บัญชีร่วมค้าฯ-07-64

ครู วชิ าการบัญชรี ว่ มคา้ และฝากขาย รหัสวชิ า 20201-2104 หนว่ ยที่ 7 การบัญชเี กยี่ วกบั การฝากขายสนิ คา้ และวธิ สี ง่ สนิ คา้ ไปฝากขาย 098-2184324 ID: 098-2184324 สอนโดย อ.พัชรพร มากมณี



ตามมาตรฐานการบญั ชีฉบบั ท่ี 18 เรื่อง รายได้ กล่าวว่า สินค้า หมายรวมถึงสินค้าที่กิจการผลิตหรือที่ซื้อมาเพ่ือขาย ต่อ เช่น สินค้าที่ซื้อมาโดยกิจการค้าปลีก หรือ ที่ดินและอสงั หาริมทรพั ยท์ ่ีกิจการถือครองไว้ เพื่อขายส่วนการขายสินค้าให้ตวั กลาง เช่น ผแู้ ทน จาหน่าย ผจู้ ดั จาหน่าย หรือบคุ คลอ่ืนเพ่ือการขายต่อ ตามปกติผขู้ ายจะรบั รรู้ ายได้เมื่อได้โอนความเส่ียง และผลตอบแทนของความเป็นเจ้าของไปแล้ว หากผ้ซู ื้อ ทาหน้าท่ีเป็นตวั แทนเท่านัน้ ให้ถือว่าการขายนนั้ เป็น การฝากขาย 89

การฝากขาย (Consignments) หมายถึง การที่บุคคลที่เป็ นเจ้าของ สินค้าซ่ึงเรียกว่า ผ้ฝู ากขาย (Consignor) ส่งสินค้าของตนท่ีต้องการฝากขาย ไปให้บุคคลอีกฝ่ ายหน่ึงซึ่งเรียกว่า ผ้รู บั ฝากขาย (Consignee) เป็ นผ้ขู าย สินค้าให้โดยที่กรรมสิทธ์ิในสินค้ายงั คงเป็ นของผ้ฝู ากขายจนกว่าผ้รู บั ฝาก ขายจะขายสินค้านัน้ ได้ กรรมสิทธ์ิจึงจะโอนเป็ นของผ้ซู ื้อ ในการขายสินค้า ฝากขาย ผ้รู บั ฝากขายจะได้รบั ค่านายหน้าเป็ นผลตอบแทน โดยปกติจะ คานวณเป็นอตั รารอ้ ยละของค่าขายสินค้าฝากขาย 90

จะมีลกั ษณะดงั ต่อไปนี้ กรรมสิทธ์ิในสินค้าเป็นของผฝู้ ากขาย ไม่ได้โอนเป็นของผรู้ บั ฝากขายจนกว่าผฝู้ ากขายจะขายสินค้าได้จริงจึงจะโอนเปลี่ยน กรรมสิทธ์ิในสินค้าเป็นของผซู้ ื้อ รายได้หรอื กาไรจากการฝากขาย ไม่ต้องบนั ทึกรายการบญั ชีจนกว่า ผรู้ บั ฝากขายจะขายสินค้าที่รบั ฝากขายนัน้ ได้จึงจะบนั ทึกรายการบญั ชี การฝากขายสินค้า กรรมสิทธ์ิในสินค้ายงั คงเป็นของผฝู้ ากขาย ที่ส่งสินค้าไปฝากขาย ในวนั สิ้นงวดบญั ชี หากมีสินค้าที่ส่งไป ฝากขายคงเหลือ ผฝู้ ากขายจะต้องบนั ทึกสินค้าคงเหลือรวมเป็น สินค้าคงเหลือของผฝู้ ากขาย โดยไม่ถือเป็นสินค้าคงเหลือของ ผรู้ บั ฝากขาย 91

ผรู้ บั ฝากขายมีสิทธิท่ีจะขอคืนสินค้าได้ทกุ เม่ือถ้าไม่ประสงคจ์ ะทา หน้าตวั แทนขายต่อไป ผรู้ บั ฝากขายต้องดแู ลรกั ษาสินค้าที่รบั ฝากขายให้ปลอดภยั และ จะมีการบนั ทึกความจาสาหรบั สินค้าท่ีรบั ฝากขาย (Memorandum) ผฝู้ ากขายต้องรบั ผิดชอบค่าใช้จ่ายท่ีเกิดขึน้ ตงั้ แต่วนั ที่ผฝู้ ากขาย ส่งสินค้าไปให้ผรู้ บั ฝากขายจนถึงวนั ที่ขายสินค้าได้ ผรู้ บั ฝากขาย มีสิทธิคิดค่าใช้จ่ายในการฝากขายคืนจากผฝู้ ากขาย ผรู้ บั ฝากขายกลายเป็นบคุ คลล้มละลายและไม่สามารถชาระหนี้ได้ ผฝู้ ากขายสามารถเรียกสินค้าที่ฝากขายคืนมาโดยไม่ต้องคอยรบั ส่วนแบ่งชาระหนี้เหมือนกบั เจ้าหนี้รายอื่นๆ 92

การดาเนิ นการฝากขายสินค้าควร ทาสัญญาไว้เป็ นลายลกั ษณ์อักษร เพ่ือ ความเข้าใจท่ีถกู ต้องตรงกนั ทงั้ ผ้ฝู ากขาย และผู้รับฝากขาย และป้ องกันปัญหา ควา มขัดแ ย้ งท่ี อา จจ ะเกิ ดขึ้นไ ด้ ใ น ภายหลงั จึงควรแสดงข้อความในสญั ญา ฝากขายสินค้าอย่างน้อย ดงั ต่อไปนี้ 93

ระยะเวลาที่ยอมให้ผรู้ บั ฝากขายสินค้าเป็นเงินเชื่อได้ การกาหนดอตั ราผลตอบแทนที่ผรู้ บั ฝากขายจะได้รบั เม่ือขายสินค้าได้ ราคาและเงื่อนไขในการขาย รายงานการขายที่ผรู้ บั ฝากขายต้องส่งให้ผฝู้ ากขายได้ ทราบข้อมลู ต่างๆ ในการรบั ฝากขาย รายการและจานวนเงินค่าใช้จ่ายของผรู้ บั ฝากขายซึ่งผ้ฝู ากขาย จะชดใช้ให้ การเกบ็ รกั ษาและแยกสินค้าท่ีฝากขาย และเงินค่าขายสินค้า ฝากขายจากผรู้ บั ฝากขาย ค่าตอบแทน ค่านายหน้า หรือกาไรท่ีผรู้ บั ฝากขายจะได้รบั 94

เพื่อลดความเส่ียงเกี่ยวกบั การขายเชื่อ เนื่องจากการฝากขาย กรรมสิทธ์ิในสินค้ายงั เป็นของผฝู้ ากขาย ผรู้ บั ฝากขายทาหน้าท่ี เป็นตวั แทนขายเท่านัน้ ไม่ใช่ลกู หนี้ เพ่ือช่วยเลือกผรู้ บั ฝากขาย หรือผฝู้ ากขายได้ตวั แทน จาหน่ายสินค้าอย่างเหมาะสม เพิ่มช่องทางการจาหน่ายสินค้าอีกวิธีหน่ึง เพ่ือช่วยควบคมุ ราคาขายปลีกให้แก่ผบู้ ริโภค 95

สิทธิของผฝู้ ากขายสินค้ามีดงั นี้ มีกรรมสิทธ์ิในสินค้าฝากขายที่ยงั จาหน่ายไม่ได้ มีสิทธิที่จะเรียกร้องให้ผรู้ บั ฝากขายจดั ทารายงานการขาย สินค้าฝากขายแสดงให้ทราบ มีสิทธิเรียกร้องให้ผรู้ บั ฝากขายท่ีล้มละลายหรอื เลิกกิจการต้อง ชาระบญั ชี ผฝู้ ากขายมีสิทธิเรียกรอ้ งให้ผรู้ บั ฝากขายส่งคืนสินค้า และเงินที่คงค้างมาให้โดยไม่ต้องรอให้ชาระหนี้บคุ คลภายนอก 96

สิทธิขอหน้าที่ของผฝู้ ากขายสินค้ามีดงั นี้งผฝู้ ากขายสินค้ามีดงั นี้ ผฝู้ ากขายมีหน้าที่จะต้องปฏิบตั ิตามสญั ญาที่ทาไวก้ บั ผรู้ บั ฝากขาย ในกรณีผฝู้ ากขายไม่ได้ทาสญั ญาไว้ เป็นลายลกั ษณ์อกั ษรจะต้องปฏิบตั ิ ตามกฎหมายว่าด้วยตวั แทน (Agent) 97

การบนั ทึกบญั ชีเก่ียวกบั การฝากขายในสมุดบญั ชีของผ้ฝู ากขายนัน้ ผู้ ฝากขายสามารถจะเลือกวิธีการบนั ทึกบญั ชีตามความต้องการของเจ้าของ กิจการ เพื่อที่จะแสดงรายการขายสินค้าฝากขาย ต้นทุนสินค้าฝากขายและ ค่าใช้จ่ายของสินค้าฝากขาย วิธีส่งสินค้าไปฝากขาย การส่งสินค้าไปฝากขายจะมีการบนั ทึกบญั ชี ด้านผฝู้ ากขาย 2 วิธี คือ บนั ทึกบญั ชีเกี่ยวกบั สินค้าฝากขายแยกไว้ต่างหากจาก การขายปกติของกิจการ บนั ทึกบญั ชีเกี่ยวกบั สินค้าฝากขายรวมกบั การขายปกติ ของกิจการ 98

การฝากขาย หมายถึง การที่บุคคลท่ีเป็ นเจ้าของสินค้าซ่ึงเรียกว่า ผู้ ฝากขาย ส่งสินค้าของตน ไปให้บุคคลอีกฝ่ ายหน่ึงซึ่งเรียกว่า ผรู้ บั ฝากขาย เป็ นผ้ขู ายสินค้าให้ โดยที่กรรมสิทธ์ิในสินค้ายงั คง เป็นของผ้ฝู ากขายจนกว่า ผ้รู บั ฝากขายจะขายสินค้านัน้ ได้กรรมสิทธ์ิจึงจะโอนเป็นของผซู้ ื้อ ในการขาย สินค้าฝากขาย ผรู้ บั ฝากขายจะได้รบั ค่านายหน้าเป็นผลตอบแทน โดยปกติจะ คานวณเป็ นอตั ราร้อยละของค่าขายสินค้าฝากขายการบนั ทึกบญั ชีเกี่ยวกบั การฝากขายมี 2 วิธี คือ 1. บนั ทึกรายการบญั ชีเกี่ยวกบั สินค้าฝากขายแยกไว้ต่างหากจาก การขายปกติของกิจการ 2. บนั ทึกรายการบญั ชีเกี่ยวกบั สินค้าฝากขายรวมกบั การขายปกติ ของกิจการ 99