ตำบลบางแพ-ม.ค

ทำเนียบภมู ปิ ัญญำท้องถิ่น กศน.ตำบลบำงแพ ประจำเดือนมกรำคม 2563 ศนู ย์กำรศกึ ษำนอกระบบ และกำรศึกษำตำมอัธยำศยั อำเภอบำงแพ สำนกั งำน กศน.จังหวดั รำชบุรี สำนกั งำนส่งเสรมิ กำรศึกษำนอกระบบและกำรศกึ ษำตำมอธั ยำศัย สำนักงำนปลัดกระทรวงศกึ ษำธกิ ำร กระทรวงศึกษำธกิ ำร

คำนำ ภูมิปัญญาชาวบ้าน หรือภูมิปัญญาท้องถ่ิน หมายถึง ความรู้ท่ีเกิดจากประสบการณ์ในชีวิตของคนเรา ผ่านกระบวนการศึกษา สังเกตคิดวิเคราะห์จนเกิดปัญญา และตกผลึกมาเป็นองค์ความรู้ที่ประกอบกันขึ้นมา จากความรู้เฉพาะหลาย ๆ เร่ือง ความรู้ดังกล่าวไม่ได้แยกย่อยออกมาเป็นศาสตร์ เฉพาะสาขาวิชาต่าง ๆ อาจกล่าวไว้ว่า ภูมิปัญญาท้องถิ่นจัดเป็นพื้นฐานขององค์ความรู้สมัยใหม่ที่จะช่วยในการเรียนรู้ การแก้ปัญหา การจัดการ และการปรับตัวในการดาเนินชีวิตของคนเรา ภูมิปัญญาท้องถิ่นเป็นความรู้ท่ีมีอยู่ท่ัวไปในสังคม ชุมชนและในตัวของผู้รู้เอง หากมีการสืบค้นหาเพื่อศึกษา และนามาใช้ก็จะเป็นท่ีรู้จักกันเกิดการยอมรับ ถ่ายทอด และพฒั นาไปสู่คนรุน่ ใหมต่ ามยุคตามสมัยได้ ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยตาบลบางแพ ได้จัดทาข้อมูล เร่ืองทาเนียบ ภูมิปัญญาท้องถ่ินฉบับน้ีข้ึน เพ่ือรวบรวมประวัติ และผลงานของบุคคลในสาขาต่าง ๆ ที่เป็นผู้ท่ีสืบทอดมรดก ทางศิลปวฒั นธรรมและประเพณีของชมุ ชน ในตาบลบางแพ เพ่อื เป็นข้อมลู สารสนเทศสาหรับผู้ที่ศึกษาค้นคว้า และสนใจอันจะเป็นประโยชน์และตระหนักถึงความสาคัญในคุณค่าของมรดกทางด้านศิลปวัฒนธรรม ขนบธรรมเนยี มประเพณี ภูมปิ ญั ญาทอ้ งถ่นิ และมสี ว่ นร่วมในการจรรโลงและรักษาไว้สบื ตอ่ ไป คณะผู้จัดทาต้องขอขอบคุณคณะทางานท่ีมีส่วนเก่ียวข้องทุกท่าน ท่ีทาให้เอกสารสาเร็จด้วยดี หากท่านพบข้อบกพร่องและข้อเสนอแนะใดๆ ในการพัฒนาทาเนียบภูมิปัญญาท้องถิ่นให้มีความสมบูรณ์ โปรดแจ้งศนู ย์การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยอาเภอบางแพ เพือ่ ไดพ้ ัฒนาปรบั ปรุงตอ่ ไป กศน.อาเภอบางแพ มกราคม 2563

สำรบัญ หนำ้ คำนำ 1 สำรบญั 3 4 สรปุ ทาเนียบภูมปิ ัญญาท้องถ่ิน กศน.ตาบลบางแพ 6 กศน.ตาบลบางแพ 8 ภูมปิ ญั ญา การทาขนมไทย ข้าวต้มมดั : นางประดับ พ่วั พนั ศรี ภูมปิ ัญญา มะพร้าวนา้ หอมถอดเสอื้ : นายมติ รประขา อปุ พงค์ ภูมปิ ญั ญา ตะกรา้ สานเส้นพลาสติก : นางสาวมนฤดี ม่วงกล่ิน คณะผู้จัดทา

1 สรปุ ทำเนียบภมู ปิ ญั ญำท้องถ่ิน กศน.ตำบลบำงแพ อำเภอบำงแพ จังหวดั รำชบรุ ี ประจำเดอื น มกรำคม 2563 ลำดบั ชือ่ ภูมิปญั ญำ สำขำ เจ้ำของภมู ิปญั ญำ ท่อี ยู่ภูมปิ ัญญำ ที่ 1 การทาขนมไทย ข้าวตม้ มัด ด้านพาณิชยแ์ ละ นางประดบั พัว่ พนั ศรี บ้านเลขที่ 51 หมู่ท่ี 6 ตาบล บรกิ าร บ า ง แ พ อ า เ ภ อ บ า ง แ พ จังหวดั ราชบุรี 2 มะพร้าวนา้ หอมถอดเส้ือ ด้านพาณชิ ยแ์ ละ นายมิตรประชา อปุ พงค์ บา้ นเลขท่ี 72 หมู่ท่ี 6 ตาบล บรกิ าร บ า ง แ พ อ า เ ภ อ บ า ง แ พ จังหวดั ราชบุรี 3 ตะกรา้ สานเสน้ พลาสติก ดา้ นอตุ สาหกรรม นางสาวมนฤดี ม่วงกลน่ิ บ้านเลขที่ 70/1 หมู่ที่ 6 และหัตกรรม ตาบลบางแพ อาเภอบางแพ จงั หวัดราชบุรี

2 กศน.ตำบลบำงแพ

3 แบบบนั ทกึ ชดุ ขอ้ มลู คลังปัญญำ-ภูมิปัญญำท้องถิน่ ตำบลบางแพ อำเภอบางแพ จงั หวดั ราชบรุ ี ชอ่ื ภูมปิ ัญญำ การทาขนมไทย ข้าวต้มมดั ข้อมูลพื้นฐำน รำยบคุ คล เจ้ำของภูมิปญั ญำทอ้ งถิน่ /บคุ คลคลงั ปัญญำ ช่อื นางประดบั นำมสกลุ พั่วพนั ศรี วัน/เดอื น/ปีเกิด – เดอื น - พ.ศ.2498 ทอี่ ยู่ปัจจบุ ัน (ทีส่ ามารถติดต่อได้) บา้ นเลขท่ี 51 หมู่ท่ี 6 ตาบล/แขวงบางแพ อาเภอ/เขต บางแพ จงั หวัด ราชบรุ ี รหสั ไปรษณีย์ 70160 โทรศพั ท์ 081-9417129 โทรสำร - Lind ID: - E-mail address: - Facebook: - พิกดั ทำงภมู ิศำสตร์ คา่ ละติจูด คา่ X :13.6904087 คา่ ลองติจูด คา่ Y : 99.9347614 ควำมเปน็ มำของภูมิปญั ญำ คณุ ประดับ ชอบการทาอาหารไทย และขนมไทย เพราะเมอ่ื ตอนเป็นเด็กได้มีโอกาสเข้าครัวชว่ ยคุณ ยายทาอาหารเสมอ จงึ ได้รบั การถ่ายทอดสตู รเคล็ดลบั วธิ ีการทาอาหารหลายชนิด ประกอบกับชอบทางานบุญ จงึ อยากฝึกฝนการทาขนมไทยชนดิ ต่างๆเพื่อถวายพระ และเลยี้ งผ้มู ารว่ มทาบุญ จุดเดน่ ของภมู ิปัญญำ มสี ตู รเดด็ เคล็ดลับในการทาขนมข้าวตม้ มัด ต้งั แตว่ ิธีการเลือกชนดิ ข้าวเหนียว กล้วย ขนมหวานไทยไม่ มีสูตรคงที่ ความอร่อยขึ้นอยู่กับความใส่ใจในรายละเอียด การทาขนมไทย ยังเป็นการสืบทอดมรดกทาง วัฒนธรรม เพื่อให้คนรุ่นหลงั ได้รู้จัก ได้กนิ ขนมโบราณ

4 ภำพถำ่ ยบุคคล และอปุ กรณ/์ เคร่อื งมือ/ส่ิงประดิษฐ์ (ชิ้นงำนหรอื ผลงำน) นางประดับ พ่ัวพันศรี วิธีการทาขนมขา้ วต้มมัด

5 แบบบันทึกชุดขอ้ มลู คลงั ปญั ญำ-ภมู ิปัญญำท้องถิ่น ตำบลบางแพ อำเภอบางแพ จงั หวัดราชบุรี ช่ือภูมิปัญญำ มะพรา้ วนา้ หอมถอดเส้ือ ขอ้ มูลพ้นื ฐำน รำยบคุ คล เจ้ำของภมู ิปญั ญำท้องถน่ิ /บคุ คลคลงั ปัญญำ ช่ือ นายมติ รประชา นำมสกุล อุปพงค์ วนั /เดือน/ปีเกิด 24 เดอื นมิถุนายน พ.ศ. 2511 ที่อยู่ปจั จบุ ัน (ทีส่ ามารถติดต่อได้) บ้านเลขที่ 72 หมู่ท่ี 6 ตาบล/แขวงบางแพ อาเภอ/เขต บางแพ จงั หวดั ราชบรุ ี รหสั ไปรษณยี ์ 70160 โทรศัพท์ 091-7490169 โทรสำร - Lind ID:- E-mail address:- Facebook:- พิกัดทำงภูมิศำสตร์ ค่าละตจิ ูด คา่ X :13.6893878 คา่ ลองตจิ ดู ค่า Y : 99.9352851 ควำมเป็นมำของภูมิปัญญำ เดิมคุณมิตรประชามีความเช่ียวชาญด้านงานไม้ ชอบงานฝีมือแกะสลักอยู่แล้ว ทาเก้าอี้ โต๊ะ สร้าง ศาลาที่น่ังจากไม้ สนใจสร้างอาชีพเสริมโดยการขายน้ามะพร้าว ได้ฝึกการทามะพร้าวถอดเส้ือจากในยูทูป อุปกรณ์สาคัญในการทามีมีดเฉาะเปลือกมะพร้าว และมีดเซาะท่ีทาจากเขาควาย ส่ังตรงมาจากจังหวัด นครพนม จดุ เดน่ ของภูมปิ ญั ญำ มะพร้าวน้าหอมปกติเฉาะน้าขายและควา้ นเน้ือมะพรา้ วมาใส่ เป็นการเพ่ิมความแปลกใหม่ กนิ เนื้อ มะพรา้ วได้ง่ายขึน้ โดยการมาคว้านเนือ้ ให้หมุ้ น้ามะพรา้ วไว้ และเป็นการเพมิ่ มูลคา่ ให้กับสินคา้ ดว้ ย

6 ภำพถำ่ ยบคุ คล และอปุ กรณ/์ เครอ่ื งมอื /สิ่งประดิษฐ์ (ช้นิ งำนหรือผลงำน) มะพร้าวถอดเกาะ

7 แบบบันทกึ ชุดขอ้ มลู คลังปญั ญำ-ภูมปิ ญั ญำท้องถนิ่ ตำบลบางแพ อำเภอบางแพ จังหวดั ราชบรุ ี ชื่อภมู ิปัญญำ ตะกร้าสานเสน้ พลาสตกิ ขอ้ มูลพน้ื ฐำน รำยบคุ คล เจ้ำของภูมิปัญญำทอ้ งถ่ิน/บุคคลคลังปัญญำ ช่ือ นางสาวมนฤดี นำมสกลุ มว่ งกล่นิ วัน/เดือน/ปเี กิด 15 เดือนสงิ หาคม พ.ศ.2521 ท่อี ยู่ปจั จบุ นั (ท่สี ามารถตดิ ต่อได้) บา้ นเลขที่ 70/1 หมู่ท่ี 6 ตาบล/แขวงบางแพ อาเภอ/เขต บางแพ จังหวดั ราชบรุ ี รหสั ไปรษณีย์ 70160 โทรศพั ท์ 096-0450970 โทรสำร - Lind ID: - E-mail address: - Facebook: - พกิ ัดทำงภมู ศิ ำสตร์ ค่าละตจิ ูด คา่ X :13.6890650 ค่าลองตจิ ดู ค่า Y : 99.9346896 ควำมเปน็ มำของภูมิปัญญำ คณุ มนฤดี สนใจงานสานเสน้ พลาสตกิ ไดเ้ ขา้ รับการฝึกอบรมจากกรมพฒั นาแรงงาน และศกึ ษา เพิ่มเติมในยูทูป พร้อมทั้งคิดค้นออกแบบเทคนคิ การสานดว้ ยตวั เอง และออกแบบการวางสเี สน้ ใหท้ ันสมยั ขนึ้ ทาให้เปน็ ทีส่ นใจของลูกคา้ ทุกรนุ่ ทกุ วยั ประกอบกับทางชุมชนอยากสร้างอาชพี เสรมิ ให้กับคนในหมู่บา้ น โดย รับเปน็ วิทยากรถ่ายทอดความรูแ้ ละเทคนิคเฉพาะตัวให้กับผูท้ สี่ นใจ จุดเด่นของภมู ปิ ัญญำ การจกั รสานเปน็ ภูมปิ ญั ญาท้องถิ่นของไทย แต่ในยคุ ปจั จบุ ัน ไดเ้ ปลย่ี นวสั ดมุ าเปน็ เสน้ พลาสตกิ เพราะ หาได้งา่ ยและมีสีสนั สดใส มีความทนทาน และยังคงไว้ซึ่งวิธีและลายเส้นสานแบบโบราณ

8 ภำพถำ่ ยบุคคล และอปุ กรณ์/เครอื่ งมือ/ส่ิงประดิษฐ์ (ช้นิ งำนหรือผลงำน) การสาธติ การสานเส้นพลาสติก ภาชนะตา่ งๆ จากการสานเส้นพลาสตกิ

9 คณะผู้จดั ทำ ที่ปรึกษำ ผอู้ านวยการ กศน.จงั หวดั ราชบุรี 1. นางสาวดารัตน์ กาญจนาภา ผูอ้ านวยการ กศน.อาเภอบางแพ 2. นายสัจจา จนั ทรวเิ ชียร ครูชานาญการพิเศษ 3. นางอรพร ผลกจิ คณะผู้จัดทำ ครู กศน.ตาบลบางแพ นางสาวอไุ ร อุตสาหะ บรรณำธิกำร/จัดทำรูปเล่ม บรรณารักษ์ชานาญการพิเศษ 1. นางมิ่งขวัญ คอยช่นื บรรณารักษ์อตั ราจา้ ง 2. นางสาวทฤฒมน ชินณบดี