ระบบสืบพันธุ์

ระบบสืบพนั ธุ์ (reproductive system) สอนโดย ครูบุศรินทร์

ระบบสืบพนั ธ์ุ(reproductive system) เป็ นระบบทท่ี าํ ให้ส่ิงมชี ีวติ มีการสืบพนั ธ์ุเพ่ือดํารงพนั ธ์ุ และถ่ายทอดลกั ษณะเฉพาะของส่ิงมีชีวติ แต่ละชนิดจาก บรรพบุรุษไปสู่รุ่นต่อไป สอนโดย ครูบุศรินทร์

การสืบพนั ธ์ุในส่ิงมชี ีวติ แบ่งออกเป็ น 2 ประเภท คือ 1.การสืบพนั ธุ์แบบอาศยั เพศ(sexual reproduction) การผสมกนั ระหวา่ ง เซลลส์ ืบพนั ธุ์เพศผ(ู้ อสุจิ) กบั เซลลส์ ืบพนั ธุ์เพศเมีย(ไข่) สอนโดย ครูบุศรินทร์

2.การสืบพนั ธุ์แบบไม่อาศยั เพศ (asexual reproduction) การสืบพนั ธุ์โดยไม่มีการผสมกนั ระหวา่ งอสุจิกบั ไข่ สอนโดย ครูบุศรินทร์

สอนโดย ครูบุศรินทร์ ระบบสืบพนั ธ์ุเพศชาย ระบบสืบพนั ธุ์ของเพศชาย ประกอบดว้ ยอณั ฑะ หลอดเก็บอสุจิ หลอดนาํ อสุจิ ต่อมสร้างน้าํ เล้ียงอสุจิ ต่อมลูกหมาก และต่อมคาวเปอร์

เพศชายจะเริ่มสร้างอสุจิเม่ือเข้าสู่วัยรุ่น และจะสร้าง สอนโดย ครูบุศรินทร์ ไปตลอดชีวิต เม่ืออัณฑะทําหน้าที่สร้างอสุจิ ซ่ึงเป็ น เซลล์สืบพันธ์ุเพศผู้ อสุจิที่ถูกสร้างขึ้นจะถูกส่งไปเก็บ ไว้ที่หลอดเก็บอสุจิ เพื่อให้อสุจิเจริญเต็มที่ แล้วจึงถูก ลาํ เลยี งมาตามหลอดนําอสุจิ ในระหว่างการเคลื่อนที่จะ มีของเหลวที่สร้ างขึ้นจากต่ อมหลายชนิด ได้ แก่ ของเหลวจากต่อมสร้างนํ้าเลีย้ งอสุจิสําหรับเป็ นอาหาร ของอสุจิ ของเหลวจากต่อมลูกหมากเพื่อปรับสภาพ ความเป็ นกรดในช่องคลอดของเพศหญิงให้เป็ นกลาง และของเหลวจากต่อมคาวเปอร์ ซึ่งช่วยหล่อลื่นขณะมี เพศสัมพันธ์ ของเหลวดังกล่าวจะรวมกับอสุจิ เรียกว่า นํ้าอสุจิแล้วเคล่ือนท่ีไปตามท่อปัสสาวะในองคชาติและ หลง่ั ออกสู่ภายนอกร่างกาย

ระบบสืบพนั ธ์ุเพศหญงิ ระบบสืบพนั ธ์ุ เพศหญงิ ประกอบด้วยอวยั วะสําคญั ได้แก่ รังไข่ ท่อนําไข่ มดลกู สปอานกโมดยดคลรกู ูบุศรินทร์

รังไข่ มีอยู่ 2 ข้าง อยู่บริเวณปี กมดลูกแต่ละข้าง สอนโดย ครูบุศรินทร์ ทําหน้าท่ีผลิตเซลล์สืบพันธ์ุเพศหญิง คือไข่ และ สร้างฮอร์โมนเพศหญิงเช่น อสี โทรเจน ทําหน้าที่ ควบคุมเกี่ยวกับ มดลูก ช่ องคลอด ต่อมนํ้านม ลักษณะต่างๆของเพศหญิงและโพรเจสเทอโรน ซึ่งจะทํางานร่วมกับอีสโทรเจน เพ่ือควบคุมการ เจริญเติบโตของมดลูกช่ วยเปล่ียนแปลงเย่ือบุ มดลูกเพ่ือเตรียมรับไข่ท่ีปฏิสนธิแล้วรังไข่แต่ละ ข้างอยู่ใกล้กับปลายท่อนําไข่ท่ีมีลักษณะ เป็ น ปากแตร ส่วนปลายอีกข้างหนึ่งของท่อนําไข่จะ เปิ ดเข้าสู่มดลูกบริเวณทมี่ ดลูกเปิ ดเข้าสู่ช่องคลอด เรียกว่า ปากมดลกู

สอนโดย ครูบุศรินทร์ เมื่อเขา้ สู่วยั หนุ่มสาว การเกิดการเปล่ียนแปลงของร่างกายที่สามารถสงั เกตไดโ้ ดย เพศชายมี เสียงแตกและทุ่มข้ึนไหล่ผาย มีการสร้างอสุจิและหลง่ั น้าํ อสุจิได้ นอกจากน้ี ยงั มีหนวดเครา ขนรักแร้ และขนบริเวณอวยั วะเพศ ส่วนเพศหญิงมีเสียงแหลมเลก็ เตา้ นมขยายใหญ่ข้ึน สะโพกผาย และมีประจาํ เดือนนอกจากน้ียงั มี ขนรักแร้ ขนบริเวณอวยั วะเพศ

ซ่ึงการเปล่ียนแปลงของร่ างกายเหล่าน้ีเป็ นผลมาจากฮอร์โมนร่ างกายท่ีสร้างข้ึนโดย  ฮอร์โมนท่ีส่งผลต่อการเปล่ียนแปลงในเพศชายคือ เทสโทสเตอโรน  ฮอร์โมนที่ส่งผลต่อการเปล่ียนแปลงในเพศหญิงคือ อีสโทรเจน และโปรเจสเตอโรน การมีฮอร์โมนเพศจะทาํ ใหอ้ วยั วะในระบบสืบพนั ธุ์มีการพฒั นาและสามารถสืบพนั ธุ์ได้ สอนโดย ครูบุศรินทร์

ฮอร์โมนเพศนอกจากจะมีผลทาํ ใหเ้ กิด สอนโดย ครูบุศรินทร์ การเปลี่ยนแปลงของร่างกายแลว้ ยงั ส่งผลใหเ้ กิดการเปล่ียนแปลงทางดา้ นอารมณ์และสภาพจิตใจ เช่น อารมณ์เปล่ียนแปลงง่ายและ รวดเร็ว ววู่ ามวติ กกงั วล อาจมีอารมณ์เศร้าร่วมดว้ ย มีอารมณ์ทางเพศ ตอ้ งการการยอมรับจากกลุ่ม เพื่อน ซ่ึงการเปล่ียนแปลงดงั กล่าวเป็นเร่ืองท่ีเกิดข้ึนตามธรรมชาติ

เมื่อไข่เจริญเตม็ ท่ีพร้อมที่ไดร้ ับ การปฏิสนธิหรือเรียกวา่ ไขส่ ุก ไขจ่ ะเคล่ือนท่ีออกจากรังไข่ เขา้ สู่ท่อนาํ ไขเ่ รียกกระบวนการ น้ีวา่ การตกไข่ สอนโดย ครูบุศรินทร์

การมีประจาํ เดือน เพศหญิงเมื่อเขา้ สู่วยั สาวจะมีประจาํ เดือนเกิดข้ึนเป็นรอบๆ เรียกวา่ รอบเดือน แต่ละ รอบเดือนใชเ้ วลาประมาณ 28 วนั โดยจะเริ่มนบั วนั แรกของรอบเดือนเป็นวนั ท่ี 1 ของการมีประจาํ เดือนในแต่ละรอบเดือน จะมีประจาํ เดือนออกมา 3-5 วนั ประจาํ เดือนท่ีออกมาแต่ละรอบเดือน คือผนงั มดลูกช้นั ในท่ีหนาข้ึนในระหวา่ ง รอบเดือนที่หลุดลอกออกมาพร้อมกบั เลือดทางช่องคลอด สอนโดย ครูบุศรินทร์

สอนโดย ครูบุศรินทร์

จะเหน็ วา่ เพศหญิงจะมีประจําเดือนระหวา่ งวนั ท่ี 1-5 สอนโดย ครูบุศรินทร์ ของรอบเดือน หลงั จากมีประจําเดือนปริมาณอีสโทรเจน จะสงู ขนึ ้ ซง่ึ กระต้นุ ให้ผนงั มดลกู เริ่มกลบั มาหนาตวั ขนึ ้ เม่ือถงึ วนั ที่ 14 ของรอบเดือน จะมีการตกไข่ จากรังไข่ เข้าสทู่ อ่ นําไข่ ไข่ที่ตกมามีอายุ 1 วนั เพ่ือรอรับการปฏิสนธิ กบั อสจุ ิของเพศชายภายหลงั การตกไข่ปริมาณ โพรเจสเทอโรนจะสงู ขนึ ้ ทําให้ผนงั มดลกู หนาตวั เพ่ิมมากขนึ ้ เพื่อรองรับการฝังตวั ของ เอมบริโอ ในกรณี ท่ีเซลล์ไข่ไมไ่ ด้รับการปฏิสนธิปริมาณอีสโทรเจนและ โพรเจสเทอโรนจะคอ่ ยๆลดลง สว่ นผนงั มดลกู ชนั้ ใน ที่หนาขนึ ้ จะหลดุ ลอกออกมาพร้อมเลือดเป็นประจําเดือน

วดี ีโอการมีประจาํ เดือน สอนโดย ครูบุศรินทร์

การปฏิสนธิการต้งั ครรภแ์ ละการคลอด การปฏิสนธิเกิดขนึ ้ เมื่อมีการตกไขใ่ นเพศหญิง โดยเมื่อไขส่ กุ และออกจากรังไขแ่ ล้ว ไขจ่ ะเคลื่อนท่ีเข้าสู่ ทอ่ นําไข่ ในระยะนีถ้ ้ามีการร่วมเพศอสจุ ิของเพศชายจํานวนหลายล้านตวั จะแหวกวา่ ยผา่ นปากมดลกู เข้าไปในโพรงมดลกู จนถงึ ทอ่ นําไข่ และจะมีอสจุ ิเพียงตวั เดยี วเทา่ นนั้ ท่ีผสมเข้าไปกบั ไขท่ ี่บริเวณทอ่ นําไข่ ตอนปลายใกล้กบั รังไขไ่ ด้ เม่ืออสจุ ิตวั หนงึ่ เข้าผสมกบั ไขไ่ ด้แล้ว เยื่อห้มุ เซลล์ของไขจ่ ะหนาขนึ ้ ทําให้อสจุ ิ ตวั อ่ืนไม่สามารถเข้ามาผสมได้อีกและภายในเวลา 10 ถึง 12 ชว่ั โมงนิวเคลียสของอสจุ ิจะรวมเข้ากบั นิวเคลียสของไข่ เกิดการปฏิสนธิขนึ ้ สอนโดย ครูบุศรินทร์

ภายหลงั การปฏิสนธิ นิวเคลียสของอสุจิ จะรวมกบั แนจไซนลิวโะเเคกกจิลดตาีกยเปzส็2yนขgเกอซลoงลุ่มใtลขเeเ์ซ่ปเลก็นจลิดะ4์เแมปบเ็นันซ่งจลเเซะซลลเลเ์คพลลลใิม่์จ์ื่อหขานกม้ึนท่ เ11ร่ีไื่อเเปซซยยลลๆงั ลลเผปเ์เ์นปร็นี็ยงนั ทกม2ววดีคา่เลซูณูกลทล่ี ์ แหลนะาภขา้ึนยพในร้อเวมลราอ6รถับึงก7ารวฝนั ังตกวลั ขุ่มอเซงลไขลท่ก์ จ็ี่ไะดฝร้ ัับงตกวัาบรปริเฏวิสณนธิ วผอฝา่นออยกเงั อขมซมอดิเจบงลนแรูกิโแมอเล่รสeะีย่วภกmนูมกขิคลbอุมุ่ม้ rงกเyเซสนั oลียโลแดจท์ลยะี่มะกไแีกาดรการ้ รแ๊สับเพปคสราลา่รผี่ยร์บา่นอนอาแจนหปาไากลรดหงแอถลลอึงอะกรแดะไกเยซล๊สะดือน์ด้ี ของเอม็ บริโอจะแพร่ผา่ นทางรกเขา้ สู่หลอดเลือดฝอย ขจเจะอรมงิญแีอเมวตย่เัิบพวโอ่ืะตกคแารํ ลจบะดั ถมอือีกอเปากร็นนพรอฒั ะกยนระ่าาสงอกิ้นวายัสยวุดตะภ่อจาไนวปถะเึงอเสอม็ ปัม็บดบราิโรหิอโ์ทอจะี่ 8 สอนโดย ครูบุศรินทร์

หลงั จากน้นั เอมบริโอ จะเจริญไปเป็น ฟี ตสั (fetus) ในครรภแ์ ละเจริญเติบโต ไปจนมีอายปุ ระมาณ 8-9 เดือนนบั จากวนั แรกของการมีประจาํ เดือนคร้ังสุดทา้ ย ซ่ึงถือเป็นช่วงครบกาํ หนดคลอด สอนโดย ครูบุศรินทร์

ขณะท่ีทารกเจริญอยใู่ นครรภ์ ทารกจะอาศยั อยใู่ นถุงน้าํ คร่าํ ซ่ึงช่วยป้องกนั ทารกจากอนั ตราย ต่างๆไดด้ ีและทารกจะไดร้ ับอาหารและอากาศ โดยผา่ นทาง รก ซ่ึงเป็นส่วนท่ีติดกบั มดลูกของแม่ มีหลอดเลือดจากแม่มาเล้ียง บริเวณ รก มีหลอดเลือดมากมายและรกจะเช่ือมต่อกบั ตวั ทารกทาง สายสะดือดงั น้นั รก จึงเป็นทางผา่ นเขา้ ออกของอาหารและอากาศจากแม่สู่ทารกอยตู่ ลอดเวลา นอกจากน้ียงั เป็นช่องทางขบั ถ่ายของเสียของทารกอีกดว้ ย เมื่อถึงกาํ หนดคลอด รกจะเร่ิม เสื่อมสภาพ ฮอร์โมนจากต่อมใตส้ มองจะกระตุน้ ใหก้ ลา้ มเน้ือผนงั มดลูกบีบตวั กลา้ มเน้ือหนา้ ทอ้ ง หดตวั ทาํ ใหป้ ากมดลูกเปิ ดถุงน้าํ คร่ําแตก มดลูกบีบตวั อยา่ งแรง ดนั ใหท้ ารกออกมาทางช่องคลอด สอนโดย ครูบุศรินทร์

คลิปวดี ีโอการเปลี่ยนแปลงของมนุษยต์ ้งั แต่ระยะเอมบริโอจนกระทง่ั คลอด สอนโดย ครูบุศรินทร์

ในบางคร้ังขณะทไ่ี ซโกต แบ่งเซลล์จาก 1 เป็ น 2 เซลล์น้ันอาจแยกออกจากกนั เป็ น 2 ส่วนแต่ละส่วนมกี ารเจริญเตบิ โตต่อไปภายในมดลูกจนเป็ นทารกเมื่อคลอดออกมาจะ ได้ทารกมากกว่า 1 คนในคราวเดยี วกนั ทารกทค่ี ลอดลกั ษณะนีเ้ รียกว่าแฝดซึ่งมอี ยู่ 2 ประเภท 1 แฝดร่วมไข่ เป็นแฝดท่ีเกิดจากไขใ่ บเดียวกนั ผสมกบั อสุจิเพียงตวั เดียว ขณะท่ีกาํ ลงั เจริญเป็น ตวั อ่อนในระยะแรกๆมีการแบ่งเซลลจ์ าก 2 ส่วนและแยกออกจากกนั แต่ละส่วนมีการเจริญเติบโต ต่อภายในมดลูกจนเป็นทารกและคลอดออกมาในเวลาใกลเ้ คียงกนั แต่ลกั ษณะน้ีมีรูปร่างหนา้ ตา เหมือนกนั และเป็นเพศเดียวกนั เสมอ 2 แฝดต่างไข่ เป็นใข่จากขา้ งหน่ึงหรือท้งั สองขา้ งและไขแ่ ต่ละใบจะผสมกบั อสุจิแต่ละตวั เกิดการ ปฏิสนธิในเวลาใกลเ้ คียงกนั ไดต้ วั อ่อนท่ีเจริญอยภู่ ายในมดลูกดว้ ยการแต่แยกรกกนั และทารกจะ คลอดออกมาในเวลาใกลก้ นั แต่ลกั ษณะน้ีอาจมีรูปร่างไม่เหมือนกนั และอาจเป็นเพศเดียวกนั หรือ ต่างเพศกไ็ ด้ สอนโดย ครูบุศรินทร์

แฝดร่วมไข่ สอนโดย ครูบุศรินทร์ แฝดต่างไข่

รู้หรือไม่ เม่ือทารกคลอดออกมาแล้ว ควรเลยี้ งทารกด้วยนํา้ นมแม่มากกว่านํา้ นมววั เพราะนํา้ นมแม่มสี ารอาหารครบถ้วนและเพยี งพอต่อความต้องการของทารก ทารกทไี่ ด้ดื่มนมแม่จะได้รับโปรตนี และกรดไขมนั เป็ นจาํ เป็ นและภูมติ ้านทาน เชื้อโรคทาํ ให้ทารกเจริญเตบิ โตมพี ฒั นาการของสมองและสุขภาพดี สอนโดย ครูบุศรินทร์