พื้นเมืองอีสาน

จัดทาโดย นางสาวมะลวิ ัลย์ ปัทมะ ตาแหน่งครู วิทยฐานะครูชานาญการพิเศษ โรงเรยี นวัดธรรมมงคล(หลวงพ่อวิริยังค์อปุ ถมั ภ์)

นาฏศิลป์ ถน่ิ ไทย วิไลลกั ษณ์ ใครประจักษ์ ไดช้ ม สมประสงค์ เหนอื อีสาน กลางใต้ ได้ดารง เอกลกั ษณค์ ง ยงั่ ยืนอยู่ คถู่ ิ่นไทย มะลิวลั ย์ ปัทมะ

1. อธบิ ายลักษณะการแสดงพ้ืนเมอื งภาคอสี านได้ 2. ระบชุ ดุ การแสดงพืน้ เมืองท่ีสะทอ้ นถงึ วฒั นธรรม ประเพณี ของคนในทอ้ งถิน่ ภาคอีสานได้ 3. เห็นคุณคา่ ของการแสดงพืน้ เมอื งภาคอีสาน

1. ลกั ษณะท่วั ไปของภาคอสี าน 2. ลักษณะการแสดงพืน้ เมืองภาคอสี าน 3. ตวั อยา่ งชุดการแสดงพ้ืนเมืองภาคอสี าน

ภาคอสี าน หรือภาคตะวันออกเฉียงเหนอื เปน็ ภาคท่ีมีเน้อื ทข่ี นาดใหญ่ พนื้ ที่โดยทวั่ ไปเปน็ ท่ีราบสงู ประชาชนมคี วามเชื่อทางไสยศาสตร์ มีพิธีกรรมการบชู าภูตผิ ีและสงิ่ ศกั ด์สิ ทิ ธิ์ แบ่ง ออกเป็น 2 กลุ่มวัฒนธรรม ไดแ้ ก่ 1. กลุม่ วัฒนธรรมอีสานเหนอื 2. กลมุ่ วฒั นธรรมอสี านใต้

กล่มุ นีส้ ืบทอดวฒั นธรรมมาจากกลมุ่ ลุม่ แม่น้าโขง ท่ีเรยี กวา่ “กลุ่มไทยลาว” หรอื “กล่มุ หมอลา” เป็น กลุม่ ชนทม่ี มี ากท่สี ดุ ในภาคอสี าน และมีชนเผ่าบางส่วน อาศยั อยู่ เช่น พวกแสก ผ้ไู ท (ภูไท) โส้ ยอ้ กระเลงิ ซ่งึ ชนกลมุ่ นี้ จะอาศัยอย่ใู นเขตจังหวัดนครพนม สกลนคร มุกดาหาร กาฬสินธ์ุ อดุ รธานี และ มหาสารคาม

แบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ไดแ้ ก่ 1.กลุ่มท่ีไดร้ บั วฒั นธรรมโคราช ไดแ้ ก่ ชนสว่ นใหญ่ ท่ีอาศัยในจังหวัดนครราชสมี า พดู ภาษาโคราช และ บางส่วนในจงั หวดั บรุ รี ัมย์ 2. กลมุ่ ทสี่ ืบทอดวัฒนธรรมมาจากเขมร และส่วย ชนสว่ นใหญ่อย่ใู นจงั หวดั สรุ ินทร์ บุรรี มั ย์ และศรีสะเกษ ซ่ึงพูดภาษาเขมรและสว่ ย

การแสดงพื้นเมืองภาคอสี าน เน้นความเรยี บง่าย สนกุ สนาน มีทว่ งทานองเร่งเรา้ สะท้อนถงึ วถิ ีชีวิต และความเชื่อต่างๆ เชน่ เซง้ิ สวิงสะท้อนถงึ วิธีการหา ปลา ราเซยี งข้องสะทอ้ นถงึ พิธกี รรมและความเชื่อของ ชาวบ้าน เซ้ิงทานาสะท้อนถึงการประกอบอาชีพของ คนอีสาน

เซียงข้องหรือเสยี่ งขอ้ งเปน็ พธิ ีท่ีสรา้ งขึ้นจาก ความเชอื่ ในเรือ่ งผี ใช้ในการเส่ยี งทายเหตุการณท์ ี่ มนษุ ยไ์ ม่สามารถทราบได้ เชน่ เสี่ยงทายหาส่งิ ของ ท่ีหายไป ทานายเกยี่ วกบั การทามาหากิน และขบั ไล่ผี ท่มี ารบกวนความสขุ ของมนุษย์ และสิ่งชั่วร้ายให้ออก จากหมูบ่ ้าน

ราบายศรีสขู่ วญั เซง้ิ กระตบิ ขา้ ว  เซง้ิ แหยไ่ ข่มดแดง  กนั ตรมึ  ฟอ้ นภูไท

https://thaidance.wordpress.com http://www.isan.clubs.chula.ac.th/webboard/?transaction =post_view.php&room_no=0&id_main=615&star=0

ภาคอีสานเป็นภาคที่มเี นอ้ื ทีข่ นาดใหญ่ พน้ื ท่ี สว่ นใหญ่เป็นทร่ี าบสงู มกี ลุ่มวัฒนธรรม 2 กล่มุ คอื กลุ่มอสี านเหนอื และกลุ่มอสี านใต้ การแสดงส่วนใหญ่เนน้ ความราบเรียบสนุกสนาน สะทอ้ นถงึ วิถชี วี ิต พธิ ีกรรม และความเชอ่ื ของคนอสี าน เชน่ เซงิ้ บง้ั ไฟ เซง้ิ สวงิ เซงิ้ กระติบขา้ ว เซ้งิ แหยไ่ ข่ มดแดง ราบายศรสี ู่ขวัญ กนั ตรึม เปน็ ต้น

การทนี่ ักเรยี นไดศ้ กึ ษา รบั ชม หรอื ฝกึ แสดงพื้นเมอื ง กเ็ ปน็ การเป็นอนรุ กั ษ์ วัฒนธรรมไทยให้คงอยคู่ ่เู มืองไทยของเรา แล้วนะคะ