ใบความรู้หน่วยที่ 3 ระบบการส่งสินค้า

ระบบการส่งสินค้า หน่วยท่ี 3 จุฬาลักษณ์ ถาไชยลา >> ภาควิชาคอมพิวเตอรธ์ รุ กิจ วิทยาลยั อาชีวศกึ ษามหาสารคาม

ใบความรู้หน่วยที่ 3 ระบบการสง่ สนิ คา้ ครู : จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา ******************************* การขนส่ง (transportation) การขนสง่ หมายถึง การเคล่ือนย้ายบุคคลหรือสิง่ ของจากทห่ี นงึ่ ไปยังอีกท่ีหน่ึง ถ้าเป็นการเคล่ือนยา้ ยบคุ คล เรยี กว่า การขนส่งผูโ้ ดยสาร หากเปน็ การเคล่ือนย้ายสัตวห์ รอื ส่ิงของตา่ ง ๆ เรยี กวา่ การขนส่งสนิ ค้า การขนสง่ มบี ทบาทสาคญั ตอ่ การสนับสนุนการกระจายสนิ คา้ สู่ตลาดเพราะ การขนสง่ ทาหน้าท่ีในการ เคลื่อนยา้ ยปัจจัยการผลติ จากแหล่งผลติ ต่าง ๆ มาสโู่ รงงาน เพ่อื ใช้ในการผลิตสนิ ค้า เมอื่ ผลติ เป็นสินคา้ สาเร็จรูปแล้วก็ นามาเก็บไว้คลงั สินค้า เพ่อื จัดส่งผ่านไปยงั พอ่ คา้ คนกลาง จนกระทัง่ ถงึ ผู้บริโภค ในเวลาท่ีผบู้ รโิ ภคต้องการ และใน สถานที่ท่ีผู้บรโิ ภคสะดวกทจ่ี ะซ้อื หา นอกจากนี้ การขนสง่ ยังมีผลตอ่ ต้นทุนรวมในการสนับสนุนการกระจายสนิ คา้ สู่ ตลาดอกี ดว้ ย เพราะคา่ ใชจ้ ่ายในการขนสง่ สินคา้ ถอื เปน็ ต้นทนุ ส่วนหนง่ึ ในการนามากาหนดราคาสินค้าทจ่ี าหน่ายใน ตลาด

การปรับปรุงการขนสง่ ใหม้ ปี ระสิทธภิ าพ จะก่อใหเ้ กดิ ประโยชนต์ ่อการสนับสนุนการกระจายสินค้าไปสู่ตลาด ในหลาย ๆ ด้าน ซึ่ง Ronald H. Ballou (1992 : 160-161) ไดก้ ลา่ วถงึ ประโยชน์ของการปรับปรงุ การขนส่งให้มี ประสิทธิภาพ ดงั น้ี 1.ทาให้เกิดการแข่งขนั มากข้ึน การขนส่งท่ีมีประสิทธิภาพจะชว่ ยใหม้ กี ารกระจายสนิ คา้ ออกไปสตู่ ลาดได้กวา้ งขวางมากขึ้น สนิ คา้ หลายชนดิ สามารถขายในตลาดที่อยู่ห่างไกลได้ ทาใหต้ ลาดมกี ารแขง่ ขันกันมากขึ้น และผบู้ รโิ ภคมีโอกาสเลือกซอ้ื สนิ ค้า ไดห้ ลากหลายมากข้นึ 2. ทาใหเ้ กดิ การประหยัดต่อขนาดในการผลิต การขนส่งที่มปี ระสทิ ธิภาพจะช่วยใหส้ ามารถผลติ สินค้าไดใ้ นปรมิ าณมาก ๆ ซึ่งจะเกดิ การใชป้ ระโยชน์ สงู สดุ จากเครือ่ งจักรและแรงงานท่ใี ชใ้ นการผลติ นอกจากน้ียังชว่ ยใหม้ ีความอิสระในการเลือกสถานทต่ี ้งั ของโรงงาน โดยไม่จาเป็น ตอ้ งใกล้กับแหลง่ ตลาดอกี ดว้ ย 3. ทาใหส้ นิ คา้ ทจ่ี าหนา่ ยมรี าคาลดลง การขนส่งทมี่ ีประสทิ ธภิ าพจะช่วยทาใหต้ ้นทนุ ของการขนส่งลดตา่ ลง ดังนัน้ ผลของการท่ตี ้นทนุ ค่า ขนสง่ ลดลง กจ็ ะทาให้ราคาสนิ ค้าที่จาหน่ายลดลงตามไปดว้ ย 4. สามารถเพ่ิมมูลค่าของสินคา้ ได้ เพราะถ้าส่งสนิ คา้ ไปยังทที่ ่ีสินคา้ ดังกลา่ วปรมิ าณนอ้ ยคนตอ้ งการมาก ย่อมทาให้สินค้ามรี าคาแพงขึ้น 5. ทาให้ประชาชนมีงานทา เพราะการขนสง่ ตอ้ งใช้แรงงานระดบั ต่างๆ จานวนมากจึงทาให้เกิดอาชพี เก่ียวกบั การขนส่งและอาชพี อนื่ ที่เกยี่ วขอ้ ง 6. ทาใหป้ ระชาชนเดินทางไปยังสถานที่ต่างๆ ได้สะดวก

การขนสง่ มคี วามสาคญั สาหรับการประกอบธรุ กิจ การขนสง่ ชว่ ยให้โรงงานมวี ตั ถุดบิ และเครอ่ื งมอื สาหรับ การผลิตและทาให้ผูบ้ ริโภคได้ใชส้ นิ คา้ ทนั ทเี มือ่ เกดิ ความตอ้ งการ การขนสง่ ทาให้เกิดต้นทุนผู้ผลิตจึงจาเป็นตอ้ งศกึ ษา รายละเอยี ดของการขนส่งแต่ละรูปแบบ เพ่อื การเลอื กใชอ้ ย่างเหมาะ ก่อให้เกิดต้นทนุ ต่าสุด ความรู้เกยี่ วกับการขนส่ง และบอกหน้าท่ีของการขนสง่ มีดังน้ี 1) ทาใหเ้ กิดการผลิตและการบริโภค ดา้ นการผลิต การขนส่งช่วยใหป้ ัจจัยการผลติ ซ่ึงอย่ตู ามสถานที่ตา่ ง ๆ มา รวมกันเพือ่ ก่อให้เกิดการผลิต และด้านการบรโิ ภค การขนสง่ ชว่ ยเคลอื่ นยา้ ยสนิ คา้ สาเร็จรูปจากแหล่งผลติ ออกส่ตู ลาด ตามความตอ้ งการของผูบ้ ริโภค ซ่งึ ทาใหไ้ ดร้ ับความสะดวกด้านเวลาและสถานท่ี 2) ทาให้เกิดการเชือ่ มต่อระหวา่ งสถานที่ การขนสง่ ชว่ ยใหส้ ถานทห่ี รือพ้ืนท่ีท่อี ย่หู ่างไกลกนั สามารถตดิ ตอ่ กนั ได้ ด้วยการเดินทางหรือการขนสง่ ก่อใหเ้ กดิ การเชือ่ มต่อกันได้อย่างสะดวก 3) ทาใหเ้ กิดอรรถประโยชนด์ า้ นเวลาและสถานที่ อรรถประโยชนด์ า้ นสถานท่ี คือการขนส่งทาให้เกิดการ เคลื่อนยา้ ยสินค้าท่ีมีราคาต่าในท่ีหน่งึ ไปยงั แหล่งทมี่ คี นต้องการสินค้า ทาใหร้ าคาสินคา้ สงู ขน้ึ บทบาทของการขนสง่ ที่มีตอ่ การจัดจาหน่าย โดยการขนส่งมีบทบาทสาคัญในการจัดจดั หนา่ ยและการ กระจายสินคา้ ดังน้ี 1) การขนสง่ ชว่ ยให้เกิดการเคลอ่ื นยา้ ยวตั ถดุ ิบ รวมถงึ เครอื่ งมือที่ใช้ในการผลิตไปยังแหลง่ ผลิต ก่อใหเ้ กดิ การ ผลติ สนิ คา้ เพื่อการจาหน่ายตามความต้องการของผบู้ ริโภค 2) การขนส่งช่วยให้เกิดการเคลือ่ นย้ายสนิ ค้าสาเร็จรปู จากแหลง่ ผลติ ไปยงั สถานทห่ี รือแหลง่ ผู้บรโิ ภคท่ีมี ความต้องการสนิ คา้ 3) การขนสง่ ทาให้เกดิ ตน้ ทุนการจดั จาหนา่ ย ต้นทุนการจัดจาหน่ายทางตรงคอื คา่ ใช้จ่ายในการขนส่ง หรอื ค่า ระวางขนส่ง ส่วนคา่ ใช้จ่ายทางออ้ มจะเกิดข้ึนกรณีท่สี ินค้าสญู หายหรอื เสยี หายระหว่างการขนสง่ ก่อใหเ้ กิดความลา่ ช้า และเสียเวลา

ประเภทของการขนสง่ โดยการขนส่งแบ่งออกได้ ดังน้ี 1) การขนสง่ ทางถนน (Road Transportation) ปจั จบุ นั ภายในประเทศมีการพฒั นาและปรบั ปรุงถนน เพือ่ ใหม้ ีความพรอ้ ม และสะดวกในการคมนาคม จึงทาให้การขนส่งมคี วามคลอ่ งตวั ในการใหบ้ ริการมากขึ้น การขนส่ง ทางถนน สามารถให้บรกิ ารไดถ้ งึ ที่ ชว่ ยประหยัดค่าใช้จ่ายในการยกขน และขนถ่ายสนิ ค้าเพ่ือให้ถึงที่ของผูร้ บั เหมอื นกับ การขนส่งประเภทอื่น ท่จี ะสง่ สนิ คา้ ถงึ สถานี แล้วจึงมกี ารขนสง่ ต่ออกี คร้งั หน่งึ เชน่ การขนสง่ ทางเคร่ืองบนิ ทีส่ ่งถงึ สนามบิน แลว้ ผ้ซู ื้อจะต้องนายานพาหนะอืน่ ไปขนถ่ายอกี ครัง้ หน่งึ เป็นต้น จุดเดน่ ของการขนสง่ ทางถนน มีดงั นี้ 1.สามารถให้บริการไดถ้ งึ ที่ ช่วยให้ประหยัดเวลาและคา่ ใชจ้ า่ ย 2.มีความรวดเร็ว 3.มีความยดื หยนุ่ สูงสามารถเปลี่ยนแปลงเสน้ ทางและจานวนในการขนสง่ ไดต้ ามความเหมาะสม 4.มีความคลอ่ งตวั สงู ขนส่งได้ในอาณาเขตทก่ี วา้ ง 5.ไมต่ อ้ งมตี น้ ทนุ ในการยกขนสินคา้ และขนถา่ ยสินค้า จุดดอ้ ยของการขนส่งทางถนน มดี งั น้ี 1. ตน้ ทุนการขนสง่ สูง โดยเฉพาะการขนสง่ ทางไกล 2. มขี อ้ จากดั ด้านกฎหมาย กรณที ่ีตอ้ งขนสง่ สินค้าชิน้ ใหญ่ และมีน้าหนักมาก 3. อาจมกี ารหยดุ ชะงกั เม่อื รถเสยี หรือสภาพถนนอยูใ่ นสภาพท่ไี มพ่ ร้อม เชน่ น้าท่วม ถนนทรุด เปน็ ต้น 4. ขนส่งสินค้าได้จานวนไม่มาก

2) การขนส่งทางรถไฟ (Rail Transportation) การขนส่งทางรถไฟ ช่วยขนสง่ สินคา้ ได้ทีละมากๆ โดย สามารถเพม่ิ ต้รู ถไฟ ตามทผี่ ู้ขนสง่ ต้องการ ต้นทุนตา่ และมีความปลอดภยั สงู การขนส่งทางรถไฟเหมาะกับการขนสง่ ขนาดใหญ่ สนิ ค้าที่ขนสง่ เช่น นา้ มนั ปูนซเี มนต์ เปน็ ต้น การขนสง่ ทางนี้มีข้อจากัดคือ รถไฟจะตอ้ งว่ิงบนรางเทา่ น้ัน หากในพ้นื ทใ่ี ดไมม่ ีรางรถไฟ ไม่สามารถเข้าถงึ ได้ จะต้องใช้การขนส่งประเภทอืน่ มาขนถา่ ยสินค้าไป จดุ เดน่ ของการขนส่งทางรถไฟ มีดงั น้ี 1. คา่ ใชจ้ ่ายในการขนส่งต่า 2. เหมาะกับสนิ คา้ ท่ีมขี นาดใหญ่ นา้ หนกั มาก 3. สามารถขนส่งสินค้าไดค้ รง้ั ละมาก ๆ 4. ปลอดภยั สูง จุดด้อยของการขนสง่ ทางรถไฟ มดี ังนี้ 1. ใช้เวลาในการขนส่งนาน 2. ไมส่ ามารถให้บรกิ ารไดถ้ งึ ที่ 3. ไม่มคี วามยดื หยนุ่ สามารถว่ิงเฉพาะเสน้ ทางที่ทีรางรถไฟเทา่ นั้น

3) การขนส่งทางน้า (Water Transportation) เป็นการขนส่งโดยใช้เรอื เป็นยานพาหนะ ตามแม่น้า ลา คลอง ทง้ั ภายในประเทศ และระหวา่ งประเทศ การขนส่งทางเรอื มกั ใชเ้ รือขนาดใหญ่ ขนส่งได้ทีละมากๆ มีความ ปลอดภัย เพราะใชค้ วามเร็วตา่ ทาให้โอกาสในการเกดิ อุบตั เิ หตุมนี อ้ ย จดุ เดน่ ของการขนส่งทางเรือ มีดงั นี้ 1. ขนส่งสนิ ค้าได้ทีละมากๆ 2. อตั ราคา่ ขนสง่ ถกู 3. เหมาะกบั การขนส่งสินค้าท่มี นี า้ หนักมาก และระยะไกล จดุ ด้อยของการขนสง่ ทางเรือ มดี งั นี้ 1. มีความล่าช้า 2. ไม่สามารถเข้าถงึ ท่ไี ด้ ต้องอาศยั การขนสง่ อ่นื เพอื่ นาสินค้าใหถ้ งึ ปลายทาง 3. มขี อ้ จากดั ด้านเส้นทางเดนิ เรือ ซ่ึงเส้นทางเรอื บางแหง่ สามารถใช้ไดบ้ างฤดูกาลเท่านัน้ 4. การขนสง่ ขน้ึ อยู่กบั ธรรมชาติ เชน่ ช่วงทีเ่ กิดมรสุม หรอื น้าแหง้ จะไม่สามารถขนส่งได้ เป็นตน้

4) การขนส่งทางอากาศ (Air Transportation) เป็นการขนส่งโดยใชเ้ คร่ืองบนิ เปน็ ยานพาหนะ มีความ รวดเรว็ กวา่ การขนส่งทางอื่น และสามารถส่งสินค้าได้ในระยะไกล การขนสง่ ทางอากาศตอ้ งเสยี คา่ ใช้จ่ายสงู การบรรจุ หบี ห่อเป็นแบบง่ายๆ เนอื่ งจากการขนสง่ ไมต่ ้องมกี ารวางซอ้ นกนั หลายชัน้ สนิ คา้ ที่ส่งทางอากาศ กาหนดระวางบรรทกุ ลงในต้สู ินคา้ เฉพาะของสายการบิน จึงสามารถป้องกันอนั ตรายและความสญู เสยี ได้เป็นอยา่ งดี จุดเดน่ ของการขนส่งทางอากาศ มีดังน้ี 1. มคี วามรวดเร็ว 2. สามารถขนสง่ สนิ ค้าไปยังถิ่นธรุ กนั ดารได้ 3.สง่ สินคา้ ไปยงั จุดหมายท่ีอย่ไู กล ภายในเวลาอนั สัน้ จดุ ดอ้ ยของการขนสง่ ทางอากาศ มดี ังน้ี 1. คา่ ใชจ้ ่ายสูง 2. บรรทกุ สินได้จานวนนอ้ ย 3. การขนส่งขึ้นอยู่กบั สภาพดินฟา้ อากาศ

5) การขนสง่ ทางท่อ (Pipe Transportation) สาหรับการขนสง่ สินค้าประเภทของเหลว หรือกา๊ ซ การ ขนส่งทางท่อในปัจจุบันมขี ้อจากัดเรือ่ งเส้นทาง และปริมาณการขนส่ง เน่อื งจากลกั ษณะสาคญั คอื ท่อมขี นาดจากัด และจากดั ประเภทของสนิ ค้า แตอ่ ย่างไรกด็ ี การขนสง่ ทางท่อเป็นการขนส่งทีส่ นิ ค้ามีความปลอดภยั และขนส่งได้ ตลอดเวลาอยา่ งต่อเน่อื ง ไมม่ ีวนั หยดุ การขนสง่ ทางทอ่ โดยปกติผู้ขนส่งจะเป็นผลู้ งทุนดาเนินการเอง จุดเดน่ ของการขนส่งทางท่อ มีดังน้ี 1. สามารถขนสง่ ได้ตลอดเวลา 2. ตน้ ทนุ การดาเนินงานต่า 3. มคี วามแนน่ อน ปลอดภยั สินคา้ ถงึ ปลายทางตามกาหนดเวลา จุดด้อยของการขนสง่ ทางทอ่ มีดังนี้ 1. การลงทนุ เริม่ แรกมีค่าใช้จา่ ยสูง 2. ต้องระวังการรวั่ ของทอ่ 3. ขนส่งสนิ ค้าเฉพาะที่เปน็ ของเหลวหรอื ก๊าซเท่านน้ั

6) การขนส่งรูปแบบอน่ื ๆ นอกจากรปู แบบการขนสง่ ดงั ทกี่ ล่าวมาแล้ว ยังมกี ารขนสง่ รปู แบบอน่ื ๆ ดังน้ี 6.1 การขนส่งโดยตคู้ อนเทนเนอร์ โดยใชต้ ้คู อนเทนเนอร์ บรรจสุ ินคา้ ตู้คอนเทนเนอร์ เป็นตู้ สี่เหลีย่ มผนื ผา้ ทาจากเหล็กหรอื อลมู เิ นียมอยา่ งดี กันนา้ ได้ มที ัง้ ต้สู ินค้าทว่ั ไป ตทู้ ี่ควบคมุ อุณหภมู ิ และตู้คอนเทนเนอร์ ทอี่ อกแบบข้นึ มาเป็นพิเศษมีหลายประเภท และหลายรปู แบบ ขนาดต่างกนั เพ่อื ใหเ้ หมาะสมกบั สนิ ค้าทที่ าการขนส่ง เช่น สาหรบั สนิ ค้าทีเ่ ป็นหบี หอ่ ชน้ิ กล่อง หรอื สินคา้ ทไ่ี มม่ ีหบี หอ่ เป็นต้น ต้คู อนเทนเนอร์ สามารถเคลอื่ นย้ายจาก จดุ เร่มิ ต้นไปยังปลายทางโดยอาศยั การขนถา่ ย โดยรถบรรทุก เคร่ืองบิน รถไฟ และเรือ โดยใชก้ ารเคลื่อนยา้ ยทั้งตู้ 6.2 การขนสง่ ทางไปรษณีย์ สินคา้ ท่ีขนสง่ ทางไปรษณีย์ เหมาะกบั สินค้าท่ีมนี ้าหนกั นอ้ ย และไดร้ บั ห่อห้มุ อย่างดี น้าหนกั หอ่ ละไมเ่ กิน 20 กโิ ลกรัม การขนสง่ ทางไปรษณีย์ อาจใชก้ ารขนสง่ ทางเครื่องบิน เรือ รถไฟ หรอื รถบรรทกุ แลว้ แตก่ รณี โดยคิดค่าบริการตามน้าหนักและรายะทาง เหมาะกับการขนสง่ ทางไกล และปริมาณสินคา้ ไม่ มาก

6.3 การขนส่งพสั ดุทางอากาศ มีบรกิ ารทั้งในและต่างประเทศ เหมาะกบั สนิ ค้าหบี ห่อเล็กๆ ปัจจบุ ันบรกิ าร ขนสง่ พัสดุทางอากาศ มบี รษิ ัทเอกชนเขา้ มาดาเนินการ ซ่ึงสรา้ งอรรถประโยชนแ์ กผ่ ้ใู ช้บริการทง้ั ด้านเวลาและสถานที่ จึงทาให้ได้รบั ความนิยมมาก อัตราค่าธรรมเนยี มข้ึนอยูก่ ับ นา้ หนักและระยะทาง ตัวอย่างบรษิ ัททีใ่ ห้บริการ เช่น Federal Express (FedEx) DHL Airways เปน็ ต้น 6.4 การขนสง่ โดยฝากกับรถทัวร์ เป็นการฝากส่งสินค้ากับบริษัทรถทวั ร์ ท่ีรับสง่ ผู้โดยสารในพน้ื ที่ต่างๆ คิดคา่ ขนสง่ ตามน้าหนกั และระยะทาง ผู้รบั สินคา้ จะตอ้ งไปรับท่บี รษิ ทั ทวั ร์ในแตล่ ะพนื้ ทีป่ ลายทาง 6.5 การขนสง่ แบบตอ่ เน่ืองหลายรูปแบบ เปน็ การขนสง่ สินคา้ โดยมีการขนสง่ ตั้งแต่ 2 รปู แบบขึน้ ไป เชน่ ทางถนน ทางรถไฟ ทางน้า ทางอากาศ ภายใต้สัญญาการขนสง่ ตอ่ เนื่องหลายรูปแบบ ฉบับเดียว ขณะจนส่งจะไม่มกี าร นาสนิ ค้าออก ปจั จุบันผู้ให้บรกิ ารขนสง่ พยายามหาทางเพือ่ ใหก้ ารขนสง่ มีประสทิ ธภิ าพ ขนสง่ สนิ ค้าใหถ้ งึ ปลายทาง ภายในระยะเวลารวดเร็ว ปลอดภยั และค่าระวางตา่ เพ่ือให้ผู้ใชบ้ รกิ ารเกิดความพอใจสูงสุด การขนสง่ แบบตอ่ เนื่อง

การขนส่งโดยบุคคลท่ีสาม โดยบุคคลที่สาม จดั ต้ังในรูปของบรษิ ทั ทาหน้าที่ให้บรกิ ารในการประสานระหว่างผู้ ส่งสินค้า กับผู้ขนส่ง บคุ คลที่สามท่ใี ห้บรกิ ารดา้ นการขนสง่ มีดังนี้ 1) นายหนา้ การขนสง่ จัดต้ังบริษัททาหน้าท่ใี หบ้ ริการแก่ผสู้ ง่ สนิ คา้ และผูข้ นสง่ นายหนา้ การขนสง่ ไม่มี ยานพาหนะเปน็ ของตนเอง ทาหน้าทีร่ ับจดั การจองเวลา และประสานกับผู้ขนสง่ ไดร้ บั คา่ ตอบแทนในรูปของ คา่ ธรรมเนยี มตามรายรบั ที่เรียกเกบ็ จากผู้ส่งสินคา้ ตามขอ้ ตกลง 2) ตวั แทนรับจัดการขนสง่ สนิ ค้า เปน็ บรษิ ัทท่รี ับบรกิ ารด้านการขนสง่ สินค้า ทาการเลือกและนาเสนอ เสน้ ทางการขนสง่ รปู แบบการขนสง่ และยานพาหนะท่ีเหมาะสมให้กับผูส้ ง่ สินค้า รวมถึงทาหน้าทใี่ นการจองเรอื นา สินค้าลงเรือ และดาเนนิ การดา้ นเอกสารพิธกี ารศุลกากรตา่ ง ๆ ตวั แทนรบั จัดการขนส่งสนิ ค้า จะติดตามการเดินทาง ของสินค้าจนกวา่ สนิ ค้าจะถึงมอื ผรู้ ับ พร้อมทัง้ มสี ่วนรว่ มกรณสี นิ คา้ ไดร้ บั ความเสยี หายดว้ ย 3) ตัวแทนผูส้ ง่ สินคา้ ทาหนา้ ท่ีประสานการขนส่งตามท่ผี ูส้ ง่ สินค้าตอ้ งการ ตวั แทนผู้สง่ สินค้ามักมี ประสบการณแ์ ละมีความเชยี วชาญในการขนส่ง ทาการซือ้ ระวางเรอื คราวละมาก ๆ แล้วมาแบ่งให้กับผู้สง่ สินค้าราย ยอ่ ยท่ีต้องการ 4) ผใู้ ห้บรกิ ารโลจิสตกิ สต์ ามสญั ญา จดั ตง้ั ในรปู บริษัทใหบ้ ริการดา้ นโลจสิ ตกิ สแ์ ทนผสู้ ง่ สินค้า ผู้ให้บรกิ ารมี ความรู้ ความชานาญ และประสบการณ์เปน็ อยา่ งดี ใหบ้ ริการด้านการขนส่ง การกระจายสินค้า การรวบรวม การ คลังสินคา้ ข้อมูลข่าวสารทางธุรกิจ ฯลฯ โดยทาสัญญารบั จ้างบรกิ ารและจดั การโลจสิ ตกิ ส์ให้กับผู้ส่งสินคา้ การใชบ้ ริการภายนอกกบั การขนส่ง โดยผูป้ ระกอบธรุ กิจในปจั จุบนั มักจะไมล่ งทุนซ้ือรถสาหรบั การขนสง่ สนิ ค้าเอง แต่มักใช้บริการจากผ้ปู ระกอบการภายนอก ซ่ึงมีความชานาญเฉพาะทางเกย่ี วกับการขนสง่ ในแต่ละพ้นื ที่ โดย พิจารณาเก่ยี วกบั ตน้ ทุนทเี่ กิดข้ึน ระหว่างการจดั ส่งด้วยตนเองกับการจ้างผขู้ นส่งภายนอก ผ้ปู ระกอบการขนสง่ ในอดตี ไมไ่ ดค้ านึงถงึ สภาพความเสียหายของสินค้าระหวา่ งการขนสง่ พนกั งานขบั รถไม่มี ทกั ษะ และบางคร้ังส่งของได้ไม่ตรงตามกาหนด ซงึ่ ก่อใหเ้ กดิ ความเสียหายทั้งตอ่ ผู้ซอื้ สินคา้ และผขู้ ายสินค้า ปัจจุบนั ผ้วู า่ จา้ ง ร่วมมอื กับผู้ประกอบการขนส่ง ทาการขนส่งสนิ ค้าโดยให้ความสาคัญเรอื่ งความปลอดภยั และคานงึ ถึง สภาพแวดล้อม ผู้ประกอบการภายนอกไมไ่ ด้มีหนา้ ที่ขนสง่ สินค้าแต่เพียงอย่างเดยี ว แต่จะรับจัดการ วางแผนเรอื่ งการ ขนส่งท้งั หมด เชน่ บรษิ ัทน้ามันเชลล์ seven eleven บรษิ ทั ไทยน้าทิพย์ เปน็ ต้น มศี ูนย์กระจายสินคา้ ของตนเอง และ มีสาขาท่จี าหน่ายสินคา้ แก่ผู้บริโภคจานวนมาก สินค้าหมนุ เวียนเร็ว ต้องบรหิ ารดา้ นสินคา้ คงคลัง และตอ้ งควบคุม ตน้ ทนุ เพอ่ื ใหส้ ามารถแขง่ ขันได้ จงึ ตอ้ งมีการวางแผนเก่ยี วกับการขนสง่ เพอ่ื ใหส้ ินค้าสนองความต้องการของผูซ้ ื้อได้ ทันเวลา จึงต้องการการขนสง่ ทส่ี ามารถควบคมุ ได้ และมีประสิทธิภาพใหม้ ากท่สี ุด ข้อควรพจิ ารณาในการเลือกใช้บรษิ ทั จดั สง่ สินคา้ เน่อื งจากการจดั สง่ สินค้าต้องลงทนุ สงู ผวู้ ่าจ้างจงึ ต้อง พิจารณารายละเอียดของบริษัทภายนอกทีร่ บั ขนส่งสินค้าเปน็ อย่างดี โดยควรพิจารณาเลอื กบรษิ ัทท่ีใหบ้ รกิ ารจัดสง่ สนิ ค้า ดังน้ี 1) ขอ้ มลู ของบรษิ ทั กอ่ นตดั สนิ ใจเลือกบริษัทสาหรบั จัดสง่ สินค้า ควรหาข้อมูลของบรษิ ัทนัน้ เสียก่อน ขอ้ มลู ที่ ควรศึกษา ไดแ้ ก่ ความสามารถในการจดั ส่งสนิ คา้ ได้ตรงเวลา ความสามารถของบคุ ลากรขบั รถ การตรวจสภาพรถท่ใี ช้ ในการขนสง่ ความชานาญทางของพนักงานขับรถ ฯลฯ

2) การเจรจาต่อรอง ผวู้ า่ จ้างจะตอ้ งมีการเจรจาต่อรอง กบั บรษิ ทั ขนส่ง เพือ่ หาข้อสรุปทดี่ ที ่ีสดุ 3) คณุ ภาพการให้บริการ เกย่ี วกับความสามารถในการจัดหายานพาหนะในการขนสง่ ความสามารถในการ ขนสง่ สินคา้ ไดต้ รงตามเวลา สินคา้ อยู่ในสภาพสมบรู ณร์ วมถงึ เรอ่ื งต่าง ๆ ด้านการบรหิ ารคุณภาพ 4) ความรวดเรว็ สินค้าที่เนา่ เสียงา่ ย จาเป็นต้องใช้การขนส่งท่ีรวดเรว็ ผ้จู ัดสง่ สามารจุ ัดสง่ สนิ คา้ ได้รวดเร็ว และดูแลสนิ ค้าไดด้ หี รอื ไม่ 5) ความตรงต่อเวลา จัดส่งสนิ คา้ ไดต้ ามระยะเวลาทตี่ กลงกนั หรือไม่ มีการรับประกนั การส่งมอบอยา่ งไร 6) วิธีการรับคืนสนิ ค้า สินคา้ ท่มี ีปญั หาตอ้ งส่งคืน จะมวี ิธีการจัดส่งสนิ คา้ ทมี่ ีปญั หาอย่างไร มขี ้นั ตอน และ ระยะเวลานานเทา่ ไร 7) ระบบการตดิ ตาม บริษัทมีระบบการจัดส่งสนิ ค้าทต่ี ดิ ตามอย่างไร 8) การรับประกัน มกี ารรบั ประกันสินคา้ ที่จัดส่งอยา่ งไร หากสนิ ค้ามมี ลู ค่าสงู จะเพ่มิ การรับประกันหรอื ไม่ 9) เทคโนโลยี บรษิ ัทนาเทคโนโลยีมาใช้ในการขนส่งอย่างไร ต้นทนุ คา่ ขนส่งสาหรับรปู แบบการขนสง่ ต่าง ๆ โดยการใชบ้ รกิ ารขนส่งรูปแบบต่าง ๆ มีตน้ ทนุ แตกต่างกัน ดังนี้ 1) การขนส่งทางถนน การขนส่งดว้ ยรถบรรทกุ ทางถนน มีตน้ ทนุ การขนส่งต่าท่สี ุด เม่ือเปรยี บเทยี บกบั การ ขนส่งรูปแบบอนื่ ๆ เนอื่ งจาก ถนนเปน็ สาธารณูปโภคทร่ี ฐั บาลจัดสรา้ ง รถบรรทกุ ใชเ้ งนิ ลงทุนไมม่ าก เมอ่ื เปรยี บเทยี บ กับเรือ เครื่องบินและรถไฟ นอกจากน้ีในด้านของการขนถ่ายสินค้านัน้ การใช้อุปกรณ์การยกขนสินค้าจากรถบรรทกุ อาจต้องใช้หรอื ไม่ใชก้ ็ได้ ขณะท่กี ารขนส่งทางเรอื ทางเครือ่ งบิน และทางรถไฟ ต้องใชอ้ ุปกรณใ์ นการช่วยยกราคาสูง เช่น ปัน้ จัน่ รถยก เปน็ ตน้ 2) การขนส่งทางน้า ต้นทนุ คงท่ีของการขนสง่ ทางน้าคือเรือ และอปุ กรณ์ทใี่ ช้ในการยกสนิ ค้า ส่วนคา่ ใช้จ่าย ในการขนสง่ ทางเรือท่ีผูใ้ ช้บรกิ ารตอ้ งจ่าย ไดแ้ ก่ ค่าเชา่ เรอื คา่ เชา่ อปุ กรณย์ กขน คา่ ภาระทา่ เรอื ผา่ นรอ่ งนา้ และอน่ื ๆ ซึง่ จดั ว่าเป็นคา่ ใชจ้ ่ายทีค่ อ่ นข้างสูง ส่วนต้นทุนผนั แปรคอ่ นข้างต่า การขนสง่ ทางเรือสามารถบรรทุกสินคา้ ไดท้ ีละ จานวนมาก ทาให้เกิดการประหยดั ต่อขนาด ดังน้นั การขนสง่ ทางเรอื จงึ เป็นการขนส่งทีม่ ตี น้ ทุนตา่ ภายใต้เงื่อนไข ต้อง เป็นการขนสง่ ระยะไกล และในปริมาณมาก 3) การขนส่งทางรถไฟ มีตน้ ทุนคงท่ีคอ่ นขา้ งสงู ไดแ้ ก่ ต้นทุนรถไฟ การสร้างเสน้ ทาง และค่าใช้จ่ายในการ บรหิ าร แต่มีต้นทุนผันแปรค่อนข้างต่า การขนสง่ ทางรถไฟเหมาะกับการขนส่งคร้งั ละมากๆ 4) การขนส่งทางอากาศ การขนส่งทางอากาศมีต้นทุนคงทส่ี ูง ตัวเครือ่ งบนิ และอุปกรณใ์ นการขนยกสินค้ามี ราคาสงู ผู้ใชบ้ รกิ ารตอ้ งเสียค่าใชท้ ่าอากาศยาน ค่าลงจอด ฯลฯ ซ่งึ เหล่าน้เี ป็นคา่ ใชจ้ ่ายทส่ี ูง ตน้ ทุนผนั แปรท่เี กดิ ขน้ึ คอื ระยะทาง หากขนส่งทางไกลจะเสียคา่ ใชจ้ ่ายสูงกว่าการขนสง่ ในระยะใกล้ การพจิ ารณาเลอื กวธิ กี ารขนส่ง โดยต้นทุนด้านการขนสง่ เป็นตน้ ทุนค่าใช้จ่ายท่ีสาคญั ผูป้ ระกอบธุรกจิ จงึ ควร เลือกรปู แบบการขนสง่ ที่เหมาะสมกบั สินคา้ ของตนให้มากที่สดุ เพอ่ื ให้เกิดคา่ ใชจ้ ่ายตา่ สุด ท้ังนีต้ อ้ งคานึงถงึ ประสิทธภิ าพของการขนส่ง ความสะดวก รวดเรว็ ปลอดภยั และประหยัดด้วย

ความต่างระหว่างระบบขนส่ง และ ระบบขนส่งแบบโลจิสติกส์ ความต่างระหว่าง Transportation และ Logistics Management ระบบขนสง่ (Transportation) ความหมายจริงๆกค็ ือ การเคลอื่ นที่ของคน, สตั ว์ และสนิ คา้ จากท่ีหนง่ึ ไป ยังอีกทีห่ นึง่ โดยรูปแบบการเดนิ ทางต่างๆ ไมว่ ่าจะเป็นทางอากาศ, รถไฟ, ถนน, นา้ , สายเคเบิล, ท่อ และอวกาศ และ แบง่ ออกไปไดต้ ามโครงสร้างพน้ื ฐาน ยานพาหนะ และระบบการจดั การ ระบบการขนสง่ น้นั มีความสาคัญตั้งแตเ่ รมิ่ มี การแลกเปลีย่ นสนิ คา้ ของมนุษย์ ซึง่ สิง่ นี้เองเป็นสงิ่ ที่นามาซงึ่ อารยธรรมต่างๆของมนษุ ย์ดว้ ย และดว้ ยความล้าหนา้ ของ อารยธรรมต่างๆ ทาใหจ้ าเป็นต้องมกี ารจดั การด้านการขนส่งและการติดต่อสอื่ สารที่ดขี ึ้นด้วย โลจิสตกิ ส์(Logistics) ในบริบททางอุตสาหกรรม คอื การผลิตและจาหน่ายวัสดุหรือผลิตภัณฑ์ ในสถานท่ี และปริมาณท่ีเหมาะสม โดยมีกระบวนการวางแผน และควบคุมขั้นตอนในการจดั ขนสง่ และจัดเก็บสนิ คา้ อยา่ งมี ประสทิ ธภิ าพ รวมทั้งเกย่ี วข้องกับข้อมูลจากจุดเร่ิมตน้ ถงึ จดุ ปลายทางท่ีสง่ สนิ ค้าใหก้ บั ผบู้ รโิ ภค เพื่อใหเ้ กิดความพงึ พอใจกบั ลกู ค้ามากที่สุด โลจิสตกิ ส์นี้เองจะรวมถงึ การใช้งานยานพาหนะขาเขา้ -ออก องคก์ ร ครอบคลมุ ถงึ การขนสง่ สนิ ค้าท้งั ภายในและภายนอกองค์กรด้วย จากความหมายของระบบขนสง่ และการจดั การด้านโลจิสติกส์ตามหวั ขอ้ ดา้ นบน จะเห็นขอ้ แตกต่างที่ คอ่ นข้างชัดเจน ระบบขนสง่ จะเป็นเหมือนตัวขับเคล่ือนพืน้ ฐานของระบบโลจสิ ติกส์ แตร่ ะบบโลจิสตกิ ส์นัน้ เปรียบเสมอื นคนขบั รถแข่งทมี่ ที ักษะในการควบคุมและใช้ประสทิ ธภิ าพรถได้อยา่ งเตม็ ที่ โดยทีร่ ถแข่งนัน้ คือระบบขนสง่ นนั่ เอง การเปรยี บเทยี บน้ีจะช้ีใหเ้ หน็ ว่า ระบบโลจิสตกิ สจ์ ะต้องการการวางแผนเพ่อื ไปรีดประสทิ ธิภาพให้กับการขนสง่ อกี ที แต่ระบบขนส่งน้นั เป็นแคต่ วั ส่งสนิ ค้าหรือบรกิ ารจากจุดหน่ึงไปจดุ หน่งึ เท่านัน้ ไม่ได้มรี ะบบวางแผนทซี่ ับซอ้ น จะเหน็ ได้ชดั วา่ ระบบขนสง่ และระบบโลจสิ ตกิ ส์น้ันไม่ใชส่ ่งิ เดยี วกัน ระบบขนสง่ เปน็ แค่ส่วนสว่ นหน่ึงในระบบโลจิสตกิ ส์ เทา่ น้นั ระบบโลจิสติกส์สามารถเพ่ิมประสิทธิภาพในการบรหิ ารจัดสง่ สินค้าไดม้ ากกว่าท่ีระบบขนส่งก็ทาได้ ซึ่งการ จดั การของระบบโลจสิ ติกส์รวมไปถงึ

 บรรจุภณั ฑ์ของสินค้า  ตูค้ อนเทนเนอรท์ ี่บรรจุ  เอกสารส่งั ซอ้ื ตา่ งๆ  การประกันคุณภาพ  การเก็บรกั ษา  ระเบยี บการนาเข้าและการส่งออก  การเรยี กรอ้ งคา่ ชดเขย ถ้าหากเกิดปญั หาในการขนสง่  การทางานรว่ มกบั องคก์ รอืน่ ๆ ในการขนสง่  การจัดการของผูข้ ายและคคู่ ้า  การเตรยี มพร้อมกับความเสีย่ งท่อี าจเกิดขึ้น และการลดค่าใช้จ่าย อนาคตของการขนส่งในเมือง การขนสง่ /การเดนิ ทางของมนษุ ยม์ หี ลากหลายรูปแบบและถูกปรับเปลย่ี นตามกาลเวลาและเทคโนโลยีตัง้ แต่ อดีตจนถงึ ปจั จุบนั ไมว่ ่าจะเป็นการขนสง่ โดยม้า พัฒนาเปน็ มา้ เทยี มเกวยี น/รถ รถไฟ เรือพาย และอน่ื ๆ แต่หากพดู ถึง การขนสง่ ในยคุ ปัจจุบนั ผู้คนท่วั ไปมกั จะคิดถึงยานพาหนะ 4 ล้อเปน็ อันดับแรกเพราะเปน็ ทน่ี ยิ มต้ังแต่ศตวรรษที่ 18 เปน็ ตน้ มา เราสามารถแบง่ การขนสง่ ออกเปน็ 3 ประเภทใหญ่ๆ ไดแ้ ก่  การขนสง่ แบบรวม หรอื การขนสง่ สาธารณะ (Collective Transportation) วตั ถปุ ระสงค์ของการขนสง่ แบบรวม คอื การใหค้ วามคล่องตวั และเขา้ ถงึ ไดข้ องการขนสง่ สาหรบั ประชาชนในเขตเมือง การดาเนินการตา่ งๆจะถูก บริหารจัดการโดยหน่วยงานหรอื องค์กรใดองค์กรหนึง่ ผู้ใช้บรกิ ารจะตอ้ งจ่ายคา่ โดยสารสาหรับการบริการ ในขณะท่ี “Efficiency” ของการขนสง่ แบบรวมจะขน้ึ กับจานวนผโู้ ดยสาร ยง่ิ มากยิ่งดีจนถงึ ระดบั จุดคมุ้ ทนุ (Economies of Scales) การขนส่งแบบนี้รวมถึง การขนส่งโดยรถราง รถไฟ รถโดยสารสาธารณะ /ประจาทางหรอื แมแ้ ต่เรอื เฟอรร์ ข่ี า้ ม ฟากด้วย  การขนสง่ ส่วนบคุ คล (Individual Transportation) เป็นการเดนิ ทาง/ขนส่งเพียงคนเดียว ซ่งึ รวมถึง การเดินทางดว้ ยตนเองในรูปของการขบั รถยนต์สว่ นบุคคล การขจี่ ักรยาน/จกั รยานยนต์ หรือแมแ้ ต่การเดนิ เทา้ ดว้ ย เช่นกนั คนสว่ นใหญ่มกั เดินทางดว้ ยตนเอง แต่รูปแบบจะแตกต่างออกไปในแตล่ ะประเทศ เชน่ 88% ของประชากรใน เมืองโตเกยี วของประเทศญ่ีปุ่นจะเดินทางโดยการเดิน ในขณะทปี่ ระชากรในเมืองลอสแอนเจลิส เมอื งที่ใหญ่ทส่ี ุดเป็น อันดับสองของประเทศสหรฐั อเมริกาจะเดนิ ทางโดยการเดนิ เพยี ง 3% เปน็ ต้น  การขนส่งสินค้า (Freight Transportation) เมอ่ื เมอื งกลายเปน็ ศนู ยก์ ลางของการผลิตและการอุปโภค บริโภค กจิ กรรมส่วนใหญ่ท่ีเกิดขนึ้ จึงเป็นการขนส่งสินคา้ มากมายมหาศาล การขนส่งท่ีเกดิ ขน้ึ มกั เป็นการขนสง่ ระหว่าง โรงงานอตุ สาหกรรม ศนู ยก์ ระจายสนิ ค้า และร้านค้าปลีก หรอื จากท่าเรอื สถานีรถไฟ สนามบินมายงั ศนู ยก์ ระจาย สินคา้ ดว้ ยเชน่ กนั ยงิ่ มกี ารเติบโตของการค้าออนไลน์ (e-commerce) ยิ่งทาใหป้ ริมาณการขนส่งสินคา้ /พัสดใุ นเขต เมืองเกิดขึน้ มากมายตามไปด้วย

ความกา้ วหนา้ ทางเทคโนโลยีก่อให้เกดิ นวตั กรรมที่เปลย่ี นแปลงโลกไดเ้ สมอ เชน่ เดียวกบั วิสยั ทัศน์ของ การขนส่งในอนาคต ที่จะเปลี่ยนแปลงไปจากรปู แบบเดิม ทง้ั นักธรุ กิจอภิมหาเศรษฐที ีเ่ ป็นนกั ประดษิ ฐ์ทีร่ ู้จักกันดดี ้วย อยา่ ง Elon Musk ผูก้ อ่ ตง้ั และบรหิ ารของบรษิ ัทสเปซเอ็กซ์ (SpaceX) และเทสลามอเตอรส์ ผซู้ ่งึ จุดประกายความคิด ระบบขนส่งความเร็วสงู อย่าง “ไฮเปอร์ลูป (Hyperloop) และกาลังพัฒนาจรวดอวกาศทสี่ ามารถเดินทางไปยังดาว อังคารไดจ้ ริงภายในปี 2022 (จากบทความเรื่อง “จากเมืองสเู่ มอื ง ขา้ มทวปี ภายในไม่ถึงชวั่ โมง”) ทั้งบรษิ ทั ผผู้ ลิต รถยนต์รายใหญต่ ่างๆท่ีกาลังพฒั นา Self-driving Vehicle รถยนตข์ บั เคล่อื นอัตโนมัติ ทีกาลงั ทดลองว่ิงบนถนนจริงๆ ซง่ึ ทาให้เทรนดก์ ารขนส่งในอนาคตมีแนวโนม้ ท่จี ะเปลย่ี นไปใน 4 ลกั ษณะดังนี้ 1.ปรมิ าณรถยนต์จะเพิ่มมากข้ึน แต่ขนาดของรถยนต์จะเล็กลง แมว้ ่ายอดขายรถ SUV (Sport Utility Vehicle) และรถบรรทกุ จะเพิ่มสงู ขน้ึ ทว่ั โลก แต่แนวโนม้ ดังกลา่ ว เกิดจากการทรี่ าคาน้ามันลดตา่ ลง ในขณะทยี่ งั คงมีความไม่แนน่ อนของ Supply นา้ มันเชือ้ เพลิงในตลาดท่วั โลก อยา่ งไรก็ตาม การขนส่งสว่ นบคุ คลในเขตเมืองยงั คงมีสัดสว่ นของรถยนตส์ ่วนบคุ คลมากทสี่ ุด ในปี 2015 ท่ผี ่านมา ผู้ผลิตรถยนต์รายใหญ่อยา่ งโตโยต้า ไดท้ ดลองออกรถยนต์ขบั เคล่ือนพลังงานไฟฟ้าแบบ 3 ลอ้ เรยี กว่า “i-Road” เป็น การผสมผสานลักษณะเด่นของรถยนต์สว่ นบุคคลกับจักรยานยนตท์ เ่ี ข้ากันอย่างลงตัว ซ่งึ โครงการนี้กาลงั ขยายไปทั่ว ประเทศญ่ีปุ่น ท่ีซ่ึงสถานีชารจ์ พลังงานรถยนต์ไฟฟ้ามมี ากกวา่ สถานีน้ามนั เช้อื เพลิงทวั่ ไป โดยญี่ป่นุ ไดต้ ั้งเปา้ ทจ่ี ะเปน็ ประเทศท่ใี ชง้ านระบบขนสง่ อัจฉริยะเปน็ ประเทศแรก รฐั บาลจึงเข้ามาสรา้ งมาตรฐานการชารจ์ พลังงานของรถยนต์ ไฟฟา้ ระหว่างประเทศด้วย 2.ทางเท้าและเลนจักรยานจะเพม่ิ ขนึ้ ในอีก 10 ปีขา้ งหนา้ จักรยานจะกลายเป็นยานพาหนะทีใ่ ช้เดินทางในเขตเมอื งมากทีส่ ุด เทคโนโลยีใหม่ๆจะ เขา้ มา ทาให้ระยะทางของการเดินทางไปจุดต่างๆในเมอื งสน้ั ลง ในขณะท่ียานพาหนะจาพวก “Scooter” และ “Segway” (ยานยนต์สองลอ้ ทีป่ ระกอบไปด้วยที่นั่งและแท่นวางเทา้ ตดิ ตัง้ บนเพลา) จะถูกใช้งานสาหรับการขนสง่ สว่ น บคุ คลมากขึ้น การท่ีไมต่ ้องมีพน้ื ที่ในการจอดและไมม่ ีพวงมาลัยทีต่ ้องบังคับทศิ ทาง ทาใหก้ ารเดินทางของยานพาหนะ ดงั กลา่ วสามารถใชร้ ่วมกับทางเดนิ เท้าได้ ตัวอย่างเชน่ “Uni-Cub” ของผผู้ ลติ รถยนตฮ์ อนด้า เปน็ อปุ กรณ์เคล่ือนท่ี ขนาดกระทดั รัดทพี่ ัฒนาโดยเทคโนโลยเี ฉพาะของฮอนดา้ อย่าง Balance Control และ Honda Omni Traction Drive System (ซ่ึงเปน็ ระบบ Omni-directional driving wheel system อันดบั แรกของโลก) ทท่ี าให้ระบบ ขบั เคลือ่ นลอ้ สามารถหมนุ ได้อยา่ งอสิ ระรอบทิศทางทั้งเดินหนา้ ถอยหลงั ดา้ นข้างและทแยงมุมซงึ่ ทาให้ผคู้ นสนกุ เหมือนกับการเดนิ โดย Uni-Cub ไดถ้ กู นามาทดสอบการใชง้ านในสนามบิน หา้ งสรรพสนิ ค้า พพิ ิธภณั ฑ์และสถานท่ีใน รม่ อนื่ ๆในประเทศญป่ี นุ่ อปุ กรณเ์ คลอื่ นทีอ่ จั ฉรยิ ะของฮอนดา้ นี้ถกู ออกแบบมาให้ผใู้ ช้งานสามารถปฏสิ มั พนั ธ์กบั ผูอ้ นื่ ใน ระดบั สายตา ในขณะทม่ี อื ของผู้ใชง้ านสามารถทากจิ กรรมอ่นื ๆได้ดว้ ย (เพราะไมต่ ้องบงั คบั พวงมาลับเหมือนรถ scooter/จกั รยานยนต์ท่ัวไป) หรอื อาจกล่าวได้วา่ Uni-Cube เปน็ อุปกรณ์ที่ตอบโจทย์ศักภาพการเคลอื่ นไหวของ มนุษย์โดยไร้ขีดจากดั ซง่ึ น่นั ทาให้กลายเป็นเครือ่ งมือทน่ี า่ จบั ตาในอนาคต

3. การขนสง่ จะไมไ่ ด้เปน็ เพยี งการเคล่อื นย้ายบุคคลเทา่ น้ัน แตจ่ ะเปน็ การเคลือ่ นย้ายสิ่งต่างๆรอบตวั เรา ทกุ วนั นี้ผู้คนใชร้ ถยนตส์ ่วนบคุ คลส่วนหน่งึ เพราะต้องการบรรทกุ สินค้าอปุ โภคบริโภคจากการจบั จา่ ยใช้ สอย อุปกรณ์กีฬาและของใชส้ ว่ นตวั ตา่ งๆ แต่ในอนาคต เราจะใช้ “หนุ่ ยนตล์ อ้ เลื่อนอตั โนมตั ิ” ทจี่ ะบรรทกุ เก็บส่ิงของ ต่างๆเดนิ ทางตดิ ตามเราไปทุกหนทุกแหง่ หนุ่ ยนตด์ งั กล่าว ชือ่ “Gita” ของบริษัท Piaggio ผผู้ ลิตยานยนต์จาก ประเทศอติ าลี (ซึง่ อยู่ระหวา่ งทดสอบการใชง้ าน Gita ในอติ าลี) Gita เป็นเสมอื นผูใ้ ห้บรกิ ารขนส่งโดยผใู้ ช้งานสามารถ ตง้ั โปรแกรมให้ Gita เดนิ ทางเพื่อสง่ /รับสิง่ ของหรอื ตดิ ตามผู้ใชบ้ รกิ ารไปไปท่ตี า่ งๆได้ ทาให้ผู้ใชง้ านมี Lifestyle อสิ ระ ที่ไม่ตอ้ งออกจากบ้านโดยต้องหยบิ กุญแจรถไปดว้ ยอีกต่อไป Gita สรา้ งขน้ึ ภายใตค้ วามหวังทีจ่ ะทาใหถ้ นนหนทางต่างๆ ถกู ใช้อย่างมปี ระสทิ ธิภาพมากข้ึน 4. ยานยนต์ขับเคลอ่ื นอัตโนมัติ จะทาใหเ้ ราเหน็ ข้อมลู ต่างๆมากข้นึ สิ่งท่เี ปน็ อปุ สรรคสาคญั ในการพัฒนาระบบขนส่งอัตโนมัติแบบสาธารณะท่ีเราวาดฝนั กนั มาหลายปนี ้ี ก็ คอื ระบบและโครงสร้างพื้นฐานแบบเก่า ถนนหนทางที่เราใช้งานอยูใ่ นทกุ วนั น้ี ไมเ่ พียงเทา่ นนั้ ยังรวมถงึ Data Network ของเมืองต่างๆดว้ ย ทุกวนั น้รี ถยนต์ขบั เคล่อื นอัตโนมัตแิ ละโดรนได้ถกู ใชง้ านในหลายพืน้ ท่ีกวา่ 1,000 ตวั แต่ ในอนาคตปรมิ าณจะเพมิ่ ขึ้นเป็นลา้ นกว่าตัวในทุกพ้ืนท่ีทั่วโลก ในขณะท่เี ทคโนโลยีทีก่ ้าวหน้าขึน้ จะทาใหพ้ วกมนั สามารถติดตอ่ แลกเปล่ียนข้อมูลเพือ่ สอ่ื สารระหวา่ งกนั ผ่านทางมอื ถือหรอื อุปกรณต์ า่ งๆภายในบา้ นได้ นอกจากนี้ ดว้ ย เครือขา่ ย “5G” “Super Wifi” เครอื ขา่ ยเสาอากาศขนาดใหญแ่ ละเทคโนโลยีคลน่ื มิลลิเมตร (millimeter) ในอนาคต ทท่ี ั้งเร็วกว่า เสถียรกวา่ และไว้ใจไดม้ ากกว่าจะถกู สรา้ งขน้ึ เพอื่ รองรบั ปรมิ าณขอ้ มลู มหาศาลทจ่ี ะเกิดขึน้ ซง่ึ ทกุ วันน้ยี งั ไม่ มีประเทศใดในโลกทม่ี ีโครงสร้างพ้ืนฐานท่เี พียบพร้อมขนาดนนั้ เครือข่ายข้นั สูงกาลังถูกพัฒนา เช่นบรษิ ทั Qualcomm Nokia และ Samsung ซงึ่ คาดวา่ จะสามารถใช้งานไดก้ ่อนปี 2030 ซง่ึ เมือ่ ถงึ เวลานั้นจะสามารถยกระดบั การเดนิ ทาง และความเปน็ อยูข่ องประชากรทวั่ โลกไดอ้ ยา่ งแนน่ อน เศรษฐกิจของสงั คมเมืองมกี ารพัฒนาอยา่ งรวดเรว็ การขนส่งในเขตเมืองต่างๆถอื เปน็ ความท้าทายท่ีส่งผล กระทบตอ่ เมืองใหญ่ กล่าวคอื สาหรบั เมอื งใหญ่ๆการผลติ การกระจาย และการบรโิ ภคสินคา้ เกดิ ขึ้นอย่างมากมายบน พื้นทีอ่ ันจากัด ในขณะทีเ่ มืองเลก็ ๆรอบเมอื งใหญ่ ทรพั ยากรทห่ี ายาก คอื ถนน/เสน้ ทางเดินรถ และพ้ืนท่ีในการจอด รถ “City Logistics” จึงกลายเปน็ กลยทุ ธ์เพ่ือสรา้ งความม่ันใจว่า การขนส่งสนิ คา้ ทเ่ี กิดขนึ้ มปี ระสทิ ธภิ าพ และเป็น นวัตกรรมทีต่ อบสนองความตอ้ งการของประชากรในเมอื งตา่ งๆ ซ่งึ ก็คือ การตอบสนองต่อความต้องการทางธุรกจิ ได้ อย่างดเี ชน่ กนั เมือ่ เศรษฐกิจเติบโตอย่างตอ่ เน่อื ง สนิ คา้ ขายไดม้ ากข้ึน วิธกี ารบริหารสนิ ค้าคงคลงั ของร้านคา้ ตา่ งๆจะ เปลยี่ นไปและแตกต่างตามฤดูกาลตลอดทง้ั ปี ซ่งึ ทาใหก้ ารบริการทางด้านโลจิสติกส์ตอ้ งปรบั กลยทุ ธ์ตาม เชน่ ความ ตอ้ งการขนส่งสินค้าเร่งด่วน (Express Transportation) เพม่ิ มากขึน้ เป็นต้น และความสาเรจ็ ของธรุ กกจิ ขึ้นอยกู่ ับ ระบบขนสง่ ท่ีสามารถปรับเปล่ียนไดท้ ันเวลานัน่ เอง ย่งิ ไปกวา่ นนั้ ความเขม้ ขน้ ของการกระจายสนิ ค้าในเขตเมืองขน้ึ อยู่ กบั ลกั ษณะทางเศรษฐกิจของแต่ละภมู ภิ าค และวฒั นธรรมของทอ้ งถน่ิ ซงึ่ นาไปสู่ความแตกต่างของการกระจายสนิ คา้ ในเขตเมอื ง ลองดตู วั อยา่ งเมอื งใหญๆ่ ทัว่ โลก ดังนี้

Paris: เมอื งหลวงของประเทศฝรั่งเศสทซี่ ึ่งมปี ระชากรราวๆ 2.17 ล้านคน เนอื่ งจากนโยบายและวัฒนธรรม ของเมืองที่มุง่ เน้นเรอื่ งสิ่งแวดล้อม (จากัด Carbon Footprint) เพ่อื ใหค้ ุณภาพชวี ิตของประชากรดแี ละรักษาไวซ้ ่ึง ความเป็นเมอื งศนู ย์กลางทางวฒั นธรรมและการทอ่ งเท่ียวช้นั นาของโลก จงึ มผี ลกระทบตอ่ กลยุทธ์การกระจายสนิ คา้ ท่ี ต้องเน้นเรือ่ ง Green Logistics ทส่ี นบั สนุนภาพลักษณ์ของตนเอง Chicago: รู้จกั กนั ในนาม เมืองแหง่ ลม (Windy city) ตั้งอยใู่ นรัฐอลิ ลนิ อยส์ สหรฐั อเมริกา เป็นเมืองใหญ่ อันดบั 3เทียบตามจานวนประชากร (รองจากนวิ ยอรก์ และลอสแอนเจลสิ ) เนอ่ื งจาก ชิคาโกม้ เี ปา้ หมายทีจ่ ะรักษา บทบาทในฐานะศูนยก์ ลางทางรถไฟและแพลตฟอร์มการกระจายสินค้าในทวปี อเมริกาเหนอื ทาใหม้ ีกจิ กรรมในการ ผลิตและกระจายสินค้าเกดิ ขึน้ มากมายมหาศาล แต่เน่อื งจากเขตเมอื งชคิ าโกเ้ ปน็ จุดบรรจบกันของเสน้ ทางรถไฟและ สายการบิน Class I แต่สถานปี ลายทางแยกจากกนั และไมเ่ ชื่อมต่อกันทาให้เกิดความแออัดของรถบรรทุกสินคา้ และ คอนเทนเนอรท์ ่จี ะต้องขนสง่ ไปยังอีกจดุ หน่งึ ในขณะทเี่ มอื งใหญ่อันดับ 2 อย่างลอสแอนเจลิสกาลังประสบปัญหาดา้ น ส่ิงแวดล้อมทัง้ มลพษิ ทางเสียงและอากาศ และกาลังมีปัญหาขดั แย้งในการเปน็ ประตสู ู่การคา้ สาหรับเอเชยี ตะวันออก และหนา้ ทอ่ี ื่นๆที่เกย่ี วข้องกับกจิ กรรมด้านการทอ่ งเทย่ี วและวฒั นธรรม จงึ ทาให้มปี ระเดน็ ที่ตอ้ งพิจารณาในการขนส่ง ทางรถบรรทกุ เข้าที่ท่าเรอื หลกั และศนู ยก์ ระจาย/นาเขา้ สินค้าของเมืองด้วย Shanghai: เซย่ี งไฮ้เปน็ เมอื งใหญ่ทีส่ ุดของประเทศจนี ในอดตี เป็นเพยี งหม่บู ้านชาวประมง แต่ปัจจุบันเซี่ยงไฮ้ กลายเป็นเมืองท่มี คี นอาศัยอยอู่ ย่างหนาแน่นมากทส่ี ุดในประเทศจนี และมีทา่ เรือสาหรับขนส่งสินคา้ ที่ใหญ่ที่สุดใน โลก เปรียบเสมอื น Hub ทสี่ นบั สนนุ การสง่ ออกของจนี ดังนั้น การขนสง่ สนิ ค้าสว่ นใหญ่จงึ เชอื่ มโยงกับกระบวนการ กระจายสินค้าท่ัวโลก เพราะเปน็ ทา่ เรือทม่ี ีจานวนเรอื คับค่ังทส่ี ุดในโลกด้วย Istanbul: เปน็ เมืองท่มี ีประชากรมากท่สี ุดในประเทศตรุ กี ตั้งอยบู่ รเิ วณช่องแคบ Bosporus ซ่ึงทาให้อิส ตนั บลู เปน็ เมอื งสาคญั เพยี งเมอื งเดยี วในโลกทีต่ ั้งอยใู่ น 2 ทวปี คอื ทวีปยโุ รป (ฝัง่ Thrace ของบอสฟอรสั ) และทวีป เอเชีย (ฝ่งั อานาโตเลีย) อสิ ตนั บูลกาลงั เผชิญปัญหาการเตบิ โตทางเศรษฐกิจท่ีเพ่ิมมากข้ึน พรอ้ มกบั สงั คมเมอื ง (Urbanization) ทีโ่ ตขน้ึ อยา่ งรวดเร็ว ผนวกกับขอ้ จากัดทางด้านภมู ปิ ระเทศที่ไม่เหมอื นใคร ทาให้เกดิ ความขาดแคลน พื้นทร่ี าบและการแบง่ เขตเมอื งโดยช่องแคบ Bosporus อิสตันบลู มีบทบาททสี่ าคัญทางการคา้ เพราะเป็นแพลตฟอร์ม ทีเ่ ชื่อมตอ่ ระหว่างการค้าของตะวนั ออก ยุโรปและทะเลดา (Black Sea) สิ่งท่ีเกดิ ข้นึ คือ ข้อจากดั ในการกระจายสินค้า ในสภาพแวดลอ้ มที่เกิดขน้ึ ทางออกกค็ ืออิสตันบูลกาลงั พัฒนาโครงสรา้ งพ้นื ฐานขนาดใหญ่ พรอ้ มกบั สนามบนิ ใหมแ่ ละ การย้ายโรงงานการผลติ ต่างๆไปยังพ้นื ท่ีนอกชายฝ่งั ดว้ ย อย่างไรก็ตาม 4 เทรนดท์ ่กี ล่าวถงึ ข้างต้นถกู คาดการณว์ า่ จะเกิดขนึ้ ในอีก 20 ปขี า้ งหนา้ ซึ่งจะสง่ ผลต่อสังคม เมอื งและกลไกทางดา้ นโลจิสตกิ ส์ ซึง่ เมือ่ ทกุ อยา่ งเปลยี นไปตามกาลเวลา ธุรกจิ ตอ้ งอยา่ ลมื ทจ่ี ะตดิ ตามสถานการณ์และ มองบวกเพอื่ รับมอื กบั ส่ิงทเี่ กดิ ข้นึ เพราะทุกเหตุการณม์ ักมีโอกาสซ่อนอยู่ เพยี งแตเ่ ราจะเห็นแลว้ รีบควา้ ไวก้ อ่ นที่มนั จะ สายไปหรือไม่เทา่ นนั้ เอง ****************