figure 2

บทที่ 4 กายวิภาคกับการเขยี นภาพคน จิตรกรผูมีชอ่ื เสียงในอดีตหลายคนไดประยุกตใชก ายวภิ าคผนวกเขากบั การวาดภาพดังตวั อยางบางสว น เชน1. กระดูกสันหลงั หลักเขตภาพท่ี 4.1 กระดูกสนั หลงัที่มา : นวิ ติ หะนนท , 2533 : 2 A โคนคอ ตรงกับกระดกู สันหลังชิน้ ที่ 7 B เขตสะบกั C โคง ตะหวดั 2 ตอน ช้แี นะ แงห นาม ( Spineous process ) ของกระดูกสนั หลงั ชวงหลัง ชิ้นที่ 1 และ 2 D เสน แนวสันหลงั หรอื รอ งหลัง F,G, H สามเหลี่ยมกระเบนเหน็บ (Sacral triangle ) และมมุ ลางของสามเหลี่ยม Hเปนเขตหลกั บอกจดุ กงึ่ กลางความสูงของลําตัว I ปมุ โคนขา (Great trochanter) อยูเ สมอกันกับจุด HAE 313 57

ภาพที่ 4.2 Giovanni Battista Tiepolo ( 1696 – 1770 ) 2 เมรยั ชน ( Two Bacchantes ) พพิ ิธภณั ฑศ ลิ ปะเมโทรโปลิตนั นวิ ยอรก สหรฐั อเมรกิ า ทีม่ า : นิวิต หะนนท , 2533 : 358 AE 313

2. จดุ โครงสรา งดา นหนา ของเชิงกรานภาพที่ 4.3 จดุ โครงสรา งดา นหนา ของเชงิ กรานทีม่ า : นวิ ิต หะนนท , 2533 : 22 A เสนรอบบนอกของกลา มเนอ้ื Gluteus medius 59 B ดา นนอกของกระดูก Great trochanter C Hight point บนเสน Iliac crest D สะดือ E เสนโคง เอน็ ของกลา มเน้อื External oblique F ดานหนา ของสัน Iliac crest (pelvic หรือ Front point) G ดา นหนา ของเสน Ilium H เอ็นยึด Poupart’s I หัวหนา ว J เสน ทองนอยAE 313

ภาพที่ 4.4 Sebbustiano del Piombo ( 1485 – 1547 ) นางแบบยนื พิพิธภณั ฑล ฟู วร กรุงปารีส ฝรัง่ เศส ทมี่ า : นิวิต หะนนท , 2533 : 2360 AE 313

3. โครงสรางดา นหลังของเชิงกราน ภาพที่ 4.5 โครงสรางดานหลัง ของเชงิ กราน ที่มา : นวิ ิต หะนนท , 2533 : 24 F สามเหล่ียมกระเบนเหน็บ (Sacral triangle) มีเน้ือที่ประมาน 1/3 ของความกวางทั้งหมด ของกระดกู เชิงกรานและวางตวั ในแนวตงั้ G รูเลก็ ๆ ของกระดูกกระเบนเหนบ็ H มุมดา นลา งของสามเหลี่ยม เปนจดุ เร่มิ ตน ของกระดกู กนกบ (Coccyx) I จดุ สุดงามกน J Sacroiliac joint K กระดกู สะเอว L กลามเนอื้ แนบกระดกู สันหลงั M กระดกู สนั หลงั สว นคอชนิ้ ที่ 7 N แนวหลังAE 313 61

ภาพท่ี 4.6 Peter Paul Rubens ( 1577 – 1640 ) ผูช าย มองจากดานหลัง พพิ ธิ ภณั ฑ Fitz,William Museum เมืองรอมบรดิ จ รฐั แมสซาชเู สท สหรัฐอเมริกา ที่มา : นิวิต หะนนท , 2533 : 2562 AE 313

4. โครงอกดานหนา ภาพท่ี 4.7 โครงอกดา นหนา ทม่ี า : นวิ ติ หะนนท , 2533 : 4 A เงาขอบกลามเนื้อ Pectoris B ชองคอ C เสนโคง ซีโ่ ครง D ชอ งลนิ้ ป E เสน แนวยาวของกลามเนอื้ อก F กระดูกตน แขน Humerus G ใตสนั ลางสุดของกลา มเนอ้ื อก H กลามเนือ้ รูปฟน เล่ือย (Serratus anterior) 4 แนว I ขอบลา งของซ่โี ครงซ่ที ่สี บิ J รอ งระนาบระหวา งซีโ่ ครงซ่ี 9 และซท่ี ี่ 10 K เสน โคง เขตบรรจบระหวางซ่ีโครงและกระดกู ออนเปนจดุ บรรจบระหวา งระนาบ ดานหนา และระนาบดา นขางของสวนนี้AE 313 63

ภาพท่ี 4.8 Peter Paul Rubens (1577 - 1640) พระเยซูคริสตบนไมกางเขน พพิ ธิ ภณั ฑ British Museum กรงุ ลอนดอน องั กฤษ ที่มา : นิวิต หะนนท , 2533 : 564 AE 313

5. โครงอกดานหลัง ภาพที่ 4.9 โครงอกดานหลงั A กลา มเนือ้ ปก Latissimus dorsi ทม่ี า : นวิ ติ หะนนท , 2533 : 6 B กลา มเนอื้ Trapizius C แนวกลางรอ งหลัง D ขอบหลงั ของกระดูกสะโพก E กลา มเน้อื สันหลงั แนวตรง Erector spinae (ตรงสนั หลัง) ซงึ่ นนู เดนขนาบรอ งหลงั F Longissimus dori (ยาว - หลัง) G นูนสะบัก H กลามเน้อื Serratus anterior (ฟน เลือ่ ย - หนา) I รอ งกลางลําตวั J กระดูกสนั หลังสว นคอชิ้นท่ี 7 K กลามเนื้อ Rhomboids (สีเ่ หล่ยี มขนมเปย กปนู ) L มมุ บนของสันกระดกู สะบกั M ปุม หัวไหล (Acromion)AE 313 65

ภาพที่ 4.10 Raphael Sanzio (1483 - 1520) รูปศึกษารายละเอียดผชู าย (Study) พพิ ธิ ภณั ฑ Albertina กรุงเวยี นนา ออสเตรีย ทีม่ า : นิวิต หะนนท , 2533 : 766 AE 313

6. กลา มเนือ้ ทอ ง ภาพที่ 4.11 กลามเนือ้ ทอง ที่มา : นวิ ติ หะนนท , 2533 : 12 A กลามเนื้อทองทอดตัวจากจุดเกิด F ชองลิ้นปบริเวณหัวหนาว (A) สูงขึ้นไปเปนแนวต้ังถึง G สะดอืกระดกู ซโ่ี ครงซีท่ ่ี 5 , 6 , 7, (B) H External obligue ชว งทอง I เสน ขวางแนวลา งสุดของ C รอบขวางแนวบนสุด ทอดตัวตาม กลามเน้ือทองแนวโคงกระดกู ซโ่ี ครงเทยี ม J รอยแรเงาสวนลางของกลามเน้ือขีด ตามทิศทางของเสนใยกลามเนื้อชั้นลึก Internal D แนวกลางซ่ึงมีระดับเดียวกับปลาย obligue และผสมผสานกับกลามเนื้อชั้นตื้นซ่ีโครงซี่ท่ี 10 และเปนจุดหมายสุดเขต Extenal obligue ปกคลมุ กลา มเนือ้ ทองไวดานบนของกลามเนอื้ Exteral obligue E ปลายซ่โี ครงซี่ที่ 10AE 313 67

ภาพที่ 4.12 Michelangelo Buonarroti (1475 -1564) ชายหนมุ กวกั มอื พิพธิ ภัณฑ British Museum กรงุ ลอนดอน อังกฤษ ที่มา : นวิ ิต หะนนท , 2533 : 1368 AE 313

7. กลามเน้อื หลงั และวงไหล A ตาํ แหนง สะบัก B มุมลางของสะบักดุนเน้ือนูนออกมาเลก็ นอ ย C กลา มเนือ้ Rhomboids D ปมุ หัวไหล Acromion E กลา มเนอ้ื Deltoid F กลามเนอื้ Infraspinatus G Teres minor H Teres major I Trapezius ภาพที่ 4.13 กลามเนอื้ หลังและวงไหล ที่มา : นวิ ติ หะนนท , 2533 : 14 J Latissimus Dorsi (กลามเน้ือปก ) M กลามเนอื้ Romboids เห็นไดน อยมากภายใตขอบนอกของกลามเนือ้ Trapezius N เสนรอบนอกของกลา มเนอ้ื รปู ฟนเลอ่ื ย Serratus anterior O กลามเนือ้ Serratus posterior inferior รปู ฟน เลอ่ื ย - หลัง - ลา ง P ดานขา งของซี่โครงซท่ี ี่ 9 และ 10 Q กลา มเน้ือ External obligue R กลา มเน้ือสันหลงั Iliocostalis (สะโพก - ซีโ่ ครง) S กลา มเนอ้ื สนั หลงั Longissimus dorsi (ยาว - หลงั ) T กระดูกคอชิ้นที่ 7 U นนู แงกระดูกหลัง 4 - 5 ช้ิน V กระดกู กระเบนเหน็บ W แนวแบงระนาบตามแนวโคง ของกระดูกซโ่ี ครงสวนบนเปนการขยายตามการกําหนด ตาํ แหนง และมวลของซ่ีโครงใหช ัดเจนยงิ่ ข้นึAE 313 69

ภาพที่ 4.14 Giovanni Battista Tiepolo (1696 - 1770) ผชู ายเปลอื ย ดานหลัง พพิ ธิ ภณั ฑ Staatsgalerie เมอื งสตตุ การต เยอรมนี ทมี่ า : นิวิต หะนนท , 2533 : 1570 AE 313

8. กลา มเนอ้ื อกผชู าย ภาพท่ี 4.15 กลา มเนื้ออกผชู าย ทม่ี า : นวิ ติ หะนนท , 2533 : 16 A ชองคอ B ชองลน้ิ ป C กลามเนือ้ สวนใหญก ลมุ ลา งท่ียึดตดิ กับดา นหนาของกระดกู อก D Sternum E รอยพบั ดา นขา งของกลามเนอื้ อก F เสน รอ งระหวา งกลา มเนือ้ ซ่ึงโคง ตามฐานของกลามเน้ือสวนบน G กระดูกไหปลารา H รองแยกตามแนวกระดูกไหปลารา I รอยบุมใตกระดูกไหปลาราซ่ึงภายใตมีกลามเนื้อ Pectoralis minor มายึดเกาะกับกระดูกไหปลาราAE 313 71

ภาพท่ี 4.16 Michelangelo Buonarroti (1475 - 1564) ชายเปลอื ยและเสน แบงสัดสว น โดยพระบรมราชานุญาตจิ ากสมเดจ็ พระราชินีอลซิ าเบธ หอสมดุ กลาง พระราชวังวนิ ดเ ซอร กรุงลอนดอน อังกฤษ ท่ีมา : นิวิต หะนนท , 2533 : 1772 AE 313

9. กลามเนื้ออกผหู ญิง ภาพที่ 4.17 กลา มเนอื้ อกผหู ญิง ทม่ี า : นวิ ิต หะนนท , 2533 : 18 A ตําแหนง นม ซ่งึ อยตู รงสว นกลาง 1 สว น 3 ของกระดกู โครงอก B ชองคอ C Sternum D กระดกู ตน แขน Humerus E มุมรกั แร ซง่ึ เปนบรเิ วณทกี่ ลา มเนือ้ อก Pectoralis major ทับซอ นกับ Pectoralis minor F กลา มเน้อื Deltoid G เพ่ิมแสงสะทอ นเขาไปทางดา นใตเพ่อื หลีกเล่ียงความแบนราบของเตา นม H หัวนมและบรเิ วณโดยรอบซ่งึ ถกู ยกสูงขน้ึ I ระนาบโคงมนของซโ่ี ครงดา นลางAE 313 73

ภาพท่ี 4.18 Albrecht Dürer (1471 - 1528) Lucretia พิพธิ ภณั ฑ อลั เบอรต นิ า กรุงเวียนนา ออสเตรีย ที่มา : นวิ ติ หะนนท , 2533 : 1974 AE 313

10. ศรี ษะ ดา นหนา ภาพท่ี 4.19 ศีรษะ (ดา นหนา) ท่มี า : นิวิต หะนนท , 2533 : 192A รองปกจมูกซึ่งแยกปก จมกู ออกจากแกม K แนวเสนเลือดดาํB กลา มเนื้อ Buccinator ( คนเปา แตร ) L รอ งใตตาC กลา มเนอ้ื แกม Zygomatic minor M ถงุ น้าํ ตาD กลา มเนอื้ ยกมมุ ปากดา นบน Levator labii superioris N ขอบบริเวณใตเบา ตาE รอยยนแนวนอนของหนาผาก O กระดกู โหนกแกมF กลามเนื้อหนาผาก Frontalis P ขอบหนาของกลามเนือ้G รูปทรงของควิ้ บดเคยี้ ว MasseterH เนนิ หนาผากI โหนกคว้ิ Supercilliary eminence ระนาบแสง – เงา ตามแนวขางหนาผากAE 313 75

ภาพท่ี 4.20 Hans Baldung ( 1484 – 1545 ) เทพแซตเทอรน ( พระเสาร ) พพิ ธิ ภัณฑอลั เบอรต นิ า กรงุ เวยี นนา ออสเตรยี ทม่ี า : นวิ ติ หะนนท , 2533 : 19376 AE 313