ติว ศาสนา

รายการท่ี 2 โดย อ.วราภรณ ตันติวิวัฒน ศาสนาสําคัญของโลก สถาบันกวดวชิ า Pinnacle ความหมาย - หลักคาํ สอนท่ยี ดึ เหน่ยี วจติ ใจใหปฏบิ ตั ิและงดเวน บางอยางเพอ่ื ใหพ น ทุกข โดยมงุ หวัง Religion จุดมงุ หมายสงู สุดของชีวติ - ผูกพัน หมายถึง ความผูกพันระหวา งมนษุ ยก บั พระเจา มูลเหตกุ ารเกิด 1. ความไมรใู นปรากฏการณธ รรมชาติ 2. ความกลัว 3. ความตอ งการท่ีพงึ่ ทางใจ 4. ความตอ งการความสงบสขุ ของสังคม เปน เครือ่ งขดั เกลาจติ ใจ ประเภท - จัดตามความเชอื่ เกี่ยวกับพระเจา เทวนิยม อเทวนยิ ม นับถือพระเจา แบง เปน ไมนับถอื พระเจา เชน พทุ ธ เอกเทวนยิ ม - ยิว คริสต อิสลาม พหุเทวนิยม - พราหมณ ตัวอยางขอสอบ 2. ยูดาย พทุ ธ พราหมณ 1. ขอ ใดจัดอยูในศาสนาประเภทเดียวกัน 4. คริสต พทุ ธ ซกิ ข 1. ฮินดู คริสต อิสลาม 3. ขงจื้อ ฮนิ ดู อสิ ลาม 2. ศาสนาในขอใดจดั เปนศาสนาเทวนยิ มท้งั หมด 2. พทุ ธ อสิ ลาม คริสต 1. ครสิ ต ยดู าย อิสลาม 4. พราหมณ- ฮนิ ดู ซกิ ข พทุ ธ 3. ขงจื้อ พุทธ พราหมณ- ฮินดู ETV ติวเขม สงั คมศกึ ษา : 2 ศาสนาสําคัญของโลก 1

องคป ระกอบของศาสนา ศาสดา พราหมณ- ฮนิ ดู พุทธ ครสิ ต อสิ ลาม คมั ภีร ไมมี พระพทุ ธเจา พระเยซู นบีมฮู าํ หมัด นักบวช พระเวท พระไตรปฎก ไบเบลิ อลั กุรอา น ศาสนสถาน พราหมณ พระสงฆ บาทหลวง พิธีกรรม เทวาลัย เทวสถาน วัด โบสถ - พธิ ีศราทธ สังสการ ทําบญุ ตกั บาตร มสิ ซา มสั ยิด ละหมาด ฮัจญ หลกั คําสอน : ทกุ ศาสนาสอนใหท ําดี เวน ชั่ว ความศกั ด์ิสทิ ธิ์ : เปน สิง่ ทีศ่ าสนกิ ชนบชู าใครจะละเมดิ มิได ศาสนาใหญๆ ท่ีมีองคประกอบครบทั้ง 6 ประการ คอื ศาสนาพทุ ธ คริสต สวนศาสนาพราหมณขาด องคป ระกอบทีไ่ มปรากฏศาสดา เพราะเชอื่ วา คัมภรี พระเวทเปน คาํ สอนท่ีออกจากโอษฐข องพระเจา แตก ย็ งั จดั เปนศาสนา ทง้ั นอี้ าจใหเ หตุผลไดวา ผกู อ ตง้ั ศาสนาไมใ ชมนุษยหากแตเ ปนพระเจา ตัวอยา งขอสอบ 3. องคประกอบของศาสนาทส่ี าํ คัญทส่ี ดุ ทจี่ ะขาดมไิ ดไ ดแกขอใด 1. ศาสดา 2. คําสอน 3. ศาสนสถาน 4. นกั บวช 4. องคป ระกอบของศาสนาในขอ ใดทีศ่ าสนาอ่ืนมแี ตศ าสนาพราหมณ- ฮินดไู มม ี 1. พธิ ีกรรม 2. คมั ภีร 3. ศาสดา 4. จุดมงุ หมายสงู สุด ETV ติวเขม สังคมศึกษา : 2 ศาสนาสําคัญของโลก 2

ศาสนาพราหมณ - ฮนิ ดู ความเปน มา - เปน ศาสนาเกา แกท ่สี ุดของโลก ชาวอารยันนาํ ตดิ ตัวเขา มาประยกุ ตค วามเช่อื ของชาว พ้ืนเมอื งดราวเิ ดียน (มิลกั ขะ, ฑราวทิ ) มีวิวฒั นาการแบบวญิ ญาณนิยม (Animism) ววิ ฒั นาการ 1. ยคุ พระเวท (1000 - 100 ปก อน ค.ศ.) • เรม่ิ ต้งั แตม คี มั ภรี พระเวท • เทพเจามี 3 กลุมๆ ละ 11 องค แบง เปน เทพพ้ืนดนิ - พระอัคนี พระพฤหัสบดี เทพบนอากาศ - พระอนิ ทร พระวายุ เทพบนสวรรค - พระวษิ ณุ พระสูรยะ • เปนยคุ พหเุ ทวนิยม 2. ยุคพราหมณ • ยกยองพระพรหมเปน เทพสงู สดุ • เริ่มปลายยุคพระเวท • เชอ่ื วา พระพรหมเปน ผูสรา งสรรพสงิ่ • เมื่อเกดิ จากพรหมจะกลบั สพู รหม จงึ เช่ือเร่ือง การเวยี นวาย ตายเกดิ • เกิดระบบวรรณะ 4 3. ยุคมหากาพย • เปน ยคุ เกิดพุทธศาสนา • มคี ัมภรี มหาภารตะและรามายณะ • ววิ ัฒนาการนบั ถือเทพ ตรมี ูรติ 3 องค คอื พระพรหม - เทพผสู รา ง พระวษิ ณุ - เทพผรู กั ษา พระศวิ ะ - เทพผทู าํ ลาย • การบชู าเทพทง้ั 3 เปลงวาจา “โอม” ETV ตวิ เขม สงั คมศกึ ษา : 2 ศาสนาสําคัญของโลก 3

คัมภีร - พระเวท แบงเปน 4 คมั ภรี  คือ ฤคเวท - บทสวดสรรเสริญพระเจา (โศลก) ยชุรเวท - ใชพ ธิ บี ูชายญั มที ัง้ รอ ยแกว รอยกรอง สามเวท - ใชใ นพธิ ถี วายนา้ํ โสมแกพ ระอินท ขับกลอมเทพเจา เปนฉนั ท อาถรรพเวท - เวทมนตรคาถา หลกั ความเชอื่ - คําสอน - ปฏิบัติ หลกั ปรมาตมนั - โมกษะ ปรมาตมัน (อาตมันสากล) เปนวิญญาณสากล ตน กาํ เนิดสรรพส่งิ อาตมนั (ชวี าตมนั ) เปนวิญญาณยอยแยกมาจากปรมาตมนั จะรวมกบั ปรมาตมันไดเม่ือ เขาถงึ โมกษะ (การหลุดพน สังสารวฏั ) หลกั อาศรม 4 หลกั อาศรม 4 เปนการยกระดบั ชีวติ ฮนิ ดใู หสงู ขน้ึ มหี ลกั ปฏิบตั คิ ือ พรหมจารี - เด็กชาย 3 วรรณะแรกไดเ รียนหนงั สือ คฤหสั ถ - การครองเรอื น วานปรสั ถ - ฝก จิตใหบ รสิ ุทธโิ์ ดยออกสปู า สนั ยาสี - มงุ แสวงหาปรมัตถธรรม หลักปรุ ุษารถะ หลกั ปุรุษารถะเปนรากฐานสังคมฮนิ ดู ไดแก ธรรม - หลักศลี ธรรมในสังคม กาม - การหาความสุขในแนวทางศาสนา อรรถ - การแสวงหาทรัพย สวัสดิภาพของชวี ติ โมกษะ - การหลดุ พน นกิ าย • นกิ ายพรหม - นับถือพระพรหมเปน ใหญ • นิกายไวษณพ - นบั ถือพระวษิ ณเุ ปน ใหญ • นกิ ายไศวะ - นบั ถอื พระศวิ ะเปน ใหญ พิธกี รรม พธิ เี กย่ี วกบั วรรณะ • พธิ ีสงั สการ - พธิ ีทาํ ใหบรสิ ุทธิ์ เชน อุปนยนั วิวาห • พธิ ศี ราทธ - การทาํ พลกี รรมใหดวงวญิ ญาณบรรพบุรษุ • พิธบี ูชาเทวดา - เชน ศิวาราตรี ETV ตวิ เขม สังคมศกึ ษา : 2 ศาสนาสําคญั ของโลก 4

ตวั อยางขอสอบ 2. ความหลดุ พน จากทุกข 5. การบรรลโุ มกษะของศาสนาฮินดคู ืออะไร 4. ประสบการณท างจิตซ่งึ เปน ผลจากการภาวนา 1. การไดกลบั ไปรวมเปนหนงึ่ กบั พระผูเ ปน เจา 3. การมชี ีวติ เปน นริ ันดรในสวรรค 6. โมกษะในศาสนาฮนิ ดหู มายถงึ อะไร 2. ความหลดุ พน จากชวี ิตทเ่ี ปน ทุกขในโลกนี้ 1. การท่ีจติ หลุดพน จากกเิ ลส 4. วญิ ญาณบรสิ ุทธ์ไิ มเวยี นวา ยตายเกิด 3. การไดเ กิดในสวรรคอ ันเปนบรมสุข 7. ขอ ใดท่กี ลาวถงึ ลัทธติ รมี ูรติของศาสนาฮินดูถกู ตอ ง 1. พระพรหมสรา งสรรค พระวษิ ณุบํารุงเลย้ี งดู พระอัคนีทาํ ลาย 2. พระพิฆเนศวรผสู รา ง พระนารายณบํารงุ เลยี้ งดู พระกฤษณะทาํ ลาย 3. พระพรหมสรางสรรค พระวษิ ณุบํารุงเลยี้ งดู พระศวิ ะทาํ ลาย 4. พระอศิ วรสรางสรรค พระพรหมบาํ รุงเลย้ี งดู พระศวิ ะทาํ ลาย ETV ติวเขม สังคมศึกษา : 2 ศาสนาสาํ คัญของโลก 5

ศาสพุทธ - พทุ ธประวตั ิ - คัมภีรพ ระไตรปฎก - ฉบบั ด้ังเดมิ เขยี นดว ยภาษาบาลี ไทยเขียนในใบลาน พิมพเปน อกั ษรไทย ครั้งแรกรชั กาลที่ 5 แบง ได 3 หมวด คอื พระวนิ ยั ปฎ ก พระสตุ ตันตปฎ ก พระอภธิ รรมปฎก • วา ดวยสกิ ขาบทภกิ ษุ ภิกษณุ ี • รวบรวมพระธรรมเทศนาของพระ • เปนธรรมขัน้ สงู ในแง • แบง ได 3 หมวด เชน พุทธ-เจา แบงเปน 5 สว น (นกิ าย) วชิ าการลวนๆ แบงเปน สุตตวภิ ังค - ขอ หาม, เชน 7 คัมภรี  วินัย สงั ยุตตนกิ าย - เกย่ี วกบั บุคคล ขนั ธกะ - พิธกี รรม - ความเปน อยสู งฆ สถานที่ หลักคําสอนสําคัญ อรยิ สัจ 4 แปลวา ความจริงอันประเสรฐิ ถือเปน หวั ใจของพทุ ธศาสนา มดี ังนี้ 1. ทุกข แปลวา สภาพทที่ นไดยาก หมายถึง ความไมสบายกาย ไมสบายใจ แบง เปน ก. สภาวทกุ ข ทกุ ขเกิดจาก เกดิ แก เจ็บ ตาย ข. ปกิณกทกุ ข คอื ทุกขจร ทกุ ขทเี่ กิดภายหลัง 2. สมทุ ยั คอื เหตทุ ่ีทาํ ใหเกดิ ทกุ ข คือ ตัณหา แบงเปน ก. กามตัณหา คือ ความอยากได อยากมี เพลิดเพลนิ ยนิ ดีในสง่ิ นา ใคร แบงได 2 อยา ง คอื กิเลสกาม ไดแก ความใคร ความรัก ความพอใจ วัตถุกาม ไดแก วตั ถหุ รอื สงิ่ ทชี่ วนใหรูสกึ พอใจ เกดิ จากอายาตนะภายใน ข. ภวตณั หา ไดแก ความอยากใหอ ยใู นสภาพนนั้ นานๆ ค. วิภวตัณหา ไดแก ความอยากไมเปน อยากไมมี ในสภาพทเ่ี ปน อยู 3. นิโรธ คือ การดับทกุ ข หมายถงึ นพิ พาน 4. มรรค แปลวา ทางหรือวธิ ปี ฏบิ ตั ิใหถ งึ ซ่ึงการดบั ทกุ ข คอื อรยิ มรรคซึ่งเปนหนทางเดยี วท่ี ทําใหหลดุ พน จากทุกขได เรยี กเต็มๆ วา ทุกขน ิโรธคามนิ ปี ฏปิ ทา ไดแ ก - สมั มาทฐิ ิ คือ ความเหน็ ชอบ -สัมมาอาชวี ะ คอื เลย้ี งชีพชอบ - สมั มาสงั กปั ปะ คอื ดํารชิ อบ -สัมมาวายามะ คือ เพียรชอบ - สมั มาวาจา คือ เจรจาชอบ -สัมมาสติ คือ ระลกึ ชอบ - สัมมากมั มนั ตะ คอื กระทําชอบ -สมั มาสมาธิ คือ ต้ังใจม่นั ชอบ ETV ตวิ เขม สงั คมศกึ ษา : 2 ศาสนาสําคัญของโลก 6

มรรคมีองค 8 แบงไดเปน ศลี สมาธิ ปญญา เรยี กวา ไตรสกิ ขา ศีล ประกอบดวย สัมมาวาจา สมั มากมั มนั ตะ สมั มาอาชีวะ สมาธิ ประกอบดวย สมั มาวายามะ สัมมาสติ สมั มาสมาธิ ปญญา ประกอบดว ย สัมมาทิฐิ สมั มาสงั กัปปะ ไตรลักษณ แปลวา ลกั ษณะ 3 อยาง หมายถงึ สามญั ลกั ษณะ ตามธรรมชาติ 3 สิง่ คือ 1. อนิจจตา ความไมเ ทย่ี ง เมื่อมีเกิดยอ มมดี บั 2. ทกุ ขตา ความทนอยไู มไ ด ไมเทย่ี ง สิง่ นนั้ เปน ทกุ ข (เหตุทที่ ําใหเ ปลย่ี นแปลง) 3. อนตั ตตา ความไมม ีตัวตน ในพทุ ธศาสนาถอื วาทุกอยางในโลกเปนอนัตตา เปน สภาวะที่ เกิดขึน้ และดําเนนิ ไปตามเหตุตามปจ จยั (ศาสนาพราหมณเชื่อวาสภาพทีแ่ ปร เปลย่ี นไปตอ งมีอะไรเปนตัวควบคมุ การแปรสภาพ) มเี ฉพาะในพทุ ธศาสนา เทาน้นั ขนั ธ 5 หมายถงึ องคป ระกอบชวี ติ มนุษย แบง เปน 2 สวน คอื รูป คอื สวนเหน็ ไดด ว ยตา เชน รางกาย ประกอบดวยธาตุ 4 ดิน นํา้ ลม ไฟ นาม คอื สวนทเี่ หน็ และสมั ผัสไมไ ด แบงเปน 4 สว น คือ 1. เวทนา ไดแก ความรูส ึก 3 อยา ง คือ สขุ เวทนา ทุกขเวทนา อุเบกขาเวทนา 2. สญั ญา ไดแก การกาํ หนดหมายรสู ิง่ ใดสิ่งหนึ่ง (ความจํา) 3. สงั ขาร ไดแก สภาพทป่ี รงุ แตงจัดใหค ดิ ดี ช่วั กลาง 4. วญิ ญาณ ไดแก การรบั รผู านประสาทสมั ผสั โดยมีสอื่ ทเี่ รยี กวา อายตนะ 6 ไดแ ก ตา หู จมกู ลน้ิ กาย ใจ ตัวอยา งขอสอบ 8. อรยิ มรรคใดเกยี่ วของกบั ไตรสกิ ขาทวี่ า ดวยปญ ญา 1. สัมมาทฐิ ิ 2. สมั มาสติ 3. สมั มาวายามะ 4. สมั มากมั มนั ตะ 9. หลกั ธรรมขอ ใดทพี่ ระพุทธเจาทรงแสดงถึงองคป ระกอบแหง ชวี ติ ของมนษุ ย 1. อริยสัจ 4 2. เบญจศีล 3. เบญจขนั ธ 4. ไตรลักษณ 10. ทุกสงิ่ ในโลกลวนเปนอนจิ จัง ตรงกับความหมายของหลักธรรมใด 1. ไตรสกิ ขา 2. ไตรลักษณ 3. ไตรปฎก 4. ไตรทวาร ETV ติวเขม สังคมศึกษา : 2 ศาสนาสาํ คัญของโลก 7

11. หลักคาํ สอนใดทีป่ รากฏแตใ นพทุ ธศาสนาเทานั้น 1. อนจิ จา 2. ทุกขตา 3. อนตั ตา 4. ไตรสกิ ขา 12. เน้ือหาในพระไตรปฎกหมวดใดทวี่ า ดว ยหลกั ธรรมที่เปนวชิ าการลวนๆ 1. สตุ ตันปฎ ก 2. วินัยปฎ ก 3. อภธิ รรมปฎก 4. ปาฏิโมกข 13. สิง่ ท่ีกระตุนใหมนุษยทาํ การอยางใดอยา งหนงึ่ พุทธศาสนาเรยี กวา อยา งไร 1. วญิ ญาณ 2. เวทนา 3. สัญญา 4. สงั ขาร 14. วญิ ญาณในเบญจขันธหมายถงึ อะไร 2. สิ่งทลี่ องลอยจากรางเม่ือตาย 1. การรบั รูผ านประสาทสัมผัส 4. ดวงแกว ใส 3. อาตมัน 15. สงิ่ ใดเปนพฤติกรรมของจติ ที่เกิดมาคกู บั จติ 2. ทุกข 1. ตัณหา 4. อายตนะ 3. มรรค 16. จดุ เดนของนกิ ายเถรวาทคอื อะไร 2. ปฏบิ ัติตามพระธรรมวนิ ยั เครง ครดั 1. ทกุ คนมสี ิทธเิ ปนพระโพธสิ ตั ว 4. ธรรมแกไ ขได 3. ผอู อกบวชไมต ดั ขาดจากชีวติ ครองเรือน 17. ศาสนาฮนิ ดมู คี วามเชอ่ื ทแี่ ตกตา งจากพุทธศาสนาเรอ่ื งใด 1. ความสมบูรณข องสรรพส่ิง 2. ศูนยรวมแหง ความเปลย่ี นแปลง 3. ความไมเ ท่ียง 4. ภาวะท่ไี มใชต ัวตน ETV ตวิ เขม สงั คมศึกษา : 2 ศาสนาสําคัญของโลก 8

ศาสนาคริสต ความเปน มา - ตามคมั ภรี ไบเบลิ กลา วถึงชนชาตยิ ิว โมเสส บญั ญัติ 10 ประการ ประวตั พิ ระเยซคู ริสต วิวัฒนาการ - เปนศาสนาประจําชาติของโรมนั ป ค.ศ. 391 คมั ภีรไบเบลิ หลักคําสอนสาํ คญั ผเู ขียนไดรับการดลใจจากพระเจา มี 2 ภาค คือ 1. ความรกั คําสอนทีเ่ ปน หวั ใจของ ศาสนาคริสต เนนรัก พนั ธะสัญญาเดมิ 2 ประการ คอื พระเจา - มนษุ ย - กฎหมาย (โตรา) 2. พระตรีเอกานภุ าพ พระเจาองคเดยี ว ประกอบดวย - การสรางโลก ชาวยิว - บทสวด สดดุ ี 3 พระบุคคล คอื พระบดิ า พระบตุ ร พระจติ พันธะสญั ญาใหม 3. อาณาจักรพระเจา อาณาจักรแหง ความรัก ผูมีจิตใจ - ประวัติ คําสอนของพระเยซแู ละสาวก ชาวคริสตน บั ถอื ทงั้ 2 ภาค บรสิ ทุ ธ์ิจะไดเปน สมาชกิ ในอาณาจกั รพระเจา พิธีกรรมทางศาสนาครสิ ต พธิ ีกรรมของศาสนาครสิ ต เรียก ศีลศกั ดิส์ ิทธ์ิ คาทอลิกมี 7 ศีล โปรเตสแตนทม ี 2 ศีล คอื ศลี ลางบาปและศลี มหาสนทิ พธิ ีกรรมทางศาสนาครสิ ตน ิกายโรมนั คาทอลกิ เรยี กวา พธิ ศี ลี ศกั ดส์ิ ทิ ธ์ิ 7 ประการ คือ 1. ศลี ลา งบาป เปนการชําระลา งบาปทางจติ นบั เปน ศีลทสี่ ําคัญท่ีสุดทคี่ รสิ ตศ าสนกิ ชนทกุ คนจะตอง (ศลี จมุ ) ไดร บั กอ นเขา อยใู นศาสนจกั ร 2. ศลี กําลงั พิธกี ระทําหลงั จากไดรบั ศลี ลางบาปแลว มกั ทํากบั เด็กโตแลว เพอ่ื เปน การยืนยันวาตน ยอมรับนับถือครสิ ตศ าสนาจรงิ ๆ เปน การอัญเชิญพระจติ สถติ ยในใจ 3. ศลี มหาสนทิ เปน พธิ ีมุง ใหครสิ ตศาสนิกชนเกดิ ความรูสกึ วา เลอื ดเนอ้ื ของตนรวมเปน อนั หนง่ึ อนั (มิสซา) เดียวกนั กบั พระเยซู 4. ศลี แกบาป การสารภาพบาปของตนตอ บาทหลวง ผกู ระทาํ บาปจะตอ งทาํ ความดเี พ่อื ชดใชโ ทษ (สารภาพบาป) บาปทไ่ี ดก ระทาํ ลงไป 5. ศลี เจิมคนไข พิธีนกี้ ระทาํ แกคนไขเ จ็บปวย เปน การลดโทษบาป และชว ยใหสตกิ ําลงั สามารถตอสกู บั มารรายได 6. ศลี บวช เปน พธิ บี วชบคุ คลใหเปน บาทหลวง (ศลี อนุกรม) 7. ศลี สมรส เปน พธิ สี ําหรับคแู ตงงานทีก่ ระทําตอหนาพระสงฆ ทัง้ น้ีเพ่อื ขอพรจากพระเจาใหค บู า วสาว อยูรว มกนั ดวยความสขุ ตลอดไป ETV ติวเขม สังคมศกึ ษา : 2 ศาสนาสาํ คัญของโลก 9

พระราชาคณะครสิ ตศาสนาชาวไทยรปู แรกที่ไดรับเลือกเปนพระคารด ินลั คือ อัครสงั ฆราช ไมเคิล มชี ัย กจิ บญุ ชู (2524) พธิ ีกรรมทรี่ ะลกึ ถึงชวี ติ และคาํ สอนของพระเยซู คอื ศีลมหาสนทิ โดยการรับแผนขนมปง + เหลา องุน เปนตวั แทนของรา งกายและเลือด ศลี ทส่ี งั ฆราชเทาน้นั เปน ผกู ระทํา คอื ศลี กาํ ลัง และศลี บวช นิกายสาํ คัญ โรมนั คาทอลกิ กรกี ออรโธดอกซ โปรเตสแตนท (ศตวรรษที่ 16) − มารตินลเู ธอรแ ยกจากโรมใน ศูนยกลาง − แยกจากโรมดวยเหตุผล ศตวรรษท่ี 16 − วาตกิ นั กรุงโรมสันตะปาปา การเมอื ง ในศตวรรษที่ 5 - องคแรกนักบญุ ปเ ตอร − ไมไ ดกลา วไว − พระเยซมู ี 2 สภาวะ คือ มนษุ ย − พระเยซูมี 2 สภาวะทรี่ วมเปน − ไมนบั ถือนักบญุ − เคารพไมก างเขนทไี่ มม พี ระเยซู กับพระเจา หนงึ่ เปน พระเจา ในรา งมนษุ ย − ไมม นี กั บวช มศี าสนาจารย − ยกยอ งพระแมมาเรยี แมพระ − พระนางมาเรยี เปน มนษุ ย ผสู อนศาสนาจึงมีครอบครัวได − ยกยองผทู าํ ดี นกั บุญ เคารพ − ไมกลา วถงึ − ไมเ ชอื่ ในไฟชาํ ระ รูปปน รปู แกะสลกั ไมก างเขน − ไมมีการเคารพรปู ปน เคารพ − เชอื่ วาทุกคนติดตอกับพระเจา ได โดยไมตองอาศัยนกั บวช มรี า งพระเยซู ภาพวาด 2 มิติ ยุโรปตะวนั ตก - เหนอื พระ - ไมแ ตง งาน − พระชัน้ ผนู อ ยแตงงานได − พระชนั้ ผูใหญแ ตงงานไมได วญิ ญาณแยกจากราง บาปหนักไป − ไมเ ชื่อในไฟชาํ ระ นรกบาปนอยไปไฟชําระกอน วนั ส้นิ − วญิ ญาณจะรอพรอมกันถงึ วัน โลกทกุ คนจะฟนคนื ชีพ ฟง คํา พพิ ากษา ภายหลงั วนั สิน้ โลก พิพากษาอีกคร้ัง -- อติ าลี ฝรัง่ เศส สเปน โมนาโค ยุโรปตะวนั ออก - รัสเซยี นกิ ายยอยจากโปรเตสแตนท คือ คัลวิน เพรสไบทีเรียน แองกลิกนั แบบตสิ แอดเวนตสิ มอรม อน ETV ตวิ เขม สงั คมศกึ ษา : 2 ศาสนาสาํ คญั ของโลก 10

ตวั อยางขอ สอบ 18. ขอใดไมสอดคลอ งกบั การปฏิบตั ติ นเองตามหลกั คาํ สอนเรื่องความรกั ในศาสนาครสิ ต 1. ใหอ ภยั ศตั รู 2. แสดงความจงรกั ภักดตี อพระเจาดว ยเคร่ืองเซนบชู า 3. ตอบแทนความชั่วดวยความดี 4. เมตตากรุณาตอเพือ่ นมนุษย 19. ศาสนาทกุ ศาสนาชไ้ี ปท่ีคณุ คาหนง่ึ ซ่งึ เปน ส่ิงสงู สดุ ของแตล ะศาสนาคณุ คาสงู สุดของศาสนาครสิ ต คอื 1. ความสุขทงั้ โลกนีแ้ ละโลกหนา 2. การหลุดพน จากการเกดิ 3. อยูในอาณาจกั รพระเจา 4. เปาหมายชวี ิตที่แนน อน 20. ขอความใดไมป รากฏในพันธะสญั ญาเดมิ 2. หนงั สอื เกยี่ วกบั ชวี ติ และคําสอนของพระเยซู 1. การสรา งโลก กาํ เนิดชาวยวิ 4. บทสวดสดดุ ี สภุ าษติ บทเพลง 3. โมเสสนาํ ชาวยิวออกมาจากอียปิ ต 21. เหตุใดชาวครสิ ตจ งึ ถือวา คมั ภีรไ บเบลิ เปน หนงั สือศักดสิ์ ทิ ธ์ิ 1. เปน เรอ่ื งของพระเยซทู ง้ั หมด 2. เปนหนงั สอื เกยี่ วกบั พระเจา 3. เปน หนงั สือเกยี่ วกับประวัตศิ าสตรช าวครสิ ต 4. ผเู ขียนไดรับการดลใจจากพระเจา ถอื เปน วจนะของพระเจา 22. ขอ ใดท่ีนิกายโปรเตสแตนทถ อื แตกตา งจากคาทอลิก 1. ไมถ ือวาพระเยซูเปนพระบตุ ร 2. ไมเชื่อเร่ืองนรกสวรรค 3. ไมถ อื วาพระสนั ตะปาปาเปน ประมขุ 4. ไมเ ชอ่ื เรอื่ งบาปกาํ เนิด 23. ขอ ใดคือความแตกตา งระหวางนกิ ายคาทอลกิ กับโปรเตสแตนท 1. โปรเตสแตนทไ มมนี กั บวช 2. โปรเตสแตนทไ มเ ช่ือคัมภรี เ กา 3. โปรเตสแตนทไ มใชไ มกางเขน 4. โปรเตนแตนทไ มไดพฒั นาจากศาสนายวิ 24. พิธใี ดท่ีจัดขนึ้ เพ่อื ใหบ คุ คลเปนชาวครสิ ตโดยสมบรู ณ 1. ศลี มหาสนทิ 2. ศีลลา งบาป 3. ศลี แกบาป 4. ศลี กําลัง 25. นกิ ายโปรเตสแตนทป ฏิบตั เิ ฉพาะศลี ขอ ใด 2. ศีลแกบาป ศลี มหาสนทิ 1. ศีลจมุ ศีลมหาสนทิ 4. ศีลลา งบาป ศีลสมรส 3. ศีลสมรส ศีลกาํ ลงั ETV ตวิ เขม สงั คมศกึ ษา : 2 ศาสนาสําคัญของโลก 11

ศาสนาอิสลาม ความหมาย “อสิ ลาม” แปลวา การยนิ ยอม ผูย นิ ยอมตอพระประสงคข องพระเจา จะนํามาซง่ึ สนั ตแิ หงชวี ติ ความเปน มา เกิดในคาบสมทุ รอาหรบั นบมี ูฮาํ หมัดไดรับการแตง ตง้ั เปนศาสดาเมอื่ พระชนมายุ 40 ป (ตาม การคํานวณเชอ่ื วาประสตู ิ 20 เมษายน พ.ศ. 1113) ท่ีนครเมกกะ คัมภีรอ ลั กุรอาน เปน คมั ภรี ศักดิส์ ทิ ธิ์ ถอื เปนโองการพระเจา มอบใหนบมี ฮู ําหมดั ความสาํ คญั - เปน บทบญั ญตั ิของศาสนา - กลาวถงึ พระเจา ผสู รา งจกั รวาล ระเบียบแบบแผนจักรวาล - มนษุ ย - วถิ ชี วี ติ เพอ่ื ความสงบสขุ เปน รากฐานกฎหมายอสิ ลาม - รวมวิทยาการตา งๆ ท้งั นติ ศิ าสตร ดาราศาสตร ประวตั ศิ าสตร - รวมเร่ืองศาสดาองคกอนๆ ที่ปรากฏในคัมภีรไ บเบิลฉบบั เดมิ หลกั คําสอนสําคญั ผมู พี ระนามวา อลั เลาะห (ซุปห) เพยี งพระองคเ ดียว หา มบชู าสงิ่ ใด 1. หลกั ศรทั ธา 6 ประการ ไดแ ก ตั้งภาคีเสมอพระองค 1. ศรัทธาในพระผเู ปน เจา คอื บรรดาบริวารของพระผเู ปนเจา เชน เทวทูตญิบรออีล รบั ใชพระเจา ทีพ่ ระเจา ประทานมาให เชน 2. ศรทั ธาในมลาอิกะห - เตารอด มอบใหมูซา (โมเสส) 3. ศรัทธาในบรรดาคมั ภีรท ัง้ หมด - ชาบรู  มอบให ดาวดู (เดวดิ ) - อนิ ญลี มอบให อชี า (เยซ)ู (104 เลม) - อัลกรุ อาน มอบให นบมี ฮู าํ หมดั (รอชลู ) ของอัลเลาะห 25 องค 4. ศรัทธาในบรรดาศาสนทตู ซงึ่ เปน วนั ทม่ี นุษยท ุกคนทงั้ ทีอ่ ยูและตายไปแลว จะไดร ับการพพิ ากษา 5. ศรทั ธาในวนั พพิ ากษา การกระทาํ ของตน และทุกชวี ติ จะเกดิ ใหมห ลงั การพพิ ากษา คงอยนู ิ รนั ดร โลกใหมน ้เี รียกวา โลกอาคีวัต (กิยามะห) พระเจากําหนดกฎสําหรับโลก + มนษุ ยชาติ คือ - กฎตายตัว - ชาตพิ นั ธุ รูปรา ง ธรรมชาติ 6. ศรทั ธาในกฎสภาวะ - กฎไมต ายตัว - ดําเนนิ ตามเหตุ ปจ จยั ความดี - ชวั่ (พระลิขิต) - มนุษยม ีสตปิ ญ ญา มีเหตผุ ลทีจ่ ะเลอื กปฏบิ ัติหรอื ไม ETV ตวิ เขม สังคมศกึ ษา : 2 ศาสนาสาํ คญั ของโลก 12

2. หลกั ปฏบิ ตั ิ 5 ประการ ไดแก 1. การปฏญิ าณตน ยอมรับพระอลั เลาะหเปน กา วแรกนาํ ไปสคู วามเปน มสุ ลิมอยา งสมบรู ณ 2. การละหมาด คือ การแสดงความเคารพตอ พระเจา ท้งั รา งกายและจติ ใจ นมสั การสรรเสรญิ พระเจา วันละ 5 ครง้ั ทกุ ครงั้ ใหห นั หนา ไปทางทต่ี ง้ั ของวหิ ารกะบะหใ นนครเมกกะ 3. การบรจิ าค หรือการจา ยทาน เปน การเตอื นการสอนใหม นุษยไมต กเปนทาสของวตั ถุ ลด (ซะกาต) ความเห็นแกต วั ตองบรจิ าค 2.5% 4. การถอื ศลี อด คอื การงดเวนการบรโิ ภคอาหาร เคร่อื งดม่ื การรวมสังวาส การรักษาอวัยวะทกุ สวน ใหพ น จากการทําความชว่ั ตงั้ แตร งุ สางจนตะวนั ตกดนิ ทาํ ในเดอื น 9 (รอมาดอน) ทาํ ใหรจู กั เหน็ ใจผอู ่นื ฝกตนดานรางกายจติ ใจ ความอดทน 5. พธิ ีฮัจญ การไปประกอบศาสนกจิ ณ วิหารกะบะหในประเทศซาอดุ ิอาระเบยี ถา หากมี ความสามารถท่จี ะไปไดไ มบ งั คับแกมสุ ลมิ ทกุ คน ทําในเดอื นที่ 12 ของศาสนาอสิ ลาม นิกายสาํ คัญ สาเหตุการแตกแยกนกิ ายตา งๆ มตี ง้ั แตเมอื่ ศาสดาส้นิ ไปแลวมไิ ดแตง ตง้ั ผูใดปกครอง (กาหลิบ) ในระยะแรกการแตกแยกจงึ มีสาเหตุจากการเมอื ง ตอมาจึงมสี าเหตจุ ากแนวความคดิ ทางศาสนาที่ไมตรงกนั นกิ ายสําคัญๆ ของศาสนาอิสลาม ไดแ ก นกิ ายซนุ นี ยึดถือคาํ สอนแบบแผนโอวาทของพระศาสดาอยางเครงครัด และเหน็ วาพระ ศาสดาจะเปน ผูทพี่ ระเจา เลอื กเปน รอชูล แตยงั เปน ปถุ ุชน ใหความเคารพกาหลบิ 4 คอื อาบบู าก โอมาน โอถมาน อาลี นบั ถอื ในอินโดนีเซีย มาเลเซยี ไทย นกิ ายชอี ะห เหน็ วา ผนู าํ มสุ ลมิ จะตอ งเปน ทายาทโดยการสบื สายเลือดจากพระศาสดา นับถอื เฉพาะ อาลี มนี ิกายเจา เซน็ เปน นกิ ายยอ ย นบั ถือในอหิ รา น อริ ัก อนิ เดยี ตวั อยา งขอ สอบ 26. พระเยซูตามความเขาใจของศาสนาอิสลามคอื ใคร 1. บุตรพระเจา 2. นะบที า นหน่งึ 3. ผไู ถบาปมนุษย 4. ทตู สวรรคอ งคหนง่ึ 27. คัมภีรอัลกรุ อา นถอื เปนคัมภีรศกั ดส์ิ ทิ ธิ์เพราะเหตใุ ด 1. นบีมูฮาํ หมดั ทรงเขยี นขึ้นเอง 2. เปนคัมภรี ท ส่ี อนเกย่ี วกับการดําเนนิ ชวี ติ 3. เปน คัมภรี ทจ่ี ารึกโดยพระเจา 4. เปน การดลใจจากพระเจาโดยผา นนบีมูฮมั หมดั 28. หลักคาํ สอนอิสลามถือเปนวิถีชวี ิต การเปน มุสลิมทีแ่ ทจริงพงึ ปฏิบัติอยางไร 1. ยึดหลกั ศรทั ธาและปฏบิ ัติพรอมๆ กนั 2. ตองไปแสวงบญุ ทเี่ มกกะ 3. ตอ งถอื ศีลอด 4. ศรทั ธาในพระเจา ETV ติวเขม สังคมศึกษา : 2 ศาสนาสาํ คญั ของโลก 13

29. ขอความเกีย่ วกับศาสนาอสิ ลามในขอ ใดไมถกู ตอง 1. เทวทตู ไมใชม นุษยแ ตศ าสนทตู เปน มนษุ ย 2. คมั ภรี อ ัลกุรอานถือเปน คมั ภรี ศกั ด์สิ ทิ ธค์ิ มั ภรี ส ุดทา ย 3. มุสลิมเชือ่ วา โลกมนษุ ยเปน โลกแหง จีรังยงั่ ยืน 4. อลั เลาะหท รงลขิ ิตมนุษยใ หโ ชคดีหรือมเี คราะหกรรม 30. ความเชอื่ ในวันกยิ ามะหต รงกับศรทั ธาขอใด 2. ศรัทธาในวันพพิ ากษา 1. ศรทั ธาในศาสนทตู 4. ศรัทธาในคัมภีร 3. ศรทั ธาในกฎสภาวะ 31. หลกั ปฏิบตั ิใดทช่ี าวมสุ ลมิ เชื่อวา เปน การเคารพ สรรเสรญิ ขอบคุณ เขา เฝา พระเปน เจา 1. ถอื ศลี อด 2. ซะกาต 3. พธิ ฮี จั ญ 4. ละหมาด 32. หลกั ปฏบิ ตั ใิ ดทท่ี ําแลว เชอื่ วา ขดั เกลาจิตใจใหบรสิ ทุ ธิ์ 1. ละหมาด 2. ปฏญิ าณตน 3. ซะกาต 4. พธิ ีฮจั ญ 33. การไมป ฏบิ ตั ติ าม “หลกั ปฏิบัติ 5 ประการ” จะเกดิ ผลอยา งไร 1. ไมสามารถถงึ พระเจา ได 2. ไมส ามารถทําจิตใหบรสิ ทุ ธิ์ได 3. ไมส ามารถเปน มุสลมิ ไดอ ยา งสมบูรณ 4. ไมส ามารถเขา สังคมมุสลมิ ได 34. นิกายซนุ นใี นศาสนาอสิ ลามถือวา ขอ ใดสําคญั ทสี่ ดุ 1. อาลีบุตรเขยของพระมูฮมั หมดั 2. การปฏบิ ตั อิ ยา งเครง ครัดตามคาํ สอน 3. พระอัลลอฮองคเดยี ว 4. การประกอบพิธีกรรม 35. เร่อื งใดไมใ ชห ลกั คาํ สอนท่ศี าสนาพุทธ พราหมณ- ฮินดู อสิ ลาม และครสิ ตม รี วมกนั 1. นรก - สวรรค 2. ทมี่ ีของโลกมนุษย 3. การเสยี สละ 4. จุดหมายปลายทางของชวี ิต 36. ทุกศาสนามคี วามแตกตา งในรายละเอยี ดคาํ สอน แตม จี ดุ ยืนเหมอื นกันคอื อะไร 1. ความเชื่อในพระเจา 2. ความสุขท่ีแทจ ริง 3. ความเช่อื ในเรอ่ื งกรรม 4. ความสุขในโลกน้ี ETV ตวิ เขม สังคมศกึ ษา : 2 ศาสนาสําคัญของโลก 14

37. แนวทางรว มกันของทกุ ศาสนาเพื่อความสงบสขุ ของมนุษยคือขอใด 1. ความอดทน 2. ความศรัทธาในพระเจา 3. ไมเ ห็นแกต วั 4. ความสามัคคีมีวนิ ยั 38. หลักคาํ สอนใดเปน คําสอนรวมของพทุ ธ ครสิ ต อสิ ลาม 1. หามทําลายชวี ติ มนษุ ย 2. หามทาํ ลายชวี ิตสัตว 3. หามกลา วเทจ็ 4. หามดื่มนาํ้ เมา 39. ขอใดคอื ความเช่อื ในศาสนาครสิ ตท ตี่ า งจากศาสนาพราหมณ 1. มนุษยเ กดิ เพียงชาตเิ ดยี ว 2. มนษุ ยเกิดจากการสรา งของพระเจา 3. ผูเคารพพระเจาคือผูทาํ ความดี 4. ผูทําความดีพระเจา ยอมมองเหน็ 40. การนับถือพระเจาในศาสนาพราหมณแ ตกตา งจากการนับถอื พระเจา ในศาสนาคริสตและอสิ ลาม ในเร่ืองใด 1. พระเจาในศาสนาพราหมณไ มเกี่ยวกับการสรา งโลก + มนษุ ย 2. พระเจาในศาสนาพราหมณไ มเ กยี่ วกับการใหคณุ ใหโทษแกม นษุ ย 3. พระเจา ในศาสนาพราหมณม มี ากกวา หนงึ่ องค 4. พระเจา ในศาสนาพราหมณส ามารถอวตารมาเกิดเปน มนุษยไ ด ETV ตวิ เขม สงั คมศกึ ษา : 2 ศาสนาสําคัญของโลก 15