การแบ่งยุคสมัยทาง ปวศ.

ท้องพระคลังสมบตั ริ าชวงศ์โมกุล

ทชั มาฮัล สถาปัตยกรรมที่พระเจ้าชาห์ เจฮัน โปรดให้สร้างขนึ้ เพ่ือระลกึ ถึงพระนางมุมตชั พระมเหสี











ตวั อย่างเวลาและยุคสมยั ตัวอย่างเวลาและยุคสมัยของโลกตะวนั ตก “...หากชายใดสมรสกบั นางผเู้ ป็นภรรยา และเขาหนั ไปมีนางบาเรอ ชายผนู้ ้นั สามารถนานางบาเรอมาเล้ียงดูที่บา้ น แต่หา้ มมีศกั ด์ิเสมอภรรยา หากภรรยาของชายใดใหห้ ญิงรับใชข้ องตนแก่สามี และต่อมานาง ผนู้ ้นั ใหก้ าเนิดบุตร และอา้ งสิทธิเสมอกบั ภรรยาท่ีเป็นนายหญิง นายหญิง สามารถลดฐานะของเธอใหเ้ ป็นทาสีได.้ ..” ประมวลกฎหมายพระเจา้ ฮมั มูราบี อธิบายเพม่ิ เติม ประมวลกฎหมายน้ีจดั ทาข้ึนในสมยั โบราณ ทาใหท้ ราบวา่ ในอดีตท่ีห่างไกลน้นั ไดม้ ีความพยายามท่ีจะจดั ระเบียบสงั คมท่ีแบ่งเป็นชนช้นั และมีการคานึงถึงสิทธิสตรีและบุตรดว้ ย

ตวั อย่างเวลาและยุคสมัยของโลกตะวนั ตก อิตาลีเป็นประเทศที่จดั ต้งั ข้ึนในปลายคริสตศ์ ตวรรษที่ 19 แต่ในดา้ น ประวตั ิศาสตร์เป็นดินแดนที่มีความเจริญรุ่งเรืองและมีพฒั นาการดา้ นตา่ งๆ ก่อนนานาประเทศในทวปี ยโุ รป อิตาลีเป็นที่ต้งั ของกรุงโรมซ่ึงเป็นเมือง หลวงและศูนยก์ ลางความเจริญของจกั รวรรดิโรมนั (Roman Empire) เป็น ท่ีต้งั ของสานกั สนั ตะปาปาองคป์ ระมุขของคริสตจกั รโรมนั คาทอลิก ท้งั ยงั เป็นอู่ของอารยธรรมตะวนั ตก แมจ้ กั รวรรดิโรมนั จะสลายตวั ลงใน ค.ศ. 476 แต่สมยั กลาง (Middle Age) อิตาลีกเ็ ป็นดินแดนแห่งแรกที่ฟ้ื นตวั เป็น ผนู้ าทางการคา้ และความเจริญ และเป็นดินแดนตน้ กาเนิดของการฟ้ื นฟู ศิลปะวทิ ยาการ (Renaissance) ที่มา : สารานุกรมประวตั ิศาสตร์สากลสมยั ใหม่ : ยโุ รป เล่ม 4 อกั ษร H-K ฉบบั ราชบณั ฑิตยสถาน : 231, 232.

ตวั อย่างเวลาและยุคสมยั ของจนี “วนั ซินโฉ่ว เดือนเกา้ ปี ท่ีส่ีสิบหา้ รัชศกเฉียนหลง มีพระราชโองการ...ความวา่ ...เน่ืองดว้ ยเจิ้งเจา เจา้ เมืองเซียนหลวั ไดเ้ ตรียมเคร่ืองราชบรรณาการเอกจานวนหน่ึงพร้อมหนงั สือแจง้ โดยขอใหช้ ่วยกราบบงั คมทูลใหท้ รงทราบ...” ประชุมพระราชพงศาวดารฉบบั กาญจนาภิเษก เล่ม 13 อธิบายเพมิ่ เติม วนั ซินโฉ่วตรงกบั วนั ท่ี 18 เดือนเกา้ ตรงกบั เดือนตุลาคม ปี ท่ีส่ีสิบหา้ รัชศกเฉียนหลง คือปี จกั รพรรดิเฉียนหลงครองราชยป์ ี ที่ 45 เจิ้งเจา คือ พระบาทสมเด็จ พระเจา้ ตากสินมหาราช เซียนหลวั คือ สยาม ตามที่จีนเรียก

ตัวอย่างเวลาและยุคสมัยของอนิ เดยี “ขา้ ฯ ไดเ้ กิดมีความคิดข้ึนวา่ ขา้ ฯ จกั จดั ใหม้ ีการ ประกาศธรรมสั่งสอนประชาชนท้งั หลาย คร้ันไดส้ ดบั ธรรมน้ี แลว้ กจ็ กั พากนั ประพฤติปฏิบตั ิตาม จกั ยกระดบั ตนเองสูงข้ึน และจกั มีความเจริญกา้ วหนา้ มากข้ึน ดว้ ยความเจริญทางธรรม อยา่ งมน่ั คง...” จารึกอโศก พระธรรมปิ ฎก (ป.อ. ปยตุ ฺโต แปล) อธิบายเพม่ิ เติม พระเจา้ อโศกมหาราชโปรดใหจ้ ารึกการเผยแผพ่ ระธรรมในพระพทุ ธศาสนา