111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444443 4. การประมวลและกลน่ั กรองความรู มีการจัดทำขอมูล ซึ่งมาจากการถอดบทเรียน และการจัดทำเปนเอกสารเผยแพรเฉพาะ กลมุ เปน แหลง เรยี นรใู หก บั นกั ศกึ ษา กศน. และนกั เรยี นในระบบโรงเรยี น รวมทง้ั มนี ำขอ มลู มาวเิ คราะห เพอ่ื จดั ทำเปน หลกั สตู รทอ งถนิ่ ของ กศน. อำเภอจนุ ดว ย 5. การเขา ถงึ ความรู นอกจากการมขี อ มลู ในชมุ ชนแลว หนว ยงานตา ง ๆ โดยเฉพาะองคก ารบรหิ ารสว นตำบล ไดจัดทำขอมูลเพ่ือใหคนเขาถึงความรูไดงาย ไดนำขอมูลใสอินเตอรเน็ต และในแตละตำบลจะมี อินเตอรเน็ตตำบลใหบริการ ทำใหคนภายนอกเขาถึงขอมูลไดงาย และมีการเขาถึงความรูจากการ แลกเปลย่ี นเรยี นรว มกนั จากการมาศกึ ษาดงู านของคนภายนอก 6. การแบง ปน แลกเปลยี่ นความรู ในการดำเนินงานกลุม ชุมชน ไดมีการแลกเปล่ียนเรียนรูกันในหลายรูปแบบ ทั้งการไป ศกึ ษาดงู าน การศกึ ษาเปน การสว นตวั การรวมกลมุ ในลกั ษณะชมุ ชนนกั ปฏบิ ตั ิ (CoP) ทแ่ี ลกเปลยี่ น เรียนรวมกันท้ังเปนทางกายและไมเปนทางการ ทำใหกลุมไดรับความรูมากขึ้น และบางกลุมเจอ ปญหาอุปสรรคโดยเฉพาะเรื่องการบริหารจัดการกลุม ทำใหกลุมตองมาทบทวนรวมกันใหม สราง ความเขาใจรวมกัน และเรียนรูเรื่องการบริหารจัดการจากกลุมอื่นเพ่ิมเติม ทำใหกลุมสามารถดำรง อยไู ดโ ดยไมล ม สลาย 7. การเรยี นรู กลุมไดเรียนรูหลายอยางจากการดำเนินการวิสาหกิจชุมชน การท่ีกลุมมีการพัฒนาข้ึน นั่นแสดงวา กลุมมีความรูมากข้ึนจากการลงมือปฏิบัติและแลกเปล่ียนเรียนรูรวมกัน การพัฒนา นอกจากความรทู เี่ พมิ่ ขน้ึ ซง่ึ เปน การยกระดบั ความรขู องคนในชมุ ชนแลว ยงั เปน การพฒั นาความคดิ ของคนในชุมชน ชุมชนมีความคิดที่เปลี่ยนไปจากเดิม มีการทำกิจกรรมเพื่อเรียนรูรวมกันบอยขึ้น มคี วามคดิ ในการพง่ึ พาตนเอง และเกดิ กลมุ ตา ง ๆ ขน้ึ ในชมุ ชน โดยการมสี ว นรว มของคนในชมุ ชน
141111111422222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 กจิ กรรม 1. รปู แบบของการจดั การความรมู อี ะไรบา ง และมลี กั ษณะอยา งไร .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 2. กระบวนการจดั การความรมู กี ขี่ นั้ ตอน อะไรบา ง .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 3. ใหผ เู รยี นยกตวั อยา งกลมุ หรอื ชมุ ชนทมี่ กี ารจดั การความรปู ระสบผลสำเรจ็ และอธบิ ายดว ยวา สำเรจ็ อยา งไร เพราะอะไร .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444445 เรอ่ื งที่ 3 : การรวมกลมุ เพอื่ ตอ ยอดองคค วามรู 1. บคุ คลและเครอื่ งมอื ทเี่ กยี่ วขอ งกบั การจดั การความรู บคุ คลทเ่ี ก่ยี วของกับการจดั การความรู ในการจัดการความรูดวยวิธีการรวมกลุมปฏิบัติการเพ่ือตอยอดความรู การแลกเปล่ียน เรียนรูเพ่ือดึงความรูที่ฝงลึกในตัวบุคคลออกมาแลวสกัดเปนขุมความรู หรือองคความรูเพื่อใชในการ ปฏิบัติงานน้ัน จะตองมีบุคคลที่สงเสริมใหเกิดการแลกเปล่ียนเรียนรู ในบรรยากาศของการมีใจใน การแบง ปน ความรู รวมทง้ั ผทู ที่ ำหนา ทกี่ ระตนุ ใหค นอยากทจ่ี ะแลกเปลยี่ นเรยี นรซู ง่ึ กนั และกนั บคุ คล ทสี่ ำคญั และเกยี่ วขอ งกบั การจดั การความรู มดี งั ตอ ไปนี้ “คณุ เออื้ ” ชอ่ื เตม็ คอื “คณุ เออื้ ระบบ” เปน ผนู ำระดบั สงู ขององคก ร หนา ทสี่ ำคญั คอื 1) ทำใหก ารจดั การความรู เปน สว นหนงึ่ ของการปฏบิ ตั งิ านตามปกตขิ ององคก ร 2) เปด โอกาสใหท กุ คนในองคก รเปน “ผนู ำ” ในการพฒั นาวธิ กี ารทำงานทตี่ นรบั ผดิ ชอบ และนำประสบการณม าแลกเปลยี่ นเรยี นรกู บั เพอ่ื นรว มงาน สรา งวฒั นธรรมการเออ้ื อาทร และแบง ปน ความรู และ 3) หากศุ โลบายทำใหค วามสำเรจ็ ของการใชเ ครอ่ื งมอื การจดั การความรมู กี ารนำไปใช มากขนึ้ “คณุ อำนวย” หรอื ผอู ำนวยความสะดวกในการจดั การความรู เปน ผกู ระตนุ สง เสรมิ ใหเ กดิ การ แลกเปลยี่ นเรยี นรู และอำนวยความสะดวกตอ การแลกเปลย่ี นเรยี นรู นำคนมาแลกเปลย่ี นประสบการณ การทำงานรว มกนั ชว ยใหค นเหลา นนั้ สอื่ สารกนั ใหเ กดิ ความเขา ใจ เหน็ ความสามารถของกนั และกนั เปนผูเช่ือมโยงคนหรือหนวยงานเขามาหากัน โดยเฉพาะอยางย่ิงเชื่อมระหวางคนที่มีความรูหรือ ประสบการณก บั ผตู อ งการเรยี นรู และนำความรนู น้ั ไปใชป ระโยชน คณุ อำนวยตอ งมที กั ษะทสี่ ำคญั คอื ทกั ษะการสอ่ื สารกบั คนทแี่ ตกตา งหลากหลาย รวมทง้ั ตอ งเหน็ คณุ คา ของความแตกตา งหลากหลาย และรจู กั ประสานความแตกตา งเหลา นนั้ ใหม คี ณุ คา ในทางปฏบิ ตั ิ ผลกั ดนั ใหเ กดิ การพฒั นางาน และ ตดิ ตามประเมนิ ผลการดำเนนิ งาน คน หาความสำเรจ็ หรอื การเปลย่ี นแปลงทตี่ อ งการ “คุณกิจ” คือเจาหนาที่ผูปฏิบัติงาน คนทำงานท่ีรับผิดชอบตามหนาที่ของตนในองคกร ถือเปนผูจัดการความรูตัวจริงเพราะเปนผูดำเนินกิจกรรมการจัดการความรู มีประมาณรอยละ 90 ของท้ังหมด เปนผูรวมกันกำหนดเปาหมายการใชการจัดการความรูของกลุมตน เปนผูคนหาและ แลกเปลย่ี นเรยี นรภู ายในกลมุ และดำเนนิ การเสาะหาและดดู ซบั ความรจู ากภายนอกเพอ่ื นำมาประยกุ ต ใชใ หบ รรลเุ ปา หมายรว มทกี่ ำหนดไว เปน ผดู ำเนนิ การจดบนั ทกึ และจดั เกบ็ ความรใู หห มนุ เวยี นตอ ยอด ความรไู ปไมร จู บ
141111111622222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 “คุณลิขิต” คือคนท่ีทำหนาท่ีจดบันทึกกิจกรรมจัดการความรูตาง ๆ เพ่ือจัดทำเปนคลัง ความรขู ององคก ร ในการจดั การความรทู อี่ ยใู นคน โดยการแลกเปลย่ี นเรยี นรรู ว มกนั จากการเลา เรอ่ื งสกู นั ฟง บคุ คลทสี่ ง เสรมิ สนบั สนนุ ใหม กี ารรวมตวั กนั เพอ่ื เลา เรอื่ งคอื ผนู ำสงู สดุ หรอื ทเ่ี รยี กวา “คณุ เออ้ื ” เมอื่ รวมตวั กนั แลว แตล ะคนไดเ ลา เรอ่ื งทปี่ ระสบผลสำเรจ็ จากการปฏบิ ตั ขิ องตนเองออกมาใหเ พอื่ นฟง คน ที่เลาเร่ืองแตละเรื่องน้ันเรียกวา “คุณกิจ” และในระหวางท่ีเลาจะมีการซักถามความรู เพื่อใหเห็น แนวทางของการปฏิบัติ เทคนิค เคล็ดลับในการทำงานใหประสบผลสำเร็จ ผูที่ทำหนาท่ีน้ีเรียกวา “คุณอำนวย” และในขณะท่ีเลาเร่ืองจะมีผูคอยจดบันทึก โดยเฉพาะเคล็ดลับ วิธีการทำงานให ประสบผลสำเร็จ นั่นคือ “คุณลิขิต” ซ่ึงก็หมายถึง คนท่ีคอยจดบันทึกนั่นเอง เม่ือทุกคนเลาจบ ไดฟ ง เรอ่ื งราว วธิ กี ารทำงานใหป ระสบผลสำเรจ็ แลว ทกุ คนชว ยกนั สรปุ ความรทู ไ่ี ดจ ากการสรปุ น้ี เรยี กวา “แกน ความร”ู นเ่ั นอง เครอื่ งมอื ทเี่ กย่ี วขอ งกบั การจดั การความรู การจัดการความรู หัวใจสำคัญคือการจัดการความรูที่อยูในตัวคน เครื่องมือที่เก่ียวของ กบั การจดั งานความรเู พอ่ื การแลกเปลยี่ นเรยี นรจู งึ มหี ลากหลายรปู แบบ ดงั นี้ 1. การประชุม (สัมมนา ปฏิบัติการ) ท้ังที่เปนทางการและไมเปนทางการ เปนการ แลกเปล่ียนเรียนรูรวมกัน หนวยงานองคกรตางๆ มีการใชเครื่องมือการจัดการความรูในรูปแบบน้ี กนั มาก โดยเฉพาะกลมุ งานราชการ 2. การไปศกึ ษาดงู าน นน่ั คอื แลกเปลย่ี นเรยี นรจู ากการไปศกึ ษาดงู าน มกี ารซกั ถาม หรอื จัดทำเวทีแสดงความคิดเห็นในระหวางไปศึกษาดูงาน ก็ถือเปนการแลกเปลี่ยนความรูรวมกัน คือ ความรยู ายจากคนไปสคู น 3. การเลา เรอื่ ง (Storytelling) เปน การรว มกลมุ กนั ของผปู ฏบิ ตั งิ านทมี่ ลี กั ษณะคลา ยกนั ประมาณ 8-10 คน แลกเปลยี่ นเรยี นรโู ดยการเลา เรอื่ งสกู นั ฟง การเลา เรอื่ งผฟู ง จะตอ งนง่ั ฟง อยา ง มสี มาธิ หรอื ฟง อยา งลกึ ซงึ้ จะทำใหเ ขา ใจในบรบิ ทหรอื สภาพความเปน ไปของเรอ่ื งทเ่ี ลา เมอ่ื แตล ะคน เลาจบ จะมีการสกัดความรู ท่ีเปนเทคนิค วิธีการท่ีใหงานประสบผลสำเร็จออกมา งานที่ทำจน ประสบผลสำเรจ็ เรยี กวา best practice หรอื การปฏบิ ตั งิ านทเ่ี ลศิ ซงึ่ แตล ะคนอาจมวี ธิ กี ารทแี่ ตกตา ง กนั ความรทู ไ่ี ดถ อื เปน การยกระดบั ความรใู หก บั คนทยี่ งั ไมเ คยปฏบิ ตั ิ และสามารถนำความรทู ไ่ี ดร บั ประยกุ ตใ ชเ พอื่ พฒั นางานของตนเองได 4. ชมุ ชนนกั ปฏบิ ตั ิ (Community of Practice : CoPS) เปน การรวมตวั กนั ของคนทสี่ นใจ เร่ืองเดียวกัน รวมตัวกันเพ่ือแลกเปลี่ยนเรียนรูทั้งเปนทางการแบะไมเปนทางการ ผานการส่ือสาร หลาย ๆ ชองทาง อาจรวมตัวกันในลักษณะของการประชุม สัมมนา และแลกเปลี่ยนความรูกัน
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444447 หรอื การรวมตวั ในรปู แบบอนื่ เชน การตง้ั เปน ชมรม หรอื ใชเ ทคโนโลยใี นการแลกเปลย่ี นความรกู นั ใน ลกั ษณะของเวบ็ บลอ็ ก ซง่ึ สามารถแลกเปลย่ี นเรยี นรกู นั ไดท กุ ที ทกุ เวลา และประหยดั คา ใชจ า ยอกี ดว ย การแลกเปลย่ี นเรยี นรจู ะทำใหเ กดิ การพฒั นาความรู และตอ ยอดความรู 5. การสอนงาน หมายถึงการถายทอดความรูหรือบอกวิธีการทำงาน การชวยเหลือ ใหค ำแนะนำ ใหก ำลงั ใจแกเ พอื่ นรว มงาน รวมทง้ั การสรา งบรรยากาศเพอ่ื ถา ยทอดและแลกเปลยี่ น ความรจู ากคนทรี่ มู าก ไปสคู นทรี่ นู อ ยในเรอ่ื งนน้ั ๆ 6. เพอื่ นชว ยเพอ่ื น (Peer Assist) หมายถงึ การเชญิ ทมี อน่ื มาแบง ปน ประสบการณด ี ๆ ทเี่ รยี วา best practice มาแนะนำ มาสอน มาบอกตอ หรอื มาเลา ใหเ ราฟง เพอ่ื เราจะไดน ำไป ประยุกตใชในองคกรของเราได และเปรียบเทียมเปนระยะ เพ่ือยกระดับความรูและพัฒนางานใหดี ยง่ิ ขนึ้ ตอ ไป 7. การทบทวนกอ นการปฏบิ ตั งิ าน (Before Action Review : BAR) เปน การทบทวนการ ทำงานกอนการปฏิบัติงาน เพื่อดูความพรอมกอนเร่ิมการอบรม ใหความรู หรือทำกิจกรรมอื่น ๆ โดยการเชิญคณะทำงานมาประชุมเพ่ือตรวจสอนความพรอม แตละฝายนำเสนอถึงความพรอมของ ตนเองตามบทบาทหนาที่ที่ไดรับ การทบทวนกอนการปฏิบัติงานจึงเปนการปองกันความผิดพลาดท่ี จะเกดิ ขน้ึ กอ นการทำงานนนั้ เอง 8. การทบทวนขณะปฏบิ ตั งิ าน (During Action Review : DAR) เปน การทบทวนใน ระหวางท่ีทำงาน หรือจัดอบรม โดยการสังเกตและนำผลจากการสังเกตมาปรึกษาหารือและแก ปญ หาในขณะทำงานรว มกนั ทำใหล ดปญ หา หรอื อปุ สรรคในระหวา งการทำงานได 9. การทบทวนหลงั การปฏบิ ตั งิ าน (After Action Review : AAR) เปน การตดิ ตามผล หรอื ทบทวนการทำงานของผเู ขา รว มกจิ กรรม หรอื คณะทำงานหลงั เลกิ กจิ กรรมแลว โดยการนงั่ ทบทวน สง่ิ ทไ่ี ดป ฏบิ ตั ไิ ปรว มกนั ผา นการเขยี นและการพดู ดว ยการตอบคำถามงา ย ๆ วา คาดหวงั อะไรจาก การทำกจิ กรรมน้ี ไดต ามทคี่ าดหวงั หรอื ไม ไดเ พราะอะไร ไมไ ดเ พราะอะไร และจะทำอยา งไรตอ ไป 10. การจดั ทำดชั นผี รู ู คอื การรวบรวมผทู เ่ี ชยี่ วชาญ เกง เฉพาะเรอ่ื ง หรอื ภมู ปิ ญ ญา มา รวบรวมจัดเก็บไวอยางเปนระบบ ทั้งรูปแบบที่เปนเอกสาร ส่ืออิเล็กทรอนิกส เพื่อใหคนไดเขาถึง แหลง เรยนรไู ดง า ย และนำไปสกู จิ กรรมการแลกเปลย่ี นรตู อ ไป เครื่องมือในการแลกเปล่ียนเรียนรูนี้เปนเพียงสวนหนึ่งของเครื่องมืออีกหลายชนิดท่ีนำไปใช การจดั การความรู เครอื่ งมอื ทม่ี ผี นู ำมาใชม ากในการแลกเปลย่ี นเรยี นรใู นระดบั ตนเองและระดบั กลมุ คอื การแลกเปลย่ี นเรยี นรโู ดยเทคนคิ การเลา เรอื่ ง การเลา เรอ่ื งการแลกเปลยี่ นเรยี นรจู ากวธิ กี ารทำงาน ของคนอนื่ ทปี่ ระสบผลสำเรจ็ หรอื ทเ่ี รยี กวา best practice เปน การเรยี นรทู างลดั นนั่ คอื เอาเทคนคิ วิธีการทำงานท่ีคนอ่ืนทำแลวประสบผลสำเร็จมาเปนบทเรียน และนำวิธีการน้ันมาประยุกตใชกับ
141111111822222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 ตนเอง เกิดวิธีการปฏิบัติใหมท่ีดีข้ึนกวาเดิม เปนวงจรเรื่อยไปไมส้ินสุด การแลกเปล่ียนเรียนรูจาก การเลา เรอ่ื ง มลี กั ษณะดงั นี้ การเลา เรอื่ ง การเลา เรอื่ ง หรอื Storytelling เปน เครอื่ งมอื อยา งงา ยในการจดั การความรู ซง่ึ มวี ธิ กี าร ไมย งุ ยากซบั ซอ น สามารถใชไ ดก บั ทกุ กลมุ เปา หมาย เปน การเลา ประสบการณใ นการทำงานของแต ละคนวา มวี ธิ กี ารทำอยา งไรจงึ จะประสบผลสำเรจ็ กจิ กรรมเลา เรอื่ ง ตอ งทำอยา งไรบา ง กจิ กรรมจดั การความรู โดยใชเ ทคนคิ การเลา เรอ่ื ง ประกอบดว ยกจิ กรรมตา ง ๆ ดงั น้ี 1. ใหค ณุ กจิ (สมาชกิ ทกุ คน) เขยี นเรอ่ื งเลา ประสบการณค วามสำเรจ็ ในการทำงานของ ตนเองเพอื่ ใหค วามรฝู ง ลกึ ในตวั (Tacit Knowledge) ปรากฏออกมาเปน ความรชู ดั แจง (Expicit Knowledge) 2. เลา เรอื่ งความสำเรจ็ ของตนเอง ใหส มาชกิ ในกลมุ ยอ ย ฟง 3. คณุ กจิ (สมาชกิ ) ในกลมุ ชว ยกนั สกดั ขมุ ความรู จากเรอื่ งเลา เขยี นบนกระดาษ ลปิ ชารต 4. ชว ยกนั สรปุ ขมุ ความรทู ส่ี กดั ไดจ ากเรอ่ื ง ซงึ่ มจี ำนวนหลายขอ ใหก ลายเปน แกน ความรู ซงึ่ เปน หวั ใจทท่ี ำใหง านประสบผลสำเรจ็ 5. ใหแ ตล ะกลมุ คดั เลอื กเรอ่ื งเลา ทดี่ ที สี่ ดุ เพอ่ื นำเสนอในทปี่ ระชมุ ใหญ 6. รวมเรอ่ื งเลา ของทกุ คน จดั ทำเปน เอกสารคลงั ความรขู องกองคก ร หรอื เผยแพรผ า น ทางเวบ็ ไซต เพอ่ื แบง ปน แลกเปลยี่ นความรู และนำมาใชป ระโยชนใ นการทำงาน ขุมความรู คอื วธิ กี ารแกป ญ หา หรอื พฒั นางาน แกนความรู คอื บทสรปุ ของขมุ ความรู (เรอื่ งนสี้ อนใหร วู า )
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444449 ตวั อยา งเรอื่ งเลา ...ประสบการณค วามสำเรจ็ เรอื่ ง “อดตี เดก็ หลงผดิ สผู นู ำความคดิ เยาวชน ..อรรพผล บญุ เลยี้ ง.. “ตอนเด็ก ๆ ชีวิตผลนี่ก็แบบสุด ๆ เหมือนกันนะ อยางตอนมัธยมตน ผมเคยโดนคดี ธนบตั รปลอม พอมาชว งมธั ยมปลายกม็ าโดนคดคี า อาวธุ สงคราม ซง่ึ ตอนนนั้ จะวา ไปจรงิ ๆ มนั ไมใ ช ของผมนะ แตเ ปน ของเพอ่ื น ๆ ทม่ี าอยกู บั เรามากกวา กจ็ ะมปี น เอม็ 16 สองกระบอก ปน 11 มม. สองกระบอก มลี กู กระบอกสอ งวถิ ี 56 นดั สว นคดยี าเสพตดิ ทโ่ี ดน ผมจะมยี าบา ในครอบครอง 800 เมด็ แลว กก็ ญั ชา 2 กโิ ล ชวี ติ ผมมนั กอ็ ยใู นวงการนมี้ าตลอด การจะเขา ไปสมั ผสั กบั สงิ่ เหลา นมี้ นั กเ็ ลยไมใ ชเ รอ่ื งแปลก อะไร แลว ตอนนโ้ี ดนจบั กเ็ ปน การตกกระไดพลอยโจนมากกวา เพราะตอนนน้ั เปน ชว งทผี่ มหนั หลงั ให กบั ทกุ อยา ง แลว กข็ นึ้ จากบา นทสี่ รุ าษฎรธ านมี าเรยี นรามคำแหง วนั หนง่ึ คดิ ถงึ บา นและเพอ่ื น ๆ ก็ เลยกลบั ไปเยยี่ มเพอ่ื น ตำรวจกม็ าลอ็ คตวั พาเขา ไปบา นทนั ที ผมเจอขอ หาคดสี ญู กญั ชาและถกู คมุ ประพฤติ 3 ป บางครงั้ เคยเจอเหตกุ ารณห นั หลงั ชนกนั กบั เพอ่ื น 2 คน แลว มคี นลอ มรมุ กระทบื กวา 20 คน สว นหนงึ่ อาจจะดว ยผมเปน คนมเี พอื่ นเยอะ พอใครมาขอความชว ยเหลอื ผมกช็ ว ย พอใครเกดิ เรอื่ งอะไรขน้ึ กต็ อ งเขา ไปชว ยทกุ ที แตอ ยา งทบี่ อกครบั ผมกม็ ขี ดี จำกดั การชว ยเหลอื ของผมอยู มี 2 ขอ ทผ่ี มจะไมเ ขา ไปชว ย นนั่ คอื การไปหาเรอื่ งคนอน่ื กอ น แลว กต็ อ งไมใ ชเ รอ่ื งผหู ญงิ เพราะถา เปน 2 กรณนี ้ี ผมจะไมช ว ยเหลอื อยา งเดด็ ขาด อยหู า งบา นอยหู า งครอบครวั เบอื้ งหลงั ผมจะเปน แบบนตี้ ลอด แตพ อเขา บา นปบุ !! ผมก็ จะกลายเปนลูกชายท่ีนารัก เปนหลานท่ีเรียบรอยในสายตายาไปในทันที เพราะอะไรเหรอครับ ก็ เพราะผมมรี างวลั เยาวชนดเี ดน แหง ชาติ ประจำป 2544 การนั ตไี งครบั ผมเปน คนเรยี นเกง เคยเปน ตวั แทนของโรงเรยี นไปประกวดโครงงานวทิ ยาศาสตรไ ดท ี่ 1 ของประเทศ กอ นจะไปแขง ระดบั นานาชาติ ทปี่ ระเทศมาเลเซยี ผลกค็ อื ไดร บั รางวลั ชนะเลศิ ดา นสง่ิ แวดลอ มกลบั มาครบั กระทงั่ ชว งทถี่ กู คมุ ความประพฤตนิ นั่ ละครบั ครอบครวั ถงึ รถู งึ พฤตกิ รรมผมทง้ั หมด แตเ มอื่ ทกุ อยา งมนั มาถงึ ทกุ คนกต็ อ งยอมรบั ซงึ่ ในใจสว นลกึ ตอนนนั้ ผมแครค วามรสู กึ ของยา มาก ผมรกั ยา
151111111022222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 มาก เพราะทา นเลย้ี งผมมาตงั้ 12 ป ผมไมอ ยากใหท า นเสยี ใจ แตเ มอื่ เรอื่ งมนั แกไ ขไมไ ดเ สยี แลว สง่ิ ทผี่ มจะทำได คอื การปรบั ปรงุ ตวั ใหม เพอ่ื สรา งความเชอื่ มน่ั ใหท กุ คน ใหค ณุ ยา กลบั มาอกี ครงั้ ผมตดั สนิ ใจเดนิ ทางเขา กรงุ เทพฯ เพอื่ มาเรยี นทมี่ หาวทิ ยาลยั รามคำแหงอยา งทตี่ งั้ ใจเอาไว โดยเลอื กคณะรฐั ศาสตร เอกการเมอื งการปกครอง ผมอยากพสิ จู นต วั เองใหท กุ คนเหน็ ทง้ั จะหาเงนิ เรยี นเองโดยไมข อทางบา น ผมใชเ วลาเรยี นปรญิ ญาตรที ม่ี หาวทิ ยาลยั ราคำแหง 3 ปจ บ ทส่ี ำคญั คะแนนเฉยี ดฉวิ วา จะ ไดเ กยี รตนิ ยิ มอนั ดบั 1 ดว ยนะครบั บางคนอาจสงสยั วา เปน ไปไดย งั ไง เรยี นไปดว ยทำงานไปดว ย ทสี่ ำคญั การทำงานของผม คอื การหาเงนิ มาไดด ว ยความสจุ รติ 100% ครบั งานสจุ รติ ทผ่ี มทำทแี่ รกค็ อื ทบ่ี รษิ ทั ซพี ี ผมทำในสว นงานประสานกจิ การสมั พนั ธ แลว กท็ ำ ออรแ กไนซ ซงึ่ รายไดจ ะอยทู ว่ี นั ละ 200 บาท เรยี กไดว า ตอนนน้ั ใครใชใ หท ำอะไรผมทำหมด ขอแต วา อยา ใหผ มทำผดิ กฎหมาย ซงึ่ ผมทำงานไดป ระมาณ 3 เดอื น กม็ กี ารขนึ้ เงนิ ใหผ มเปน วนั ละ 500 บาท มันทำใหผมดีใจมาก เพราะการไดทำงานท่ีน่ีก็เหมือนเปนการเปดโลกทัศนหลายอยางทาง ความคดิ ใหผ มไดก า วมาถงึ ทกุ วนั น้ี หลายคนอาจจะสงสัยวา แลวคดีควบคุมความประพฤติที่ติดตัวผมไมมีผลกับสังคม ภายนอกเหรอ สำหรบั ผมไมม คี รบั เพราะความผดิ มนั ไมไ ดต ดิ ไวท ห่ี นา ผาก มนั ไมไ ดโ ชวใ หค นอนื่ เหน็ ในเมอื่ มคี นใหโ อกาสผมทำงาน และทกุ คนกใ็ หก ารตอ นรบั ผม ผมกต็ ง้ั ใจทำงานอยา งถงึ ทสี่ ดุ ไมม ี ใครมานง่ั พดู พลา มถงึ อดตี ทผี่ า นมาของผม ทกุ คนดทู ก่ี ารทำงานการปฏบิ ตั ติ วั ในวนั นขี้ องผมมากกวา และจดุ เปลยี่ นทส่ี ำคญั ในชวี ติ ผมกค็ อื ชว งทเ่ี กดิ เหตสุ นิ ามคิ รบั ตอนนน้ั ผมเปน ตวั แทนของ บรษิ ทั ลงไปดพู นื้ ทบ่ี า นนำ้ เคม็ จงั หวดั พงั งา ดว ยสภาพทเี่ หน็ ในตอนนน้ั มนั เปน สภาวะความสญู เสยี ยากจะบรรยายจรงิ ๆ บา นเรอื น ทรพั ยส นิ ชวี ติ รวมไปถงึ การสญู เสยี ดา นจติ ใจยากทจี่ ะเยยี วยา มันเปนความรูสึกท่ีบอกไมถูกจริง ๆ ยิ่งผมเห็นสภาพเด็ก ๆ ท่ีตองสูญเสียพอแมไมเหลือใคร มัน สะทอ นถงึ กน บงึ้ ของหวั ใจเลยทเี ดยี ว ผมลงพนื้ ทส่ี ำรวจไดพ กั หนง่ึ กม็ านง่ั คดิ กบั เพอื่ นวา ใกลถ งึ วนั เดก็ แลว กน็ า จะมกี ารจดั งาน วนั เดก็ ใหเ ดก็ ๆ ไดส นกุ สนานกนั จากนนั้ เรากเ็ รมิ่ ออกไปประกาศทวั่ พนื้ ทวี่ า จะมกี ารแจกของ มกี าร จดั กจิ กรรมวนั เดก็ ซง่ึ ตอนนน้ั ผมกบั เพอ่ื นเราควกั ตงั คข องตวั เองเพอ่ื ไปซอื้ ของขวญั มาใหเ ดก็ ๆ กวา 70-80 คน หลงั จากกลบั ชว ยสนึ ามิ ผมกเ็ ดนิ ทางกลบั เขา กรงุ เทพฯ มาทำงานเหมอื นเดมิ แตท ศิ ทาง ความคิดเร่ิมเปล่ียน ผมอยากทำงาน อยากทำกิจกรรมในทางสรางสรรคสังคม ผมไมอยากท้ิง ความรสู กึ วา อยากชว ยเหลอื เดก็ ๆ นอ ง ๆ เยาวชน ดที กี่ ารไปทำกจิ กรรมทบ่ี า นนำ้ เคม็ ผมไดเ พอื่ น 2 คน ซงึ่ อดุ มการณต รงกนั มไี อเดยี ตรงกนั จนมาตงั้ กลมุ Y-ACT. ซง่ึ เราจะทำกจิ กรรมเกย่ี วกบั เดก็ และเยาวชน
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444451 กลมุ ของเราจะทำหนา ทอี่ บรมนอ ง ๆ ทว่ั ประเทศในเรอ่ื งตา ง ๆ อยา งเชน กจิ กรรมสรา งสรรค จติ สาธารณะ การพฒั นาโครงการ ทกั ษะผนู ำ รณรงคเ รอ่ื งเหลา บหุ ร่ี เอดส รวมไปถงึ การอบรม ในสว นของหนว ยงานตา ง ๆ ในทส่ี ดุ ผมลาออกจากงานประจำมาทำงานนเ้ี ตม็ ตวั ผมมคี วามสขุ กบั การทำงานทกุ วนั นม้ี าก” “คนเราทกุ คนลว นยอ มเคยทำผดิ กนั ทงั้ นนั้ ไมม ใี ครทไ่ี มเ คยทำไมผ ดิ อยทู ว่ี า เมอ่ื เราทำผดิ แลวเราจะใชเวลานานแคไหนในการสำนึกผิด และหันหลับมาใชบทเรียนท่ีผานมา กาวมาอยูกับ ปจ จบุ นั และอนาคตทดี่ กี วา เดมิ ได เทา นท้ี เ่ี คยทำผดิ พลาดมากจ็ ะถกู ลบเลอื นหายไปดว ย คณุ คา แหง ความดที จ่ี ะพสิ จู นว า ความดยี อ มชนะความชวั่ เสมอ”
151111111222222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 2. ชมุ ชนนกั ปฏบิ ตั หิ รอื ชมุ ชนแหง การเรยี นรู (CoPs) ในชมุ ชนมปี ญ หาซบั ซอ น ทคี่ นในชมุ ชนตอ งรว มกนั แกไ ข การจดั การความรจู งึ เปน เรอ่ื งท่ี ทกุ คนตอ งใหค วามรว มมอื และใหข อ เสนอแนะในเชงิ สรา งสรรค การรวมกลมุ เพอ่ื แกป ญ หาหรอื รว ม มือกันพัฒนาโดยการแลกเปลี่ยนเรียนรูรวมกัน เรียกวา ชุมชนนักปฏิบัติ บุคคลในกลุมจึงตองมี เจตคติท่ีดีในการแบงปนความรู นำความรูที่มีอยูพัฒนากลุมจากการลงมือปฏิบัติ และเคารพใน ความคดิ เหน็ ของผอู น่ื ชมุ ชนนกั ปฏบิ ตั คิ อื อะไร ชมุ ชนนกั ปฏบิ ตั คิ อื คนกลมุ เลก็ ๆ ซง่ึ ทำงานดว ยกนั มาระยะหนงึ่ มเี ปา หมายรว มกนั และ ตอ งการทจ่ี ะแบง ปน แลกเปลยี่ นความรู ประสบการณจ าการทำงานรว มกนั กลมุ ดงั กลา วมกั จะไมไ ด เกดิ จากการจดั ตงั้ โดยองคก ร หรอื ชมุ ชน เปน กลมุ ทเี่ กดิ จากความตอ งการแกป ญ หา พฒั นาตนเอง เปน ความพยายามทจ่ี ะทำใหค วามฝน ของตนเองบรรลผุ ลสำเรจ็ กลมุ ทเี่ กดิ ขนึ้ ไมม อี ำนาจใด ๆ ไมม ี การกำหนดไวใ นแผนภมู โิ ครงสรา งองคก ร ชมุ ชน เปา หมายของการเรยี นรขู องคนมหี ลายอยา ง ดงั นน้ั ชมุ ชนนกั ปฏบิ ตั จิ งึ มไิ ดม เี พยี งกลมุ เดยี ว แตเ กดิ ขนึ้ เปน จำนวนมาก ทงั้ นอี้ ยทู ป่ี ระเดน็ เนอ้ื หาทต่ี อ งการ จะเรยี นรรู ว มกนั นน่ั เอง และคนคนหนง่ึ อาจจะเปน สมาชกิ ในหลายชมุ ชนกไ็ ด ชมุ ชนนกั ปฏบิ ตั มิ คี วามสำคญั อยา งไร ชุมชนนักปฏิบัติเกิดจากลุมท่ีมีเครือขายความสัมพันธที่ไมเปนทางการมารวมกัน เกิด จากความใกลช ดิ ความพอใจจากการมปี ฏสิ มั พนั ธร ว มกนั การรวมตวั กนั ในลกั ษณะทไี่ มเ ปน ทางการ จะเอ้ือตอการเรียนรู และการสรางความรูใหม ๆ มากกวาการรวมตัวกันเปนทางการ มีจุดเนนคือ ตอ งการเรยี นรรู ว มกนั จากประสบการณก ารทำงานเปน หลกั การทำงานในเชงิ ปฏบิ ตั ิ หรอื จากปญ หา ในชวี ติ ประจำวนั หรอื เรยี นรเู ครอ่ื งมอื ใหม ๆ เพอื่ นำมาใชใ นการพฒั นางาน หรอื วธิ กี ารทำงานทไี่ ดผ ล และไมไ ดผ ล การมปี ฏสิ มั พนั ธร ะหวา งบคุ คล ทำใหเ กดิ การถา ยทอดแลกเปลยี่ นความรฝู ง ลกึ สรา ง ความรู และความเขาใจไดมากกวาการเรียนรูจากหนังสือ หรือการฝกอบรมตามปกติ เครือขายที่ ไมเ ปน ทางการ ในเวทชี มุ ชนนกั ปฏบิ ตั ซิ งึ่ มสี มาชกิ จากตา งหนว ยงาน ตา งชมุ ชน จะชว ยใหอ งคก าร หรอื ชมุ ชนประสบความสำเรจ็ ไดด กี วา การสอ่ื สารตามโครงสรา งทเี่ ปน ทางการ ชมุ ชนนกั ปฏบิ ตั เิ กดิ ขน้ึ ไดอ ยา งไร การรวมกลมุ ปฏบิ ตั กิ าร หรอื การกอ ตวั ขน้ึ เปน ชมุ ชนนกั ปฏบิ ตั ไิ ด ลว นเปน เรอื่ งทเ่ี กย่ี วกบั คน คนตอ งมี 3 สงิ่ ตอ ไปนเี้ ปน เบอ้ื งตน คอื
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444453 1. ตอ งมเี วลา คอื มเี วลาทจ่ี ะมาแลกเปลยี่ นเรยี นรู มารว มคดิ รว มทำ รว มแกป ญ หา ชว ยกนั พฒั นางาน หรอื สรา งสรรคส ง่ิ ใหม ๆ ใหเ กดิ ขน้ึ หากคนทม่ี ารวมกลมุ ไมม เี วลา หรอื ไมจ ดั สรรเวลาไวเ พอื่ การนก้ี ไ็ มม ที างบทจ่ี ะรวมกลมุ ปฏบิ ตั กิ ารได 2. ตอ งมเี วทหี รอื พนื้ ที่ การมเี วทหี รอื พน้ื ทค่ี อื การจดั หาหรอื กำหนดสถานทท่ี จ่ี ะใชใ นการ พบกลมุ การชมุ ชน พบปะพดู คยุ สนทนาแลกเปลย่ี นความคดิ แลกเปลยี่ นประสบการณต ามทก่ี ลมุ ไดช ว ยกนั กำหนดขนึ้ เวทดี งั กลา วอาจมหี ลายรปู แบบ เชน การจดั ประชมุ การจดั สมั นา การจดั เวที ประชาคม เวทขี า งบา น การจดั เปน มมุ กาแฟ มมุ อา นหนงั สอื เปน ตน การจัดใหมีเวทีหรือพื้นท่ีดังกลาว เปนการทำใหคนไดมีโอกาสแลกเปล่ียนเรียนรูใน บรรยากาศสบาย ๆ เปด โอกาสใหค นทสี่ นใจเรอ่ื งคลา ย ๆ กนั หรอื คนทที่ ำงานดา นเดยี วกนั มโี อกาส จบั กลมุ ปรกึ ษา หารอื กนั ไดโ ดยสะดวก ตามความสมคั รใจ ในภาษาองั กฤษเรยี กการชมุ นมุ ลกั ษณะ นวี้ า Community of Practices หรอื เรยี กยอ วา CoPs ในภาษาไทยเรยี ก ชมุ ชนนกั ปฏบิ ตั ิ ชุมชนนักปฏิบัติเปนคำท่ีใชกันโดยท่ัวไป และมีคำอ่ืน ๆ ท่ีมีความหมายเดียวกันนี้ เชน ชมุ ชนแหง การเรยี นรู ชมุ ชนปฏบิ ตั กิ าร หรอื เรยี กคำยอ ในภาษาองั กฤษวา CoPs กเ็ ปน ทเ่ี ขา ใจกนั 3. ตอ งมไี มตรี คนตอ งมไี มตรตี อ กนั เมอื่ มาพบปะกนั การมไี มตรเี ปน เรอื่ งของใจ การมี นำ้ ใจตอ กนั มใี จใหก นั และกนั เปน ใจทเ่ี ปด กวา ง รบั ฟง ความคดิ เหน็ ของผอู น่ื พรอ มรบั สง่ิ ใหม ๆ ไมย ดึ ตดิ อยกู บั สง่ิ เดมิ ๆ มคี วามเออ้ื อาทร พรอ มทจ่ี ะชว ยเหลอื เกอ้ื กลู ซง่ึ กนั และกนั การรวมกลมุ ปฏบิ ตั กิ าร จะดำเนนิ ไปไดด ว ยดี บรรลตุ ามเปา หมายทตี่ ง้ั ใจ จะตอ งมเี วลา เวทไี มตรี เปน องคป ระกอบทช่ี ว ยสรา งบรรยากาศทเ่ี ปด กวา ง และเออ้ื อำนวยตอ การแสดงความคดิ เหน็ ทห่ี ลากหลายในกลมุ จะทำใหไ ดม มุ มองทก่ี วา งขวางยงิ่ ขนึ้ รปู แบบของเวทชี มุ ชนนกั ปฏบิ ตั ิ การแลกเปลยี่ นเรยี นรผู า นเวทชี มุ ชนนกั ปฏบิ ตั มิ หี ลากหลายรปู แบบ เชน การมารวมกลมุ กนั เพอ่ื แลกเปลยี่ นความรรู ะหวา งกนั ในรปู แบบตา ง ๆ เชน การประชมุ การสมั มนา การจดั เวทปี ระชาคม เวทขี า งบา น การจดั เปน มมุ กาแฟ มมุ อา นหนงั สอื แตใ นปจ จบุ นั มกี ารใชเ ทคโนโลยมี าใชใ นการสอื่ สาร ทำใหเ กดิ การแลกเปลยี่ นเรยี นรรู ว มกนั ผา นทางอนิ เตอรเ นต็ ดงั นน้ั รปู แบบของการแลกเปลยี่ นเรยี นรู ทเี่ รยี กวา “เวทชี มุ ชนนกั ปฏบิ ตั ”ิ จงึ มี 2 รปู แบบ ดงั นี้ 1. เวทีจริง เปนการรวมตัวกันเปนกลุมหรือชุมชน และมาแลกเปล่ียนเรียนรูรวมกันดวย การเหน็ หนา กนั พดู คยุ แลกเปลยี่ นความคดิ เหน็ ทง้ั แบบเปน ทางการและไมเ ปน ทางการ แตก าร แลกเปลย่ี นในลกั ษณะนจ้ี ะมขี อ จำกดั ในเรอื่ งคา ใชจ า ยในการเดนิ ทางมาพบกนั แตส ามารถแลกเปลย่ี น เรยี นรรู ว มกนั ไดใ นเชงิ ลกึ
151111111422222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 2. เวทเี สมอื น เปน การรวมตวั กนั เชอื่ มเปน เครอื ขา ยเพอ่ื แลกเปลย่ี นเรยี นรรู ว มกนั ผา นทาง อินเตอรเน็ต ซึ่งในปจจุบันมีการใชอินเตอรเน็ตในการส่ือสารหรือคนควาขอมูลกันอยางแพรหลาย ทั้งในประเทศและตางประเทศ การแลกเปล่ียนเรียนรูในลักษณะน้ีเปนการแลกเปลี่ยนเรียนรูแบบ ไมเปนทางการ มีปฏิสัมพันธกันผานทางออนไลน จะเห็นหนากันหรือไมเห็นหนากันก็ได และจะมี ความรสู กึ เหมอื นอยใู กลก นั จงึ เรยี กวา เวทเี สมอื น นนั่ คอื เสมอื นอยใู กลก นั นน่ั เอง การแลกเปลยี่ น เรียนรูจะใชวิธีการบันทึกผานเว็บบล็อกซึ่งเหมือนสมุดบันทึกเลมหน่ึงที่อยูในอินเตอรเน็ต สามารถ บันทึกเพ่ือแลกเปล่ียนเรียนรูและสงขอมูลหากันไดทุกที ทุกเวลา และประหยัดคาใชจายเน่ืองจาก ไมต อ งเดนิ ทางมาพบกนั
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444455 ชมุ ชนแหง การเรยี นรู ชุมชนแหงการเรียนรู คือการที่คนในชุมชนเขารวมในกระบวนการเรียนรู พรอมที่จะเปน ผูใหความรูและรับความรู จากการแบงปนความรูทั้งในตนเองและความรูในเอกสารใหแกกันและกัน ชมุ ชนแหง การเรยี นรจู งึ มที งั้ ระบบบคุ คลและระดบั กลมุ เชอ่ื มโยงกนั เปน เครอื ขา ยเพอื่ เรยี นรรู ว มกนั การสงเสริมใหชุมชนเปนชุมชนแหงการเรียนรูจึงตองเร่ิมที่ตัวบุคคล เร่ิมตนจากการทำ ความเขา ใจ สรา งความตระหนกั ใหก บั คนในชมุ ชนเปน บคุ คลแหง การเรยี นรู เหน็ ความสำคญั ของการ มนี สิ ยั ใฝเ รยี นรู สง เสรมิ ใหเ กดิ การเรยี นรจู ากกจิ กรรมทรี่ ฐั บาลหรอื องคก ารชมุ ชนจดั ให จาการพบปะ พูดคุย แลกเปลี่ยนเรียนรูรวมกันอยางสมำ่ เสมอ จนเกิดเปนความเคยชินและเห็นประโยชนจาก ความรทู ไ่ี ดร บั เพมิ่ ขนึ้ การสรา งนสิ ยั ใฝเ รยี นรขู องบคุ คล คอื การใหป ระชาชนในชมุ ชนไดร บั บรกิ ารตา ง ๆ ทส่ี นใจ อยางตอเน่ืองสมำ่ เสมอ กระตุนใหเกิดความอยากรูอยากเห็นเปนอันดับแรก เกิดความตระหนักถึง ความสำคญั ของการศกึ ษาหาความรู เกดิ การเรยี นรอู ยา งตอ เนอื่ ง เปน ผนู ำในการพฒั นาดา นตา ง ๆ ทง้ั การเรยี นรจู ากหนงั สอื เรยี นรเู พอ่ื พฒั นาอาชพี และการพมั นาคณุ ภาพชวี ติ ดงั นนั้ บคุ คลถอื เปน สว นหนงึ่ ของชมุ ชนหรอื สงั คม การสง เสรมิ บคุ คลเปน ผใู ฝเ รยี นรู ยอ ม สงผลใหชุมชนเปนชุมชนแหงการเรียนรูดวย การสงเสริมใหชุมชนมีสวนรวมในการแลกเปลี่ยน เรียนรูรวมกันอยางสม่ำเสมอ ทั้งเปนทางการและไมเปนทางการ จะทำใหเกิดการหมุนเกลียวของ ความรู หากบคุ คลในชมุ ชนเกดิ ความคนุ เคยและเหน็ ความสำคญั ของการเรยี นรอู ยเู สมอ จะเปน กา ว ตอ ไปของการพมั นาชมุ ชนและสงั คมใหเ ปน สงั คมแหง การเรยี นรู ตวั ชว้ี ดั ระดบั กลมุ 1. มเี วทชี มุ ชนแลกเปลย่ี นเรยี นรใู นหลายระดบั 2. มกี ลมุ องคก ร เครอื ขา ยทม่ี กี ารเรยี นรรู ว มกนั อยา งตอ เนอ่ื ง 3. มชี ดุ ความรู องคค วามรู ภมู ปิ ญ ญา ทปี่ รากฏเดน ชดั และเปน ประสบการณเ รยี นรขู อง ชมุ ชน ถกู บนั ทกึ และจดั เกบ็ ไวใ นรปู แบบตา ง ๆ
151111111622222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 4. การจดั ทำสารสนเทศเผยแพรค วามรู สารสนเทศ คือขอมูลตาง ๆ ที่ผานการกลั่นกรองและประมวลผลแลว บวกกับประสบการณ ความ เชย่ี วชาญทสี่ ะสมมาแรมป มกี ารจดั เกบ็ หรอื บนั ทกึ ไว พรอ มในการนำมาใชง าน การจดั ทำสารสนเทศ ในการจัดการความรู จะมีการรวบรวมและสรางองคความรูท่ีเกิดจากการปฏิบัติข้ึน มากมาย การจัดทำการสนเทศจึงเปนการสรางชองทางใหคนท่ีตองการใชความรูสามารถเขาถึง องคความรูได และกอใหเกิดการแบงปนความรูรวมกันอยางเปนระบบ ในการจัดเก็บเพ่ือใหคนหา ความรูคือไดงายขึ้น องคกรตองกำหนดสิ่งสำคัญที่จะเก็บไวเปนองคความรู และตองพิจารณถึง วธิ กี ารในการเกบ็ รกั ษา และนำมาใชใ หเ กดิ ประโยชนต ามตอ งการ องคก รตอ งเกบ็ รกั ษาสงิ่ ทอี่ งคก ร เรยี กวา เปน ความรไู วใ หด ที สี่ ดุ การจัดทำสารสนเทศ ควรจัดทำอยางเปนระบบ และควรเปนระบบที่สามารถคนหาและ สง มอบไดอ ยา งถกู ตอ งและรวดเรว็ ทนั เวลาและเหมาะสมกบั ความตอ งการ และจดั ใหม กี ารจำแนก รายการตา ง ๆ ทอี่ ยบู นพนื้ ฐานตามความจำเปน ในการเรยี นรู องคก รตอ งพจิ ารณาถงึ ความแตกตา ง ของกลุมคนในการคนคืนความรู องคกรตองหาวิธีการใหพนักงานทราบถึงชองทางการคนหาความรู เชนการทำสมุดจัดเก็บรายช่ือ และทักษะของผูเช่ียวชาญ เครือขายการทำงานตามลำดับชั้น การ ประชมุ การฝก อบรม เปน ตน สง่ิ เหลา นจ้ี ะนำไปสกู ารถา ยทอดความรใู นองคก ร วตั ถปุ ระสงคก ารจดั ทำสารสนเทศ 1. เพอื่ ใหม รี ะบบการจดั เกบ็ ขอ มลู และองคค วามรู อยา งเปน หมวดหมู และเหมาะสมตอ การใชง าน และสามารถคน หาไดต ลอดเวลา สะดวก งา ย และรวดเรว็ 2. เพอื่ ใหเ กดิ ระบบการสอื่ สาร การแลกเปลยี่ น แบง ปน และถา ยทอดองคค วามรรู ะหวา ง กนั ผา นสอื่ ตา ง ๆ อยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ 3. เพอ่ื ใหเ กดิ การเขา ถงึ และเชอ่ื มโยงองคค วามรู ระหวา งหนว ยงานทง้ั ภายในและภายนอก อยา งเปน ระบบ สะดวกและรวดเรว็ 4. เพ่ือรวบรวม และจัดเก็บความรูจากผูมีประสบการณ รวมถึงผูเชี่ยวชาญในรูปแบบ ตา ง ๆ ใหเ ปน รปู ธรรม เพอ่ื ใหท กุ คนสามารถเขา ถงึ ความรแู ละพฒั นาตนเองใหเ ปน ผรู ไู ด 5. เพ่ือนำเทคโนโลยีสารสนเทศ มาใชเปนเครื่องมือในการถายทอดระหวางความรูฝงลึก กบั ความรชู ดั แจง ทส่ี ามารถเปลย่ี นสถานะระหวา งกนั ตลอดเวลา ทำใหเ กดิ ความรใู หม ๆ
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444457 การเผยแพรค วามรู เปนการนำความรูที่ไดรับมาถายทอดใหบุคลากรในองคกรไดรับทราบ และใหมีความรู เพียงพอตอการปฏิบัติงาน การเผยแพรความรูจึงเปนองคประกอบหนึ่งของการจัดการความรู การ เผยแพรความรูมีการปฏิบัติกันมานานแลว สามารถทำใหหลายทางคือ การเขียนบันทึก รายงาน การฝก อบรม การประชมุ การสมั นา จดั ทำเปน บทเรยี นทงั้ ในรปู แบบของหนงั สอื บทความ วดิ ทิ ศั น การอภิปรายของเพ่ือนรวมงานในระหวางการปฏิบัติงาน การอบรมพนักงานใหมอยางเปนทางการ หองสมุด การฝกอบรมอาชีพและการเปนพี่เล้ียง การแลกเปลี่ยนเรียนรูในรูปแบบอ่ืน ๆ เชน ชมุ ชนนกั ปฏบิ ตั ิ เรอ่ื งเลา แหง ความสำเรจ็ การสมั ภาษณ การสอบถาม เปน ตน การถวา ยทอดหรอื เผยแพรค วามรู มกี ารพฒั นารปู แบบโดยอาศยั เทคโนโลยเี พอ่ื การสอื่ สาร และเทโนโลยมี กี ารกระจาย ไปอยางกวางขวาง ทำใหกระบวนการถายทอดความรูผานเทคโนโลยีโดยเฉพาะอินเตอรเน็ตไดรับ ความนยิ มอยา งแพรห ลายมากขน้ึ การเผยแพรค วามรแู ละการใชป ระโยชน มคี วามจำเปน สำหรบั องคก ร เนอื่ งจากองคก รจะ เรียนรูไดดีขึ้นเมื่อมีความรู มีการกระจายและถายทอดไปอยางรวดเร็ว และเหมาะสมท่ัวท้ังองคกร การเคลอ่ื นทขี่ องสารสนเทศและความรรู ะหวา งบคุ คลหนง่ึ ไปอกี บคุ คลหนง่ึ นนั้ จงึ เปน ไปไดโ ดยตง้ั ใจ และไมตั้งใจ
151111111822222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 กจิ กรรม 1. หากผเู รยี นเปน “คณุ อำนวย” ผเู รยี นมวี ธิ กี ระตนุ ใหเ พอื่ นเลา เรอ่ื งในเชงิ ลกึ เพอื่ แลกเปลยี นเรยี นรู รว มกนั ไดด ว ยวธิ ใี ด .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... 2. ความรทู จี่ ำเปน ในการแกป ญ หาหรอื พฒั นาตวั ผเู รยี นคอื อะไร และขอบขา ยความรนู น้ั มอี ะไรบา ง .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 3. การจดั ทำสารสนเทศเพอ่ื เผยแพรค วามรู ผเู รยี นคดิ วา วธิ ใี ดเผยแพรไ ดด ที ส่ี ดุ เพราะเหตใุ ด .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444459 เรอื่ งท่ี 4 : การฝก ทกั ษะกระบวนการจดั การความรู 1. กระบวนการจดั การความรดู ว ยตนเอง การจดั การความรดู ว ยตนเอง การจดั การความรดู ว ยตนเอง จะทำใหผ เู รยี นเรยี นรหู ลกั การอนั แทจ รงิ ในการพฒั นาตนเอง และจงู ใจตนเองใหก า วไปสกู ารพฒั นาคณุ ภาพชวี ติ และคณุ ภาพในการทำงาน เปน ผมู สี มั ฤทธผ์ิ ลสงู สดุ โดยการนำองคค วามรทู เ่ี ปน ประโยชนไ ปประยกุ ตใ ชใ นชวี ติ จรงิ และการทำงานไดอ ยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ และสามารถปรับตัวทันตอโลกยุคโลกาภิวัตน มีโอกาสแลกเปล่ียนเรียนรูประสบการณชีวิตและ ประสบการณก ารทำงานรว มกนั มที ศั นคตทิ ดี่ ตี อ ชวี ติ นเองและผอู นื่ มคี วามกระตอื รอื รน และเสรมิ สรา ง ทัศนคติท่ีดีตอการทำงาน นำไปสูการเห็นคุณคาของการอยูรวมกันแบบพ่ึงพาอาศัยกัน ชวยเกื้อกูล เรยี นรซู ง่ึ กนั และกนั กอ ใหเ กดิ การเปน ชมุ ชนแหง การเรยี นรู ในลกั ษณะของทมี ทมี่ ปี ระสทิ ธภิ าพ การจัดการความรูเปนเรื่องที่เริ่มตนที่คน เพราะความรูเปนสิ่งที่เกิดมาจากคน มาจาก กระบวนการเรยี นรกู ารคดิ ของคน คนจงึ มบี ทบาททง้ั ในแงข องผสู รา งความรแู ละเปน ผทู ใ่ี ชค วามรู ซง่ึ ถา จะมองภาพกวา งออกไปเปน ครอบครวั ชมุ ชน หรอื แมแ ตใ นหนว ยงาน กจ็ ะเหน็ ไดว า ทงั้ ครอบครวั ชุมชน หนวยงาน ลวนประกอบขึ้นมากจาคนหลาย ๆ คน ดังนั้น หากระดับปจเจกบุคคลมีความ สามารถในการจดั การความรู ยอ มสง ผลตอ ความสามารถในการจดั การความรขู องกลมุ ดว ย วธิ กี ารเรยี นรทู เ่ี หมาะสมเพอื่ ใหเ กดิ การจดั การความรดู ว ยตนเอง คอื ใหผ เู รยี นไดเ รมิ่ กระบวน การเรยี นรตู ง้ั แตก ารคดิ คดิ แลว ลงมอื ปฏบิ ตั ิ และเมอ่ื ปฏบิ ตั แิ ลว จะเกดิ ความรจู ากการปฏบิ ตั ิ ซงึ่ ผู ปฏิบัติจะจดจำท้ังสวนที่เปนความรูฝงลึกและความรูท่ีเปดเผย มีการบันทึกความรูในระหวางเรียนรู กิจกรรมหรือโครงการลงในสมุดบันทึก ความรูปฏิบัติท่ีบันทึกไวในรูปแบบตางๆ จะเปนประโยชน สำหรับตนเองและผูอ่ืนในการนำไปปฏิบัติแกไขปญหาที่ชุมชนประสบอยูใหบรรลุเปาหมาย และข้ัน สดุ ทา ย ใหผ เู รยี นไดพ ฒั นาปรบั ปรงุ สง่ิ ทก่ี ำลงั เรยี นรอู ยตู ลอดเวลา ยอ นดวู า ในกระบวนการเรยี นรนู น้ั มคี วามบกพรอ งในขน้ั ตอนใด กล็ งมอื พมั นาตรงจดุ นน้ั ใหด ี ทกั ษะการเรยี นรู เพอื่ จดั การความรใู นตนเอง ผูเรียนจะตองพัฒนาตนเอง ใหมีความสามารถและทักษะในการจัดการความรูดวยตนเอง ใหม คี วามรทู สี่ งู ขนึ้ ซงึ่ สามารถฝก ทกั ษะเพอ่ื การเรยี นรไู ดด งั นี้ ฝกสังเกต ใชสายตาและหูเปนเครื่องมือ การสังเกตจะชวยใหเขาใจในเหตุการณหรือ ปรากฏการณน นั้ ๆ ฝก การนำเสนอ การเรยี นรจู ะกวา งขนึ้ ไดอ ยา งไร หากรอู ยคู นเดยี ว ตอ งนำความรไู ปสกู าร
161111111022222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 แลกเปลี่ยนเรียนรูกับคนอื่น การนำเสนอใหคนอื่นรับทราบ จะทำใหเกิดการแลกเปล่ียนความรูกัน อยา งกวา งขวาง ฝก ตง้ั คำถาม คำถามจะเปน เครอื่ งมอื อยา งหนงึ่ ในการเขา ถงึ ความรไู ด เปน การตงั้ คำถาม ใหต นเองตอบ หรอื จะใหใ ครตอบกไ็ ด ทำใหไ ดข ยายขอบขา ยความคดิ ความรู ทำใหร สู กึ และรกู วา ง ยง่ิ ขนึ้ ไปอกี อนั เนอื่ งมาจากการทไ่ี ดศ กึ ษาคน ควา ในคำถามทส่ี งสยั นน้ั คำถามควรจะถามวา ทำไม อยา งไร ซงึ่ คำถามระดบั สงู แสวงหาคำตอบ ตอ งรวู า ความรู หรอื คำตอบทต่ี อ งการนนั้ มแี หลง ขอ มลู ใหค น ควา ไดจ าก ทไี่ หนบา ง เปน ความรทู อี่ ยใู นหอ งสมดุ ในอนิ เตอรเ นต็ หรอื เปน ความรทู อ่ี ยใู นตวั คน ทต่ี อ งไปสมั ภาษณ ไปสกดั ความรอู อกมา เปน ตน ฝก บรู ณาการเชอ่ื มโยงความรู เนอ่ื งจากความรเู รอ่ื งหนง่ึ เรอ่ื งใดไมม พี รมแดนกน้ั ความรนู นั้ สมั พนั ธเ ชอื่ มโยงกนั ไปหมด จงึ จำเปน ตอ งรคู วามเปน องคร วมของเรอ่ื งนนั้ ๆ อยา งยกตวั อยา งปยุ หมกั ไมเฉพาะแตมีความรูเร่ืองวิธีทำเทานั้น แตเชื่อมโยงการกำหนดราคาไวเพื่อจะขาย โยงไปท่ีวิธีใช ถา จะนำไปใชเ อง หรอื แนะนำใหผ อู นื่ ใช โยงไปถงึ บรรจภุ ณั ฑว า จะบรรจกุ ระสอบแบบไหน ทกุ อยา ง บรู ณาการกนั หมด ฝก บนั ทกึ จะบนั ทกึ แบบจดลงสมดุ หรอื เปน ภาพ หรอื ใชเ ครอ่ื งมอื บนั ทกึ ใด ๆ กไ็ ด ตอ ง บันทึกไว บันทึกไวปรากฏรองรอยหลักฐานของการคิดการปฏิบัติ เพ่ือการเขาถึงและการเรียนรูของ บคุ คลอน่ื ดว ย การฝกเขียน เขียนรายการของตนเองใหเปนประโยชนตอการเรียนรูของตนเองและผูอ่ืน งานเขยี นหรอื ขอ เขยี นดงั กลา วจะกระจายไปเพอ่ื แลกเปลย่ี นเรยี นรกู บั ผคู นในสงั คมทมี่ าอา นงานเขยี น ขน้ั ตอนการจดั การความรดู ว ยตนเอง ในการเรียนรูเพ่ือจัดการความรูในตัวเอง นอกจากวิเคราะหตนเองเพื่อกำหนดองคความรู ทจ่ี ำเปน ในการพฒั นาตนเองแลว นน้ั การแลกเปลยี่ นเรยี นรเู พอ่ื ใหไ ดม าซงึ่ ความรู เปน วธิ กี ารคน หา และเขา ถงึ ความรทู ง่ี า ยเปน การเรยี นรทู างลดั นน่ั คอื ดวู า ทอ่ี นื่ ทำอยา งไร เลยี นแบบ best practice และทำใหด กี วา เมอ่ื ปฏบิ ตั แิ ลว เกดิ ความสำเรจ็ แมเ พยี งเลก นอ ยกถ็ อื วา เปน best practice ในขณะนนั้ กระบวนการเรยี นรเู พอ่ื พฒั นาตนเองสามารถดำเนนิ การตามขนั้ ตอนตา ง ๆ ได ดงั นี้ 1. ขนั้ การบง ชค้ี วามรู ผเู รยี นวเิ คราะหตนเอง เพอ่ื รจู ดุ ออ น จดุ แขง็ ของตนเอง กำหนด เปา หมายในชวี ติ กำหนดแนวทางเดนิ ไปสจู ดุ หมาย และรวู า ความรทู จ่ี ะแกป ญ หาและพฒั นาตนเอง คอื อะไร 2. ข้ันสรางและแสวงหาความรู ผูเรียนจะตองตระหนักและเห็นความสำคัญของการ แสวงหาความรู เขา ถงึ ความรทู ตี่ อ งการดว ยวธิ กี ารทหี่ ลากหลาย แหลง เรยี นรทู ใ่ี ชใ นการแสวงหาความรู
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444461 ไดแ กก ารใชเ ทคโนโลยสี ารสนเทศ การแสวงหาความรจู ากผเู ชย่ี วชาญ ภมู ปิ ญ ญาทอ งถน่ิ และเพอ่ื น โดยยอมรบั ในความรคู วามสามารถซง่ึ กนั และกนั และตอ งใชท กั ษะตา ง ๆ เพอ่ื ใชใ นการสรา งความรู เชนฝกสังเกต ฝกการนำเสนอ ฝกการตั้งคำถาม ฝกการแสวงหาคำตอบ ฝกบูรณาการเช่ือมโยง ความรู ฝก บนั ทกึ และฝก การเขยี น 3. การจดั การความรใู หเ ปน ระบบ จดั ทำ่ สารบญั จดั เกบ็ ความรปู ระเภทตา ง ๆ ทจ่ี ำเปน ตอ งรแู ละนำไปใชเ พอ่ื การพฒั นาตนเอง การจดั การความรใู หเ ปน ระบบจะทำใหเ กบ็ รวบรวม คน หา และนำมาใชไ ดง า ย รวดเรว็ 4. ขนั้ การประมวลและกลนั่ กรองความรู ความรทู จี่ ำเปน อาจตอ งมกี ารคน ควา และ แสวงหาเพมิ่ เตมิ เพอ่ื ใหค วามรมู คี วามทนั สมยั นำไปปฏบิ ตั ไิ ดจ รงิ 5. การเขา ถงึ ความรู เมอื่ มคี วามรจู ากการปฏบิ ตั แิ ลว มกี ารเกบ็ ความรใู นรปู แบบตา ง ๆ เชนสมุดบันทึกความรู แฟมสะสมงาน วารสาร หรือใชเทคโนโลยีในการจัดเก็บรูปแบบเว็บไซด วดิ ที ศั น แถมบนั ทกึ เสยี ง และคอมพวิ เตอร เพอื่ ใหต นเองและผอู น่ื เขา ถงึ ไดง า ยอยา งเปน ระบบ 6. ขน้ั การแบง ปน แลกเปลยี่ นความรู ผเู รยี นตอ งเขา รว มกจิ กรรมแลกเปลย่ี นความรกู บั เพอ่ื น ๆ หรอื ชมุ ชน เพอ่ื เรยี นรรู ว มกนั อาจเปน ลกั ษณะของการสมั มนา เวทเี รอื่ งเลา แหง ความสำเรจ็ การศกึ ษาดงู าน หรอื แลกเปลยี่ นเรยี นรผู า นทางอนิ เตอรเ นต็ เปน ตน 7. ขนั้ การเรยี นรู ผเู รยี นจะตอ งนำเสนอความรใู นโอกาสตา ง ๆ เชน การจดั นทิ รรศการ การพบกลมุ การเขา คา ย หรอื การประชมุ สมั มา รวมทง้ั มกี ารเผยแพรค วามรผู า นชอ งทางตา ง ๆ เชน วารสาร เวบ็ ไซด จดหมายขา ว เปน ตน ความสำเรจ็ ของการจดั การความรดู ว ยตนเอง 1. ผเู รยี นเกดิ การเรยี นรตู ามแผนพฒั นาตนเองทไี่ ดก ำหนดไว 2. ผเู รยี นตระหนกั ถงึ ความรบั ผดิ ชอบในการพมั นาตนเองเพอื่ เรยี นรวู ชิ าตา ง ๆ อยา งเขา ใจ และนำมาใชป ระโยชนใ นชวี ติ ประจำวนั ได 3. ผเู รยี นมคี วามรทู ที่ นั สมยั เหมาะสมกบั สถานการณป จ จบุ นั สามารถปรบั ตวั ใหอ ยใู น สงั คมได
161111111222222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 ตวั อยา งการจดั การความรขู อง “เอก 009” คุณคงเคยไดยินคนพูดวา “ไมมีเวลา” น่ีเปนคำพูดท่ีแปลกมาก เปนคำพูดท่ีบอกถึง ความหมายในตัวของมันเอง โดยไมตองการคำอธิบายใด ๆ สำหรับเวลาแลว คนท่ีไมมีเวลาแลว คนทไี่ มม เี วลาคอื คนตาย ดงั นน้ั ถา คณุ ยงั หายใจ แสดงวา เวลายงั เดนิ อยู แตไ มต อ งเรง รบี เสยี จนมาก เกนิ ไป และควรรวู า ตอนไหนควรรบี และถา รบี แลว กต็ อ งทำใหด ี เพราะเวลาทค่ี นเราทำอะไรเรว็ ๆ มกั จะมากบั ความลวก ซง่ึ จะตอ งใชเ วลาในการเขา แกไ ขปญ หา ผมวเิ คราะหด ตู นเอง จงึ พบวา ทำไม 1 วนั ผมจงึ มเี วลาเพยี งนอ ยนดิ ปญ หาหลกั ๆ คอื ผมเสยี เวลาไปกบั การนอนตนื่ สาย เลม เกม ดทู วี ี เลน เนต็ และขเี้ กยี จนนั่ เอง ดงั นนั้ ผมจงึ คดิ วา วธิ แี กอ ยทู ตี่ วั เราเอง ผมจงึ รวู า เราควรทำในสงิ่ ทตี่ รง กนั ขา ม นนั่ คอื 1. ผมตน่ื เชา ตอนแรก ๆ อาจจะยากนดิ หนงึ่ เรมิ่ จากนอนกอ น 4 ทมุ ทกุ วนั รา งกาย จะต่ืนเอง 05.00 น. และเราก็ไมนอนสัปหงก แตใหตื่นเลย หรือถาเราไมมีแรงใจ หรือไมรูวา ตนื่ มาแลว จะทำอะไรดี ใหเ ราสำรว จเนต็ วา มกี จิ กรรมอะไรดี ๆ ทเ่ี ราไปรว มตอนเชา ได และนดั กลมุ ผทู จ่ี ะทำกจิ กรรมในตอนเชา ทำใหเ รามแี รงจงู ใจในการตนื่ นอนเชา กจิ กรรมทผี่ มทำเปน ประจำ คอื ปน จกั รยาน หรอื อาจไปวงิ่ ตอนเชา เพอื่ หากลมุ เพอื่ นใหม ๆ กลมุ เพอ่ื นใหม ๆ คงนา จะไมใ ชร นุ เดยี ว กนั แตเ ปน ผใู หญท เ่ี ราจะสามารถคยุ และแลกเปลย่ี นประสบการณก ารทำงาน แลว เรากจ็ ะไดค วามรู อะไรอกี เยอะ เปรยี บเหมอื นการเรยี นรทู ไ่ี มห ยดุ นงิ่ ยงิ่ รจู กั คนมากขน้ึ เรากจ็ ะไดป ระสบการณต า ง ๆ จากคนที่รูจักมากมาย วาเคาเคยเปนอะไร ทำอะไรมา บางคร้ังคนที่เราอยากไปรวมกิจกรรมดวย อาจจะสรางความเปล่ียนแปลงในชีวิตเราได เชนเคาอาจจะกำลังตามหาคนท่ีมีความสามารถ บางอยาง แลวบังเอิญไดมาเจอกันตอนออกกำลังกาย ซ่ึงผมเองก็ไดประโยชนจากตรงน้ีเยอะมาก ซง่ึ การทเ่ี ราไดท ปี่ รกึ ษาแบบความเปน เพอ่ื น ทำใหม คี วามจรงิ ใจ และไดร บั คำปรกึ ษาฟรี เรอ่ื งบางอยา ง เราคน หาจากเอกสาร จากอนิ เตอรเ นต็ ไมเ จอ แตก ลบั ไปเจอเอางา ย ๆ ตอนออกกำลงั กาย นน่ั เพราะ เราได เจอผูคนมากมายท่ีพรอมจะเปนมิตร และแลกเปลี่ยนประสบการณกัน นำพาซ่ึงโอกาส อนั มากมายชกั นำเราไปสอู นาคตทด่ี ี และเราตอ งพาตวั เราไปออกไปหามนั กอ น 2. เลกิ เลน เกม เกมไมว า จะเปน offline หรอื online กไ็ มต า งกนั อาการตดิ เกมผมก็ เคยเปน วนั ๆ นง่ั คยุ แตเ รอ่ื งเกม ซอื้ หนงั สอื เกม การต นู จดจอ แตเ รอ่ื งเกม ผมสรปุ ออกมาวา เกม เปนกิจกรรมที่ส้ินเปลืองเวลามาก ๆ และประโยชนที่ไดชางนอยนิดจนไมคุมคาท่ีจะไปเสียเวลาเลน อาการตดิ เกมเหมอื นตดิ ยาเสพตดิ อยากเลน ตน่ื มากเ็ ลน กนิ เสรจ็ เลน ตอ หมดแรงกน็ อน ตนื่ มาก็ เลน อกี ชวี ติ แทบไมไ ดท ำอะไรเลย การเลกิ เลน เกมของผมโดยการทำงานใหม ากขน้ึ จนไมม เี วลาเลน เกม และยงิ่ ทำงานมากกย็ ง่ิ ไดเ งนิ มาก ผมจงึ ไมม เี วลาหนั หลงั กลบั ไปเลน เกมอกี มงุ มน่ั ทำงาน โลกจรงิ ๆ
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444463 หาเงินจริง ๆ ไมใชเงินในเกม หาเพื่อนจริง ๆ ที่คุยกันแบบเห็นหนาเห็นตา ทำอะไรท่ีมันเปนจริง สมั ผสั ได ไมใ ชโ ลกจอมปลอมทเ่ี ดก็ ๆ หลงใหล และถอนตวั ไมข น้ึ นอกจากการทำงานคอื การออก กำลังกาย และไดไปเท่ียวดวยกัน น่ันคือ การปนจักรยานทางไกล เพราะเราตองซอมปนเพื่อไป ออกทรปิ ทางไกล ตอนทผ่ี มเลกิ เลน เกม เปน ชว งทผี่ มไมร สู กึ ตวั วา ผมเลกิ เลน แตผ มมารสู กึ ตวั อกี ครง้ั กต็ อนทผ่ี มไมค ดิ จะกลบั ไปเลน มนั อกี แลว เพราะการทผี่ มไดอ อกไปพบปะพดู คยุ กบั กลมุ เพอ่ื นใหม ๆ คนจรงิ ๆ ไดท ำกจิ กรรมในโลกแหง ความเปน จรงิ รว มกนั มนั ดกี วา โลกของเกมเยอะเลย และผมคดิ วา ถา เดก็ ๆ ทกุ คนถา ไดม โี อกาสไปทำกจิ กรรมทสี่ นกุ สนานกบั เพอ่ื นตา งวยั กน็ า จะชว ยใหห า งเหนิ จาก โลกของเกมได และคน พบตวั เองวา ยงั มกี จิ กรรมอกี เยอะแยะทดี่ กี วา การนง่ั เลน เกม 3. ดทู วี ี การตดิ ทวี ี หรอื ละคร หรอื เกมโชวช ว งดกึ เมอ่ื กอ นผมกต็ ดิ แบบตอ งดใู หไ ด แต ปจ จบุ นั ผมกแ็ ทบไมไ ดด ทู วี เี ลย 1 อาทติ ยด ไู มเ กนิ 3 ชวั่ โมง เพราะกจิ กรรมอนื่ ๆ นอกบา นและ การทำงานที่เราใสใจ เราใสความรับผิดชอบในงาน กลับถึงบานมีแรงเหลือ การดูทีวี เชนขาว กอ็ าจจะตดิ ตามเฉพาะชว งสรปุ ขา ว และขา วไหนทเ่ี จาะลกึ หรอื สนใจเปน พเิ ศษ ผมกจ็ ะคน เพมิ่ เตมิ จาก Internet 4. การเลนเน็ต มีหลายเว็บไซดท่ีใหความรูท่ีดี การหาความรูเพิ่มเติมใหกับตนเอง ผา นเนต็ มเี วบ็ บอรด อกี มากมายทม่ี คี วามรใู หเ ราเขา ไปขดุ ดกั จบั เอามาใช เพยี งแตเ ราตอ งรจู กั จำกดั เวลาในการเลน เนต็ และเลอื กอา นทม่ี สี าระ และมปี ระโยชนก บั เราจรงิ ๆ สงิ่ ทผี่ มหาความรจู ากเนต็ อยู ตลอด คอื การศกึ ษาภาษาองั กฤษ โดยการฟง เพลงทเี่ ราชอบ เราแปลไมอ อกเรากห็ าคำแปลในเนต็ และฝก รอ งไปดว ย การแปลเพลงตา ง ๆ และการฝก รอ งเพลง ชว ยพฒั นาทกั ษะดา นภาษาไดด เี ยยี่ ม ผมคดิ วา เปน บทเรยี นทด่ี ี สง่ิ ทผี่ มไมท ำในการเลน เนต็ คอื เลกิ เปด เวบ็ ทเ่ี กย่ี วกบั เกม การต นู ทกุ ชนดิ เลกิ ดดู วง เลกิ อา นขา วซบุ ซบิ นนิ ทา 5. ความขเี้ กยี จ สงิ่ นม้ี นั ฝง ตวั อยใู นมนษุ ยท กุ ตวั ตนทอ่ี บั จน แรน แคน เฝา คดิ ภาวนา ถงึ แตค วามสขุ สบาย ความร่ำรวย แตก ลบั ไมล งมอื อะไรเลย เฝา แตข อเงนิ หรือหวงั จะทำนอ ยแต ไดเยอะ ทำเร็ว ๆ ลวก ๆ แตไรซ่ึงคุณภาพ ความขี้เกียจเม่ือกอนผมก็มีข้ีเกียจนะ จนผมคิดวา ทำไมตอ งทำโนน ทำนด่ี ว ย เรากอ็ ยแู บบสกปรก ๆ ของเราไป ตวั เรารบั ได คนอนื่ จะรสู กึ ยงั ไงกช็ า ง ไมไ ดอ ยกู บั เรานี่ กป็ ลอ ยใหท อ่ี ยอู าศยั สกปรกรงุ รงั และเมผ่ื มเรม่ิ ทำงานจรงิ จงั เรมิ่ ใชช วี ติ ในโลกแหง ความเปนจริง เริ่มพบเจอผูคนมากข้ึนโดยเฉพาะคนท่ีประสบความสำเร็จในชีวิต ส่ิง ๆ หนึ่งที่เคา เหลา นน้ั มเี หมอื นกนั กค็ อื ความสะอาด คนทห่ี าเงนิ ไดเ ยอะ ๆ จะใชเ วลาสว นหนงึ่ ของชวี ติ เพอ่ื รกั ษา ความสะอาดพนื้ ทรี่ อบ ๆ ตวั เอง โดยคนเหลา นนั้ จะไมช อบความสกปรก ความไมเ ปน ระเบยี บ แต ถา ตอ งใหเ ขาอยกู บั คนสกปรก หรอื ไมม รี ะเบยี บ เคา จะยอมรบั ไมไ ด หากเราจะทำงานกบั เขา เรา กต็ อ งทำตวั เองใหส ะอาด เปน ระเบยี บ การปฏบิ ตั ติ วั งา ย ๆ ถา หากขเ้ี กยี จ กก็ ำจดั ความสกปรกออกไป แบง เวลาวนั ละ 30 นาที หรอื อาจจะเรมิ่ จากวนั ละ 10 นาทกี อ น โดยตงั้ ใจวา เวลา 10 นาทนี ี้
161111111422222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 จะเปน เวลาทพี่ เิ ศษทสี่ ดุ ในชวี ติ ของเราทกุ วนั คอื เราจะทำใหบ า นเราสะอาด เรมิ่ จาก 1 หอ งน้ำกอ น (ดเู หมอื นวา จะงา ยและเหน็ ผลเรว็ ) เทนำ้ ยาขดั หอ งน้ำ แลว ขดั ๆๆๆ ภายใน 10 นาที เรากจ็ ะรวู า งา ยมาก ทำทกุ วนั ยงั ไดเ ลย เมอื่ ขดั หอ งนำ้ แลว กเ็ กบ็ กวนดบา น เรม่ิ จากการจำกดั พนื้ ทกี่ อ น เชน 10 นาทตี อ ไปนี้ เราจะเกบ็ โตะ ทำงาน ซง่ึ เมอื่ ทำจรงิ ๆ แลว จะเกนิ 10 นาที แตผ มกม็ กั จะเกบ็ ตอ จนเสรจ็ แตป ญ หาสำคญั ของการเรมิ่ ตน เขา สกู ารเปน คนรกั สะอาด คอื เราตอ งรจู กั การจดั การ ตอ ง มเี ครอื่ งมอื เชน เพมิ่ ชน้ั วางของ ซอ้ื ถงั ขยะมาไวใ ช ถา อยากเกบ็ ของกห็ ากลอ ง หรอื ลงั มาใส อยา ปลอ ยเวลาใหผ า นไปกบั กจิ กรรมเดมิ ๆ เชน เลม เกม ดทู วี ี เลน เนต็ Chat ดดู วง เมอื่ อะไร ๆ รอบตวั สะอาดขน้ึ มา จติ ใจเรากจ็ ะแจม ใส และสมองปลอดโปรง มกี ะจติ กะใจทำงานให ไดมากข้ึน งานท่ีออกมาก็เปยมไปดวยคุณภาพ คุมกับเวลาที่เสียไป ที่ผมพูดมาน้ี เพราะผมทำได มากกวา 500,000 บาทตอ เดอื น
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444465 2. การสรปุ องคค วามรแู ละการจดั ทำสารสนเทศการจดั การความรดู ว ยตนเอง การสรุปองคความรู การจดั การความรู เรามงุ หา “ความสำเรจ็ ” มาแลกเปลยี่ นเรยี นรู เรามงุ หาความสำเรจ็ ใน จุดเล็ก ๆ จุดนอยตางจุดกัน นำมาแลกเปล่ียนเรียนรู เพ่ือใหเกิดการขยายผลไปสูความสำเร็จที่ ใหญข น้ึ องคค วามรเู ปน ความรจู ากการปฏบิ ตั ิ เรยี กวา “ปญ ญา” กระบวนการเรยี นรเู ปด โอกาสให ผเู รยี นเปน ผสู รา งความรดู ว ยตนเอง สงั เกตสงิ่ ทตี่ นอยากรู ลงมอื ปฏบิ ตั จิ รงิ คน ควา และแสวงหาความรู เพิ่มจนคนพบความจริง สรางสรรคเกิดเปนองคความรูและเกิดประสบการณใหม การเรียนรูแบบนี้ จะสงเสริมใหผูเรียนไดพัฒนาความสามารถในการคิด สูการปฏิบัติ และเกิด “ปญญา” หรือองค ความรเู ฉพาะของตนเอง องคความรูมีอยูอยางมากมาย การปฏิบัติงานจนประสบผลสำเร็จ รวมทั้งการแกปญหา ตาง ๆ ที่เกิดขึ้นในระหวางการทำงานที่สงผลใหงานสำเร็จลุลวงตามเปาประสงค ถือวาเปนองค ความรทู เ่ี กดิ ขน้ึ ทงั้ สนิ้ และเปน องคค วามรทู ม่ี คี า ตอ การเรยี นรทู ง้ั สนิ้ การสรปุ องคค วามรมู คี วามสำคญั ตอ กระบวนการจดั การความรเู ปน อยา งยง่ิ เพราะการสรปุ องคค วามรจู ะเปน การตอ ยอดความรใู หก บั ตนเองและผอู น่ื หากบคุ คลอนื่ ตอ งการความชว ยเหลอื ใน การแกป ญ หาบางเรอ่ื ง เราจะใชค วามรทู ม่ี อี ยชู ว ยเหลอื เพอ่ื นไดอ ยา งไร และเมอ่ื เราจะเรม่ิ ตน ทำอะไร เรารบู า งไหมวา มใี ครทำเรอ่ื งนมี้ าบา ง อยทู ไ่ี หนในชมุ ชนของเรา เพอ่ื ทเี่ ราจะทำงานใหส ำเรจ็ ไดง า ยขนึ้ และไมท ำผดิ ซำ้ ซอ น การดำเนนิ การจดั การองคค วามรู อาจตอ งดำเนนิ การตามขนั้ ตอนตา ง ๆ ดงั นี้ 1. การกำหนดความรหู ลกั ทจี่ ำเปน หรอื สำคญั ตอ งาน หรอื กจิ กรรมของกลมุ หรอื องคก ร 2. การเสาะหาความรทู ตี่ อ งการ 3. การปรบั ปรงุ ดดั แปลง หรอื สรา งความรบู างสว นใหเ หมาะตอ การใชง านของตน 4. การประยกุ ตใ ชค วามรใู นกจิ กรรมงานของตน 5. การนำประสบการณจ ากการทำงาน และการประยกุ ตใ ชค วามรมู าแลกเปลยี่ นเรยี นรู และสกดั ขมุ ความรู ออกมาบนั ทกึ ไว 6. การจดั บนั ทกึ “ขมุ ความร”ู และ “แกน ความร”ู สำหรบั ไวใ ชง าน และปรบั ปรงุ เปน ชดุ ความรทู ค่ี รบถว น ลมุ ลกึ และเชอ่ื มโยงมากขน้ึ เหมาะตอ การใชง านมากขน้ึ การจดั การความรเู พอ่ื ใหเ กดิ องคค วามรทู ตี่ อ งการ เรม่ิ จากการกำหนด “เปา หมายของงาน” นนั่ คอื การบรรลผุ ลสมั ฤทธิ์ ในการดำเนนิ การตามทก่ี ำหนดไว คอื
161111111622222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 1. การตอบสนอง คอื การสนองตอบความตอ งการของทกุ คนทเี่ กยี่ วขอ ง 2. การมนี วตั กรรม คอื 1) นวตั กรรมในการทำงาน 2) นวตั กรรมทางผลงาน 3. ขดี ความสามารถ คอื การมสี มรรถนะทเี่ กดิ จากการเรยี นรขู องตนเอง 4. ประสทิ ธภิ าพ คอื องคค วามรู หรอื คลงั ความรู การจัดทำสารสนเทศการจัดการความรูดวยตนเอง การจัดการความรูดวยตนเอง องคความรูก็ยังอยูในสมองคนในรูปของประสบการณจาก การทำงานที่ประสบผลสำเร็จนั้น เราตองมีการถอดองคความรูซึ่งอาจไหลเวียนองคความรูจาก คนสูคน หรือจากคนมาจัดทำเปนสารสนเทศในรูปแบบตาง ๆ เพื่อใหคนเขาถึงความรูไดงายและ นำไปสกู ารปฏบิ ตั ไิ ด โดยการนำความรูที่ไดมาจัดเก็บเปนหมวดหมูของความรู การช้ีแหลงความรู การสราง เคร่ืองมือในการเขาถึงความรู การกรองความรู การเชื่อมโยมความรู การจัดระบบองคความรูยัง หมายรวมถึงการทำใหความรูละเอียดชัดเจนขึ้น องคความรูอาจจัดเก็บไวในรูปแบบตาง ๆ เชน บนั ทกึ ความรู แฟม สะสมงาน เอกสารจากการถอดบทเรยี น แผน ซดี ี เวบ็ ไซด เวบ็ บลอ็ ก เปน ตน
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444467 3. กระบวนการจดั การความรดู ว ยการรวมกลมุ ปฏบิ ตั กิ าร กระบวนการจัดการความรูดว ยกลุมปฏบิ ัติการ ในยุคของการเปล่ียนแปลงที่รวดเร็วน้ัน ปญหาจะมีความซับซอนมากข้ึน เราจำเปนตอง มคี วามรทู หี่ ลากหลาย ความรสู ว นหนง่ึ อยใู นรปู ของเอกสาร ตำรา หรอื อยใู นรปู ของสอื่ อเิ ลก็ ทรอนกิ ส เชน เทป วดิ โี อ แตค วามรทู มี่ อี ยมู ากทสี่ ดุ คอื อยใู นสมองคน ในรปู แบบของประสบการณ ความจำ การทำงานทป่ี ระสบผลสำเรจ็ การำรงชวี ติ อยใู นสงั คมปจ จบุ นั จำเปน ตอ งใชค วามรอู ยา งหลากหลาย นำความรูหลายวิชามาเช่ือมโยง บูรณาการใหเกิดการคิด วิเคราะห สรางความรูใหมจากการแก ปญ หาและพมั นาตนเอง ความรบู างอยา งเกดิ ขนึ้ จากการรวมกลมุ เพอื่ แกป ญ หา หรอื พฒั นาในระดบั กลมุ องคก ร หรอื ชมุ ชน ดงั นนั้ จงึ ตอ งมกี ารรวบกลมุ เพอ่ื จดั การความรรู ว มกนั ปจ จยั ทท่ี ำใหก ารจดั การความรดู ว ยการรวมกลมุ ปฏบิ ตั กิ ารประสบผลสำเรจ็ 1. วฒั นธรรมและพฤตกิ รรมของคนในกลมุ คนในกลมุ ตอ งมเี จตคตทิ ดี่ ใี นการแบง ปน ความรซู ง่ึ กนั และกนั มคี วามไวเ นอื้ เชอื่ ใจกนั ใหเ กยี รตกิ นั และเคารพความคดิ เหน็ ของคนในกลมุ ทกุ คน 2. ผูนำกลุม ตองมองวาคนทุกคนมีคุณคา มีความรูจากประสบการณ ผูนำกลุมตอง เปน ตน แบบในการแบง ปน ความรู กำหนดเปา หมายของการจดั การความรใู นกลมุ ใหช ดั เจน หาวธิ กี าร ใหคนในกลุมนำเร่ืองที่ตนรูออกมาเลาสูกันฟง การใหเกียรติกับทุกคนจะทำใหทุกคนกลาแสดงออก ในทางสรา งสรรค 3. เทคโนโลยี ความรูที่เกิดจากการรวมกลุมปฏิบัติการเพื่อถอดองคความรู ปจจุบันมี การใชเ ทคโนโลยมี าใชเ พอ่ื การจดั เกบ็ เผยแพรค วามรกู นั อยา งกวา งขวาง จดั เกบ็ ในรปู ของเอกสารใน เวบ็ ไซด วดิ โี อ VCD หรอื จดหมายขา ว เปน ตน 4. การนำไปใช การตดิ ตามประเมนิ ผล จะชว ยใหท ราบวา ความรทู ไ่ี ดจ ากการรวมกลมุ ปฏิบัติมีการนำไปใชหรือไม การติดตามผลอาจใชวิธีการสังเกต สัมภาษณ หรือถอดบทเรียนผู เกี่ยวของ ประเมินผลจากการเปลี่ยนแปลงที่เกิดข้ึนในกลุม เชนการเปล่ียนแปลงทางดานความคิด ของคนในกลมุ พฤตกิ รรมของคนในกลมุ ความสมั พนั ธ ความเปน ชมุ ชนทรี่ วมตวั กนั เพอื่ แลกเปลยี่ น ความรกู นั อยา งสมำ่ เสมอ รวมทง้ั การพฒั นาดา นอนื่ ๆ ทส่ี ง ผลใหก ลมุ เจรญิ เตบิ โตขนึ้ ดว ย กระบวนการจดั การความรดู ว ยกลมุ ปฏบิ ตั กิ าร มขี นั้ ตอนดงั นี้ 1. การบง ชค้ี วามรู สำรวจปญ หา วเิ คราะหป ญ หาภายในกลมุ แยกปญ หาเปน ขอ ๆ เรยี ง ตามลำดบั ความสำคญั กำหนดความรทู ตี่ อ งใชใ นการแกป ญ หา ความรนู น้ั อาจอยใู นรปู ของเอกสาร หรอื อยทู ตี่ วั บคุ คลผทู เ่ี คยปฏบิ ตั ใิ นเรอ่ื งนน้ั และสำเรจ็ มาแลว
161111111822222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 2. การสรางและแสวงหาความรู เมื่อกำหนดองคความรูที่จำเปนในการแกปญหาหรือ พฒั นาแลว ทำการสำรวจและแสวงหาความรทู ตี่ อ งการจากหลาย ๆ แหลง 3. การจดั การความรใู หเ ปน ระบบ นำขอ มลู ทไ่ี ดจ ากการแสวงหาความรู มาจดั ใหเ ปน ระบบเพอ่ื แยกเปน หมวดหมู เพอื่ ใหง า ยตอ การวเิ คราะหแ ละตดั สนิ ใจในการนำไปใช 4. การประมวลและกลน่ั กรองความรู ในยคุ ทส่ี งั คมเปลย่ี นแปลงไปอยา งรวดเรว็ และมี การนำเทคโนโลยมี าใชเ พอ่ื การเรยี นรแู ละการบรหิ ารจดั การมากขน้ึ ความรบู างอยา งอาจลา สมยั ใช แกป ญ หาไมไ ดใ นสมยั น้ี ตอ งมกี ารประมวลและกลน่ั กรองความรกู อ นนำมาใช ความรทู ผี่ า นการปฏบิ ตั ิ จนประสบผลสำเร็จมาแลว ถือเปนความรูที่สำคัญเน่ืองจากมีบทเรียนจากการปฏิบัติ และหาเปน ความรตู ามทเี่ ราตอ งการกส็ ามารถนำมาประยกุ ตใ ชใ นกลมุ ได 5. การเขา ถงึ ความรู สมาชกิ ในกลมุ ทกุ คนควรจะเขา ถงึ ความรไู ดท กุ คน เนอื่ งจากทกุ คน มีความสำคัญในการแกปญหา พัฒนา รวมท้ังเปนผูสรางพลังใหกับกลุม การแกปญหาไมได หมายความวา ผูนำกลุมคนเดียวสามารถแกปญหาไดหมด ทุกคนควรมีสวนรวมในการแกปญหา ความรูท่ีจำเปนในการแกปญหาหรือพัฒนากลุม ตองมีการจัดการใหทุกคนสามารถเขาถึงความรู ไดงาย หากเปนกลุมปฏิบัติการ การเขาถึงความรูไดงาย คือการแลกเปล่ียนเรียนรูในตัวคน การศกึ ษาดงู านกลมุ อนื่ การศกึ ษาหาความรจู ากเวบ็ ไซด หรอื การนำเอกสารมาใหส มาชกิ ไดอ า น 6. การแบงปนแลกเปล่ียนความรู ความรูสวนใหญจะอยูในสมองคนซ่ึงเปนผูปฏิบัติ ไมส ามารถถา ยทอดออกมาเปน ความรทู ชี่ ดั แจง ในรปู ของเอกสาร หรอื สอื่ อนื่ ๆ ทจ่ี บั ตอ งได การ แลกเปลี่ยนเรียนรูจึงมีความสำคัญอยางมากในการดึงความรูที่อยูในตัวคนออกมา เปนการตอยอด ความรใู หแ กก นั และกนั การแลกเปลย่ี นแบง ปน ความรรู ว มกนั ทำไดห ลายวธิ ี เชน การประชมุ สมั มนา การศกึ ษาดงู าน การเปน พเี่ ลย้ี งสอนงาน หรอื การรวมกลมุ ชมุ ชนนกั ปฏบิ ตั เิ ฉพาะเรอื่ งทส่ี นใจ 7. การเรยี นรู สมาชกิ ในกลมุ เกดิ การเรยี นรรู ว มกนั การไดแ ลกเปลย่ี นประสบการณก ถ็ อื เปนการเรียนรู น่ันคือเกิดความเขาใจและมีแนวคิดในการนำไปปรับใช หากมีการนำไปใชโดยการ ปฏิบัติจะสงผลใหผูปฏิบัติเกิดการเรียนรูมากยิ่งขึ้น เพราะในระหวางการปฏิบัติจะมีปญหาเขามาให แกไ ขเปน ระยะ ๆ การทำไปแกป ญ หาไป เปน การเรยี นรทู ด่ี ี และเมอ่ื ปฏบิ ตั จิ นเกดิ ผลสำเรจ็ อาจเปน ผลสำเรจ็ ทไ่ี มใ หญโ ต สำเรจ็ ในขน้ั ทห่ี นง่ึ หรอื ขนั้ ทส่ี อง กถ็ อื เปน ผลสำเรจ็ จาการปฏบิ ตั ทิ เ่ี ปน เลศิ หรอื best practice ของผปู ฏบิ ตั นิ น่ั เอง
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444469 4. การสรุปองคความรูและการจัดการทำสารสนเทศการจัดการความรูดวยการ รวมกลุมปฏิบัติการ การรวมกลุมปฏิบัติการ ในการปฏิบัติงานแตละคร้ัง กลุมจะตองมีการสรุปองคความรูเพ่ือจัดทำเปนสารสนเทศ เผยแพรค วามรใู หก บั สมาชกิ กลมุ และกลมุ อนื่ ๆ ทสี่ นใจในการเรยี นรู และเมอื่ มกี ารดำเนนิ การจดั หา หรือสรางความรูใหมจากการพัฒนาข้ึนมา ตองมีการกำหนดส่ิงสำคัญท่ีจะเก็บไวเปนองคความรู และตองพิจารณาถึงวิธีการในการเก็บรักษาและนำมาใชใหเกิดประโยชนตามความตองการ ซึ่งกลุม ตอ งจดั เกบ็ องคค วามรไู วใ หด ที ส่ี ดุ ไมว า จะเปน ขอ มลู ขา วสารสนเทศ การวจิ ยั การพฒั นา โดยตอ ง คำนงึ ถงึ โครงสรา งและสถานทหี่ รอื ฐานของการจดั เกบ็ ตอ งสามารถคน หาและสง มอบใหอ ยา งถกู ตอ ง มกี ารจำแนกหมวดหมขู องความรไู วอ ยา งชดั เจน การสรปุ องคค วามรดู ว ยการรวมกลมุ ปฏบิ ตั กิ าร การจดั การความรกู ลมุ ปฏบิ ตั กิ าร เปน การจดั การความรขู องกลมุ ทร่ี วมตวั กนั มจี ดุ มงุ หมาย ของการทำงานรวมกันใหประสบผลสำเร็จ ซ่ึงมีกลุมปฏิบัติการ หรือท่ีเรียกวา “ชุมชนนักปฏิบัติ” เกดิ ขน้ึ อยา งมากมาย เชน กลมุ ฮกั เมอื งนา น กลมุ เลย้ี งหมู กลมุ เลยี้ งกบ กลมุ เกษตรอนิ ทรยี กลมุ สัจจะออมทรัพย หรือกลุมอาชีพตาง ๆ ในชุมชน กลุมเหลานี้พรอมท่ีจะเรียนรูและแลกเปล่ียน ประสบการณซ ง่ึ กนั และกนั องคความรูจึงเปนความรูและปญญาท่ีแตกตางกันไปตามสภาพและบริบทของชุมชน การสรางองคความรูหรือชุดความรูของกลุมไดแลว จะทำใหสมาชิกกลุมมีองคความรูหรือชุดความรู ไวเ ปน เครอ่ื งมอื ในการพมั นางาน และแลกเปลย่ี นเรยี นรกู บั คนอนื่ หรอื กลมุ อนื่ อยา งภาคภมู ใิ จ เปน การตอยอดความรูและการทำงานของตนตอไปอยางไมมีที่สิ้นสุด อยางท่ีเรียกกวาเกิดการเรียนรู และพฒั นากลมุ อยา งตอ เนอ่ื งตลอดชวี ติ ในการสรุปองคความรูของกลุม กลุมจะตองมีการถอดองคความรูท่ีเกิดจากการปฏิบัติ การถอดองคค วามรจู งึ มลี กั ษณะของการไหลเวยี นความรู จากคนสคู น และจากคนสกู ระดาษ นน่ั คอื การองคค วามรมู าบนั ทกึ ไวใ นกระดาษ หรอื คอมพวิ เตอร เพอ่ื เผยแพรใ หก บั คนทส่ี นใจไดศ กึ ษาและ พฒั นาความรตู อ ไป ปจ จยั ทส่ี ง ผลสำเรจ็ ตอ การรวมกลมุ ปฏบิ ตั กิ าร คอื 1. การสรา งบรรยากาศของการทำงานรว มกนั กลมุ มคี วามเปน กนั เอง 2. ความไวว างใจซง่ึ กนั และกนั เปน หวั ใจสำคญั ของการทำงานเปน ทมี สมาชกิ ทกุ คนควร ไวว างใจกนั ซอื่ สตั วต อ กนั สอื่ สารกนั อยา งเปด เผย ไมม ลี บั ลมคมใน
171111111022222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 3. การมอบหมายงานอยางชัดเจน สมาชิกทุกคนเขาใจวัตถุประสงค เปาหมาย และ ยอมรบั ภารกจิ หลกั ของทมี งาน 4. การกำหนดบทบาทใหก บั สมาชกิ ทกุ คน สมาชกิ แตล ะคนเขา ใจและปฏบิ ตั ติ ามบทบาท ของตนเอง และเรียนรูเขาใจในบทบาทของผูอื่นในกลุม ทุกบทบาทมีความสำคัญ รวมทง้ั บทบาทในการชว ยรกั ษาความเปน กลมุ ใหม นั่ คง เชน การประนปี ระนอม การ อำนวยความสะดวก การใหก ำลงั ใจ เปน ตน 5. วธิ กี ารทำงาน สง่ิ สำคญั ทค่ี วรพจิ ารณา คอื 1) การส่ือความ การทำงานเปนกลุมตองอาศัยบรรยากาศ การส่ือความท่ีชัดเจน เหมาะสม ซงึ่ จะทำใหท กุ คนกลา เปด ใจ แลกเปลย่ี นความคดิ เหน็ และแลกเปลย่ี น เรยี นรซู งึ่ กนั และกนั จนเกดิ ความเขา ใจ และนำไปสกู ารทำงานทมี่ ปี ระสทิ ธภิ าพ 2) การตดั สนิ ใจ การทำงานเปน กลมุ ตอ งใชค วามรกู ารตดั สนิ ใจรว มกนั เมอื่ เปด โอกาส ใหส มาชกิ ในกลมุ แสดงความคดิ เหน็ และรว มตดั สนิ ใจแลว สมาชกิ ยอ มเกดิ ความ ผกู พนั ทจี่ ะทำใหส งิ่ ทตี่ นเองไดม สี ว นรว มตงั้ แตต น 3) ภาวะผนู ำ คอื บคุ คลทไ่ี ดร บั การยอมรบั จากผอู น่ื การทำงานเปน กลมุ ควรสง เสรมิ ให สมาชกิ ในกลมุ ทกุ คนไดม โี อกาสแสดงความเปน ผู เพอ่ื ใหท กุ คนเกดิ ความรสู กึ วา ได รบั การยอมรบั จะไดร สู กึ วา การทำงานรว มกนั เปน กลมุ นน้ั มคี วามหมาย ปรารถนา ทจี่ ะทำอกี 4) การกำหนดกติกาหรือกฎเกณฑตาง ๆ ท่ีจะเอ้ือตอการทำงานรวมกันใหบรรลุ เปา หมาย ควรเปด โอกาสใหส มาชกิ ไดม สี ว นรว มในการกำหนดกตกิ า หรอื กฎเกณฑ ทจ่ี ะนำมาใชร ว มกนั 6. การมสี ว นรว มในการประเมนิ ผลการทำงานของกลมุ ควรมกี ารประเมนิ ผลการทำงาน เปนระยะในรูปแบบทั้งไมเปนทางการและเปนทางการ โดยสมาชิกทุกคนมีสวนรวมในการประเมิน ผลงาน ทำใหสมาชิกไดรับทราบความกาวหนาของงาน ปญหาอุปสรรคท่ีเกิดขึ้น รวมทั้งพัฒนา กระบวนการทำงาน หรือการปรับปรุงแกไขรวมกัน ซึ่งในที่สุดสมาชิกจะไดทราบวาผลงานบรรลุ เปา หมาย และมคี ณุ ภาพมากนอ ยเพยี งใด
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444471 ตวั อยา ง การถอดองคค วามรชู มุ ชนอนิ ทรยี บ า นยางยวน บรบิ ทชมุ ชนบา นยางยวน หมทู ี่ 5 ตำบลดอนตรอ อำเภอเฉลมิ พระเกยี รติ จงั หวดั นคร ศรธี รรมราช เปน พนื้ ทร่ี าบกลมุ แบบลกู คลน่ื ประชาชนสว นใหญป ระกอบอาชพี ทำนาเปน หลกั อาชพี รองลงมาคอื การเลยี้ งสตั ว เชน เลยี้ งโค เปด ไก เปน รายไดเ สรมิ และมกี ารปลกู ผกั ไวเ พอื่ บรโิ ภคเอง จากสภาพความเปลี่ยนแปลงในสังคมยุคปจจุบันทำใหคนในบานยางยวนตองปรับเปล่ียนวิถีชีวิต มาพึ่งตนเองมากข้ึน แกนนำชุมชน ซึ่งเปนผูนำธรรมชาติเขามามีบทบาทพลักผันวิถีชีวิตชุมชนให ดขี น้ึ การประสบปญ หาจากภาวะเศรษฐกจิ ทำใหก ารลงทนุ ในการประกอบการทำนาสงู ขนึ้ ทง้ั ในเรอ่ื ง ของคานำ้ มัน คาปุย คายาปราบศัตรูพืช ซ่ึงมีผลกับเกษตรกร สวนหน่ึงท่ีมองเห็นไดชัดคือ การ เจ็บไขไดปวยของคนในชุมชน บานยางยวนมีกลุมองคกรตาง ๆ เกิดขึ้นมากมายสำหรับการใชแก ปญหาตาง ๆ ของสมาชิกในชุมชน ซึ่งเนนที่การประกอบอาชพี และคุณภาพชีวิตของคนในชุมชน ซงึ่ มแี กนนำ ชมุ ชนอยา งกลมุ แกนนำทเ่ี ขา รว มเวทเี สวนา และทมี งาน เขา มามบี ทบาทในการรวบรวม ประชาชนในพ้ืนที่มารวมคิดรวมทำกิจกรรมตาง ๆ ที่เปนประโยชนอยางมหาศาลใหกับคนในบาน ยางยวน หมทู ่ี 5 ตำบลตอนตรอ อำเภอเฉลมิ พระเกยี รติ กระบวนการแผนชมุ ชนพงึ่ ตนเองบา นยางยวน กลุมแกนนำท่ีเขารวมเวทีเสวนา เลาวาการจัดทำแผนชุมชนของบานยางยวนนั้น เร่ิมท่ี การจดั เกบ็ ขอ มลู บญั ชคี รวั เรอื นของหมบู า น แลว นำขอ มลู นน้ั มารว มวเิ คราะหเ พอื่ นำขอ มลู ทไ่ี ดม าใช ในการจัดทำแผนชุมชน สิ่งที่ปรากฏคือเร่ืองของคาใชจายของคนในชุมชนสวนใหญเกิดจากการ ประกอบอาชีพ และหน้ีสินสวนใหญก็เกิดขึ้นจากการประกอบอาชีพดวยเชนกัน เพราะบางครั้งใน การทำนาตอ งใชต น ทนุ สงู เมอื่ เจอกบั ปญ หาภยั ธรรมชาติ นาลม ทำใหเ ปน หนเ้ี ปน สนิ จากขอ มลู ทไ่ี ด กน็ ำมาจดั ทำเปน แผนชมุ ชน ซง่ึ จะเนน ทเ่ี รอื่ งของแผนการทำเกษตร ซงึ่ มผี ลโดยตรงกบั การประกอบ อาชพี ของคนในชมุ ชน สท่ิ ตี่ อ งทำกค็ อื การทำนาแบบอนิ ทรยี เพอื่ ลดตน ทนุ การผลติ ในเรอื่ งของปยุ มรี าคาแพง โดยตอ งการทจี่ ะขยายการทำนาแบบอนิ ทรยี ท งั้ หมบู า รน จากแผนการทำเกษตรของชมุ ชน ทำใหเ กดิ กลมุ องคก รตา ง ๆ ในชมุ ชนเกย่ี วกบั การประกอบอาชพี ทำนามากมาย นอกเหนอื จากการทำแผนเรอื่ งการทำนาแบบอนิ ทรยี แ ลว บา นยางยวนไดม กี ารทำเรอื่ งของ การปลกู ผกั ปลอดสารพษิ ปลกู กนิ เองในชมุ าชนกอ นทจี่ ะขายสตู ลาดนอกชมุ ชน โดยเนน การปลกู ทุกอยางที่กิน และกินทุกอยางท่ีปลูก ในการน้ีไดมีพื้นที่สำหรับใชเปนแปลงผักรวมของ ชุมชน โดยใชป ยุ อนิ ทรยี ท ำขนึ้ เองใชใ นแปลกผกั กลุมแกนนำท่ีเขารวมเวทีเสนวนาบอกกับทีมงานวา ในการจัดทำเวทีประชาคมจัดทำแผน
171111111222222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 ของหมบู า น ไดร บั ความรว มมอื จากองคก ารบรหิ ารสว นตำบลซง่ึ เขา มาสนบั สนนุ และหนว ยงานตา ง ๆ ทเี่ ขา มาหนนุ เสรมิ เพอื่ บรู ณาการแผนเขา กบั การทำงานของหนว ยงาน ทงั้ พฒั นาชมุ ชน เกษตร กศน. และสาธารณสขุ กลุมแกนนำท่ีเขารวมเวทีเสวนา และผูใหขอมูลไดพูดถึงเร่ืองสุขภาพชุมชน บอกวาการท่ี จะใหคนในชุมชนมีสุขภาพท่ีดีตองเริ่มที่การกิน และขาวซ่ึงเปนอาหารหลักตองเปนขาวท่ีปลอดภัย ตอคนในชุมชน เพราะฉะนั้นชุมชนตองผลิตขาวเองจึงจะไดขาวมีคุณภาพ และขาวที่มีคุณภาพนั้น จะเปน ผลดตี อ ตนเอง และลกู หลานของตนในชมุ ชน โดยจะเนน ใหค นในชมุ ชนปลกู ขา วสำหรบั บรโิ ภค เองไวห นง่ึ แปลงโดยทำนาแบบอนิ ทรยี เมอ่ื มแี ผนพฒั นาในเรอ่ื งเกษตรอนิ ทรยี หมบู า นกต็ อ งหาความรใู นเรอ่ื งน้ี โดยไดส ง แกนนำ เขา อบรมหาความรจู ากทต่ี า ง ๆ เชน เรอ่ื งการทำนาชวี ภาพ การทำปยุ หมกั การทำนำ้ หมกั ชวี ภาพ และการแลกเปลยี่ นเรยี นรเู พอ่ื นำมาปรบั ใชก บั กลมุ ไดเ หมาะสม กลมุ องคก รบา นยางยวน เร่ืองของกลุมและองคกรในบานยางยวนเปนเร่ืองท่ีโดดเดน เพราะการจัดต้ังนั้นสอดคลอง กบั วถิ ชี วี ติ และสามารถแกป ญ หาของคนในชมุ ชนไดเ ปน อยา งดี เชน ศนู ยข า วบา นยางยวน เปน องคก รของชมุ ชนมกี องทนุ ใหก ยู มื เพอื่ การผลติ ขา ว โดยเฉพาะ เนนเร่อื งการทำขาวอนิ ทรีย โดยจายเปนเมล็ดพันธใุ หกับสมาชกิ และเมือ่ สมาชิกขายผลผลิตก็นำเงนิ คา เมลด็ พนั ธมุ าคนื เพอ่ื ทศ่ี นู ยข า วจะไดน ำมาซอื้ เมลด็ พนั ธมุ าไวใ นศนู ยข า วตอ ไป นอกจากใหก ยู มื เมล็ดพันธุแลวศูนยขาวก็รับขายขาวใหกับสมาชิกอีกดวย จากการมีศูนยขาวทำใหประชาชนเปล่ียน จากการทำนาปม าเปน การทำนาปรงั ซงึ่ สามารถทำไดถ งึ 3 ครงั้ ตอ ป นอกจากมีศูนยขาวของหมูบานแลว บางยางยวนยังมีโรงสีขาวของชุมชนอีกดวย ซ่ึงเปน อกี กจิ กรรมหนง่ึ ทตี่ อบสนองคนในชมุ ชนไดด ี เพราะโรงสรี บั สขี า ว 3 ประเภท คอื ขา วกลอ ง ขา วซอ ม มอื และขา วขาว และมกี ารรบั สขี า วจากภายนอกชมุ ชนอกี ดว ย ซง่ึ โรงสจี ะมผี ลกำไรกน็ ำมาปน กำไร ใหก บั สมาชกิ โดยกำหนดวา สมาชกิ ของโรงสเี ปน สมาชกิ ทกุ คนทอี่ ยใู นหมบู า น บรหิ ารโดยศนู ยข า ว บา นยางยวน ทกุ คนในหมบู า นสามารถมาใชบ รกิ ารได บานยางยวนมีกลุมองคกรการเงินท่ีหลากหลาย ทุกกลุมเกิดข้ึนในหมูบาน จะมีองคกร การเงินของกลุมตามมา กลุมแกนนำท่ีเขารวมเวทีเสวนาบอกวา เปนการสรางนิสัยใหรักการอาน และเปน ทนุ สำหรบั การประกอบอาชพี ของคนในชมุ ชน การจดั ตงั้ กลมุ กองทนุ ตา ง ๆ นน้ั มที งั้ ทหี่ มบู า น จัดต้ังเองตามมติของประชาชนและกลุมองคกรที่หนวยงานภาครัฐมาหนุนเสริมใหมีการจัดต้ังเพ่ือ แกปญหาใหกับประชาชนกลุมกองทุนตาง ๆ ไดแก กองทุนขาว กองทุนอาหารและโภชนาการ กองทนุ เลย้ี งสตั ว กองทนุ ปลกู ผกั กองทนุ เลยี้ งโคยทุ ธศาสตร กองทนุ มะลิ กองทนุ พฒั นาอาชพี สตรี
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444473 กองทุนปุยหมัก กองทุนแผนแมบทชุมชน กองทุนสวัสดิการสาธารณสุข สัจจะวันละ 1 บาท ออมทรพั ยต น แบบและกองทนุ หมบู า น การเกิดกลุมองคกรการเงินเพื่อตอบสนองความตองการของชุมชนน้ัน เปนการเรียนรูใน เร่ืองของการประหยัดอดออม บางคนเปนสมาชิกในทุกกองทุน และบางคนก็เลือกที่จะเปนสมาชิก กองทุนตาง ๆ ท่ีสอดคลองกับวิถีการดำเนินชีวิตของตนเองและครอบครัว ซ่ึงนับไดวากลุมองคกร การเงนิ บา นยางยวนตอบสนองคนในชมุ ชนไดท กุ อาชพี กลุมแกนนำท่ีเขารวมเวทีเสวนา และสมาชิกบอกวา ทุกกลุมมีความโปรงใสตรวจสอบได เพราะความไวเนื้อเชื่อใจซ่ึงกันและกัน และการทำหลักฐานการเงินบัญชีท่ีชัดเจน หากขาดความ โปรง ใสคดิ วา คงอยไู มไ ด และจะขาดซง่ึ ความรกั และสามคั คไี มส ามารถทจ่ี ะทำกจิ กรรมใด ๆ ไดเ ลย ทกุ กลมุ มกี จิ กรรมทเี่ ชอื่ มโยงกนั เปน ลกู โซ พง่ึ พาซงึ่ กนั และกนั การดำเนินการกลุมขาวอินทรียน้ัน เช่ือมโยงกับกลุมปุยหมัก เช่ือมโยงกับกลุมเล้ียงโค เชอื่ มโยงกบั ศนู ยข า ว เชอ่ื มโยงกบั โรงสชี มุ ชน เรยี กวา ทกุ กจิ กรรมเชอ่ื มโยงกนั หมดอยา งลงตวั การสบื ทอดภมู ปิ ญ ญา การปฏิสัมพันธกันในระหวางชุมชน การรวมกิจกรรมตาง ๆ โดยเฉพาะกองทุนการเงิน ตา ง ๆ ของชมุ ชน ไดถ า ยทอดจากรนุ สรู นุ ดว ยวธิ กี ารปฏบิ ตั ริ ว มกนั ในเรอ่ื งของภมู ปิ ญ ญาทอ งถน่ิ ทม่ี ี อยูในชุมชนก็มีการถายทอดสูลูกหลานก็ดวยวิธีการสอนกับแบบตัวตอตัวตามแตผูเรียนจะสนใจ ไมว า จะเปน ดา นหตั ถกรรม การทำเครอ่ื งมอื เครอ่ื งใช ทใี่ ชใ นการทำมาหากนิ ของคนในชมุ ชน หรอื แมแ ตเ รอื่ งหมอพนื้ บา น หมอสมนุ ไพร กไ็ ดถ า ยทอดสคู นรนุ หลงั จากรนุ สรู นุ ไมม ที ส่ี นิ้ สดุ แมไ มไ ด ถา ยทอดเปน ลายลกั ษณอ กั ษร แตก ย็ งั มเี หลอื อยใู นชมุ ชนบา นยางยวน ความสมั พนั ธก ับหนว ยงานภาครฐั ประชาชนในบานยางยวนมีปฏิสัมพันธกับหนวยงานภาครัฐคอนขางดี สังเกตไดจากการ เกดิ กลมุ องคก รตา ง ๆ ในชมุ ชน ซงึ่ สว นใหญจ ะมหี นว ยงานภาครฐั คอยหนนุ เสรมิ ในเรอ่ื งตา ง ๆ ซงึ่ ทางชุมชนไมปฏิเสธในการที่จะรับสิ่งดี ๆ ท่ีทำใหเกิดการพัฒนาในชุมชนบานยางยวน เชน กลุม พฒั นาอาชพี สตรี โรงสชี มุ ชน กลมุ ออมทรพั ย กลมุ เลยี้ งโค ยทุ ธศาสตร กองทนุ แผนแมบ ทชมุ ชน สวสั ดกิ ารสาธารณสขุ หรอื แมแ ตก องทนุ หมบู า น และการทห่ี มบู า นไมป ฏเิ สธหนว ยงานภาครฐั ทลี่ ง ไปหนนุ เสรมิ ผเู ขา รว มเวทบี อกวา ทบ่ี า นยางยวนนนั้ หนว ยงานภาครฐั ไดล งมาอยา งตอ เนอ่ื ง คอย ตดิ ตามใหค ำแนะนำชว ยเหลอื ทกุ โครงการจะไดร บั คำแนะนำมาเจา หนา ทขี่ องหนว ยงานทมี่ าปฏบิ ตั ิ งานในพนื้ ฐาน นำความรตู า ง ๆ มาใหอ ยเู สมอมไิ ดข าด เรยี กไดว า ลงมาคลกุ คลอี ยใู นหมบู า นกว็ า ได
171111111422222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 สงิ่ ทอี่ ยากใหม ใี นหมบู า นยางยวน กลมุ แกนนำทเี่ ขา รว มเวทเี สวนา บอกวา อยากใหค นในบา นยางยวนหนั มาทำขา วอนิ ทรยี กนิ ขา วอนิ ทรยี เพราะจะทำใหส ขุ ภาพของคนในชมุ ชนดขี น้ึ ทกุ อยา งทท่ี ำสง่ิ ทดี่ ี ๆ คนในชมุ ชนตอ ง ไดร บั สงิ่ นน้ั กอ นทคี่ นทอี่ ยนู อกชมุ ชน มขี า วอนิ ทรยี มผี กั ปลอดสารพษิ มปี ลาจากธรรมชาติ ปลอด สารเคมี คนในชมุ ชนตอ งไดก นิ กอ นทจ่ี ะสง ขายโรงพยาบาล เพราะหากไมเ รมิ่ กนิ ทชี่ มุ ชนแตไ ปกนิ ท่ี โรงพยาบาลกเ็ หมอื นกบั ไมไ ดด แู ลสขุ ภาพของคนในชมุ ชน สารสนเทศการจดั การความรดู ว ยการรวมกลมุ ปฏบิ ตั กิ าร สารสนเทศการจัดการความรูดวยการรวมกลุมปฏิบัติการ หมายถึงการรวบรวมขอมูลที่ เปนประโยชนตอการพัฒนางาน พัฒนาคน หรือพัฒนากลุม ซึ่งอาจจัดทำเปนเอกสารคลังความรู ของกลมุ หรอื เผยแพรผ า นทางเวบ็ ไซด เพอื่ แบง ปน แลกเปลยี่ นความรู และนำมาใชป ระโยชนใ น การทำงาน ตวั อยา งของสารสนเทศจากการรวมกลมุ ปฏบิ ตั กิ าร ไดแ ก 1. บันทึกเร่ืองเลา เปนเอกสารท่ีรวบรวมเรื่องเลา ท่ีแสดงใหเห็นถึงวิธีการทำงานให ประสบผลสำเรจ็ อาจแยกเปน เรอ่ื ง ๆ เพอื่ ใหผ ทู ส่ี นใจเฉพาะเรอื่ งไดศ กึ ษา 2. บนั ทกึ ารถอดบทเรยี นหรอื การถอดองคค วามรู เปน การทบทวน สรปุ ผลการทำงานที่ จดั ทำเปน เอกสาร อาจจดั ทำเปน บนั ทกึ ระหวา งการทำงาน และหลงั จากทำงานเสรจ็ แลว เพอ่ื ใหเ หน็ วธิ กี ารแกป ญ หาในระหวา งการทำงาน และผลสำเรจ็ จากการทำงาน 3. วีซีดีเรื่องสั้น เปนการจัดทำฐานขอมูลความรูที่สอดคลองกับสังคมปจจุบัน ท่ีมีการ ใชเคร่ืองอิเล็กทรอนิกสอยางแพรหลาย การทำวีซีดีเปนเรื่องสั้น เปนการเผยแพรใหบุคคลไดเรียนรู และนำไปใชใ นการแกป ญ หา หรอื พฒั นางานในโอกาสตอ ไป 4. คูมือการปฏิบัติงาน การจัดการความรูท่ีประสบผลสำเร็จจะทำใหเห็นแนวทางของ การทำงานทช่ี ดั เจน การจดั ทำเปน คมู อื เพอ่ื การปฏบิ ตั งิ าน จะทำใหง านมมี าตรฐาน และผเู ขยี วขอ ง สามารถนำไปพฒั นางานได 5. อินเตอรเน็ต ปจจุบันมีการใชอินเตอรเน็ตกันอยางแพรหลาย และมีการสื่อสารแลก เปลี่ยนความรูผานทางอินเตอรเน็ตในเว็บไซดตาง ๆ มีการบันทึกความรูทั้งในรูปแบบของเว็บบล็อก เว็บบอรด และรูปแบบอ่ืน ๆ อินเตอรเน็ตจึงเปนแหลงเก็บขอมูลจำนวนมากในปจจุบัน เพราะคน สามารถเขา ถงึ ขอ มลู ไดอ ยา งรวดเรว็ ทกุ ที่ ทกุ เวลา
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444475 กจิ กรรม 1. การจัดการความรูดวยตนเองตองอาศัยทักษะอะไรบาง และผูเรียนมีวิธีการจัดการความรูดวย ตนเองอยา งไร ยกตวั อยา ง .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 2. องคค วามรทู ผ่ี เู รยี นไดร บั จากการจดั การความรดู ว ยตนเองคอื อะไร (แยกเปน ขอ ๆ) .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................
171111111622222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 3. ใหผ เู รยี นเขยี นเรอ่ื งเลา แหง ความสำเรจ็ และรวมกลมุ กบั เพอ่ื นทม่ี เี รอ่ื งเลา ลกั ษณะคลา ยกนั ผลดั กนั เลา เรอ่ื ง สกดั ความรจู ากเรอื่ งเลา ของเพอ่ื น ตามแบบฟอรม น้ี แบบฟอรมการบันทึกขุมคงามรูจากเร่ืองเลา ชอ่ื เรอ่ื ง ......................................................................................................................................................... ชอื่ ผเู ลา ......................................................................................................................................................... 1 เนอ้ื เรอ่ื งยอ ......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 2. การบนั ทกึ ขมุ ความรจู ากเรอื่ งเลา 2.1 ปญ หา ......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 2.2 วธิ แี กป ญ หา (ขมุ ความร)ู .................................................................................................. .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444477 2.3 ผลทเี่ กดิ ขน้ึ ............................................................................................................................ .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 2.4 ความรสู กึ ของผเู ลา / ผเู ลา ไดเ รยี นรอู ะไรบา ง จากการทำงานน้ี .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 3. แกน ความรู ......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................
171111111822222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 4. ใหผ เู รยี นจบั กลมุ 3-5 คน ไปถอดองคค วามรแู หลง เรยี นรใู นชมุ ชน และนำมาสรปุ เปน องคค วามรู โดยเรยี บเรยี งเขยี นเปน เรยี งความ คลา ยตวั อยา ง “การถอดองคค วามรชู มุ ชนอนิ ทรยี บ า นยางยวน” สรปุ องคค วามรกู ลมุ .................................................................................................................................. ทอ่ี ยแู หลง เรยี นรู .................................................................................................................................. ชอ่ื ผถู อดองคค วามรู 1. ............................................................................................................................ 2. ............................................................................................................................ 3. ............................................................................................................................ 4. ............................................................................................................................ 5 ............................................................................................................................ ประเดน็ การถอดองคค วามรู 1. สภาพบรบิ ทแหลง เรยี นรู 2. กระบวนบรหิ ารจดั การแหลง เรยี นรู 3. การสบื ทอดภมู ปิ ญ ญา 4. ปญ หาอปุ สรรค และแนวทางการพฒั นาแหลง เรยี นรู
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444479 แบบทดสอบหลังเรียน11111111111112222222222222333333333333344444444444445555555555555666666666666677777777777778888888888888999999999999900000000000001111111111111222222222222233333333333334444444444444555555555555566666666666667777777777777888888888888899999999999990000000000000111111111111122222222222223333333333333444444444444455555555555556666666666666777777777777788888888888889999999999999000000000000011111111111112222222222222111111111111122222222222223333333333333444444444444455555555555556666666666666777777777777788888888888889999999999999000000000000011111111111112222222222222 แบบทดสอบเรื่องการจัดการความรู คำชแี้ จง จงกาบาท x เลอื กขอ ทท่ี า นคดิ วา ถกู ตอ งทสี่ ดุ 1. การจดั การความรเู รยี กสนั้ ๆ วา อะไร ก. MK ข. KM ค. LO ง. QA 2. เปา หมายของการจดั การความรคู อื อะไร ก. พฒั นาคน ข. พฒั นางาน ค. พฒั นาองคก ร ง. ถกู ทกุ ขอ 3. ขอ ใดถกู ตอ งมากทสี่ ดุ ก. การจดั การความรหู ากไมท ำ จะไมร ู ข. การจดั การความรู คอื การจดั การความรขู องผเู ชยี่ วชาญ ค. การจดั การความรู ถอื เปน เปา หมายของการทำงาน ง. การจดั การความรู คอื การจดั การความรทู ม่ี ใี นเอกสาร ตำรา มาจดั ใหเ ปน ระบบ 5. ขนั้ สงู สดุ ของการเรยี นรคู อื อะไร ก. ปญ ญา ข. สารสนเทศ ค. ขอ มลู ง. ความรู
181111111022222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 5. ชมุ ชนนกั ปฏบิ ตั ิ (CoP) คอื อะไร ก. การจดั การความรู ข. เปา หมายของการจดั การความรู ค. วธิ กี ารหนงึ่ ของการจดั การความรู ง. แนวปฏบิ ตั ขิ องการจดั การความรู 6. รปู แบบของการจดั การความรตู ามโมเดลปลาทู สว น “ทอ งปลา” หมายถงึ อะไร ก. การกำหนดเปา หมาย ข. การแลกเปลยี่ นเรยี นรู ค. การจดั เกบ็ เปน คลงั ความรู ง. ความรทู ชี่ ดั แจง 7. ผทู ท่ี ำหนา ทกี่ ระตนุ ใหเ กดิ การแลกเปลย่ี นเรยี นรคู อื ใคร ก. คณุ เออื้ ข. คณุ อำนวย ค. คณุ กจิ ง. คณุ ลขิ ติ 8. สารสนเทศเพอื่ เผยแพรค วามรใู นปจ จบุ นั มอี ะไรบา ง ก. เอกสาร ข. วซี ดี ี ค. เวบ็ ไซด ง. ถกู ทกุ ขอ 9. การจดั การความรดู ว ยตนเองกบั ชมุ ชนแหง การเรยี นรมู คี วามเกย่ี วขอ งกนั หรอื ไม อยา งไร ก. เกยี่ วขอ งกนั เพราะการจดั การความรใู นบคุ คลหลาย ๆ คน รวมกนั เปน ชมุ ชน เรยี กวา เปน ชมุ ชนแหง การเรยี นรู ข. เกย่ี วขอ งกนั เพราะการจดั การความรใู หก บั ตนเองกเ็ หมอื นกบั จดั การความรใู ห ชมุ ชนดว ย ค. ไมเ กย่ี วขอ งกนั เพราะจดั การความรดู ว ยตนเองเปน ปจ เจกบคุ คล สว นชมุ ชนแหง การเรยี นรเู ปน เรอื่ งของชมุ ชน ง. ไมเ กย่ี วขอ งกนั เพราะชมุ ชนแหง การเรยี นรเู ปน การเรยี นรเู ฉพาะกลมุ เฉลย : 1) ข 2) ง 3) ก 4) ก 5) ค 6) ข 7) ข 8) ง 9) ก 10) ง
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย1000000111111222222333333144444481 แบบประเมนิ ตนเองหลงั เรยี น บทสะทอ นทไี่ ดจ ากการเรยี นรู 1. สงิ่ ทท่ี า นประทบั ใจในการเรยี นรรู ายวชิ าการจดั การความรู .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 2. ปญ หา / อปุ สรรคทพ่ี บในการเรยี นรรู ายวชิ าการจดั การความรู .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 3. ขอ เสนอแนะเพมิ่ เตมิ .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................
182 บทที่ 4 คิดเปน สาระสําคญั ทบทวนทําความเขาใจกับความเชื่อพื้นฐานของคนคิดเปนทางการศึกษาผูใหญและการ เช่ือมโยงไปสกู ารเรยี นรูเรื่องของการคิดเปน ปรัชญาคิดเปน การคิดแกปญหาแบบคนคิดเปน ศึกษาวิเคราะห ถึงลักษณะของขอมูล การคิดเปนและกระบวนการวเิ คราะหสังเคราะห ขอมูลการคิดเปน ทงั้ 3 ประการ คือ ขอมูลทางวิชาการ ขอมูลเกี่ยวกับตนเอง และขอมูลทางสภาวะแวดลอมทางสังคม โดยเนนท่ขี อมลู ดาน คณุ ธรรมจริยธรรม ซง่ึ เปนจุดเนน สาํ คัญของการคดิ การตัดสนิ ใจ แกปญหาของคนคิดเปน ผลการเรียนรูท ่ีคาดหวงั 1. อธิบายถึงความเชื่อพื้นฐานทางการศึกษาผูใหญข องคนคิดเปน และการเช่ือมโยงไปสกู าร เรยี นรูเ รื่องการคดิ เปน ปรัชญาคิดเปน การคิดแกปญหา อยางเปนระบบ แบบคนคิดเปนได 2. วิเคราะหจําแนกลักษณะของขอมูลการคิดเปนทงั้ 3 ดาน ที่นํามาใชประกอบการคิดและ การตัดสินใจ ทั้งขอมูลดานวิชาการ ขอ มลู เกยี่ วกับตนเอง ขอมูลเกยี่ วกบั สงั คมและสภาวะแวดลอม โดยเนนท่ี ขอมูลดานคุณธรรมจริยธรรมที่เกี่ยวของกับบุคคล ครอบครัว และชุมชน ที่เปนจุดเนนสําคัญของคนคิด เปน ได 3. ฝกปฏบิ ัตกิ ารคดิ การแกปญ หาอยา งเปนระบบ การคดิ เปน ทง้ั จากกรณีตัวอยา งและหรอื สถานการณจริงในชุมชน โดยนําขอมูลดานคุณธรรมจริยธรรม ซึ่งเปนสวนหนึ่งของขอมูลทางสังคมและ สภาวะแวดลอมมาประกอบการคิดการพัฒนาได ขอบขา ยเนอ้ื หา 1. ความเชื่อพื้นฐานทางการศึกษาผูใหญกับกระบวนการคิดเปน การเชื่อมโยงสปู รัชญาคดิ เปน และการคดิ การตดั สนิ ใจแกป ญ หาอยางเปนระบบแบบคนคิดเปน 2. ระบบขอมูล การจาํ แนกลกั ษณะของขอ มลู การเก็บขอมูล การวิเคราะห สังเคราะห ขอมูล ท้ังดานวิชาการ ดา นตนเอง และสังคมสภาวะแวดลอ ม โดยเนน ไปที่ขอมูลดา นคุณธรรมจริยธรรมท่เี กี่ยวของ กับบุคคล ครอบครัวและชุมชน เพื่อนํามาใชประกอบการตัดสินใจแกปญหาตามแบบอยางของคนคิดเปน 3. กรณีตัวอยาง และสถานการณจ ริงในการฝก ปฏิบัติเพ่ือการคิด การแกปญหาแบบคนคิดเปน
183 ขอ แนะนําการจัดการเรียนรู 1. คิดเปน เปนวิชาที่เนนใหผูเ รียนไดเรียนรูดวยการคิด การวิเคราะห และแสวงหาคําตอบดวยการ ใชกระบวนการทีห่ ลากหลายเปดกวาง เปนอิสระมากกวาการเรียนรูท ี่เนนเนือ้ หาใหทองจํา หรือมีคําตอบ สาํ เร็จรปู ใหโดยผเู รยี นไมต อ งคดิ ไมต อ งวิเคราะหเหตแุ ละผลเสยี กอน 2. ขอแนะนําวา กระบวรการเรียนรูใ นระดับมัธยมศึกษาตอนปลายนัน้ ผูเรียนสวนใหญผานการ เรียนมาจากหลักสูตร กศน. ระดับมัธยมศึกษาตอนตนมากอน คุน เคยกับกระบวนการกลุม การสานเสวนา หรือการอภิปรายถกแถลงมากอน พอจะใชการอธิบายเสริมการอภิปรายไดบาง แตถึงกระนัน้ ก็ควรจะใช กระบวนการกลุม การอภิปราย เพือ่ ใหเปนการฝกทักษะการคิดการวิเคราะหขอมูลอยูเ ปนประจําจนเกิดเปน นิสัย สามารถนํากระบวนการดังกลาวนี้ไปประยุกตใชกับการเรียนรูใ นรายวิชาอื่นๆ ในลักษณะเดียวกันได ดว ย ในเวลาเดยี วกนั กจ็ ะเปน การชว ยเพอ่ื นๆ ผูเรยี นบางคนทีย่ ังไมเคยมีประสบการณในการคิดการวิเคราะห มากอ นไดเรยี นรูดว ยความเขา ใจดียิ่งขึ้น 3. เนื่องจากเปนวิชาที่ประสงคจะใหผูเ รียนไดฝกการคิดการวิเคราะห เพือ่ แสวงหาคําตอบดวย ตนเองมากกวาทองจําเพือ่ หาความรูแ บบเดิม ครูและผูเ รียนจึงควรจะตองปฏิบัติตามกระบวนการทีแ่ นะนํา โดยไมขามขั้นตอนจะชวยใหก ารเรยี นรเู กดิ ข้นึ อยางมปี ระสิทธิภาพ
184 เรอ่ื งที่ 1 ทบทวนความเช่อื พ้นื ฐานทางการศกึ ษาผใู หญของคนคดิ เปน และการเชื่อมโยงไปสูปรัชญาคิดเปน การแกปญหาอยางเปนระบบของคนคิดเปน ในชวี ติ ประจําวนั ทกุ คนตองเคยพบกับปญหาตางๆ ไมวาจะเปน ปญ หาการเรยี น การงาน การเงนิ หรือแมแ ตการเลน กีฬาหรอื ปญหาอื่นๆ เชน ปญหาขัดแยงของเด็ก หรือปญหาการแตงตัวไปงาน ตางๆ เปนตน เม่ือเกดิ ปญหากเ็ กิดทุกข แตละคนก็จะมีวแี กไขปญหา หรือแกทกุ ขดวยวธิ ีการทแี่ ตกตางกนั ไป ซงึ่ แตละคน แตล ะวิธีการอาจเหมอื นหรือตา งกัน และอาจใหผลลัพธท่ีเหมอื นกนั หรอื ตางกันก็ได ทง้ั นีข้ น้ึ อยู กับพื้นฐานความเชื่อ ความรู ความสามารถและประสบการณข องบคุ คลนนั้ หรืออาจจะข้นึ อยกู บั ทฤษฎแี ละ หลักการของความเชื่อที่ตางกัน เหลานั้น “คิดเปน ” เปน กระบวนการคิดและตดั สนิ ใจแกป ญหาวธิ หี นง่ึ ของคนทาํ งาน กศน.ที่ทา น อาจารย ดร.โกวิท วรพิพฒั น อดตี อธิบดกี รมการศึกษานอกโรงเรยี นและอดตี ปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการได นําเสนอไวเปนทิศทางและหลักการสําคัญในการดําเนินงานโครงการการศึกษาผูใหญและการศึกษานอก โรงเรียนในสมัยนั้น และใชเปนปญหาสองนําทางในการจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ในระยะตอ มาดว ย “คดิ เปน” ตั้งอยบู นความเชื่อพน้ื ฐานทางการศึกษาผูใหญทเ่ี ปนหลักความจริงของมนุษยท่ีวา คนเรามีความหลากหลายแตกตางกัน แตทุกคนตองการความสุขเปนเปาหมายสูงสุด คน กศน.เช่ือวาปญหา หรอื ความทกุ ขเ ปนเรื่องธรรมชาติทเี่ กิดข้นึ ไดก ็สามารถแกไขได ความทกุ ขหรือปญหาเปน สง่ิ ทเี่ กดิ ข้ึนกับคน มากนอย หนักเบา ตางกันออกไป เมื่อเกิดปญหาหรือความทุกขคนเราก็ตองพยายามหาทางแกปญหาหรือ คลี่คลายความทุกขใหหมดไปใหความสุขกลับคืนมา ความสุขของมนุษยจะเกิดขึ้นไดตอเมื่อมนุษยกับสภาวะ แวดลอมท่ีเปนวิถชี ีวติ ของตนสามารถปรับตัวกับสภาวะแวดลอมใหกลมกลนื กันไดนี้ มนุษยตอ งรูจกั แสวงหาขอ มูลที่หลากหลายและเพียงพออยางนอย 3 ดา นดวยกัน คอื ขอมูลดา นวิชาการ ขอมลู เกยี่ วกับ ตนเอง และขอมูลเกี่ยวกับสภาวะแวดลอมทางสังคม ชุมชน นํามาวิเคราะหศึกษารายละเอียดอยางรอบคอบ และสงั เคราะหเพ่อื หาทางเลือกทดี่ ที ีส่ ดุ นํามาใชแกปญ หา ความเชอ่ื พน้ื ฐานของคนคดิ เปน หรอื ความเช่ือพน้ื ฐานทางการศกึ ษาผใู หญคอื อะไร? เพือ่ ใหผูเรยี นมีความเขา ใจและเขาถงึ “คดิ เปน” ไดอ ยา งลกึ ซ้งึ และชดั เจน ผูเรียนท่ีเคยเรียน เร่ือง “คดิ เปน” มากอนในระดับประถมศึกษาหรือระดับมัธยมศึกษาตอนตน ขอใหขามไปอานตอและรวม กจิ กรรมกระบวนการ ต้ังแต เรือ่ งที่ 2 ของบทน้ีเปน ตนไป สาํ หรบั ผเู รียนทยี่ งั ไมเ คยเรยี นเรอื่ ง “คิดเปน” มากอนในระดับประถมศึกษาและมัธยมศึกษา ตอนตน ขอใหรวมกันทําความเขาใจเรื่องความเชื่อพื้นฐานของคนคิดเปนหรือความเชือ่ พืน้ ฐานทางการศึกษา
185 ผูใหญเสียกอ น ทง้ั นเ้ี พราะกระบวนการ “คิดเปน” เนนการทําความเขาใจดวยกระบวนการคิดและสรางความ เขาใจดวยตนเองเปนหลัก ใหใชกรณีตัวอยางในแบบเรียนคิดเปน ระดับประถมศึกษาเปนเอกสาร ประกอบการสนทนาและรว มสรปุ แนวคดิ ดงั ตอ ไปน้ี ความเชอ่ื พน้ื ฐานทางการศึกษาผูใ หญ ปฐมบทของปรชั ญา “คิดเปน” ครั้งหนึ่ง ดร.โกวิท วรพิพัฒน อดีตปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ซึง่ เคยเปนอธิบดีกรมการ ศึกษานอกโรงเรียนมากอนเคยเลาใหฟงวามีเพื่อนฝรั่งถามทานวา ทําไมคนไทยบางคนจนก็จน อยูก ระตอบ เกาๆทํางานก็หนัก หาเชากินค่ํา แตเม่ือกลับบานยังมีแกใจน่งั เปา ขลยุ ตง้ั วงสนทนา สนุกสนาน เฮฮากับเพื่อน บานหรือโขกหมากรุกกับเพื่อน ไดอยางเบิกบานใจ ตกเย็นก็นั่งกินขาวคลุกน้ําพริก คลุกน้าํ ปลากับลูกเมีย อยางมีความสุขได ทานอาจารยตอบไปวา เพราะเขาคิดเปน เขาจึงมีความสุข มีความพอเพียง ไมทุกข ไม เดือดรอนทุรนทุรายเหมือนคนอื่นๆ เทานั้นแหละ คําถามก็ตามมาเปนหางวาว เชน ก็เจา “คิดเปน” มันคือ อะไร อยูทีไ่ หน หนาตาเปนอยางไร หาไดอยางไร หายากไหม ทําอยางไรจึงจะคิดเปน ตองไปเรียนจากพระ อาจารยท ศิ าปาโมกขห รอื เปลา คาเรียนแพงไหม มีคายกครูไหม ใครเปนครูอาจารยหรือศาสดา ฯลฯ ดูเหมือนวา “คดิ เปน” ของทานอาจารยจ ะเปนคําไทยงา ยๆ ธรรมดาๆ แตก็ออกจะลกึ ลา้ํ ชวนใหใ ฝห าคาํ ตอบยิง่ นกั “ คดิ เปน ” คอื อะไรใครรูบา ง มีทิศทางมาจากไหนใครเคยเห็น จะเรยี นราํ่ ทําอยา งไรใหคิดเปน ไมล อ เลน ใครตอบได ขอบใจเอย
186 รอรูป ประมาณป พ.ศ.2513 เปนตนมา ทานอาจารย ดร.โกวิท วรพิพฒั น และคณะไดนําแนวคิด เร่ือง “คิดเปน” มาเปนเปาหมายสําคัญในการจัดการศึกษาผูใหญหลายโครงการ เชน โครงการการศึกษา ผใู หญแ บบเบ็ดเสร็จ โครงการรณรงคเ พ่ือการรูหนังสือแหงชาติ โครงการการศึกษาประชาชนและการศึกษา ผูใหญขัน้ ตอ เนื่องเปน ตน*ตอมาทานยายไปเปนอธิบดีกรมวิชาการ ทานก็นําคิดเปนไปเปนแนวทางจัด การศึกษาสาํ หรับเดก็ ในโรงเรียนจนเปน ท่ียอมรับมากขนึ้ เพื่อใหการทําความเขาใจกับการคิดเปนงายขึ้น พอที่จะใหคนที่จะมามีสวนรวมในกระบวนการเรียนการสอนตามโครงการดังกลาวเขาใจและสามารถดําเนิน กิจกรรมการเรียนรใู หสอดคลอ งกับหลักการ “คิดเปน” ได จึงมกี ารนาํ เสนอแนวคิดเร่ือง ความเชอื่ พนื้ ฐานทาง การศึกษาผใู หญข ึน้ เปนครัง้ แรก โดยใชกระบวนการคิดเปน ในการทําความเขาใจกับความเชื่อพื้นฐานทาง การศึกษาผใู หญใหก บั ผทู ี่จะจดั กระบวนการเรยี นการสอนตามโครงการดังกลาวในรูปแบบของการ ฝกอบรม** ดวยการฝก อบรมผูรวมโครงการการศกึ ษาผใู หญแ บบเบด็ เสรจ็ และโครงการการศกึ ษาผูใ หญข้ัน ตอเนื่องระดับ 3-4-5 เปน ที่รูจ ักฮือฮากนั มากในสมัยน้ันผูเ ขารับการอบรมยังคงรําลกึ ถึงและนํามาใช ประโยชนจ นทกุ วนั น้ี เราจะมาทําความรูจักกับความเชื่อพื้นฐานทางการศึกษาผูใหญที่เปนปฐมบทของการคิดเปนกันบางดีไหม * นับเปนวิธีการทางการศกึ ษาทีส่ มัยใหมมากยังไมมีหนว ยงานไหนคเยทาํ มากอน ** ที่ใหวทิ ยากรท่ีเปนผจู ัดอบรมและผเู ขารับการอบรมมีสวนเรียนรูไปพรอ มๆ กันดวย กระบวนการอภปิ รายถกแถลงใน รปู กระบวนการกลุม มีการวเิ คราะหก รณีตวั อยางหลายเรื่อง ท่กี ําหนดขน้ึ นาํ เหตผุ ล และขอ คดิ เหน็ ของกลมุ มาสรุป สงั เคราะหอ อกมาเปน ความเชอ่ื พน้ื ฐานทางการศกึ ษาผใู หญ (สมัยนัน้ ) หรอื กศน. (สมยั ตอ มา) ผลสรปุ ของการอภิปรายถก แถลงไมว า จะเปนกลุมไหนกจ็ ะไดอ อกมาเปน ทิศทางเดียวกนั เพราะเปนสจั ธรรมทีเ่ ปนความจรงิ ในชวี ิต
187 การเรียนรูเร่ืองความเชือ่ พื้นฐานทางการศึกษาผูใ หญใหเขาใจไดดีผูเรียนตองทําความเขาใจดวยการรวม กิจกรรม การคิดวิเคราะหเรื่องราวตางๆ เปนขั้นเปนตอนตามลําดับ และสรุปความคิดเปนขั้นเปนตอนตามไป ดวย โดยไมตองกังวลวาคําตอบหรือความคิดที่ไดจะผิดหรือถูกเพียงใด เพราะจะไมมีคําตอบใดถูกทั้งหมด และไมมีคําตอบใดผิดทั้งหมด เมื่อไดรวมกิจกรรมครบตามกําหนดแลว ผูเรียนจะรวมกันสรุปแนวคิดเรื่อง ความเชื่อพื้นฐานทางการศึกษาผใู หญไ ด ดว ยตนเอง ตอไปนี้เราจะมาเรียนรูเรื่องความเชื่อพื้นฐานทางการศึกษาผูใ หญ เพื่อนําไปสูก ารสรางความเขาใจ เรือ่ งการคิดเปนรวมกันเริม่ ดวยการรวมกิจกรรมตางๆเปนขัน้ เปนตอนไป ตั้งแตกิจกรรมที่ 1 - 5 โดยจะมีครู รว มกจิ กรรมดว ย
188 กิจกรรมที่ 1 ครแู ละผเู รยี นนั่งสบายๆ อยูกนั เปนกลมุ ครูแจกใบงานท่ี 1 ทเี่ ปน กรณีตัวอยางเร่ือง “หลาย ชวี ติ ” ใหผ ูเรียนทุกคน ครูอธิบายใหผ ูเ รยี นทราบวา ครจู ะอานกรณีตวั อยา งใหฟ ง 2 เท่ียวชาๆ ใครที่พออานได บางก็อานตามไปดวย ใครที่อานยังไมคลองก็ฟงครูอานและคิดตามไปดวย เมื่อครูอานจบแลวก็จะพูดคุยกับ ผเู รยี นเชงิ ทบทวนถงึ เน้อื หาในกรณีตัวอยางเรอ่ื ง “หลายชวี ติ ” เพ่ือจะใหแ นใจวา ผเู รยี นทุกคนเขา ใจเนอ้ื หา ของกรณีตัวอยางตรงกันจากนั้นครูจึงอานประเด็น ซึ่งเปนคําถามปลายเปด (คําถามที่ไมมีคําตอบสําเร็จรูป) ที่ กาํ กบั มากบั กรณีตัวอยา งใหผ ูเรียนฟง ใบงานท่ี 1 กรณตี ัวอยา ง เร่ือง “หลายชีวติ ” หลายชวี ติ พระมหาสมชัย เปนพระนักเทศน มีประสบการณการเทศนมหาชาติกัณฑมทั รที ีม่ ชี ่อื เสียงเปน ที่ แพรหลายในหลายที่หลายภาคของไทย วดั หลายแหง ตองจองทานไปเทศนใหงานของวัดนั้นๆ เพราะญาติ โยมขอรอง และพระนักเทศนทั้งหลายก็นิยมเทศนรวมกับทานมหาสมชัยตั้งใจไววาอยากเดินทางไปเทศนที่ วดั ไทยในอเมริกาสักครั้งในชีวติ เพราะไมเคยไปตางประเทศเลย เจเกียว เปนนกั ธรุ กิจชน้ั นํา มีกจิ การหลายอยางในความดแู ล เชน กจิ การเสื้อผา สําเร็จรปู กจิ การ จาํ หนา ยสนิ คา โอท็อป กิจการสง ออกสนิ คาอาหารกระปอง กิจการจาํ หนา ยสินคา ทางอินเทอรเน็ต แตเจเกยี ว ไมม ลี ูกสบื สกลุ เลย ตัง้ ความหวงั ไวว าขอมีลกู สักคน แตก็ไมเ คยสมหวังเลย ลงุ แปน เปนเกษตรกรอาวุโส อายเุ กนิ 60 ปแลว แตยังแข็งแรง มีฐานะดี ชอบทํางานทกุ อยา ง ไมอยู นิ่ง ทํางานสวนตัว งานสังคม งานชวยเหลือคนอื่น และงานบํารุงศาสนา ลุงแปนแอบมีความหวังลึกๆ อยาก ไดป รญิ ญากติ ติมศกั ดิ์ จากมหาวทิ ยาลยั ราชภัฏสักแหง เพอื่ เก็บไวเปนความภูมิใจของตนเอง และวงศตระกูล เด็กหญงิ นวลเพญ็ เปนเดก็ หญิงจนๆ ตางจงั หวัดหางไกล ไมเคยเหน็ กรงุ เทพ ไมเคยเขาเมือง ไมเคยออกจาก หมบู านไปไกลๆ เลย ด.ญ. นวลเพ็ญคิดวาถามีโอกาสไปเที่ยวกรุงเทพสักครั้งคงจะดีใจและมีความสุขมาก ท่สี ดุ ทดิ แหวง บวชเปน เณรต้ังแตเลก็ เมื่ออายคุ รบบวชก็บวชเปนพระ เพิ่งสึกออกมาชวยพอทํานา ทิด แหวงตั้งความหวังไววาเขาอยากแตงงานกับหญิงสาวสาย ร่ํารวยสักคน จะไดมีชีวิตที่สุขสบาย ไมตองทํางาน หนกั เหมือนทเ่ี ปนอยูในปจ จุบัน ประเดน็ กรณีตัวอยางเรือ่ ง “หลายชวี ติ ” บอกอะไรบางเกี่ยวกบั ชวี ิตมนุษย
189 ครแู บงกลมุ ผูเ รียนออกเปน 2-3 กลมุ ยอ ย ใหผ เู รียนเลอื กประธานกลมุ และเลขานุการกลุม เพือ่ เปน ผูน าํ อภิปรายและผจู ดบนั ทึกผลการอภิปรายของกลุมและนําผลการอภปิ รายของกลมุ เสนอตอทีป่ ระชมุ ใหญ จากนน้ั ใหผ เู รยี นแตล ะกลุมอภิปรายถกแถลงเพื่อหาคําตอบตามประเด็นที่กําหนดให ครูติดตามสังเกต เหตุผลของกลุมหากขอมลู ยงั ไมเพยี งพอ ครูอาจชแี้ นะใหอภปิ รายเพม่ิ เตมิ ในสวนของขอมูลที่ยังขาดอยูได เลขานกุ ารกลุมบนั ทกึ ผลการพิจารณาหาคําตอบตามประเด็นทีก่ าํ หนด ใหเปน คาํ ตอบสน้ั ๆ ไดใ จความเทา นั้น และนําคําตอบนั้นไปรายงานในทป่ี ระชุมกลุมใหญ* * ในการประชุมกลุม ใหญ ผแู ทนกลมุ ยอ ยนําเสนอรายงาน ครบู นั ทึกขอคิดเห็นของกลมุ ยอยไวท่ี กระดาษปรฟู ซึ่งเตรยี มจดั ไวกอ นแลว เม่ือทุกกลมุ รายงานแลว ครนู ําอภิปรายในกลุมใหญถ ึงคําตอบของ กลุม ซี่งจะหลอมรวมบูรณาการคําตอบของกลุมยอยออกมาเปนคําตอบประเด็นอภิปรายของกรณีตัวอยาง “หลายชวี ติ ” ของกลมุ ใหญ จากนน้ั ครนู าํ สรปุ คาํ ตอบท่ไี ดเปน ขอ เขยี นทสี่ มบูรณข ึ้น และนําคาํ ตอบน้ันบันทกึ ในกระดาษปรฟู ติดไวใ หเ ห็นชดั เจน ตวั อยา งขอสรปุ ของกรณตี ัวอยาง เรอ่ื ง ตัวอยาง “หลายชวี ติ ” ปรากฏดงั ในกรอบดา น ขอสรปุ ผลการอภิปรายจากกรณตี วั อยางเรอื่ ง ขวามือ ตวั อยาง ขอสรุปนอี้ าจใกลเคียง กับขอสรุปของทานก็ได “หลายชวี ติ ” -------------- คนแตละคนมีความแตกตางกัน มีวิถีการดําเนินชีวิตที่ ไมเหมือนกัน แตทุกคนมีความตองการที่คลายกัน คือ ตองการประสบความสําเร็จ ซึ่งถาบรรลุตามตองการของ ตน คนน้ันกจ็ ะมคี วามสุข กรณีตวั อยา งเรอื่ ง “หลายชวี ติ ” เรม่ิ เปด ตัวออกมาเปนเรื่องแรก ผเู รยี นจะตองตดิ ตามตอไป ดว ยการทํากิจกรรมท่ี 2 ที่ 3 ที่ 4 ถงึ ท่ี 5 ตามลําดับ จึงจะพบคําตอบวา “ความเช่ือพ้นื ฐานทางการศึกษาผูใ หญ คืออะไรแน และจะเปนปฐมบทของ “การคิดเปน”อยา งไร พกั สกั ครูก อนนะ ** หากมีผเู รียนไมมากนกั ครอู าจไมตอ งแบงกลุมยอ ย ใหผ ูเรียนทกุ คนรวมอภปิ รายถกแถลง หรอื สนทนาแลกเปลีย่ น ความคดิ กนั ในกลมุ ใหญเ ลย โดยมีประธานหรือหวั หนา กลมุ เปนผนู ํา และมเี ลขานกุ ารกลุมใหญเ ปน ผูบนั ทึก (ครอู าจเปน ผูชว ยบนั ทึกได)
190 กิจกรรมที่ 2 ครูและผูเรียนนงั่ สบายๆ อยูกันเปนกลมุ ครูแจกใบงานที่ 2 ที่เปนกรณีตวั อยา ง เร่ือง “แปะ ฮง” ครูดําเนนิ กิจกรรมเชน เดยี วกบั การดาํ เนินงานในกจิ กรรมท่ี 1 ใบงานท่ี 2 กรณีตัวอยางเรอ่ื ง แปะฮง แปแะ ปฮะงฮง ทานขุนพิชิตพลพาย เปนคหบดีมีชือ่ เสียงมากในดานความเมตตากรุณาทานเปนคนทีพ่ รอมไปดวย ทรัพยสมบัติ ขาทาสบริวาร เกยี รติยศ ช่อื เสยี ง และสขุ กายสบายใจ ตาแปะฮง เปนชายจนี ชราตัวคนเดยี ว ขายเตา ฮวย อาศยั อยูทห่ี อ งแถวเล็กๆ หลังบานขุนพิชิต แปะฮงขายเตาฮวยเสร็จกลับบานตอนเย็นตกค่าํ หลักจากอาบน้ําอาบทากินขาวเสร็จก็นัง่ สี ซอเพลดิ เพลนิ ทกุ วนั ไป วันหนึง่ ทานขุนคิดวา แปะฮงดูมีความสุขดี แตถาไดมีเงินมากขึน้ คงจะมีความสุขอยางสมบูรณมาก ขนึ้ ทานขุนจงึ เอาเงินหนงึ่ แสนบาทไปใหแปะฮง จากนั้นมาเปนเวลาอาทิตยหนึง่ เต็มๆ ทานขุนไมไดยินเสียง ซอจากบานแปะฮงอีกเลย ทานขุนรูส ึกเหมือนขาดอะไรไปอยางหนึง่ เย็นวันทีแ่ ปดแปะฮงก็มาพบทานขุน พรอมกับนาํ เงินทีย่ งั เหลืออกี หลายหม่นื มาคืน แปะ ฮงบอกทา นขนุ วา “ผมเอาเงินมาคืนทานครับ ผสมเหนือ่ ยเหลือเกิน มีเงินมากก็ตองทํางานมากขึน้ ตองคอย ระวังรักษาเงินทอง เตาฮวยก็ไมไดขาย ตองไปลงทุนทางอื่นเพื่อใหรวยมากขึน้ อีกลงทุนแลวก็กลัวขาดทุน เหนอ่ื ยเหลือเกนิ ผมไมอ ยากไดเงนิ แสนแลว ครบั ” คืนนั้นทานขุนก็หายใจโลงอก เมื่อไดยินเสียงซอจากบานแปะฮง แทรกเขามากับสายลม ประเดน็ ในเรอ่ื งความสุขของคนในเรื่องนี้ ทา นไดแ นวคดิ อะไรบา ง? แนวทางการทํากิจกรรม 1. เลขานุการกลุมบนั ทกึ ความเห็นของกลมุ ที่รวมกนั อภปิ ราย ความเห็นอาจมีหลายคําตอบได 2. อาจเปรยี บเทยี บความเห็นหรอื คาํ ตอบของกลุม ผูเรยี นกับตัวอยา งขอสรุปทีน่ าํ เสนอวาใกลเ คียงกนั หรอื ไม เพียงใด 3. เลือกขอ คดิ หรือคําตอบของกลุม ที่คดิ วา ดที ่สี ุดไว 1 คําตอบ 4. คาํ ตอบท่กี ลุมคิดวาดีทีส่ ุด เลือกบันทึกไวคอื
191 ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ตัวอยาง ขอสรุปของกรณีตัวอยาง ตัวอยา ง เร่ือง “แปะ ฮง” ปรากฏในกรอบดา น ขอสรุปผลการอภปิ รายจากกรณีตวั อยา งเรอื่ ง ขวามือ ตัวอยางขอ สรุปน้อี าจ “แปะ ฮง” ใกลเคียงกับขอสรุปของทานก็ได ----------- เมือ่ คนมีความแตกตา งกัน แตทุกคนตางก็ตองการ ความสุข ดังนั้น ความสุขของแตละคนก็อาจไม เหมอื นกนั ตางกันไปตามสภาวะของแตละบุคคลที่ แตกตา งกนั ดวย
192 กิจกรรมท่ี 3 ครแู ละผูเรยี นนั่งสบายๆ อยูก ันเปนกลุม ครแู จกใบงานท่ี 3 ทีเ่ ปนกรณีตวั อยา ง เร่ือง “ธญั ญวดี” ครู ดาํ เนนิ กิจกรรมเชนเดียวกับการดําเนินงานในกิจกรรมที่ 2 ใบงานที่ 3 กรณตี วั อยางเรื่อง “ธัญญวดี” ธัญญวดี ธญั ญวดไี ดรบั การบรรจุเปน ครใู นโรงเรยี นมัธยมท่ตี า งจงั หวัด พอเปนครไู ด 1 ป กม็ อี ันเปน ตองยายเขามาอยูในกรุงเทพมหานคร โรงเรียนที่ธัญญวดียายเขามาทําการสอนเปนโรงเรียนมัธยม เชน เดยี วกัน แตม ีการสอนการศึกษาผูใหญ ระดับท่ี 3-4 และ 5 ในตอนเย็นอีกดว ย มาเมอื่ เทอมท่ีแลว ธญั ญวดี ไดรับการชักชวนจากผูอํานวยการใหสอนการศกึ ษาผูใหญในตอนเยน็ ธัญญวดี เห็นวา ตัวเองไมม ภี าระอะไร กเ็ ลยตกลงโดยไมตองคิดถึงเรื่องอน่ื ซ้ํายังจะมรี ายไดเพม่ิ ขึ้นอีกดวย แตธญั ญวดีจะคิดผดิ หรือเปลาไมทราบ เร่ิมตน จากเสียงกระแนะกระแหนจากครเู กาบางคน วา มาอยยู งั ไมทันไรกไ็ ดสอนภาคคํ่า สว นครูเกาที่สอนภาคคา่ํ ก็เลอื กสอนเฉพาะชั่วโมงตน ๆ โดยอา งวา เขามี ภารกิจที่บา น ธัญญวดยี งั สาว ยังโสด ไมมีภาระอะไรตองสอนชวั่ โมงทา ยๆ ทําใหธ ัญญวดีตองกลับบา นดึก ทกุ วัน ถึงบานกเ็ หนื่อย อาบน้ําแลวหลบั เปน ตายทกุ วัน การสอนของครูภาคคํา่ สวนใหญไ มค อยคาํ นงึ ถงึ ผูเรยี น เขาจะรบี สอนใหหมดไปช่ัวโมง หนึง่ ๆ เทา นั้น เทคนคิ การสอนที่ไดร ับการอบรมมา เขาไมนาํ พา ทาํ งานแบบขอไปที เชาชามเยน็ ชาม ธัญญวดี เห็นแลวกค็ ดิ วา คงจะรวมสังฆกรรมไมไ ด จงึ พยายามทุม เทกาํ ลงั กายกําลังใจและเวลา ทาํ ทกุ ๆ วถิ ที างเพ่ือหวัง จะใหครูเหลา น้นั ไดเอาเยย่ี งอยางของตนบางแตกไ็ มไ ดผ ลทกุ อยา งเหมอื นเดิม ธัญญวดีแทบหมดกําลงั ใจไมมี ความสุขเลย คิดจะยา ยหนไี ปอยูท ีอ่ ่นื มาฉกุ คิดวาที่ไหนๆ คงเหมือนๆกัน คนเราจะใหเหมือนกนั หมดทุกคน ไปไมไ ด ประเดน็ ถา ทา นเปน ธัญญวดี ทาํ อยา งไรจึงจะอยูในสังคมน้ันไดอยางมีความสุข
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266