สมุดทำมือและการเสริมปก

SukaJnednsaMPartleunessmonjit 2

วสั ดุและอุปกรณ์ท่ใี ช้ •เขม็ / ด้าย •กรรไกร/ คัตเตอร์ • ไม้บรรทัด •กระดาษ ขนาด A4 •ดนิ สอ • ท่ีหนีบกระดาษ SukaJnednsaMPartleunessmonjit 3

วธิ กี ารเยบ็ สมดุ ทามือ 1. นากระดาษ ขนาด A4 จานวน 25 แผ่น หรอื มากกวา่ นัน้ หากตอ้ งการความหนาของเล่ม SukaJnednsaMPartleunessmonjit 4

2. ทาการวดั หรือพบั ครง่ึ กระดาษ ตัดกระดาษและจดั เรยี ง แผน่ กระดาษให้เสมอกันทั้ง 4 ด้าน ใช้ทีห่ นีบกระดาษหนบี ไว้ SukaJnednsaMPartleunessmonjit 5

3. จดุ ตามตาแหนง่ ทต่ี อ้ งการเพื่อเจาะรูโดยห่างกัน ประมาณชอ่ งละ 1นิ้ว ถึง 1 น้ิวครึ่ง ต่อ 1ชอ่ ง SukaJnednsaMPartleunessmonjit 6

4. ทาการเจาะรดู ้วยเครอ่ื งเจาะกระดาษหรือถา้ ไม่มสี ามารถใช้เขม็ เจาะไดแ้ ต่ จะตอ้ งทาการเจาะให้ตรงกันทุกรู SukaJnednsaMPartleunessmonjit 7

5. นาเขม็ ทร่ี อ้ ยด้ายแลว้ มาเยบ็ ลงกระดาษท่ีทาการ เจาะรูไว้โดยเร่มิ เยบ็ สอดลงชอ่ งท่ี 2 สอดขนึ้ ช่องที่ 3 สอดลงชอ่ งท่ี 4 สอดขึ้นชอ่ งท่ี 3 ขา้ มไปสอดลงชอ่ งท่ี 1 จากน้นั สอดเข็มข้นึ มาช่องท่ี 2 ทาการผูกด้ายให้ครอ่ มเส้นด้าย และมดั ปมให้ลงรทู ีเ่ จาะ ไว้ ทาการตดั เส้นดา้ ยใหเ้ หลือประมาณ 1 มิลลเิ มตร SukaJnednsaMPartleunessmonjit 8

SukaJnednsaMPartleunessmonjit 9

Library • sukanda1987@gmail.com

Library • sukanda1987@gmail.com

SukaJnednsaMPartleunessmonjit 12

เปน็ วิธกี ารบารงุ รักษาสภาพหนังสอื ปกอ่อนของหอ้ งสมุดมหาวทิ ยาลยั คอร์แนล ประเทศ สหรฐั อเมรกิ า โดย จอห์น ดีน ผอู้ านวยการฝา่ ยสงวนและบารุงรักษารักษาวัสดุสารสนเทศ มหาวิทยาลัยคอรแ์ นล (Preservation & Collection Maintenance Department, Cornell University, New York, USA.) เปน็ ผู้คดิ รเิ ร่ิม และโดยท่บี รรณารักษข์ องสานกั หอสมุด มหาวทิ ยาลยั บรู พาได้รับทนุ จากมหาวทิ ยาลยั คอรแ์ นลให้เข้ารับการฝึกอบรมหลักสูตรการสงวนและบารงุ รักษาวัสดุสารสนเทศ หอ้ งสมดุ ณ มหาวทิ ยาลยั คอรแ์ นล จึงได้นาวธิ กี าร Stiffening ดงั กล่าวมาประยุกต์และเลือกใช้วัสดทุ ่ี เหมาะสมและหาไดส้ ะดวกภายในประเทศ โดยสงวนรักษาหนงั สือปกอ่อนทง้ั หมดของสานกั หอสมุด มหาวทิ ยาลัยบรู พา ด้วยวิธีการน้ี ทง้ั น้ี Stiffening เป็นวธิ ีการเสรมิ ปกให้กับหนังสอื ปกอ่อนเพ่ือให้เปน็ ปกแขง็ เปล่ยี นสภาพหนงั สือจากความอ่อนตัวของรูปเล่มให้มีความคงทนแขง็ แรงเหมาะสมกับ ลักษณะการใหบ้ ริการในห้องสมุด วิธกี ารน้มี ีวิธีการทาทีไ่ ม่ยุ่งยากซับซอ้ น ตน้ ทนุ การผลติ ดา้ นวสั ดุ และเวลาในการปฏิบัติงานต่า แต่ผลผลิตของงานมีคณุ ภาพสงู สมควรทหี่ อ้ งสมุดตา่ ง ๆ ควรจะนา วิธีการน้ีไปใชบ้ ารงุ รักษาหนงั สือของห้องสมุดอย่างยิ่ง SukaJnednsaMPartleunessmonjit 13

วัสดแุ ละอุปกรณ์ท่ใี ช้ - กระดาษแขง็ ทาปก - ไม้เนยี น / แปรงทางกาว - ผ้าฝา้ ย - กาว (PVA) - คดั เตอร์ - กรรไกร - แผ่นพลาสตกิ - ไม้อดั แผ่นเล็ก - แท่นน้าหนกั SukaJnednsaMPartleunessmonjit 14

วธิ กี ารเสรมิ ปกแข็ง (Stiffening) 1. ตัดกระดาษแข็งให้มขี นาดกวา้ งและสูงกวา่ หนงั สือ จานวน 2 ช้นิ พกั รอไว้ 2. ตัดผา้ ฝ้าย ให้มีขนาดความกว้าง 2 ซม. และยาวมากกวา่ ความสูงของหนังสอื 2 ซม. พักรอไว้ SukaJnednsaMPartleunessmonjit 15

3. รีดปกตามแนวบานพบั ของหนงั สอื ทั้งปกหน้าและหลงั 4. ใชแ้ ปรง ทากาวลงบนผ้าฝ้าย แลว้ ติดผา้ ฝา้ ยลงระหวา่ ง บานพับด้านในของปกหน้ากบั ตัวเลม่ หนงั สอื SukaJnednsaMPartleunessmonjit 16

5. นาปกทเ่ี ตรียมไว้ตามขอ้ 1 มาทากาว พยายามรดี กาว ใหเ้ รยี บและมีความสม่าเสมอมากท่ีสุด 6. นากระดาษแข็งท่ที ากาวไว้วางบนตวั เลม่ โดยใหด้ า้ นทท่ี ากาวอยดู่ ้านบน เว้นระยะห่างจากรอ่ งบานพับระหวา่ งปกกับ ตวั เล่มประมาณ 2 มม. SukaJnednsaMPartleunessmonjit 17

7. วางหนงั สือทเ่ี ข้าปกแข็งเรียบรอ้ ยแลว้ บนแผ่นพลาสตกิ ใชแ้ ผน่ ไม้อดั หรอื หนังสือเล่มใหญ่ ๆ วางทับลงไป 8. เมื่อกาวแห้งดแี ล้ว นาหนังสือมาเจยี นขอบปกและเศษผา้ ฝา้ ยท่เี กินจากรปู เล่มหนังสอื ออกด้วยการใช้กรรไกรหรือคตั เตอร์ SukaJnednsaMPartleunessmonjit 18

SukaJnednsaMPartleunessmonjit 19

นางสาวสุกานดา ปลมื้ จติ ต์ นางสายพณิ ธนกลุ ชน นางไพรศรี อารมณ์ช่ืน นายศักดิ์สิงห์ งามสง่า Library นางจิตตมิ า พลคิ ามินทร์ นางสาวอรุณี สังขน์ วม