หน่วยที่ 2 เนื้อหาการบันทึกบัญชีเกี่ยวกับตั๋วเงิน

หนวยที่ 2 การบัญชเี กย่ี วกับตั๋วเงิน สาระสําคญั การซ้ือขายสินคาเปนเงินเชื่อ หรือการใหเครดิต การกูยืมเงิน ตราสารที่นํามาใชในธุรกิจ เพ่ือรบั รองการเปนหน้ีไดแก' ต๋ัวเงิน ซ่ึงมีท้ังตั๋วสัญญาใชเงิน และต๋ัวแลกเงิน การบันทึกบัญชีจึงมีท้ัง ดานการจ'ายชําระเงินและการรับชําระเงินจากลูกหนี้ บัญชีท่ีเกี่ยวของจึงไดแก' บัญชีต๋ัวเงินรับและ บญั ชีต๋วั เงินจ'าย รวมท้ังการบนั ทกึ บญั ชเี กยี่ วกบั ตวั๋ แลกเงินท้งั 3 ฝ0าย สาระการเรียนรู 1. ความหมายของตว๋ั เงินรับ 2. ชนิดของตวั๋ เงินรับ 3. การบันทกึ บัญชเี กี่ยวกบั ต๋วั เงินรบั 4. สมุดทะเบยี นต๋วั เงนิ รับ 5. ความหมายของตั๋วเงนิ จา' ย 6. ชนิดของตวั๋ เงนิ จา' ย 7. การบันทึกบัญชเี ก่ยี วกับต๋ัวเงินจา' ย 8. สมุดทะเบียนตวั๋ เงินจ'าย จุดประสงค!การเรยี นรู 1. บอกความหมายของตว๋ั เงินรับได 2. บอกชนิดของตว๋ั เงินรบั ได 3. บันทกึ บญั ชเี ก่ยี วกับตัว๋ เงนิ รบั ได 4. บันทึกทะเบยี นตั๋วเงนิ รับได 5. บอกความหมายของตั๋วเงนิ จา' ยได 6. บอกชนดิ ของตั๋วเงนิ จ'ายได 7. บันทึกบญั ชีเกีย่ วกบั ต๋ัวเงินจ'ายได 8. บันทกึ ทะเบียนตว๋ั เงนิ จ'ายได 9. มีการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม ค'านิยม คุณลักษณะอนั พึงประสงค= และเจตคติท่ีดตี 'อ วชิ าชีพบญั ชี

30 การบูรณาการหลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง หลกั การ 1. หลกั ความพอประมาณ 2. หลักความมเี หตผุ ล 3. หลกั ความมภี ูมิคุมกัน เงือ่ นไขพ้ืนฐาน (ความรคู ูคณุ ธรรม) 1. เง่ือนไขความรู (รอบรู รอบคอบ ระมัดระวงั ) 2. เง่ือนไขคุณธรรม (ซอ่ื สัตยส= จุ ริต อดทน เพียร มีสติ ปCญญา)

31 แบบทดสอบกอนเรยี น หนวยท่ี 2 การบัญชีเก่ยี วกับตวั๋ เงนิ คาํ ชแ้ี จง - แบบทดสอบน้ีมีจาํ นวน 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน เวลา 10 นาที - ใหทําเครอ่ื งหมายกากบาท (X) ทบั ตวั อักษรขอทถี่ ูกเพียงขอเดียว 1. ขอใดหมายถงึ ตวั๋ เงินรบั ก. Notes Payable ข. Notes Receivable ค. Notes Payable Journal ง. Notes Receivable 2. ตว๋ั เงินรบั จัดอย'ใู นหมวดใด ก. สินทรพั ย= ข. หน้สี นิ ค. รายได ง. ค'าใชจ'าย 3. การบนั ทึกรับตวั๋ เงนิ จะบันทึกโดย ก. เงนิ หนาตว๋ั บวก ดอกเบีย้ ข. เงนิ หนาตั๋ว หัก ดอกเบยี้ ค. เงนิ หนาตวั๋ ง. มลู คา' ตั๋วเม่อื ครบกาํ หนด 4. กิจการไดรบั ต๋ัวสญั ญาใชเงนิ จากการรับชาํ ระหนีจ้ ากลกู หน้ี จะบันทกึ บญั ชีอยา' งไร ก. เดบิต เงินสด เครดิต ขายสินคา ข. เดบิต ลูกหน้ี เครดิต ตัว๋ เงินรับ ค. เดบิต ขายสินคา เครดิต เงินสด ง. เดบิต ตว๋ั เงินรับ เครดิต ลกู หนี้

32 5. เมอื่ วันที่ 1 มีนาคม 2557 กจิ การไดรบั ตั๋วสัญญาใชเงินจาํ นวน 20,000 บาท กําหนด 2 เดือน อตั ราดอกเบี้ย 12% ต'อปZ จากการขายสนิ คา ขอใดบนั ทกึ บัญชีไดถกู ตอง ก. เดบติ ตวั๋ เงินรับ 20,000 เครดติ ขายสนิ คา 20,000 ข. เดบติ ขายสนิ คา 20,400 เครดติ ตั๋วเงินรับ 20,400 ค. เดบติ ตั๋วเงนิ รับ 20,400 เครดิต ขายสินคา 20,400 ง. เดบิต ขายสนิ คา 20,000 เครดิต ตั๋วเงนิ รับ 20,000 6. ต๋ัวเงนิ ทกี่ ิจการเปนผอู อกเพอื่ ชาํ ระคา' สนิ คา คอื ขอใด ก. ต๋ัวเงินรับ ข. ตั๋วเงินจ'าย ค. ตว๋ั สั่งจา' ย ง. ตว๋ั เจาหนี้ 7. ขอใดทผี่ จู า' ยเงินตามตั๋วตองจา' ยเทา' กับจาํ นวนเงนิ ทร่ี ะบไุ วในตั๋ว ก. ต๋ัวเงนิ ท่ีเจาหน้เี ปนผอู อก ข. ต๋ัวเงนิ ทีล่ กู หน้เี ปนผอู อก ค. ต๋วั เงินชนดิ ไมม' ีดอกเบย้ี ง. ตัว๋ เงนิ ชนดิ มดี อกเบ้ีย โจทย= เม่ือวันท่ี 1 พฤษภาคม 2557 กิจการออกตั๋วสัญญาใชเงินเพ่ือชําระหน้ีรานชมพ'ู จํานวน 30,000 บาท อตั ราดอกเบีย้ 10% กาํ หนดระยะเวลา 30 วนั จากโจทย=ใชตอบคําถาม ขอ 8-10

33 8. ในวันท่ี 1 พฤษภาคม 2557 กิจการจะบนั ทึกบญั ชอี ย'างไร ก. เดบติ ต๋ัวเงินรบั 30,000 เครดิต เงนิ สด 30,000 ข. เดบิต ตว๋ั เงนิ จา' ย 30,250 เครดติ เจาหนี้-รานชมพ'ู 30,250 ค. เดบิต เงนิ สด 30,250 เครดติ ต๋วั เงินรับ 30,250 ง. เดบติ เจาหน้ี-รานชมพู' 30,000 เครดติ ต๋ัวเงินจ'าย 30,000 9. วันครบกาํ หนดต๋ัว มดี อกเบย้ี จาํ นวนกบี่ าท ก. 250 บาท ข. 300 บาท ค. 350 บาท ง. 400 บาท 10. วันครบกําหนดตัว๋ จะบนั ทกึ บญั ชีอยา' งไร ก. เดบิต เงนิ สด 30,250 เครดิต ตว๋ั เงนิ รบั 30,000 ดอกเบีย้ รบั 250 ข. เดบติ ต๋ัวเงินรบั 30,000 ดอกเบี้ยรบั 250 เครดติ เงินสด 30,250 ค. เดบิต ตัว๋ เงนิ จา' ย 30,000 ดอกเบยี้ จา' ย 250 เครดิต เงินสด 30,250 ง. เดบิต เงินสด 30,250 เครดติ ตวั๋ เงินจ'าย 30,000 ดอกเบยี้ จา' ย 250

34 แผนภมู ปิ ะการงั : หนวยท่ี 2 2.1 ตัว๋ เงนิ รบั ชนดิ มีดอกเบย้ี 7.1 การออกตัว๋ เงินจา' ยเพื่อชาํ ระค'าสินคา 2.2 ตวั๋ เงนิ รบั ชนดิ ไมม' ดี อกเบยี้ 7.2 การออกต๋ัวเงินจ'ายเพอ่ื ชาํ ระหนีใ้ หเจาหน้ี 7.3 การออกตว๋ั เงินจา' ยเพ่อื ชําระคา' สินทรพั ย= 7.4 การออกตว๋ั เงินจา' ยเพื่อกูยืมเงนิ 7.5 การออกตั๋วเงินจ'ายฉบับใหม'แทนตวั๋ เงินจ'ายทคี่ รบกาํ หนด 1. ความหมายของตัว๋ เงินรบั 8. สมดุ ทะเบยี นตว๋ั เงนิ จ'าย 2. ชนดิ ของตัว๋ เงินรับ การบัญชี 7. การบนั ทึกบญั ชี เกี่ยวกบั ตว๋ั เงิน เก่ียวกบั ต๋ัวเงนิ จ'าย 3. การบนั ทกึ บญั ชี เก่ยี วกับตวั๋ เงินรบั 6. ชนิดของต๋ัวเงนิ จ'าย 4. สมดุ ทะเบยี นตั๋วเงินรบั 5. ความหมายของตว๋ั เงนิ จ'าย 6.1 ตวั๋ เงินจา' ย ชนดิ มีดอกเบ้ีย 3.1 ตัว๋ เงนิ รับจากการขายสินคา 6.2 ต๋ัวเงินจา' ย 3.2 ต๋ัวเงินรบั จากการรบั ชาํ ระหนจี้ ากลูกหน้ี ชนิดไม'มดี อกเบ้ยี 3.3 ต๋ัวเงนิ รับจากการขายสนิ ทรพั ย= 3.4 ตว๋ั เงินรบั จากการใหกูยมื 3.5 การรบั ตว๋ั เงินรับฉบับใหม'แทนฉบบั เดิมทถ่ี ึงวันครบกําหนด

35 หนวยท่ี 2 การบัญชีเกย่ี วกับต๋ัวเงนิ บทนํา กรณกี ารขายสนิ คาหรือบริการเปนเงนิ เชื่อ กิจการยอ' มเกิดบัญชีลูกหน้ีการคาข้ึน การเปล่ียน ลูกหนข้ี องกิจการใหอยูใ' นรปู ของตราสารที่เรียกว'า ตั๋วเงิน จะจําแนกเปนทั้งตั๋วเงินสัญญาใชเงินและ ต๋ัวแลกเงิน การบันทึกเก่ียวกับการรับชําระหน้ีดวยตั๋วเงินจะเป^ดบัญชีต๋ัวเงินรับ ซ่ึงมีลักษณะคลาย บญั ชีลูกหน้ีของกจิ การ โดยจะบันทกึ ในวันไดรบั ตั๋วและวนั ครบกาํ หนด ซ่ึงมีทั้ง ต๋ัวเงินมีดอกเบ้ียและ ไมม' ดี อกเบ้ีย กรณกี ารซอื้ สินคาหรือบริการเปนเงินเชื่อ การกูยืมเงิน ทําใหกิจการเกิดบัญชีเจาหนี้ข้ึน การเปลี่ยนเจาหนี้ของกจิ การใหอยใู' นรูปของตราสารที่เรียกว'า ต๋ัวเงิน จะจําแนกเปนทั้งต๋ัวเงินสัญญา ใชเงินและตั๋วแลกเงิน การบันทึกเกี่ยวกับการจ'ายชําระหนี้ดวยต๋ัวเงิน จะเป^ดบัญชีต๋ัวเงินจ'าย ซึ่งมี ลักษณะคลาย บัญชีเจาหนี้ของกิจการ โดยจะบันทึกในวันออกต๋ัวหรือวันรับรองตั๋ว และวันครบ กาํ หนด ตวั๋ กจิ การตองบันทึกการจา' ยเงนิ ชาํ ระหน้ีตามต๋ัวเงนิ 1. ความหมายของต๋วั เงินรับ ตั๋วเงินรับ (Notes Receivable) หมายถึง ตราสารทางกฏหมายท่ีแสดงสิทธิที่จะไดรับ ชําระเงินตามจํานวนและเวลาที่ระบุไว และเปนตราสารที่สามารถเปลี่ยนมือไดโดยการโอนไปยัง บคุ คลทส่ี ามไดโดยการสลักหลงั ซ่ึงการสลกั หลัง คือ การลงลายมอื ช่ือไวดานหลงั ตราสารนัน้ ต๋ัวเงนิ รับ แบ'งไดเปน 2 ประเภทคือ 1.1 ต๋ัวเงินรับการคา (Notes Receivable-Trade) คือ ตั๋วเงินท่ีไดรับจากขายสินคา หรือบรกิ ารของกิจการ 1.2 ตั๋วเงินรับอ่ืน ๆ (Notes Receivable-Others) คือ ต๋ัวเงินที่ไดรับจากการขาย สินทรัพย=ถาวร และการใหพนกั งานหรอื บรษิ ัทในเครอื กยู มื เงิน ตั๋วเงินรับ มีวิธีการบัญชียุ'งยากและซับซอนมากกว'าตั๋วเงินจ'าย เพราะต๋ัวเงินจ'ายมีหนาท่ี จ'ายเงนิ ตามต๋วั พรอมดอกเบยี้ (ถามี) แตต' วั๋ เงนิ รับอาจปฏิบตั กิ รณใี ดกรณีหนึ่งดังตอ' ไปน้ี 1.3 ถอื ไวจนครบกาํ หนด 1.4 นาํ ไปขายลดธนาคาร 1.5 สลักหลงั โอนตว๋ั ซึง่ แต'ละกรณีจะไดกล'าวต'อไปเปนลําดบั

36 ต๋ัวเงินรับ ท่ีเปนต๋ัวสัญญาใชเงิน เกิดข้ึนจากลูกหน้ีเปนผูออกตั๋วหรือโอนตั๋วเงินของผูอื่นมา ใชเพ่อื ชาํ ระหนี้ สว' นตว๋ั เงินรบั ทเี่ ปนตั๋วแลกเงนิ เกิดขึ้นจากเจาหนส้ี ่งั จา' ย ตัว๋ แลกเงินใหลูกหน้ีรับรอง การจา' ยเงนิ ใหตนเองหรือลกู หนโี้ อนตัว๋ ของผอู นื่ มาใหหรือลูกหน้ีสั่งจ'ายตั๋วแลกเงินใหบุคคลอ่ืน เปนผู จา' ยเงนิ ใหแกเ' จาหน้ีกไ็ ด 2. ชนดิ ของตว๋ั เงนิ รบั ตั๋วเงินรับ แบง' เปน 2 ชนดิ คอื 2.1 ตว๋ั เงนิ รบั ชนิดมดี อกเบ้ยี ต๋ัวเงินรับชนิดมีดอกเบ้ีย เปนตั๋วเงินที่เม่ือครบกําหนดผูรับเงินตามตั๋วจะไดรับเงินเท'ากับ จํานวนเงนิ ที่ระบุไวหนาตว๋ั (Face Value) พรอมดอกเบีย้ ตัว๋ 2.2 ต๋วั เงนิ รบั ชนดิ ไมมีดอกเบี้ย ต๋ัวเงินรับชนิดไม'มีดอกเบ้ีย เปนต๋ัวเงินท่ีเม่ือครบกําหนดผูรับเงินตามตั๋วจะไดรับเงินเท'ากับ จํานวนเงินทีร่ ะบุไวหนาต๋วั เท'าน้ัน 3. การบนั ทกึ บัญชเี กี่ยวกับตวั๋ เงนิ รับ การบันทึกบัญชีเก่ียวกับตวั๋ เงินรบั แยกเปนกรณีต'าง ๆ ดังนี้ (1) วันท่ที ต่ี องบนั ทกึ (2) จาํ นวนเงินทีไ่ ดรบั เมอื่ ต๋วั ครบกาํ หนด วันที่ทต่ี องบันทกึ วนั ทท่ี ี่ตองบันทกึ ชนดิ ของตั๋วเงิน 1. วันที่ไดรับตั๋วสญั ญาใชเงิน ตัว๋ สญั ญาใชเงิน 2. วันทต่ี วั๋ ครบกําหนด 1. วนั ท่ีไดรบั ต๋วั แลกเงนิ หรือวนั ส่งั จ'าย ต๋วั แลกเงิน (ไมใ' ชว' นั ออกตั๋วหรือวนั รับรองต๋ัว) 2. วนั ที่ตวั๋ ครบกําหนด

37 จาํ นวนเงินทีจ่ ะไดรบั เมือ่ ตวั๋ ถงึ วันครบกําหนด ต๋ัวเงินรบั ท่มี ีดอกเบี้ย จะไดรับเงินเท'ากับจํานวนเงนิ ทร่ี ะบุไว หนาต๋วั พรอมดอกเบย้ี ตว๋ั เงนิ รับไม'มดี อกเบีย้ จะไดรับเงนิ เทา' กับจาํ นวนเงินท่รี ะบุไว หนาต๋วั เท'านน้ั การบันทึกบัญชีต๋ัวเงินรับ เมื่อไดรับต๋ัวสัญญาใชเงินหรือต๋ัวแลกเงินท่ีลูกหน้ีรับรองแลว จะ บนั ทึกในวนั ที่ไดรบั ตั๋วเงนิ ไวในบัญชตี ๋ัวเงนิ รบั ดานเดบติ ดวยจาํ นวนเงนิ ท่ีระบุไวหนาต๋ัว ไม'ว'าจะเปน ตัว๋ เงนิ ที่มีดอกเบ้ยี หรอื ไม'มีดอกเบ้ียกต็ าม ซ่ึงตัว๋ เงินรับจะเกิดขึ้นในกรณตี 'าง ๆ ดังนี้ 3.1 ตวั๋ เงนิ รับจากการขายสินคา เมื่อมีการขายสินคาหรือบริการเปนเงินเชื่อ ในวันท่ีมีการขายสินคาผูขายอาจจะไดรับชําระ ค'าสนิ คาเปนตัว๋ เงนิ ตัวอยางท่ี 2.1 เม่ือวันท่ี 10 เมษายน 2557 กิจการขายสินคาใหรานอารี ราคา 15,000 บาท ภาษมี ูลค'าเพิ่ม 7% กิจการขายสินคาโดยไดรับชําระค'าสินคาเปนต๋ัวสัญญาใชเงิน กําหนดระยะเวลา 2 เดอื น อัตราดอกเบีย้ 10% ต'อปZ วธิ กี ารบนั ทกึ บัญชีในวนั ท่ีไดรับตั๋วเงิน สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หนา 1 พ.ศ.2557 รายการ เลขท่ี เดบิต เครดติ เดอื น วันที่ บัญชี เม.ย. 10 ต๋วั เงนิ รบั 105 16,050 - ขายสินคา 401 15,000 - ภาษีขาย (15,000×1070) 204 1,050 - ไดรับตัว๋ สัญญาใชเงนิ เพอ่ื ชําระค'าสินคา

38 วธิ ีการบนั ทึกบญั ชีรับเงนิ เม่ือวันครบกาํ หนดต๋ัว สมดุ รายวนั ท่วั ไป หนา 2 เครดิต พ.ศ.2557 รายการ เลขท่ี เดบิต เดือน วนั ท่ี บัญชี 16,317 50 16,050 - 267 50 มิ.ย. 10 เงินสด 101 ตวั๋ เงนิ รบั 105 ดอกเบ้ยี รับ 403 (16,050 × 10 × 2) 100 12 รบั ชาํ ระเงินตามตวั๋ ครบกาํ หนดพรอม ดอกเบี้ย 3.2 ตวั๋ เงนิ รบั จากการรับชาํ ระหนจี้ ากลูกหน้ี จากการท่ีกิจการไดมีการขายสินคาหรือบริการเปนเงินเช่ือ ก็จะบันทึกไวในบัญชีลูกหนี้ ต'อมาเม่อื ถงึ วนั ครบกาํ หนดชาํ ระเงินปรากฏว'าลูกหน้ีไม'สามารถชําระหนี้เปนเงินสดได ลูกหนี้จึงออก ต๋ัวเงนิ เพอ่ื ชาํ ระหนใี้ หกับกิจการแทน ตัวอยางที่ 2.2 เมื่อวันที่ 10 มกราคม 2557 กิจการขายสินคาใหรานวัชรี ราคา 30,000 บาท ภาษีมูลค'าเพิ่ม 7% เง่ือนไข 2/10, n/30 วันครบกําหนดรานวัชรีไดส'งตั๋วสัญญาใชเงิน จํานวน 32,100 บาท เปนการชาํ ระหนี้ อายุตว๋ั 30 วนั อัตราดอกเบี้ย 12% ต'อปZ ต๋ัวลงวันที่ 9 กมุ ภาพันธ= 2557

39 วธิ ีการบันทกึ บัญชีในวนั ท่ีไดรับตั๋วเงิน สมดุ รายวันทวั่ ไป หนา 1 เครดิต พ.ศ.2557 รายการ เลขท่ี เดบิต เดอื น วันท่ี บัญชี 32,100 30,000 - 2,100 - ม.ค. 10 ลูกหนี้ – รานวัชรี 103 ขายสนิ คา 401 ภาษีขาย (30,000× 1070) 204 รบั ชําระเงินตามตั๋วครบกําหนดพรอม ดอกเบย้ี ก.พ. 9 ต๋วั เงนิ รบั 105 32,100 - 32,100 - ลกู หนี้ – รานวัชรี 103 ไดรบั ตั๋วสญั ญาใชเงนิ กําหนด 30 วัน อัตราดอกเบยี้ 12% ตอ' ปZ วิธีการบันทึกบญั ชรี บั เงินเมื่อวนั ครบกําหนดต๋ัว สมดุ รายวันทว่ั ไป หนา 2 พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบติ เครดติ เดอื น วันท่ี บัญชี มี.ค. 11 เงินสด 101 32,421 - ตว๋ั เงนิ รับ 105 32,100 - 321 - ดอกเบี้ยรับ 403 (32,100× 12 × 30 ) 100 360 รบั ชําระเงนิ ตามตั๋วครบกําหนดพรอม ดอกเบ้ีย

40 3.3 ต๋ัวเงนิ รบั จากการขายสินทรพั ย! ในกรณีที่กจิ การขายสินทรัพย=ถาวร เช'น ทีด่ นิ อาคาร เครื่องจักร เคร่ืองใชสํานกั งาน เปนตน ซง่ึ สนิ ทรพั ยด= ังกล'าวจะมีมูลค'าสงู กิจการอาจจะไดรับตัว๋ เงินจากผูซื้อแทนเงนิ สด ตัวอยางท่ี 2.3 เมื่อวันที่ 15 มิถุนายน 2557 กิจการไดรับต๋ัวสัญญาใชเงินจากลูกหนี้รานนุสบา จํานวน 50,000 บาท กําหนดเวลา 3 เดอื น อัตราดอกเบี้ย 10% ต'อปZ ต๋ัวเงินฉบับน้ีกิจการไดรับจาก การขายเครื่องตกแตง' สาํ นกั งาน วธิ กี ารบนั ทกึ บัญชีในวันท่ีไดรับตั๋วเงิน สมุดรายวันท่วั ไป หนา 1 พ.ศ.2557 รายการ เลขท่ี เดบิต เครดิต เดอื น วนั ท่ี บัญชี 50,000 - มิ.ย. 15 ตัว๋ เงินรับ 105 50,000 - ลกู หน้ี – รานนสุ บา 103 รบั ตว๋ั สญั ญาใชเงินจากรานนุสบา วธิ ีการบันทกึ บัญชรี บั เงินเม่ือวนั ครบกําหนดตว๋ั สมุดรายวันทั่วไป หนา 2 พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบติ เครดิต เดือน วันท่ี บัญชี ก.ย. 15 เงนิ สด 101 51,250 - ตว๋ั เงนิ รับ 105 50,000 - 1,250 - ดอกเบี้ยรบั 403 (50,000× 10 × 3) 100 12 รับชําระเงนิ ตามต๋วั ครบกาํ หนดพรอม ดอกเบ้ีย

41 3.4 ตั๋วเงินรับจากการใหกูยืม ในการท่กี จิ การใหบคุ คลภายนอกหรือภายในกูยืมเงนิ เพื่อเปนหลักประกันว'าจะไดรับเงินคืน ตามจาํ นวนและเวลาที่แน'นอน กจิ การอาจใหผกู อู อกต๋ัวเงินเพอื่ เปนหลกั ฐานในการกยู มื เงิน ตัวอยางที่ 2.4 รานมัลลิกา เปนลูกคาของกิจการไดขอกูเงินจากกิจการ จํานวน 40,000 บาท โดย ออกตวั๋ สัญญาใชเงนิ ลงวันที่ 1 กรกฎาคม 2557 อายุตั๋ว 2 เดือน อตั ราดอกเบยี้ 9% ต'อปZ ใหกับกจิ การ วธิ กี ารบันทกึ บัญชีในวนั ท่ีไดรับตัว๋ เงนิ สมุดรายวนั ทั่วไป หนา 1 พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบิต เครดิต เดอื น วันที่ บญั ชี 40,000 - ก.ค. 1 ตัว๋ เงินรบั 105 40,000 - เงนิ สด 101 ไดรับตว๋ั สัญญาใชเงนิ จากการใหกยู ืม วิธีการบนั ทกึ บญั ชีรบั เงินเม่ือวันครบกําหนดต๋ัว สมดุ รายวันทว่ั ไป หนา 2 พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบติ เครดติ เดือน วนั ที่ บัญชี ก.ย. 1 เงนิ สด 101 40,600 - ตว๋ั เงนิ รับ 105 40,000 - 600 - ดอกเบย้ี รับ 403 (40,000 × 9 × 2) 100 12 รับชาํ ระเงินตามต๋ัวครบกาํ หนดพรอม ดอกเบีย้

42 ในกรณีเปนตวั๋ เงนิ ชนดิ ไม'มดี อกเบ้ียเมื่อถงึ วนั ครบกําหนด บันทกึ บญั ชดี งั น้ี สมุดรายวันท่วั ไป หนา 3 เครดิต พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบติ เดือน วันท่ี บญั ชี 40,000 - ก.ย. 1 เงินสด 101 40,000 - ตว๋ั เงินรับ 105 ชาํ ระเงินตามตั๋วเม่ือครบกาํ หนด 3.5 การรบั ต๋ัวเงนิ รับฉบับใหมแทนตัว๋ เงินรับฉบบั เดิมที่ถึงวนั ครบกําหนด ในวงการธุรกิจน้ัน ผูจา' ยเงินตามตั๋วอาจมีปCญหาไม'สามารถชําระเงินตามตั๋วเงินได ซึ่งไดขาย ผ'อนผันโดยออกตั๋วเงินฉบับใหม'แทนต๋ัวเงินฉบับเดิมท่ีถึงวันครบกําหนดชําระเงินไดแลวแต'ขอตกลง ท่ีนยิ มมี 2 วธิ ี คือ 3.5.1 การรบั ต๋ัวเงินรับฉบับใหมแทนต๋วั เงนิ รับฉบบั เดมิ ที่ถงึ วันครบกาํ หนด 3.5.2 ต๋ัวเงนิ รบั ฉบับใหมมีมูลคาต๋วั บางสวนและสวนทเี่ หลือชาํ ระเปนC เงินสด 3.5.1 การรับต๋ัวเงินรบั ฉบับใหมแทนต๋วั เงนิ รบั ฉบบั เดิมที่ถงึ วันครบกาํ หนด โดยมีขอตกลงใหมีการออกตั๋วเงินฉบับใหม'ไวเปนหลักฐานแทนฉบับเดิมพรอมทั้ง จ'ายเงนิ สดชาํ ระค'าดอกเบย้ี ตามขอตกลงในตว๋ั เงิน ตัวอยางที่ 2.5 จากตัวอย'างท่ี 2.4 วันครบกําหนดคือวันที่ 1 กันยายน 2557 รานมัลลิกา ไม' สามารถชําระหนี้ได จึงขายชําระดอกเบี้ยและออกตั๋วสัญญาใชเงินหรือรับรองต๋ัวแลกเงินฉบับใหม' โดยขอขยายเวลาเปน 3 เดือน และอัตราดอกเบี้ยถกู ปรับเปน 12% ตอ' ปZ ใหกบั กจิ การ

43 วิธีการบันทึกบัญชีในวนั ท่ีไดรับตั๋วเงิน สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หนา 1 เดบิต เครดิต พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดอื น วนั ท่ี บญั ชี 600 - 600 - ก.ย. 1 เงินสด (40,000× 9 × 2) 101 100 12 403 40,000 - 40,000 - ดอกเบย้ี รับ รับชําระดอกเบ้ยี ตามต๋วั ครบกําหนด ตั๋วเงนิ รบั (ฉบับใหม') 105 ตวั๋ เงนิ รับ (ฉบบั เดมิ ) 105 รับต๋ัวเงินรับฉบบั ใหมแ' ทนฉบับเดิม วิธกี ารบันทกึ บญั ชรี บั เงนิ เมื่อวันครบกาํ หนดต๋ัว สมุดรายวันทั่วไป หนา 2 พ.ศ.2557 รายการ เลขท่ี เดบติ เครดิต เดอื น วนั ที่ บัญชี 41,200 - 101 40,000 - ธ.ค. 1 เงินสด 105 1,200 - 403 ตว๋ั เงนิ รบั (ฉบบั ใหม') ดอกเบย้ี รับ (40,000 × 12 × 3 ) 100 12 รบั ชําระเงนิ ตามต๋ัวครบกาํ หนดพรอม ดอกเบ้ีย 3.5.2 ตั๋วเงินรับฉบับใหมมีมลู คาต๋ัวบางสวนและสวนทเ่ี หลอื ชําระเปCนเงนิ สด โดยมขี อตกลงใหมกี ารออกต๋ัวเงนิ ฉบบั ใหม'ไวเปนหลักฐานแทนฉบับเดิมโดยมีมูลค'า บางสว' นท่ีเหลอื ชําระเปนเงินสด

44 ตัวอยางท่ี 2.6 จากตัวอย'างที่ 2.5 รานมัลลิกา ไม'สามารถชําระหนี้ไดทั้งหมด จึงขอออกต๋ัว สัญญาใชเงนิ หรือรบั รองตัว๋ แลกเงินฉบบั ใหม' จํานวน 20,000 บาท อายุ 2 เดอื น อตั ราดอกเบี้ย 10% ต'อปZ ใหกับกจิ การ วธิ ีการบันทึกบญั ชใี นวนั ที่ไดรับต๋วั เงนิ สมุดรายวนั ทว่ั ไป หนา 1 พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบิต เครดิต เดือน วันที่ บัญชี ก.ย. 1 เงนิ สด (20,000 + 600) 101 20,600 - 20,000 - ต๋ัวเงินรับ (ฉบับใหม') 105 ตวั๋ เงนิ รบั (ฉบบั เดมิ ) 105 40,000 - 600 - ดอกเบ้ยี รบั 403 (40,000 × 9 × 2) 100 12 ไดรบั ตว๋ั เงนิ รบั ฉบบั ใหม'แทนฉบับเดมิ วิธีการบนั ทึกบัญชรี บั เงนิ เม่ือวนั ครบกาํ หนดตวั๋ เงินฉบบั ใหม' สมุดรายวนั ทั่วไป หนา 2 พ.ศ.2557 รายการ เลขท่ี เดบิต เครดติ เดือน วันที่ บัญชี 20,333 33 20,000 - พ.ย. 1 เงินสด (20,000 + 333.33) 101 333 33 ตว๋ั เงินรบั (ฉบับใหม') 105 ดอกเบ้ียรบั 403 (20,000× 10 × 2 ) 100 12 รบั ชําระเงินตามต๋วั ครบกําหนดพรอม ดอกเบยี้

45 จากตัวอยา' งที่ 2.5 และตัวอยา' งที่ 2.6 ตว๋ั ฉบับเดมิ เปนตั๋วเงนิ ชนิดมีดอกเบ้ีย ถาต๋ัวฉบับเดิม เปนตัว๋ เงินชนิดไม'มดี อกเบ้ยี ในวันครบกําหนดตวั๋ เงนิ ฉบบั เดิมไม'ตองคิดดอกเบยี้ 4. สมดุ ทะเบยี นตัว๋ เงนิ รับ สมุดทะเบียนต๋ัวเงินรับ (Notes Receivable Register) หมายถึง การจัดทําทะเบียน ต๋ัวเงินรับ เพื่อใชเปนเคร่ืองช'วยเตือนความจําเพื่อไม'ใหเกิดความบกพร'องหรือเสียหาย ยังช'วยให สะดวกในการตรวจสอบและการควบคุมการชําระเงนิ ตามตัว๋ เงนิ รับตามกําหนด ประโยชนข! องสมุดทะเบียนต๋ัวเงนิ รบั 4.1 เปนC เครื่องชวยเตือนความจํา เพื่อไม'ใหเกิดความบกพรอ' งเสยี หายต'อกิจการ ในกรณีที่ กิจการมตี ัว๋ เงนิ รับจํานวนมาก 4.2 บอกรายละเอียดตาง ๆ ของตั๋วเงินรับ ซึ่งจะบอกรายละเอียดเกี่ยวกับผูรับรองตั๋ว ผูสลักหลังวันที่หนาตั๋ว หรือวันที่รับรองตั๋ว อายุต๋ัว วันครบกําหนดรับเงิน เลขท่ีในต๋ัว จํานวนเงิน อัตราดอกเบ้ีย และรายละเอยี ดอื่น ๆ ตามทต่ี องการ การบันทึกรายการในสมุดทะเบียนตั๋วเงินรับ มีวัตถุประสงค=เพื่อควบคุม ช'วยเตือนความจํา และจดั การตั๋วเงินรับอยา' งมีประสิทธภิ าพ ทะเบียนตั๋วเงินรับมรี ายละเอยี ดดงั น้ี สมุดทะเบยี นตัว๋ เงนิ รบั หนา.... ลําดบั ผจู ายเงิน เลขที่ วนั ท่ีออกต๋ัว วนั ครบ อายุ จํานวนเงิน อัตรา ดอกเบีย้ เมอ่ื ตัว๋ หมายเหตุ ท่ี หรือ ตว๋ั (7) ดอกเบ้ีย ครบกาํ หนด สถาบนั การเงนิ ตัว๋ เงนิ หรอื วนั ท่ี กําหนด (1) (2) (6) รับรองต๋ัว (3) (4) (5) (8) (9) (10) รูปท่ี 2.1 สมุดทะเบยี นต๋วั เงินรับ

46 จากรปู ที่ 2.1 สมดุ ทะเบยี นต๋ัวเงนิ รบั ประกอบดวยรายการตอ' ไปนี้ (1) ลาํ ดับที่ คือ ลําดับที่ของตวั๋ เงินรับ (2) ผูจ'ายเงิน หรือ สถาบันการเงิน คอื ผูที่มหี นาทีจ่ า' ยเงนิ ตามตั๋วเงนิ (3) เลขท่ตี ๋ัวเงิน คอื เลขทีข่ องตั๋วเงินรบั ฉบบั น้นั (4) วันที่ออกตั๋ว หรือ วันที่รับรองต๋ัว คือ วันท่ีลูกหน้ีหรือผูจ'ายเงินออกต๋ัวเงินหรือ รับรองตั๋วเงนิ (5) วันครบกําหนด คอื วนั ครบกําหนดของตั๋วเงิน (6) อายุตว๋ั คอื ระยะเวลาท่ีกาํ หนดหนาตัว๋ เงิน (7) จาํ นวนเงนิ คือ จํานวนเงนิ ท่ีระบุหนาต๋วั เงนิ (8) อัตราดอกเบ้ีย คือ อัตราดอกเบ้ียของตวั๋ เงิน (กรณี ต๋วั เงนิ มีดอกเบ้ีย) (9) ดอกเบ้ยี เมื่อตัว๋ ครบกําหนด คอื จาํ นวนดอกเบีย้ เมื่อต๋ัวครบกาํ หนด (10) หมายเหตุ คอื ใส'รายละเอยี ดอนื่ ๆ นอกจากขอ (1)-(9) การบันทกึ รายการเกี่ยวกบั ตวั๋ เงนิ รับในสมุดทะเบยี นต๋ัวเงนิ รบั ตัวอยางท่ี 2.7 กจิ การมตี ๋วั เงินรับ ดงั ตอ' ไปน้ี เลขที่ วนั ทอี่ อกตวั๋ เงนิ อายตุ ว๋ั เงิน จํานวนเงนิ อตั ราดอกเบย้ี ผูจายเงนิ 1154 12 ม.ค. 57 2 เดือน 20,000 6% นายวัชระ มากมี 1189 20 มี.ค. 57 3 เดอื น 35,000 8% น.ส.วนิดา สดใส 1267 1 เม.ย. 57 45 วนั 10,000 10% น.ส.ธดิ า สาคร 1290 25 พ.ค. 57 90 วัน 40,000 12% นายมงคล ลานนา 1324 12 มิ.ย. 57 4 เดือน 5,000 10% นายวรี ะ ปกรณ= บันทกึ ทะเบยี นต๋วั เงินรบั

47

48 5. ความหมายของตัว๋ เงินจาย ตั๋วเงินจ'าย (Notes Payable) หมายถึง ต๋ัวแลกเงินที่กิจการเปนผูรับรองหรือต๋ัวสัญญาใช เงินท่ีกิจการเปนผูออกเพื่อชําระค'าสินคา บริการหรือชําระหนี้ใหแก'เจาหน้ี โดยที่กิจการจะตอง จา' ยเงินตามตัว๋ เมือ่ ถึงวันครบกาํ หนด ตว๋ั เงนิ จา' ยถอื เปนหนีส้ นิ หมนุ เวียนของกิจการ ต๋วั เงินจ'าย แบง' ได 3 ประเภท คอื 5.1 ต๋ัวเงินจายทางการคา (Notes Payable-Trade) คือ ตั๋วเงินที่ออกใหเพ่ือชําระหน้ีค'า ซอ้ื สินคาหรือบรกิ าร 5.2 ต๋ัวเงินจายธนาคาร (Notes Payable-Bank) คือ ต๋ัวเงินท่ีออกใหธนาคารเพ่ือเปน หลักฐานในการกูยืมเงนิ 5.3 ตั๋วเงินจายอื่น ๆ (Notes Payable-Others) คือ ต๋ัวเงินที่ออกใหเจาหนี้เพื่อชําระหนี้ อ่นื ๆ ตั๋วเงินจ'าย ท่ีกิจการเปนผูรับรองการจ'ายเงินตามตั๋ว แสดงว'ากิจการเปนลูกหน้ี ไดรับคําสั่ง จากเจาหน้ีใหเปนผูจ'ายเงินตามตั๋วเมื่อตั๋วครบกําหนด ใหแก'ผูรับเงินตามตั๋ว แต'เนื่องจากผูจ'ายเงิน เปนบคุ คลภายนอกต๋วั เงนิ ไมไ' ดเขามาลงชือ่ ผูกพันตามตว๋ั กฎหมายจงึ กําหนดใหผจู า' ยเงินตามต๋ัวไดลง ลายมือชื่อหนาตั๋วเปนการรับรองการใชเงินตามตั๋วเมื่อถึงกําหนด ต๋ัวเงินจ'ายที่ผูจ'ายเงินรับรองการ จ'ายเงินตามตัว๋ น้กี ็คอื ต๋วั แลกเงิน ต๋ัวเงินจ'ายทีก่ ิจการเปนผอู อกแสดงวา' กจิ การเปนลูกหนี้ออกตวั๋ เงนิ เพ่ือสัญญาว'าจะชําระหนี้ ใหแก'เจาหน้ี ซึ่งตวั๋ เงินจ'ายที่ออกในลักษณะนี้ก็คือ ตวั๋ สัญญาใชเงิน 6. ชนดิ ของตัว๋ เงินจาย ต๋วั เงินจา' ย แบง' เปน 2 ชนดิ คือ 6.1 ตั๋วเงินจายชนิดมีดอกเบ้ยี 6.2 ต๋วั เงนิ จายชนิดไมมดี อกเบย้ี ตั๋วเงินจ'ายชนิดมีดอกเบี้ย เปนตั๋วเงินเมื่อถึงกําหนดผูจ'ายเงินตองจ'ายเงินตามจํานวนเงินที่ ระบุไวหนาต๋ัวพรอมกบั ดอกเบ้ียต๋วั ตั๋วเงนิ จ'ายชนิดไมม' ีดอกเบย้ี เปนต๋ัวเงินเม่ือถงึ กําหนดผูจ'ายเงนิ ตองจ'ายเงนิ ตามจาํ นวนเงินที่ ระบุไวหนาตั๋วเท'าน้นั

49 7. การบนั ทกึ บญั ชเี กยี่ วกบั ตว๋ั เงินจาย การบนั ทกึ บัญชีเกย่ี วกับตว๋ั เงินจ'าย แยกเปนกรณตี า' ง ๆ ดงั น้ี (1) วนั ท่ี ท่ีตองบันทึก (2) จํานวนเงินทต่ี องจา' ยเม่อื ตว๋ั ถึงกาํ หนด วนั ที่ทต่ี องบันทึก ชนดิ ของตั๋วเงนิ วนั ท่ตี องบันทกึ ต๋วั สัญญาใชเงนิ (กจิ การเปนผอู อกตั๋ว) 1. วันทีอ่ อกตว๋ั 2. วนั ครบกาํ หนดของตัว๋ ต๋ัวแลกเงิน (กิจการเปนผูรับรองการจา' ยเงินตามตว๋ั ) 1. วันรบั รองตัว๋ 2. วันครบกําหนดของตัว๋ จาํ นวนเงนิ ทตี่ องจายเมื่อถึงวันครบกําหนด ตั๋วเงินจ'ายท่ีมีดอกเบี้ย ไม'ว'าจะเปนตั๋วสัญญาใชเงินหรือต๋ัวแลกเงินตองจ'ายเงินตามจํานวน เงินทร่ี ะบไุ วหนาตั๋วบวกดอกเบีย้ ต๋วั ณ วันถึงกาํ หนด ตั๋วเงินจ'ายที่ไม'มีดอกเบ้ีย ไม'ว'าจะเปนต๋ัวสัญญาใชเงินหรือต๋ัวแลกเงินตองจ'ายเงินตาม จํานวนเงินท่รี ะบุไวหนาต๋ัวเท'านั้น การบันทึกบญั ชตี ั๋วเงนิ จาย การบันทึกบัญชีตั๋วเงินจ'าย จะบันทึกทางดานเครดิต ดวยจํานวนเงินที่ระบุไวหนาตั๋วเท'าน้ัน ไม'วา' จะเปนตวั๋ ที่มดี อกเบีย้ หรือไม'มีดอกเบีย้ ก็ตาม การบันทกึ จะแยกเปนกรณตี 'าง ๆ ดังนี้ 7.1 การออกตั๋วเงนิ จายเพื่อชําระคาสินคาหรือบริการ กรณีที่กิจการซ้ือสินคาเปนเงินเชื่อ ซ่ึงซ้ือเปนจํานวนมากและระยะเวลาการใหเครดิตเปน เวลานาน กิจการอาจจ'ายชําระค'าสนิ คาเปนตั๋วเงนิ จ'าย ตัวอยางท่ี 2.8 เมื่อวันที่ 7 กันยายน 2557 กิจการซ้ือสินคาจากรานอารี จํานวน 23,000 บาท ภาษีมูลค'าเพิ่ม 7% กิจการออกตั๋วสัญญาใชเงินเพ่ือชําระค'าสินคา กําหนดระยะเวลา 60 วัน อัตรา ดอกเบย้ี 6% ต'อปZ

50 วธิ กี ารบนั ทึกบัญชวี นั ทอ่ี อกตั๋ว สมดุ รายวันทั่วไป หนา 1 พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบิต เครดิต เดอื น วนั ที่ บญั ชี ก.ย. 7 ซ้อื สนิ คา 501 23,000 - 504 1,610 - ภาษซี ื้อ (23,000 × 7 ) 100 203 ตวั๋ เงนิ จ'าย 24,610 - ออกต๋ัวสญั ญาใชเงนิ เพือ่ ชําระคา' สนิ คา วธิ กี ารบนั ทกึ บญั ชีวนั ครบกําหนดจ'ายเงินตามตั๋ว สมดุ รายวนั ท่ัวไป หนา 2 พ.ศ.2557 รายการ เลขท่ี เดบติ เครดิต เดอื น วันที่ บญั ชี 24,856 10 203 24,610 - พ.ย. 6 ตั๋วเงนิ จา' ย 505 246 10 ดอกเบยี้ จ'าย (24,610× 1600 × 60 ) 101 360 เงนิ สด ชาํ ระเงนิ เม่ือตว๋ั ครบกําหนด 7.2 การออกต๋ัวเงนิ จายเพอ่ื ชาํ ระหนใ้ี หเจาหนี้ กรณีที่กิจการตองการขยายเวลาในการชําระหน้ี ก็อาจจะออกต๋ัวเงินเพ่ือชําระหน้ีใหกับ เจาหนเ้ี มอื่ ครบกาํ หนดชําระหนี้แทนเงินสด ตัวอยางท่ี 2.9 เมื่อวันท่ี 2 เมษายน 2557 กิจการซ้ือสินคาจากรานบุษบา จํานวน 100,000 บาท ภาษีมูลค'าเพิ่ม 7% เง่ือนไข 2/10, n/30 เม่ือถึงวันครบกําหนดชําระกิจการไม'สามารถจ'ายชําระหน้ี ได จงึ ออกตั๋วสัญญาใชเงนิ อายุ 2 เดอื น อัตราดอกเบยี้ 10% ต'อปZ เพ่ือจา' ยชาํ ระหน้ใี หรานบุษบา

51 วธิ กี ารบนั ทกึ บญั ชี สมุดรายวันท่ัวไป หนา 1 พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบิต เครดิต เดือน วันที่ บัญชี เม.ย. 2 ซอื้ สนิ คา 501 100,000 - 7,000 - ภาษีซือ้ (100,000 × 7 ) 504 100 201 เจาหนี้ – รานบุษบา 107,000 - ซ้อื สินคาเปนเงินเชอ่ื จากรานบุษบา พ.ค. 2 เจาหนี้ – รานบษุ บา 201 107,000 - 107,000 - ตวั๋ เงนิ จา' ย 203 ออกตว๋ั สัญญาใชเงนิ ใหรานบุษบา กําหนด 2 เดือน อัตราดอกเบ้ีย 10% ต'อปZ วิธีการบนั ทึกบัญชวี ันครบกําหนดจ'ายเงนิ ตามตัว๋ สมุดรายวนั ท่ัวไป หนา 2 พ.ศ.2557 รายการ เลขท่ี เดบิต เครดิต เดอื น วันที่ บญั ชี 107,000 - 203 ก.ค. 2 ตว๋ั เงนิ จา' ย 505 1,783 33 108,783 33 ดอกเบ้ียจ'าย (107,000× 11000 × 2) 102 12 ธนาคาร ออกตั๋วสัญญาใชเงนิ เพอื่ ชําระค'า สินคาเปนเช็ค

52 7.3 การออกตั๋วเงินจายเพ่อื ชาํ ระคาสินทรัพย! กรณีที่กจิ การซอื้ สนิ ทรัพย= มาเพือ่ ไวใชในการดําเนินงานซึ่งอาจมีมูลค'าสูง กิจการอาจจะจ'าย ชาํ ระหนเ้ี ปนต๋ัวเงนิ ตัวอยางที่ 2.10 เม่ือวันท่ี 5 กรกฎาคม 2557 กิจการออกตั๋วสัญญาใชเงิน อายุ 30 วัน อัตรา ดอกเบี้ย 12% ต'อปZ เพ่ือชําระค'าอุปกรณ=สํานักงานจากบริษัทเอบี จํากัด จํานวน 50,000 บาท ภาษีมูลคา' เพม่ิ 7% วิธกี ารบนั ทึกบัญชี สมดุ รายวันท่วั ไป หนา 1 พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบิต เครดติ เดือน วันที่ บัญชี ก.ค. 5 อปุ กรณส= าํ นักงาน 104 50,000 - 504 3,500 - ภาษีซ้อื (50,000 × 7 ) 100 203 ตว๋ั เงินจ'าย 53,500 - ออกต๋ัวสัญญาใชเงินเพอื่ ชาํ ระค'า อปุ กรณ=สาํ นักงาน วธิ ีการบนั ทกึ บญั ชวี ันครบกําหนดจ'ายเงนิ ตามตวั๋ สมุดรายวนั ทั่วไป หนา 2 พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบติ เครดิต เดอื น วันท่ี บัญชี 54,035 - ส.ค. 4 ตว๋ั เงินจา' ย 203 53,500 - 505 535 - ดอกเบี้ยจา' ย (53,500 × 12 × 30 ) 100 360 102 ธนาคาร ชาํ ระเงินตามต๋วั ครบกาํ หนดเปนเชค็

53 7.4 การออกต๋ัวเงนิ จายเพอ่ื กูยืมเงินจากธนาคารหรือสถาบนั การเงิน ในบางครัง้ กจิ การตองการเงินทนุ หมุนเวยี นไวใชในการดําเนินงาน เช'น เพ่ือการขยายกิจการ เพ่ือการลงทุน หรือเพ่ือจ'ายชําระหน้ีใหกับเจาหน้ีเม่ือครบกําหนด ดังน้ัน กิจการตองจัดหาเงิน โดย การออกต๋ัวสัญญาใชเงินเพ่ือขอยืมเงินจากธนาคารหรือสถาบันการเงิน ซึ่งการกูยืมเงินโดยใชต๋ัว สญั ญาใชเงิน แบง' เปน 2 กรณี 7.4.1 กูเงินโดยออกตัว๋ สัญญาใชเงินชนดิ มดี อกเบ้ยี กจิ การจะไดรับเงนิ เทา' กับจํานวนเงินตามตว๋ั และตองจา' ยคืนเงินตนพรอมดอกเบ้ียในวันท่ีต๋ัว ครบกาํ หนด ตัวอยางที่ 2.11 เม่ือวันที่ 15 กันยายน 2557 กิจการกูเงินจากธนาคารโดยออกต๋ัวสัญญาใชเงิน จํานวน 150,000 บาท กาํ หนดเวลา 3 เดือน อตั ราดอกเบยี้ 9% ตอ' ปZ การคาํ นวณ กิจการจะไดรับเงนิ จํานวน 150,000 บาท วนั ครบกาํ หนด คือ วนั ที่ 15 ธันวาคม 2557 วนั ครบกําหนดกิจการจะตองจ'ายเงนิ ใหกับธนาคาร ดังนี้ จํานวนเงินหนาตวั๋ 150,000 บาท บวก ดอกเบย้ี (150,000 × 9 × 3 ) 3,375 บาท 100 12 บาท จํานวนเงินทีต่ องจ'ายใหธนาคาร 153,375 วิธกี ารบันทึกบัญชใี นวันกเู งนิ สมดุ รายวนั ทั่วไป หนา 1 พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบติ เครดิต เดอื น วนั ท่ี บญั ชี 150,000 - 102 ก.ย. 15 ธนาคาร 203 150,000 - ตัว๋ เงนิ จ'าย กูเงนิ โดยออกต๋ัวสญั ญาใชเงินชนิดมี ดอกเบีย้

54 วธิ กี ารบนั ทกึ บัญชวี ันครบกําหนดจ'ายเงนิ ตามตว๋ั สมุดรายวนั ทัว่ ไป หนา 2 พ.ศ.2557 รายการ เลขท่ี เดบติ เครดิต เดือน วันท่ี บัญชี 150,000 - 203 ธ.ค. 15 ตั๋วเงนิ จา' ย 505 3,375 - 153,375 - ดอกเบ้ียจ'าย (150,000 × 9 × 3 ) 101 100 12 เงินสด ชาํ ระเงนิ ตามต๋ัวพรอมดอกเบี้ยเปน เงินสด 7.4.2 กูเงินโดยออกต๋วั สัญญาใชเงนิ ชนดิ ไมมดี อกเบย้ี ธนาคารจะหักดอกเบี้ยไวล'วงหนา โดยหักจํานวนเงินหนาตั๋ว ผูกูจะไดเงินจากส'วนท่ีเหลือ จากการหกั ดอกเบีย้ ในกรณีนี้เรียกว'า ส'วนลดธนาคาร ส'วนลดนี้ถือเปนดอกเบี้ยจ'ายล'วงหนาของผูกู เมอ่ื ต๋ัวครบกําหนด ผูกูจะตองจา' ยชาํ ระเงนิ เทา' กบั จํานวนเงนิ ตามต๋วั ทใ่ี หไวกบั ธนาคาร ตัวอยางที่ 2.12 เมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ= 2557 กิจการกูเงินจากธนาคารโดยออกตั๋วสัญญาใชเงิน ชนิดไม'มีดอกเบยี้ จาํ นวน 150,000 บาท กําหนดเวลา 4 เดือน ธนาคารคดิ ส'วนลด 9% ต'อปZ การคํานวณจาํ นวนเงินที่จะไดรบั จากการกูเงินจากธนาคาร จาํ นวนเงินหนาต๋วั 150,000 บาท บาท หัก สว' นลด (150,000 × 9 × 4) 4,500 100 12 145,500 บาท จาํ นวนเงินทีจ่ ะไดรบั จากธนาคาร

55 วธิ กี ารบันทกึ บญั ชีในวนั กเู งิน สมดุ รายวนั ทั่วไป หนา 1 พ.ศ.2557 รายการ เลขท่ี เดบิต เครดติ เดือน วนั ท่ี บญั ชี ก.พ. 20 ธนาคาร 102 145,500 - 505 4,500 - ดอกเบ้ยี จา' ย (150,000 × 9 × 4 ) 100 12 203 ต๋วั เงนิ จ'าย 150,000 - กูเงนิ โดยออกตัว๋ สัญญาใชเงินธนาคาร หักส'วนลด วิธีการบันทึกบัญชวี นั ครบกําหนดจา' ยเงินตามตวั๋ สมดุ รายวันทั่วไป หนา 2 พ.ศ.2557 รายการ เลขท่ี เดบติ เครดิต เดือน วันท่ี บัญชี 150,000 - มิ.ย. 20 ต๋วั เงินจา' ย 203 เงนิ สด 101 150,000 - จ'ายชําระเงนิ ตามตั๋วครบกําหนดเปน เงินสด 7.4.2.1 การกเู งนิ ดวยการออกตั๋วสัญญาใชเงนิ ชนิดไมมดี อกเบ้ียโดยระบจุ ํานวนเงนิ การกูเงินดวยการออกตั๋วสัญญาใชเงินชนิดไม'มีดอกเบ้ีย โดยระบุจํานวนเงินที่ตองการ จากตัวอย'างที่ 2.12 จะเห็นว'า กิจการออกต๋ัวสัญญาใชเงินเพื่อขอกูเงิน จํานวน 150,000 บาท แต' ไดรับเงินจริงหลังจากท่ีธนาคารหักส'วนลดไวแลวเท'ากับ 145,500 บาท ซึ่งนอยกว'าจํานวนที่ขอกู ดงั นัน้ ถาหากกิจการตองการเงินเตม็ จาํ นวน คือ 150,000 บาท กิจการตองออกต๋ัวสัญญาใชเงินชนิด ไม'มีดอกเบ้ียสูงกว'าจํานวนท่ีตองการ (บวกส'วนลดที่ธนาคารคิด) เพ่ือหากธนาคารหักส'วนลดแลว กิจการจะไดรับเงินเท'ากับจาํ นวนทีต่ องการพอดี 150,000 บาท

56 ตวั อยางที่ 2.13 เมื่อวันที่ 13 เมษายน 2557 กิจการตองการเงินจากธนาคาร 150,000 บาท โดย ออกต๋วั สญั ญาใชเงินชนดิ ไมม' ดี อกเบ้ยี กําหนดเวลา 4 เดือน ธนาคารคิดสว' นลด 9% ตอ' ปZ การคาํ นวณ (1) คํานวณสว' นลดทธี่ นาคารคิด 9% ตอ' ปZ จํานวนเงินหนาต๋วั 100 บาท ธนาคารคิดส'วนลด (100 × 9 × 4 ) = 3 บาท 100 12 ถาออกต๋ัว 100 บาท ธนาคารจา' ยเงินให (100-3) = 97 บาท (2) คาํ นวณจํานวนเงนิ ทีต่ องออกตว๋ั ถาตองการเงิน 97 บาท จะตองออกตวั๋ จํานวนเงนิ = 100 บาท ถาตองการเงนิ 150,000 บาท จะตองออกตวั๋ จํานวนเงิน = 150,000 ×100 97 = 154,639.17 (3) พสิ จู น=จาํ นวนเงินทจ่ี ะไดรบั ถาผกู ูออกต๋ัว 154,639.17 ธนาคารคิดส'วนลด = 154,639.17 × 9 × 4 100 12 = 4,639.17 บาท ฉะนัน้ ผูกูจะไดรับเงินจากธนาคาร คือ 154,639.17 - 4,639.17 = 150,000 บาท พอดี วิธกี ารบันทึกบญั ชีในวันกูเงนิ สมุดรายวันทั่วไป หนา 1 พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบิต เครดติ เดือน วนั ท่ี บญั ชี 150,000 - เม.ย. 13 ธนาคาร 102 4,639 17 154,639 17 ดอกเบ้ียจา' ย (154,639.1 7 × 9 × 4 ) 505 100 12 ตัว๋ เงินจา' ย 203 กูเงนิ โดยออกตว๋ั สญั ญาใชเงนิ ธนาคาร หักส'วนลด

57 วิธีการบันทกึ บัญชีวันครบกําหนดจา' ยเงินตามต๋วั สมุดรายวนั ทั่วไป หนา 2 พ.ศ.2557 รายการ เลขท่ี เดบิต เครดิต เดอื น วันที่ บญั ชี 154,639 17 ส.ค. 13 ต๋ัวเงนิ จ'าย 203 เงินสด 101 154,639 17 จ'ายชําระเงินตามต๋ัวครบกาํ หนดเปน เงนิ สด 7.5 การออกตั๋วเงินจายฉบับใหมแทนต๋ัวเงนิ จายทค่ี รบกาํ หนด ในกรณีที่ธุรกิจ มีหนี้สินผูกพันดวยการออกตั๋วสัญญาใชเงินแก'เจาหนี้ หรือในฐานะเปนผู รับรองต๋ัวแลกเงิน ซ่ึงทางบัญชีไดบันทึกไวเปนหนี้สินหมุนเวียนของกิจการ เม่ือถึงกําหนดชําระหน้ี ตามเงื่อนไขท่ีระบุไวในตว๋ั แต'กิจการไมส' ามารถชําระหนี้ไดเม่ือตว๋ั ครบกาํ หนด ดงั น้ันกิจการอาจมีการ ผ'อนผันจากเจาหน้ี โดยแสดงความประสงค=ขอชําระหนี้เพียงแค'ดอกเบี้ยตามตั๋วน้ัน หนี้ท่ีเหลือจะ ออกตั๋วสัญญาใชเงินฉบับใหม' หรือรับรองต๋ัวแลกเงินฉบับใหม' โดยเจาหน้ีเปนผูออกใหเปนหลักฐาน โดยระบุจํานวนเงินหนาตั๋วพรอมเง่ือนไขใหม'ตามขอตกลง หรืออาจขอชําระหนี้บางส'วนพรอม ดอกเบี้ย และออกตั๋วสัญญาใชเงินฉบับใหม'ให สําหรับหน้ีคงคางทั้งส้ินแลวแต'ขอตกลง ที่นิยมใชมี 2 วธิ ี คอื ออกตัว๋ เงินจ'ายฉบับใหม' มีมูลค'าเท'ากับต๋ัวเงินฉบับเดิม และออกตั๋วเงินจ'ายฉบับใหม' มีมูลค'า ต๋วั บางสว' นและสว' นที่เหลือชาํ ระเปนเงินสด 7.5.1 การออกตั๋วเงินจายฉบบั ใหม มีมูลคาเทามลู คาต๋วั เงินฉบับเดิม หากเจาหน้ียินยอมใหลูกหนี้ยอมผ'อนผันการชําระหน้ีตามตั๋วเม่ือครบกําหนด โดย ใหมีการชําระดอกเบ้ียตามตั๋วเงินจ'ายฉบับเดิม และยอมรับต๋ัวเงินจ'ายฉบับใหม'มูลค'าเท'ากับมูลค'าตั๋ว เงนิ ฉบบั เดิมตามขอตกลงใหม'

58 ตัวอยางท่ี 2.14 เมื่อวันที่ 1 มิถุนายน 2557 กิจการออกต๋ัวสัญญาใชเงินเพ่ือชําระหน้ีแก'บริษัท วกิ านดา จํากดั จํานวน 35,000 บาท อายุ 90 วัน อัตราดอกเบ้ีย 12% ต'อปZ ต๋ัวครบกําหนดในวันที่ 30 สิงหาคม 2557 กิจการไม'สามารถชาํ ระหน้ีตามตั๋วครบกําหนดได จึงขอผ'อนผันโดยชําระดอกเบ้ีย ตามตั๋วและรับรองตั๋วแลกเงิน ซึ่งบริษัท วิกานดา จํากัด เปนผูออก กําหนด 2 เดือน นับจากวัน รับรองตัว๋ กจิ การรบั รองตั๋วในวันที่ 1 กนั ยายน 2557 จํานวน 35,000 บาท อัตราดอกเบย้ี 15% ตอ' ปZ วธิ กี ารบันทกึ บญั ชี สมดุ รายวันทว่ั ไป หนา 1 พ.ศ.2557 รายการ เลขท่ี เดบิต เครดติ เดอื น วันท่ี บัญชี 203 35,000 - 1,050 - ก.ย. 1 ตว๋ั เงนิ จา' ย (ฉบบั เดมิ ) 505 1,050 - 35,000 - ดอกเบี้ยจ'าย (35,000× 12 × 90 ) 101 100 360 203 เงนิ สด ตัว๋ เงนิ จ'าย (ฉบับใหม') รบั รองตัว๋ แลกเงินฉบบั ใหมเ' พ่ือชาํ ระ หน้ีตั๋วเงินฉบับเดมิ ท่ีครบกาํ หนดและ จ'ายเงนิ สดพรอมดอกเบ้ีย

59 วิธกี ารบันทึกบัญชีวนั ครบกําหนดจา' ยเงนิ ตามตวั๋ สมุดรายวนั ทัว่ ไป หนา 2 พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบิต เครดติ เดือน วันที่ บัญชี 35,875 - 203 35,000 - พ.ย. 1 ตว๋ั เงินจ'าย (ฉบับใหม') 505 875 - ดอกเบ้ยี จ'าย (35,000 × 15 × 2 ) 101 100 12 เงนิ สด ชาํ ระเงินตามต๋ัวครบกาํ หนดเปน เงนิ สด 7.5.2 การออกตั๋วเงินจายฉบบั ใหมมีมูลคาตั๋วบางสวนและสวนที่เหลือชาํ ระ เปนC เงนิ สด เมื่อต๋ัวเงนิ จ'ายครบกาํ หนด กิจการไมส' ามารถหาเงินชําระหน้ีไดท้ังหมด กิจการอาจ ขอผ'อนผันเจาหนี้ โดยขอชําระหน้ีบางส'วนพรอมดอกเบี้ย ส'วนที่เหลือขอออกต๋ัวสัญญาใชเงินฉบับ ใหม' หรอื รับรองตั๋วแลกเงนิ ใหม'ใหกับเจาหนแ้ี ทนต๋วั เงนิ ฉบับเดิม

60 ตัวอยางท่ี 2.15 จากโจทย=ที่ 2.14 กิจการขอผ'อนผันกับบริษัท วิกานดา จํากัด โดยขอชําระหนี้ คร่ึงหน่ึงของเงินหนาต๋ัวพรอมดอกเบ้ีย หนี้ที่เหลือรับรองต๋ัวแลกเงินฉบับใหม'ใหในวันที่ตั๋วเงินฉบับ เดิมครบกําหนด โดยตวั๋ ฉบบั ใหมม' ีอายุ 60 วัน นับจากวนั ที่รับรองตั๋ว อตั ราดอกเบี้ย 13% ตอ' ปZ วธิ กี ารบันทกึ บัญชี สมุดรายวันทว่ั ไป หนา 1 พ.ศ.2557 รายการ เลขท่ี เดบติ เครดติ เดือน วนั ที่ บญั ชี 35,000 - ก.ย. 1 ต๋วั เงนิ จา' ย (ฉบับเดิม) 203 1,050 - 505 ดอกเบ้ยี จา' ย (35,000× 12 × 90 ) 18,550 - 100 360 101 17,500 - เงนิ สด (17,500 + 1,050) ตวั๋ เงินจ'าย (ฉบบั ใหม') 203 รบั รองตั๋วแลกเงนิ ฉบับใหมเ' พ่ือชาํ ระ หน้แี ละจา' ยเงินสดครึ่งหนึ่งของเงนิ หนา ต๋ัวพรอมดอกเบ้ีย วิธีการบันทกึ บัญชวี นั ครบกาํ หนดจา' ยเงนิ ตามตว๋ั สมดุ รายวันท่ัวไป หนา 2 พ.ศ.2557 รายการ เลขท่ี เดบิต เครดติ เดือน วันที่ บญั ชี พ.ย. 1 ตั๋วเงนิ จ'าย (ฉบับใหม') 203 17,500 - 379 17 ดอกเบีย้ จ'าย (17,500 × 13 × 60 ) 505 100 360 101 17,879 17 เงินสด ชําระเงินตามตว๋ั ครบกําหนดเปน เงนิ สด พรอมดอกเบี้ย

61 8. สมดุ ทะเบียนตัว๋ เงินจาย สมุดทะเบียนตั๋วเงินจ'าย (Notes Payable Register) หมายถึง การจัดทําทะเบียนตั๋วเงินจ'าย เพื่อช'วยเปนเครื่องเตือนความจําเพื่อไม'ใหเกิดความบกพร'องหรือเสียหาย ยังช'วยใหสะดวกในการ ตรวจสอบและการควบคุมการจ'ายชําระเงินตามตั๋ว เม่ือต๋ัวครบกําหนด เท'ากับเปนการรักษาความ เชื่อมนั่ ของธรุ กจิ ดวย ประโยชน!ของสมุดทะเบยี นตั๋วเงินจาย 8.1 เปนC เคร่อื งชวยเตือนความจํา เพื่อไม'ใหเกิดความบกพร'องเสียหายต'อกิจการ กรณีท่ีมี ต๋ัวเงนิ จา' ยเปนจาํ นวนมาก 8.2 บอกรายละเอียดตาง ๆ ของตั๋วเงินจาย ซึ่งจะบอกถึงรายละเอียดเกี่ยวกับวันท่ีออก ตั๋วหรือรับรองต๋ัว อายุตั๋ว วันครบกําหนดจ'ายเงิน เลขที่ในตั๋ว จํานวนเงิน อัตราดอกเบี้ย และ รายละเอยี ดอ่ืน ๆ ตามทีต่ องการ การบนั ทึกรายการในสมุดทะเบียนตัว๋ เงนิ จา' ย โดยมวี ัตถุประสงค=เพ่อื ช'วยควบคุม ชว' ยเตอื น ความจํา และจัดการต๋วั เงนิ จา' ยอย'างมีประสิทธิภาพ ซ่งึ สมุดทะเบียนตั๋วเงนิ จา' ยมีรายละเอียด ดงั นี้ สมุดทะเบยี นตัว๋ เงินจาย หนา.... ลําดับ ผรู ับเงนิ เลขท่ี วนั ท่อี อกตั๋ว วนั ครบ อายุ จาํ นวนเงิน อัตรา ดอกเบีย้ เม่อื ตว๋ั หมายเหตุ ที่ หรอื ตว๋ั (7) ดอกเบ้ยี ครบกาํ หนด สถาบนั การเงนิ ตั๋วเงนิ หรอื วันที่ กาํ หนด (1) (2) (6) รบั รองต๋ัว (3) (4) (5) (8) (9) (10) รปู ที่ 2.2 สมดุ ทะเบยี นตว๋ั เงินจ'าย

62 จากรูปที่ 2.2 สมุดทะเบยี นตั๋วเงินจา' ยประกอบดวยรายการตอ' ไปนี้ (1) ลําดับท่ี คอื ลาํ ดบั ท่ีของต๋วั เงินจ'าย (2) ผรู บั เงิน หรือ สถาบนั การเงนิ คอื ผูรบั เงนิ ตามตัว๋ เงิน (3) เลขที่ต๋ัวเงิน คือ เลขท่ีของตว๋ั เงินจ'ายฉบบั นน้ั (4) วันที่ออกตั๋ว หรือ วันท่ีรับรองตั๋ว คือ วันที่ผูจ'ายเงินออกต๋ัวเงินหรือรับรอง ต๋ัวเงิน (5) วนั ครบกําหนด คือ วนั ครบกําหนดของตว๋ั เงนิ (6) อายตุ วั๋ คอื ระยะเวลาที่กําหนดหนาตวั๋ เงนิ (7) จํานวนเงนิ คือ จํานวนเงินที่ระบุหนาตวั๋ เงนิ (8) อตั ราดอกเบี้ย คือ อตั ราดอกเบยี้ ของตัว๋ เงนิ (กรณี ต๋วั เงินมีดอกเบย้ี ) (9) ดอกเบย้ี เม่ือตว๋ั ครบกําหนด คือ จํานวนดอกเบ้ียเม่ือต๋วั ครบกําหนด (10) หมายเหตุ คือ ใสร' ายละเอยี ดอนื่ ๆ นอกจากขอ (1)-(9) การบนั ทึกรายการเกีย่ วกบั ตว๋ั เงนิ จา' ยในสมุดทะเบียนต๋ัวเงนิ จ'าย ตวั อยางท่ี 2.16 กิจการมีตั๋วเงนิ จา' ย ดงั ต'อไปนี้ เลขที่ วันท่อี อกต๋วั เงิน อายุตวั๋ เงิน จํานวนเงิน อตั ราดอกเบี้ย ผูรับเงนิ 10% นายอุดม สมบรู ณ= 201 5 ม.ค. 57 30 วัน 25,000 12% นางนภา เกื้อกูล 8% นายเกรียงไกร ดเิ รก 202 30 ม.ค. 57 3 เดอื น 30,000 15% น.ส.อาทติ ยา ช'มุ ชนื่ 6% นายสุระ แสงดาํ 203 15 มี.ค. 57 90 วนั 40,000 204 20 เม.ย. 57 1 เดอื น 10,000 205 4 มิ.ย. 57 60 วัน 37,000

63 การบันทึกสมดุ ทะเบียนตวั๋ เงนิ จาย

64 บทสรปุ ตั๋วเงินรับ หมายถึง ตราสารทางกฏหมายที่แสดงสิทธิที่จะไดรับชําระเงินตามจํานวนและ เวลาท่ีระบุไว และเปนตราสารที่สามารถเปลี่ยนมือไดโดยการโอนไปยังบุคคลที่สามไดโดยการ สลักหลัง ตว๋ั เงนิ รับ แบง' เปน 2 ชนดิ คือ 1. ตั๋วเงินรับชนิดมีดอกเบ้ีย เปนตั๋วเงินรับที่เมื่อครบกําหนดผูรับเงินตามต๋ัวจะไดรับเงิน เทา' กบั จํานวนเงนิ ทีร่ ะบุไวหนาตัว๋ พรอมดอกเบี้ย 2. ต๋ัวเงินรับชนิดไม'มีดอกเบี้ย เปนต๋ัวเงินที่เมื่อครบกําหนดผูรับเงินตามตั๋วจะไดรับเงิน เทา' กบั จาํ นวนเงนิ ท่ีระบุไวหนาตั๋วเท'านนั้ การบนั ทกึ บญั ชีเก่ยี วกับตัว๋ เงนิ รบั จะบันทึกในกรณตี 'าง ๆ คอื 1. ต๋ัวเงินรับจากการขายสินคา เม่ือมีการขายสินคาหรือบริการเปนเงินเช่ือ ในวันที่มีการ ขายสนิ คาผขู ายอาจจะไดรับชาํ ระค'าสินคาเปนตวั๋ เงิน 2. ตวั๋ เงนิ รบั จากการรับชําระหนจ้ี ากลกู หนี้ เปนการรับชาํ ระหนที้ ี่เปนตว๋ั เงินแทนเงินสด 3. ต๋ัวเงินรับจากการขายสินทรัพย= เมื่อกิจการขายสินทรัพย= และสินทรัพย=ดังกล'าวอาจมี ราคาสูง กิจการอาจจะไดรับตว๋ั เงนิ จากผูซอื้ แทนเงนิ สด 4. ต๋ัวเงินรับจากการใหกูยืม เพื่อเปนหลักประกันว'าจะไดรับเงินคืนตามจํานวนและเวลาท่ี แนน' อน กิจการอาจใหผกู ูออกตัว๋ เงินเพ่ือเปนหลักฐานในการกยู ืมเงิน 5. การรับตั๋วเงินรับฉบับใหม'แทนตั๋วเงินรับฉบับเดิมท่ีถึงวันครบกําหนด ผูจ'ายเงินตามตั๋ว อาจมีปญC หาไมส' ามารถชําระเงินตามต๋ัวเงินได จึงไดผ'อนผันโดยออกตั๋วฉบับใหม'แทนตั๋วเงินฉบับเดิม ท่ีถงึ วันครบกําหนดแลว สมุดทะเบียนต๋ัวเงินรับ หมายถึง การจัดทําทะเบียนตั๋วเงินรับ เพ่ือใชเปนเคร่ืองช'วยเตือน ความจําเพื่อไม'ใหเกิดความบกพร'องหรือเสียหาย ยังช'วยใหสะดวกในการตรวจสอบและการควบคุม การชาํ ระเงินตามต๋วั เงนิ รบั ตามกําหนด ต๋ัวเงินจ'าย หมายถึง ตั๋วแลกเงินทก่ี จิ การเปนผรู ับรองหรอื ตว๋ั สัญญาใชเงินที่กิจการเปนผูออก เพ่ือชําระค'าสินคา บริการหรือชําระหน้ีใหแก'เจาหนี้ โดยที่กิจการจะตองจ'ายเงินตามต๋ัวเมื่อถึงวัน ครบกาํ หนด ต๋วั เงนิ จา' ย แบ'งเปน 2 ชนิด คอื 1. ตั๋วเงนิ จ'ายชนิดมีดอกเบี้ย เปนต๋ัวเงินเมื่อถึงกําหนดผูจ'ายเงินตองจ'ายเงินตามจํานวนเงิน ท่ีระบไุ วหนาต๋วั พรอมดอกเบีย้ ตัว๋ 2. ต๋ัวเงินจ'ายชนิดไม'มีดอกเบ้ีย เปนต๋ัวเงินเมื่อถึงกําหนดผูจ'ายเงินตองจ'ายเงินตามจํานวน เงินทรี่ ะบุไวหนาต๋ัวเท'าน้ัน

65 การบันทึกบัญชเี กี่ยวกับตั๋วเงินจา' ย จะบันทกึ ในกรณตี 'าง ๆ คือ 1. การออกต๋ัวเงนิ จา' ยเพื่อชําระค'าสินคา เปนการจ'ายชําระค'าสินคาที่ซ้ือไปเปนเงินเช่ือดวย ตวั๋ เงินจา' ย 2. การออกตั๋วเงินจ'ายเพื่อชําระหนี้ใหเจาหนี้ กิจการตองการขยายเวลาในการชําระหน้ี ก็ อาจจะออกตั๋วเงนิ เพอ่ื ชําระหน้ีใหกับเจาหนเี้ มอื่ ครบกําหนด 3. การออกต๋ัวเงินจ'ายเพื่อชําระค'าสินทรัพย= กิจการซ้ือสินทรัพย=มาเพ่ือไวใชในการ ดาํ เนินงานซง่ึ อาจมมี ูลค'าสงู กิจการอาจจะจา' ยชําระหน้ีเปนตวั๋ เงิน 4. การออกต๋ัวเงินจ'ายเพื่อกูยืมเงินจากธนาคารหรือสถาบันการเงิน เปนการออกต๋ัวสัญญา ใชเงินเพอื่ ขอยืมเงนิ จากธนาคารหรอื สถาบนั การเงนิ 5. การออกตั๋วเงินจ'ายฉบับใหม'แทนต๋ัวเงินจ'ายท่ีครบกําหนด เม่ือครบกําหนดการชําระเงิน กิจการไม'สามารถชําระหนี้ได ดังนั้นจึงผ'อนผันเจาหนี้โดยขอชําระหน้ีเพียงแค'ดอกเบ้ีย ส'วนหนี้ที่ เหลืออาจจะออกต๋วั สญั ญาใชเงินฉบบั ใหม'แทน สมุดทะเบียนตั๋วเงินจ'าย หมายถึง การจัดทําทะเบียนต๋ัวเงินจ'าย เพ่ือช'วยเปนเครื่องเตือน ความจําเพื่อไม'ใหเกิดความบกพร'องหรือเสียหาย ยังช'วยใหสะดวกในการตรวจสอบและการควบคุม การจา' ยชาํ ระเงินตามต๋ัว เมอื่ ตวั๋ ครบกาํ หนด

66 แหลงการเรยี นรูเพมิ่ เติม 1. www.dbd.go.th 2. www.fap.or.th 3. www.lawyerscouncil.or.th 4. หนงั สอื การบญั ชีตัว๋ เงนิ 5. หนงั สอื การบัญชีชัน้ กลาง 1 การสอดแทรกหลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง ระบบเศรษฐกิจพอเพียงม'ุงเนนใหบุคคลสามารถประกอบอาชีพไดอย'างยั่งยืน และใช จ'ายเงิน ใหไดมาอย'างพอเพียงและประหยัด ตามกําลังของเงินบุคคลนั้น โดยปราศจากการกูหน้ี ยืมสนิ และถามีเงินเหลือก็แบ'งออมเก็บไวบางส'วน ช'วยเหลือผูอื่นบางส'วน และอาจจะใชจ'ายมาเพื่อ ปจC จัยเสริมอกี บางส'วน สาเหตุที่แนวทางการดํารงชีวิตอย'างพอเพียง ไดถูกกล'าวถึงอย'างกวางขวาง เพราะสภาพ การดํารงชีวิตของสังคมทุนนิยมในปCจจุบันไดถูกปลูกฝCง สราง หรือกระตุน ใหเกิดการใชจ'ายเกินตัว ในเร่ืองที่ไม'เก่ียวของหรือเกินกว'าปCจจัยในการดํารงชีวิต เช'น การบริโภคเกินตัว ความบันเทิง หลากหลายรูปแบบ ความสวยความงาม การแต'งตัวตามแฟช่ัน การพนันหรือเส่ียงโชค จนทําใหไม'มี เงินเพยี งพอเพือ่ ตอบสนองความตองการ ส'งผลใหเกิดการกูหนี้ยืมสิน เกิดเปนวัฏจักรที่บุคคลหน่ึงไม' สามารถหลดุ ออกมาได ถาไม'เปลยี่ นแนวทางการดําเนินชีวิต

67 คาํ ศัพท!ท่ีควรรู คําศัพท! คําแปล Notes Receivable ตั๋วเงนิ รับ Notes Receivable - Trade ตว๋ั เงนิ รับการคา Notes Receivable - Others ตว๋ั เงินรับอ่ืน ๆ Face Value มลู คา' หนาตัว๋ Notes Receivable Register สมุดทะเบยี นตั๋วเงินรับ Notes Payable ตั๋วเงนิ จา' ย Notes Payable – Trade ตั๋วเงนิ จา' ยการคา Notes Payable – Bank ต๋ัวเงินจา' ยธนาคาร Notes Payable – Others ตัว๋ เงินจา' ยอ่ืน ๆ Notes Payable Register สมุดทะเบียนตั๋วเงนิ จ'าย

68 แบบฝกI หัดหนวยท่ี 2 ตอนท่ี 1 จงตอบคําถามตอไปน้ี 1. ตัว๋ เงินรับ หมายถงึ อะไร 2. วันทตี่ องบันทึกบัญชสี ําหรับต๋ัวเงินรับท่ีเปนตั๋วสัญญาใชเงนิ คอื วนั ใดบาง 3. กิจการไดรับต๋ัวสัญญาใชเงนิ จากการขายสินคา มีภาษีมูลค'าเพ่ิม จะบนั ทกึ บัญชอี ยา' งไร 4. กิจการไดรบั ตว๋ั สัญญาใชเงนิ จากการใหกูยืม จาํ นวน 20,000 บาท กําหนดระยะเวลา 3 เดือน อตั ราดอกเบี้ย 8% ต'อปZ ในวันทีต่ ๋วั เงินครบกําหนดกจิ การจะบันทกึ บัญชอี ยา' งไร 5. ต๋ัวเงนิ จา' ย หมายถงึ อะไร 6. กิจการออกตัว๋ สญั ญาใชเงินเพอ่ื ซื้อเคร่ืองจักร และกิจการเขาส'รู ะบบภาษีมูลค'าเพ่มิ ในวันที่ออก ตว๋ั กจิ การจะบันทึกบญั ชีอย'างไร 7. กิจการออกตัว๋ สัญญาใชเงินเพอื่ กูเงนิ จากธนาคาร กรณีตว๋ั ไม'มีดอกเบ้ยี จะบนั ทึกบญั ชีอย'างไร 8. เมอ่ื วนั ท่ี 1 พฤษภาคม 2557 กจิ การออกต๋วั สญั ญาใชเงนิ เพือ่ ซ้อื สนิ คา 15,000 บาท รวม ภาษมี ลู ค'าเพมิ่ 7% แลว กําหนด 1 เดอื น อตั ราดอกเบี้ย 6% ตอ' ปZ จงบนั ทึกบญั ชวี ันที่ออกต๋ัว 9. การจา' ยชาํ ระเงินตามตวั๋ เมื่อครบกําหนด จะบันทึกบัญชอี ยา' งไร 10. การจดั ทําสมุดทะเบียนตั๋วเงนิ จา' ย เพือ่ อะไร

69 ตอนที่ 2 กิจกรรมฝIกปฏิบัติ 1. ตอ' ไปนี้เปนรายการคาเกี่ยวกบั ตวั๋ เงนิ ของรานจรยิ า ซ่งึ จดทะเบยี นเขาสูร' ะบบภาษีมูลคา' เพิ่ม 7% 2557 มี.ค. 6 ขายสินคาเปนเงินเชื่อ ใหรานถนอม 5,000 บาท 12 ขายสนิ คาเปนเงนิ เชื่อ ใหรานชนาพร 10,000 บาท 15 ขายเคร่อื งตกแต'ง ใหรานจงรกั 50,000 บาท และในวนั เดยี วกนั น้ี รานจงรกั ได ออกต๋วั สัญญาใชเงนิ เพ่อื ชําระค'าเคร่ืองตกแตง' กําหนด 45 วัน 20 ขายเครื่องคอมพิวเตอร= 2 เคร่ือง ใหรานรจุ ิรา 30,000 บาท รบั ชําระเปนเงินสด 10,000 บาท สว' นท่เี หลือรับชําระดวยตว๋ั สญั ญาใชเงนิ กําหนด 90 วัน 25 รบั ชําระคา' สินคาจากรานชนาพร เปนตัว๋ สญั ญาใชเงิน กาํ หนด 2 เดือน 28 ออกต๋ัวแลกเงินใหรานถนอมรับรองเพ่ือชําระหน้ี ตว๋ั มีกาํ หนด 60 วนั ใหทาํ บนั ทึกรายการขางตนในสมดุ รายวันท่ัวไป จนถึงวันครบกาํ หนดของตั๋วเงนิ และไดรับชําระเงิน ตามตว๋ั เรยี บรอยแลว (ใหใชปZทางธุรกจิ 1 ปZ = 360 วัน) 2. ต'อไปน้เี ปนรายการคาของรานวาลิกา ซึ่งจดทะเบยี นเขาสร'ู ะบบภาษมี ูลค'าเพ่ิม 7% 2557 พ.ค. 1 ขายสนิ คาเปนเงินเช่ือใหรานมะลิวลั ย= จํานวน 4,000 บาท ภาษีมูลค'าเพิ่ม 7% โดย ไดรบั ชําระค'าสนิ คาเปนตั๋วสัญญาใชเงิน ต๋ัวมีกาํ หนด 60 วนั อัตราดอกเบีย้ 15% ตอ' ปZ 5 ออกตวั๋ แลกเงนิ ใหนางมณรี ตั น=รับรองการชําระหนี้ จํานวน 16,050 บาท ซง่ึ รวม ภาษีมลู คา' เพม่ิ ไวแลว ตั๋วมกี ําหนด 3 เดือน อัตราดอกเบย้ี 10% ตอ' ปZ 10 ขายอปุ กรณส= าํ นักงานเปนเงนิ เชื่อใหรานภาสกร จํานวน 20,000 บาท ภาษมี ลู ค'าเพม่ิ 7% โดยไดรบั ชาํ ระค'าสนิ คาเปนตัว๋ สัญญาใชเงนิ ต๋ัวมกี าํ หนด 45 วัน อตั ราดอกเบ้ยี 9% ต'อปZ 12 รบั ชําระหนี้เปนต๋ัวสญั ญาใชเงิน จาํ นวน 8,500 บาท จากรานสมหญิง ตั๋วมกี ําหนด 3 เดือน อัตราดอกเบยี้ 8% ต'อปZ ใหทาํ บนั ทกึ รายการขางตนในสมดุ รายวันท่วั ไปตั้งแต'ตนจนถึงวนั ครบกาํ หนด (ใหใชปZธุรกิจ 1 = 360 วนั )

70 3. ต'อไปนี้เปนรายการคาของรานวนาลี ซงึ่ จดทะเบียนเขาสูร' ะบบภาษีมลู ค'าเพิ่ม 7% 2557 มิ.ย. 1 ขายสนิ คาใหรานสมหญิงเปนเงินเชื่อ จํานวน 15,000 บาท ภาษีมูลคา' เพิ่ม 7% เงอื่ นไข 2/10, n/30 4 รานสมชายขอกูเงินจากกิจการ จํานวน 20,000 บาท โดยออกตั๋วสัญญาใชเงิน กําหนดเวลา 30 วัน อัตราดอกเบี้ย 10% ต'อปZ และไดเขียนเช็คสั่งจ'ายจํานวนเงิน ดังกล'าวในวนั นี้ 6 ขายสนิ คาใหรานสมหมาย 30,000 บาท ภาษมี ูลค'าเพิ่ม 7% โดยออกตั๋วแลกเงินให รานสมหมายรับรอง กําหนดเวลา 2 เดือน อัตราดอกเบี้ย 9% ต'อปZ รานสมหมาย รบั รองแลวในวนั น้ี 11 รานสมหญิง นําเงินมาชําระ 5,000 บาท ท่ีเหลือออกต๋ัวสัญญาใชเงิน กําหนด 1 เดือน อัตราดอกเบีย้ 8% ตอ' ปZ 15 รานวีนาออกตั๋วสัญญาใชเงิน จํานวน 17,000 บาท เพ่ือซ้ือสินคาจากกิจการ ต๋ัวมี อายุ 1 เดือน อตั ราดอกเบี้ย 9% ต'อปZ 16 รานสมใจขอกูเงินจากกิจการ จาํ นวน 40,000 โดยออกต๋ัวสัญญาใชเงิน กําหนด 45 วนั อตั ราดอกเบย้ี 12% ต'อปZ ใหทาํ บนั ทกึ รายการขางตนของรานวนาลี ในสมดุ รายวนั ทว่ั ไปจนถึงวันครบกําหนด (ใหใชปZธรุ กจิ 1 ปZ = 360 วนั ) 4. เมอ่ื วนั ท่ี 13 เมษายน 2557 บริษัท วินยั จํากดั ขายท่ีดินราคาทุน 1,000,000 บาท ใหกับบริษัท วริ ชั จาํ กดั ในราคา 1,200,000 บาท โดยผซู ื้อไดจา' ยชําระค'าทดี่ นิ เปนตว๋ั สญั ญาใชเงิน อัตราดอกเบ้ีย 10% ต'อปZ กําหนดเวลา 2 เดือน ต๋วั ลงวนั ท่ี 13 เมษายน 2557 ในวันตั๋วครบกําหนดบริษัท วิรัช จํากัด แจงว'าไม'สามารถชําระเงินตามต๋ัวได จึงขอชําระ ดอกเบย้ี ตามเงื่อนไขและรบั รองต๋ัวแลกเงิน ซ่ึงบริษทั วินัย จํากัด เปนผูออกจํานวน 1,200,000 บาท เปนตัว๋ มีดอกเบี้ย 12% ต'อปZ อายุ 90 วัน บรษิ ัท วริ ชั จาํ กดั รับรองใหในวนั ท่ีตว๋ั ครบกําหนด ใหทาํ บันทึกรายการคาในสมุดรายวนั ทว่ั ไปของบริษัท วินัย จาํ กดั (ใหใชปZธุรกิจ 1 ปZ = 360 วนั ) 1. บนั ทกึ รายการขายท่ีดนิ 2. บันทึกรายการในวนั ท่ตี ๋ัวครบกําหนดและยอมรบั ตว๋ั เงนิ ฉบับใหมเ' ท'ากับมูลค'าต๋วั เงิน ฉบบั เดมิ

71 5. ต'อไปน้ีเปนขอมลู เกีย่ วกบั ต๋วั เงนิ รับของกจิ การแห'งหนง่ึ ที่ใหพนักงานกูยืมเงิน โดยเปนตัว๋ เงนิ ชนดิ ทม่ี ีดอกเบ้ีย เลขทีต่ ั๋ว จาํ นวนเงิน กาํ หนด อตั รา วนั ครบ จาํ นวนเงนิ ทีต่ องรบั หนาตว๋ั อายตุ ๋วั ดอกเบี้ยต'อปZ กาํ หนด เม่อื ตวั๋ ครบกําหนด 301 15,000 30 วัน 10% 302 24,000 45 วนั 12% 303 30,000 90 วัน 8% 304 26,000 2 เดือน 6% 305 5,000 1 เดอื น 10% ใหทาํ 1. คาํ นวณจาํ นวนเงนิ ที่กิจการรับ เมอ่ื ถงึ วันท่ีต๋วั เงินรับครบกาํ หนด 2. ใหบนั ทึกรายการเกี่ยวกับการใหพนกั งานกูยืมเงิน ในสมุดรายวันท่ัวไปในวนั ทไี่ ดรบั ตวั๋ และวนั ทีต่ ั๋วเงนิ รับครบกาํ หนดของตวั๋ ทุกฉบบั 6. นางสาวจิตราภรณ= เปนพนักงานของ บริษัท กอ จํากัด ไดขอกูเงินจากบริษัท กอ จํากัด จํานวน 35,000 บาท โดยนางสาวจิตราภรณ= ไดออกต๋ัวสัญญาใชเงิน ลงวันท่ี 28 กุมภาพันธ= 2557 ดอกเบี้ย 15% ต'อปZ อายุ 2 เดอื น เมอื่ ครบกาํ หนด นางสาวจติ ราภรณ= ชาํ ระหน้ตี ามตั๋วบางสว' นเปนจํานวน 5,000 บาท พรอม ดอกเบ้ียตามต๋ัวและส'วนท่ีเหลือ ออกเปนตั๋วสัญญาใชเงินชนิดไม'มีดอกเบี้ย อายุ 45 วัน โดยมีมูลค'า ตัว๋ ฉบบั ใหมม' ากกวา' มลู ค'าต๋ัวฉบับเดมิ เปนจํานวน 32,000 บาท ใหทาํ บนั ทกึ รายการท่ีเก่ยี วของกบั ตว๋ั เงนิ ของบรษิ ทั กอ จํากัด ตั้งแต'ตนจนตั๋วครบกําหนดในสมดุ รายวันทว่ั ไป (ใหใชปธZ ุรกจิ 1 ปZ = 360 วัน) 7. นายสุรพล ไดขอกูเงินจากกิจการ จํานวน 50,000 บาท โดยออกต๋ัวสัญญาใชเงินลงวันท่ี 15 กันยายน 2557 อายุตั๋วเงิน 2 เดือน อัตราดอกเบี้ย 6% ต'อปZใหกับกิจการ ในวันครบกําหนดตั๋วเงิน นายสุรพล ไม'สามารถชําระหน้ีได จึงขอจ'ายชําระดอกเบี้ยและออกตั๋วสัญญาใชเงินฉบับใหม'ให กจิ การ โดยขอขยายเวลาเปน 3 เดือน และอตั ราดอกเบยี้ 9% ต'อปZ ใหกบั กจิ การ ใหทํา บันทกึ รายการท่ีเก่ยี วของกบั ต๋ัวเงินของกิจการ ตัง้ แต'ตนจนถึงวันครบกําหนดของตั๋วเงินใน สมุดรายวนั ทั่วไป

72 8. ตอ' ไปนี้เปนรายการคาของรานวชั ราภรณ= ซ่ึงจดทะเบียนเขาสร'ู ะบบภาษีมลู ค'าเพมิ่ 7% 2557 ก.พ. 1 ซ้ือสินคาจากรานวันชยั จาํ นวน 23,000 บาท ภาษมี ลู ค'าเพิ่ม 7% จ'ายเงนิ สดทันที 14,610 บาท ส'วนท่ีเหลือจะชําระภายหลัง 3 รานวันดอี อกตั๋วแลกเงิน เพอ่ื ชําระหน้ีทีค่ างชําระใหกิจการรับรองและกจิ การได รบั รองตวั๋ ในวนั นี้ ตั๋วมอี ายุ 3 เดือน อตั ราดอกเบี้ย 12% ต'อปZ 4 ซือ้ สินคาจากรานวนั ชนะ จํานวน 30,000 บาท ภาษีมูลคา' เพม่ิ 7% โดยมเี งอ่ื นไข 2/10, n/30 6 ออกตัว๋ สญั ญาใชเงนิ เพ่ือชําระหน้ีรานวันชยั อายุ 30 วนั อตั ราดอกเบยี้ 10% ตอ' ปZ 10 ซอ้ื สนิ คาจากรานวันเฉลิม จํานวน 15,000 บาท ภาษมี ูลคา' เพ่ิม 7% โดยออกตว๋ั สญั ญาใชเงิน กาํ หนด 60 วัน อตั ราดอกเบี้ย 9% ตอ' ปZ 16 รบั รองตั๋วแลกเงินเพื่อชําระค'าสินคาใหรานวนั ชนะ กําหนด 2 เดอื น อตั ราดอกเบี้ย 8% ต'อปZ ใหทํา บันทกึ รายการท่ีเกี่ยวของกับตวั๋ เงนิ ของกิจการ ตัง้ แต'ตนจนถึงวันครบกาํ หนดของตั๋วเงนิ ใน สมดุ รายวนั ทวั่ ไป 9. ตอ' ไปนี้เปนขอมูลเกย่ี วกับตัว๋ เงินของกิจการแหง' หนึง่ ในกรณที ี่กเู งนิ กับธนาคารโดยออกตั๋วสัญญา ใชเงิน ชนดิ ที่มดี อกเบ้ีย เลขทต่ี ๋ัว จาํ นวนเงนิ กําหนด อตั รา วันครบ จํานวนเงนิ ทต่ี องจ'าย หนาตวั๋ อายตุ ัว๋ ดอกเบี้ยต'อปZ กาํ หนด เมอ่ื ตวั๋ ครบกําหนด 201 202 20,000 2 เดือน 8% 203 25,000 45 วนั 10% 204 30,000 1 เดอื น 12% 205 16,000 30 วัน 9% 44,000 90 วนั 6% ใหทํา 1. คาํ นวณจํานวนเงนิ ทกี่ จิ การจา' ย เม่ือถงึ วนั ท่ีต๋วั เงนิ รบั ครบกาํ หนด 2. ใหบนั ทึกรายการเกย่ี วกับการกยู ืมเงิน ในสมุดรายวนั ทั่วไปในวนั ที่ออกต๋ัว และวันท่ี ต๋ัวเงินจ'ายครบกาํ หนดของต๋ัวทุกฉบับ

73 10. ตอ' ไปนเี้ ปนขอมูลเก่ียวกับตัว๋ เงนิ ของกจิ การแหง' หนง่ึ ในกรณีท่ีกูเงนิ กบั ธนาคารโดยออกตว๋ั สัญญาใชเงนิ ชนดิ ไม'มีดอกเบี้ย เลขที่ตั๋ว จาํ นวนเงนิ หนาต๋วั กาํ หนดอายุตวั๋ ธนาคารหักสว' นลด (ต'อปZ) 101 5,000 30 วัน 12% 102 17,000 60 วัน 10% 103 22,000 90 วัน 9% 104 25,000 3 เดือน 8% 105 33,000 4 เดือน 6% ใหทํา 1. คํานวณส'วนลดที่ธนาคารคิดและจาํ นวนเงินท่ีไดรับจากธนาคาร 2. บนั ทึกรายการเก่ียวกบั การกเู งิน ในสมดุ รายวนั ท่ัวไปในวันท่ีออกตว๋ั และวนั ครบกาํ หนด ของต๋ัวทกุ ฉบับ 11. กจิ การตองการกเู งินจากธนาคาร โดยออกตัว๋ สญั ญาใชเงินชนดิ ไมม' ีดอกเบยี้ แตต' องการไดเงิน ตามจาํ นวนท่รี ะบุ ณ วันทข่ี อกู จะตองออกต๋วั จํานวนเท'าใด กาํ หนดใหขอกจู ากธนาคาร โดยระบุ วนั ท่อี อกตวั๋ ทุกฉบับ ในวันท่ี 1 พฤษภาคม 2557 ตั๋ว เลขทตี่ ๋วั ตองการได กาํ หนด ธนาคารหัก เงินหนาต๋ัว ฉบบั ที่ เงนิ เต็มใน อายุตวั๋ สว' นลด (ต'อปZ) (ตองระบุ) วันทขี่ อกู 1 401 45 วัน 9% 2 402 40,000 90 วัน 10% 3 403 60,000 1 เดือน 12% 4 404 55,000 3 เดอื น 8% 5 405 35,000 60 วนั 6% 20,000 ใหทํา 1. คํานวณเงนิ หนาต๋วั ท่ีตองระบุของตั๋วแตล' ะฉบบั 2. บันทกึ รายการเก่ยี วกบั การกูเงนิ ในสมุดรายวนั ท่ัวไปในวันทอ่ี อกตวั๋ และวันครบกาํ หนด ของตว๋ั ทกุ ฉบับ

74 12. เมื่อวันที่ 1 มิถุนายน 2557 กิจการไดออกต๋ัวสัญญาใชเงินเพื่อชําระหน้ีแก'บริษัท นุชนารถ จํากัด จํานวน 50,000 บาท กําหนด 3 เดือน อัตราดอกเบ้ีย 10% ต'อปZ ตั๋วครบกําหนดในวันท่ี 1 กันยายน 2557 กิจการไม'สามารถชําระหนี้ตามตั๋วครบกําหนดได จึงขอผ'อนผันโดยชําระดอกเบ้ีย ตามตว๋ั และรับรองต๋วั แลกเงิน ซึ่งบรษิ ัท นชุ นารถ จาํ กัด เปนผูออก กําหนด 60 วัน นับจากวันรับรอง ตว๋ั กิจการรับรองตั๋วในวนั ที่ 2 กันยายน 2557 จาํ นวน 35,000 บาท อัตราดอกเบย้ี 15% ต'อปZ ใหทาํ บันทกึ รายการทีเ่ กยี่ วของกบั การกูเงินของกจิ การ ตัง้ แต'ตนจนต๋วั ครบกาํ หนด 13. เม่ือวันที่ 10 ตุลาคม 2557 กิจการซ้ือรถยนต=จากบริษัทโตโยตา จํากัด มูลค'า 650,000 บาท ภาษีมลู ค'าเพ่มิ 7% โดยออกตั๋วสญั ญาใชเงิน กําหนด 30 วนั อัตราดอกเบี้ย 10% ต'อปZ เพื่อชําระค'า รถยนต= ในวันตั๋วครบกําหนด กิจการไม'สามารถชําระเงินตามต๋ัวได จึงขอชําระดอกเบี้ยตามเง่ือนไข และรับรองตั๋วแลกเงินที่ บริษัท โตโยตา จํากัด เปนผูออกในวันท่ี 10 พฤศจิกายน 2557 กําหนด 1 เดือน อัตราดอกเบีย้ 12% ต'อปZ ใหทาํ บนั ทึกรายการท่ีเก่ียวของกบั ตว๋ั เงนิ ของกิจการ ตงั้ แต'ตนจนถงึ วนั ครบกาํ หนดของต๋ัวเงนิ ใน สมดุ รายวนั ทั่วไป 14. เม่ือวันท่ี 25 กรกฎาคม 2557 กิจการไดขอกูเงินจากธนาคาร โดยออกต๋ัวสัญญาใชเงิน จํานวน 45,000 บาท กําหนด 2 เดือน อัตราดอกเบ้ีย 12% ต'อปZ ต'อมาในวันที่ต๋ัวครบกําหนด กิจการได ชําระเงิน จํานวน 20,000 บาทพรอมดอกเบ้ีย และรับรองต๋ัวแลกเงินที่ธนาคารออกให ในวันท่ี 26 กนั ยายน 2557 เท'ากับจํานวนเงนิ ท่เี หลอื กําหนด 45 วนั อตั ราดอกเบย้ี 15% ตอ' ปZ ใหทาํ บนั ทกึ รายการที่เกยี่ วของกับตัว๋ เงนิ ของกิจการ ต้งั แต'ตนจนถึงวันครบกาํ หนดของต๋ัวเงนิ ใน สมุดรายวนั ทัว่ ไป

75 15. กิจการแหง' หน่ึงมีรายการต๋วั เงนิ รับดงั นี้ จํานวนเงนิ ตน อตั ราดอกเบ้ยี เลขทตี่ ั๋วเงิน วนั ท่อี อกต๋ัว อายขุ องต๋ัว 408 19 ม.ค. 57 60 วัน 40,000 8% 132 27 ก.พ. 57 2 เดอื น 409 11 มี.ค. 57 120 วัน 18,000 8% 260 29 เม.ย. 57 4 เดอื น 212 15 พ.ค. 57 3 เดือน 25,000 9% 012 20 มิ.ย. 57 30 วนั 413 23 ก.ค. 57 90 วนั 36,000 9% 178 19 ส.ค. 57 60 วนั 309 28 ก.ย. 57 3 เดอื น 16,000 10% 237 22 ต.ค. 57 45 วนั 29,000 10% 40,000 11% 25,000 11% 17,500 12% 28,300 12% ใหทาํ ทะเบียนตว๋ั เงนิ รับ โดยใหนกั เรยี นกาํ หนดชื่อผูจ'ายเงินขน้ึ เอง 16. กิจการแห'งหนึ่งมรี ายการตวั๋ เงินจา' ยดงั น้ี ฉบับที่ วนั ทอี่ อกตัว๋ อายุของตั๋ว จาํ นวนเงนิ ตน อตั ราดอกเบี้ย 1 14 ก.พ. 57 60 วนั 35,000 8% 2 24 เม.ย. 57 90 วนั 50,000 12% 3 27 มิ.ย. 57 120 วนั 60,000 9% 4 12 ก.ค. 57 2 เดอื น 24,000 10% 5 18 ส.ค. 57 60 วนั 23,000 8% 6 6 ส.ค. 57 45 วนั 12,000 11% 7 12 ก.ย. 57 3 เดือน 34,000 9% 8 20 ก.ค. 57 60 วนั 18,000 10% 9 14 ต.ค. 57 90 วนั 15,000 8% 10 21 พ.ย. 57 2 เดือน 20,000 12% ใหทาํ ทะเบียนตั๋วเงนิ จ'าย โดยใหนักเรียนกําหนดช่ือผรู ับเงินข้ึนเอง

76 ตอนที่ 3 คาํ ส่ัง : จงทาํ เครือ่ งหมาย หนาขอทเ่ี หน็ วาถูก และทําเครอ่ื งหมาย หนาขอท่ี เหน็ วาผิด .......... 1. ตั๋วเงนิ จา' ยชนิดไม'มีดอกเบีย้ จะบันทกึ บัญชใี นวันท่อี อกต๋ัว (สําหรบั ต๋วั สัญญาใชเงนิ )และ วนั ที่รับรองตว๋ั (สําหรับตั๋วแลกเงิน) .......... 2. เมื่อต๋วั เงินจ'ายชนดิ ไมม' ีดอกเบี้ยครบกาํ หนด ผูจา' ยตองชาํ ระเงินตามจํานวนเงินในตว๋ั พรอม ดอกเบย้ี ตว๋ั .......... 3. เมอ่ื ซอื้ สินทรัพย=และกิจการเขาสรู' ะบบภาษมี ูลค'าเพม่ิ 7% ไม'ตองบนั ทึกบัญชีเก่ียวกับ ภาษีมลู คา' เพ่ิม เพราะสินทรัพย=รวมภาษีไวแลว ...........4. เมื่อต๋วั เงนิ จ'ายชนิดมีดอกเบี้ยครบกาํ หนด ผจู า' ยเงินตองชาํ ระเงนิ ตามจาํ นวนเงินท่ีระบุไว หนาตวั๋ พรอมดอกเบี้ย .......... 5. เม่อื ตว๋ั เงนิ ครบกาํ หนด ผูทตี่ องจ'ายเงินตามต๋วั คือผอู อกตั๋วหรือผูรบั รองตวั๋ .......... 6. ตั๋วเงินรับชนดิ ไม'มีดอกเบี้ย จะบนั ทกึ บัญชีในวันที่ไดรับตว๋ั .......... 7. เมอ่ื ต๋ัวเงินรบั ชนดิ ไม'มีดอกเบ้ยี ครบกาํ หนดผรู ับเงนิ จะไดรบั เงนิ ตามจาํ นวนเงนิ ทร่ี ะบไุ วใน ต๋วั พรอมดอกเบยี้ .......... 8. เม่ือขายสนิ ทรพั ยแ= ละกจิ การเขาส'ูระบบภาษมี ลู ค'าเพม่ิ 7% ไมต' องบนั ทึกบัญชีเกยี่ วกับ ภาษีมูลคา' เพ่มิ เพราะสินทรัพย=รวมภาษีไวแลว .......... 9. เม่อื ตั๋วเงนิ รบั ชนิดมดี อกเบ้ยี ครบกําหนดผูรบั เงินจะไดรับเงิน ตามจํานวนทร่ี ะบุไวหนาตว๋ั เทา' นั้น .......... 10. เมื่อต๋ัวเงนิ ครบกําหนด ผูมสี ิทธริ บั เงินตามตว๋ั คือ ผูรับตัว๋ หรือผทู ถ่ี กู ระบุช่ือใหเปนผรู บั เงิน ตามต๋ัว

77 ใบงาน 2.1 เรื่อง การบญั ชีเกย่ี วกบั ตวั๋ เงนิ หัวขอกจิ กรรม 1. การบนั ทกึ บัญชีตว๋ั เงินจ'าย เคร่อื งมือและอุปกรณ!ทีใ่ ช 1. สือ่ ในการนําเสนอ (บอรด= ) 2. แบบฟอร=มกระดาษรายงาน 3. แบบฟอรม= สมดุ รายวนั ทวั่ ไป 4. เครอ่ื งคํานวณ 5. เครอื่ งฉายภาพ ขัน้ ตอนในการปฏิบตั ิกิจกรรม 1. แบ'งกลุ'มผูเรียนออกเปน 4 กลุ'ม พรอมเลือกหัวหนากลุ'มและเลขานุการกลุ'ม โดยยึด หลักประชาธิปไตย 2. ผูเรยี นแตล' ะกล'ุมทําโจทย=ตามใบงาน 2.1 ภายในเวลาทีก่ าํ หนด 3. ผูเรียนแต'ละกลมุ' แลกเปล่ียนกนั ตรวจใบงาน 4. สง' ตวั แทนกลม'ุ เฉลยหนาชั้นเรยี นใหเพอ่ื นรว' มแลกเปล่ียนเรียนรู นาํ เสนอกล'ุมละ 5 นาที 5. ใหอกี 3 กล'มุ ทเี่ หลือประเมนิ เพือ่ น 6. กล'ุมทีน่ ําเสนอผลงาน ประเมินตนเอง 7. ผสู อนรวบรวมแบบประเมนิ จาก 4 กลม'ุ พรอมประเมิน 4 กล'มุ ทน่ี ําเสนอผลงาน 8. ผสู อนใหคําแนะนาํ เน้ือหาสาํ คญั เพ่ิมเตมิ ตอ' ไปนีเ้ ปนรายการบางสว' นเก่ียวกบั ตว๋ั เงินจา' ย 2557 ม.ค. 3 รบั รองต๋ัวแลกเงนิ เพอื่ ซือ้ สนิ คา 5,000 บาท ภาษีมลู ค'าเพม่ิ 7% กําหนด 40 วนั อัตราดอกเบ้ยี 6% ตอ' ปZ 7 ออกตั๋วสัญญาใชเงินเพ่ือกูเงินธนาคาร 20,000 บาท กําหนด 3 เดือน ธนาคารหัก สว' นลด 12% ต'อปZ 16 ออกตว๋ั สญั ญาใชเงนิ เพ่ือกเู งินธนาคาร 25,000 บาท กําหนด 45 วัน อัตราดอกเบ้ยี 8% ต'อปZ ใหทาํ บนั ทกึ รายการทเ่ี กิดข้ึน และรายการจา' ยเงนิ เมอื่ ตวั๋ ครบกําหนด

78 ใบงาน 2.2 เร่อื ง การบญั ชีเก่ียวกบั ตวั๋ เงิน หวั ขอกิจกรรม 1. การบันทกึ บัญชตี ๋ัวเงนิ รับ เครอื่ งมอื และอุปกรณท! ใี่ ช 1. ส่อื ในการนําเสนอ (บอร=ด) 2. แบบฟอร=มกระดาษรายงาน 3. แบบฟอรม= สมุดรายวันทว่ั ไป 4. เคร่ืองคาํ นวณ 5. เครื่องฉายภาพ ขั้นตอนในการปฏบิ ตั ิกจิ กรรม 1. แบ'งกลุ'มผูเรียนออกเปน 4 กล'ุม พรอมเลือกหัวหนากล'ุมและเลขานุการกลุ'ม โดยยึด หลกั ประชาธิปไตย 2. ผูเรียนแตล' ะกล'ุมทาํ โจทยต= ามใบงาน 2.2 ภายในเวลาทก่ี าํ หนด 3. ผเู รยี นแตล' ะกล'ุมแลกเปล่ยี นกนั ตรวจใบงาน 4. ส'งตวั แทนกลม'ุ เฉลยหนาชัน้ เรยี นใหเพือ่ นร'วมแลกเปลยี่ นเรียนรู นําเสนอกลมุ' ละ 5 นาที 5. ใหอีก 3 กล'ุมทเี่ หลือประเมนิ เพอื่ น 6. กลม'ุ ทน่ี ําเสนอผลงาน ประเมินตนเอง 7. ผสู อนรวบรวมแบบประเมนิ จาก 4 กลมุ' พรอมประเมิน 4 กลมุ' ที่นาํ เสนอผลงาน 8. ผูสอนใหคาํ แนะนาํ เน้ือหาสาํ คัญเพ่ิมเตมิ ตอ' ไปน้ีเปนรายการบางส'วนเกยี่ วกับต๋วั เงนิ รบั 2557 ก.พ. 1 ไดรบั ตัว๋ สญั ญาใชเงนิ เปนการชําระหนจ้ี ากนายกันต= 4,500 บาท กําหนด 1 เดือน 3 ขายสินคา 25,000 บาท รวมภาษีมูลค'าเพิ่ม 7% แลว ไดรับเปนต๋ัวสัญญาใชเงิน กําหนด 60 วัน อตั ราดอกเบยี้ 8% ตอ' ปZ 8 ส่ังจ'ายต๋ัวแลกเงินใหนายวิรัช รับรอง 8,000 บาท กําหนด 45 วัน อัตราดอกเบ้ีย 5% ต'อปZ ใหทํา บนั ทึกรายการทเี่ กดิ ข้ึน และการรบั เงนิ เมือ่ ตั๋วครบกําหนด