurgasızlarda ortak S değildir? A A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III R TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI D) I ve II E) I, II ve III M A L 6. İki yaşamlılarda yumurtadaki besin miktarına bağlı başka- 4. I. Yalnızca büyük dolaşım görülür. laşım görülür. II. Kalbinde tamamen kirli kan bulunur. İki yaşamlıların başkalaşımı sırasında; III. Lenf dolaşımı yoktur. I. solunum sistemi, IV. Etçil ve otçul beslenir. II. dolaşım sistemi, Yukarıda verilenlerden hangileri omurgalılardan sade- III. boşaltım sistemi ce balıklarda gözlenir? hangilerinde değişim görülür? A) Yalnız I B) II ve III C) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV D) I ve II E) I, II ve III 1. B 2. C 3. E 4. C 5. B 6. E 97

4. Aşağıdaki diyagramda tür kavramı ile ilgili bilgiler numaralı 6. Elif’in, biyoloji dersinden aldığı proje ödevi için evinde man- olarak verilmiştir. tar yetiştirmesi gerekmektedir. I. IV. Kromozom Protein sayıları şifreleri aynıdır. aynıdır. II. Tür V. Çiftleştikle- Ortak bir rinde verimli atadan döller verirler. gelirler. III. Yaşam Ortak VI. ortamları genleri fazladır. Buna göre mantarlarını yetiştirme sırasında, her zaman aynıdır. I. Mantarların geliştiği ortamı nemli tutmalıdır. Buna göre numaralı açıklamalardan hangileri yanlıştır? II. Mantarları yeterli fotosentez yapmaları için doğrudan güneş ışığı alan ortamda bekletmelidir. A) I ve II B) III ve IV C) IV, V ve VI D) III, IV ve V E) II, IV, V ve VI III. Mantarları 15-25°C aralığında tutmalıdır. IV. Mantarları yetiştirdiği ortama organik atıkça zengin kompost koymalıdır. 5. Aşağıdaki şekilde bir bakteriyofajın bakteriye tutunması ve ifadelerinden hangileri doğru olabilir? enfekte etmesi gösterilmiştir. A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV Bakteriyofaj 7. Aşağıdaki öğrenciler memeliler sınıfında incelenen canlıla- rın özellikleriyle ilgili bilgi vermişlerdir. B Yavrularını sütle beslerler. İ Ahmet L Bakteriyofaj ile ilgili olarak, G Vücut sıcaklıkları sabittir. Begüm I. Konak hücreyi tanıyan ve tutunmayı sağlayan kuyruk İ bölgesidir. S II. Virüse ait DNA ve protein kılıf bakterinin içine girer. A İç döllenme iç gelişme ile çoğalırlar. R Cansu TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI III. Virüsün çoğalması sırasında gerekli olan ATP, nükle- M otit, amino asit gibi moleküller bakteriden karşılanır. A ifadelerinden hangileri doğrudur? L A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III Akciğerlerinde alveoller bulunur. D) II ve III E) I, II ve III Didem Buna göre öğrencilerden hangilerinin verdiği özellik tüm memeli canlılarda görülmeyebilir? ➡ NOT A) Ahmet B) Cansu Arkelerde çeper pseudopepdidoglikan yapılır. C) Begüm ve Cansu D) Cansu ve Didem E) Begüm, Cansu ve Didem 104 4. B 5. C 6. D 7. B

Test MİTOZ BÖLÜNME VE EŞEYSİZ ÜREME - 2 3 1. Vejetatif üreme ile ilgili olarak, 4. Sporlar için, I. Olayın temelini rejenerasyon ve mayoz bölünme oluş- I. Uygun olmayan şartlara dayanıklı formlardır. turulur. II. Uygun şartlarda çimlenerek yeni bireyleri oluştururlar. III. Mitoz ya da mayoz bölünme ile oluşturulur. II. Tohumla üremeye göre daha kısa sürede gerçekleşir. III. Kalıtsal yapısı ata canlı ile farklı bireyler oluşur. ifadelerinden hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III D) I ve II E) I, II ve III 2. Bitki hücresinin interfaz evresinde, 5. Aşağıda verilen hücrelerden hangisi bölünme kabiliye- I. Hücrenin hacmi artar. tini yitirmemiştir? II. Ribozom, mitokondri, golgi aygıtı, kloroplast ve sentriol A) Olgun alyuvar B) Sinir hücresi sayısı artar. III. RNA ve protein sentezi hızlanır. C) Karaciğer hücresi D) Sperm IV. Enerji ihtiyacından dolayı ATP üretimi artar. V. Metabolizma kontrolü için enzim sentezlenir. E) Çizgili kas hücresi durumlarından hangisi gerçekleşmez? A) V B) IV C) III D) II E) I 6. Mitoz bölünmede aşağıda verilen evrelerden hangisin- de kromozomlar en net görülür? A) Profaz B) Anafaz C) İnterfaz D) Telofaz E) Metafaz B İ 2020 / MSÜ L 7. Aşağıda amiple ilgili bazı deneyler gösterilmiştir. G 3. Aşağıda hücre döngüsü şematize edilmiştir. İ Kesilir. Bölünme olgunluğuna S erişmiş amip. A R TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI M Ölür. A Çekirdekli Yeni iki amip oluşur. L kısım yaşar. Mitotik faz Deneylere göre, Ökaryotik bir hücrede mitotik faza kadar geçen evrede I. Bölünmenin olabilmesi için hücrenin belirli bir olgunlu- aşağıdaki olaylardan hangisi gerçekleşmez? ğa ulaşması gerekir. A) Protein sentezi B) Çekirdekçiğin kaybolması II. Hayatsal faaliyetler için çekirdeğin bulunması zorunlu- dur. III. Bölünmenin kontrolü için çekirdeğe ihtiyaç vardır. C) DNA’nın kendini eşlemesi yorumlarından hangileri doğrudur? D) ATP sentezi E) Sitoplazmik organellerin çoğalması A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 1. B 2. D 3. B 4. E 5. C 6. E 7. E 111

5. 7. Aşağıdaki bitki kısımlarından hangisinden elde edile- Mitoz bölünme sırasında bitki cek yeni bitki ana bitkiden farklı kalıtsal özellikler ta- ve hayvan hücrelerinde görülen şır? farklılıklar nelerdir? A) B) Yukarıda verilen Aysel Öğretmen’in sorusuna öğrencilerden C) D) gelen cevaplar aşağıda verilmiştir. E) Sitokinez evresi hayvan hücrelerinde bo- ğumlanma ile, bitki hücrelerinde ara lamel oluşumu ile gerçekleşir. Burak Hayvan hücrelerinde iğ iplikleri oluşur fakat bitki hücrelerinde oluşmaz. Birgül Bitki hücrelerinde çekirdek bölünmesi ger- 8. Bazı bitkiler hem eşeysiz olarak hem de eşeyli olarak üre- çekleşir, sitoplazma bölünmesi gerçekleş- mez. Hayvan hücrelerinde hem sitoplazma tilebilir. Örneğin çilek bitkisinde meyve üzerinde yüzlerce hem de çekirdek bölünmesi gerçekleşir. çilek tohumu bulunur. Bu çilek tohumları uygun koşullar sağlanarak çimlendirildiğinde yeni çilek bitkilerini oluşturur. Buse Çilek bitkisinde aynı zamanda sürünücü gövde ile eşeysiz olarak üreme de görülebilir. Buna göre öğrencilerin cevaplarıyla ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisi doğrudur? A) Üç öğrenci de doğru cevap vermiştir. B) Sadece Burak yanlış cevap vermiştir, çünkü hayvan hüc- relerinde de sitokinez ara lamel oluşumu ile gerçekleşir. B C) Sadece Buse yanlış cevap vermiştir. Çünkü hayvan hüc- İ L relerinde çekirdek bölünmesi gerçekleşmez. D) Buse ve Birgül yanlış cevap vermiştir. Çünkü hem hay- G İ van hem bitki hücrelerinde iğ ipliği oluşumu, çekirdek bö- Buna göre; lünmesi ve sitoplazma bölünmesi ortak olarak görülür. S I. mayoz bölünme, E) Sadece Birgül yanlış cevap vermiştir. Hayvan ve bitki A II. doku ve organ farklılaşması, R III. döllenme TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI hücrelerinde iğ ipliği oluşur, iğ ipliklerini oluşturan yapılar farklıdır. M A L olaylarından hangileri çilek bitkisinde hem eşeysiz hem de eşeyli üreme sırasında ortak olarak gerçekleşir? 6. I. Kromozom sayısı artışı A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III II. İğ ipliklerinin kaybolması D) I ve II E) I ve III III. Çekirdek zarının oluşması ➡ NOT Mitoz bölünmede yukarıdaki olaylardan hangileri gö- Doku ve organ farklılaşması hem eşeyli hem de eşeysiz rülebilir? üreme de görülür. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III 120 5. D 6. D 7. D 8. B

7. Aşağıda verilen deney tüplerinden birine aydınlık diğerine ka- 10. İçerisinde glikoz ve laktoz içeren bir kültür ortamında bak- ranlık ortamda aynı sayıda ve türde fotosentetik bakteri konu- terilerin birey sayısındaki değişim aşağıda gösterilmiştir. luyor. Bakteri sayısı • Fotosentetik Pamuk • Fotosentetik bakteri bakteri • Karanlık • Aydınlık Glikoz Laktoz Zaman yıkımı yıkımı Bir süre sonra kapalı ortamlardaki deney tüplerinde; I. O2 miktarı, Grafikteki eğriye göre, II. bakteri sayısı, III. ortam pH’si I. Bakteriler enerjiyi önce glikozdan sonra laktozdan sağ- lar. verilenlerden hangilerinin farklı olması beklenir? II. Laktoz yıkımını sağlayan enzimler glikozu yıkan enzim A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III ile aynıdır. D) I ve II E) I, II ve III III. Laktozun yıkımından glikoza göre daha az enerji olu- şur. ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 8. Hande’nin hazırladığı bitki ve hayvan hücresi karşılaştır- D) I ve II E) I, II ve III ması aşağıdaki gibidir. Hayvan hücresi Bitki hücresi 1 Lizozom organeli a Lizozom organeli vardır. yoktur. 11. Aşağıdaki şekillerde aynı dokuya ait bazı hücreler ile bulun- 2 Kloroplastı b Kloroplastı dukları ortamların derişimleri göstermiştir. vardır. yoktur. 3 Glikojen depo c Nişasta depo 1 2 eder. eder. Hücre %20 %20 4 Küçük kofullara d Büyük kofullara B Çözelti glikoz tuz sahiptir. sahiptir. İ %30 glikoz %4 tuz L 5 Hücre çeperi e Hücre çeperi 10°C 20°C yoktur. vardır. Buna göre, Hande’nin yaptığı tabloda hangi kısımlarda G 34 İ %5 %20 yanlışlık vardır? A) 1 - c B) 2 - b C) 3 - e S glikoz tuz E) 5 - d A %40 glikoz %4 tuz D) 4 - a R 10°C 30°C TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI M A Deney ortamları ile ilgili olarak, L I. Difüzyon hızına sıcaklığın etkisini araştıran bilim insa- 9. Mayoz bölünmenin mayoz II evresinde; nı 2 ve 4. düzenekleri kullanmalıdır. I. iğ ipliklerinin kısalması, II. 1 ve 3. düzenekte kullanılan bir çalışmada bağımsız II. sitokinezin gerçekleşmesi, değişken yoğunluk farkıdır. III. krosing over sonucu oluşmuş kromozomların kardeş III. Molekül büyüklüğünün difüzyona etkisini araştıran bilim kromatitlerine ayrılması insanının 2 ve 3. düzenekleri kullanması yeterlidir. gerçekleşen olaylarından hangileri mitoz bölünmede ifadelerinden hangileri doğrudur? görülmez? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III D) I ve III E) I, II ve III 124 7. E 8. B 9. B 10. A 11. B

SİMÜLASYON TESTİ 1. Legorn ırkı tavuklarda renk oluşumu üzerine etkili genler- 3. Aşağıdaki soyağacında kırmızı renk ile gösterilen bireyler den “İ” geni baskındır ve renk oluşumunu engeller, bu ne- sadece renkkörü, yeşil ile gösterilen bireyler sadece hemo- denle baskın fenotipli legorn tavukları beyaz renkli olur. fili, mavi ile gösterilen bireyler ise hem renk körü hem de hemofili özelliklerini fenotiplerinde göstermektedirler. Silkie ırkı tavuklarda ise çekinik olan “c” geni renk oluşumu- : Dişi nu engellediğinden çekinik fenotipli silkie tavukları beyaz : Erkek renkli olurlar. (Örneğin İicc, iicc veya İiCc genotipli bireyler beyaz renkli olurlar.) Yukarıdaki bilgilere göre beyaz renkli homozigot bas- 1 2 345 6 kın (İİCC) legorn tavuk ile beyaz renkli silkie (iicc) çap- razlaması sonucunda, P: İİCC X iicc Buna göre numaralı bireylerden hangilerinin oluşma- sında krossing-over sonucunda oluşmuş bir gametin (Beyaz legorn) (beyaz silkie) döllenmesi sonucunda geliştiği söylenebilir? I. F2 dölünde beyaz yavru oluşma ihtimali 13/16’dır. II. F2 dölünde renkli yavru oluşma ihtimali 3/4’tür. A) 1 ve 2 B) 3 ve 6 C) 4, 5 ve 6 III. F1 dölünde oluşan yavruların hepsi renkli olur. ifadelerinden hangileri doğrudur? D) 1, 2, 3 ve 4 E) 2, 3, 4, 5 ve 6 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 4. Koyunlarda kürk rengini belirleyen siyah ve beyaz renk genleri vücut kromozomlarında (otozom) taşınmaktadır. Aşağıda gösterildiği gibi beyaz kürk renkli koyun ve koçun 2. Aşağıdaki soyağacında belirli özelliği fenotipinde gösteren çaprazlanması sonucunda siyah renkli yavru dünyaya gel- miştir. bireyler taralı olarak belirtilmiştir. B İ L G İ S Beyaz renkli koç Beyaz renkli koyun A Buna göre bu özelliği kalıtımı; R TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI I. otozomal çekinik, M II. otozomal baskın, A III. X’e bağlı çekinik, L IV. X’e bağlı baskın, V. Y’ye bağlı çekinik, Siyah renkli yavru VI. eşbaskın Buna göre aynı koyun ve koçun yavrularının beyaz taşınma biçimlerinden hangileri ile aktarılıyor olabilir? renkli ve dişi olma olasılığı aşağıdakilerin hangisinde A) I ve III B) I, II, III ve VI C) II, III, IV ve V doğru verilmiştir? D) I, II, III, IV ve V E) I, II, III, IV, V ve VI A) 1 B) 2 C) 3 D) 3 E) 3 2 3 4 8 16 1. A 2. B 3. B 4. D 145

6. Ayrıştırıcı 9. Aşağıdaki besin piramidi canlılara ait bazı özellikler bakı- D mından oluşmuştur. Tüketici B Kartal Üretici Tilki Tavşan Besin piramidinde D ve B yönlerinde aşağıda verilen- lerden hangisi gerçekleşir? Havuç D B Buna göre piramit; A) Biyokütle artar. Zehir miktarı azalır. I. bireysel kütle, B) Birey sayısı azalır. Enerji azalır. II. biyokütle, C) Enerji kaybı artar. Aktarılan enerji artar. III. zehir miktarı D) Zehirli madde mik- Vücut büyüklüğü artar. özelliklerinden hangilerine göre yapılmıştır? tarı azalır. Birey sayısı artar. E) Bireysel kütle artar. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 7. Aşağıda bir komünitedeki besin zinciri gösterilmiştir. Solunum Güneş Üretici Otçul Etçil 2021 / TYT 10. Aşağıdaki şekilde bir denizel ekosistemde görülen küçük bir besin ağı verilmiştir. Ayrıştırıcı Komünitedeki ilişkiler değerlendirildiğinde, Deniz anası Şeritli levlek I. Komünitenin temel enerji kaynağı Güneş’tir. II. Üretici birinci trofik düzeyde yer alır. III. Ayrıştırıcılar bütün canlılar ile etkileşim hâlindedir. B Balık larvası verilenlerden hangileri doğrudur? İ L A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III G İ D) I ve II E) I, II ve III TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI 2019 / TYT S Zooplankton A 8. Canlıların yedikleri besinlerle aldıkları bazı zehirli madde- R Fitoplankton M ler, vücutta parçalanmaz ve değişik dokularda birikir. Alt A Şekildeki besin ağı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden han- trofik basamaklarda biriken bu maddeler besin zinciri yo- L gisi yanlıştır? luyla üst basamaklara aktarılır ve üst trofik basamaklarda A) Şeritli levrek, üçüncül tüketici basamağında yer alır. daha yoğun hâle gelir. Bu olaya biyolojik birikim denir. B) Bu besin ağında birden fazla besin zinciri yer almakta- Buna göre, bir göl ekosistemine karışan bir zehir- dır. li maddenin aynı besin zincirinde yer alan aşağıdaki C) Zooplanktonlar birincil tüketicidir. canlılardan hangisinin dokusunda biyolojik birikim daha D) Denizanası, balık larvaları ile beslendiğinde ikincil tüke- fazla olur? tici olur. A) Fitoplankton B) Zooplankton E) Bu besin ağında dört trofik düzey yer alır. C) Herbivor balık D) Omnivor balık E) Balık kartalı 152 6. D 7. E 8. E 9. B 10. D

SİMÜLASYON TESTİ 1. Aşağıda bir ekosistemde yer alan besin zincirindeki canlı- 3. Ekosistemin devamlılığı açısından toprak parçalarının bü- lar gösterilmiştir. tünlüğü ya da erozyonun engellenmesi önemli faktörlerdir. Fok Erozyon topraktaki verimli olan tabakanın rüzgâr, su gibi Penguen ekolojik faktörler ile aşındırılarak farklı bir yere taşınması olarak tanımlanır. Fitoplankton Krill Besin zincirinde, penguen sayısı azalırsa, I. Fok sayısı azalır. Buna göre erozyonu önlemede; II. Krill sayısı artar. I. tehlikeli bölgelerde saçak köklü bitkilerin yetiştirilmesi, III. Fitoplankton sayısı azalır. II. eğimli arazilerin eğime dik sürülmesi, III. arazilerin tarıma uygun sulanması durumlarından hangileri gerçekleşir? yöntemlerden hangileri kullanılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 2. Aşağıdaki grafikte biyosferde meydana gelen küresel ısın- D) I ve II E) I, II ve III ma süreci belirli bir sıraya göre gösterilmiştir. Biyosferde biyolojik çeşitlilik azalır. Zaman 3 2 1 Küresel ısınma B 4. Aşağıdaki grafikte farklı ekolojik birimler arasındaki hiye- süreci CO2, CH4, NO, CFIC ve H2O yani İ rarşi gösterilmiştir. sera gazları dünyadan atmosfere yansıyan L Biyosfer güneş ışınlarını tutar sıcaklık artar ve sera G etkisi oluşur. İ Olaylar Komünite Buna göre, S Popülasyon X X. Buzullar erir ve deniz seviyesi yükselir. A R TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI Y. Biyosferde bulunan verimli tarım alanları azalır. M Tür A Organizma Z. Güneş ışınlarının fazla tutulmasına bağlı sıcaklık artar. L olaylarının numaralı yerler ile doğru eşleştirildiği seçe- nek aşağıdakilerden hangisidir? Buna göre grafikte X yönünde; 123 I. çeşitlilik, A) X Y Z II. birey sayısı, B) Z X Y III. ortak özellik C) Y Z X niceliklerinden hangileri azalır? D) X Z Y E) Z Y X A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 1. E 2. B 3. E 4. B 169

5. Doğal ekosistemlerde komüniteler arasında keskin ayrım 7. Yangın ekolojisi konusunda giderek artan çalışmalar, bi- noktaları yoktur. İki komünitenin kesişim noktaları bulunur yoçeşitliliğin sürdürülmesinde yangının bir rolü olabileceği ve bu bölgelere ekoton adı verilir. yönünde kanıtlar ortaya çıkardı. Bilimsel çalışmalar, her Ekoton bölgeleri ile ilgili olarak, bir alanın kendine özgü bir “yangın rejimi”nin olduğunu ve sık yangına maruz kalan Akdeniz Havzası gibi bölgelerde I. Tür çeşitliliği fazladır. yangın rejimlerinin, bitkilerin yangın sonrası yaşamlarını II. Birey sayısı fazladır. sürdürmelerine yönelik adaptasyonlarını şekillendirdiğini III. Rekabet fazladır. gösterdi. Toprak, yangın sırasında yalıtıcı bir örtü görevi IV. Bu alanlarda yaşayan canlıların tolerans aralıkları ge- görür ve toprak yüzeyinin hemen altı, yangın sıcaklıkların- dan nadiren etkilenir. Ülkemiz maki vejetasyonunu oluştu- niştir. ran herdemyeşil çalı türleri (yabani zeytin, kermes meşesi, mersin, sandal vb.) dahil olmak üzere bazı bitkiler, toprak ifadelerinden hangileri doğrudur? A) I ve II B) I ve III C) II ve III altında bulunan tomurcukları yoluyla yangından sonra bir- kaç ayda yeniden sürgün verirler. Bitkinin tüm toprak üstü D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV biyokütlesi yansa da, aslında bitki yangın sonrasında öl- memiştir ve toprak altındaki organlarıyla yaşamaya devam eder. Bazı bitkilerde tohum çimlenmesi yangın sıcaklığıyla, bazılarında dumanda bulunan bazı kimyasal maddelerle uyarılır. Çimlenmesi yangın sıcaklığıyla artanların kalın ka- buklu tohumları ve hava geçirmediğinden, normal şartlar- da tohumlar fiziksel uyku durumundadır ve toprak altında 6. Türkiyede belirli bir bölgede yer alan bir göl incelendiğinde yıllarca bu hâlde beklerler. Yangında sıcaklığın etkisiyle tohum kabukları çatlar ve içeri su ile hava girişi sağlanır. İlk göle ait tabakalarda aşağıdaki bulgular saptanmıştır. yağışlı mevsimde de tohumlar çimlenir. Benzer bir süreç, dumana maruz kaldığında çimlenmesi artan bitkiler için de N ve P arttığı için geçerlidir. Dumanın içerdiği bazı kimyasallar tohumu uya- yüzeyi algler kaplar. rır. Böylece, uzun süredir yanmamış bir orman ya da çalı- lıkta çok düşük yoğunlukta rastladığımız birçok bitki türü, yangından sonra kitleler hâlinde çimlenerek alanda baskın hâle gelebilir. Bazı bitkilerse tohum dağılmasını geciktire- rek, olası bir yangın sonrasında ortamda çimlenebilecek tohumların bulunmasını garanti altına almak isterler. B İ L G İ S A TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI Dip kısımlarda ölü R organizma sayısı Dip kısımlara ışık ge- M Yukarıdaki makalede açıklandığı gibi yangınlar ve bazı çemez ve O2 miktarı artar. A yıkıcı faaliyetler sonucu komünitenin bozulduğu fakat toprağın sağlam kaldığı ortamlarda canlıların birbirle- azalır. L ri ardına yeniden ortamda görülmeye başlaması olayı hangisidir? Gölde yukarıdaki bulgulara rastlanıyorsa, gölde aşağı- daki olaylardan hangisi gerçekleşmiştir? A) Birincil süksesyon A) Küresel ısınma B) İkincil süksesyon B) Pütrifikasyon C) Ötrofikasyon C) Modifikasyon D) Ekolojik ayaz izi E) Sera etkisi D) Rekabet E) Ekolojik niş 170 5. D 6. C 7. B

7. Aşağıda verilen organ, bez veya karma bezlerden han- 10. Aldosteron salgılanarak; gisinin hormon salgılama kabiliyeti yoktur? I. hücreler arası doku sıvısındaki mineral dengesi, II. kanın iyon dengesi, A) Epifiz B) Pankreas III. hücrelerin mineral ve iyon dengesi C) Tiroit D) Kalın bağırsak E) Böbrek olaylarından hangileri ayarlanır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 8. Aşağıda kandaki kalsiyum miktarının değişimi gösterilmiş- 11. Hormonlar vücutta ilgili yerlere kan yolu ile taşınan protein tir. ya da steroit yapılı organik moleküllerdir. Hormonlar doku ya da organlar arasında koordinasyonu sağlar. Her hormo- Kandaki Ca++ miktarı nun kendine ait özel bir hedef hücresi vardır. Bazı hormon- lar vücuttaki tüm hücreleri etkilerken; bazı hormonlar ise N vücuttaki belirli hücreleri etkiler. X hormonu Y hormonu t1 t2 t3 t4 t5 Zaman (N: Normal değer) Buna göre parathormon ve kalsitoninin salınması ge- reken zaman aralıkları hangi seçenekte doğru verilmiş- Vücutta sadece Vücuttaki tüm hücreleri tir? belirli bir hücre etkiler. grubunu etkiler. Parathormon Kalsitonin Buna göre, aşağıdaki hormon örneklerini X ve Y grubu salınımı salınımı A) t5 t1 olarak doğru eşleştiren seçenek hangisidir? B) t5 t4 C) t4 t2 Parathormon Tiroksin STH D) t3 t2 Y E) t1 t5 A) X Y X Y X B B) Y Y Y İ X L C) X G D) Y İ E) X X X S A TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI 9. Diabetis mellitus insülin hormonunun yetersiz olması veya R 12. Aşağıda pankreastan salınan hormonların karşılaştırılması M hiç olmaması durumunda kandaki şekerin normalin üzerin- A verilmiştir. de bulunması durumudur. Bu durum tip l şeker hastalığıdır. L İnsülin Glukagon Tip I şeker hastalığı için aşağıda verilenlerden hangisi (1) β hücrelerinden salınır. (2) a hücrelerinden salınır. yanlıştır? A) Protein yıkımı artacağından bağışıklıkta sıkıntılar mey- (3) Kandaki glikozu azaltır. (4) Kandaki glikozu artırır. dana gelir. (5) Karaciğerdeki glikoje- (6) Glikozun hücrelere B) Kanda lipitli bileşikler ve kolesterol yükseleceğinden nin yıkımını sağlar. geçişi sağlanır. yüksek tansiyon ve kalp problemleri oluşur. Yukarıdaki tabloda verilen karşılaştırmaların doğru ol- C) Dışarıdan insülin alınımına gerek yoktur. ması için hangi bölgelerin yer değiştirmesi gerekir? D) İnsülin salgılanmaz, glikoz hücrelere giremez. E) Hücreler enerji eldesinde çoğunlukla yağ asitlerini kul- A) 1 – 2 B) 1 – 4 C) 5 – 6 lanır. D) 3 – 5 E) 3 – 4 194 7. D 8. C 9. C 10. E 11. A 12. C

SİMÜLASYON TESTİ 1. Aşağıdaki şekilde omurilikten alınan enine kesit ve bazı kı- 3. Aşağıdaki şekilde insanda hipofiz bezi ve iki lobu gösteril- sımlar gösterilmiştir. miştir. Dorsal kök Ön lop Arka lop (K) (L) Omurilik ile ilgili olarak, I. Motor nöronları ventral kök kısmından çıkış yapar. Buna göre, hipofizin K ve L bölgesinden salınan hor- monlara aşağıdaki seçeneklerin hangisinde yanlış II. Dış kısmında boz, iç kısmında ak madde bulunur. örnek verilmiştir? III. Vücuttan gelen sinirlerin çapraz yaptığı yerdir. KL yargılarından hangileri doğrudur? A) STH ADH A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III B) TSH Oksitosin D) II ve III E) I, II ve III C) Prolaktin Vazopressin D) ADH Parathormon E) ACTH Oksitosin 2. Canan Öğretmen'in hazırladığı sorularda ifadeler doğru ise \"D\", yanlış ise \"Y\" yolunu takip ederek çıkışa ulaşacaktır. B İ 4. Bir televizyon programında kelime yarışmasına katılan Hü- Hormonlar ilgili yerlere sin- L seyin Bey'in karşılaştığı soru aşağıdaki gibidir. dirim kanalı ile taşınır. DY G İ Hormonlar Hormonlar S Kelime Kanda eşik değer Bilgi taşır, geri Yarışması ya da altında et- bildirim sağlar. A kilidir. DY R TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI DY 3 Hormonlar M Vücutta büyüme 12 ve gelişmede A etkilidir. L DY Merkezi sinir sisteminde vücudun re eks 0:24 merkezi neresidir? Buna göre, Hüseyin Bey aşağıdakilerden hangisini 45 cevap verirse soruya harf kullanmadan doğru yanıt ver- miş olur? Buna göre, ifadeleri öğrenci test ettiğinde doğru çıkış A) TALAMUS B) OMURİLİK yolu kaç numaralı kısımdır? C) EPİFİZ D) BEYİNCİK E) UÇ BEYİN A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 1. C 2. C 3. D 4. B 197

8. Kalın bağırsak; 11. Aşağıda sindirim kanalının belirli bir bölümü gösterilmiştir. I. su, sodyum, klor gibi maddelerin emilimini gerçekleştir- 2 mek, 31 II. dışkının vücuttan atılıncaya kadar geçici olarak depo- lanmasını sağlamak, 5 74 III. B ve K vitamini üretmek ve emilimini sağlamak olaylarından hangilerini gerçekleştirir? 6 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Buna göre numaralı bölgeler için aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? D) I ve II E) I, II ve III A) 1 kaslı yapısı sayesinde hacmi artabilir. B) 2, 3’ün depo ettiği sıvıyı üretir. 9. Aşağıdaki şekilde ince bağırsağın yapısı gösterilmiştir. C) 1, 4 ve 7 karma bez özelliği taşır. D) 5 ve 6 kanalları sindirim enzimi taşır. E) 7’de kimyasal sindirim gerçekleşir. Buna göre, 12. Aşağıda verilen kimyasal reaksiyonlardaki enzimler- I. Yapısında içten dışa doğru mukoza, düz kas ve bağ den hangisi nötr ortamda çalışır? doku tabakaları bulunur. A) Pişmiş nişasta + Su Amilaz Maltoz + Dekstrin B) Sakkaroz + Su Sakkaraz Glikoz + Fruktoz II. İnce bağırsak boşluğunda kimyasal sindirim olur fakat C) Maltoz + Su Maltaz Glikoz + Glikoz mekanik sindirim olmaz. D) Laktoz + Su Laktaz Glikoz + Galaktoz III. Emilim yüzeyini artıran villus adı verilen uzantıların ya- E) Dekstrin + (n – 1) H2O Dekstrinaz n(Glikoz) pısında kılcal kan ve lenf damarları bulunur. açıklamalarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 13. Besinler yemek borusu, mide, ince bağırsak ve kalın bağır- B sakta peristaltik hareketle bir sonraki bölüme ilerler. D) I ve III E) II ve III İ L Buna göre midedeki sağımsal hareketin engellenmesi; G I. böbrekten eritropoietin hormonu salınımı, İ II. besinlerin ince bağırsağa ulaşmaması, III. ağızda nikotin ve hormonların emilimi S durumlarından hangilerine neden olabilir? 10. Besinlerin sindirim sisteminde sindirimi tamamlandıktan A sonra kalan atıklara dışkı adı verilir. Dışkı kalın bağırsağın R TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III rektum bölgesinde bir süre depolandıktan sonra anüs yo- M D) I ve II E) I, II ve III luyla dışarı atılır. A Buna göre sağlıklı bir insanda anüsten atılan dışkının L ➡ UNUTMA içinde; I. sindirim enzimi, Karaciğer safrayı üretirken safra kesesi safrayı depolar. II. selüloz, III. hormon, ➡ ÖĞREN IV. safra Kimyasal sindirimde enzim kullanırken su ve besin tüke- maddelerinden hangileri bulunabilir? tilir. A) I ve II B) II ve III C) II ve IV D) III ve IV E) II, III ve IV 236 8. E 9. D 10. C 11. D 12. A 13. B

SİMÜLASYON TESTİ 1. Sıtma, plazmodyum adı verilen parazitin neden olduğu ve 3. Aşağıdaki şekilde proteinlerin kimyasal sindirimi şematize parazit taşıyan dişi anofel cinsi sivrisineklerin beslenme- edilmiştir. leri esnasında insana taşıdıkları bulaşıcı ve ölümcül bir hastalıktır. Plazmodyum vücuda girince kan hücrelerinden alyuvarları enfekte etmesiyle hastalık başlar ve gelişir. Al- I II yuvarların içine girdikten sonra burada gelişen ve üreyen plazmodyumlar yaklaşık 2-3 gün sonra alyuvarları patlata- rak dışarı çıkarlar ve tekrar yeni alyuvarları enfekte ederler. Buna göre sıtma hastalığına yakalanmış bir kişide; Protein Polipeptit Amino asit I. oksijen yetersizliği, II. vücut sıcaklığında düzensizlik, üşüme ve titreme nö- Buna göre numaralı olayların insan sindirim sisteminde gerçekleştiği organlar hangisinde doğru verilmiştir? betleri, III. organ yetmezliği I II A) Ağız Mide durumlarından hangileri ortaya çıkabilir? B) Ağız İnce bağırsak A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III C) Mide Mide D) II ve III E) I, II ve III D) Mide İnce bağırsak E) İnce bağırsak İnce bağırsak 2. Aşağıda birbirleriyle tek yumurta ikizi olan Batuhan ve Berk 4. Aşağıdaki haberde bahsedildiği gibi bir çok spor dalında gösterilmiştir. Elindeki yemeği yiyen Batuhan'ın kanından sporcular hazırlıklarını deniz seviyesinin üstündeki kamp alınan bir miktar örnek ikiz kardeşi olan ve yemek yemeyen merkezlerinde gerçekleştirirler. Berk'e verildiğinde Berk'in de midesinden enzim üretilme- ye başlandığı ve midesinin çalıştığı belirlenmiştir. Atletizm Milli Takımı, B Erzurum'da kamp yapıyor İ Atletizm Milli Takımı, Dünya Şampiyonası L hazırlıkları öncesi Erzurum'da kampa girdi. 18 G İ Temmuz'a kadar Palandöken'de çalışmalarını sür- dürecek olan milli atletler güç depoluyor. S A Buna göre yemek yememesine rağmen yemek yiyen ikiz R Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerin hangisinde TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI M kardeşinden kan aldıktan sonra Berk'in midesinin çalış- A doğru verilmiştir? ması; L A) Yükseklik arttıkça sıcaklığın düşmesine bağlı olarak kalp I. Batuhan'a ait sindirim enzimlerinin kan yoluyla Berk'e atış hızının artması geçmesi, B) Yükseklik artıkça düşen oksijen miktarının kandaki alyu- II. Batuhan'ın kanındaki midenin çalışmasını uyaran hor- var sayısının artmasına neden olması monların Berk'e geçmesi, C) Güneş ışınlarının dağlara daha dik açıyla gelmesi III. Batuhan'ın kanında bulunan sindirim ürünlerinin Berk'in D) Yükseklik arttıkça artan oksijenin ve temiz havanın kal- midesini uyarması bin çalışma hızını artırması olaylarından hangileri ile gerçekleşmiş olabilir? E) Kaslara taşınan oksijen miktarının azalmasına bağlı ola- rak kasların daha fazla laktik asit fermantasyonu yap- A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III ması D) I ve II E) II ve III 1. E 2. B 3. D 4. B 257

Test ÜREME SİSTEMİ VE EMBRİYONİK GELİŞİM – 1 1 1. Aşağıda dişi üreme sisteminin kısımları verilmiştir. 3. Aşağıda spermetogenez ve oogenezde gerçekleşen olay- II lar verilmiştir. P Mitoz I P Mayoz I III P Mayoz II P Farklılaşma Dişi üreme sistemine ait, Buna göre, X– Döllenme olayının gerçekleştiği yerdir. Y– Embriyonun doğum gerçekleşene kadar büyüyüp geliş- I. Mayoz bölünme sonucu spermatogenezde 22 + X ga- meti oluşabilir. tiği yerdir. Z– Karın boşluğunun altında iki tane yer alıp yumurta hüc- II. Farklılaşma sonucu oogenezde 22 + X kromozomlu diploit gamet oluşur. resini oluşturur. III. Mitoz sonucu 44 + XY formüllü haploit hücreler oluşur. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III kısımlara karşılık gelen kavramlar hangi seçenekte doğru verilmiştir? X Y Z A) I II III B) III I II C) II III I 4. İnsanda menstural döngü süresince gerçekleşen bazı de- D) I III II ğişimler aşağıda gösterilmiştir. Miktar E) II I III B 1 İ 2 L G + İ 2. Döllenmemiş yumurtanın dışarıya atılmasından sonra S folikül 3 A 4 gerçekleşen menstural döngü süresince, R + M I. Korpus luteum bozulur, döllenmemiş yumurta, doku A Kan TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI parçaları ve bir miktar kan dışarı atılır. L damarı II. Yumurtanın oluşturulduğu folikül içerisi yağ damlacıkla- Buna göre, rı ile dolarak korpus luteum oluşur. I. 1 östrojen, 2 progesteron hormonudur. II. 3 yumurta olup folikül tarafından sarılmıştır. III. Yumurta kirpikli huni aracılığı ile yumurta kanalına ge- III. 4 rahim iç duvarındaki kalınlaşmadır. çer. IV. FSH salgısına bağlı bir folikül gelişerek yumurta hücre- si oluşur. olaylarının gerçekleşme sırası hangi seçenekte doğru verilmiştir? A) I – II – III – IV B) IV – III – II – I ifadelerinden hangileri doğrudur? C) II – IV – I – III D) III – IV – I – II A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) IV – II – III – I D) I ve II E) I, II ve III 1. C 2. B 3. A 4. E 287

SARMAL TEST SARMAL TEST - 6 1. DNA ve RNA’da bulunan; 5. Aşağıda dişi üreme sisteminde etkili bazı hormonların etki- I. kalıtsal şifreye göre sentezlenme, leri verilmiştir. II. sentezinde ATP harcanımı, III. fosfodiester bağı içerme, Hormon Hormonun etkisi IV. mitokondri ve kloroplastta sentezlenme Doğum esnasında rahim kaslarının kasılma- I sını sağlar. özelliklerinden hangileri proteinler için de geçerli- II Yumurtalıkta bir folikülün gelişmesini sağlar. dir? A) I ve III B) II ve IV C) I, II ve IV III Annelik iç güdüsünün uyarılmasını sağlar. D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV Folikülden oluşan yumurtanın yumurta kana- IV lına geçmesini sağlar. Döl yatağının içinin büyüyüp süngerimsi bir V yapı olmasını sağlar. 2. Önce 40 maltoz ve 100 glikoz içeren nişasta sentezi ile Buna göre hormonlara ait doğru eşleştirme aşağıdaki- lerden hangisidir? daha sonra bunların tek zincir hâlinde polisakkarite dö- nüşüm sırasında açığa çıkan toplam su sayısı kaçtır? A) I → FSH B) II → LTH C) III → Progesteron D) IV → LH A) 139 B) 140 C) 178 D) 179 E) 180 E) V → Oksitosin 3. Aşağıda enzimatik bir reaksiyon verilmiştir. 6. Aşağıda iki üreme ana hücresi gösterilmiştir. ab ab Y Aa aA eE eE cc FF ff X Gg gG kompleksi hh HH Tepkime için, B I. a ve b, Y’nin monomeridir. II. c peptit bağı içerir. İ D üreme ana B üreme ana III. X enzim-substrat kompleksidir. L hücresi hücresi G İ Buna göre verilen üreme ana hücrelerinden AaeeFfGGHh ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? genotipli bir kız çocuğu olma ihtimali nedir? S (Krosing over yoktur.) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A 1 11 11 R A) 32 D) II ve III E) I, II ve III M B) 16 C) 8 D) 4 E) 2 TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI A L 7. Kan dokunun alyuvar, akyuvar ve kan pulcukları gibi çe- 4. Ökaryot bir hücre için, şitleri bulunurken kas dokunun ise çizgili, düz ve kalp kası gibi çeşitleri vardır. I. ETS enzimleri krista ve granumda yer alır. II. Hücrede oksidatif fosforilasyon ve fotofosforilasyonla Buna göre kastaki ve kandaki hücrelerde, ATP üretimi dışında ATP üretim şekli yoktur. I. pigment bulundurma, II. fermentasyonla enerji üretme, III. Golgi aygıtı ATP üretmiştir. III. pıhtılaşmayı sağlama ifadelerinden hangileri doğru olabilir? özelliklerinden hangileri ortak olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve II E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III 1. C 2. D 3. E 4. A 5. D 6. A 7. C 297

Test PROTEİN SENTEZİ – 4 5 1. Murat, biyoloji öğretmenliği 3. sınıfta okumaktadır. Biyo- 3. kimya dersinde aşağıdaki şekilde verildiği gibi amino asitler I DNA II RNA III Protein arasında peptit bağı oluşumunu işlemektedirler. Glisin Histidin İzolösin Treoin Alanin Yukarıda özetlenen santral dogma olayında meydana gelecek hatalardan hangileri kalıtsal olabilir? Fenil alanin Sistein Prolin Lizin A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Metiyonin Treonin Fenil D) I ve II E) I, II ve III Alanin alanin Prolin Peptit bağı oluşumunu öğrendikten sonra Murat mikros- kopta hayvan hücresini ve kısımlarını incelemiştir. 4. Protein miktarı Adenin deoksiribo Amino asit miktarı nükleotit miktarı Murat, hayvan hücresini mikroskopta incelediğinde, Zaman Zaman Zaman I II III (1) Protein sentezinin translasyon aşamasında grafiklerde verilen değişimlerden hangileri gözlenir? (4) Çekirdek zarı Mitokondri üzeri A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III (5) (2) D) II ve III E) I, II ve III Ribozom B Endoplazmik retikulum üzeri (3) İ Lizozom L G kaç numaralı kısımda peptit bağı oluşumuna rastlamaz? İ A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 S 5. Doğada 20 çeşit amino asit bulunur. Genetik kod çeşidi sa- A yısı 64, tRNA çeşidi sayısı 61, stop kodonu sayısı 3’tür. R Hayvansal bir organizma için, TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI M A I. Polipeptit sentezinde esansiyel olmayan en fazla kaç L çeşit amino asit tüketebilir. II. Bir mRNA’da en fazla kaç çeşit kodon kullanılabilir. 2. Aşağıda verilen kalıtsal birimler küçükten büyüğe doğ- değerleri hangi seçenekte doğru verilmiştir? (Esansiyel amino asit sayısı 8’dir.) ru sıralandığında hangisi üçüncü sırada yer alır? A) Nükleozit I II B) Kod C) Baz A) 8 62 D) DNA E) Nükleotit B) 20 64 C) 12 62 D) 20 62 E) 12 64 1. C 2. E 3. A 4. C 5. C 311

5. Aşağıdaki şekilde hücrede polizom olayı gösterilmiştir. 8. Bir bilim insanı DNA ve RNA’nın yapı taşlarını öğrenebil- Polipeptit mek için iki ayrı deney tüpüne DNA ve RNA ile ideal şart- larda hidrolitik enzimler koyuluyor. mRNA Su Su Ribozom Ribozom Buna göre, sentezlenen polipeptit moleküllerinde; Birinci • DNA İkinci • RNA • Hidrolitik deney • Hidrolitik deney tüpü tüpü enzim enzim I. amino asit sırası, II. açığa çıkan su sayısı, III. harcanan amino asit sayısı Hidroliz sonucunda birinci ve ikinci deney tüpünde oluşan özelliklerinden hangileri aynıdır? maddeler aşağıdaki gibidir. Miktar Miktar A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 1 2 3 4 5 Maddeler a b c d e Maddeler İkinci deney Birinci deney 6. Aşağıdaki şekilde ökaryot bir hücrede santral dogma olayı tüpü tüpü gösterilmiştir. Buna göre, deney tüplerindeki oluşan maddelerden hangi ikili fosfat miktarını göstermektedir? YZ X DNA mRNA Protein A) 1 - e B) 2 - b C) 3 - c D) 4 - d E) 5 - a Harflendirilmiş bölgeler için, I. X’te DNA ligaz görev alır. 9. Aşağıda protein sentezinde harcanan amino asit çeşitleri II. Y evresinde amino asit tüketimi olur. B ve şifrelediği kodonlar gösterilmiştir. III. Z’de su harcanımı olur. İ Amino asit çeşitleri mRNA kodonları L açıklamalarından hangileri doğrudur? G G AUG A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III İ Ü CAU, CAC D) I ve III E) I, II ve III S R CCU, CCC, CCA, CGG A B ACU, ACC, ACA, ACG TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI 7. RNA ve protein sentezi sırasında; R Z UGU, UGC M Ayrıca protein sentezi için şifre veren DNA ipliği aşağıdaki I. ATP harcanımı, A gibidir. II. amino asit tüketimi, L III. enzim kullanımı, T A S GT A GG A T GA GT G A C A A T T IV. H2O harcanması olaylarından hangileri ortaktır? DNA şifresine göre sentezlenecek polipeptite ait amino asit sırası hangi seçenekte doğru verilmiştir? A) I ve III B) II ve IV C) III ve IV (UAA stop kodonudur.) B) GÜRBÜZ A) RÜZBÜG D) I, II ve III E) I, II, III ve IV C) ZÜRGÜB D) BÜZGÜR E) GÜZBÜR 318 5. E 6. A 7. A 8. A 9. B

Test FOTOSENTEZ – KEMOSENTEZ – 2 2 1. Bitkilerin kloroplastlı parankimatik hücrelerinde, 4. Theodre Engelmann 1883 yılında alg ve bakteriler ile foto- I. C6H12O6 + 6O2 → 6CO2 + 6H2O sentezle ilgili olarak aşağıdaki deneyi tasarlayıp uyguladı. II. 6CO2 + 6H2O → 6O2 + C6H12O6 Aerob III. C6H12O6 + ... + C6H12O6 → H2O + Nişasta bakteri biyokimyasal reaksiyonlarından hangileri görülebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Alg Mor Yeşil Kırmızı D) I ve II E) I, II ve III 2. I. Foton bir pigment molekülüne çarptığında enerjisini Engelmann ışığı prizmadan geçirerek kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi ve mor ışık elde etti. Elde ettiği bu farklı ışıkları pigment molekülünün bir elektronuna aktarabilir. fotosentez yapan ipliksi algler üzerine düşürdü. Alglerdeki fotosentez hızının ne kadar gerçekleştiğini anlamak için ok- II. Her pigment sadece belirli enerji miktarlarını soğurabi- sijenli ortamda yaşayan bir aerobik bakteri türü kullandı. lir. Buna göre, Engelmann yaptığı deneyde fotosentez hı- III. Enerjisi artan elektron, bulunduğu enerji düzeyinden zına aşağıdaki faktörlerden hangisinin etkisini araştır- daha üstteki bir enerji düzeyine çıkar. maktadır? Işık enerjisinin elektron tarafından soğurulması ile ilgi- A) CO2 miktarı B) Işık şiddeti li olarak yargılarından hangileri doğrudur? C) H2O miktarı D) Mineral çeşidi E) Işığın dalga boyu A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 3. Bir bitkide fotosentez için ideal koşullarda, B İ Üretilen besin miktarı Tüketilen CO2 miktarı L 5. Aşağıda fotosentez ve solunum hızının bir gün boyunca G değişimi gösterilmiştir. İ Miktar I II S A Zaman Zaman R TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI Gece Gündüz Gece Gece Gündüz Gece M A Üretilen oksijen miktarı L X YZ L Zaman Gece Gündüz Gece III Solunum hızı Fotosentez hızı X, Y, Z ve L aralıkları için, Zaman I. X aralığında atmosfere CO2 verilir. Gece Gündüz Gece II. Y ve Z aralığında atmosfere O2 verilir. III. L aralığında besin yıkımı olur. grafiklerdeki değişimlerden hangileri çizilebilir? ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III D) I ve II E) I, II ve III 1. E 2. E 3. A 4. E 5. E 323

9. Aşağıda bitkinin atmosfere verdiği oksijen miktarının za- 12. Bir bitkinin bulunduğu saksıya Y gram mineral, X gram su mana bağlı değişimi gösterilmiştir. bırakıldığında tamamı tükeniyor. Ancak bitkideki ağırlık ar- tışı Z gram olduğu biliniyor ve Z > Y + X’dir. Atmosfere verilen O2 t1 t2 t3 t4 t5 Zaman Y gram mineral Buna göre zaman aralıkları için aşağıda verilenlerden X gram su hangisi yanlıştır? A) t1’de fotosentez hızı solunum hızından yüksektir. Buna göre, bitkide kuru ağırlığının oluşmasında, B) t2’de glikoz üretimi olmamıştır. C) t3’te CO2 tüketilmiştir. I. atmosferden alınan CO2 D) t4’te fotosentez ve solunum hızı eşit olabilir. II. topraktan alınan H2O E) t5’te ışık absorbe edilmiştir. III. topraktan alınan mineral 10. Aşağıda elektromagnetik spektrum olayı gösterilmiştir. etkilerinin çoktan aza doğru sıralandığı seçenek aşağı- dakilerden hangisidir? A) I - II - III B) III - II - I C) II - I - III D) I - III - II E) II - III - I Ultraviyole Kızıl ötesi X – Işınları Görünür Radyo Dalgaları Işık 13. Aşağıda fotosentez sırasında ATP sentezi gösterilmiştir. Mor Dalga Kırmızı Stroma NADP+ NADPH + H+ Boyu Işık H+ Dalga H+ ADP H+ ATP Boyu Işık + P Fd Şekle göre, FS II Sitokrom FS I e kompleksi Pq I. Işınların dalga boyuna göre sıralanmasına elektromag- e Pc netik spektrum denir. B II. Fotosentez görünür ışıkta olur. İ H+ H+ H+ L Tilakoit Boşluk H+ III. Atmosfer sayesinde X ışınları ve U.V. ışınları yeryüzü- G ne ulaşmadan çoğunluğu tutulur. İ ifadelerinden hangileri doğrudur? S Şekildeki bilgilere göre, A A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III R I. Elektronlar yüksek enerji düzeyinden düşük enerji dü- M zeyine inerken protonlar tilakoit boşlukta sayıca artar. A D) I ve II E) I, II ve III L II. ATP sentaz enzimi protonların geçişini sağlayan bir ka- nal oluşturur. TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI 11. Bir bitkinin beş ayrı zaman dilimindeki fotosentez hızı aşa- III. ATP sentaz ile H+ ler stromaya geçerken ATP sentez- lenmesi olayına kemiosmozis denir. ğıdaki gibidir. ifadelerinden hangileri doğrudur? Fotosentez Hızı A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III t1 t2 t3 t4 t5 Zaman ➡ UYARI Buna göre bitki hangi zaman aralığında en fazla CO2 Fotosentezde glikoz ve O2 üretilir. harcamıştır? A) t1 B) t2 C) t3 D) t4 E) t5 328 9. B 10. E 11. E 12. A 13. E

SİMÜLASYON TESTİ 1. Aşağıda canlılarda gerçekleşen enerji üretme yollarından 3. Fotosentez ışık varlığında inorganik maddelerden organik bazıları gösterilmiştir. besin sentezleme olayıdır. Etil alkol + CO2 Canlı Fotosentez Tepkimesi Laktik asit Bitki ışık Glikoz X 2 x Pirüvik asit CO2 + H2O 6CO2+12H2O Klorofil C6H12O6+6O2+6H2O Buna göre şekilde X ile gösterilen olaylar ile ilgili, Kükürt 6CO2+12H2S ışık bakterisi Klorofil C6H12O6+12S+6H2O I. Tüm canlılarda sitoplazmada gerçekleşir. II. ATP’nin hem tüketimi hem de üretimi gerçekleşir. ışık Alg 6CO2+12H2O Klorofil C6H12O6+6O2+6H2O III. NAD koenzimlerinin hem indirgenmesi hem de yük- seltgenmesi gerçekleşir. Canlılarda gözlenen fotosentez reaksiyonları ile ilgili olarak, aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır? ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Tüm fotosentetik canlılar CO2 harcar. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II B) Fotosentezde hidrojen kaynağı farklılık gösterebilir. C) O2’yi atmosfere veren canlılar H2O tüketimi yapar. D) I ve III E) I, II ve III D) Kloroplast bütün fotosentetiklerde ortaktır. E) Besin üretimi için ışık varlığı şarttır. 2. Fen Edebiyat Fakültesinde biyoloji bölümünü okuyan iki öğrenci grubuna bitki fizyolojisi dersinde iki ayrı proje veri- lir. Birinci öğrenci grubuna fotosentez, ikinci öğrenci grubu- na ise kemosentez olayını gerçekleştiği bir deney düzeneği kurmaları istenmiştir. Birinci öğrenci grubu İkinci öğrenci grubu 4. Aşağıdaki şekilde mitokondride gerçekleşen oksijenli solu- Karanlık ortam Işıklı ortam num tepkimeleri özetlenmiştir. • Öglena • Saksı bitkisi • Su B • Su İ • CO2 L • Fe gibi • CO2 inorganik G Dış zar • 25°C Öglena • 25°C İ Zarlar arası boşluk Öğrenciler birinci deney grubunda fotosentez, ikinci S İç zar deney grubunda kemosentez olayı gözlemleyemiyorsa, A I. Birinci deney grubuna ışık eklenmelidir. R Matriks TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI M Krebs II. İkinci deney grubuna öglena yerine kemosentetik A çember bakteri konulmalıdır. L III. Birinci ve ikinci deney düzeneğine organik besin ek- Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? lenmelidir. A) ETS elemanları elektron ilgilerine göre dizilmişlerdir. B) Elektronun ETS de taşınması sırasında enerjisi giderek IV. Birinci deney düzeneğinde sıcaklık 50 °C’ye çıkarıl- malıdır. düşer. C) Matriksin ph’ı zarlar arası boşluğun ph’ından düşüktür. düzeneklerine uygulamalarından hangilerini yapmalı- D) ETS elemanlarının H+ taşıma yönü ile ATP sentaz enzi- dır? minin H+ taşıma yönleri birbirlerine zıttır. A) I ve II B) III ve IV E) NAD ve FAD koenzimleri taşıdıkları elektronları farklı C) I, II ve III D) II, III ve IV ETS elemanlarına verirler. E) I, II, III ve IV 1. C 2. A 3. D 4. C 349

Test BİTKİ BİYOLOJİSİ 1 Bitkilerin Yapısı – 1 1. Yapı ve görevce benzer hücreler bir araya gelerek dokuları 4. Aşağıda epidermisin farklılaşması ile oluşan bir yapıya ait oluşturur. bazı açıklamalar verilmiştir. • Yaprak uç ve kenarlarında bulunur. Buna göre dokuyu oluşturan hücreler için, • Fazla suyu damlama ile dışarı atar. I. Nükleotit çeşitleri aynıdır. • Ksilemle bağlantılıdır. II. Kromozom sayısı farklıdır. III. Glikoproteinler birbirine uygundur. Buna göre açıklaması verilen kısım aşağıdakilerden hangisidir? yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Hidatot B) Tüy C) Emergens D) I ve III E) I, II ve III D) Kütikula E) Stoma 2. Bitkilerde gerçekleşen büyüme ile ilgili olarak, 5. Bitkilerde terleme olayında su buhar hâlinde dışarı atılır. I. Kök ve gövde ucunda bulunan uç meristemi sayesinde Terleme olayı yaprak ve bir miktar gövdede gerçekleşir. boyuna uzama hayat boyu devam eder. Buna göre terleme olayında; II. İkincil meristem hücreleri çok yıllık odunsu bitkilerde I. lentisel, kök ve gövdenin enine kalınlaşmasını sağlayabilir. II. stoma, III. hidatot III. Boyuna uzama bitkinin güneş ışığından daha fazla fay- dalanmasında etkilidir. kısımlarının hangileri etkilidir? yapılarından hangileri yer alır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) I ve II E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III 3. Aşağıda tepe tomurcuğunun boyuna kesiti verilmiştir. B 6. Floem elemanları içerisinde; Büyüme noktası İ I. kalburlu borular, Yaprak sürgünü Tomurcuğu meydana L II. arkadaş hücreleri, getiren genç yaprak G Yan dal başlangıcı İ III. floem parankiması, Şekile göre, IV. floem sklerankiması S yapılarından hangileri yer alır? A R A) Yalnız I B) I ve II C) III ve IV TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI M A D) I, II ve III E) I, II, III ve IV L I. Büyüme noktası, uç meristem olup boyca uzamayı sağ- 7. I. Besin depolama lar. II. Tepe tomurcuğu boyca uzamayı sağlarken doku ve or- II. Fotosentez yapma ganlarını temel yapı taşını meydana getirir. III. Toprak üstü organları taşıma III. Gövdede tepe tomurcuğunun etrafını genç yapraklar Yukarıda verilenlerden hangilerini gövde gerçekleşti- sarar. rebilir? yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III D) I ve II E) I, II ve III 1. D 2. E 3. E 4. A 5. D 6. E 7. E 355

Test BİTKİ BİYOLOJİSİ 3 Bitkilerin Yapısı - 3 1. Aşağıdaki şekilde dikotil bir bitkinin gövdesinden alınan 4. Gövde bitkinin toprak üstü organı olup yaprak, çiçek, mey- enine kesit gösterilmiştir. ve ve tomurcuk gibi yapılarını taşır. Yanal tomurcuk ? Tepe tomurcuğu Nodyum İnternodyum Buna göre, şekilde soru işareti (?) ile gösterilen kısım Şekildeki kısımlarla ilgili olarak, için, I. Bitkide enine büyümeyi sağlar. I. Yanal tomurcuk gövdede yan dalları oluşturur. II. Nodyum dalların çıktığı veya yaprakların bağlandığı II. Yaş halkalarını oluşturur. yerlerdir. III. İletim demetlerini meydana getirir. III. Tomurcukların uyku hâlinde kalmasına apikal dor- açıklamalarından hangileri doğrudur? mansi denir. IV. Tepe tomurcuğu sayesinde sekonder büyüme ger- A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III çekleşir. D) II ve III E) I, II ve III yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) III ve IV 2. Tüyler epidermis hücrelerinin dışarıya doğru meydana ge- D) I, II ve III E) I, II, III ve IV tirdiği çıkıntı olup bitkinin türü, yaşadığı ortama göre yapı ve görev bakımından farklılık gösterir. Buna göre tüyler için aşağıda verilenlerden hangisi 5. Aşağıda bir bitkinin genel görünümü gösterilmiştir. yanlış bir ifadedir? A) Su kaybını azaltarak sıcak havada bitkiyi korur. B Y B) Stomaları doğrudan rüzgar almaktan korur. İ C) Silisyum ya da kalker taşıyan sivri uçlu, kalın çeperli L X TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI G Z tüyler hayvanlara karşı savunma amaçlı kullanılır. İ D) Kökteki emici tüyler topraktan su, suda çözünmüş mi- S neral ile organik alınmasını sağlar. A E) Bitkinin gövde ve yapraklarında aromatik kimyasalları R M salgılar. A L 3. • ATP sentezi • Enzimsel aktivite • H2O harcanımı Yukarıda verilen olayların tamamı; I. lentinsel, II. kollenkima, III. ksilem Buna göre yukarıda verilen kısımlardan hangileri se- kısımlarının hangilerinde gerçekleşir? konder meristem bulundurur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız Y B) Y ve Z C) X ve Y D) I ve II E) I, II ve III D) X ve Z E) X, Y ve Z 1. E 2. D 3. B 4. D 5. B 359

6. Temel doku içerisinde; 9. Epidermis hücreleri farklılaşarak çeşitli görevler üstlenen I. parankima, yapılar oluşturur. II. kollenkima, III. sklerenkima Buna göre aşağıda verilen yapılardan hangisi epider- misin farklılaşması ile oluşmuş yapılardan biri değil- verilenlerden hangileri yer alır? dir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Hidatot B) Tüy C) Kütikula D) Emergens D) I ve II E) I, II ve III E) Stoma 7. Biyoloji dersinde öğretmen kollenkima ve sklerenkima do- 10. Bitkide bölünür dokular için aşağıda verilenlerden kularının bir tablo ile karşılaştırılmasını ister. hangisi yanlıştır? A) Bölünebilen hücrelere sahiptir. Özellik Kollenkima Sklerenkima B) Hücrelerin metabolizma hızı düşük ve normale göre dokusu dokusu daha büyüktür. I. Hücresi Canlı Ölü C) Metabolizma hızları yüksek ve büyümede etkili hormon II. Fotosentez Yapmaz Yapar salgılar. D) Hücreler arası boşluklar yok veya çok azdır. III. Hücre çeperi Kitin birikmiş ve Kitin birikmiş ve E) Hücrelerinde çekirdek büyük, sitoplazmaları boldur. kalınlaşmış. incelmiş. Buna göre, öğrenci tablodaki hangi bölgelerde yanlışlık yapmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 11. Aşağıda tek ve çift çenekli bitki gruplarına ait verilen karşılaştırmalardan hangisi yanlıştır? Monokotil Kısım Dikotil 8. Aşağıda bir bitki kökünün boyuna kesiti gösterilmiştir. B A) Yaprak Kotiledon İ Floem L G Ksilem İ Korteks Epidermis Y S Emici tüy A R B) Kök M TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI X A C) Gövde Z L L Kök kısımları için, D) Çiçek I. L hücreleri tarafından salınan jelatinimsi sıvı kökün top- Kotiledon rakta kolayca ilerlemesini sağlar. II. Z hücre bölünme bölgesi olup uç kısmında büyüme ko- E) nisi bulunur. III. X olgunlaşma, Y uzama bölgesidir. yargılarından hangileri doğrudur? Çenek A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 360 6. E 7. D 8. D 9. C 10. B 11. E

Test BİTKİ BİYOLOJİSİ 4 Bitkilerin Yapısı - 4 1. Aşağıda bitkilerde bulunan bazı doku çeşitleri harflendirile- 3. Aşağıda bir bitkinin gövdesinden alınan enine kesit göste- rek bir diyagram üzerinde gösterilmiştir. rilmiştir. a. İletim doku a c ab b. Damar kambiyum Öz b d f c c. Destek doku e ed d. Primer meristem Harflendirilen kısımlar için aşağıda verilenlerden han- gisi doğrudur? ab A) a, çiçekli bitkilerde bulunmaz. e. Temel doku B) b, odunsu bitkilerde kesinlikle bulunmaz. C) c, ksilem dokusudur. fc D) d, tamamen cansız hücrelerden oluşur. E) e, cansız hücrelerden oluşan epidermistir. A) a b e d f. MantarBk)ambiayum b Şekildeki diyagramda bölünür doku çeşitleri kırmızı f renk ilecgösterilirse aşağıdakilerdef n hangisicelde edilir? ed ed A) a b B) a b C) f c D) f c ab d ab d e e fc fc ed b b ed b 4. Nemli ve kurakçıl bölge bitkileri bulunduğu ortamda ya- C) a Ec) a c D) a c şamsal faaliyetlerinin devamı için farklı adaptasyonlara sa- f df f d hiptir. e e Nemli Bölge Bitkisi Kurakçıl Bölge Bitkisi b I Stoma az ve derinde Stoma çok ve yüzeyde ed c II Genelde kazık kök Genelde saçak kök E) a III İnce kütikulaya sahip Kalın kütikulaya sahip d f e B İ L Buna göre verilen karşılaştırmalardan hangileri doğru- G dur? İ A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III S A 2. Aşağıda epidermisin kısımları gösterilmiştir. R TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI M 2019 / AYT Kütikula Epidermis A 5. Kökler tarafından alınan su ve minerallerin gövdeye ve L yapraklara uzun mesafeli taşınımında görev alan iletim dokusunu oluşturan hücreler ile ilgili, I. Olgunlaştıklarında çekirdek ve sitoplazmalarını yitirirler. Şekli verilen doku için, II. Bölünme yetenekleri zamanla artar. I. Tek sıralı hücrelerden oluşur. III. Hücrelerin uç uca gelen bölümlerinde su geçişine izin veren geçitler bulunur. II. Hücreler arası boşluk fazladır. III. Bitkide örtü dokunun elemanıdır. ifadelerinden hangileri doğrudur? yargılardan hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III D) I ve III E) II ve III 1. C 2. D 3. C 4. B 5. D 361

7. Aşağıda nasti ve tropizma hareketlerinin karşılaştırıldığı bir 10. Tel kafes içerisine ters konulan bir bitkinin kök ve gövde- tablo verilmiştir. sindeki durumu aşağıdaki gibidir. Nasti Tropizma I Negatif ve pozitif hare- Negatif ve pozitif hare- ketleri vardır. ketleri yoktur. II Hareketin temelini su Hareketin temelini gi- Tel kafes oluşturur. berellin ve sitokininlerin simetrik dağılımı sağlar. Bitki fidesi III Uyarıcı yönü önemli olup Uyarıcı yönü önemsiz Buna göre bu durumun oluşmasında; yavaş gerçekleşir. olup hızlı gerçekleşir I. kökte pozitif geotropizma, II. gövdede negatif geotropizma, Buna göre hangi karşılaştırmalarda yanlışlık yapılmıştır? III. turgor basıncı ile nasti hareketi A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III verilenlerden hangileri etkilidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 8. Bitkilerin uyaran yönüne bağlı olmaksızın gerçekleştirdiği D) II ve III E) I, II ve III harekete nasti denir. Buna göre, I. Akşam sefası bitkisinde çiçeklerin gündüz kapalı gece 11. Aşağıdaki düzenekte belirtildiği gibi delikli tel eğik bir şekil- açık olması de sabitlenerek su ile ortamın nemlendirilmesi sağlanıyor. II. Lalerin taç yaprakları 10 – 15 °C’den daha sıcak orta- ma konulduğunda açılması III. Böcekçil bitkinin böceği yakalaması Fidenin kökü delikli tele ulaşıncaya kadar yer çekimi yö- verilen nasti çeşitleri hangi seçenekte doğru eşleşti- nünde, ulaşınca ise tele paralel olarak büyüyor. rilmiştir? Sismonasti Termonasti Fotonasti A) I II III B) III II I Musluk C) I III II B D) III I II İ E) II I III L G İ Bitki kökü Delikli tel Toprak TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASI 9. Bir saksı bitkisi ışık varlığında aşağıdaki düzenekte olduğu S Yapılan deney için, A I. Bitki kökleri topraktan inorganik madde ihtiyacını karşı- gibi ok yönünde sabit hızda döndürülüyor. R M lamıştır. Ok yönünde A II. Kökte negatif hidrotropizma olmuştur. döndürülüyor. L III. Gövdede negatif fototropizma gerçekleşmiştir. yorumlarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Düzenekteki bitki ile ilgili olarak, D) I ve II E) I, II ve III I. Gövdede yönelim yoktur. II. Kök gövdeye zıt büyür. ➡ ÖĞREN III. Gövdede oksin homojen dağılmıştır. Tropizmaya oksinin dağılımı neden olurken nastiye turgor yargılarından hangileri doğrudur? basıncı neden olur. Uyarıcı yönü tropizmada önemlidir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 366 7. E 8. B 9. E 10. C 11. A

6. Su dolu bir kaba çapları birbirinden farklı, aynı boydaki cam 9. Bir bitkiye hergün bir önceki günün 1,5 katı büyüklüğünde borular batırılıyor. Borulardaki su seviyesinin şekildeki gibi su verilerek ayrı ayrı transpirasyon hızları ve fotosentez farklı olduğu görülüyor. Ayrıca su seviyesi cam borularda hızları ölçülmüş ve aşağıdaki grafikler elde edilmiştir. kaptan daha fazladır. Terleme hızı Fotosentez hızı Cam boru a Cam kap K b L M c Sabitleyici Su Zaman Zaman Buna göre yapılan deney ksilemde suyun taşınımında- Buna göre grafiklerin günlere göre doğru gösterildiği ki hangi olayla ilgilidir? seçenek aşağıdakilerden hangisidir? A) Kılcallık olayı 1. Gün 2. Gün 3. Gün B) Terleme C) Kök basıncı A) K – a L – b M–c D) Kohezyon kuvveti E) Adhezyon kuvveti B) M – a L – b K–c C) K – c L – b M–a D) L – b M – c K–a E) M – c L – b K–a 7. Aşağıda bir iletim demetinin oluşumu gösterilmiştir. 10. Aşağıda organik maddenin taşınımı gösterilmiştir. Kalınlaşmış Kanal Arkadaş X hücre hücresi hücresi duvarı Ara lamel a a b Ana hücre TYT-AYT BİYOLOJİ SORU BANKASIŞekildeki iletim doku çeşidi için, B Arkadaş Y Ksilemde suyun akış yönüI. Bölünür doku hücrelerinin üst üste gelip canlılığını kay-İ Ksilem (odun boruları)L hücresi hücresi Floem (kalburlu borular)betmesiyle oluşur.G Basınç akış hızıII. Su ve mineral taşınımını sağlar.İb III. Madde alışverişini aktif taşımayla gerçekleştirir. a S yargılarından hangileri doğrudur? A R A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III M A D) I ve II E) I, II ve III L Buna göre; X, Y, a ve b kısımları hangi seçenekte doğ- ru verilmiştir? 8. Su molekülleri ksilemde taşınırken birbirine ve ksilem çe- X Y ab A) Kaynak Havuz Glikoz Su perine tutunur. Ayrıca su molekülleri hidrojen bağlarıyla hücre Su Glikoz birbirine tutunur. hücre Kaynak Su Galaktoz B) Havuz hücre Su Glikoz Bu kuvvet ile ilgili olarak, Havuz Glikoz Su hücre hücre I. Suyun yapraklara kadar çıkarılmasına yardımcı olur. C) Kaynak Havuz hücre II. Yapraklarda terleme ile kaybedilen su yerine üst organ- hücre Kaynak lara su çekilir. D) Kaynak hücre III. Su taşınımında terleme ile beraber en etkili kuvvettir. hücre yargılardan hangileri doğrudur? E) Havuz A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III hücre D) I ve II E) I, II ve III 368 6. A 7. D 8. E 9. E 10. D