หน่วยที่ 6 เนื้อหาการปรับปรุงดอกเบี้ยตั๋วเงิน

หนวยที่ 3 การปรับปรุงและปดบญั ชเี ก่ยี วกบั ดอกเบีย้ ตวั๋ เงิน ในวันสิน้ งวดบัญชี สาระสาํ คัญ บญั ชตี ๋ัวเงินรับและบญั ชีตั๋วเงินจาย กรณที ต่ี ๋ัวมีกาํ หนดระยะเวลา หากวันครบกําหนดตั๋วเงิน อยูภายหลังวันสิ้นงวดบัญชี กิจการต$องทําการปรับปรุงและป'ดบัญชีในวันส้ินงวด ดังน้ันจึงมีความ จําเป*นตอ$ งปรบั ปรุงดอกเบ้ียต๋ัวเงิน ท้งั ดอกเบ้ียรับและดอกเบี้ยจาย ในสวนของการปรับปรุงดอกเบ้ีย คา$ งหรอื ดอกเบ้ียรับหรอื จายลวงหน$า เพื่อให$การคํานวณรายได$คาใช$จายในงบกําไรขาดทุนประจําป/ ถกู ตอ$ งย่งิ ขน้ึ สาระการเรยี นรู% 1. ความหมายของรายการปรบั ปรุงบญั ชี 2. การปรบั ปรุงดอกเบ้ียตั๋วเงนิ รับ 3. การปรบั ปรงุ ดอกเบ้ียตั๋วเงนิ จาย 4. ความหมายของรายการป'ดบัญชี 5. การบันทึกรายการป'ดบัญชี จุดประสงค'การเรียนร%ู 1. บอกความหมายของรายการปรับปรุงบัญชีได$ 2. บันทึกบัญชปี รบั ปรงุ ดอกเบยี้ ตว๋ั เงนิ รบั ได$ 3. บันทกึ บัญชีปรบั ปรงุ ดอกเบีย้ ตั๋วเงนิ จายได$ 4. บอกความหมายของรายการปด' บญั ชีได$ 5. บนั ทึกรายการปด' บัญชีได$ 6. มีการพฒั นาคณุ ธรรม จริยธรรม คานยิ ม คุณลกั ษณะอนั พึงประสงค; และเจตคติทีด่ ตี อ วชิ าชพี บญั ชี

84 แบบทดสอบกอนเรยี น หนวยท่ี 3 การปรับปรุงและปดบัญชีเกยี่ วกบั ดอกเบ้ยี ตั๋วเงนิ ในวนั สน้ิ งวดบญั ชี คําชี้แจง - แบบทดสอบนี้มีจํานวน 10 ขอ% ขอ% ละ 1 คะแนน เวลา 10 นาที - ให%ทําเครอ่ื งหมายกากบาท (X) ทับตัวอักษรข%อท่ีถูกเพยี งข%อเดียว 1. ดอกเบย้ี ตว๋ั เงิน จะทาํ การปรับปรุงบัญชใี นกรณีใด ก. ครบกําหนดในงวดบญั ชีถัดไป ข. ครบกําหนดในงวดบญั ชปี =จจุบัน ค. รบั ชาํ ระหน้ีด$วยต๋ัวเงนิ ง. จายดอกเบ้ียต๋ัวเงิน คาํ ตอบตอไปนใี้ ช$ตอบขอ$ 2- 5 ก. ดอกเบี้ยค$างรับ ข. ดอกเบยี้ ค$างจาย ค. ดอกเบี้ยจายลวงหน$า ง. ดอกเบี้ยรับลวงหน$า 2. กจิ การออกตั๋วสัญญาใช$เงินชนิดไมมีดอกเบี้ยเพอ่ื กเ$ู งินจากธนาคาร ณ วนั ส้ินงวดบัญชจี ะปรบั ปรุง ตามข$อใด 3. กจิ การได$รบั ตั๋วแลกเงินชนิดมดี อกเบ้ียจากลูกหนก้ี ารคา$ เพ่อื ชาํ ระคาสินคา$ ณ วนั ส้นิ งวดบญั ชีจะ ปรับปรงุ ตามขอ$ ใด 4. กจิ การรับชาํ ระหนจี้ ากลกู หน้กี ารคา$ ด$วยตวั๋ สัญญาใช$เงินชนิดไมมีดอกเบ้ยี โดยกจิ การหัก สวนลดไว$แล$ว วนั ส้ินงวดบญั ชีจะปรับปรงุ ตามข$อใด 5. กจิ การรับรองตวั๋ แลกเงนิ ชนิดมีดอกเบ้ยี เพื่อซ้ือสินค$า ณ วันสิ้นงวดจะปรบั ปรงุ ตามข$อใด 6. เมือ่ วันที่ 1 ธันวาคม 2557 กิจการได$ก$ูเงินจากธนาคาร โดยออกตั๋วสัญญาใช$เงินจํานวน 60,000 บาท กําหนด 60 วัน อัตราดอกเบย้ี 15% ตอป/ ในวนั สน้ิ งวดบญั ชจี ะปรบั ปรุงบญั ชอี ยางไร ก. ดอกเบ้ยี ค$างจาย 750 บาท ข. ดอกเบย้ี คา$ งรบั 750 บาท ค. ดอกเบ้ียคา$ งจาย 1,500 บาท ง. ดอกเบยี้ คา$ งรับ 1,500 บาท

85 7. เมือ่ วนั ท่ี 15 พฤศจกิ ายน 2557 กจิ การได$รับตว๋ั สัญญาใชเ$ งนิ จากลกู หน้ีจํานวน 50,000 บาท ต๋ัวมีกาํ หนด 2 เดอื น อตั ราดอกเบ้ีย 12% ตอป/ ในวันส้ินงวดบญั ชจี ะปรบั ปรงุ บญั ชอี ยางไร ก. ดอกเบ้ียค$างจาย 766.67 บาท ข. ดอกเบย้ี ค$างรบั 766.67 บาท ค. ดอกเบ้ยี คา$ งจาย 1,000 บาท ง. ดอกเบย้ี คา$ งรับ 1,000 บาท 8. เมื่อวันท่ี 20 พฤศจิกายน 2557 กิจการได$ก$ูเงินจากธนาคารโดยออกตั๋วสัญญาใช$เงินชนิดไมมี ดอกเบี้ย จํานวน 40,000 บาท กําหนด 60 วัน ธนาคารหักสวนลด 13% ตอป/ และได$บันทึกไว$ ในบญั ชีดอกเบยี้ จายในวันส้ินงวดบัญชีจะปรบั ปรุงบญั ชอี ยางไร ก. ดอกเบีย้ จายลวงหน$า 866.67 บาท ข. ดอกเบี้ยรบั ลวงหนา$ 866.67 บาท ค. ดอกเบย้ี จายลวงหน$า 274.44 บาท ง. ดอกเบย้ี รบั ลวงหนา$ 274.44 บาท 9. เม่ือวันที่ 1 ธันวาคม 2557 กิจการได$รับต๋ัวสัญญาใช$เงินชนิดไมมีดอกเบี้ยจากลูกหน้ี จํานวน 50,000 บาท กําหนด 60 วัน กิจการยอมรับชําระหนี้โดยหักสวนลด 10% ตอป/ และกิจการ บนั ทกึ ไวใ$ นบัญชีดอกเบีย้ รบั ในวันส้ินงวดบัญชีจะปรบั ปรุงบัญชอี ยางไร ก. ดอกเบี้ยจายลวงหนา$ 833.33 บาท ข. ดอกเบี้ยรบั ลวงหนา$ 833.33 บาท ค. ดอกเบยี้ จายลวงหน$า 416.67 บาท ง. ดอกเบ้ยี รับลวงหนา$ 416.67 บาท 10. ขอ$ ใดหมายถึงรายการป'ดบญั ชี ก. Adjusting Entries ข. Prepaid Expense ค. Closing Entries ง. Reversing Entries

86 แผนภมู ิปะการัง : หนวยที่ 3 1. ความหมายของรายการปรบั ปรงุ บญั ชี 2. การปรบั ปรงุ การปรับปรุงและปด 5. การบันทกึ ดอกเบย้ี ตัว๋ เงนิ รับ บัญชเี ก่ียวกับดอกเบ้ียตวั๋ รายการปด' บญั ชี เงินในวันสนิ้ งวดบญั ชี 2.1 ดอกเบ้ยี คา$ งรบั 4. ความหมายของ 2.2 ดอกเบยี้ รบั ลวงหน$า รายการปด' บญั ชี 3. การปรับปรุงดอกเบี้ยตว๋ั เงนิ จาย 3.1 ดอกเบยี้ คา$ งจาย 3.2 ดอกเบี้ยจายลวงหนา$

87 หนวยที่ 3 การปรับปรุงและปดบัญชีเก่ยี วกับ ดอกเบีย้ ต๋วั เงนิ ในวันสิน้ งวดบัญชี บทนํา ดอกเบี้ยต๋ัวเงินจําแนกเป*น 2 ชนิด คือดอกเบี้ยจายและดอกเบี้ยรับ การปรับปรุงดอกเบ้ีย เกิดจากวันครบกําหนดต๋ัวอยูหลังจากวันสิ้นงวดบัญชี ทําให$ในวันสิ้นงวดจะมีรายการเกี่ยวกับ ดอกเบี้ยท้ังในสวนท่ีค$าง และดอกเบ้ียรับหรือจายลวงหน$า จึงต$องปรับปรุงดอกเบ้ียท่ีค$างหรือจาย ลวงหนา$ ในวนั ส้นิ งวดบญั ชี ซงึ่ จะมีผลตองบกาํ ไรขาดทนุ ได$ถกู ตอ$ งยิง่ ขึ้น 1. ความหมายของรายการปรับปรุงบัญชี รายการปรับปรุง (Adjusting Entries) หมายถึง รายการบันทึกบัญชีเม่ือส้ินงวดเพื่อแก$ไข รายได$และคาใช$จายที่บันทึกไว$ในระหวางงวดให$ถูกต$องตรงกับความเป*นจริงในงวดบัญชีน้ัน ๆ ซึ่ง มีผลกระทบตอสนิ ทรัพย; หนสี้ ิน และสวนของเจา$ ของ ให$ถกู ต$องตรงกบั ความเปน* จรงิ ในวันส้ินงวดบัญชี จะมีรายการทางบัญชีบางรายการที่จะต$องปรับปรุงให$ถูกต$องเสียกอน เพ่ือให$ได$ตัวเลขที่ใกล$เคียงกับความเป*นจริง ผลของรายการปรับปรุงนอกจากจะทําให$รายได$ และ คาใชจ$ ายเป*นยอดที่ถูกตอ$ งแลว$ ยังกระทบกบั สินทรัพย; หน้ีสินและสวนของเจา$ ของอีกดว$ ย ดงั นน้ั การบนั ทึกรายการปรบั ปรงุ บญั ชี นบั เป*นขั้นตอนหน่ึงที่สําคัญของวงจรบัญชีเพ่ือให$ได$ งบการเงินท่ีถูกต$องตามหลักการบัญชีที่รับรองท่ัวไป จึงต$องทําทุกครั้งกอนป'ดบัญชีและออก งบการเงิน 2. การปรับปรุงดอกเบ้ียต๋วั เงินรับ ต๋ัวเงินชนดิ มีดอกเบีย้ ทั้งประเภทต๋ัวเงินรับและต๋ัวเงินจาย ถ$าถึงกําหนดในงวดบัญชีเดียวกัน ไมต$องปรับปรุงดอกเบี้ยตั๋ว แตถ$าถึงกําหนดในงวดบัญชีถัดไปจะต$องปรับปรุงยอดให$ถูกต$องตรงกับ ความเปน* จริง

88 2.1 การปรบั ปรงุ ดอกเบย้ี คา% งรับ ดอกเบยี้ ค$างรบั (Accrued Interest Receivable) หมายถงึ รายไดท$ ีเ่ กิดขนึ้ แล$วบางสวนแต กิจการยงั ไมได$รบั ในงวดบัญชีป=จจบุ นั จึงปรับปรุงดอกเบีย้ ค$างรับ ณ วนั ส้ินงวดบญั ชี ดอกเบีย้ ค$างรับ เกดิ ข้ึนในกรณที ี่กจิ การมตี ั๋วเงนิ รับชนดิ มีดอกเบ้ียอยูในมือในวันส้ินงวดบัญชี และเป*นต๋ัวที่ครบกําหนดในงวดบัญชีถัดไป จะรับดอกเบี้ยตามต๋ัวได$ตอเมื่อต๋ัวเงินครบกําหนดแล$ว เทานนั้ แตดอกเบ้ียสวนหนง่ึ เกดิ ขน้ึ ในงวดบญั ชีป=จจบุ ัน ดอกเบ้ียอกี สวนหน่งึ เกดิ ข้ึนในงวดบัญชีถัดไป ดังน้ันเพื่อความถูกต$องตรงตามความจริง จึงต$องปรับปรุงดอกเบ้ียท่ีเกิดข้ึนในงวดป=จจุบัน ซ่ึงก็คือ ดอกเบยี้ ค$างรบั ดอกเบ้ียคา$ งรับ ถือเปน* สินทรพั ยห; มนุ เวียนของกจิ การ การนับระยะเวลาของดอกเบี้ยค$างรับ จะเร่ิมนับวันถัดจากวันออกต๋ัว จนถึงวันสิ้นงวดบัญชี เชน ตัว๋ ออกวนั ที่ 1 กนั ยายน กเ็ รม่ิ นับวนั ท่ี 2 กนั ยายน เป*นตน$ ต๋ัวเงนิ รบั ชนิดมดี อกเบี้ย วนั ต$นงวดบญั ชี วนั ที่ออกต๋วั เงนิ วันสิน้ งวดบัญชี วันท่ีตัว๋ เงนิ ครบกาํ หนด ระยะเวลาดอกเบย้ี ค$างรับ รูปที่ 3.1 การนับระยะเวลาของดอกเบย้ี ค$างรบั การคาํ นวณดอกเบ้ียคา$ งรบั มี 2 วธิ ี 2.1.1 ดอกเบย้ี ค$างรับ = จาํ นวนเงินหน$าตวั๋ x อัตราดอกเบี้ย x ระยะเวลาวันถัดจากวนั ออก ตัว๋ ถึงวนั สน้ิ งวดบญั ชี 2.1.2 ดอกเบี้ยค$างรับ = ดอกเบีย้ ต๋ัว x ระยะเวลาคา$ งรบั ระยะเวลาของต๋วั ตัวอยาง 3.1 วนั ท่ี 10 ตุลาคม 2557 ได$รับต๋ัวสัญญาใช$เงินจากลูกหนี้เพื่อเป*นการชําระหนี้ จํานวน 30,000 บาท อัตราดอกเบี้ย 18% ตอป/ กําหนดเวลา 90 วัน กิจการป'ดบัญชีทุกวันท่ี 31 ธันวาคม ของทุกป/

89 การคาํ นวณหาวันครบกาํ หนด ไดร$ ับตว๋ั วนั ท่ี 10 ต.ค. = 31-10 = 21 วนั พ.ย. = 30 วนั ธ.ค. = 31 วนั ม.ค. = 8 วนั รวม = 90 วนั ดังนัน้ ต๋วั ครบกําหนด วันท่ี 8 มกราคม 2558 การคํานวณหาระยะเวลาดอกเบ้ียคา$ งรบั ได$รับตว๋ั วนั ที่ 10 ต.ค. = 31-10 = 21 วัน พ.ย. = 30 วัน ธ.ค. = 31 วนั รวม = 82 วัน การคํานวณ ดอกเบ้ยี ตว๋ั ครบกาํ หนด = จาํ นวนเงินหน$าต๋ัว x อัตราดอกเบีย้ x ระยะเวลาของต๋ัว = 30,000 × 18 × 90 100 360 = 1,350 บาท ดอกเบี้ยค$างรบั วิธที ่ี 1 ดอกเบี้ยค$างรับ = จํานวนเงนิ หน$าต๋ัว x อัตราดอกเบี้ย x ระยะเวลานับวันถดั จาก วันออกตัว๋ จนถึงวันสน้ิ งวดบญั ชี = 30,000× 18 × 82 100 360 = 1,230 บาท หรือ วิธีที่ 2 ดอกเบย้ี ค$างรบั = ดอกเบีย้ ตว๋ั x ระยะเวลาคา$ งรบั ระยะเวลาของตว๋ั 82 = 1,350 × 90 = 1,230 บาท

90 การบันทึกบัญชี สมดุ รายวันทั่วไป หน$า 1 พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบิต เครดติ เดือน วันที่ บญั ชี 30,000 - ต.ค. 10 ตั๋วเงนิ รับ 105 30,000 - ลูกหนี้ 103 รับตั๋วสญั ญาใชเ$ งินจากการชาํ ระหน้ี ของลกู หน้ี ธ.ค. 31 ดอกเบยี้ คา$ งรบั 109 1,230 - ดอกเบี้ยรบั 405 1,230 - ปรบั ปรุงดอกเบ้ียคา$ งรบั 52 วัน 2.2 การปรับปรงุ ดอกเบ้ยี รับลวงหน%า ดอกเบ้ียรับลวงหน$า (Interest Received in Advance) หมายถึง รายได$ท่ีกิจการได$รับไว$ แล$วท้ังหมดในงวดบัญชีปจ= จบุ ัน แตมบี างสวนเป*นของงวดบัญชีถัดไปจึงปรับปรุงดอกเบี้ยรับลวงหน$า ณ วนั สนิ้ งวดบัญชปี จ= จบุ ัน ดอกเบี้ยรับลวงหน$า เกิดข้ึนในกรณีที่กิจการรับชําระหนี้จากลูกหน้ีด$วยต๋ัวเงินชนิดไมมี ดอกเบ้ีย โดยยอมรบั ชําระหนี้ด$วยจํานวนเงินที่ตํ่ากวาจํานวนเงินในตั๋ว ซ่ึงสวนที่ต่ํากวาจํานวนเงินใน ต๋ัวถือเป*นรายได$ดอกเบี้ยของกิจการ รายได$ดอกเบ้ียจํานวนนี้ จะถือเป*นรายได$ที่ตรงตามความเป*น จรงิ ก็เม่ือต๋ัวเงนิ ครบกาํ หนดแล$วเทานน้ั ถา$ ต๋ัวเงินครบกาํ หนด ในงวดบญั ชีเดยี วกับวันที่ออกตั๋ว (งวด บัญชีปจ= จบุ นั ) ไมตอ$ งปรบั ปรงุ ยอดดอกเบ้ียท่ีรับมากอนแล$วนั้น แตถ$าตั๋วเงินครบกําหนดในงวดบัญชี ถัดไป จะต$องปรับปรุงยอดดอกเบี้ยที่รับมาแล$วน้ัน ให$ตรงตามความจริงน้ันคือ ดอกเบ้ียท่ีรับมาแล$ว แบงออกเป*น 2 สวน สวนหนึง่ เปน* ดอกเบย้ี ของงวดบญั ชีในป=จจบุ ัน อีกสวนหน่ึงเป*นดอกเบ้ียของงวด บัญชีถัดไปที่ตอ$ งปรบั ปรงุ เปน* ดอกเบย้ี รับลวงหนา$ ดอกเบย้ี รับลวงหนา$ ถอื เปน* หนีส้ ินหมุนเวียนของกจิ การ การนับระยะเวลาของดอกเบี้ยรับลวงหน$า จะเริ่มนับตั้งแตวันเร่ิมงวดบัญชีใหม จนถึงวัน ครบกาํ หนดของตัว๋ เงนิ

91 การคํานวณดอกเบยี้ รับลวงหนา$ มี 2 วิธี 2.2.1 ดอกเบ้ียรบั ลวงหน$า = จาํ นวนเงินหนา$ ตว๋ั x อัตราสวนลด x ระยะเวลาทรี่ ับลวงหนา$ 2.2.2 ดอกเบ้ยี รับลวงหน$า = สวนลด x ระยะเวลาคิดลด ระยะเวลาของตัว๋ ตว๋ั เงินรบั ชนดิ ไมมีดอกเบ้ีย กรณบี ันทกึ เปน< รายได% วนั ตน$ งวดบัญชี วนั ทีอ่ อกต๋วั เงนิ วันส้นิ งวดบญั ชี วนั ทต่ี ั๋วเงนิ ครบกาํ หนด ระยะเวลาดอกเบ้ยี รับลวงหนา$ รปู ท่ี 3.2 การนับระยะเวลาของดอกเบี้ยรับลวงหนา$ ตวั อยางที่ 3.2 วันท่ี 21 พฤศจิกายน 2557 กิจการรับชําระหน้ีจากลูกหนี้ด$วยตั๋วสัญญาใช$เงินชนิด ไมมีดอกเบ้ีย จํานวน 60,000 บาท กําหนด 60 วัน โดยคิดสวนลดในอัตรา 12% ตอป/ กิจการป'ด บญั ชที กุ วันที่ 31 ธันวาคม ของทกุ ป/ การคํานวณหาวันครบกาํ หนด พ.ย. 30-21 = 9 วนั ธ.ค. = 31 วนั ม.ค. = 20 วนั รวม = 60 วนั ดังนั้นตั๋วครบกําหนดตรงกับ วนั ที่ 20 มกราคม 2558 การคํานวณหาระยะเวลาดอกเบี้ยรับและดอกเบย้ี รับลวงหน$า ระยะเวลาของดอกเบย้ี รับ พ.ย. 30-21 = 9 วนั ธ.ค. = 31 วนั รวม = 40 วนั

92 ระยะเวลาของดอกเบ้ียรบั ลวงหนา$ เร่ิมนบั วันแรกของงวดบัญชีใหมจนถงึ วนั ครบกําหนด ดังนน้ั ระยะเวลารบั ลวงหน$า = 1-20 มกราคม = 20 วัน การคาํ นวณ = จาํ นวนเงินหนา$ ตวั๋ x อตั ราดอกเบ้ยี x ระยะเวลาของตัว๋ ดอกเบี้ยตั๋วครบกาํ หนด = 60,000 × 12 × 60 100 360 = 1,200 บาท ดอกเบ้ียรบั ลวงหน$า วิธที ี่ 1 ดอกเบี้ยรับลวงหนา$ = จาํ นวนเงนิ หนา$ ต๋ัว x อัตราสวนลด x ระยะเวลาในงวดบัญชี ถัดไป = 60,000× 12 × 20 100 360 = 400 บาท หรอื วิธที ี่ 2 ดอกเบีย้ รับลวงหน$า = ดอกเบี้ยต๋วั x ระยะเวลารับลวงหน$า ระยะเวลาของตว๋ั 20 = 1,200 × 60 = 400 บาท การบนั ทึกบัญชี กรณบี ันทึกเปน* รายได$

93 สมุดรายวนั ทว่ั ไป หนา$ 1 พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบติ เครดติ เดือน วันท่ี บัญชี พ.ย. 21 ต๋ัวเงินรับ 105 60,000 - ลกู หน้ี 103 58,800 - 1,200 - ดอกเบย้ี รับ 405 รับต๋วั สัญญาใช$เงนิ ชนิดไมมีดอกเบ้ยี กาํ หนด 60 วนั หักสวนลด 12% ตอป/ ธ.ค. 31 ดอกเบ้ยี รับ 405 400 - ดอกเบีย้ รบั ลวงหนา$ 207 400 - ปรบั ปรงุ ดอกเบ้ียรับลวงหน$า 20 วนั ต๋ัวเงินรับชนดิ ไมมดี อกเบี้ย กรณบี นั ทึกเปน< รายได%รับลวงหนา% วันต$นงวดบัญชี วันทอี่ อกตวั๋ เงิน วันส้ินงวดบัญชี วนั ที่ตั๋วเงนิ ครบกาํ หนด ระยะเวลาดอกเบยี้ รบั รปู ที่ 3.3 การนับระยะเวลาของดอกเบยี้ รับ การคํานวณหาระยะเวลาของดอกเบีย้ รบั พ.ย. 30-21 = 9 วัน ธ.ค. = 31 วนั รวม = 40 วัน การคาํ นวณ = จาํ นวนเงนิ หน$าตว๋ั x อตั ราดอกเบยี้ x ระยะเวลาต้ังแตวัน วธิ ที ี่ 1 ดอกเบี้ยรับ ออกตว๋ั จนถงึ วันสิ้นงวดบญั ชี = 60,000 × 12 × 40 100 360 = 800 บาท

94 หรือ วธิ ีที่ 2 ดอกเบี้ยรับ = ดอกเบ้ยี ตว๋ั x ระยะเวลาในปจ= จุบัน ระยะเวลาของต๋ัว 40 = 1,200 × 60 = 800 บาท การบนั ทกึ บัญชี กรณีบันทึกเปน* รายได$รับลวงหน$า สมุดรายวันท่ัวไป หนา$ 1 พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบติ เครดติ เดือน วันที่ บัญชี 60,000 - พ.ย. 21 ตว๋ั เงินรบั 105 60,000 - ลูกหนี้ 103 รบั ตัว๋ สัญญาใช$เงินชนิดไมมีดอกเบยี้ กําหนด 60 วัน สวนลด 12% ตอป/ ธ.ค. 31 ดอกเบี้ยรบั ลวงหนา$ 207 800 - ดอกเบี้ยรบั 405 800 - ปรบั ปรุงดอกเบีย้ รับ 40 วนั 3. การปรับปรุงดอกเบ้ียต๋ัวเงนิ จาย การบันทึกบัญชีปรับปรุงดอกเบ้ียจายจะบันทึกกรณีท่ีวันครบกําหนดของต๋ัวเงินอยูในงวด บัญชีถัดไป เม่ือส้ินงวดบัญชีจะต$องปรับปรุงดอกเบี้ยต๋ัวให$ถูกต$อง เพ่ือให$คาใช$จายเก่ียวกับดอกเบี้ย ตวั๋ เงินโอนป'ดไปยงั บัญชกี ําไรขาดทุนถูกต$องตรงกับความเปน* จริง 3.1 การปรบั ปรงุ ดอกเบย้ี ค%างจาย ดอกเบ้ียค$างจาย (Accrued Interest Payable) หมายถึง คาใช$จายซ่ึงเกิดขึ้นแล$วในงวด ป=จจุบัน แตกิจการยังไมได$จาย เพราะวันครบกาํ หนดจายดอกเบ้ยี อยูในงวดบญั ชถี ัดไป ดอกเบี้ยค$างจาย เกิดข้ึนในกรณีที่กิจการรับรองต๋ัวแลกเงินชนิดมีดอกเบ้ีย หรือออกต๋ัว สัญญาใช$เงินชนิดมีดอกเบี้ย หรือก$ูเงินจากธนาคารด$วยตั๋วสัญญาใช$เงินชนิดมีดอกเบี้ย และตั๋วเงิน ฉบับเหลานนั้ ครบกาํ หนดชําระเงนิ ในงวดบัญชีถัดไป แตเน่ืองจากดอกเบ้ียตั๋วเงินได$เกิดขึ้น ต้ังแตเมื่อ ได$ลงลายมือชื่อหรือรับรองตั๋ววากิจการเป*นผ$ูจายเงินในต๋ัวแล$ว เมื่อต๋ัวเงินครบกําหนดในงวดบัญชี ถัดไปจึงตอ$ งปรบั ปรุงดอกเบยี้ ท่ีเกดิ ขนึ้ ในงวดบญั ชปี =จจุบันใหถ$ ูกต$อง

95 ดอกเบยี้ คา$ งจายถือเป*นหน้ีสินหมนุ เวยี นของกิจการ การนับระยะเวลาวันครบกําหนดของต๋ัวเงินจะเร่ิมนับวันถัดจากวันออกต๋ัวจนถึงวันครบ กําหนด ดังนั้น การนับระยะเวลาของดอกเบี้ยค$างจายจึงนับจากวันถัดจากวันออกตั๋ว จนถึงวันสิ้น งวดบัญชี การคํานวณดอกเบี้ยค$างจาย มี 2 วิธี 3.1.1 ดอกเบย้ี ค$างจาย = จํานวนเงินหนา$ ตั๋ว x อัตราดอกเบ้ีย x ระยะเวลาวนั ถดั จากวัน ออกต๋ัวจนถงึ วนั ส้ินงวด 3.1.2 ดอกเบีย้ ค$างจาย = ดอกเบี้ยต๋วั x ระยะเวลาค$างจาย ระยะเวลาของตั๋ว ตัว๋ เงนิ จายชนิดมีดอกเบ้ีย วันต$นงวดบญั ชี วนั ทีอ่ อกต๋วั เงนิ วันสิน้ งวดบญั ชี วันทตี่ ๋วั เงินครบกําหนด ระยะเวลาดอกเบี้ยค$างจาย รปู ท่ี 3.4 การนบั ระยะเวลาของดอกเบยี้ ค$างจาย ตวั อยางท่ี 3.3 เมื่อวนั ท่ี 12 ธันวาคม 2557 กิจการซ้ือสนิ ค$าจากร$านอภญิ ญา จาํ นวน 40,000 บาท ไดอ$ อกตัว๋ สัญญาใช$เงนิ เพื่อชาํ ระคาสินค$า กาํ หนด 2 เดือน อตั ราดอกเบ้ยี 15% ตอป/ กจิ การป'ดบญั ชี ในวันท่ี 31 ธนั วาคม ของทุกป/ การคํานวณหาวนั ครบกําหนดของตั๋ว 12 ธ.ค. (1) 12 ม.ค. (2) 12 ก.พ. ดังนนั้ วนั ครบกาํ หนดคือวันท่ี 12 ก.พ. การคาํ นวณหาระยะเวลาดอกเบ้ยี ค$างจาย ออกต๋วั วนั ที่ 12 ธ.ค. = 31-12 รวม = 19 วนั

96 การคาํ นวณ ดอกเบ้ยี ตว๋ั ครบกําหนด = จํานวนเงินหน$าต๋วั x อตั ราดอกเบย้ี x ระยะเวลาของตัว๋ = 40,000 × 15 × 2 100 12 = 1,000 บาท ดอกเบย้ี ค$างจาย วธิ ที ี่ 1 ดอกเบ้ยี คา$ งจาย = จาํ นวนเงินหน$าตัว๋ x อัตราดอกเบี้ย x ระยะเวลาวันถัดจากวนั ออกตั๋วจนถึงวันสิ้นงวด = 40,000 × 15 × 19 100 360 = 316.67 บาท หรือ วธิ ที ี่ 2 ดอกเบยี้ คา$ งจาย = ดอกเบี้ยตั๋ว x ระยะเวลาค$างจาย ระยะเวลาของตั๋ว 19 = 1,000 × 60 = 316.67 บาท การบนั ทกึ บัญชี สมุดรายวันทวั่ ไป หน$า 1 เครดิต พ.ศ.2557 รายการ เลขท่ี เดบติ เดือน วันที่ บญั ชี 40,000 - 40,000 - ธ.ค. 12 ซ้ือสินคา$ 501 ตวั๋ เงินจาย 204 ซ้ือสินค$าโดยออกตวั๋ สญั ญาใช$เงนิ กําหนด 2 เดอื น อัตราดอกเบี้ย 15% ตอป/ ธ.ค. 31 ดอกเบ้ยี จาย 505 316 67 ดอกเบี้ยคา$ งจาย 206 316 67 ปรบั ปรุงดอกเบย้ี ค$างจาย 19 วัน

97 3.2 การปรับปรงุ ดอกเบย้ี จายลวงหนา% ดอกเบ้ียจายลวงหน$า (Prepaid Interest) หมายถึง คาใช$จายซ่ึงเกิดข้ึนในงวดป=จจุบัน แต ได$รวมคาใช$จายบางสวนอยูในงวดบัญชีถัดไปไว$ด$วย จํานวนประโยชน;ที่ใช$ในป/ป=จจุบันถือเป*น คาใชจ$ าย สําหรบั คาใชจ$ ายบางสวนอยูในงวดบญั ชีถดั ไป ดอกเบี้ยจายลวงหน$า เกิดขึ้นในกรณีท่ีกิจการก$ูเงินด$วยต๋ัวสัญญาใช$เงินไมมีดอกเบ้ียซ่ึง กิจการจะได$รับเงินไมเต็มตามจํานวนในตว๋ั เพราะธนาคารหกั สวนลด สวนลดธนาคารถือเป*นดอกเบ้ีย ท่ีถูกหักไว$ ณ วันขอก$ู ดังน้ันสวนลดธนาคารจํานวนน้ีจึงถือเป*นดอกเบ้ียจายลวงหน$า ถ$าตั๋วครบ กําหนดในงวดบัญชีเดียวกนั ก็ไมตอ$ งปรับปรุงยอดดอกเบี้ยจายลวงหน$า และถ$าตั๋วครบกําหนดในงวด บัญชีถัดไปจะต$องปรับปรุงดอกเบ้ียท่ีจายไปแล$วโดยปรับปรุงสวนที่เป*นดอกเบี้ยในงวดบัญชีป=จจุบัน และสวนทเี่ ป*นดอกเบยี้ ในงวดบญั ชถี ัดไป ดอกเบ้ยี จายลวงหน$า ถือเป*นสนิ ทรัพยห; มนุ เวียนของกิจการ การนบั ระยะเวลาของดอกเบยี้ จายลวงหน$าจะเร่ิมนับจากวันเริ่มงวดบัญชีใหม จนถึงวันครบ กําหนดของตัว๋ เงนิ การคํานวณดอกเบีย้ จายลวงหนา$ มี 2 วธิ ี 3.2.1 ดอกเบี้ยจายลวงหนา$ = จํานวนเงินหน$าตัว๋ x อัตราสวนลด x ระยะเวลาในงวดบญั ชีใหม 3.2.2 ดอกเบ้ยี จายลวงหนา$ = สวนลดตัว๋ x ระยะเวลาจายลวงหน$า ระยะเวลาของตั๋ว ตวั๋ เงินจายชนิดไมมดี อกเบี้ย กรณบี ันทึกเปน< คาใช%จาย วนั ตน$ งวดบัญชี วันทอ่ี อกตวั๋ เงนิ วันสน้ิ งวดบัญชี วันท่ตี ั๋วเงินครบกาํ หนด ระยะเวลาดอกเบ้ยี จายลวงหนา$ รปู ที่ 3.5 การนับระยะเวลาของดอกเบีย้ จายลวงหนา$ ตวั อยางที่ 3.4 เมื่อวันท่ี 5 พฤศจิกายน 2557 กิจการก$ูเงินจากธนาคารด$วยต๋ัวสัญญาใช$เงินชนิดไม มีดอกเบย้ี จาํ นวน 100,000 บาท กําหนด 90 วัน ธนาคารคิดสวนลด 12% ตอป/ กิจการป'ดบัญชีทุก วนั ที่ 31 ธันวาคม ของทุกป/

98 การคํานวณหาวันครบกาํ หนด พ.ย. 30-5 = 25 วัน ธ.ค. = 31 วัน ม.ค. = 31 วนั ก.พ. = 3 วนั รวม = 90 วัน ตว๋ั ครบกาํ หนดวนั ท่ี 3 กุมภาพันธ; 2558 การคาํ นวณหาระยะเวลาดอกเบี้ยจายและดอกเบีย้ จายลวงหนา$ ระยะเวลาดอกเบีย้ จาย เทากับ 56 วนั คํานวณดังนี้ พ.ย. = 25 วัน ธ.ค. = 31 วัน รวม = 56 วนั ระยะเวลาดอกเบยี้ จายลวงหน$า เทากับ 34 วนั ม.ค. = 31 วัน ก.พ. = 3 วนั รวม = 34 วัน การคํานวณ ดอกเบี้ยต๋วั ครบกําหนด = จํานวนเงนิ หนา$ ตัว๋ x อัตราดอกเบ้ยี x ระยะเวลาของต๋ัว = 100,000× 12 × 90 100 360 = 3,000 บาท ดอกเบ้ยี จายลวงหน$า วธิ ที ่ี 1 ดอกเบย้ี จายลวงหนา$ = จํานวนเงนิ หน$าต๋ัว x อัตราดอกเบย้ี x ระยะเวลาวนั ถดั จาก วันออกตั๋วจนถึงวันส้ินงวด = 100,000 × 12 × 34 100 360 = 1,133.33 บาท

99 หรือ วธิ ที ่ี 2 ดอกเบยี้ จายลวงหน$า = สวนลดต๋วั x ระยะเวลาจายลวงหน$า ระยะเวลาของตั๋ว 34 = 3,000× 90 = 1,133.33 บาท การบนั ทึกบัญชี สมดุ รายวันทั่วไป หนา$ 1 พ.ศ.2557 รายการ เลขท่ี เดบิต เครดติ เดือน วันท่ี บัญชี พ.ย. 5 เงนิ สด 101 98,866 67 1,133 33 ดอกเบี้ยจาย 505 ตวั๋ เงินจาย 203 100,000 - ออกตัว๋ สัญญาใช$เงนิ กาํ หนด 90 วัน ถูกหกั สวนลด 12% ตอป/ ธ.ค. 31 ดอกเบี้ยจายลวงหนา$ 108 1,133 33 1,133 33 ดอกเบีย้ จาย 505 ปรบั ปรุงดอกเบย้ี จายลวงหนา$ 34 วนั ตัว๋ เงินจายชนดิ ไมมีดอกเบ้ีย กรณีบนั ทึกเปน< คาใช%จายจายลวงหน%า วันตน$ งวดบญั ชี วันท่อี อกต๋ัวเงนิ วนั สิ้นงวดบัญชี วันทตี่ ัว๋ เงินครบกาํ หนด ระยะเวลาดอกเบ้ยี จาย รูปที่ 3.6 การนับระยะเวลาของดอกเบยี้ จาย

100 การคาํ นวณ = จํานวนเงนิ หน$าตั๋ว x อตั ราดอกเบย้ี x ระยะเวลาตง้ั แตวัน วิธีท่ี 1 ดอกเบยี้ จาย ออกตัว๋ จนถึงวันสิน้ งวดบัญชี หรือ วธิ ที ี่ 2 ดอกเบี้ยจาย = 100,000× 12 × 56 100 360 = 1,866.67 บาท = สวนลดต๋ัว x ระยะเวลาในปจ= จบุ ัน ระยะเวลาของตว๋ั 56 = 3,000× 90 = 1,866.67 บาท การบันทกึ บัญชี กรณีบันทึกเป*นคาใช$จายจายลวงหน$า สมุดรายวนั ทวั่ ไป หน$า 1 พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบติ เครดิต เดอื น วนั ท่ี บญั ชี 100,000 - พ.ย. 5 เงนิ สด 101 100,000 - ตวั๋ เงนิ จาย 203 1,866 67 1,866 67 ออกตว๋ั สญั ญาใชเ$ งนิ ชนดิ ไมมีดอกเบย้ี ธ.ค. 31 ดอกเบี้ยจาย 505 ดอกเบย้ี จายลวงหนา$ 108 ปรับปรุงดอกเบย้ี จายลวงหน$า 56 วัน 4. ความหมายของรายการปดบัญชี รายการป'ดบัญชี (Closing Entries) หมายถึง การโอนป'ดยอดในบัญชีรายได$และบัญชี คาใช$จายตาง ๆ เมื่อส้ินรอบระยะเวลาบัญชี หรือสิ้นงวดบัญชีไปยังบัญชีสรุปผลกําไรขาดทุน ซ่ึงเป*น บัญชีช่ัวคราวที่เป'ดขึ้น ณ วันส้ินงวดบัญชี แล$วโอนป'ดยอดสุทธิในบัญชีสรุปผลกําไรขาดทุนไปยัง บัญชที นุ หรอื บัญชกี ําไรสะสมตอไป

101 หลังจากทีก่ ิจการไดท$ าํ การปรับปรุงรายได$ คาใช$จาย สินทรัพย; หน้ีสิน และสวนของเจ$าของ ให$ถกู ต$องแลว$ กจ็ ะทําการปด' บัญชใี ห$ทราบผลการดําเนินงานที่ผานมาวามีกําไรหรือขาดทุนสุทธิและ มียอดในบัญชีสินทรัพย; หน้ีสิน และสวนของเจ$าของเหลือเป*นจํานวนเทาใด พร$อมท้ังจัดทํางบกําไร ขาดทุนและงบแสดงฐานะการเงินตอไป 5. การบันทึกรายการปดบัญชี ณ วันส้นิ งวดบญั ชี กิจการตอ$ งทาํ การปด' บัญชีดอกเบี้ยรบั ซ่งึ ถอื เปน* รายได$ และดอกเบี้ยจาย ซ่ึงถือเป*นคาใช$จาย ไปเขา$ บัญชีสรุปผลกําไรขาดทุน การบนั ทกึ รายการปด' บัญชี สมดุ รายวนั ทั่วไป หนา$ 1 เครดิต พ.ศ.2557 รายการ เลขที่ เดบติ เดือน วันที่ บัญชี xxxxx - xxxxx - ธ.ค. 31 ดอกเบย้ี รับ 405 สรุปผลกาํ ไรขาดทุน 303 โอนปด' บัญชีดอกเบยี้ รบั สรุปผลกาํ ไรขาดทนุ 303 xxxxx - ดอกเบี้ยจาย 505 xxxxx - โอนป'ดบญั ชีดอกเบ้ยี จาย

102 บทสรปุ รายการปรบั ปรงุ หมายถึง รายการบันทึกบญั ชีเม่ือส้ินงวดเพ่ือแก$ไขรายได$และคาใช$จายที่ บันทึกไว$ในระหวางงวดให$ถูกต$องตรงกับความเป*นจริงในงวดบัญชีนั้น ๆ ซึ่งมีผลกระทบตอ สินทรพั ย; หน้ีสิน และสวนของเจ$าของ ให$ถูกตอ$ งตรงกับความเปน* จรงิ รายการปรบั ปรุงเกยี่ วกบั ดอกเบ้ยี รบั คอื 1. ดอกเบ้ยี คา$ งรับ คอื รายไดท$ ่ีเกิดขึน้ แลว$ บางสวนแตกิจการยังไมได$รับในงวดบัญชีป=จจุบัน จงึ ปรับปรงุ ดอกเบีย้ ค$างรับ ณ วนั ส้นิ งวดบญั ชี 2. ดอกเบ้ียรับลวงหน$า คือ รายได$ที่กิจการได$รับไว$แล$วท้ังหมดในงวดบัญชีป=จจุบัน แตมี บางสวนเป*นของงวดบัญชีถดั ไปจึงปรบั ปรงุ ดอกเบ้ียรบั ลวงหนา$ ณ วันสนิ้ งวดบญั ชปี =จจบุ นั รายการปรบั ปรุงเกี่ยวกบั ดอกเบยี้ จาย คือ 1. ดอกเบี้ยค$างจาย คือ คาใช$จายซ่ึงเกิดขึ้นแล$วในงวดป=จจุบันแตกิจการยังไมได$จาย เพราะวันครบกาํ หนดจายดอกเบี้ยอยูในงวดบญั ชีถดั ไป 2. ดอกเบ้ียจายลวงหน$า คือ คาใช$จายซ่ึงเกิดข้ึนในงวดบัญชีป=จจุบัน แตได$รวมคาใช$จาย บางสวนอยูในงวดบัญชีถัดไปไว$ด$วย จํานวนประโยชน;ท่ีใช$ในป/ป=จจุบันถือเป*นคาใช$จาย สําหรับ คาใช$จายบางสวนอยูในงวดบัญชีถดั ไป การปด' บญั ชี หมายถึง การโอนปด' ยอดในบญั ชีรายได$และบัญชีคาใช$จายตาง ๆ เมื่อสิ้นรอบ ระยะเวลาบัญชี หรอื สนิ้ งวดบญั ชไี ปยังบญั ชสี รุปผลกําไรขาดทุน การบนั ทกึ รายการป'ดบัญชี จะโอนป'ดบัญชดี อกเบ้ยี รบั และดอกเบ้ียจาย ไปบัญชสี รุปผลกําไรขาดทุน โดย 1. เดบติ ดอกเบี้ยรับ เครดิต สรุปผลกาํ ไรขาดทนุ 2. เดบติ สรปุ ผลกําไรขาดทุน เครดติ ดอกเบ้ียจาย แหลงการเรียนร%เู พม่ิ เติม 1. www.dbd.go.th 2. www.fap.or.th 3. www.lawyerscouncil.or.th 4. หนงั สอื การบญั ชตี ๋วั เงิน 5. หนงั สือการบญั ชีชน้ั กลาง 1

103 คําศัพท'ที่ควรร%ู คําศพั ท' คาํ แปล Notes Receivable ต๋วั เงินรับ Notes Receivable - Trade ตวั๋ เงนิ รบั การค$า Notes Receivable - Others ตว๋ั เงินรับอืน่ ๆ Face Value มลู คาหน$าตั๋ว Notes Receivable Register สมุดทะเบียนตัว๋ เงนิ รบั Notes Payable ตว๋ั เงนิ จาย Notes Payable – Trade ตั๋วเงนิ จายการคา$ Notes Payable – Bank ต๋วั เงินจายธนาคาร Notes Payable – Others ต๋ัวเงินจายอ่นื ๆ Notes Payable Register สมดุ ทะเบยี นตัว๋ เงนิ จาย

104 แบบฝBกหัดหนวยที่ 3 ตอนที่ 1 จงตอบคาํ ถามตอไปนี้ 1. รายการปรบั ปรงุ หมายถงึ อะไร 2. การปรับปรุงดอกเบย้ี ตัว๋ เงนิ มีก่ีรายการ อะไรบ$าง 3. การปรับปรุงดอกเบย้ี คา$ งจาย มวี ธิ ีการนับระยะเวลาอยางไร 4. การปรบั ปรงุ ดอกเบ้ียคา$ งรับ มีวิธกี ารนบั ระยะเวลาอยางไร 5. การปรบั ปรุงดอกเบ้ียจายลวงหนา$ มวี ิธกี ารนบั ระยะเวลาอยางไร 6. การปรบั ปรงุ ดอกเบ้ียรบั ลวงหนา$ มวี ิธีการนบั ระยะเวลาอยางไร 7. การบนั ทึกปรบั ปรุงบญั ชีเกี่ยวกบั ดอกเบี้ยค$างจาย จะบันทึกอยางไร 8. การบนั ทกึ ปรบั ปรงุ บัญชีเก่ยี วกับดอกเบ้ียคา$ งรับ จะบันทึกอยางไร 9. รายการป'ดบญั ชี หมายถึงอะไร 10. การบันทกึ รายการป'ดบญั ชี จะบนั ทึกอยางไร

105 ตอนท่ี 2 กิจกรรมฝBกปฏิบัติ 1. ให$บันทึกรายการปรับปรุง ณ วันท่ี 31 ธันวาคม 2557 ในสมุดรายวันทั่วไป ซึ่งเป*นวันส้ินงวด บัญชีซ่งึ แตละรายการไมเกี่ยวข$องกนั (ให$ใชป$ /ทางธุรกิจ 1 ป/ = 360 วัน) 1. เมื่อวันท่ี 10 พฤศจิกายน 2557 กิจการออกต๋ัวสัญญาใช$เงิน เพ่ือชําระหน้ีให$เจ$าหน้ี จาํ นวน 22,500 บาท ตัว๋ มกี ําหนด 2 เดือน อตั ราดอกเบ้ีย 15% ตอป/ 2. เมื่อวันที่ 20 พฤศจกิ ายน 2557 กจิ การรบั รองต๋วั แลกเงนิ ใหเ$ จ$าหนี้ จํานวน 13,500 บาท ต๋ัวมีกาํ หนด 45 วนั อตั ราดอกเบ้ยี 12% ตอป/ 3. เม่ือวันที่ 1 ธันวาคม 2557 กิจการได$กู$เงินจากธนาคารโดยออกต๋ัวสัญญาใช$เงิน จํานวน 50,000 บาท กาํ หนด 60 วัน อตั ราดอกเบีย้ 16% ตอป/ 4. เม่ือวันที่ 9 พฤศจิกายน 2557 กิจการได$รับตั๋วสัญญาใช$เงินจากการชําระหนี้ของลูกหน้ี จํานวน 25,000 บาท ตั๋วมีกําหนด 60 วนั อัตราดอกเบย้ี 12% ตอป/ 5. เมื่อวันที่ 16 พฤศจิกายน 2557 ได$รับต๋ัวสัญญาใช$เงินจากลูกหนี้ จํานวน 35,000 บาท ตั๋วมีกาํ หนด 2 เดอื น อตั ราดอกเบย้ี 10% ตอป/ 6. กิจการมีตั๋วเงินรับฉบับหนึ่งอยูในมือ จํานวน 40,000 บาท ตั๋วมีกําหนด 3 เดือน อัตรา ดอกเบยี้ 13% ตอป/ ตั๋วฉบบั นคี้ รบกาํ หนดรับเงนิ ในวนั ท่ี 15 กุมภาพนั ธ; 2558 2. ให$บันทึกรายการปรับปรุง ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2557 ในสมุดรายวันท่ัวไป ซึ่งเป*นวันส้ินงวด บัญชีซ่งึ แตละรายการไมเก่ยี วขอ$ งกนั (ให$ใชป$ ท/ างธุรกจิ 1 ป/ = 360 วัน) 1. เมื่อวันที่ 12 ธันวาคม 2557 กิจการได$ออกต๋ัวสัญญาใช$เงินชนิดไมมีดอกเบี้ย จํานวน 20,000 บาท กําหนด 45 วนั เพื่อกู$เงินจากธนาคาร ธนาคารได$หักสวนลด 12% ตอป/ และได$บันทึก ไว$ในบัญชีดอกเบย้ี จาย 2. เมื่อวันท่ี 20 พฤศจกิ ายน 2557 กิจการได$กู$เงินจากธนาคารโดยออกตั๋วสัญญาใช$เงินชนิด ไมมีดอกเบ้ีย จํานวน 30,000 บาท กําหนด 60 วัน ธนาคารหักสวนลด 13% ตอป/ และได$บันทึกไว$ ในบัญชดี อกเบยี้ จาย 3. กิจการได$ออกต๋ัวสัญญาใช$เงินชนิดไมมีดอกเบี้ย จํานวน 35,000 บาท เพ่ือก$ูเงินจาก ธนาคาร ตั๋วมีกําหนด 90 วัน ธนาคารหักสวนลดในอัตรา 15% ตอป/ และได$จดบันทึกไว$ในบัญชี ดอกเบี้ยจาย ตวั๋ ฉบับน้ีครบกําหนดจายเงินในวนั ที่ 16 กุมภาพันธ; 2557 4. เมื่อวนั ท่ี 20 ธันวาคม 2557 กิจการไดร$ ับตัว๋ สญั ญาใชเ$ งินชนดิ ไมมีดอกเบี้ย เป*นการชําระ หนี้ของลูกหน้ี จํานวนเงิน 50,000 บาท กําหนด 2 เดือน กิจการยอมรับชําระหน้ีโดยหักสวนลด 10% ตอป/

106 5. เม่ือวันท่ี 4 ธันวาคม 2557 กิจการได$รับต๋ัวสัญญาใช$เงินชนิดไมมีดอกเบ้ีย เป*นการชําระ หนีข้ องลกู หน้ี จํานวนเงนิ 30,000 บาท กาํ หนด 45 วัน กิจการยอมรับชําระหน้ีโดยหักสวนลด 13% ตอป/ 3. ให$บันทึกรายการปรับปรุงและป'ดบัญชี ณ วันท่ี 31 ธันวาคม 2557 ในสมุดรายวันท่ัวไป ซึ่งเป*น วนั ส้นิ งวดบญั ชี แตละรายการไมเก่ียวขอ$ งกัน (ใหใ$ ชป$ ท/ างธรุ กจิ 1 ป/ = 360 วนั ) 1. เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม 2557 กิจการได$รับตั๋วสัญญาใช$เงินจากการขายสินค$า จํานวน 14,500 บาท กําหนด 45 วัน ดอกเบีย้ 10% ตอป/ 2. เม่ือวนั ท่ี 10 ธนั วาคม 2557 รับชําระหน้ีจากลูกหน้เี ป*นตัว๋ แลกเงนิ จํานวน 45,000 บาท แตรับชําระในราคา 44,000 บาท ซึ่งตั๋วฉบับนจ้ี ะครบกําหนดในวันท่ี 24 มกราคม 2558 3. เมื่อวันที่ 5 ธันวาคม 2557 กิจการออกต๋ัวแลกเงินให$ร$านต$นน้ํา รับรองเพ่ือชําระหน้ี จํานวน 24,000 บาท กําหนด 60 วนั ดอกเบ้ยี 10% ตอป/ 4. เม่ือวันท่ี 16 ธันวาคม 2557 ได$รับตั๋วสัญญาใช$เงินจากคาขายสินค$าร$านต$นกล$า จํานวน 30,000 บาท กําหนด 120 วัน ดอกเบี้ย 10% ตอป/ 5. เม่ือวันท่ี 15 พฤศจิกายน 2557 ออกตั๋วแลกเงินให$ลูกหนี้รับรองจํานวน 28,000 บาท ดอกเบย้ี 10% ตอป/ กาํ หนด 3 เดือน 4. ให$บันทึกรายการปรับปรุงและป'ดบัญชี ณ วันท่ี 31 ธันวาคม 2557 ในสมุดรายวันท่ัวไป ซ่ึงเป*น วนั ส้นิ งวดบญั ชี แตละรายการไมเก่ยี วขอ$ งกนั (ให$ใช$ป/ทางธรุ กิจ 1 ป/ = 360 วัน) 1. เม่ือวันที่ 6 ธันวาคม 2557 กิจการรับโอนต๋ัวแลกเงินเพื่อเป*นการรับชําระหนี้จากลูกหนี้ มูลคาตามตั๋ว 90,000 บาท แตรับโอนในราคา 85,500 บาท ซ่ึงตั๋วฉบับน้ีจะครบกําหนดในวันที่ 20 มกราคม 2558 2. เม่ือวันที่ 30 พฤศจิกายน 2557 กิจการรับโอนต๋ัวจากลูกหนี้รายหนึ่ง จํานวน 33,000 บาท กจิ การยอมรับโอนในราคา 32,000 บาท ต๋วั ฉบับน้คี รบกาํ หนด 48 วนั 3. เมื่อวันท่ี 2 พฤศจกิ ายน 2557 ลกู หนโี้ อนต๋ัวแลกเงินใหเ$ พือ่ ชําระหน้ีจาํ นวน 37,000 บาท ต๋ัวฉบับนมี้ ูลคา 38,000 บาท ต๋วั ครบกาํ หนดในวันที่ 31 มกราคม 4. เม่ือวันที่ 1 ธันวาคม 2557 กิจการได$รับต๋ัวแลกเงินจากลูกหน้ีเพื่อชําระหน้ี จํานวน 30,000 บาท แตกิจการรบั โอนในราคา 29,000 บาท ตัว๋ ฉบบั นี้จะครบกาํ หนดในวนั ท่ี 20 มกราคม 2558 5. เมอ่ื วันท่ี 13 พฤศจกิ ายน 2557 กจิ การรับโอนต๋วั เงินเพื่อชําระหน้ีจากร$านอนันต; จํานวน 60,000 บาท แตยอมรบั โอนในราคา 58,500 บาท ตัว๋ มกี าํ หนด 3 เดือน

107 5. ตอไปนี้เป*นรายการค$าของร$านอริยา (ใหใ$ ชป$ /ทางธุรกจิ 1 ป/ = 360 วัน) 2557 ธ.ค. 1 ออกตั๋วสัญญาใช$เงินเพื่อซื้อสินค$า จาํ นวน 10,000 บาท ภาษีมูลคาเพิ่ม 7% กําหนดเวลา 2 เดือน ดอกเบย้ี 9% ตอป/ 4 ออกตั๋วแลกเงินใหร$ $านทิวสนรบั รองเพ่ือชําระหนจี้ าํ นวน 12,000 บาท กําหนดเวลา 45 วัน ดอกเบี้ย 10% ตอป/ 8 ออกตั๋วสัญญาใชเ$ งินเพื่อกูเ$ งินจากธนาคาร จาํ นวน 30,000 บาท ดอกเบ้ีย 10% ตอป/ กําหนดเวลา 30 วนั 11 รับรองตัว๋ แลกเงินเพ่ือชําระหน้ีให$ร$านสุรยี ะ จํานวน 32,000 บาท กําหนด 3 เดือน ดอกเบี้ย 9% ตอป/ 14 รบั ตว๋ั สญั ญาใช$เงินจากการขายสนิ คา$ ให$ร$านวิมล จํานวน 65,000 บาท ภาษีมูลคาเพ่ิม 7% กําหนด 60 วัน ดอกเบี้ย 9% ตอป/ 18 กู$เงินจากธนาคารโดยออกตั๋วสญั ญาใช$เงินชนิดไมมดี อกเบ้ีย จาํ นวน 25,000 บาท กําหนดเวลา 45 วนั ธนาคารคิดสวนลด 10% ตอป/ 20 ขายสนิ คา$ เปน* เงินสด 4,000 บาท ภาษมี ูลคาเพมิ่ 7% ให$ทาํ 1. บนั ทกึ รายการคา$ ในสมุดรายวันทัว่ ไป 2. บนั ทึกรายการปรับปรงุ ในวนั ที่ 31 ธันวาคม 2557 3. บันทึกรายการป'ดบัญชีในวนั ท่ี 31 ธันวาคม 2557 4. บันทกึ วันครบกําหนดของตว๋ั เงนิ ทุกฉบบั

108 ตอนที่ 3 คําส่ัง : จงทําเครื่องหมาย หน%าข%อที่เห็นวาถูก และทําเคร่ืองหมาย หน%าข%อที่ เหน็ วาผิด .......... 1. การนับระยะเวลาการคาํ นวณดอกเบย้ี คา$ งรับ และดอกเบ้ียคา$ งจาย มวี ธิ ีการนับเหมอื นกนั .......... 2. การนับระยะเวลาการคํานวณดอกเบ้ียรับลวงหน$าและดอกเบี้ยจายลวงหน$ามีวิธีการนับ เหมอื นกนั .......... 3. การปรบั ปรงุ รายการดอกเบีย้ ตว๋ั เงินเม่ือตั๋วเงินครบกําหนด ในงวดบญั ชเี ดยี วกัน ...........4. ต๋ัวเงนิ กาํ หนดระยะเวลาเปน* เดอื น เม่อื ทาํ การปรับปรงุ จะต$องคาํ นวณระยะเวลาเปน* เดอื น .......... 5. กิจการถือต๋ัวเงินชนิดมีดอกเบยี้ อยู สนิ้ งวดบญั ชจี ะปรบั ปรุงบัญชดี อกเบย้ี คา$ งรบั .......... 6. กจิ การก$ูเงินจากธนาคารโดยออกตัว๋ สญั ญาใชเ$ งินชนดิ ไมมดี อกเบยี้ สนิ้ งวดบญั ชจี ะปรบั ปรงุ บญั ชดี อกเบ้ยี รบั ลวงหน$า .......... 7. กิจการก$ูเงินจากธนาคารโดยออกต๋ัวสัญญาใช$เงินชนิดมีดอกเบี้ย สิ้นงวดบัญชีจะปรับปรุง บญั ชดี อกเบีย้ ค$างจาย .......... 8. ดอกเบย้ี ตวั๋ เงนิ ที่จะตอ$ งปรับปรงุ มี 2 รายการ .......... 9. กิจการถือตั๋วเงินชนิดไมมีดอกเบี้ยอยู สิ้นงวดบัญชีจะปรับปรุงบัญชีดอกเบ้ียจายลวงหน$า .......... 10. รายการป'ดบัญชี หมายถึง การป'ดโอนยอดในบัญชีรายได$ และบัญชีคาใช$จายตาง ๆ เมื่อ สิ้นรอบระยะเวลาบญั ชี หรือสนิ้ งวดบัญชไี ปยังบญั ชสี รปุ ผลกําไรขาดทุน

109 ใบงาน 3.1 เร่อื ง การปรับปรงุ และปดบญั ชี เก่ยี วกับดอกเบ้ียต๋วั เงินในวนั สิน้ งวดบญั ชี หัวข%อกิจกรรม 1. การบนั ทึกรายการปรบั ปรงุ ดอกเบีย้ ตวั๋ เคร่ืองมอื และอุปกรณ'ทใี่ ช% 1. สอื่ ในการนาํ เสนอ (บอรด; ) 2. แบบฟอรม; สมดุ รายวันทัว่ ไป 3. เครอ่ื งคาํ นวณ 4. เคร่ืองฉายภาพ ข้นั ตอนในการปฏิบัติกิจกรรม 1. แบงกลุมผเ$ู รียนออกเปน* 4 กลมุ พรอ$ มเลือกหวั หนา$ กลมุ และเลขานกุ ารกลุม โดยยึด หลกั ประชาธปิ ไตย 2. ผเู$ รียนแตละกลุมทําโจทยต; ามใบงาน 3.1 ภายในเวลาท่กี าํ หนด 3. ผเู$ รยี นแตละกลมุ แลกเปล่ยี นกนั ตรวจใบงาน 4. สงตวั แทนกลุมเฉลยหนา$ ชน้ั เรียนใหเ$ พอ่ื นรวมแลกเปล่ยี นเรียนรู$ นําเสนอกลุมละ 5 นาที 5. ใหอ$ ีก 3 กลมุ ทเี่ หลือประเมินเพ่ือน 6. กลมุ ที่นาํ เสนอผลงาน ประเมินตนเอง 7. ผู$สอนรวบรวมแบบประเมนิ จาก 4 กลมุ พร$อมประเมิน 4 กลุมทีน่ าํ เสนอผลงาน 8. ผส$ู อนให$คาํ แนะนําเน้ือหาสาํ คญั เพ่ิมเติม ตอไปนเ้ี ปน* รายการเกยี่ วกับตั๋วเงินของกจิ การแหงหน่งึ แตละรายการไมมีสวนสัมพันธ;กัน 1. วันที่ 21 ตุลาคม 2557 กิจการออกตั๋วสัญญาใช$เงินเพื่อชําระหน้ีจํานวน 30,000 บาท กําหนด 90 วนั อตั ราดอกเบย้ี 12% ตอป/ 2. วันที่ 10 ธันวาคม 2557 ขายสินค$า 16,050 บาท รวมภาษีมูลคาเพ่ิมแล$ว สั่งจายต๋ัว แลกเงินให$ลูกค$ารบั รอง กําหนด 40 วัน อตั ราดอกเบย้ี 9% ตอป/ 3. วนั ที่ 20 ธันวาคม 2557 ก$ูเงินจากธนาคาร 50,000 บาท ออกตั๋วสัญญาใช$เงินกําหนด 45 วนั ธนาคารหักสวนลด 12% ตอป/ บนั ทกึ ในบัญชีดอกเบย้ี จาย

110 4. วันท่ี 25 พฤศจิกายน 2557 ออกต๋ัวสัญญาใช$เงินเพื่อก$ูเงินจากธนาคาร 30,000 บาท กาํ หนด 60 วนั ธนาคารหกั สวนลด 18% ตอป/ บนั ทึกในบญั ชดี อกเบ้ียจายลวงหน$า 5. วันที่ 26 ธันวาคม 2557 รับต๋ัวแลกเงินลงวันที่ 1 พฤศจิกายน จํานวนเงินหน$าต๋ัว 12,500 บาท กําหนด 90 วนั หกั หนี้ให$ 12,000 บาท บันทึกในบัญชดี อกเบย้ี รับ 6. วนั ที่ 23 ธนั วาคม 2557 รับตวั๋ แลกเงินเพื่อชําระหน้ีคาสินค$า 28,000 บาท กําหนด 60 วัน ตว๋ั ลงวันท่ี 3 ธันวาคม 2557 หักหนี้ให$ 27,250 บาท บนั ทึกในบญั ชดี อกเบี้ยรับลวงหนา$ ให$ทาํ บนั ทกึ รายการปรับปรุงในสมดุ รายวนั ทว่ั ไปในวนั ที่ 31 ธันวาคม 2557

111 ใบงาน 3.2 เรอ่ื ง การปรบั ปรุงและปดบัญชี เกีย่ วกบั ดอกเบยี้ ตัว๋ เงินในวันส้ินงวดบญั ชี หัวข%อกจิ กรรม 1. การบนั ทึกรายการปรับปรงุ และป'ดบัญชเี กยี่ วกับดอกเบยี้ ต๋ัวเงนิ เครอื่ งมือและอุปกรณ'ท่ใี ช% 1. ส่ือในการนาํ เสนอ (บอร;ด) 2. แบบฟอรม; สมุดรายวันท่ัวไป 3. เครื่องคํานวณ 4. เครื่องฉายภาพ ขน้ั ตอนในการปฏิบตั ิกิจกรรม 1. แบงกลมุ ผู$เรียนออกเปน* 4 กลมุ พรอ$ มเลือกหัวหน$ากลุมและเลขานกุ ารกลุม โดยยดึ หลักประชาธปิ ไตย 2. ผเ$ู รียนแตละกลมุ ทําโจทย;ตามใบงาน 3.2 ภายในเวลาทีก่ าํ หนด 3. ผ$เู รยี นแตละกลุมแลกเปลี่ยนกนั ตรวจใบงาน 4. สงตวั แทนกลุมเฉลยหน$าชัน้ เรียนให$เพ่ือนรวมแลกเปลี่ยนเรียนรู$ นาํ เสนอกลุมละ 5 นาที 5. ให$อกี 3 กลุมท่เี หลือประเมินเพอื่ น 6. กลุมที่นําเสนอผลงาน ประเมินตนเอง 7. ผ$ูสอนรวบรวมแบบประเมินจาก 4 กลมุ พร$อมประเมนิ 4 กลุมทน่ี าํ เสนอผลงาน 8. ผ$สู อนให$คาํ แนะนาํ เน้ือหาสําคญั เพิ่มเติม ตอไปนเี้ ป*นรายการคา$ ของร$านอรณุ 2557 ธ.ค. 15 ขายสนิ คา$ ใหร$ $านพอเพยี ง 50,000 บาท ภาษีมูลคาเพิ่ม 7%ได$รบั ชาํ ระเป*นตว๋ั สญั ญาใช$เงนิ กาํ หนดเวลา 45 วัน อตั ราดอกเบ้ีย 15% ตอป/ 20 กู$เงินจากธนาคาร โดยออกตวั๋ สัญญาใช$เงนิ ชนิดไมมีดอกเบ้ยี จาํ นวน 15,000 บาท กาํ หนดเวลา 1 เดอื น ธนาคารหกั สวนลดในอัตรา 13% ตอป/ 25 ซ้อื สินคา$ จากร$านเพ่มิ ทรัพย; 80,000 บาท ภาษมี ูลคาเพิ่ม 7% ได$รับรองต๋ัวแลกเงิน ให$รา$ นเพิ่มทรพั ย;กําหนดเวลา 45 วัน อตั ราดอกเบย้ี 14% ตอป/

112 30 ขายสนิ คา$ ให$ร$านพิมพร 30,000 บาท ภาษมี ลู คาเพิ่ม 7% ได$รับชําระเป*นตั๋วสัญญา ใชเ$ งนิ กําหนดเวลา 30 วนั อตั ราดอกเบย้ี 12% ตอป/ ใหท$ ํา บนั ทกึ รายการปรับปรุงและป'ดบัญชี

113 แบบทดสอบหลังเรยี น หนวยท่ี 3 การปรบั ปรุงและปดบัญชเี ก่ียวกบั ดอกเบย้ี ต๋ัวเงนิ ในวนั สิน้ งวดบัญชี คาํ ชีแ้ จง - แบบทดสอบน้ีมจี ํานวน 10 ข%อ ข%อละ 1 คะแนน เวลา 10 นาที - ให%ทําเคร่อื งหมายกากบาท (X) ทบั ตัวอกั ษรขอ% ทีถ่ ูกเพียงข%อเดียว 1. ดอกเบี้ยต๋วั เงนิ จะทําการปรบั ปรุงบญั ชีในกรณีใด ก. จายดอกเบยี้ ตวั๋ เงิน ข. รับชาํ ระหน้ีด$วยต๋วั เงิน ค. ครบกําหนดในงวดบัญชถี ัดไป ง. ครบกาํ หนดในงวดบญั ชปี =จจุบนั คาํ ตอบตอไปนใ้ี ชต$ อบข$อ 2- 5 ก. ดอกเบีย้ ค$างรบั ข. ดอกเบย้ี ค$างจาย ค. ดอกเบ้ียจายลวงหนา$ ง. ดอกเบ้ียรบั ลวงหนา$ 2. กิจการรับชําระหน้ีจากลูกหน้กี ารค$าดว$ ยต๋ัวสญั ญาใช$เงนิ ชนิดไมมีดอกเบ้ีย โดยกิจการหัก สวนลดไว$แลว$ วันส้นิ งวดบัญชีจะปรับปรุงตามข$อใด 3. กิจการรบั รองตั๋วแลกเงินชนิดมีดอกเบี้ยเพ่อื ซือ้ สนิ ค$า ณ วันสนิ้ งวดจะปรับปรงุ ตามข$อใด 4. กจิ การออกตว๋ั สัญญาใชเ$ งนิ ชนิดไมมดี อกเบยี้ เพ่อื กู$เงนิ จากธนาคาร ณ วนั สิ้นงวดบัญชจี ะปรบั ปรุง ตามข$อใด 5. กิจการได$รับตั๋วแลกเงินชนิดมีดอกเบ้ียจากลูกหนี้การค$าเพื่อชําระคาสินค$า ณ วันส้ินงวดบัญชีจะ ปรับปรงุ ตามขอ$ ใด 6. เม่ือวันท่ี 15 พฤศจิกายน 2557 กิจการได$รับต๋ัวสัญญาใช$เงินจากลูกหน้ีจํานวน 50,000 บาท ตัว๋ มีกาํ หนด 2 เดือน อัตราดอกเบีย้ 12% ตอป/ ในวนั สิ้นงวดบัญชจี ะปรับปรงุ บญั ชอี ยางไร ก. ดอกเบย้ี ค$างรับ 766.67 บาท ข. ดอกเบี้ยคา$ งจาย 1,000 บาท ค. ดอกเบี้ยคา$ งรับ 1,000 บาท ง. ดอกเบย้ี ค$างจาย 766.67 บาท

114 7. เม่ือวันที่ 1 ธันวาคม 2557 กิจการได$กู$เงินจากธนาคารโดยออกตั๋วสัญญาใช$เงินจํานวน 60,000 บาท กําหนด 60 วนั อัตราดอกเบยี้ 15% ตอป/ ในวันสิ้นงวดบัญชีจะปรับปรุงบญั ชอี ยางไร ก. ดอกเบยี้ ค$างรบั 750 บาท ข. ดอกเบ้ียค$างจาย 750 บาท ค. ดอกเบ้ยี ค$างรับ 1,500 บาท ง. ดอกเบีย้ ค$างจาย 1,500 บาท 8. เม่ือวันที่ 1 ธันวาคม 2557 กิจการได$รับต๋ัวสัญญาใช$เงินชนิดไมมีดอกเบ้ียจากลูกหนี้ จํานวน 50,000 บาท กําหนด 60 วัน กิจการยอมรับชําระหนี้โดยหักสวนลด 10% ตอป/ และกิจการ บนั ทกึ ไวใ$ นบัญชีดอกเบีย้ รบั ในวนั สิ้นงวดบัญชีจะปรบั ปรงุ บัญชีอยางไร ก. ดอกเบย้ี รับลวงหนา$ 833.33 บาท ข. ดอกเบ้ยี จายลวงหน$า 416.67 บาท ค. ดอกเบยี้ จายลวงหน$า 833.33 บาท ง. ดอกเบ้ยี รบั ลวงหน$า 416.67 บาท 9. เมื่อวันที่ 20 พฤศจิกายน 2557 กิจการได$กู$เงินจากธนาคารโดยออกตั๋วสัญญาใช$เงินชนิดไมมี ดอกเบ้ีย จํานวน 40,000 บาท กําหนด 60 วนั ธนาคารหักสวนลด 13% ตอป/ และได$บันทึกไว$ใน บญั ชีดอกเบยี้ จายในวันส้นิ งวดบัญชจี ะปรบั ปรงุ บญั ชอี ยางไร ก. ดอกเบยี้ รับลวงหนา$ 274.44 บาท ข. ดอกเบ้ยี จายลวงหนา$ 274.44 บาท ค. ดอกเบย้ี จายลวงหนา$ 866.67 บาท ง. ดอกเบี้ยรบั ลวงหน$า 866.67 บาท 10. ข$อใดหมายถงึ รายการป'ดบัญชี ก. Reversing Entries ข. Adjusting Entries ค. Prepaid Expense ง. Closing Entries