ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง142 ศาสตร์ : ปบ๊ั สาครบู าอาโนชัยธรรมจนิ ดาศมาุนสี ตร์ : ปั๊บสา ครบู าอาโนชยั ธรรมจินดามนุ ี ๑๔๒ สักราชได้ ๑๑๗๘ ตัว ปลีรวายหจ้ เดือน ๘ ฅน(ของ)เจ้าชีวิษ วังหนา้ ๒๙ ๒ ฅนพี่นอ้ ง ผพู้ ี่ชอื่ วา่ อ้ายหนอ่ แก้ว ไปคอ้ งช้างก็ได้ชา้ งเผอื กตัว ๑ สูง ๔ สอก งายาวสอกนึ่ง เดือน ๙ ออก ๑๑ ฅ่า เอาช้างเผือก เข้ามาสู่เวียง เชียงหหม่หั้นแล เถิงเดือน ๑๑ กระสัตเมืองหต้แต่งพระยาจ่าแสนกับพระยา กาแพงทังมวร ๓ นายขึ้นมาเอาช้างเผือก เดือน ๑๑ แรม ๖ ฅา่ เอาช้างเผือก ออกจากเมืองเชียงหหม่มารอดบ้านหนองหล่ม เดือน ๑๑ แรม ๑๔ ฅ่า เดือนดับ เอากันนอนหั้นฅืนน่ึง แล้วเดือน ๑๑ ออกฅ่านึ่งหนวัสสาวันนั้น ชาวหต้๓๐เอาช้างเผือกเข้าสู่เวียงเมื่อเที่ยงวัน ไว้ยช้างเผือกยังโรงช้าง เจ้าหอหน้าเวียงดิน ย้ังอยู่ ๒ ฅืน วัน ๑ ยามแตรเท่ียงเอาช้างเผือกออกจาก เมืองละคอรไปวันนั้นแล เดือน ๑๑ แรม ๑๑ ฅ่า วัน ๓ ยามแตรเท่ียงวัน เจ้าหอหน้าละคอรล่องไปเมืองหต้ธูนกระสัตแล้วขึ้นมารอดเวียงคูง เดือน ๓ ออก ๗ ฅ่า วัน ๒ เจ้าหอหน้าก็มาทรงพยาธิหนักก็ลวดจุตติตายไปห้ันแล เดือน ๔ ออกฅ่านึ่ง วัน ๕ หช้ข้าหลวงข้ึนมาแผวเวียงหั้นแล อายุเจ้าหอหน้า ได้ ๖๕ ปลีแล เดือน ๔ ออก ๑๓ ฅ่า วัน ๓ ยามตูดช้าย ฅนหช้ละพูนมาแผว ว่าม่านมาแผวแม่สาแม่ริมแล้วแลว่าอ้ันก็พากันต่ืนร้ายนักหั้นแล จัดอยู่แท้ก็ หาบ่ได้ลวดเปนคาละหุปญั จะไปบ่ดายแล เดือน ๖ ออก ๙ ฅา่ วัน ๒ เอาเถ้า ดูกเจ้าหอหน้าหส่ขะอูบฅาขึ้นมาแผวเวียงละคอร แล้วเอาไปก่อกู่ไว้ยแพระ พระบาทแล เดือน ๘ ก่อส้างขัวข้ามแม่วังท่าค้างหง เดือน ๑๐ แรม ๘ ฅ่า ทานขัวแล้วแล ๒๙ เจา้ ชวี ิตวังหน้า หรอื เจ้าวังหนา้ หรอื เจา้ หอหนา้ เปน็ คาทม่ี คี วามหมายเชน่ เดียวกนั กบั คาว่า เจา้ อปุ ราช หมายถึงตาแหน่งรองจากเจ้าหลวง ซึ่งจะไดข้ ึน้ ราชาภิเษกเป็นเจ้าหลวงองค์ตอ่ ไปหน อนาคต ๓๐ ชาวหต้ หมายถึง ชาวสยาม
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาสศตาสรต์ :รป์ :บ๊ั ปสบั๊ าสาคครรบููบาาออาาโนโนชชัยธัยรธรรมรจมินจดินามดุนาี มุนี 14๑3๔๓ สกั ราชได้ ๑๑๗๙ ตัว ปลเี มิงเปล้า เดือน ๙ เพง วนั ๖ เจ้าหอฅาขึ้น ไปจลองม่อนพระยาแช่ แล้วแรมฅ่านึ่ง วัน ๗ ลงมาดาทานไปหา เจ้าหอหนา้ ท่ีท่งวังทาน๓๑ แรม ๓ ฅ่า วัน ๒ จ่งิ ทานเถงิ แก่สังฆะเจ้า แลว้ แรม ๔ ฅ่า วัน ๓ สังภิภากฅัวห้ันแล เดือน ๑๒ ออก ๕ ฅ่า วัน ๕ ยามเที่ยง เจ้าหรอฅา เจ้าราชวง เจ้าน้อยชูมพูล่องเมืองใต้ เดือน ๔ แรม ๘ ฅ่า วัน ๕ เจ้าหรอฅาขึ้นมาแผวเมืองแลเดือน ๘ ออก ๔ ฅ่า สักราชขึ้นวัน ๗ แลกก่อ เวยี งใต้ เดือน ๖ เพง วัน ๗ กอ่ แลกต้งั กาดปลาวห้อื จ่ายเบี้ย สักราชได้ ๑๑๘๑ ตัว ปลีกัดเหม้า เดือน ๑๑ แรม ๕ ฅ่า วัน ๓ ยามกองแลงต้นไม้สะหรี วัดสะหรีล้อมค่นห้ันแล เดือนเจียงเพงออกวัสสา วัน ๑ จันทฅาดกีนเส้ียงห้ันแล ในปลีนี้เดือน ๑๐ เชียงใหม่ก็ได้ช้างเผือก เดอื นยี่ แช่หม่ เมืองละคอรก็ไดช้ า้ งเผือกก็ปลีนแี้ ล สักราชได้ ๑๑๘๑ ตัว ปลีกัดเหม้า จักขานไปเดือน ๖ แรม ๔ ฅ่า เน่า ๒ วัน วัน ๗ เปนพระยาวัน ปีน้ีเข้าวัสสาเดือน ๙ ปถมะเพงแล สักราช ได้ ๑๑๘๒ ตัว ปลีกดสี จังขานไปเดือน ๗ ออกฅ่า ๑ พระยา ๓ ฅ่าเข้าวัสสา เดือน ๙ ทุติยะเพง เดือน ๗ แรม ๗ ฅ่า วัน ๔ ดาวบ่ินขึ้นเมือเหนือชุหน่วย เดือนแรม ๑๐ ฅ่า วัน ๗ ซ้าบิ่นขึ้นเมือเหนือแถมมาก อัสสะจันมีมากแล เถิงสักราชได้ ๑๑๘๓ ตัว ปลีร้วงไส้ สังขานไปเดือน ๖ ออก ๑๑ ฅ่า เน่าวัน นึ่ง พระยาวัน ๑๒ เข้าวัสสาเดอื น ๙ เพงแล สักราชได้ ๑๒๒๐ ตัว ปลีเบิกสะง้า เดือน ๗ แรม ๑๓ ฅ่า วัน ๑ ไทยกาบเสด จังขานล่อง เน่า ๒ วัน เดือน ๘ ออก ๒ ฅ่า วัน ๔ ไทเมิง เปล้าเปนพระยาวัน เดือน ๑๐ เข้าวัสสา เดือน ๑๑ ออก ๒ ฅ่า วัน ๔ รวาย ไจ้ พระยาธนัญไชยกินเข้าแล้วไปไล่ฅวายเข้าสวน ขึ้นมาตาหมากบ่ทันเค้ียว ๓๑ ท่งวังทาน หรอื ศาลาวังทาน ปจั จบุ นั คอื สถานวี ิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย จงั หวดั ลาปาง
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง144 ศาสตร์ : ป๊บั สาครูบาอาโนชยั ธรรมจินดาศมานุ สี ตร์ : ปั๊บสา ครบู าอาโนชัยธรรมจนิ ดามุนี ๑๔๔ ลวดตาย เถิง ๑๒ ฅ่า วัน ๗ พระยาอานาถลมข้ึนลวดตาย เถิง ๑๔ เอา พระยาธนันไชไปเสีย เถิงเดือนเปงวัน ๓ กัดเป้า ยามตูดช้ายแผ่นดินไหว เถิงปถมะยามจันทฅาดจับกัน เถิงมซิมมะยาม พระยาบูนชูไข้สะอ้ืนลวดตาย แถม อายุพระยาธนัญไชยได้ ๘๐ ทัด อายุพระยาอานาถได้ ๖๔ อายุ พระยาบนู ชไู ด้ ๗๕ สักราชได้ ๑๒๒๐ ตัว ปลีเปิกสะง้า เดือน ๖ องเจ้าหลวงยารังสีขึ้น เมือส้างสาลาบ้านสระเดฌ เถิงเดือน ๗ ปลีใหม่สักราชได้ ๑๒๒๑ ตัว ปลีกัด เมษ เดือน ๗ ออก ๑๐ ฅ่า จังขานไป ๑๒ เปนพระยาวันแล เดือน ๗ ออก รวงเมตเมง ๑ เดือน ๗ แรม ๘ ฅ่า ทานสาลาแลโรงไฟ น้าบ่อ ขัวแล ๑๑ รงมา ๑๒ รอดบ้านภไิ ช ๑๒ จง่ิ รอดเวียง วัน ๖ ไทยเมืองเรา้ แล สักราชได้ ๑๒๒๑ ตัว ปลีกัดเมต เดือน ๑๑ ออก ๑ องตนเปน เจ้าหรอฅา๓๒ยาลังสี ซ้าแต่งหื้อมหาเสนาทัง ๔ ห้ือนาเอาหมู่ริพลแลพละ นิกายไปรับเอาหัตถนี าคีนช้างแก้วผิวพลาทเลบฅบ บ้านหนองหล่มท่ีเจ้าช้าง แสนมนตี วันนั้นก็แต่งข้ึนเชนบ้านเชนเมืองหื้อไฅว่แล้วก็แปงชะดาเข้าขวน ช้าง หื้อมีหย้า ๘ มัต ก้วย ๘ ลาอ้อย ๘ ลาแบก ชนะชนมพร้อมแล้วไปรับ เอามาแล หื้อภะสังฆะหื้อนั่งอยู่หว่างกลางต้นก้วยต้นอ้อยแล้วห้ือกะทา มังคละวุฒสิ ูด วะลังวะโลวะระโทวะละคัชโชสพั พะเสฏโฐ ไปขับเสย้ี งแล้วว่า นาราคีรีคัชชะวะลัง ไปขับเสี้ยงแล้วห้ือว่า ชะยันโต ขับสุด ๓ ลอบ ๗ ลอบ แลว้ เอานา้ สม้ ปอ่ ยผะผายเทอะ จ่ิงนาเอาชา้ งแกว้ มาสูร่ งไชเทอะ สักราชได้ ๑๒๒๑ ตวั ปลีกัดเมด เดอื น ๘ ออกฅ่าน่งึ วัน ๒ ไทกฎใจ้ เถิง ๑๓ ปกโรงวัดหลวง เถิง ๑๔ ก็ปกพวนขัว เดือน ๘ เปง ปกเสาขัวท่า สาลางาม เถิงเดือน ๙ แรม ๑๔ ฅ่า วัน ๓ ก็ทานขัวหลวงห้องน่ึงก่อนแล ๓๒ เจ้าหอคา หรือ เจา้ ชวี ติ เปน็ คาที่มคี วามหมายเช่นเดียวกันกับคาวา่ เจ้าหลวง ซึ่งหมายถึง เจา้ ผคู้ รองนครหวั เมืองล้านนา
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาสศาตสรต์ ร: ์ป: ับ๊ปส๊บั สาาคครรูบบู าาออาาโนโนชัยชธัยรธรรมรจมนิ จดานิ มดุนาี มนุ ี 14๑5๔๕ เดือน ๑๐ ออก ๓ ฅ่า วัน ๗ ไทร้วงเป้า เจ้าหลวงซ้าขึ้นเมือทานขัวห้วยยาง หต้สระเดฌ สักราชได้ ๑๒๒๒ ตัว ปลีกดสัน เดือน ๘ ออก ๑๔ ฅ่า วัน ๕ เจา้ ราชบุตต์ชายแกว้ ลกุ หต้เขา้ เวยี งวนั นน้ั เดอื น ๘ เพง ทานไปหาเจ้าอดึ ตาย ชา้ งแทง ฟังเวสสันตระ (วัด)แสนเมอื งมา เดือน ๘ เดอื นเพงจันทธิคะมาษแล สักราชได้ ๑๒๒๓ ตัว ปลีร้วงเร้า เดือน ๗ ออก ๘ ฅ่า ข้าทุอาโนไช พงส นุกไป ขุดเอาพ ระทองแต่วัดธาตหล ว งกู่ฅามาต่อหั วต่อแขน ไว้ยกับ พระทันหจเจ้าพ่างซ้ายแล้วอบรม ฟังเวสสันตระแลได้เอาซะทายหล่อกวงหน เสย้ี งซะทาย ๕ หม่นื ข้าขอเอามคั คะผละอนั จกั มาพายหน้าตนนึ่งจ่ิง สักราชได้ ๑๒๒๓ ตัว ปลีร้างเร้า เดือนเจียงเปง วัน ๖ ไทยกฎไจ้ย เจ้าหลวงยารังสีทานเดง๓๓วัดม่อนฅะทิง น้าหนักทอง ๒ หมื่น ๕ พัน เดือน ๑๐ ออก ๑๐ ฅ่า วัน ๓ ไทยรวายยี แม่เจ้าฟองแก้วไข้ลุกดอนมูนมาตาย หส่หล้องวัน ๑๑ แล วัน ๔ แล ดาวก็ออกควนั หันวัน ๔ หนเดือน ๙ แรม ๑๒ วัน ๔ งัวฅะทิงก็มาขวิดฅนยังบ้านเอื้อม ถูกฅนทังหลายยิงบ่ถูก ไคล้ก็บ่ออก ลวดบ่หันแถมไปทางหดบ่รู้แล เจ้าหลวงกับเจ้าหอหน้าก็บ่ทัดบ่แม่นกันแต่ เดือน ๙ หันบ่แม่นกันแล้วจ่ิงไปเชินเอาเจ้าหลวงเชียงหหม่เข้ามารอดละคอร เดือน ๑๒ ดับ วัน ๕ ไทยกาบสัน เจ้าจอมเปนสันทะกันแล้วเจ้าหลวง เชียงหหม่จิ่งออกจากเมืองละคอรหนวันเดือนเจียงออก ๑๓ ฅ่า วัน ๔ ไทเปิก เสด อายุเจ้าหลวงยารังสีได้ ๗๔ อายุเจ้าหอหน้าได้ ๖๖ บ่ทัดกันห้ันคานึ่ง ดาวก็ฅวนเถิงเดือน ๓ ออก ๑๒ ฅ่า วัน ๖ ไทรวายสัน ฝ้าอยู่ฟ้าก็เปนรูปทุง หว้ายฟ้าไปวันออกซ้วยเหนือ๓๔แล เถิงเดือน ๑๒ ออก ๑๐ ฅ่า วัน ๗ ๓๓ เดฯง เดง หมายถงึ ระฆัง ๓๔ ตะวนั ออกซ้วยเหนือ หมายถึง ทิศตะวนั ออกเฉียงเหนอื
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง146 ศาสตร์ : ปั๊บสาครูบาอาโนชยั ธรรมจินดาศมานุ สี ตร์ : ปบั๊ สา ครบู าอาโนชัยธรรมจินดามุนี ๑๔๖ ไทยกาบสะง้า แม่เจ้าอูบแก้วเลิกชักเยิงพระหานวัดเชียงราย เดือน ๕ แรมฅ่าน่ึง วัน ๖ ไทกฎไจ้ย ครูบาเจ้าปินตาและครูบาเจ้าชินา ปกพวนขงปะตู สระเดฌส้อมแซมตราบเถิงเดือน ๖ ออก ๑๑ ฅา่ วัน ๕ ไทยก่าไคลจ้ ิ่งแล้วแล เสี้ยงปูน ๒ ล้าน ปายแถม ๓ หม่ืน น้าอ้อยแสน ๓ หม่ืน ดินจ่ีหมื่น ๕ พัน คันเมี้ยนเลิกลงหาวันเดือน ๖ ออก ๑๒ วัน ๓ ไทยกาบไจ้ยแล เถิงเดือน ๖ แรม ๑๒ ฅา่ วัน ๔ ไทยเปิกยี เอาปราสาทแมเ่ จ้าฟองแก้วไปเสีย เถิงเดือน ๗ ออก ๘ ฅ่า วัน ๑ ไทยกฎยี ข้าทุอาโนไชเลิกส้างขงพระเจ้าทันหจกับ ครูบาเจ้ามณีวัน พากันขูดเอาพระเจ้าทองพินแต่วัดกู่คาธาตุหลวงมาต่อ หัวต่อตีนมีไว้พ่างซ้ายพระเจ้าทันหจเจ้า แล้วส้อมแซมท่ีหลุที่ฅ่าหื้อดีงามแล้ว ฟงั มหาเวสสันตระ อบรมแลว้ วัน ๙ ฅ่า ไทยร้วงเหมา้ แกข่ า้ แล สักราชได้ ๑๒๒๔ ตัว ปลีเต่าเสด เดือน ๗ แรม ๑๒ ฅ่า วัน ๖ ไทกัดเร้า เสือเข้าเวียงหันรอยทัดเวียงคงปะตูปายนาแล เถิงเดือนดับวัน ๑ ไทร้วงหคล้ ได้ยินเสียงเสือร้อง ๔ คา ทัดเคล้าเผิ้งเวียงพระยาวแล ไม้ชาวหลวง วัดลัมพางหักก็หัก คุดก็คุดแล ไม้สะหรีวัดแสงเมืองมาก็หักแล หมากชมพู ธาตุเจ้าพงสนุกก็ดา เดือน ๘ แรม ๕ ฅ่า วัน ๗ ไทยร้วงเมษ แม่เจ้านุราไป ฟังธัมม์วัดพงสนุกด้านหต้แล้วเมิ่ยเมืออยู่เถิง ๘ ฅ่า วัน ๓ ไทกาบเสด แม่เจ้า นุราตาย เถิงเดือน ๙ แรม ๗ ฅ่า เอาลงนอนไม้ วัน ๔ ไทเต่าสัน เถิงเดือนยี่ ออก ๘ ฅ่า วัน ๕ เจ้าชีวิษเชียงหหม่ออกจากเมืองมาทานธาตุเจ้าลัมพาง เอาอาสนาฅาหลังนึ่ง ต้นดอกไม้ฅาต้น ๑ สูง ๒ สอกฅืบ ตน้ ดอกไม้เงินต้น ๑ สงู ๒ สอกฅืบ นา้ หนักฅามี ๕ ขาง น้าหนักเงนิ มี ๕ ขาง เทียนหลวงเหล้ม ๑ น้าหนักเผ้ิงมี ๗ พันเผิ้งแล เทียนเหล้มบาดแถมพันเหล้ม ประทีษพันผาง มหาอัฐปริกขาน ๒ สารับ ทานกับเจ้าอาวาษ สารับ ๑ ชองอ้อย ๔ จอง ขันเลี่ยมหบ ๑ พรหม ๔ หน้าแล้วด้วยเงินผืน ๑ ของทานมาก เข้ามารอด
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาสศาตสรต์ ร: ์ป: บ๊ัปสบ๊ั สาาคครรูบูบาาออาาโนโนชัยชธยั รธรรมรจมนิ จดาินมดนุ าี มุนี 14๑7๔๗ วัดลาพางวัน ๑๑ (ฅ่า) วัน ๑ ไทกฎสัน เถิงเดือนยี่เปง วัน ๕ ไทกล่าไส้แล ทานแลว้ แรมฅา่ ๑ เขา้ มาเวยี งละคอรแล สักราชได้ ๑๒๒๔ ตัว เจ้าชีวิษออกจากเมืองนะคอรเมือเชียงหหม่ เดือน ๓ แรม ๖ ฅ่า วัน ๖ ไทยกดไจ้ย เดือน ๕ แรม ๑๑ วัน ๗ ไทก่าไค้ย เสียปราสาทแม่เจา้ บนู ปนั ไทยกาบยี เมงวัน ๗ ทานสาลางามแล สักราชได้ ๑๒๒๕ ตัว ปลีกล่าไคล้ เดือน ๙ เจ้าหลวงยาลังสีไปส้าง วัดบ้านฟอ่ นแลบา้ นชมุ พู เถิงเดือน ๓ ออก ๔ ฅ่า วนั ๒ ไทเมิงเมด ครูบาเจ้า ปินตาวัดหลวงอายุได้ ๗๔ เส้ียงอินทรี เอาหส่หล้องวัน ๕ ฅ่า วัน ๓ ไทเปิกสัน ชาวหต้ข้าหลวงข้ึนมารอดวัน ๕ ฅ่า มันมาร้องท้าวพระยาละคอร เชียงหหม่ ละพูน ห้ือลงพร้อมกันด้วยม่านแลคลู วารม้ ไม้เจ้าชีวษิ เชียงหหม่น้ัน แล เดือน ๔ ออก ๖ ฅ่า วัน ๗ ไทเปิกยี ก่อปกพวนปราสาทธุเจ้าปินตา วัดหลวงวนั นั้นแล สักราชได้ ๑๒๒๖ ตัว ปลีกาบไจ้ย เดือน ๗ ออก ๕ ฅ่า วัน ๒ จังขาน ไปยามช้าย ๖ ฅ่า วัน ๓ เนา่ ๗ ฅา่ วนั ๔ พระยาวนั เดือน ๖ ออก ๕ ฅา่ วัน ๓ ไทยรวายไจ้ย ฝนตกลมนักบ้านหนองแม่ช้าง หมากเหบตกหน่วยหหย่จับ นกเปดไกล่ตาย จับงัวบ้านนาคดตาย ๒ ตัว สัตสิ่งตายนัก หมากเหบหน่วย หหย่เท่าไข่เปดเท่าหมากปิน(พิน)๓๕ หมากพล้าว ตกวัน ๕ ฅ่า เมื่อ ปถมะยามเถิงเท่ียงฅืนจ่นเอื้อนแล เถิง ๖ ฅ่ายามกองแลงจิ่งหน่๓๖เส้ียงแล เถิงเดือน ๘ ออก ๗ ฅ่า วัน ๕ ไทเมิงเป้า เจ้าหรอหน้ามหาพรหมได้พยาธิ อายุ ๗๐ ทัดตาย ยามกองแรงเอาเจ้าเข้าหีด ๘ ฅ่า เถิง ๑๓ ฅ่า เจ้าหลวง ๓๕ หาฯม พกฯ นฯิ หมากปิน หมายถึง มะตมู ๓๖ ไน่ หน่ หมายถงึ ละลาย
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง148 ศาสตร์ : ปั๊บสาครบู าอาโนชัยธรรมจินดาศมานุ สี ตร์ : ปับ๊ สา ครบู าอาโนชยั ธรรมจินดามุนี ๑๔๘ ยารังสีทานขัวหนองฅะทิง บอกไฟ ๕ หม่ืน ๔ หมื่น ๓ หม่ืน ๒ หมื่น เผา บอกไฟ ๓ วนั เสย้ี งแล สกั ราชได้ ๑๒๒๗ ตวั ปลีดับเปล้า เดือน ๑๒ น้านองนัก เดือนเจียง ออก ๑๔ วัน ๓ ไท รวายสะง้า ไม้ธูงไหลมาพานขัวหลวงยามเที่ยงฅืน ขัวหลวงปดุ ไป ปนี ้เี ข้าแพงเขา้ ต่างขะตาง ๙ เทา่ แถบ กินป้งผักสาบ กินเปือก กอก กนิ ใจลาน กินเปือกพลาวตา่ งเข้าแล สักราชได้ ๑๒๒๘ ตัว ปลีรวายยี เดอื น ๑๐ แรม ๙ ฅ่า วนั ๑ ไทเต่า ไจ้ย ขอนไม้ยางภัวะภังอยู่หนทางบ้านฟ่อนย้ายหนีไปที่อยู่ไปวานึ่งอัสสะจัน เถิงเดือน ๑๑ แรม ๘ ฅ่า น้านองนักไม้งู้นไหลมาเกิ่งฅืนมาพานขัวหลวงปุด ไปเล่าแล น้าข้ึนรอดตีนกาแพงวัดพงสนุกแล เดือน ๑๑ ออก ๙ ฅ่า วัน ๒ เมืองเหมา้ ไดส้ า้ งพทุ ธรูปเจ้าวดั น้าธ้งแล สักราชได้ ๑๒๒๘ ตัว ปีรวายยี จังขานไปเดือน ๗ เน่า ๒ วัน คือ วัน ๕ วัน ๖ เดือน ๑๑ ออก ๙ ฅ่า ทุอาโนไชได้ไปส้างพุทธรูปเจ้าวัตน้าธ้ง วัน ๒ ไทเมิงเหม้าแล เถิงเดือน ๑๑ แรม ๘ ฅ่า วัน ๒ ไทยร้วงไส้ น้าแม่วัง นองจกั ใกล้แจ้งพัดขวั หลวงพังไปเกิ่งนึง่ ปนี ้นั นา้ นองเข้าวัตพงสนุกกล้าวันตก ประหมานสอกนงึ่ สกั ราชได้ ๑๒๓๐ ตัว ปลเี ปิกสี มะโรง เดอื น ๕ มฆะขรอมภไิ ถงแรม ๑๑ วัน ๑ ไทยกัดไส้ ข้าทุอาโนไชได้ขึ้นเมือก่อพุทธรูปเจ้าบ้านขอ แล้วเถิง เดอื น ๖ ออก ๘ ฅ่า วัน ๕ ไทยกดสี ข้าทอุ าโนไชซ้าลงมาห้อื ธมั ม์ หีดธัมม์กับ ชองอ้อยเปนทานยังวัดบ้านสักท่ีนั้นแล้ว ข้าก็ขอเอามัคคะผละอันจักมาพาย หน้าตนนึง่ แทจ้ ิ่งแล ส้างวหิ ารสรีล้อมกป็ ลนี ีแ้ ล สักราชได้ ๑๒๓๑ ตวั ปลีกัดไส้ เดอื น ๘ แรม ๔ ฅ่า วัน ๕ ไทยกดยี ข้าทุอาโนไชไดไ้ ปส้างแปงวิหานวัดท่านาศแล้วเถิงเดือน ๙ แรม ๘ ฅ่า วัน ๔ ไทกล่าไคล้ ข้าอาโนไชภิกขุได้ขึ้นเมือส้างพุทธรูปเจ้าวัดบ้านเผ้ิง เดือน ๙ ดับ
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาศสาตสรต์ ร: ์ป: ับ๊ปั๊บสสาาคครรบู บู าาออาาโนโนชยัชธยั รธรรมรจมนิ ดจาินมดนุ าี มนุ ี 14๑9๔๙ จิ่งแล้ว เถิงเดือน ๑๐ ปถมะ เราลุกบ้านเผิ้งมารอดแล้ว เดือน ๑๐ ปถมะ ออกฅา่ นึ่งแล เถิงออก ๔ ฅ่า วัน ๗ ไทกาบเสด ข้าทุอาโนไชไดไ้ ปเอาพระเจ้า ยังวัดกู่ฅาธาตุหลวงมาไว้ท่ีพระทันใจเจ้า แล้วได้ต่อหัวต่อตีนต่อมือต่อรังสี แปงแท่นแปงกาบบัวใส่คว้าน ทังในกวงก็หล่อซะทายเสี้ยง ๗ หมื่น น้ารัก บอกนึ่ง น้ามันยางบอกนึ่ง แก้วกาจก ๔ ร้อย ไว้พายขวาพระทันใจเจ้า แล้ว ขา้ ทอุ าโนไชก็ขอเอามัคละผละญาอนั จักมาพายหน้าตนนงึ่ แทจ้ ่ิงแก่ขา้ แด่ สกั ราชได้ ๑๒๔๑ ตัว ปลีกัดเหม้า เดือน ๘ ออก ๓ ฅา่ จงั ขานไปวัน นั้น ยังมีคิชโชแลง้ เถา้ ตัวน่งึ บนิ ลุกหนวันออกมา ยังมีกณั หะกาตัวนึง่ จับข่ีหลัง แล้งแล้วบินมาหาก้นทูโรงวัดสระเดฌ ทีนั้นฅนทังหลายหันแล้วพากันตบมือ ไล่กาแล กาตัวนั้นลวดละแล้งแล้วเลยบินหนี แล้งก็บินไปสู่กุดีวิหานแล้วเอา สิบังหัวมันหย้ังเข้าไปในระแวกหว่างปราสาทเฟิ้งหลังพระหานหลวง วัดสระเดฌ ทุเจ้าให้เอาไม้ส้าวสวกไล่ขะเขะไล่แล้งกัวมันตาย แล้งเอา หัวมนั ฅ้ายออกได้แลบินไปเปนปักกัตติตามวิไสไปหนทกั ขณิ ะยามตะวันเทียง วัน ๑ ไทกฎสะง้า เถิงเดือน ๘ แรมฅ่านึ่ง วัน ๗ ปะตูวังธานกาซ้าจับหลัง คิชชะเลอื นร้องเข้าเวยี งมาทัดบ้านแมเ่ จ้าสยู บ่จับบา้ นเรอื นฅนสักแห่ง กาแล แล้งแอ่นหนีไปทังวันตกแล เถิงเดือน ๑๐ ปถมะแรม ๑๐ ฅ่า เสือไล่ขบช้าง ไล่แต่แม่กง ช้างเววนออกมาตายทงน้าบ่อล้อ เสือขบกินใบหูเสียทัง ๒ เบื้อง ก็วัน ๑๐ ฅ่า แล้วซ้าไล่ขบงัวฅวายบ้านดงตาย ๔ ตัว คันขบแล้วบ่กินละไว้ก็ ๑๐ ฅ่าแล เถิงเดือน ๑๒ ยังมีนกทุงทุงตัวนึ่งลุกแต่แภะม่อนฅะทิงใต่ทางมา เขา้ ปะตูเชียงใหม่ ใตห่ นทางมารอดแจ่งวดั พงสนุกด้านใต้มันลวดได้แว่ใต่ทาง หลวงเสน้ ลงไปท่า นกไปรอดทัดบ้าน แสนพิงไช นกลวดย้ายตนี เข้าบ้านแสน พงิ มันลวดยอบตัวลงเหยยี ดภะกายนิ่งอยู่เปนดังจักอินทรี ลกู สาวแสนพงิ หัน แล้วอัสสะจัน ลวดว่ิงหนีเววนหย้ันทวยหาพ่อ ตราบต่อเท้ารอดเรือน เจ้าพระยาพิชวงสาหอใหย่ ลูกสาวแสนพิงไช.... ห้ือขุนนายทังหลายได้รู้
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง150 ศาสตร์ : ป๊บั สาครบู าอาโนชยั ธรรมจนิ ดาศมานุ สี ตร์ : ป๊บั สา ครูบาอาโนชัยธรรมจนิ ดามุนี ๑๕๐ ชุประกาน แสนพิงผู้พ่อคันได้ยินคาส่อสูกสาว ลวานเวว่าววิษว่ิงฟั่งเต้นมา เรือนหันนกเชือนนอนแนบ ฟ่ังตกแต่งห้างขันนิมนเชินไล่นกตัวหหย่ ลวดขะเขะลุกไล่หต่ทางหนีลงไปสู่นทีวังน้าล่องไปหนทะขิณะก็ได้วัน ๑๒ จ่ิง เถิงเดือน ๑๐ ทุติยะออก ๒ ฅ่า วัน ๖ ไทกัดไคล้ แม่เจ้าเมืองละคอรตนสัก สวาดสลาดรู้คองธัมม์ชื่อแม่เจ้าหูยฅา พยาธิมาทันโจงจอดดับจิษตนตาย เดอื น ๑๐ ออก ๒ ฅ่า วัน ๖ ไทกดั ไคล้ อายุแม่เจ้า ๓๙ ปลเี ส้ียงอินทรี ปีน้ไี ม้ ไรต่ ายขิวเส้ียงทงั เมอื ง สักราชได้ ๑๒๔๒ ตัว ปลีกดสี องเจ้าวังซ้ายลงบังกอกก็ปลีน้ีแล สักราชได้ ๑๒๔๑ ส้างพระธาตุเจ้าผาแดงแช่ห่มก็ปลีนี้ แม่เจ้าหูยได้พยาธิก็ ปลีน้ี รอดสักราชได้ ๑๒๔๒ แม่เจ้าหูยเสี้ยงอินทรีเดือน ๑๐ ออก ๒ ฅ่า วัน ๖ สักราชได้ ๑๒๔๘ ตัว เดือน ๖ ข้าทุอาโนไชได้ข้ึนเมือไหว้ธาตุเจ้า ทรายนอนเดือน ๖ เพง เดือน ๖ แรม ๘ ฅ่า ได้ข้ึนเมือไหว้พระเจ้าตนหลวง เมืองพระยาวแล้วได้ไปก่อพุทธรูปเจ้าบ้านแม่สุก เดือน ๘ ออก ๘ ฅ่า เจ้าเมืองแก้วแลแม่เจ้าฅาปิวส้างสาลาแลทานน้าบ่อริมกว้าน ปะตูต้นแสะ เมืองพระยาว เถิงเดือน ๘ ออก ๑๓ ฅ่า ธุอาโน(ไช) เอาภะนายตาพุดส่งมา เมืองละคอร หนปีรวายเสดนั้นเถงิ เดือน ๗ ออก ๔ ฅ่านน้ั ยังมีภะนายตนบุญ มีลกุ ลัมพางเข้ามารอดเมืองละคอร ฅนทังหลายนมัสสกั กานมาก เถงิ เดอื น ๗ ออก ๖ ฅ่า วัน ๔ ภะนายตนบุญข้ามแม่วังไปไหว้พระธาตุเจ้าวัดพระแก้ว แล้วลงมาไหว้พระธาตุเจ้าพงสนุก เถิงเดือน ๗ ออก ๘ ฅ่า ซ้ามาเอาธาตุเจ้า พงสนุกออก เถิงเดือน ๗ ดับ วัน ๖ ไฟ้ไหม้เมืองละคอรไหม้ต้ังวัดหม่ืนกาด ขึ้นไปวันออกวัด ไหม้ลาเวียงทังริมแม่วังกับทังไหม้บ้านไหม้เรือนเสี้ยง ๓๖ หลัง ทั้งเรือนท้ังตูบแล อันน่ึงฟ้าก็ฝ่าวัดม่านบ้านป่าขาม เถิงเดือน ๘ ออกฅ่า น่ึง วัน ๗ เจ้าภะตนบุญออกจากเมืองละคอรไปไหว้ธาตุเจ้าวัดสระเดฌ
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาศสาตสรต์ ร: ์ป: ั๊บปบ๊ัสสาาคครรูบูบาาออาาโนโนชัยชธยั รธรรมรจมินดจาินมดุนาี มนุ ี 15๑1๕๑ เถิงเดือน ๘ แรม ๑๓ ฅ่า ยังมีมิคคีฟานตัวนึ่งแลนแต่แภะมารอดวัดกขู่ าวแล วัดพันเชิงมาเข้าปะตูตาน มาทังวัดสรีล้อมแผวหออารักเจ้า ๑๒ เมือง ข้าม ผากเวียงพระยาวแลเวียงแพง ข้ามวัดพงสนุกแล้วออกเวียงหวากแล้วไปทัง ท่าเกาะผดออกไปสาลาร้อง ๓ ดวงหนวันตกพ้นแล เถิงเดือน ๙ ออก ๔ ฅ่า วัน ๕ องตนเปนเจ้าราชวงลุกบังกอกเข้ามาเมืองละคอรวันนนั้ แล สักราชได้ ๑๒๔๙ ตวั ปลีเมงิ ไคล้ เดือน ๗ แรม ๔ ฅ่า วนั ๓ จังขาน ไป ๕ ฅ่า เปนปูติวัน ๔ วนั ๕ เปนพระยาวัน ๖ ฅ่า ตั้งสักราชได้ ๑๒๔๙ แล ปีนี้ไภยมีมาก ต้ังเดือน ๗ ดับ ไปเมืองงาว เมืองเมาะ เมืองเทาะ บ้านขอปายนา โท่งกาษ โท่งผาง แผวลาปาง ยางแงะ งัวฅวายตายร่าเกนมีมาก เถิงเดือน ๙ ออก ๑๓ ฅ่า วัน ๗ ไทยกดไจ้ ยังมีบ่างตัวน่ึงร้องเข้าปะตูมล้ามาหาปะตูตาน ร้องชูวันชูฅืนตราบเถิงเดือน ๙ แรม ๓ ฅ่า ๔ ฅ่า บ่างตัวน้ันร้องรงมารอด ปะตูนกกฏ ไปปรากฏร้องปะตูต้นเผิ้ง เถิงเดือน ๑๐ ก็ไปร้องเวียงใต้ใกล้ หอฅา เดือน ๑๐ แรม แม่เจ้าฅานอนก็ตาย ใส่หล้องไว้ยปงเดือน ๓ แล เดือน ๕ ก่อพุทธรูปวัดบ้านทร่ง เถิงเดือน ๖ เพง ได้จลองธาตุเจ้าวัตพงสนุก กับพระนอนแล พระหานแล อาสสนาแล หีษธัมม์ แท่นแก้ว สาลาบาด ๔ หลังแลชองเบิกแล เถิงเดือน ๖ ดับ ข้าทุอาโนไชได้ไปปกโรงวัตป่าทัน คูงเมือง เดือน ๗ ออกฅ่า ซ้าได้ประจุก่อธาตุเจ้าวัดบ้านป่าทันคูงเมืองแล ข้าขอเอามัคคะผละพายหนา้ แท้ดหี ลีแล สักราชได้ ๑๒๔๙ ตัว ปลีเมิงไคล้ เดือน ๕ ข้าทุอาโนไชได้ก่อยัง พุทธรูปเจ้าวตั บ้านโทรงแล เถิงเดือน ๖ เพง เมงวัน ๕ ไทยเต่ายี ข้าทุอาโนไช ได้ก่อส้างแปงยังพระธาตุเจ้าแล พระเจ้านอนแล พระวิหารหลังมียอดแล ก่อกลาแพง แปงขันไดนาศแล พระวิหารหลังลุ่ม สาลาบ้านพงสนุก ๖ หลัง ทั้งส้างโรงนอนแล หีดแล ส้างธัมม์แลเฅ่ืองปู่ชา มีค้องแลกองแลสว่า สิ้ง ละคัง ส้อมแซมท่ีหลุที่ฅ่าท้ังโบษพัททะสีมมาทังมวร แล้วมารอดสักราชได้
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง152 ศาสตร์ : ป๊บั สาครบู าอาโนชัยธรรมจนิ ดาศมาุนสี ตร์ : ปับ๊ สา ครบู าอาโนชยั ธรรมจนิ ดามนุ ี ๑๕๒ ๑๒๔๙ ตัว ปลีเมิงไคล้ แล้วได้จลองยังพระธาตุเจ้า แลพระนอนเจ้าแล พระหานวัตวาสาสนาทังมวร ได้ห้ือทานแล้วทังมวรเสี้ยงเงินพันปาย ๙ ร้อย ๕ สิบแถบ ต้ังสักราชได้ ๑๒๔๙ มาแล เถิงเดือน ๖ ดับ วัน ๖ ไทยกาบยี ข้าทุอาโนไชได้ไปปกโรงวัตพระทันตู้มเมืองแล เถิงเดือน ๗ ออกฅ่าน่ึงวัน ๗ ไทยเมิงไส้ ข้าก็ได้เปิกสาส้อมแซมพระธาตุเจ้าวัตพระทันตู้มเมือง เถิงเดือน ๘ เพง ไดน้ ิมนทุเจ้าปินตาวตั ... ไปอยู่วตั พระทันตมู้ เมืองวันนน้ั แล เถิงสักราชได้ ๑๒๕๐ ตัว ปลีเปิกไจ้ เดือน ๘ เพง เมงวัน ๔ ไทยรวายยี เราก็ได้ข้ึนไปต่างสัตพระธาตุเจ้าม่อนจาสีลแล้วได้หื้อทานวันนั้น แล เดือน ๘ แรม ๓ ฅ่า เราซ้าอาเอาลูกแก้วแถม ๔ ตน บวดวัดพงสนุกได้ ห้ือทานแถม ๔ สารับวันน้ันแล เถิงเดือน ๙ ปถมะแรม ๘ ฅ่า เราก็ได้ไป อบรมพระธาตเุ จา้ วตั บา้ นปา่ ทันคูงเมอื งแล้วได้หือ้ ทานแถมสารับน่ึงวนั นนั้ แล ข้าก็ขอเอามัคคะผละธัมม์ดวงปราเสิฏ อันจักมาพายหน้าแท้ดีห ลีเท อะ เราทุอาโนไชได้ส้างแปงยังพระธาตุเจ้าพงสนุกมาชูปลีมารอดสักราชได้ ๑๒๔๙ ปลีเมืองไคล้ ส้างมารอดเดือน ๖ เพง เมงวัน ๕ ไทยเต่ายี ก็จิ่งได้ จลองยงั พระธาตเุ จ้าวันนนั้ แล เสีย้ งเงนิ พันปาย ๙ รอ้ ย ๕๐ แถบแล ลำดบั เจ้ำหลวงเมอื งละกอน เจ้าฟ้าเมืองละคอรลัมพางมีบุต ๗ อง พ่ีเจ้ากาวิละแล เจ้าฅาสม ถว้ น ๒ เจ้าน้อยธัมม์ ๓ เจา้ ดวงทิพ ๔ เจ้าหมหู ล้า ๕ เจ้าฅาฟนั่ ๖ เจา้ บุนมา ผู้หลา้ เจ้าฅาสมเปนเจ้าเมืองละคอรลัมพาง เจ้าดวงทิพได้เปนเจ้าอุปปะ ราชา เจ้าหมูหล้าได้เปนราชวงแล ลูกเจ้าฅาสมมีบุตเจ้าหนานไชยวงกับ เจ้าหนานคันธิยะ เจ้าน้อยอิน เจ้าน้อยยารังสี เจ้าหนานยดเป น เจ้าเมืองพระยาว เจ้าฅาแสน เจ้าวงเปนเจ้าเมืองพระยาว เจ้าฅาเฅื่อง เจ้าฅาลือ เจา้ หนานพทุ ธวง เจ้าหมอ่ มแก้ว เจ้าอุปปละ เจ้าหนานกาวลิ ะ เจ้ากอ้ นแกว้
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาสศาตสรต์ ร: ์ป: ั๊บปสบั๊ สาาครูบบาาออาาโนโนชยัชธยั รธรรมรจมินจดานิ มดนุ าี มุนี 15๑3๕๓ เจ้าอุปปะราชาดวงทิพเปนเจ้าเมืองละคอร เจ้าราชวงหมูหล้าเปน เจ้าอปุ ปะราช เจา้ หนานไชยวงเปนเจา้ ราชวง เจา้ ดวงทพิ เปนเจ้าเมอื งละคอร มีบุต ๑ เจ้าวง เจ้าหนานพรม ๒ เจ้าหนานลังกา๓ เจ้าน้อยมหาเทพ ๔ เจ้าไชยลังกา ๕ เจ้าน้อยธัมม์เปนเจ้าอุปปะราชาเมืองงาว เจ้าน้อยพิมพิสาน ๗ เจ้าน้อยมหาพรม ๘ เจ้าแสงเมืองยัง ๙ เจ้าหนานไชวง ๑๐ เจ้าน้อยฅา หม่ืน ๑๑ เจ้าหนานแก้วนอนโรง ๑๒ เจ้าหนานมหาวัน ๑๓ เจ้าหน่อเมือง เปนเจ้าเมืองงาว ๑๔ เจา้ หนานมหาวง ๑๕ เจ้ารัชชะวงหมูหล้า เปนเจ้าอุปปะราชได้ลงไปตายคุงเทพ มีบุต ๑ เจ้าน้อยชุมพู เจ้าหนานปัญญา ๒ เจ้าบุนปัน ๓ เจ้าน้อยโพธิ ๔ เจ้าหน่อฅา ๕ เจ้าน้อยมหาวัน ๖ เจ้าหนานมหาวง ๗ เจ้าหนานพรม ๘ เจ้าน้อยขัดเปน เจา้ ราชบุตพระยาว ๙ เจา้ นอ้ ยไชยลงั กา ๑๐ เจา้ เฅอ่ื ง ๑๑ เจ้าน้อยฅาหม่นื ๑๒ เจ้าราชวงไชวงเปนเจ้าเมืองละคอร เจ้าคันธิยะเปนอุปปะราช เจ้าฅาแสนเปนราชชะวง เจ้าราชวงไชวงเปนเจ้าเมืองละคอรมีบุต เจ้าหนานยดเปนอุปปราชเมืองงาว เจ้าหนานธัมมะรังกา นายหนานโยม นายนอ้ ยมหาวัน นายหนานไชยลงั กา นายน้อยฅาแสน นายฅาหม่นื เจ้าอุปปะราชคันธิยะเปนเจ้าเมืองละคอร เจ้าราชวงฅาแสนเปน เจ้าอุปปะราช เจ้าน้อยชูมพูเปนราชวง เจ้าอุปปะราชคันธิยะเปนเจ้าเมือง ละคอร มบี ุตเจ้าหนานยด นายหนานพรม นายนอ้ ยขดั นายฅาวงั เจา้ ราชชะ วงฅาแสนเปนเจ้าอุปปะราชตายคุงเทพ มีบุตนายหนานไชยวง นายน้อยสีไช นายโท่น นายเมาะ เจ้าน้อยชูมพูเปนราชชะวงตาย มีบุตนายหนานไชวง นายหนานพงลงั กา นายน้อยอิน นายนอ้ ยนามะวง เจ้าน้อยอินเปนเจ้าเมืองละคอร เจ้าน้อยยารังสีเปนเจ้าอุปปะราช เจ้าหนานปัญญาเปนราชวง เจ้าน้อยอินเปนเจ้าเมืองละคอรมีบุตเจ้าหนาน ปญั ญา นายนอ้ ยหน่อเมอื ง นายนอ้ ยธนญั ไชย นายแกว้ มา
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง154 ศาสตร์ : ป๊บั สาครบู าอาโนชยั ธรรมจนิ ดาศมาุนสี ตร์ : ปับ๊ สา ครบู าอาโนชัยธรรมจนิ ดามนุ ี ๑๕๔ เจา้ หนานปัญญาเปนราชวงตายมบี ุตนายเฅ่อื ง นายนอ้ ยแก้วเมืองคูง นายฅาชาว เจ้าอุปปะราชน้อยยารังสีเปนเจ้าเมืองละคอร เจ้าหนานมหาพรม เปนอุปปะราช เจ้าวงเปนราชวง เจ้ายารังสีเปนเจ้าเมืองมีบุตเจ้าชายแก้ว เจ้าหนานยด เจ้าบัวลม เจ้าหนานธัมมะวง เจ้าธนันไช เจ้าฅาป้อ เจ้าบุนธา เจ้าแก้วดอนมูน เจ้าอิน เจ้าธัมมะเสนา เจ้าฟ้ารวน เจ้าพรม นายหนานนาศ นายหนานพินทา นายสม นายฟู นายหนานสุก นายน้อยนาทะ นายน้อยยด เจ้าหนานมหาพรมเปนอุปปะราชตาย มีบุตเจ้าแก้วเมืองมา เจ้าฅาตัน เจ้าเราฅา เจ้าน้อยแก้วเมืองคงู นายน้อยแมว เจ้าบุลละวงเปนราชชะวงลวดเปนเจ้าเมืองละคอร เจ้าชายแก้วเปน เจ้าอุปปะราชตาย เจ้าแก้วเมืองมาเปนราชชะวง เจ้าบุลละวงเปนเจ้าเมือง ละคอร หนานเทพวง เจ้าแก้ว เจ้าน้อยยด เจ้าชายคอรมีบุต เจ้าเมืองหจเปน เจ้าปูลูตาย เจ้าน้อยเลียวฅาเปนเจ้าสงฅาม เจ้าแก้วเปนอุปปะราชา ตาย มีบุตเจ้าบุนเลิฏ เจ้าแก้วเมืองมาเปนราชวง มีบุตเจ้าน้อยแก้วเมืองมุน เจ้าน้อยแก้วมงคน เจ้าน้อยจาว เจ้าน้อยนวน เจา้ บุญเลฏิ ลูกเจ้าหอหน้าชาย แก้วได้เปนเจ้ารฏณะบุลี ปลีรวายเสดลุกคุงเทพขี้นมารอดเมืองละคอร เดือน ๓ รอด เดือน ๕ ได้หื้อมหาทานอัฐบริขานเปนทานธาตุเจ้าสระเดฌ เดือน ๖ ไปหอ้ื มหาอัฐบริขานเปนทานกบั ธาตุเจา้ ทรายนอน เดอื น ๖ แรม ๘ ฅ่าได้ห้ือผ้าพันตาเมืองพระยาว เดือน ๘ ออก ๘ ฅ่า ได้ห้ือสาลากับ น้าบ่อเปนทานเจ้าน้อยธนันไชบุตเจ้าหลวงยารังสีเปนเจ้าราชชะสัมพันธวง แล้วเจ้าฅาป้อเปนเจ้าสุริยะ เจ้าราชชะบุดมหาเทพซ้าได้เปนเจ้าหอหน้าแล เจ้าน้อยมหาเทพมีบุต เจ้าน้อยยดเปนไชยสงคราม เจ้าน้อยหวันเปนเจ้าราชบุต เจา้ หนานรวงฅาเปนเจ้าราชชะปะคไี นเชยี งราย
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาสศตารส์ต:รป์ :บ๊ั ปส๊บั าสาคครรบู บู าอาโโนนชชัยยั ธธรรมรจมนิ จดินาดมุนามี ุนี 15๑5๕๕ ลูกหลายเจ้า ๗ ตน อันฅิดราชการอยู่เด่ียวน้ี เจ้าน้อยไชวงเปน พระยาวงั ซ้าย เจ้าน้อยพรม เจ้าน้อยพิมพิสาน เจ้าน้อยบูนเลิฏ เจ้าน้อยแก้ว เมืองมูน เจ้าน้อยขัด เจ้าฅาธาน เจ้าหนานเฅื่อง เจ้าแก้วเมืองมา เจ้าเราฅา เจ้าหนานวง เจ้าน้อยเทพ เจ้าฅาวัง เจ้าหนานไชวง เจ้าฅาฟั่นเปนพระยา เขือน เจ้าแสงเมือง เจ้าบูนเลิฏลูกเจ้าอุปปะราชาชายแก้วซ้าได้เปน เจ้ารฏณะบลู ีสรีบูนเลฏิ แล พระเจ้ำตำกสิน๓๗ เชื้อกระสัตแต่เคล้าชื่อว่าอ้ายสิงอยู่บ้านตาก จิ่งไปรอมเอาริพน ฅนทังหลายแต่ปากแม่กอกน้อยได้แล้ว ไปได้เปนกระสัตแล้วจิ่งเอาพระยา ช้างกับพระยาเสือ๓๘ ๒ ฅนพี่น้องหื้อเปนมหาเสนาแห่งตน ได้ช่ือว่ากระสัต ตากสิงว่าอั้น แล้วจ่ิงจักห้ือพระยาช้างกับพระยาเสือ ๒ ฅนพ่ีน้อง หื้อขึ้นมา ค้าชูเจ้ากาวิละเมืองพิงรบม่าน๓๙แล้วได้ไชยชนะแพ้ม่าน แล้วได้แม่เจ้าฅอก๔๐ ๓๗ เรอื่ งราวของพระเจา้ ตากสนิ ท่ีทา่ นครบู าอาโนไชบนั ทึกวา่ มีเนอ้ื ความท่คี ลาดเคล่อื นจาก ขอ้ เท็จจริงทางประวตั ศิ าสตร์ สันนิฐานได้ว่า เป็นเร่ืองราวท่เี กิดข้นึ หนกรุงธนบรุ ี แลว้ สืบเลา่ ต่อกัน ขนึ้ มาถึงทางเหนอื จนมาถงึ สมัยครบู าอาโนไช ซงึ่ มีระยะเวลาหางกนั ประมาณรอ้ ยกวา่ ปี จงึ มี ขอ้ มลู คลาดเคลือ่ นไปดงั ท่ไี ดน้ าเสนอไวน้ ี้ ๓๘ พระยาชา้ ง หมายถงึ สมเดจ็ เจ้าพระยามหากษัตรยิ ์ศกึ หรอื รัชกาลที่ ๑ แหง่ กรุงรตั นโกสินทร์ พระยาเสือ หมายถึงเจ้าพระยาสรุ สีหพิษณวาธริ าช หรือ สมเด็จพระบวรราชเจ้า กรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท ๓๙ ม่านฯ ม่าน หมายถงึ พมา่ ๔๐ เจา้ แม่ฅฯอก เจ้าแมฅ่ อก คอื เจา้ ศรีอโนชา บตุ ตรีเจา้ ฟ้าชายแก้ว หลานเจ้าหนานทิพย์ชา้ ง และ เปน็ พระขนิษฐาของเจา้ กาวลิ ะ พระนางทรงเปน็ พระชายาหนสมเด็จพระบวรราชเจา้ กรมพระราชวงั บวรมหาสรุ สิงหนาท หนรชั กาลที่ ๑ แหง่ กรุงรัตนโกสินทร์
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง156 ศาสตร์ : ป๊บั สาครูบาอาโนชยั ธรรมจินดาศมานุ สี ตร์ : ปั๊บสา ครบู าอาโนชัยธรรมจนิ ดามุนี ๑๕๖ เปนเทวีเจ้าพระยาเสือผู้พี่๔๑แล้วลงไปรอดบังกอก แล้วตากสิงกระสัตซ้าห้ือ ไปชาละขา้ เสิกหนหตเ้ ล่าบ่แพ้เพือ่ นหนีฅืนมา ตากสิงกระสัตบ่ห้ือเข้าเมืองเล่า แล แม่เจ้าฅอกผู้เปนเมียรู้ว่าเพื่อนบ่หื้อผัวเข้ามาเมือง ยินรักผัวคือพระยา เสือนัก แม่เจ้าฅอกจ่ิงเอาเงินห้าลาหาบแล้วห้ือแกล่พระยาสาน พระยาสาน รบั เอาเงนิ ๕ ลาหาบแล้วก็ข้ากระสตั ตากสงิ ตายเสีย แลว้ ลวดข้นึ น่งั แท่นแก้ว แล แม่เจ้าฅอกก็เล่งหช้ไปเชินเอาพระยาเสือผู้เปนผัวมาเสวยเมืองรวดเปน กระสัตเสือเล่าแล กระสัตช้างผู้น้องก็หื้อเปนกระสัตวังหน้าแล กระสัตเสือ ผู้พ่ีตายแล้วกระสัตช้างผู้น้องก่เอาลูกกระสัตเสือผู้เปนพี่ตายแล้ว เอาลูกตน ชือ่ เจ้าลูกเธออัน เปนลกู กระสัตชา้ งห้ือข้ืนเสวยราชเปนกระสัตเล่าแล ถัดนั้น มารอดกัมปะเกสสะดาได้เปนกระสัตแล ถัดน้ันขะหม่อมหลวงได้เปนกระสัต ขะหม่อมฟ้าน้อยได้เปนกระสัตแล ถัดนั้นเจ้าฟ้าจุลามังกอรลูกกระสัตขะ หมอ่ มฟา้ หลวงได้เปนกระสัตเลา่ แล ทำนำยชะตำปีเกิด บคุ ละผยู้ ิงผู้ชายผหู้ ดเกิฏปลีไจย้ เทวดาลงมาเกิฏธาตุน้า อทติ เปนตัว ๗ เปนลิ้น ๑ แล ๕ เปนน้านม ๕เปนหจ ย่างตีนซ้ายก่อนจักได้เมียแม่ร้างบ่ก็ หม้าย ถอื แกว้ เข้า ถงเปง้ เขยี ว ดาบ ๑๕ ไม้ ปายเหล้ยี ม ถอื แก้ววทิ รู ดีแล เกิฏปลีเป้าเทวดาลงมาเกิฏธาตุไม้ ๕ เปนน้านมเหยนนัก ๕ เปนหจ เมียรัก ฮอมของบ่อยู่ ถือแก้วปะทารากแลแก้วผลึก ถงเป้งเหลือง ดาบปายมน เอาเมยี ขาวต่าเขา้ ของจิ่งหมน้ั เกิฏปลียี เทวดาลงมาเกิฏ ธาตุไม้ ๓ เปนตัว ๓ เปนลิ้น ๑ ๕ เปน น้านม ๔ เปนหจ หจหวาน จักทุกด้วยตัณหา ถือแก้ววิทูรน้าเผ้ิงแล แก้วปะทาราก แก้วเขา้ ดาบปายเหล้ยี ม ถงเป้งเขยี ว ๒ ชน้ั สายแดง เมียแมน่ อกขาวสงู ดีแล ๔๑ พระยาเสือเปน็ นอ้ ง ไมห่ ชพ้ ่ีของพระยาชา้ ง
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาศสาตสรต์ ร: ์ป: ๊ับปบ๊ัสสาาคครรูบบู าาออาโานโนชยัชธัยรธรมรรจมินดจานิ มดนุ าี มุนี15๑7๕๗ เกิฏปลีเหม้า เทวดาลงมาเกิฏ ธาตุไม้ ๕ เปนตัว ๕ เปนล้ิน ๑ ๖ เปนน้านม เมียรัก ถือดาบ ๑๕ ไม้ ถือแก้ววิทูรน้าเผิ้ง แก้วปะภา ถงเป้งขาว เอาเมียขาวต่าดีแล เกิฏปลีสี เทวดาลงมาเกิฏ ธาตุดิน ๕ เปนตัว ๕ เปนลิ้น ๑ เปน น้านมร้อนนัก ๑ เปนหจ ถือแก้วปะทารากแล แก้วผักตบ ดาบ ๑๕ ไม้ ปายเหลยี่ ม ถงเป้งหมน่ สายเหลอื ง เอาเมียขาวเหลืองดีแล เกิฏปลีไส้ เทวดาลงมาเกิฏ ๔ เปนตัว ๔ เปนลนิ้ ๑ ๓ เปนน้านม ๕ เปนหจ เมียบร่ ัก ถือดาบปายเพยี ง... ถอื แก้ววทิ รู ถงเปง้ เหลอื งสายดาดแี ล เกิฏปลีสะง้า ธาตุไฟ เทวดามาเกิฏ ๕ เปนตัว ๗ เปนลิ้น ๑ ๕ เปน น้านม ๓ เปนหจ ตัณหานัก ถือแก้วก้อ แก้ววิทูร ดาบ ๑๖ ไม้ ปายเหล้ียม ถงเปง้ แดง เอาเมียมีขา้ วของแล เกิฏปลีเมด นาคมาเกิฏ ธาตุดิน ๑ เปนตัว ๑ เปนลิ้น ๑ ๒ เปน นา้ นม ๓ เปนหจ เมียบ่รกั เข้าของยังมี แก้วมหานนิ ดาบ ๑๕ ไม้ ปายเหล้ียม ถงเปง้ เขียว ๒ ชนั้ สายเหลอื ง เอาเมยี ขาวแดงมีเข้าของแล เกิฏปลีสัน ลงด้วยวอก ธาตุเหลก ๒ เปนตัว ๒ เปนล้ิน ๑ ๕ เปน น้านม ๕ เปนหจ คาจาเที่ยงหม้ัน ถือแก้ววิทูรน้าเผิ้ง แก้วปะทาราก แก้วเข้า ถงเป้งเขียวสายเหลือง ดาบ ๑๕ ไม้ ปายเหลี้ยม เอาเมียแม่น้อยขาว มีเข้าของแล เกิฏปลีเร้า ยักมาเกิฏ ธาตุเหลก ๓ เปนตัว ๓ เปนลิ้น ๘ ๑ เปน น้านมหวาน ๕ เปนหจ เมียรัก ถือแก้วก้อปะทาราก ปะภาชมชื่น ดาบ ๑๑ ไม้ ปายบวั ถงเป้งเขียง เอาเมียแม่หลวงดามเี ข้าของแล เกิฏปลีเสด ยักขีณีมาเกิฏ ธาตุดิน ๔ เปนตัว ๔ เปนลิ้น ๘ ๒ เปน นา้ นมหวานนกั ๕ เปนหจ มีเมียบห่ ม้นั ถอื แกว้ วิทรู ปะทาราก เอาเมียแม่นอ้ ย ต่าจ่ิงดจี ิง่ หม้ัน ดาบปายเหล้ยี ม ถงเปง้ หมน่ สายเขยี วดี
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง158 ศาสตร์ : ปบ๊ั สาครบู าอาโนชยั ธรรมจนิ ดาศมานุ สี ตร์ : ป๊ับสา ครบู าอาโนชัยธรรมจินดามุนี ๑๕๘ เกิฏปลีไคล้ เปนฅนมาเกิฏ ธาตุน้า ๒ เปนตัว ๒ เปนล้ิน ๘ ๖ เปน น้านมหวานนัก ๖ เปนหจ เมียรัก ถือแก้ววิทูร บัวละกฎ ดาบ ๑๖ ไม้ ปายเหลี้ยม ถงเปง้ ขาว เอาเมยี ขาวดแี ล ทำนำยลกั ขณำปีเกิด บุคละผู้หดเกิฏปลีไจ้ บริวานอยู่บ่ากล้าขวา อายุอยู่หน้าผาก เตชะ อยู่บ่ากล้าซ้าย สรีอยู่ข้างกล้าซ้ายแล มูลละอยู่ขากล้าซ้าย อุสสะหะอยู่อังคะชาต มุนทรีอยู่ขากลา้ ขวา การะกีณอี ย่ขู า้ งกล้าขวามแล เกิฏปลีเป้า บริวานอยู่หน้าผาก อายุบ่ากล้าซ้าย สรีอยู่ขากล้าซ้าย มุลละอยู่อังคะชาต อุสสะหะอยู่ขากล้าขวา มุนทรีอยู่ข้างกล้าขวา การะกีณี อยบู่ ่ากล้าขวาแล เกิฏปีญี บริวานอยู่บ่ากล้าซ้าย อายุอยู่ข้างกล้าซ้าย เตชะอยู่ข้าง กล้าซ้าย สรีอยู่อังคะชาต มุลละอยู่ขากล้าขวา อุสสะหะอยู่ข้างกล้าขวา มนุ ทรอี ยู่บ่ากลา้ ขวา กาละกีณอี ยหู่ น้าผาก เกิฏปลีเหม้า บริวานอยู่ข้างกล้าซ้าย อายุอยู่ข้างกล้าซ้าย เตชะอยู่ อังคะชาต สรีอยู่ขากล้าขวา มุนทรีอยู้ข้างกล้าขวา อุสสะหะอยู่บ่ากล้าขวา มุลละอย่หู น้าผาก กาละกณี อี ยู่บา่ กล้าซ้าย เกิฏปีสี บรวิ านอยขู่ ากล้าซา้ ย อายุอยอู่ ังคะชาต เตชะอย่ขู ากล้าขวา สรีอยู่ข้างกล้าขวา มุลละอยู่บ่ากล้าขวา อุสสะหะอยู่หน้าผาก มุนทรีอยู่ บ่ากล้าซ้าย กาละกณี ีอยขู่ า้ งกลา้ ซา้ ย เกิฏปลีไส้ บริวานอยู่อังคะชาต อายุอยู่ขากล้าขวา เตชะอยู่ข้าง กล้าขวา สรอี ยู่บา่ กล้าขวา มุลละอยหู่ น้าผาก อุสสะหะอยู่บ่ากล้าซา้ ย มุนทรี อยขู่ า้ งกล้าซา้ ย กาละกีณีอย่ขู ากลา้ ซ้ายแล
ศาศสาตสรต์ ร: ์ป: ๊ับปบ๊ัสสาาคครรบู บู าาออาโานโนชยัชธัยรธรมรรจมนิ ดจานิ มดนุ าี มุนี15๑9๕๙ ปีสะง้า บริวานอยู่ขากล้าขวา อายุอยู่ข้างกล้าขวา เตชะอยู่บ่า กล้าขวา สรีอยู่หน้าผาก มุลละอยู่บ่ากล้าซ้าย อุสสะหะอยู่ข้างกล้าซ้าย มุนทรี อยู่ขากลา้ ซ้าย กาละกีณีอยอู่ งั คะชาต เกิฏปีเมษ บริวานอยู่ข้างกล้าขวา อายุอยู่บ่ากล้าขวา เตชะอยู่ หน้าผาก สรีอยู่บ่ากล้าซ้าย มุลละอยู่ข้างกล้าซ้าย อุสสะหะอยู่ขากล้าซ้าย มนุ ทรีอยอู่ งั คะชาต กาละกีณอี ยู่ข้างกลา้ ขวา เกิฏปีสัน บริวานอยู่บ่ากล้าขวา อายุอยู่หน้าผาก เตชะอยู่ บ่ากล้าซ้าย สรีอยู้ข้างกล้าซ้าย มุลละอยู่ขากล้าซ้าย อุสสะหะอยู่อังคะชาต มุนทรอี ยขู่ ากลา้ ขวา กาลกณี อี ย่ขู า้ งกลา้ ขวา เกิฏปลีเร้า บริวานอยู่หน้าผาก อายุอยู่บ่ากล้าซ้าย เตชะอยู่ข้าง กล้าซ้าย สรีอยู่ขากล้าซ้าย มุลละอยู่อังคะชาต อุสสะหะอยู่ขากล้าขวา มุนทรีอย่ขู า้ งกล้าซ้าย กาละกณี อี ยู่บา่ กล้าขวา เกิฏปลีเกสด บริวานอยู่บ่ากล้าซ้าย อายุอยู่ข้างกล้าซ้าย เตชะอยู่ ขากล้าซ้าย สรีอยู่อังคะชาต มุลละอยู่ขากล้าขวา อุสสะหะอยู่ข้างกล้าขวา มุนทรีอยู่บ่ากล้าขวา กาละกณี อี ยูห่ น้าผาก เกิฏปลีหคล้ บริวานอยู่ข้างกล้าซ้าย อายุอยู่ขากล้าซ้าย เตชะอยู่ อังคะชาต สรีอยู่ขากล้าขวา มุลละอยู่ข้างกล้าขวา มุนทรีอยู่หน้าผาก กาละกณี อี ยู่บ่ากล้าซ้ายแล อันน้ีจาด้วยบริวานแลอายุแลเตชะ สรี มุลละ อุสสะหะ มุนทรี การะกณี ี ตามปลีเกฏิ แหง่ ฅนทังหลายตามปีเทียวก็ว่าแล ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง160 ศาสตร์ : ปั๊บสาครูบาอาโนชัยธรรมจินดาศมานุ สี ตร์ : ปบั๊ สา ครูบาอาโนชัยธรรมจินดามุนี ๑๖๐ ทำนำยชะตำเดือนเกดิ เกิฏเดือนเจียง หื้อค้าขาย ส้างสวนดี พ่อแม่ตายละแต่หน้อย อย่ากนิ เหล้า อยา่ ใจบาปบด่ มี กั สิบหายแล ถอื แกว้ วทิ รู นา้ เผงิ้ ดแี ล เกิฏเดือนยี่ หื้อหม่ันปฏิบัตเจ้าขุนดีแล ถือแก้วหม่น พ่อตายก่อน หือ้ ใจบนู จงิ่ ดแี ล เกิฏเดือนสาม มีประยานักมักเคียด ห้ือใจบูน อย่ากินเหล้า ห้ือเกง แหนผใู้ หย่จักใสโ่ ทษ ถือแก้วนินดีแล เกิฏเดือน ๔ ยังมีเข้าของ กะทานา ค้าขาย ถือแก้วผับตบปะทาราก ดีแล เกิฏเดอื น ๕ ทุกแต่หน้อย อย่าเปนฅนรักเพือนข้าบ่ดี หื้อกะทานาดี ถือแกว้ บัวระกฎ อย่าใจบาป หื้อกะทาบญุ ยงั จักมีเขา้ ของชะแล เกิฏเดือน ๖ กินนาด้วยขูนก็ดี อย่าสะหาวหื้อเกงแหนพิดถ้วน ห้ือมี ใจบนู เล่งกะทานาไจ้ๆ หาจกั ได้ที่เสฏฐี ถอื แกว้ มหานินดแี ล เกิฏเดือน ๗ มักเคียดแก่พ่อแม่ มักเปนพยาธิ หื้อส้างสวนดี หื้อเกงแหน แต่เมียท่านแท้ ถอื แก้วมหานนิ ดี ห้ือใจบูนจิ่งดแี ล เกิฏเดือน ๘ มักเปนพยาธิ อย่ากินเหล้าอย่าเหล้นชู้สิบหายง่าย กนิ นาดว้ ยขูนยงั จักไดด้ มี า ถือแก้วมหานนิ แกว้ บัวระกฏจักมีเขา้ ของดี เกิฏเดือน ๙ ท่านยังรักผู้ยิงก็มัก ถือแก้วปะทาราก อย่าขึ้นต้นไม้ จกั ตาย หื้อค้าเรอื นดแี ล เกิฏเดือน ๑๐ ถือแก้ววทิ รู บัวระกฎ ห้อื ใจบนุ กะทานาดี เกฏิ เดอื น ๑๑ ถอื แก้วก้อ ค้าหาบดี กะทานาดี เกิฏเดือน ๑๒ ถือแก้วมหานินเปนชาติ เครื่องตีเงินตีฅา กะทานาดี อย่าใจบาป อย่าได้...ฅนรัก อย่า...ใจสิบหาย หื้อใจบุญจักมีเข้าของหม้ันคุง เลยี้ งชวี ติ ด้วยชอบธมั ม์หากจกั ดีแล
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาศสาตสรต์ ร:์ ป: ปับ๊ ับ๊ สสาาคครรบู ูบาาออาโานโชนัยชธยัรรธมรจรนิมดจานิ มดุนาี มนุ ี16๑1๖๑ ทำนำยชะตำวันเกิด เกิฏวันอาทิษ ๑ เปนหัว หัวล้านบ่หมดบ่ปอด ๓ เปนหจ มักชู้นัก ห้ือเข้าของแก้วแหวนแก่ท่านจักมีสุกด้วยผู้ยิง... ฟังฅาสอนท่าน ๖ เปนอังคะชาด หหย่ยาวออ่ นบ่แขงหลาย อัณฑะหลวง ผู้ยิงโยณหี หย่ หมอยดก ผัวรักนกั แล เกิฏวัน ๒ ๒ เปนหัวผมบาง ๔ เปนหจ หจดี ห้อมเหยียบเข้าของ บ่มักห้ือทาน ๗ เปนอังคะชาตหหย่แขงนักมักชู้นักแล ผิเปนผู้ยิงโยนีหน้อย เปนป้าวบอ่ ันกเ็ ปนปาน หมอยบ่หลาย โยนีเหมนผวั บ่รกั หลายแล เกิฏวนั ๓ ๓ เปนหัว หวั ยาวงามผมบางผู้ยิงรัก ๕ เปนหจ หจรา้ ยแล ดีเท่ากัน กะทาอันหดยอมหจมักด่าตนเยียได้รู้แล้วนึ่งชา มักติเตียนท่าน ๑ เปนอังคะชาตดาน้อยยาวแขงนักแล ผิว่าเปนผู้ยิงมักเคียดนักโยณีบางบ่อั้น กเ็ ปนปาน มกั ชนู้ ักผวั บร่ ักแล เกิฏวัน ๔ ๔ เปนหัว หัวงามผมท่าวเม่ือหน้า ผมอ่อน ๖ เปนหจ หจบุญมักหวานมักกานมักเอาฅาผู้พิจจระณาคาอันผิดอันชอบต่าตนเปน ฅนชืฌ ๒ เปนอังคะชาตหน้อยอ่อนบ่แขงแล ผิเปนผู้ยิงโยณีบางแห้งติดดูก หมอยบ่มีหลายบ่มักชู้หลาย เกิฏวัน ๕ ๕ เปนหัว หัวล้านบ่อั้นก็เปนป้าวยังหน้าผาก ๗ เปนหจ หจหนักกล้าแขงบ่รู้บุนปลายบ่รู้จักคูนท่านอันท่านกะทาแกล่ตน บ่รู้อิณดู กรูณาหผ มักกะทาโทษแกล่ท่าน มีหลังหนานัก ๓ เปนอังคะชาต ลึงหน้อย ยาวแขงนักมีโมนะหสหหย่นักแล เปนผู้ยิงหจล้ายนักโยนีหน้อย...ทากลาง ผิหนา โยณีเปนป้าวบ่ก็เปนปานที่หัวเข่าบ่ดี หมอยนักมักขางคัวมักชู้บ่ขาด นา้ นกั ผวั รักเทา่ บ่สู้รักผัว มกั หฅ่ได้หลายอันแล หอ้ื ท่านยะง่ายนักแล เกิฏวัน ๖ ๖ เปนหัว หัวงามผมดกหูหหย่หน้ากว้าง ๑ เปนหจ หจหมั้นนักมักหื้อทานนัก คันเคียดฟันของเสียเคียดจิ่งหาย มักผิดท่านถนื นัก ชา่ งหอื้ ของเสียหาย ยังรู้หจบุญแล ๔ เปนอังคะชาตปอดหหย่ออ่ นบ่แขงหลาย
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง162 ศาสตร์ : ป๊บั สาครบู าอาโนชยั ธรรมจนิ ดาศมานุ สี ตร์ : ปั๊บสา ครูบาอาโนชัยธรรมจินดามนุ ี ๑๖๒ สังโยกบ่ได้หลาย แม่บ่รัก เปนผู้ยงิ โยณีหหย่เปนป้าว เนอื้ อ่อนนวนนัก หมอย บห่ ลาย มีกเ็ สน้ แลบออ่ นสงั โยกดีนกั ผวั รักนกั เกิฏวัน ๗ ๗ เปนหัว หัวหหย่ผมดกเขียวแกล่ ๒ เปนหจ หจอ่อน จาคาบ่เที่ยงบ่สักห้ือของแกล่ท่าน ถีนนักมักชู้นัก ๕ เปนอังคะชาตหหย่ ส้ัน แขง เปนผ้ยู ิงโยณหี หย่ฝีหนา หมอยมากเสน้ แกล่เขียวนกั สงั โยกบด่ ีหลายแล ปีเกิฏ เดือนเกิฏ วันเกิฏแห่งฅนยิงชายทังหลายอันเกิฏมาตั้ง ๓ คูน หา ๘ หาน คันเสดสูนเปนรูปดั่งหบทู่ม ๑ เปนดังค้างช้าง ๒ หหย่กว้างแปบ ยาว เสด ๓ หหย่แขงหมอยนัก ๔ เปนด่ังอองปูนา ๕ เปนดั่งปีกล้วยตีบหื้อ หจบุนจักไดน้ างพระยา ๖ หหย่สวดยาวจกั มสี ุขเมอ่ื เถ้า ๗ หหยส่ วดรแู ฅบบน่ กั ฤกษท์ ั้ง ๒๗ อัสสะวะณีตัวเคล้า ภระณีตัวถ้วน ๒ อยู่เมษ กิตติกาถ้วน ๓ โลหิณี ถ้วน ๔ อยู่ประสบ มิคคะสีละถ้วน ๕ อะธระถ้วน ๖ อยู่เมถุน บุณณัพพะสุ ถ้วน ๗ บุสสยะถ้วน ๘ อยู่กอระกัด อัสสะเลสถ้วน ๙ มะฆะถ้วน ๑๐ บุพพะผละคุณถ้วน ๑๑ อยู่สิง อุตตระผละคุณ ๑๒ หะสะฐะ ๑๓ อยู่กัน จิตระ ๑๔ สะสวัตติ ๑๕ อยู่ฑูร วิสาขา ๑๖ อนุราธะ ๑๗ อยู่ประจิก เชฐะ ๑๘ มุละ ๑๙ อยู่ธนู บุพพะสาธะ ๒๐ อุตตะราสาธะ ๒๑ อยู่มังกอน สระลาวะณะ ๒๒ อยเู่ สน้ มังกอนกับกูม ธนิฐะ ๒๓ สัตตะพิสสะ ๒๔ อยูร่ วาย สกี ูม บพุ พะภัทธ-ระ ๑๕ อตุ ตะราภัทธระ ๒๖ เลวะติ ๒๗ อยู่มีนแล ดาวช้างหลวงลูกเค้าชื่อขะตุแล ลูกถ้วน ๒ ช่ือว่า มุฬะหะ ถ้วน ๓ ชอ่ื บุตยะ ลกู ถ้วน ๔ ชอื่ อะตรี ลูกถว้ น ๕ ชื่อองั คาระ ลูกถว้ น ๖ ชอ่ื วะสีมมะ ลกู ถ้วน ๗ ชื่อมะลิจิ ลกู น้อยอันเลียงอยูน่ ัน้ ชอ่ื รูนทธะตแิ ล ทน่ี ี้จักจาด้วยฤกษ์เมอื งทังหลายก่อนแล อัสสะวะณีมี ๙ ลูก เปนดั่ง หัวมล้าชื่องูหน้อยส้าวหลวงเปนฤกษ์เมืองกรอมแล ภะระณีว่าเขียงคอม เปนฤกษ์เมืองพุกามแล กิตติกาว่าดาววีเปนฤกษ์เมืองพระลักแล โลหิณี
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปางศาศสาตสรต์ ร: ์ป: ๊ับป๊ับสสาาครรบู บู าาออาโานโนชยัชธยั รธรมรรจมนิ ดจานิ มดนุ าี มุนี16๑3๖๓ ดาวขะโจมหัวเปนฤกษ์เมืองลังกาทวิปแล มิคคะสีละหัวเน้ือเปนฤกษ์เมือง หงสาแล อะฆะว่าดาวหมากแดงเปนฤกษ์เมืองทะรวายแล บุณณัพพะสุ ดาวสะเพาเปนฤกษ์เมืองทะค้งแล บุสสะยะว่าดาวพระยาธัมม์เปนฤกษ์ เมืองดอกบัวแล อัสสะเลสว่าดาวฅอมล้าเปนฤกษ์เมืองหร้อแล มะฆะว่าดาว งูหน้อยส้าวน้อยเปนฤกษ์เมืองพาลาณะสีแล บุพพะผละคุณว่าดาวพิดาน นอ้ ยคู่กา้ วันออกเปนฤกษ์เมอื งมถิ ลี าแล อุตตะระผละดาวพิดานน้อยกา้ เหนือ เปนฤกษ์เมืองจาปานคอร หัสสะฐะดาวสอกครู่เปนฤกษ์เมืองฒัญญะวัตติ นคอรแล จิตระดาวหต้ไฟน้อยเปนฤกษ์เมืองเวสาลีแล สะสวัตติ(ดาว)หต้ไฟ หลวงเปนฤกษ์เมืองละเมงแล วิสาขา(ดาว)ช่อขาวไม้ส้าวเปนฤกษ์เมืองตักกะ ปีลา เชตระเปนฤกษ์เมืองกะลิงคะราระฐะ อนุราธะช่ือดาวสัตเปนฤกษ์เชตุ ตระนคอร มุลละดาวช้างน้อยเปนฤกษ์เมืองลาว บุพพะสาฒะเปนฤกษ์ เมืองมะทะ อุตตะราสาฒะ(ดาว)ขอไล่เปนฤกษ์เมืองสาวัตถี สลาวะณะ(ดาว) เหลกจานเปนฤกษ์เมืองโสกขะไธ ธนิสฐะดาวไซเปนฤกษ์เมืองโกสัมภี สัตตัพพิยะ (ดาว)ตีนกาเปนฤกษ์เมืองราชคหะ บุพภะทระ(ดาว)พิดานหลวง วันออกเปนฤกษ์เมืองอินทปะถะนคอร อุตตะภะทระ(ดาว)พิดานหลวง กา้ เหนอื เปนฤกษก์ บั บิลวตั ถุ เลวะติปาสะพระยะระเปนฤกษก์ ุสินาแลเจ้า อทษิ เปนฤกษ์เมืองขรอม จันเปนฤกษ์เมอื งไทย ๓ เปนฤกษ์เมืองเมง ๔ เปนฤกษ์เมืองมิลักขะ ๕ เปนฤกษ์เมืองม่าน ๖ เปนฤกษ์เมืองกรูม ๗ เปนฤกษ์เมืองคุลวาแล รัสสะหมีดาวฤกษ์ทังหลายฝูงน้ีคันว่าเส้าหม่นหมอง เมือหดฤกษ์เมืองน้ันก็หม่นหมอง เมืองน้ันก็เป็นอนทรายขียุจักเกิฏแกล่เมือง อันนนั้ แล
164 ศาสตร์ : ปั๊บสาครูบาอาโนชยั ธรรมจนิ ดาศมานุ สี ตร์ : ปับ๊ สา ครบู าอาโนชยั ธรรมจินดามนุ ี ๑๖๔ ทำนำยแผ่นดินไหว ผิว่าแผ่นดินได้ไหววันไจ้ย วันเปล้า วันยี วันน้ันจักแพ้แม่มาน คันไหววันเหม้า วันสี วันไส้ วันสะง้า เข้าไร่นาจักตายซง เมืองจักเปนเสิก ไหววันเมด วันสัน จักแพ้สัต ๔ ตีน จักตาย ผิว่าไหววันเร้า วันเสด วันหคล้ บ้านเมิงจักตื่นท้วงเคราะเกนจักมีมากจักหลุจักเสียเมืองชะแล ผิว่า แผ่นดินไหวยามก่อนไกล่แลยามจักดาหกล้รุ่ง จักแพ้ขุนเมืองชะแล ผิว่าไหว ยามก่อนงาย เข้าน้าดแี ล ผิว่าไหวยามแตรหกล้เที่ยงขุนผู้หหย่จกั ตาย ผิวา่ ไหว ยามเท่ียงวัน ฅนทังหลายจักพา่ ยหนี ผิวา่ ไหวยามตูดช้าย เข้าจกั ตายซงชะแล ผิว่าไหวยามกองแลง เข้าจักแพงฅนทังหลายจักอืบก้ันอยาก ไหวยาม กลาดฅ่า บ้านเมืองจักเสียบ่ขาดอุบาทก็จักมี ผิว่าไหวยามกองเดิก จักแพ้สัต ๔ ตนี ชะแล ผิว่าแผนดินไหววัน ๑ บ้านเมืองจักอยู่ดีกินงามตามหฝชะแล ผิว่า แผ่นดินไหววัน ๒ เข้าน้าดีหมากเต้าหมากแตงจักดี ลูกอ่อนเกิฏมาวันน้ัน จักเปนผู้ลือฌาประกฎชะแล ผิว่าแผ่นดินไหววัน ๓ ดั่งอ้ันจักเปนไภยหหย่ ผู้รักฅนโจรจักมี เจ้าเมืองจักเฅิงหจ เจ้าหัวเสิกจักตายชา ผิว่าแผ่นดินไหววัน ๔ บ้านเมืองอ่ืนจักมาส่งของอันเพิงหจคือว่า ช้างดี มล้าดี นางดี จักมาเถิง เมือง ฅนผู้รู้ผู้หลวกผู้ช่างจักมาเถิงเมืองชะแล ผิวา่ แผ่นดินไหววัน ๕ โพธิสัต แลหน่อพระปะเจกเจ้าจักเกิฏจักเอาปฏิสันธวิ ันน้ันแล ผิว่าแผ่นดินไหววัน ๖ ขอบบ้านริมเมืองฝูงนั้น ผู้รู้ผู้ช่างจักเสียชะแล ผิว่าแผ่นดินไหววัน ๗ สะฅ่วย เสฏฐขี นุ ผูด้ นี ายหหย่จกั มอี ุบาทหหย่ชะแล ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาศสาตสรต์ ร:์ ป: ปับ๊ ั๊บสสาาคครรบู ูบาาออาโานโชนยั ชธยัรรธมรจรนิมดจานิ มดุนาี มุนี16๑5๖๕ ทำนำยฝนั กล่าวนิมิฐฝันอันร้ายอันดีก่อนแล ฝันหันว่าเถือเนื้อตนออกห้ือไป แกล้จ่ิมปะตูเวียงจักได้ลาภ ฝันหันฅนตายจักได้ลาภ หื้อแกล้กับผู้มีประยา ฝันหันท่านกินเหล้าบ่ดีจักเปนคา ฝันหันตาวันกายวันตกหันแดงเข้มจักดา หกล้ตกบด่ ี ห้ือปู่ชาทุงแกล่แกว้ ทัง ๓ หื้อกะทาบุนป่อยสัตอนั จักตาย หื้อทาน ก่ายขัว ไม้ค้าสรีจ่ิงดีแล ฝันหันตัดก่ิงไม้รองน่ังจักได้ลาภดีแล ฝันหันอยู่ทุก ย่อมเจบไข้บ่สระบายแล ฝันหันก้มดูดกินน้าเหมืองฝายอยู่เหยนหจดีแล ฝนั หันท่านผู้ขังไวย้ หนทับหนฅอกจกั ไดช้ ้างมล้าไร่นาดีแล ฝันหันท่านเปล่าปล่ี แคนคอยห้อยสัง จักได้เปนพระยาชะแล ฝันหันตีกองตุริยะนนตรี จักมี ยดลือฌาปรากฏดีชะแล ฝันหันฟ้าผ่าจักได้ลาภเซิ่งบัณฑิตดีแล ฝันหันท่าน ป่อยวางจักได้เปนนายหนังสือแกล่ท่านชะแล ฝันหันฅนราก๔๒เปนเลือดจัก ได้กินโภชนะอันดีแล ฝันหันยักจักได้ชนะสัตรูดีแล ฝันหันได้น่ังเหนือผ้าขาว บัวริสุทธ์แลประดับตน จักได้เปนพระยาปราบทีปชะแล ฝันหันขึ้นเรือนหหม่ แลประดับด้วยผ้าลวาดผ้าปู จักได้ราชสัมปัตติชะแล ฝันหันได้เลียดแกล่ลูก แลเมียตนแลหนีจากเรือน จักได้เปนนายแล ฝันหันได้ไหว้พระเจ้าแล มหาโพธิจักได้ลาภอันดีแล ฝันหันไดก้ ินเข้ากับช้ีนปลาอาหาร พ่นี ้องจกั มาหา ดีแล ฝนั หนั ข่ีงัวข่ีควายห้ือไปแกล้แก่ผ้มู ีประยาจกั ไดล้ าภแล ฝันหันขี่เกยี นไป แอ่วน้าดีแล ฝันหันท่านขี่ฅวายเมียท่านจักมาหาเปนเมียเราแล ฝันหันได้บ่ดี ห้ือไปแกล้หกล้ต้นไม้แล ฝันหันขี่ปราสาทหื้อแกล้ที่ขุนางเทอะ ฝันหันไส้ตน ออกหื้อปู่ชาเข้าตอกดอกไม้ จักได้ลาภแล ฝันหันท่านปาดไส้ตนออกจักได้ ลาภ ฝันหันน้าพัดไหลไปบ่ดีห้ือไปแกล้ท่ีหกล้เตาไฟแล ฝันหันตกช้างมล้าห้ือ ไปแกล้หกล้น้าดีแล ฝันหันผู้ยิงนุ่งผ้าแดงทัก เปนพยาธิจักตายบ่ดีแล ฝันหัน ๔๒ ราฯก ราก อา่ นว่า ฮาก หมายถึง อาเจียน
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง166 ศาสตร์ : ปบั๊ สาครูบาอาโนชัยธรรมจนิ ดาศมาุนสี ตร์ : ปับ๊ สา ครบู าอาโนชัยธรรมจินดามนุ ี ๑๖๖ ท่านเอาเหล้ามาส่เู รือนตนกิน หื้อแกล้แกล่ผู้มีประยาจักได้ลาภชะแล ฝันหัน เงือกรุ้งกินน้า ดีสาวจักมาชูมักเราแล ฝันหันต่อแตนไล่เดียดบ่ดี บ่อย่าว่า จักได้ตกต้นไม้ชาจักตาย บ่จักเสียเข้าของแล ฝันหันเสือกิน ดีองอาทแล ฝันหันช้างแทงฅนจักได้ลาภดีแล ฝันหันท่านหื้อเสื้อผ้าแกล่เรา ดีจักได้ลาภ แกล้ผู้มปี ระยา ฝันหันท่านตายเน่าจักได้กินอาหารอันเพิงใจ ฝันหันท่านผู้คัง เรากับผคู้ งั ท่านผู้อ่ืนจักได้ลาภมากนักชะแล ฝันหันจันทะคราดทือเดือนพาย วันออก บ่ดีหื้อแกล้กับผู้มีประยา ฝันหันเสาเรือนเกิฏเปนเหด หื้อไปแกล้ ฅอกหมูจิ่งดีแล ฝันหันเดือนดาวพายวันออกเพงก็ดีบ่เพงก็ดีห้ือปู่ชาเข้าตอก ดอกไมพ้ ระเจ้า แล้วแกล้ซ้องหน้าพระเจ้าเทอะ มีลาภดีแล ฝันหันต้นไม้ท่าว มาหาเราเหยียวจกั ตายชา หือ้ ปูช่ าตน้ ไม้ใหยด่ ว้ ยเข้าตอกดอกไม้เทอะ ฝันหัน กอดผู้ยิงมีลาภแล ฝันหันกอดผู้ชายจักร้อนใจมีแล ฝันหันชาวเจ้าสังฆะมี ยดสักดีแล ฝันหันนกกาบินไปในอากาด จักได้เปนใหย่ ฝันหันหมาขบจักได้ กินอาหานอันดีแล ฝันหันเสือขบบ่ดีจักเสียเฝ่าพันพงสาตายชา หื้อปู่ชาเข้า ตอกดอกไม้ปั้นรูปฅนแดงส่งเสียดีแล ฝันหันเปนปีกเปนหางจับปราสาทไป จักได้เปนใหย่แล ฝันหันได้ข้ึนห้วยข้ึนเหวข้ึนดอยบ่ดีแล ฝันหันเสียเข้าของ บ่ดีจักเปนพระยาดแล ฝันหันกอบเอาเงินฅาแก้วจักได้สาวผู้ดี ฝันหันไส้ตน ออกเก้ียวตนจักได้ลาภอันเพิงใจย ฝันหันจักเขบแมงป่องจักเปนพระยาดบ่ดี แล ฝันหันบ่ดีน้าตาตกแล ฝันหันฝนตกลาเราเหยี่ยวเสียของเพื่อผู้ยิง ฝันหัน หอกดาบบ่ดีแกล้กับจอมปวกผู้ใหย่จักห้ือลาภ ฝันหันตาวันออกจักได้ลาภ ฝันผู้ยิง...ต้นไม้จักได้เมียผู้ดี ฝันหันกินเหล้า... ฝันหันนุ่งเส้ือผ้าใหม่อยู่ดี ฝันหันนอนตั่งเหนือน้าจักได้สัมปัตติดี ฝันหันไฟไหม้ห้ือลุกขึ้นไหว้พระเจ้า จกั รุง่ เรืองปรากฏแล
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาศสาตสรต์ ร:์ ป: ปบั๊ บ๊ั สสาาคครรบู ูบาาออาโานโชนยั ชธัยรธรมรจรนิมดจาินมดุนาี มุนี16๑7๖๗ ลักขณะยำว กล่าวรักขณะยาวมีดว้ ยนี้ หรางตายาว ขนคางดังยาวมีสุขแล ที่แดง มี ๗ ที่ พืน้ ตีนพื้นมือ ไพรฟันริมปาก เลบตีนเลบมือริมตาแดงชื่อวา่ สุกขะรัก ขณะดีแล ฤกษ์ดีมี ๓ คือ ...อิริยาลางับช่างเจียรจาดีแล ท่ีนี้จักจาด้วยผู้ยิง กอนแล ยิงผู้ใดมีเสียงด่ังนกจาคะพากแลนกกาละวีกดังอั้นชื่อว่า ธนะกิตติ มีเข้าของแลยัสสะบริวานแล เทียวไปด่ังช้างย่าง กล่าวคาม่วนเพราะทรงสรี หน้าตาดีจกั ได้เปนใหย่แล ผมยาวหน้ากว้างปลายผมขมวดขนึ้ นิสสะระ เปน ใหย่จ่ิงแล แป้นฝ่ามือติดกันบ่ห่าง พ้ืนตีนพ้ืนมืออ่อนเตม ธนะยะระ จักเปน ใหย่แก่เข้าของแล เนื้อตนอ่อนแอวน้อย สุกขะวะ หาย่อมนามายังสุกขะ ชเุ มื่อแล มีขนบ่เขียวเปนดั่งหาขนบ่ได้ถ่อยจากสัมปัตติแล มีพน้ื ตีนพ้ืนมือแล แก้มคางน้ีเตมมีสัมปัตติแล มณีพันธะ คือว่าตาตีนยาวแขนมือเสมอ คางยาวสะน่อยมีสัมปัตติ มีนิ้วตืนนิ้วมือหดสวด ทะลิทะกะ จักเปนทุกแล ไฝขี้แมงวัน ๓ ประการน้ีมีพื้นมือ พื้นนม มีใบหรู ชื่อ ธนะ สามีดีแล ไฝมีใน หน้าผากจกั มีลกู ๕ ฅน ดี ขนแฅง่ หลาม ดี หนวดมรี มิ ปลากเบื้องบนยงิ แพผ้ ัว แล คันขนเปนถ่องแถวข้ึน ๒ ตราบข้างดั่งอั้นจักเปนแม่ร้างแม่หม้าย คันนัก แลแพ้เข้าของแล ขนคิ้วทัง ๒ เจือกันมักชู้นักแล ถองแถวขนขึ้นหลังตีนเถิง นม สันหลังขี้ไรนักแล ขนหลามแต่หัวลงแผวสะดือเถิงท้องก็ดี อายุวัสสา วินาสสติแล ป้งแฅงใหย่ ขนแข่งดังขนหมูเถิงน้ันจักได้ทาสาทาสีท่านชะแล แขนใหย่พ้นก็ดีหน้อยพ้นก็ดีเปนดังแฅงกล้า ริมปลากเบียวเส้ียงเปนดังเสียง กลานั้น จักได้เปนข้าท่านชะแล หน้ายาวหลังก่งด่ังหลงั เต่า น้ิวตีนนิ้วมือห่าง ขี้ไรนัก แก้มเปนฅมยวาย ไฅหัว ชูนักแล ตีนก่งย่าทากลางบ่จับดิน น้ิวชี้พ้น น้ิวกลางมกั ชูน้ ักเปนทกุ แล ผู้ใดเทียวดกู ลัน่ กะกัดกะกัดอยเู่ รือนใดจักสิบหาย เรือนพันแล ฅนผู้ใดตีนเหมนด่ังปลาเน่าเหมนด่ังเปิกตมควรเวรเทอะ อิริยา อังคะลักขละพยากรณะสะมัตตัง ผู้ชายอกสวดหน้าผากกว้างมีข้าวของแล
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง168 ศาสตร์ : ป๊บั สาครูบาอาโนชยั ธรรมจินดาศมาุนสี ตร์ : ป๊ับสา ครบู าอาโนชยั ธรรมจินดามุนี ๑๖๘ ฅนสูง ฅนต่า พ้นผอม พ้นขาว พ้นดา พ้นหินะรักขลณะแล มณีพันธะยาว ๒ แขน ฝ่ามือสั้น อกก็หน้อยนักดังจองนัก ตาบ่เสมอกันเสียงบ่เสมอเขียวใหย่ พ้นมีมูนทีน ไนยยะนึ่งเหื่อออกนักป้องนิ้วมือเปนปม หินะละหะนายัสสะแล หรูเปนดั่งหรูหนูมีประยา หรูน้อยใหย่เสียกันบ่เสมอกันเปนทุก หรูเปนขน อายยุ ืนแล หรยู ูบลงชอื่ โภควาแล หูสนั้ มีเขา้ ของ หรใู หยม่ มี านะ หรกู มโภคะ สัมปัตติ หน้าผากมี ๓ ร้อยมีสมบัดแล ไฝเปนท่ีรับท่ีล่ี หลังตีน พ้ืนอก ในหู ในปาก ท้องน้อย นม พื้นตีน พ้ืนมือมีสัมปัตติแล ไฝมีพื้นคางใต้ปลากช่าง สัปปะหล้ี อคูฏนะขะ เลบน้ิวแม่ ตะชะนินะขะ เลบนิ้วช้ี มฌะคุลี น้ิวกลาง เปนด่ังได้ลาภนะ สันหลังกอกเกาะดุจจะด่ังมุกจาเรินเข้าของ ท้องปูมด่ัง อูปบาดเปนใหย่แกล่เข้าของ รูปเมดเข้ามีข้อมือก็ดี มีท้องมีก็ดีมีเข้าของแล มีลูกผู้ดีแล ขนมีในข้อมือมีเข้าของแล ผิว่าหนังใสงามบ่มีเห่ือนักจักได้เปน ใหย่แล อายดุ ูนิว้ ก้อย ทวายเข้าของดูน้ิวนาง ทวายประยาดูนวิ้ นม ดูสะภะวะ ดูนวิ้ ชเื้ ทอะ ลำยมอื และลำยหน้ำผำก ที่น้ีจักกล่าวลายมือแลลายหน้าผากก่อนแล ผู้ใดรายหน้าผากมี ๕ รอย อายุจักได้ ๗๐ ปลีชา ผู้ใดมี ๔รอย อายุได้ ๘๐ ปลีชา ผู้ใดมี ๓ รอย อายุได้ ๖๐ ปลีชา ผูใ้ ดมี ๒ รอย อายุได้ ๔๐ ปลีชา ผ้ใู ดมีรอยนึ่งรอยเดียวด่ัง อั้นอายุได้ ๒๐ ปลีชา ไนยยะดูลายมือเส้นหลวงใต้น้ิวก้อยนั้นไปรอดน้ิวชี้ บ่ขาดอายุจักได้ร้อยปลีชา คันเถิงน้ิวกลางจักมีอายุได้ ๘๐ ปลีชา คันเถิง เคล้านิ้วนางอายุได้ ๖๐ ปลีชา คันเถิงเคล้าน้ิวก้อยอายุได้ ๒๐ ปลีชะแล อันนี้แม่นแท้แล อันนึ่งเราลายพื้นตีนพ้ืนมือเปนรูปสัพพะสัตทังหลายมี ๒๗ รูป มีรูปสัตอันใดอันน่ึงก็ดีเทอะ คือว่ารูปกงจัก รูปสีวิกาย รูปสัต รูปจ้อง รูปกระจมหัว รูปจาวมอน รูปดาบ รูปหอยสัง รูปปราสาท รูปผามเพียง รูปหรอก รูปสะเน้า รูปช่อ รูปท้อง รูปส้อยสังวาน รูปกนทนหู รูปดอกบัว
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาศสาตสรต์ ร:์ ป: ปับ๊ ๊ับสสาาคครรบู ูบาาออาโานโชนัยชธยั รธรมรจรินมดจาินมดุนาี มุนี16๑9๖๙ รูปตีนกา รูปขระพวงดอก รูปไหน้า รูปแถวแก้ว รูปวี รูปตาลบัด รูปแม่น้า รูปเขาสิเนโร รปู พระยาเนื้อ รูปราชหง รปู ตาวนั รปู พระจัน รปู ทังหลายฝงู นี้ มีอันใดอันนึ่งด่ังอันชื่อว่า อุจลักขณะดีแล อิสสะรักขณะก็จักได้เปนใหย่ บ่คลาดแล รูปนักยูง รูปนกเขียน รูปขอช้าง รูปเรือสะเพลา รูปปลา รปู จักเข้ รูปเมดเข้า รูปไถ รปู แอก เท่านี้ชือ่ สุกขะรักขณะจักมีสุขแล ลายตีน ขึ้นแต่อ้งตีนข้ึนไปจักได้เปนใหย่บ่คลาดแล ลายมือขึ้นแต่อ้งมือเถิงเคล้าน้ิว สิปปะธนะ ปัญญามากแล ลายปลายผัดไปเพิงแลจักมีเข้าของ ลายมือบ่ขาด มีเข้าของแล ลายมีขาดมีเข้าของบ่หม้ันบ่เที่ยงแล ลายมือมีสนสานพันย่อมมี โมหะแล ลายเข้าแท้ดีแล ลายดาจักเปนข้าท่านแล ลายนักบ่สนบ่สานกัน มีเข้าของแล ลายบ่นัก อัปปะธนัง มีของหน้อยนักแล อ้งมือเพียงมีเข้าของ อ้งมือหร้งบ่เพียงเข้าของบ่อยู่ ลายมือข้อนแจ่งบ่มีของหลาย ลายอยู่กางนัก มีเข้าของมากแล ฅนผู้ใดฝ่ามือแดงมีชู้มากแล ไฝเปนในอังคชาต หัวแม่ตีน หัวอก ท้อง ปาก นม หรู พ้ืนตีนพื้นมือจักได้เปนใหย่บ่คลาดแล รูปเมดเข้า มีในข้อมือดีมีสุข เมดมากดี เมดลีบบ่ดีแล เลบตีนหนามีเข้าของ เลบตีนบาง ทุกไร้แล เลบมือบางมีประยา แล้วหนาอัปปะปัญญาแล นิ้วก้อยพ้นนิ้วนาง เกิฏเดือนขึ้น นิ้วก้อยหยุดลงเกิฏเดือนแรม เอนหลังมีเปนถงมีข้าวของ ลายมอื เปนข้าเปยี เลยี นธมั มด์ ีแล โฉลกควั ใช้ ผิว่าจักแปงมองแถกเช่นว่าดังนี้ ไร่รันเถ้า อยากเข้าทุกปลี บ่อยาก เข้าสักปลี เปนดกี ะทาทาน อยู่บ่ได้ ทา่ นไรก้ มู ี เปนดีบ่ร้เู สย้ี ง มี ๗ คาเทา่ น้ีแล ผิวา่ จักแปงโครกหือวา่ ๔ คา ว่าดงั นี้เคลา้ นน้ั เพงิ ใจไหนเอาห้นั เทอะ หอ้ื เอา ๔ คาเคลา้ นัน้ เปนฅกแล สบื ไป ๗ คานน้ั เปนมองแล
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง170 ศาสตร์ : ปบั๊ สาครูบาอาโนชยั ธรรมจนิ ดาศมานุ สี ตร์ : ปับ๊ สา ครูบาอาโนชัยธรรมจนิ ดามุนี ๑๗๐ ผิว่าจักโสลกซะลีนอนหื้ออยู่วุฒิสวัสสดีก่อนแลโสลกว่า ๓ นางรอม น่ังเฝ้า เถ้าตายเพื่อทุก นอนเปนสุขชู่เม่ือ ถงเปงรั่วเปนรู สาวเชียงชูที่รัก มกั ไดบ้ ห่ าย เงนิ ฅาหลายทไ่ี ช้ สุดต้งั เคล้าเทอะ ผิว่าจักโสลกเรือนว่าดังนี้ เข้าเสี้ยงเพ่ือแขกมา นอนสุดฟ้าซ้อนผ้า แลบ หาบแกบก้องท่านมากิน นอนฅืนยีนคืดยาก ลากสาดหิระเผ้าไฟ เงินฅาไหลหล่ังเข้า ชักหมู่เข้าตอมกันกิน ๗ คาน้ีแล ผิว่าจักก่ายขันหดห้ือเอา ซะเพราะเขา้ เหลืองเขา้ ขาว (ห)มากพูเผิ้งเทียนแล้วเอาวางแมธ่ รณี แล้วเลียก ธรณี ๓ ที ว่า อายันตุ โภนโต อิธะ ทานิ สีละ เนกขมะ ปัญญา สะหะ วิริยะ ขันตี สัจจะ อาทิฐานะ ๓ ทีว่า ดูกราแม่ธรณีท่ีน้ีเปนไชยยะภูมมีแก้วกว้าง เปนท่ีแหล่งช้างแสนพ่าย ที่น้ีเปนพรหมณะภูมมีหนาหหย่ เปนท่ีเกินแก้วต้ัง ก่ายข้ึนเถิงอิน ท่ีนี้เปนขัตติยะภูมมิเหลืองรามฟ้าแสนกระสัฐน้อมหน้ากราบ ข้ึนไหว้ถวายของ อิธะบารมีนองล้นฝ่ัง เปนเกินแก้วหย้ังสมุทธผุดออกมาแต่ เมอื งนาคกล่ายข้ึนอยู่แล้วหากเหยนหจ หอ้ื ว่า ๓ ที แล้วว่า ปถะวกี าปาละนา โคเถหิโน สกุ ขะเทหิ สุกขุสัมปัตติ สัพพะทา แล้วเอาน้าเข้าหม้ินส้มป่อยแล้ว เอาคถานี้เสก ๓ ทีว่า อุเถหิ เทวะตา พรหมาอันตรายัง นะกาละยิเทวะตา ลังกา ระตะริสามิ สัมปัตติ ระภิสะตุ ดังน้ีแล้วเอาขันได้ก่ายเอาน้าส้มป่อย ผายขึน้ เทอะ อยู่สวสั สดีชะแล วันหนูรอ้ งและกัดเสอ้ื ผำ้ ท่ีนี้จักกลา่ วหนูร้องก่อนแล หนรู ้องเยยี ะจิกจัก จักมีลาภแล รอ้ งเยะ จิกจิก จักได้พรากจากที่อยู่ท่ีกินบ่ดีแล ร้องเยะสิดสิด จักมีไภยบ่ดีแล ร้องเยะธุดธุด จักมีโสกทุกบ่ดีแล ร้องเยะจากจาก จักได้ลาบากได้เจบมีไภย บ่ดีแล ร้องเยะตุกตุก จักได้กินของร้ายมีง้วนสานบ่ดีแล ร้องเยะสุดสุด ท่านจักถอดถอนสมบัตเสียบ่ดีแล ร้องเยะเสียงเช่ือหดห้ือจาเทอะคันได้ยิน
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาศสาตสรต์ ร: ์ป: ๊บัปั๊บสสาาคครรบู บู าาออาโานโนชยัชธัยรธรมรรจมนิ ดจานิ มดุนาี มนุ ี17๑1๗๑ วันหด ลา้ ยก็ดี ดกี ็ดี ห้ือมเี ข้าเปือกเข้าสานถัวงาน้าเผิ้งน้าออ้ ยเข้าตอกดอกไม้ ปูชารว่ มวันนั้นเทอะดนี กั แล อย่าหอ้ื ลาวันแล หนูกัดเส้ือผ้าหหม่ กัดป่องน่ึงจักได้ลาภ กัด ๒ ป่องจักได้พรากจาก กนั บ่ดี กัด ๓ ป่องจกั ได้ลาภดีแล กัด ๔ ป่องจักตายบ่ดีแล กัด ๕ ป่องมีลาภ ดีแล กัด ๖ ป่องจักได้ลาภดีแล กัด ๗ ป่องจักตายบ่ดีแล กัด ๘ ป่องจักตาย บ่ดีแล กัด ๙ ป่องจักมีลาภดีแล กัด ๑๐ ป่องท่านจักปูชาดีแล กัด ๑๑ ป่อง ท่านจักปูชาดีแล กัด ๑๒ ป่องท่านจักปูชาดีแล กัด ๑๓ ป่องอยู่ดีมีสุขแล คันบ่ดีห้ือเอาผ้าอันหนูกัดน้ันมาซักตากแห้งชูบน้ามันตามปูขาพระเจ้าเทอะ หากจักอยู่ดีมีบุดชะแล ผิว่าหนูกัดวันเดือนเพงท่านจักลือซาด้วยคูนแห่งตน แล ผิว่าหนูกัดเปนรูปเรือจักมีลาภ กัดเปนรูปต้นไม้มีลาภแล กัดเปนรูป ปราสาทแลรูปแท่นจักได้เปนหหย่ กัดเปนรูปช่อทุงจักมีเตชะ กัดเปนรูปสัต จอ้ งจักได้เมียดี กันเปนรปู งัวรปู แพะจักได้ลาภ กัดเปนรูปไหจักได้เข้าของมา แถมชา รูปอันอื่นกว่าน้ัน ๖ อัน อันกล่าวมาน้ันบ่ดีสังแล คันว่ากัดวัน ๑ จัก ได้แกล่ท่าน กัดวัน ๒ ได้แกล่สัต ๔ ตีน กัดวัน ๓ ได้แกล่พ่อแม่ กัดวัน ๔ จักได้แกล่ลูกแลเมียแล กัดวัน ๕ จักได้แกล่ที่รักแพงแล กัดวัน ๖ จักได้แกล่ ของเล้ียงมีงัวแลควายแล ผิว่ากัดวัน ๗ จักได้แกล่เจ้าผ้าชะแล รู้แล้วห้ือรีบ ปูชาเทอะหากจกั อยดู่ ีชา วันจันทฅำด ที่น้ีจักกล่าวรักขณะฤกษ์พายบนแต่งแปงหื้อฅนทังหลายได้หันเหตุ ก า น อั น จั ก ร้ า ย จั ก ดี ต า ม บ า ป ต า ม บุ ญ อั น ฅ น ทั ง ห ล า ย ได้ ก ะ ท า ดั ง นี้ แ ล จันทฅาดทืนกันวันไจ้ยเข้าจักแพง ผิว่าทือวันเป้าฝนจักแล้งแล ทือวันยีฅน ทังหลายจักทุกยากแล ผิว่าทือวันเหม้าเข้าจักถูกแล ผิว่าทือวันสีจักแพ้สัต ๔ ตีน หนเถ่ือนแล ผิว่าทือวันไส้น้ามากลมมากชะแล ผิว่าทือวันสะง้าจักแพ้ ขุนเมืองชะแล ผิว่าทือวันเมษของดาจกั แพงชะแล ผิวา่ ทือวันสันจกั มีสุขมาก
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง172 ศาสตร์ : ป๊บั สาครูบาอาโนชยั ธรรมจินดาศมานุ สี ตร์ : ป๊บั สา ครูบาอาโนชัยธรรมจนิ ดามนุ ี ๑๗๒ ชะแล ผิว่าทือวันเร้าไฟจักไหม้บ้านไหม้เมืองแล ผิว่าจันทฅาดทือวันเสดจัก แพ้ของเลี้ยงแลแพ้ข้าฅนชะแล ผิว่าทือวันไคล้ฅนทังหลายจักตายจักเจบไข้ มากนักชะแล ผิว่าทือวัน ๑ จักเปนอุบาทแกล่บ้านเมืองแลสัต ๔ ตีน ๒ ตีน จกั ตายชะแล ทอื วนั ๒ เขา้ จกั แพง จักเสียบ้านเสียเมืองชะแล ทือวัน ๓ ช้าง มล้าจักตายฟ้าฝนบ่มีจักแล้ง ทือวัน ๔ ขุนเมืองจักตาย สัต ๔ ตีน ๒ ตีน จักตาย อุบาทบ้านเมืองจักมีมากนักชะแล ทือวัน ๕ อุบาทเมืองจักมี เคราะไภมีมาก เข้าจักแพงเงินจักถูกแล ทือวัน ๖ น้าไฟลมจักมากช้างมล้า จักตายฅนทังหลายจักได้พัดพรากจากท่ีอยู่แล ผิว่าทือวัน ๗ น้ามากเงือกชา ลมชา ผีชา เข้าจักแพงขุนเมืองนางเมืองจักตาย เคราะเมืองเกนเมืองจักมี มากชะแล วนั ฟ้ำร้อง อันนึ่งเล่าฟ้าร้องหัวปลีผิว่าร้องวัน ๑ บ้านเมืองจักเสียบ่อันฅนจัก พา่ ยหนีมากแล รอ้ งวัน ๒ ผีชาเสอื ชา เสกิ ชา ร้องวนั ๓ ฝนมากกลางปลีหล้า ปลีปลาจักกินรวงเข้า ร้องวัน ๔ ลูกเหบจักตกมาก ร้องวัน ๕ เข้าน้ามากดีนัก แล ร้องวัน ๖ ลมมาก เกิฏเข้าเปนเข้าลาบเสียแล ร้องวัน ๗ น้ามากเข้าดี ตน้ บ่มีร่วง สระมณะพรามจกั เจบไข้นกั ลักขณำพระอำทติ ย์ ๑. เดือน ๖ กลาง(ตะ)วันทือกุบ ๒ เผา ๓ เผา ๔ เผา ๕ เผา ด่ังอั้น จักเปนไภยแกล่ขุนเมืองแล ๒. เงาเหลือเงาดาเก้ียวกาง(ตะ)วันอยู่บ่พราก ขนุ เมอื งจักมใี จคดตอ่ เจ้าเมืองแล ๓. ตาวันออกหมอกเปนด่ังรูปงูอยู่ทากลาง (ตะ)วันดั่งอั้นฅนทังหลายจักเจบไข้มากจักมี คันรูปงูนั้นเปนตัวเผือกฅน ทังหลายจักอยู่สุขบาน คันเปนตัวดาฝนจักตกนักแล ๔ พายเหนือ (ตะ)วันเปนด่ังฅวนไฟเส้าอยู่ บ้านเมืองจักแลง ๓ ปลีชะแล ๕ ตาวันเปน
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาศสาตสรต์ ร: ์ป: ั๊บปบ๊ัสสาาคครรูบูบาาออาโานโนชัยชธัยรธรมรรจมินดจานิ มดนุ าี มุนี17๑3๗๓ ขอบดาบร่ ุ่งบ่หส บา้ นเมืองจักแล้งจกั มีเสกิ ชา ๖ ตาวันเปนหมอกเปนเส้นแดง อยู่จางรางอยู่พาดหต้ฟ้าด่ังอั้น ไร่นาจักลาบเสียบ่ดีแล ๗ ตาวันพายหนดาอยู่ ทังขอบพ้อยเหลืองฅนเลงดูบ่สู้หันถี่ ฅนทังหลายจักผิดเถียงกันมาก บ่ก็มัก เจบไข้ผีร่า๔๓มักตกบ้านตกเมืองชะแล ๘ ตาวันแดงเปิฏเลงดูพอวนั ๒ วัน ๓ วนั เลงดูบ่หายฅนทังหลายจักตายมากแล ๙ ตาวันออกหมอกเปนด่ังหูอยู่ ๒ พ่าง บ่เปนไภสังผิว่ายังเหนอยู่พ้นปลีข้ามปลีไปจักมีอุบาทชะแล ๑๐ ตาวัน ออกหมอกเปนดั่งฅวนอยู่พ่างข้างหต้ เหนือ ปลนี ้ันจักไหม้หจฅนเสิกชะแล ๑๑ ตาวันออกหมอกเปนหบอยู่แวดดั่งอ้ัน ฅนทังหลายจักรักจักเล้ียมกัน จักเปน ถ้อยเปนคาด้วยกันบ่ขาดแล ๑๒. ตาวันออกหมอกเหลืองมาเก้ียวเอื้อม เหลืองอยู่วันนึ่ง ๒ วัน ดั่งอ้ัน ฝนตกก็มากเสิกก็จักมี ๑๓ ดาวเข้าอยู่กลาง (ตะ)วัน ปลีน้ันฅนทังหลายจักสิบหายมากแล ๑๔ ตาวันออกเปน ๒ ลูก อยู่ประหมาน ๙ วัน ๑๐ วัน ฅนจักชิงกันเปนเจ้าชะแล ๑๕ กลางหจ(ตะ)วัน ดามืดอยู่ ๒ วัน ๓ วัน จ่ิงจักแจ้งมาด่ังอั้นของแดงจักแพง ฅนทังหลายบ่ฅบ บห่ ยากัน ฅนทังหลายมวี ิวาทบา้ นเมอื งจักรบลาบพราบกันแล ๑๖ ตาวนั เปน หูพ้อยไขว้กันทัง ๒ ฝ่ายดังน้ี ฝนจักตกนักแผ่นดินก็จักไหวพอห้ือหมากหรีน ผาพัดกันชะแล ๑๗ ตาวันพายเหนือตาวนั เปนย้อยห้อยอยู่หยงั่ ฟ้าหย่ังดนิ อยู่ พอ ๒ วันบ่หาย ผู้หหย่จักข้าจักฟันกันตายชะแล ๑๘ ตาวันบ้างเกิงอยู่พู่น เดือนน่ึง จักได้ออกเสิกหหย่พอ ๗ วัน ๗ ฅืนชะแล ๑๙ ตาวันดาเกิงขาวเกิง บ้านเมืองจักรกรามเสียชะแล ๒๐ ตาวันเปนหมอกเปนหางเหลืองอยู่ทีปทัง ๔ จักอย่ดู ีมีสุขค้าขายเปนดีมากชะแล ๒๑ ตาวันแตกเปนลูกเลกลูกน้อยดงั น้ี ไฟจักไหม้บ้านไหม้เมือง ฅนทังหลายจักได้เปนทุกนักแล ๒๒ ตาวันออกเปน ๔ กีบ แล้วผิวเขียวก็มี ดาก็มีหมืดหมืดอยู่ดั่งอั้นฅนทังหลายจักเจบจักไข้ ๔๓ ร่า รา่ อา่ นว่า ฮ่า หมายถงึ อหิวาตกโรค
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง174 ศาสตร์ : ปบั๊ สาครบู าอาโนชัยธรรมจินดาศมานุ สี ตร์ : ปับ๊ สา ครูบาอาโนชยั ธรรมจินดามุนี ๑๗๔ มากนัก เสิกก็จักมีบ่คลาดแล ๒๓ ตาวันแผ่หยาดหยายกันอยู่เปนดั่งมีหลาย หน่วย ของเลี้ยงจักแพง ลูกเหบจักตกฅนเมืองเยียะส้างหดบ่เปนน้ันแล ๒๔ ตาวันเปนหมอกดาก็ดี เขียวก็ดีเอ้ือมอยู่ฅนทังหลายแลชาวเมืองทังมวร บ่มไี ภเยื่องหด้ อย่ดู ีมีสกุ ชะแล ๒๕ พ่างข้างตาวันมีหมอกเอ้ือมอยู่ ๒ พ่างดังน้ี เมืองจักลุลายบ่ามเสียชะแล ๒๖ กาง(ตะ)วันหมอกขาวเปนเส้นมาผ่ากลาง อยสู่ ันนี้ บา้ นเมืองบ่เปนสงั ผิวา่ เสน้ แดงจักมีไภยสะน้อยชะแล ๒๗ ตาวนั เปน ต่อมนึ่งฝนตกนัก เปนสองต่อมบ่มีลม เปนสามต่อมบ่มฝี น เปนส่ีต่อมแลงนัก เปนห้าต่อมบ้านเมืองจักรุรามเสียชะแล ๒๘ ตาวันเปนขอบ ๔ แจ่ง จักเปน อุบาทแกล่นางยิงทังหลาย เยียะนาบ่มีน้ารามเสียชะแล ๒๙ ตาวันออกเป นลูกอยู่ด่ังอ้ันปลีบ่หาย ฅนทังหลายจักร้อนหจด้วยไภยหลายประกานชะแล ๓๐ ตาวันเปน ๒ ปีกฝ่ากันดังน้ีปลีนั้นขุนเมืองจักได้เปนทุกนักชะแล ๓๑ หนตาวันเปนรูปนก ๓ ตีน ฅนทังหลายจักตายจากกัน ฅนทังหลาย จักกะทาบาปมากนักชะแลปลีนนั้ ๓๒. ตาวันเปนตู่มเปนหนามออกแวดล้อม ด่ังน้ีเท่ียงจักได้ออกไปเสิกบ่ ค ลาดหัวเสิกจักตายมากชะแลปี นั้น ๓๓ ตาวันเปนฅวนดา ๒ เส้นมาไขว้กันอยู่ดั่งน้ีฅนทังหลายจักก้ันอยาก ทุกยาก บ้านเมืองจักหลากคลาสูนเสียชะแล ๓๔ ตาวันเปนรูปนกอ้าปีกอยู่ หต้เหนือฟ้า จักแล้งเข้าเกิฏ(มา)รามเสียชะแล ๓๕ ตาวันเปนขอบอยู่พายหต้ ด่ังน้ีฅนทังหลายจักอืบกั้นอยากพากันตายมากชะแล ขุนเมืองจักร้อนหจมาก ๓๖ พายเหนือตาวันมีหมอกเหลืองมาชาอยู่พ้นหลายวันขุนเมืองแลนางเมือง จักไดเ้ ถงิ โสกทกุ แล ๓๗ ตาวันมีรปู ฅ้อนเหลกแทงไขวเ้ กียงอยู่ ขุนผู้นอ้ ยจกั ชิง เปนหหย่แลเมืองหต้ฟ้าจักมีเสิกชา ๓๘ ตาวันมีรูปเส้นเหลกมาแทงทบออก สันน้ี ขุนก็หจบ่ห้อยบ่เพิงหจบ่ทัดหจเจ้าตน ฅนทังหลายยังเมืองจักอืบ(ก้ัน) อยากนักแล ๓๙ ตาวันมีหมอกขาว ๒ อันมาเอื้อมอยู่บ่รุ่งเรืองบ่หสสว่าง ฅนทังหลายจักได้ร้อนไหม้หนหจด้วยไภต่างๆ นาๆ ๔๐ ตาวันหมอกเปนรูป
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาศสาตสรต์ ร:์ ป: ป๊บั ั๊บสสาาคครรบู บู าาออาโานโชนัยชธัยรรธมรจรนิมดจานิ มดุนาี มนุ ี17๑5๗๕ ดาบทางเหนือผ่าเข้าตาวัน เสิกจักมีจักได้ร้อนหจฅนทั งหลายนักแล ๔๑ ตาวันหมอกเปนเส้นดาแทงเข้าตาวันนี้ ๔ ทีปจักมีอุบาทเจบไข้มากแล ๔๒ ตาวันหมอกมาอ้อม ๒ ฝ่าย เปนดั่งน้ีฅนทังหลายต่างประเทษจักเข้ามา ๔๓ พายเหนือตาวนั เปนขอบแดงมีฝ่ามือมาก้ัง จักมเี สิกฅนผู้ดจี กั เปนทุกมาก แล ๔๔ ตาวันผ่ากันเปน ๒ ลูก บ้านเมืองจักเปนเสิกร้อนไหม้เสีย ๒ เท่า ๓ เท่าชะแล ๔๕ กลางวันมขี อบ ๕ ขอบ คันขอบเหลืองดบี ่เปนสัง คันวา่ ของ ขาวฝนมาก คันขอบดากล้าอยดู่ ่ังอั้นหต้ฟ้านาคก็จักหยู้งมีน้นั ชา เมืองฅนจกั มี เสิก พ้นวันน่ึงจักฅืนดีมาชะแล ๔๖ ตาวันเปนขอบดานาคน้าจักหยู้งนัก เมืองฅนจักมีเสิก พุ้น ๔ วันจิ่งฅืนดีมาแล ๔๗ ตาวันซ้อนกันเปน ๔ ลูก ด้วย หมอกฝ้าหากกะทาห้อื เปนแถวซ้อนกันดัง่ หนั น้ี ทปี ทงั ๒ ทีปอยู่พายเหนือจัก ร้อนหจเปนทุก ทีปทัง ๒ อันอยู่หต้บ่เปนสังแล ๔๘ ตาวันบ้างเกิ่งเปนรูปดาบ อยู่หต้ ขุนผู้หหย่ฟ้าว้องจักเปนเสิกหลวงพื้นฟ้าพายวันออกนึ่งชา ๔๙ ตาวันเปนรูปหรอก ๒ เหล้มด่งั นี้ เมืองว้องแลเจา้ ฟ้าเมืองวอ้ งจักหลอนขา้ ฟัน กันตายรอ้ นหจฅนทงั หลายมากนักแล ลักขณำพระจันทร์ ท่ีน้ีจักลาวจันทเลงส่องโลกาก่อนแล ๑. พระจันท์เลงส่องหสแล หมอกเหลือแตกมาล้อมอยู่ดังน้ี ฝนมีมากฝนตกบ่ขาดน้าจักนองชา ๒. พระจันท์มีหมอกขาวหมอกเหลืองมาเก้ียวขุ่นมัวอยู่ด่ังอั้น บ้านเมืองจัก ตื่นท้วง คันหมอกขาวมาเกี้ยวหมอกดาดั่งอั้น ๒ ปลี มักเจบไข้นักแล ๓. พระจันผ่ากันด้วยหมอกหากกะทาจักมีเคราะเกนมากชา ๔. พระจันท์ หมอกเปนรูปต้นไม้งาอยู่ดั่งอั้น เข้าไร่นาเปนต้นแล้วมอดแมงเสีย ขุนจักกิน ได้วา่ บ่ชา ๕. พระจันท์ออกมาขบั เส้ียงเดือนนึ่งเดือนปาย เลงดูหมอกบ่เอ้ือม บ่งาด่ังอ้ัน เมืองฅนจักมีเสิกจักบังเกิฏห้ือมีชา ๖. พระจันท์มีฝ้ากาบฝ้ามา เขา้ อยู่ทังนอกทังหนนานปลนี ง่ึ ฝนบ่ตกพอเดือนนึง่ เมอื งฅนบ่เปนสงั
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง176 ศาสตร์ : ปบ๊ั สาครูบาอาโนชัยธรรมจินดาศมาุนสี ตร์ : ปับ๊ สา ครบู าอาโนชยั ธรรมจินดามนุ ี ๑๗๖ ๗. จันทคราดทือเดือนหน้อยบ่พอเกิ่งฅืนฅายเสียด่ังอ้ัน บ้านเมืองบ่เปนสัง แล ๘. พระจันฝ่ากัน ลูกพระยาเมืองหต้ฟ้าจักได้กลาดาบกลาหลาวข้าฟันกัน เที่ยง ๙. ดาวเข้าหนพระจันท์บ้านเมืองจักหยุ้งเสียคู่ท่ีคู่เมืองชะแล ๑๐. พระจันท์เปนหมอกขอบดั่งอั้นคันผิวส้อจักมีลมมาก คันดาฝนตกบ่สุด เปนห่า เข้าบ่สู้มากลาบไปเสียชะแล ๑๑. พระจันท์มีหมอกมาเปนรูปดาบ ปลายดาบไปพายหดพายนนั้ จักเปนเสิกบ่คลาดแล ๑๒. พระจันทเ์ ปนตุ่มแดง เลือดน้ัน เมืองจักแห้งแล้งแต่เดือน ๗ คันเปนตุ่มดาแฅวนจักแล้งชะแล ๑๓.พระจันหมอกดาไหลมาห้อยอยู่สองพ่างสันนั้น บ้านเมืองทังหลายจักได้ พ้ืนได้ว่าพ้นจากเคราะเกนอยู่เหยนเปนสุขชะแล ๑๔. พระจันมีขอบหลาย ช้ันเมืองหต้ฟ้าจักมีหจไหม้เสิกก็จักมี ๑๕. พระจันเปนสองฝากบ้านเมืองมักมี เสิกมาก ๑๖. พระจันมีดาวเข้ามา ๕ ลูก ล้อมอยู่ ลูกเหบตกมากปลีน้ัน ๑๗. พระจันท์มีฝ้าดามาเกี้ยวอยู่จักมีไภยยะอันหหย่ชา คันว่าฝ้าเหลืองจักมี อุบาท คันว่าฝ้านั้นขาวด่ังอั้นฅนทังหลายจักอยู่ดีมีสุข คันว่าฝ้าน้ันพ้อย หายฅนทังหลายจักได้อยู่ดีแล ๑๘.พระจันฝ้าหมอกเปนเข้าจักเปนแกล่สัต สองของเลี้ยงทังมวรแล เมื่อพายลูนจักสุขแล ๑๙. พระจันท์ดาเส้าเสีย ทังมวรบ่หั นหต้ฟ้ าจักมีนั้นด้วยไภ ยสิบหายมากคังคาหจนักชะแล ๒๐. พระจันเปนหลายขอบแล้วย้อยลง ๒ พ่าง เมืองหต้ฟ้าจักมีหัวช้าง หัวมล้าฅัวช้างฅัวมล้ากัวเกล้ากันบ่ขาดชะแล ๒๑. พระจันท์ดาเสียผากน่ึง ทังนอกนั้น พ้อยมีรูปคะต่ายเผือกด่ังอ้ัน บ้านเมืองจักเปนเสิกบ่คลาดชะแล ๒๒. พระจันท์หมอกเปนขอบดาช้ันนอก เข้าจักแพง เสิกจักมีชะแล ๒๓. พระจันดาพายเปนขอบแดงแวดด่ังนี้เคราะเกนจักมี ๓ ปลี ร้ายแท้แล ๒๔. พระจันเปนหมอกเปนขอบมางาอยู่ฅนเมืองจักทุกยากผานหจแล ๒๕. พระจันท์ดาเสียทังลูกอยู่หน้อยนึ่ง ดาวมาเก้ียวแวดอยู่ดั่งนี้ เสิกจักมีตั้ง เดือน ๔ ไป ฟ้าก็จักแล้งลอดเดือน ๕ เดือน ๖ ของค้าจักแพง เถิงเดือน ๗
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาศสาตสรต์ ร: ์ป: ๊บัปบ๊ัสสาาคครรูบูบาาออาโานโนชัยชธัยรธรมรรจมนิ ดจาินมดุนาี มุนี17๑7๗๗ จักมีไภย เถิงเดือน ๘ ไฟจักไหม้ เถิงเดือน ๙ ฟ้าจักแลงแดด เถิงเดือน ๑๐ จักแพ้ของเลี้ยง เถิงเดือน ๑๑ เดือน ๑๒ เข้าจักแพงของแพงชุส่ิงชุอัน ๒๖. พระจันเปนรูปหนูเผือกอยู่หนเดือนเม่ือเดือนบ่เพงเท่ือจักมีไภย เม่ือเพงมนทนเตมแล้วบ้านเมืองจักดีมาอยู่เยนสุขหจแล ๒๗. พระจันท์เปน รูปฅนขี่มล้าทือแส้อยู่หนเดือนบ่ดีแล ๒๘. พระจันหันเปนรูปฅนอยู่หนเดือน เมื่อเดือน ๖ หัวปลฝี นตกนกั เถิงเมอื่ หลา้ ปลีจักรขู้ ่าวเสิกมาแล ภัณณนากลา่ ว กรยี าพระจันทก์ ะทาหันเหตแุ กลบ่ า้ นเมอื งทา้ วพระยาแล ลกั ขณะดวงดำว ๑. นักขัตตฤกษ์คือว่าดาวแตกเปน ๕ กิ่งดั่งน้ี ลมจักมีมาก ฅนทังหลายจักมีเคราะอุบาทนักจักมีชะแล ๒. ดาวออกฅวนอ้อมอยู่ดังนี้ บ้านเมืองจักแล้ง เข้ากล้าบ่ดีแล ๓. ดาวออกหางยาวดังนี้ฅนทังหลายจักมี อุบาทเจบไข้มากชะแล ๔. ดาวเปน ๔ ขอบ ๕ ขอบ ดังนี้ ก็แดนว่าจักแล้ง ถ้วน ๓ ปลีแล ๕. ดาวมีขนออกชูด้านชูพายดังน้ี ฅนเมืองจักได้ผัดแผ่กัน ชะแล ๖. ดาวขน ๓ ลูก ออกมาเลียงกันอยู่หัวเมือง ไฟจักไหม้ชะแล ๗. ดาวเปน ๒ ขอบ แล้วเปนหางหย้อนลงดังน้ี หางออกหนหดบ้านเมืองห้ัน น้ันจักอยู่เปนสุขชะแล ๘. ดาวเปน ๔ หางดังน้ี บ้านเมืองจักเปนเสิกฅน ทังหลายจักได้พ่ายหนีเสียเมอื งชะแล ๙. ดาวออกหางพายวันออก จักแพ้ฅน ทังหลายหื้อเปนอุบาทชะแล ๑๐. ดาวออกเปนรูปช้างดังนี้ ปลีน้ันลมจักมี มากชะแล ๑๑. ดาวมีขอบ ๒ ขอบ แล้วต้อมกันอยู่ทัง ๓ ลูกดังน้ี เข้าก็จัก แพงพุ่น ๓ ปลีชะแล ๑๒. ดาวเปนหางหย้อนลงหต้ ไฟจักไหม้ปลาอยู่น้าก็บ่ เหยนหจชะแล ๑๓. ดาวเปนหางตกพายหต้เลียงกันดังนี้ จักมีเสิกชา ๑๔. ดาวออกหางเปนเครือ ๔ ลูกดังนี้ หัวบ้านหัวเมืองจักมีเสิกชะแล ๑๕. ดาวดาเสียทังลูกแล้วเงาขอบนอกเหลืองนั้น บ้านเมืองบ่หมั้นบ่เที่ยงจัก ได้พุพ่ายชา ๑๖. ดาวเปนหางค้าฟ้าดังนี้ พ่างทังบนมัวอยู่จักแล้วพอ ๑๐๐๐
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง178 ศาสตร์ : ปั๊บสาครบู าอาโนชัยธรรมจนิ ดาศมานุ สี ตร์ : ปบั๊ สา ครูบาอาโนชัยธรรมจนิ ดามนุ ี ๑๗๘ วันชะแล ๑๗. ดาวพายหนดาวขอบนอกพ้อยดาอยู่ดังน้ี เคราะเมืองมีมาก ชะแล ๑๘. ดาวเปนขอบแล้วหมอกเปนหบเปนแจ่งรบั ดาวสันนี้ ผิว่าเปนลาย ขาวอยู่พ่างหต้ ผิว่าลายเขียวเปนฝนมากแล ผิว่าหางมีพายหต้แพ้สัตอยู่เหนือ แผ่นดินแล ๑๙. ดาวเปนหางหย้อนลงไปหต้ฟ้าเปนดังหางทุงด่ังอ้ัน ฟ้าจักผ่า แผ่นดินลูกเหบตกมาเปนต่อมเปนก้อนก็จักตกชูที่ชูแห่งชะแล ๒๐. ดาวเปน ขอบแล้วออกหางยาวดังนี้ เข้าจักแพงฅนทังหลายจักมีอุบาทเจบไข้มากแล ๒๑. ดาว ๔ ลูกเปน ๔ แจ่ง แล้วดาวลูกนึ่งมาห้อยแล้วออกหางหย่ังลงดังน้ี เม่ือเดือนข้ึนบ่เปนสังเมื่อเดือนแรมเข้าจักแพงชา ๒๒. ดาว ๔ แจ่งลูกนึ่งหาง เอาข้ึนเมือบน ปรากฏหนเมืองอันหดเมืองน้ันแผ่นดินจักไหวพอหื้อแผ่นดิน แตกชา ๒๓. ดาวหยายกันเปนถ้อยดังนี้แล้ว ดาวหางมาอยู่กลางดังอ้ัน อบุ าทจกั เกิฏมีนักฅนทังหลายคัดหจผานหจนกั ชา ๒๔. ดาว ๖ ลูกมาลอ้ มดาว หางดังนี้ ฅนทังหลายจักได้อยู่ดีมีสุกตามหจชะแล ๒๕. ดาวหางมาออกหว่าง กลางเครือ ๓ ลูกดงั นี้ ฅนทงั หลายจกั พากนั กน้ั อยากมากชะแล ๒๖. ดาวหาง ออกท่ีหกล้พระจันดังนี้ เมืองหต้จักปู่ชาเมืองน้อยชา ๒๗. ดาวหางออกผ่า ทากลางพระจันดังนี้ ฅนทังหลายจักได้พรากจากกันชะแล ๒๘. ดาวหาง มาผา่ ดาวเฅือ ๓ ลูก ผิว่าเงาแดงเงาขาว เสกิ จักมีจกั ร้อนหจฅนทังหลายชะแล ๒๙. ดาวหางออกมาผา่ ดาวชา้ งหลวงดงั น้ี บ้านเมืองจกั (มี)เสิกบ่ขาด เขา้ กจ็ ัก แพงชะแล ๓๐. ดาวหางนีอ้ อกพายหัวเมอื ง ฝนจกั ตกนักแล ดำวคู่เมือง อัสสวะณี ดาวมล้าหางหอนเปนนามเมืองขรอมแล ๒ ภระณี ดาวเขียงค่อมเปนนามเมืองพุกาแล กิตติกา ดาววีเปนนามเมืองหริภูญ ๔ โลหิณี ดาวคาง เปนนามเมืองอโยธิยาแล ๕ มิคคะสิละ ดาวหัวเนื้อ เปนนามเมืองหังสาวัตถี ๖ อทร ดาวเรือนห่าง เปนนามเมืองมุลเขือง ๗ บณุ ณะพสุทธะ ดาวสะเพลา เปนนามเมอื งลังกาแล ๘ บุสสยะ ดาวขาเปีย
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาศสาตสรต์ ร:์ป: ป๊บั ๊ับสสาาคครรูบูบาาออาโานโชนัยชธัยรธรมรจรนิมดจานิ มดนุ าี มุนี17๑9๗๙ ก็ว่า ดาวเรือนห่างก็ว่า เปนนามพระยาจักกะวัตติแล ๙ อัสสะเลสสะ ดาวมล้าฆาเหลือง เปนนามเมืองบอแสงแล ๑๐ มาฆะ ดาวรวงเขา้ ดาวงูกว็ ่า เปนนามเมืองเวสาลีแล ๑๑ บุพพะผละคณุ ดาวตีนเถื่อนก้าหน้าทรายตัวพู้ก็ ว่า เปนนามเมืองพาลาณะสีแล ๑๒ อุตตระผละคุณ ดาวตีนเถ่ือนก้าหลัง ทรายตัวแม่ก็ว่า เปนนามเมืองมิถิลานคอรแล ๑๓ หัสสัตถะ ดาวทบสอก เปนนามเมืองจัมปานคอรแล ๑๔ จิตร ดาวมุคางฅาหต้ไฟหลวงก็ว่า เปนนาม เมืองสาวัตถี ๑๕ สวัสสะติ ดาวหต้ไฟน้อย เปนนามเมืองเชตุตตละนคอรแล ๑๖ วิสาขา ดาวกงเกียนเปนนามเมืองตักกะสีลาแล ๑๗ อนุราธะ ดาวสัต คันคด เปนนามเมืองมังคะรฐะแล ๑๘ เชฐะ ดาวช้างพังของ เปนนามเมือง กลิงครฐะ ๑๙ มุละ ดาวงวงช้างน้อย เปนนามเมืองเปียนชนาเลก ๒๐ บุพพัสสาธะ ดาวตีนช้างน้อยก้าหน้า เปนนามเมื องมุททหมแล ๒๑ อุตตราสาธะ ดาวตีนช้างน้อยก้าหลัง เปนนามเมืองวิเทหะแล ๒๒ สลา วนะ ดาวไม้คานหามผี เปนนามเมืองสุกโขก็ว่า ไธว่าละคอร ๒๓ ธนิสัตถะ ดาวเกียงปืน เปนนามเมืองโกสัมภี ๒๔ บุพพภพทระ ดาวทรายฅาตัวพู้ เปนฤกษ์มหาสารีบุตต์เถรเจ้าแล ๒๕ อุตตราสาทธะ ดาวทรายฅาตัวแม่ เปนฤกษ์แม่มหาโมคคะลาน เปนนามเมืองกับบิลวัตถุก็ว่าแล ๒๖ สัตตะ พิสสะ ดาวไม้ส้าวแง่มก็ว่า เปนนามเมืองราชคหะแล ๒๗ เรวติ ดาวปลาไนฅา เปนฤกษน์ างสีมหามายา เปนนามเมอื งกุสนิ าลายแล เดอื นเข้ำดำว ดำวเขำ้ เดอื น ที่น้ีจักกล่าวเดือนเข้าดาว ดาวเข้าเดือนเพิงรู้ดังน้ีเทอะ ๑. ภระณี ดาวเขียงค่อมเฃ้าเดือนด่ังอั้น เมืองพุกลาจักเสียแล ๒. กิตติกา ดาววีเฃ้า เดือน เมืองทังหลายจักเสียแล ๓. โลหิณี ดาวคางเข้าเดือน เมืองสิงขยา จักเสียแล ๔. มิคคะสีละ ดาวหัวเนื้อ ก้อนเส้าฅาก็ว่า เข้าเดือน เมืองทธะกูง จักเสียแล ๕. อทระ ดาวเรือนห่างเข้าเดือน เมืองทะหวายจักเสียเมือง
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง180 ศาสตร์ : ปั๊บสาครบู าอาโนชัยธรรมจนิ ดาศมานุ สี ตร์ : ปบั๊ สา ครบู าอาโนชยั ธรรมจนิ ดามนุ ี ๑๘๐ ละเขืองก็ว่าแล บุณพะสุทธะ ดาวสะเพลาเข้าเดือน เมืองลังกาจักเสียแล ๖. บุสสะยะ ดาวขาเปียเข้าเดือน เมืองขรอมจักเสียแล ๗. อัสสะเลสส ดาวมฆาเหลืองเข้าเดือน เมืองบ่อแสงจักเสียชะแล ๘. มฆะ ดาวรวงเข้าเข้า เดือน เมืองเวสาลีก็ว่า เมืองสะถูงก็ว่าจักเสียแล ๙. ผละคุณ ดาวตีนเถ่ือน กล้าหน้าเข้าเดือน เมืองพาลานะสีจักเสียแล เองเคลกก็ว่าแล ๑๐. อุตตระ ผละคุณ ดาวตีนเถื่อนกล้าหลังเข้าเดือน เมืองมิฐิลานคอรจักเสียแล ๑๑.หัสสะฐะ ดาวทบสอกเข้าเดือน เมืองจัมปานคอรจักเสียแล ๑๒. จิตถะ ดาวมุคางฅาหต้หลวงก็ว่าเข้าเดือน เมืองสาวัตถีก็ว่าเมืองธัญญะวัตติก็ว่า จกั เสียแล ๑๓. สวัสสะติ ดาวหต้ไฟน้อยเขา้ เดือน เมืองเชตุตะระนคอรจักเสีย แล ๑๔. วิสาขา ดาวกงเกียนก็ว่า ดาวดังก็ว่าเข้าเดือน เมืองตักกะสีลาก็ว่า เมืองซางธอยก็ว่าจักเสียแล ๑๕. อนุราธะ ดาวสตั คันคดเข้าเดือน เมืองอังคะ ระฐะจักเสีย ๑๖. เชฐะ ดาวช้างพังของแลเข้าเดือน ดาวสายดือนาก็ว่าคัน เข้าเดือน เมืองกลิงคะราฐจักเสียแล ๑๗. มูละ ดาวงาช้างน้อยเข้าเดือน เมืองเปียนชนาเลกจักเสียแล ๑๘. บุพพาสาธะ ดาวตีนช้าน้อยกล้าหน้าเข้า เดือน เมืองมุททะหมะจักเสียชา ๑๙. อุตตะราสาธะ ดาวตีนช้างน้อยกล้า หลังเข้าเดอื น เมืองวิเทหะราชจักเสยี ชะแล ๒๐. สลาวะนะ ดาวหลวงหสก็ว่า ดาวคานหามผีก็ว่าเข้าเดือน เมืองยวนสุกโขก็ว่า ละคอรก็ว่าจักเสียชะแล ๒๑. ธนิสัตถะ ดาวเกียงปืนก็ว่า ดาวสายกุบก็ว่าเข้าเดือน เมืองโกสัมพี จกั เสียแล ๒๒. สตั ตะพิสสะ ดาวไม้สา้ วเข้าเดือน เมอื งราชเคหะนคอรจักเสีย แล ๒๓. บุพพะภทระ ดาวทรายฅาตัวพู้เข้าเดือน เมืองอินทะปัฏฐะนคอร จักเสียแล ๒๔. อุตตะราสาธะ ดาวทรายฅาตัวแม่เข้าเดือน เมืองกับบิลวัตถุ จักเสียแล ๒๕. ผิว่าดาว ๓,๔,๕,๖,๗ ดาว ๕ ลูกนี้เข้าเดือน บ้านเมืองจักกั้น อยากฟ้าฝนแล้ง ฅนทังหลายลักแลมแกมโจรก็จักมีมาก บ้านเมืองต่ืนท้วง สนั่นหว่ันไหว ฅนผู้หดหจหานจักตายมากชะแล ผิว่าดาว ๓ มาอยู่แอ้มเดือน
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาศสาตสรต์ ร:์ ป: ปบ๊ั ั๊บสสาาคครรูบบู าาออาโานโชนยั ชธัยรธรมรจรนิมดจาินมดุนาี มุนี18๑1๘๑ พายวนั ตก บ้านเมืองจักนันเนอื งมาก เจ้าบา้ นเจ้าเมอื งจักตายชะแล ผิว่าดาว ๗ มาอยู่ทังหน้าเดือนดั่งอ้ัน หอกดาบบ่ได้หส่ฝักสักเทื่อจักเปนเสิกบ่ขาด บ้านเมืองจักก้ันอยากชะแล ผิว่าดาว ๔ เข้าเดือนด่ังอ้ันฅนรักฅนโจรมากนัก นอกบ้านริมเมืองจักเสียแล ผิว่าดาว ๕ เข้าเดือนดั่งอ้ันเสนาอามาษผู้หหย่ จักรักซ้ือรักขาย ขุนเมืองจักมีวิวาทกันมากแล ผิว่าดาว ๖ เข้าเดือนด่ังอั้น ขุนจักล่นชิงกันชะแล ทังหลายฝูงกล่าวมานี้คันเปนเมื่อเดือนขึ้นรอดเพงเท่า จกั มีถ้อยคาบ่ดาย คันเปนเมอ่ื เดือนแรมบ่ดชี ะแล ผิว่าดาว ๗ แลดาว ๓ หาก ทวยกนั ไปก่อนหน้าเดือนดังอ้นั ต้งั วันหั้นไปพนู ๖ เดอื น ไปพายหน้าขนุ เมอื ง ทังหลายจักได้อยู่เหยนเปนสุกนักแล ผิว่าดาว ๔ น้ันถูกเดือนเมื่อเดือนเที่ยง พูนเดือนน่ึง ขุนเมืองจักมีราภเปนหหย่กว่าเกล่าชะแล ผิว่าดาว ๕ ไปก่อน หน้าเดือนดังอ้นั ฝนจักตกหัวปลีเมื่อหล้าปลีก็เสมอดีนกั ฅนทังหลายหนเมือง จักได้อยู่ดีมีสุกชะแล ผิว่าดาว ๕ เข้าเดือนเม่ือเดือนเที่ยงดั่งอ้ัน ขุนผู้หหย่ จักหลุจักวายพ้นไปได้ ๗ เดือนจักเปนอุบาทกั้นอยากมากนักชะแล เพื่อนที่ อื่นจักมาแพ้เหยียบย่าครารามชะแล ผิว่าดาว ๕ มาอยู่พายวันตกเดือน ฅนบ้านฅนเมืองทังหลายจักมีฅวามสัพพะสวัสสดีชะแล ผิว่าดาว ๖ มาพาย หน้าเดือนพ้นเสียเดือน ๑ ต้ังเดือนน้ันไปได้ ๕ เดือน เจ้าเมืองชา นางเมือง ชา จักมีอุบาทหหย่บ่มีคลาดชะแล ยามเดือนเท่ียง ดาว ๖ ถูกเดือน พูน ๒ เดือน ๓ เดือน พายหน้าเหตุกานบ้านเมืองจักมีท้าวพระยาจักได้คัดยังอก ยากหจ จักได้เสียขา้ วของชะแล ดาว ๖ ถกู เดือนเมื่อเดือนชา้ ยไปพายหน้าพูน ๖ เดือน จักมีลาภชะแล ดาว ๗ ถูกเดือนพายวันออก ขอบบ้านแฅมเมือง จักหุยเนืองนันเจ้าเมืองจักตาย ฅนทังหลายจักกั้นอยาก ฅนโจรจักมีชา ดาว ๗ คันถูกเดือนเมื่อเที่ยง จักได้เข้าของมากน้ันแล ดาว ๗ ถูกเดือนพาย วันตก นักปราชบัณฑติ จกั ได้อภเิ ษกนกั ฝูงเกลา่ จักหายนกั ปราชหหม่จักมาอยู่ แทนชะแล คิมหาอุตตุ ดาว ๓ ถูกเดือน ฅนทังหลายจักมีเสิกแก่กันชะแล
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง182 ศาสตร์ : ปบ๊ั สาครบู าอาโนชยั ธรรมจนิ ดาศมาุนสี ตร์ : ปับ๊ สา ครบู าอาโนชัยธรรมจนิ ดามนุ ี ๑๘๒ เหมันตาอุตตุ ดาว ๕ ดาว ๓ ผ่าเข้าเดือนพ้นไป ๒ เดือน จักได้ฅวามสวัสสะ ดชี ะแล คมิ หาอุตตุ ดาว ๗ ดาว ๓ ถูกเดอื น บ้านเมืองจักมีอุบาท ดาว ๕ ถูก กนั บ่คากัน พ้น ๖ เดือน เจ้าจักตายชะแล ดาวมฆะ ม่อนทรายมุละช้างน้อย ปลาในฅา ดาวทบสอก ดาวตีนช้างน้อยพายหลัง ดาวคานหามผีฝูงนี้เข้าถูก ในเดือนดั่งอ้นั ขนุ หัวเสกิ จักตายชะแล ผิว่าดาววิสาขา สวนผัก กิตติกาดาววี ภรณีดาวก้อนเส้าคา บุสสยะดาวขาเปีย มฆะดาวม่อนทราย สิงธนูกอน ๑๓ ๑๔ ปกั กะจริยามุลตัง คันเข้าเดือนด่ังอั้น เหนือแผ่นดินทังมนจักหยู้งจักเปน เสิก ดาว ๕ ถูกดาวม่อนทรายแลถูกดาวสวนผัก เสิกจักมีชะแล ดาว ๗ ถกู ดาวทบสอกถกู ดาวฅวนไปถูกดาวงวงช้างน้อย ถูกดาวตีนช่างน้อย ถูกดาว ปลาในฅาดั่งอ้ัน บ้านเมืองจักเสียชะแล ดาว ๓ ถูกดาวม่อนทรายถูกดาว ๓ ช้างน้อยถูกดาวปลาในฅาถูกดาวเรือนห้างถูกดาวทบสอกถูกดาวดังว่ามาน้ี อามาษแลขุนผู้ใหย่จักตายมาก หรอกดาบจักลุกเหล้ิมดังสายไฟ บ้านเมือง จักฃ้าแทงกัน ดาว ๓ ถูกเดือนพายวันตกเม่ือเดือนข้ึนหาเพง สัตอยู่เถ่ือน จักสิบหายตาย ดาว ๕ ถูกเดือนพายวันออก ฝนจักตกหัวปลีหล้าปลีดีด้วย เครื่องปูก ฅนทังหลายมักเจบท้องชา ดาว ๕ ถูกเดือนเม่ือเดือนเที่ยง บ้านเมืองจักกั้นอยากเจบไข้มีอุบาทพุน ๗ เดือนชา ดาว ๕ ถูกเดือนเม่ือ เดือนเท่ียงพายวันตกดั่งอ้ัน เจ้าใหย่ขุนใหย่จักตาย ดาว ๕ ถูกคิมหา คันพ้น ไป ๖ เดอื น ๗ เดอื น ๘ เดอื น ๙ เดือน ขุนเมืองหลวงจักตาย ดาว ๕ ถูกเมื่อ คิมหา เหมันตาคันพ้นไป ๖ เดือน อามาษขุนใหย่จักได้ฅวามสวัสสดีชะแล ถูกวัสสันตะคันพ้นไป ๖ เดือนน้ันจักมีอุบาทชา เหมันตา ดาว ๕ ดาว ๓ ถูกกันพ้นไป ๖ เดือน บ้านใหย่เมืองหลวงจักมีอุบาทชา ดาวเรือนหร่าง ดาวตอ่ ไกล่ถกู เดือน บ้านเมอื งจักหยุ้งชา ดาววีดาวคางถูกเดือน ฅนทังหลาย จักเจบไข้ออกตุ่มออกสุกออกแดงชะแล ดาวหัวเน้ือถูกเดือนเมื่อเดือนเท่ียง จักแพ้สัต ๔ ตีนชะแล ดาวไม้คานหามผีถูกเดือน ขุนจักตาย ขอบบ้าน
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาศสาตสรต์ ร:์ ป: ปั๊บ๊ับสสาาคครรบู บู าาออาโานโชนยั ชธัยรรธมรจรนิมดจานิ มดนุ าี มุนี18๑3๘๓ ริมเมืองจักเสียชะแล ดาว ๔ ถูกเดือน ฟ้าจักแล้งแดด จักกั้นอยากชะแล ดาว ๔ ถกู เดอื น ขนุ จักไดพ้ รากเสียเมอื ง ดาว ๖ ถกู เดอื น ลูกเจา้ หลานขุนจัก ตายจักยากใจขุนเมืองชา ดาว ๗ ถูกเดือน บ้านเมืองจักเปนไภยด้วยหรอก ดาบชะแล ดาว ๗ ดาว ๔ ดาว ๕ เข้า ๓ ลูกนี้เปนคุณแกล่กันแล ดาว ๓ ดาว ๔ ดาวราหู เข้า ๓ ลูกนี้ ยายีก็เปนอันต่างกันแล ผิว่าดาวคุนเปนดาว ยายีส่องเหล้ิมอยู่ ขุนผู้ใหย่จักมีเสิกแกล่กันชะแล ผิว่าดาวคุนนั้นแฅวนส่อง แจง้ ขนุ เมอื งนางเมอื งอยดู่ ี ดาวคุนจักแพช้ ะแล ผิว่าดาวยายีนั้นแฅวนส่องใส นั้น ขุนเมืองนามดาวยายีนั้นจักแพ้ชะแล ผิว่าดาว ๓ ถูกดาวขอบด้ง บ้านเมืองจกั กน้ั อยากชะแล ดาว ๓ ถกู ดาวตีนช้างน้อย ฅนจักกั้นอยากใต้ฟ้า แลเหนือดินจักแห้งน้า ห้วยหนองร่องรูจักแห้งเส้ียงชะแล ฅนก็จักออกสุก เปนพยาธริ อ้ นไหมเ้ จบไข้ชะแล ดาว ๓ ถูกดาววีถูกดาวปลาในฅา น้าก็หลาย ไฟกจ็ กั ไหมแ้ ล ดาว ๓ ถูกดาวรวงเข้าถูกดาวงาช้าง ของปูกบ่ดีแล กล่าวห้อง นักขัตตฤกษ์เขา้ ถูกต้องกันก็แลว้ หนีห้ ้องน่งึ ก่อนแล ผิว่าดาววีแฝงกนั ไปดังนดี้ าววีพอ้ ยเข้าเดือน แผ่นดินก็ไหวดั่งอั้นเปน นิมดิ ฅนทังหลายจกั มีทางเจบทางไข้ จักมีเคราะเกนแกล่สรมมณะพรามก็จัก ตาย ช้างมล้าขุนเมืองนางเมืองจักตายชะแล ผิว่าเดือนถูกดาวหร่างเรือน จักเปนไภย ฅนโจรจักมีมาก เจ้าเมืองขุนเมืองผู้ใหย่จักร้อนใจยนักตาย ผิว่า เดอื นผา่ ดาวสะเพลา จักเปนไภยแกล่เสนาอามาษ จักแพล้ช้างมล้า ปูปลาอยู่ ในน้าก็จักตายชะแล ผิว่าผ่าดาวหร่างเรือน จักเปนไภยแกล่สรมมณะพราม ยังอาวาดตาย พระเจ้าและพระยาจักก็ยังจักตายบ่คลา ผิว่าเดือนมาอยู่ทา กลางดาววีแลดาวคางดั่งน้ี เมียขุนเสนาและนางราชเทวีก็จักตาย ฅนเมือง จกั ก้ันอยากจกั ออกตุ่มสุกตุมใสแลฝีชะแล ผิว่าเดือนมาอยู่หว่างกลางดาวต่อ ไกล่แลดาวหร่างเรอื น จักเปนอุบาทแกล่อามาษแลข้าฅนทังหลายชะแล ผิว่า ดาว ๓ เข้าเดือน เมื่อเดือนเที่ยงลุนน้ันเดือนน่ึงเจ้าเมืองจักได้ลาภ ผิว่าดาว
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง184 ศาสตร์ : ป๊ับสาครูบาอาโนชัยธรรมจินดาศมนุาสี ตร์ : ปั๊บสา ครบู าอาโนชยั ธรรมจินดามนุ ี ๑๘๔ อยู่พายวันออกลูนนัน้ ๖ เดือนเจา้ เมอื งจักได้ฅวามสวัสสดีชะแล ล้า ๖ เดือน ไปยังบห่ ยา่ กนั จักมีอบุ าทออบบา้ นแฅมเมืองจักเสียชา ผิว่าดาว ๔ เข้าเดือน ฝนบ่มหี ลายเขา้ บด่ ี หมากเต้าแตงบ่ดี ฅนทงั หลายกั้นอยาก ผีร่าเบียนจักตาย มากชะแล ผิว่าดาว ๕ เข้าเดือนจักแพ้เจ้าบ้านเจ้าเมือง จักมีอุบาด ผิว่าเข้า เม่ือเดือนเท่ียงบ่ดีแท้แล ลูนน้ันไปได้พอ ๗ เดือนจ่ิงจักดีมาชา ผิว่าดาว ๕ เขา้ เดือนพายวันออก ฝนจักดีบัวรมวรชุอัน ผิว่าเข้าพายวันตกเจ้าเมืองจักได้ ลาภอันเพิงใจยชา ดาว ๖ เข้าเดือน จักเปนไภยใหย่แกล่บ้านเมืองจักปอง แพล้ปองเหลือแล ผิว่าดาว ๖ เข้าพายวันออกลูนนั้นไปได้เดือน ๑ นางราช เทวีจักมรณะแล ผิว่าเข้าเดือนเที่ยงลูนน้ันไป ๒ เดือนขุนเมืองจักได้ลาภ คันพายวันตกลูนน้ันนาม ๖ เดือน ขุนเมืองจักได้นางชะแล ผิว่าดาวอันบ่ หอ่ นได้หันบ่ห่อนมีแล ออกมาเปนหมู่เปนชุมดั่งอั้นออกมาหื้อหันแต่เดือน ๔ เดอื น ๕ เดือน ๖ เถงิ เดอื น ๑๐ ออกมาจักหันเหตุใหย่ชะแล ผิว่าดาว ๗ เข้า เดือน จักมีพยาธิเข้าพายวันออกจักสิบหายโจรแล ลูนน้ันจิ่งจักดีมาแล ผิว่า ดาว ๓ เข้าเดือนเมอ่ื ระดฝู น บ้านเมอื งจักเปนเสิก คนั เขา้ เมื่อระดูหนาวจิ่งอยู่ สวัสสดีชา ผิว่าดาว ๗ ดาว ๓ เข้ากันเมื่อระดูหนาว จักอยู่สวัสสดีแล ผิว่า ดาว ๓ ดาวระหูเข้ากันเมื่อระดูหนาว เดือน ๓ เดือน ๔ ขอบบ้านริมเมือง จักตื่นท้วงคัดใจจักมีเสิกชา ดาว ๕ ดาว ๖ เข้ากันเม่ือเดือน ๕ เดือน ๖ เดือน ๗ ระดรู ้อน ขนุ เมอื งผูใ้ หยจ่ กั ตาย ดาว ๓ ดาว ๘ ดาว ๒ ดาว ๖ ๔ ลูก น้ีเข้ากันขุนเมืองจักทุกโทษใหย่แล ดาว ๗ ดาว ๔ ดาว ๕ ๓ ลูกนี้เข้ากันขุน เมืองจกั มีโทษแล ดาวยียา ๔ ลูก ดาวคูน ๓ ขง เข้ากันจักมีเสิก คิมหาอุตุ ๑ วสานะอุตุ ๑ เหมันตาอุตุ ๓ ระดูน้ีคันตาวันตกดาว ๖ ก็ออกมาดั่งอั้น จักมี เสิกบ่คลาดแล เมื่อวันพ่อยหันดาวสว่างใสพายวันออกเดือนใดก็ดี จักบ้านเมืองบ่ทัดกัญชา คันเมื่อวันพายวันตกช้างมล้าผู้ฅนจักเปนอุบาทชะ แล ผิว่าดาว ๗ ดาว ๓ เข้ากันเดือนใดก็ดีตาวันก็ออฅวนเดือนนั้น แผ่นดินก็
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาศสาตสรต์ ร: ์ป: ๊บัปั๊บสสาาคครรูบูบาาออาาโนโนชยัชธัยรธรรมรจมินดจาินมดุนาี มุนี 18๑5๘๕ ไหวด่ังอั้นเจ้าเมืองพ่าย หนวันออกจักพรองข้ากันตายด้วยอุปปริขิดในใจ บ่หื้อใผรู้ด้วยอุบายชะแล ผิว่าดาว ๕ ดาว ๗ เข้ากัน พ่อเสิกใหย่จักได้เปน เจ้าชะแล เม่ือโพธิสัตเจ้าได้เปนเชสุกัมมานวันนั้น ดาว ๕ ดาว ๓ แลเดือน ออกแฟกัน ตาวันก็ออกฅวน พระพุทธรูปก็ออกเหื่อ เจ้าเชสุกุมมานได้เปน หัวเสิกแล้วพ้อยตายเล่าแล ก็เหตุว่า ดาว ๓ ดาว ๕ เข้ากันกับเดือน ตาวัน อ่อยฅวน พุทธรูปออกเหื่อนั้นแล ในเม่ือพระยาอไภยทุฐะจักตายวันน้ัน อรหันตาเจ้ากเ็ ข้ามาเมอื ง ผียักก็มาร้องมาหีด ดาว ๓ ก็เข้าเดือน เกนเดือนก็ ถูกวันเดียวกัน ดาวทังหลายอยู่ฟ้าก็ไปมาหากันด้วยหนใต้หนเหนือ พระยา อไภยทฐุ ะจักตายวันนัน้ แล เมื่อเจ้าทิพพจักนิพานวันนั้นดาว ๕ ก็เข้าเดือน ธาตุพระเจ้าก็กะทา ปฏิหาน ยอดหรอฅาก็หักตกลงมา พระพุทธรูปเจ้าก็ออกเหอ่ื ออกอาย ต้นไม้ เครือเขาก็ออกเห่ือเกนก็ถูกวันน้ันแล ตาวันออกฅ้วนวัน ๑ คันหันเมื่อช้าย เจ้าอันอยู่พายวันออกจักตายแล ตาวันออกฅวนวัน ๒ หันพายวันตก เจ้าเมืองจักพรากท่ีอยู่ที่กินแล ตาวันออกฅวนวัน ๓ บ้านเมืองใดอันอยู่ใกล้ แมน่ ้าใหย่จักเปนอุบาทเจบไขแ้ ล ตาวันออกฅวนวนั ๔ ฅนผู้รงั มีสะฅ่วยเสฏฐี จักมีอุบาทแล ตาวัน ๕ เจ้าเมืองจัก(มี)ลาภสะกานแก้วแหวนช้างมล้าเงินฅา ชะแล ตาวันออกฅวนวัน ๖ เจ้าเมืองจักอยู่ชุ่มเหยน บ้านจักได้องผู้ปราเสิฏ ชะแล ตาวนั ออกฅวนวัน ๗ แผ่นดนิ จักไหวฝนหา่ ใหย่จักตกชา หันดาวฅวนพายวันออก ผู้น้อยจักพรองแพ้เจ้าเมืองหื้อตายชะแล หันดาวฅวนพุ่งขึ้นเมืองเหนือบ้านเมืองใหย่จักเสียชะแล หันดาวฅวนพายใต้ เมืองเจ้าเมืองอายบุ ่ย่นื อายุสั้นชา หนั ดาวฅวนพายวันตกจักมีเสิกมีเสอื ผูเ้ ปน ขุนจักเอากันเปนกันจักฟื้นเจ้าเมืองชะแล หันดาวฅวนพายหัวเมืองเจ้าเมือง จักอยู่ดีมีสุขมีอายุหมั้นย่ืนกว่าฅนทังหลายจักบัวระมวนด้วยประไจทัง ๔ ชะแล หนั ดาวฅวนออกขาวออกเขียว บ้านเมอื งจักได้อยู่เปนสุกอิ่มเตมแท้แล
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง186 ศาสตร์ : ปบ๊ั สาครบู าอาโนชยั ธรรมจินดาศมาุนสี ตร์ : ปั๊บสา ครบู าอาโนชัยธรรมจนิ ดามนุ ี ๑๘๖ ผิวาหันฅวนดาวน้ันดาก็ดีแดงก็ดีก็จักมีเสิกมีเสือจักเปนไภ ฅนทังหลายจัก เจบไข้มากชะแล เดือนผ่าเดือนดังนี้เมื่อพระยาอะไภยทุฐจักตาย วันน้ัน แผ่นดินเมืองก็แตกเปนกีบออก เดือนก็ผ่าดาววี ดาวเกียงค่อมก็ออกฅวน ดอยหรีนอยู่หัวเมืองผ่อบ่หัน พระยาก็ตายแล หันดาวฅวนทัง ๔ ลูก ฅวน ออก ๔ ทิส ปรากฏหนเมืองหดเมืองอันนัน้ จักเปนเสิกทัง ๔ ทสิ ดังกันเสย้ี งชะแล วัน ๑ หันดาวฅวนพายวันตกด่ังอัน เมืองพายวันออกจักมีเสิกชา วัน ๒ หันดาวฅวนพายวันออก บ้านเมืองพายวันตกจักมีเสิกชา วัน ๓ ผิหัน ดาวฅวน เจ้าเมืองอันอย่รู ิมน้าหหยจ่ ักมาตกเมืองชะแล ผวิ ่าหนั ดาวฅวนวนั ๔ ขุนเมืองจักได้พรากจากกันแล ผิว่าหันดาวฅวนวัน ๕ เจ้าเมืองจักได้ช้าง หลวงงวงหหย่บ่คลาดแล ผิหันดาวฅวนวัน ๖ ฅนผู้มีรูปงามยิ่งจักมาติเตียน เจ้าเมืองชะแล ผิว่าหันดาวฅวนวัน ๗ ดั่งอ้ันฝนจักตกมากนักชะแล ผิดาว ๕ ดาว ๖ มาผ่าเดือนไป จักแพ้นางเมืองจักคัดยากหจแกล่ฅนทังหลายชะแล ผิว่าดาว ๕ ผ่าเดือน เสิกจักมีชะแล ยังขอบบ้านริมเมืองชะแล ผิว่าดาว ๓ ผ่าเดือนไป เสิกจักมี ฝนจักแล้ง เข้าจักแพงชะแล ผิว่าดาวดวงหดผ่าเดือนไป วันตกวันออกหนเหนือหนหต้ด่ังอ้ัน จักแพ้สรมมะณะพรามแล นางท้าว พระยาชะแล เดือนผ่าเลียงดาวหร่างเรือนจักแพ้ขุนเมืองชะแล เดือนมาผ่า ดาวต่อไกล่ ขุนผู้มีบุญผู้นึ่งจักมาแพ้แล เมื่อพระยาจักกะวัตติจักมาเกิฏก็มี ดังน้ีแล เม่ือเจ้าสิทธัตถะเกิฏมาเปนพระเจ้าก็มีสันน้ีแล ดาวหร่างเรือนแล ดาวตอ่ ไกล่ไปทางเหนือเดือน จกั แพผ้ ูห้ หย่ เมอื่ พระเจ้าจักเขา้ สู่นิพานก็มีสันนี้ แล บ้านเมืองจักเสียแล ดาวออกฅวนพระจันก็ทือพระทิษก็ทือร่วมวัน บ้านเมืองจักสน่ันหวั่นไหว ฅนเมอื งจักตื่นท้วงอามาษขุนหหย่จักเปนไพร (ไฟ) อุบาทหหย่พยาธิหหย่จักมีนักแล หันดาวสระเพลาเปนด่ังหย้อนลงมาแผ่นดิน นั้น ขุนเสนาอามาษจักเปียนจากขันธะทัง ๕ ชะแล เดือนไปดาวเหนือมลาอยู่
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาศสาตสรต์ ร:์ ป: ปบั๊ ั๊บสสาาคครรบู บู าาออาโานโชนยั ชธยั รรธมรจรินมดจาินมดุนาี มนุ ี18๑7๘๗ ท้องดาวสระเพลาลายพรอ้ ย จักแพ้ช้างมล้างัวฅวายสัต ๔ ตีน แพ้ชูอันแลนา ดาว ๔ ขน้ึ เหนอื เดอื นไปจกั เปนไภยแกล่นางเทวีแลเจ้าเรือนหลวงชะแล ทำนำยพระอำทิตยแ์ ละพระจนั ทรท์ รงกลด วัน ๑ ตาวันทือกุบ ไฟจักไหม้เมืองบ่อ้ันพายวันออกจักมีเสิกชะแล วัน ๒ ตาวันทือกุบ ขุนเมืองจักได้เมียผู้ดีผู้งามชะแล วัน ๓ ตาวันทือกุบ แขกบา้ นนายเมืองจักนาเอาบนั นากานของฝากมาสืบปฏิญาน บ้านเมืองไฟก็ จกั ไหม้ หอื้ กะทาบุญแท้จิ่งดีแล วัน ๔ ตาวันทือกุบ จักมีเสิกมีเสือ บ้านเมือง จักต่ืนท้วงแล วัน ๕ ตาวันทือกุบ อามาษขุนเมืองจักปองข้ากันตายชะแล วัน ๖ ตาวันทือกุบ เจ้าเมืองจักได้ลาภอันย่ิงแล วัน ๗ ตาวันทือกุบ ฟ้าฝน จักดฅี นทงั หลายจกั อ่ิมเตมแลว้ จกั มีเสิกชา ผิว่าตาวันทือกุบเปน ๒ ขอบซ้อน กนั นานได้ ๒ เดือนปลาย ๒๑ วนั เจา้ เมืองจักขา้ ฟันกันตายบ่คลาดแล ตาวัน ออกมาแล้วยามนึ่งพ้อยทือกุบ เจ้าบ้านเจ้าเมืองจักตาย บ้านเมืองจักหยุ้ง ชะแล ตาวันเท่ียงแล้วทืบกุบ เจ้าเมืองนางเมืองจักเปนอุบาดแล ตาวันช้าย แล้วพ้อยทือกุบ จักเปนไภยมากชะแล ตาวนั ตกแลทือกบุ จกั มีเสิกแล ที่น้ีจักกล่าวพระจันแล วัน ๑ พระจันทือกุบ ฟ้าในดี วัน ๒ พระจันทือกุบ ฟ้าฝนดีเข้าไร่เข้านาเต้าแตงดีแล วัน ๓ พระจันทือกุบ ฝนบ่มี หลายจักเปนไภยแกล่เจ้าบ้านเจ้าเมืองชะแล วัน ๔ พระจันทือกุบ ฝนตก ดีฅนทังหลายจักได้อ่ิมเตมอยู่เปนสุกแล วัน ๕ พระจันทือกุบ เจ้าเมืองจักได้ นางแลช้างมล้าชะแล วัน ๖ พระจันทือกุบ สระฅ่วยเสฏฐีจักอยู่ดีมีโชกได้ ลาภใหย่ดีแล วัน ๗ พระจันทืบกุบ ขอบบ้านริมเมืองจักต่ืนท้วงฅนทังหลาย จกั เจบได้บาดมากแล ดาว ๓ ดาว ๔ ดาวมล้าหางหอน ดาวก้อนเส้าฅา เข้า ๔ ลูกนี้มา ตอ้ มกนั อยู่ เจ้าขุนผู้ใหย่กินบ้านกินเมือง เจ้าหัวเสิกจักตายชะแล ดาว ๗ มา เข้าดาวสวนผักดั่งอั้น ฅนทังหลายจักกั้นอยากชะแล ดาว ๕ ไปก่อนหน้า
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง188 ศาสตร์ : ปับ๊ สาครบู าอาโนชัยธรรมจินดาศมาุนสี ตร์ : ป๊บั สา ครบู าอาโนชยั ธรรมจนิ ดามนุ ี ๑๘๘ ดาว ๗ ไปทวยหลังแล้วดาว ๓ ไปตามหลังดั่งอั้น ฅนเมืองหหย่จักตายฅน ทังหลายจักได้เจบได้กั้นอยากมากนักชะแล เม่ือเจ้าส่ารามจักม้างขันธะ ดัง่ อนั้ ดาวกม็ าเขา้ หนเดอื นดังนี้ ดาว ๖ กฅ็ วนเจา้ ส่าลามกต็ าย ตาวันจิ่งออกมา ฝ้าเปนรูปนกเคล้าจับอยู่เหนือตาวัน ฅนทังหลาย จักผิดกันจักเปนไภแกล่เจ้าเมืองชะแล เม่ือเดือนจิ่งออกมาทังเหนือเดือน เปนรูปนกยางขาว บ้านเมืองจักอยู่ดีมีสุกแล ผิว่าเปนรูปราชสี ขุนหัวเสิก จักได้เปนหหยไ่ พร่ผู้น้อยจักได้เปนขุนบ่คลาดแล ฝ้าเปนรูปเสืออยู่เหนือเดือน ฅนทังหลายจักเปนไภยชะแล อุบาทจักมีชะแล ฝ้าเปนรูปนาค ฅนทังหลาย จักเจบไข้มากนักชะแล ผิว่าฝ้าเปนรูปช้างดังน้ี ขอบบ้านริมเมืองจักอยู่ เหยนหจ เจ้าเมืองจักได้ข้าส่วยไรมาแถมชะแล เดือนหดออกแล้วเอาปลากไป พายวันตกดงั น้ี ตั้งเดือนนั้นไปพายหน้านานได้ ๖ เดอื น จักเปนอุบาทแก่ช้าง มล้าข้าฅนจักเสียชะแล ประการน่ึงเมื่อยามหัวฅ่ากด็ ียามเทย่ี งวันกด็ ี ยามเช้า ดี ยามช้ายก็ดี ฝ้าเปนรูปทุงออกมาพายหนเหนือเปนสายไปวันตกผ่าน ท้องฟ้าอยู่ดังนี้ ฅนทังหลายจักอิ่มเตมเปนดีมีสุขชะแล ผิว่าออกหนเหนือไป วันออกก็ดี ไปหนหต้ก็ดี บ้านเมืองพ่ายหย้ายน้ันจักมีทางเจบไข้มากชะแล ยามกลางวันเท่ียงหันฝ้าเปนรูปทุงเปนสายไปหนอากาสกลางหาว เมือวันตก วันออกก็ดีเลียงตาวันไปวันตกวันออกด่ังอั้น บ้านเมืองจักเสียกันไปหต้ไป เหนือ บ้านเมืองจักหว่ันไหวชะแล ผิว่าหันฝ้ารูปทุงวันออกเหนือ หันวัน ๑ ด่ังอั้น จักเปนเสิกลู้ชิงกัน ฝนห่าหหย่จักตก เข้าน้าเต้าแตงจักดี หล้าปีฝนบ่มี ชะแล หันฝ้าเปนรูปทูงพายเหนือหันวัน ๒ ฅนทังหลายจักอยู่ดีมีสุกข์ชะแล ฝนหัวปลีกลางปลีดีหล้าปลีบ่มีชาเต้าแตงของปูกบ่ดีหลายแล หันฝ้าเปนรูป ทูงหันวัน ๓ หันหนหรดีจักเปนเสิกจักเจบไข้ ฝนหัวปลีบ่ดีหางปลีฝนดีแล หันฝ้าเปนรูปทูงหันวัน ๔ หันหรดีบ้านเมืองพายหรดีจักมีอุบาท ฝนลมบ่มี หลายแล หันฝ้าเปนรูปทูงวัน ๕ เจ้าเมืองพายนั้นจักได้ลาภส่วยเข้าช้างมล้า
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาสศาตสรต์ :ร์ป: ับ๊ปสบั๊ สาาครรูบูบาาออาาโนโนชยัชธัยรธรรมรจมินจดาินมดนุ าี มุนี 18๑9๘๙ ข้าฅนมากชะแล หันฝ้าเปนรูปทูง หันวัน ๖ ขอบบ้านริมเมืองจักมีเสิก ท้าวขุนฝูงรู้หลวกจักมีอุบาทแล ฝนหัวปลีจักดีชา หันฝ้าเปนรูปทูงหันวัน ๗ บา้ นเมืองจกั อยเู่ หยนใจฅนทังหลายจักอิ่มเตม ฟา้ ฝนเขา้ กล้าไรน่ าดีชแู ห่งแล ทำนำยหมอก วัน ๑ ผิว่าหันหมอกฝ้าอยู่ฟ้าเปนรูปจ้องรูปสัต หันแจ่งวันออกช้อย เหนือจักมีเสิก ฝนหัวปลีกลางปลีดีเข้าไรเ่ ข้านาดีแล วัน ๒ ผิหันหมอกอยฟู่ ้า เปนรูปจ้อง หันวันตกช้อยเหนือจักมีเสิก ฝนหัวปลีกลางปีดี วัน ๓ ผิหัน หมอกเปนรูปจ้องรูปสัต หันวันออกช้อยใต้ยจักมีเสิก ฝนหัวปลีกลางปลีบ่มี หลาย หางปลีจักดี วัน ๔ ผิหันหมอกฟ้าเปนรูปจ้องรูปสัต หันวันตกช้อยใต้ย บ่มีเสิก บ้านเมืองจักอยู่สุกใจยชะแล วัน ๕ ผิหันหมอกอยู่ฟ้าเปนรูปจ้องสัต อยู่ฟ้าพายใดก็ดีฅนผู้มีบุญเมืองอ่ืนจักมาส่งมาส่วยของอันลือฌาปรากฏ ชะแล วัน ๖ ผิหนั หมอกฝ้าอย่ฟู ้าเปนรูปจ้องรปู สตั หนั พายใดกด็ ีขอบบ้านริม เมืองจักหยู้ง เจ้าเมืองจักตายชะแล ห้ือรีบเล่งกะทาพระกุสนเทอะ วัน ๗ ผวิ ่าหนั หมอกอยู่ฟ้าเปนรูปจ้องรูปสตั หันพายใดก็ดบี ้านเมืองหม้นั เทยี่ งดี ฟ้า ฝนตกเลงิ ดีแล ปลีใดคันดอกไม้ใบไม้ป่งดี พิชชะเข้าปูกถั่วงาก็ดีแล ผิว่าในหุงใบ หมากใบหูลึงป่งดี เข้าดอดีเข้าปลีบ่ดี ผิว่าใบผักใบไม้อันเช้ืออยู่น้าป่งดี เข้าดอดีเข้าปลีปานกลาง ผิว่าใบหมากอุเมป่งดีปลีนั้น เข้าปล้างแลกอยดี ผิว่าในหมากหาดป่งดี ขิงจักดีชะแล ผิว่าไม้กวาวออกดอกดีพวงปลีน้ัน ผกั กลาดดีแล ผิว่าหมากทนั ป่งดีลกู มาก หมากถ่ัวดี ฟ้าฝนบ่ดีแล ผิวา่ ใบไมต้ ึง ป่งดีหมากตืนดี ปลีนั้นมล้าลวาบ่มีพระยาด ผิว่าดอกบัวดี เจ้าสรมม์ตนดีจัก มาเถิงชะแล ผิว่าหมากม่วงป่งใบบานดอกลูกพวง บ้านเมืองจักอยู่สุกใจ รุ่งเรืองชะแล ผิว่าหย้าแพรดป่งงามดี ปลีนี้อ้อยจักดีชา ผิว่าในไม้ทองแล้ง ทองหลางปง่ ดปี ลนี ไี้ ฟจักไหม้ชะแล
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง190 ศาสตร์ : ป๊ับสาครบู าอาโนชยั ธรรมจนิ ดาศมุนาสี ตร์ : ป๊บั สา ครบู าอาโนชัยธรรมจนิ ดามุนี ๑๙๐ ดาวจ้องมูนมีพายวันออกฅนผู้ไร้ยจักมาแส้งโทษห้ือแกล่ขุนเมือง ชะแล ดาวจ้องมูนมีหนเหนือขุนมีอายุบ่ยืนชา ดาวจ้องมีพายใต้เมือง ฅนยัง เมอื งจักพากนั ฟ้นื เจ้าตนแล ดาวจอ้ งมพี ายวันตกฅนเมืองจักอยู่หม่ันยืนชะแล ดาวฅวนขาว บ้านเมืองจักอยู่เปนสุก หันดาวฅวนแดงออกทัง ๔ ด้าน บา้ นเมอื งจกั มีเสกิ ชะแล ปลางเม่ือเมืองพูกาจักเสียนั้น พายวันออกน้ันบ่หอนมีหนามดิน สักเทื่อพ้อยออกมีมาแล เมืองก็เสียแล ปลางเม่ือเมืองตระกู่งจักลามนั้น พายวันออกดอกเดือยไกล่บ่หอนมีก็เกิฏมีมาแล เม่ือเมืองซางงอยจักเสียนั้น พายหนใต้หนวันตกต้นไม้หูงออกเปนปล่าเปนดงมาเส้ียงแล อันน่ึงตอไม้ตาย ขานป่งออกยอดออกใบ ฅวามทุกยากผานใจจักเกิฏมีแกล่ชาวเมืองชะแล เม่ือเจ้าหน่อละถาม้างช่อจังเสี้ยงชีวิษวันนั้น ปะตูปะหาหะนันผีพรายมานั่ง แขวนตีนอยู่ กู่เสียเมืองก็ออกเปียวออกฅวน ธาตุเจ้าอานันทะก็ออกเหล้น เปนฅวนแล อันดาววีและเดือนก็ผา่ กันดังน้ี เจ้าหน่อละถาม้างช่อก็เสีย้ งชีวิษ วันน้ันแล เม่ือนลารัมมะจักฟื้นเจ้าช่อลูกนั้น ช้างเจ้าข่ีตัวชื่อว่าสามม้างนั้น งาหากอยู่หากเหล้ือมส่องใส น้าตาช้างก็ตก เผ้ิงก็ลัน ดาวจ้องมูงก็ออกฅวน บ่เมินเท่าใดไภยก็มาเถิงเจ้าลูกแล เมื่อเจ้าวิแลงส่างจักได้เปนเจ้าน้ัน นางเทวดาก็มาปากเปนคาฅนพายหนวันออก แล้งก็ลุกพายหนเหนือมาจับ หลังฅาบ่นานเท่าใดเจ้าวิแลงส่งไดเ้ ปนเจา้ แล เมือ่ เจ้าจกั เสีย้ งชวี ิษนนั้ นา้ หาก อยู่หากร้อนเปนดั่งนา้ หม้ออันต้ังเหนือไฟร้อนนัก เงือกก็มาตานใต้ถนู หรอฅา บ่นานเท่าใดเจ้าก็ตายแล เม่ือเสิกหร้อแขกจักตกเมืองพูกลาวันน้ัน เวียงหาก อยู่หากส่องใสเหล้ือมงาม ดาวจ้องมุนก็ออกฅวน กลาดาก็ปลากเปนคาฅน ปะตูเวียงก็น้าตก ดาวีก็ผ่าเดือนดังน้ี ดาวพระพายก็บ่ส้องบ่แจ้งใสบ่เหมือน เกล่า เสิกก็มาเถิงพูกลาฅนทังเมืองก็พ่ายไปเส้ียงแล เมื่อเจ้าจักฅืนได้น่ัง หรอฅาน้นั แล้งก็บินมาจับเหนือหลังคาหรอฅา ร้งุ ก็ซูดเอานกเขยี วมาสวะตก
ํสา ันกศิลปะและ ัวฒนธรรม มหาวิทยาลัยราช ัภฏ ํลาปาง ศาศสาตสรต์ ร:์ป: ป๊บั ๊ับสสาาคครรบู ูบาาออาโานโชนยั ชธัยรธรมรจรนิมดจาินมดนุ าี มนุ ี19๑1๙๑ ช่องหน้า เจ้าก็ฅืนได้มาน่ังหรอฅาด่ังเกล่าเล่าแล เม่ือเจ้าจักตายนั้น ดาว ๗ ดาว ๓ ก็ถูกกันดังน้ี ตาวันก็ออกฅวนแผ่นดินก็ไหว เจ้าก็เส้ียงชีวิษแล เดือน ๕ แผ่นดินไหวผู้ใดอันเปนข้าเสิกสัตรูจักสิบหาย ฅนผู้ผานผู้หน้อยจักเจบไข้ นักชะแล เดือน ๖ แผ่นดินไหว เข้าน้าแตงเต้าจักดีฟ้าฝนดี ฅนทังหลาย จักตายด้วยล่าเกนแล เดือน ๗ แผ่นดินไหวจักแพ้แม่มาน บ้านเมืองจักดีแล เดือน ๘ แผ่นดินไหวฅนทังหลายจักตายน้าจักมาก เดือน ๙ แผ่นดินไหว ผู้น้อยจักได้เปนขุน ฅนช้าจักแพ้ฅนดีจักได้ตื่นถ้อยคาชะแล เดือน ๑๐ แผ่นดินไหวจักเปนอุบาทแกล่เจ้าสรมม์จักตายจักแพ้สัต ๔ ตีนชะแล เดือน ๑๑ แผ่นดินไหวจักแพ้นางเทวี อุบาทจักมีแกล่เจ้าขุนทังหลายจักข้า ฟันกันตายชา เดือน ๑๒ แผ่นดินไหวจักแพ้อามาษและเจ้าเมือง เสิกจักมี จักออกสุกออกแดงมากแล เดือนเจียงแผ่นดินไหวจักมีเสิก เข้าก็จักแพงชะ แล เดือนย่ีแผ่นดินไหวบ้านเมืองจักลามเสียจักเปนอุบาทนัก เข้าไร่เข้านาดี ชะแล เดือน ๓ แผ่นดินไหวบ้านเมืองจักมีอุบาท ผู้รักฅนโจรจักมีมาก ลมก็ จักมนี กั ชะแล เดอื น ๔ แผ่นดนิ ไหวขอบบา้ นแดนเมืองจักเสีย ผู้รักฅนโจรฅน เสิกจกั มีบค่ ลาดชะแล เดอื นออกคำ่ ผิว่าเดือนใดออก ๑ คันออกฅ่าน่ึงแรมฅ่าฝนจักตกชา ผิว่าเดิอนใด ออกวัน ๒ คันว่าออกนึ่งแรม ๒ ฅ่าฝนจักตกชา ผิว่าเดอื นใดออกวัน ๓ คันว่า ออก ๓ ฅ่าแรม ๓ ฅ่าฝนจักตก ผิว่าเดือนใดออกวัน ๔ คันว่าออก ๔ ฅ่าฝน จักตก ผิวา่ เดอื นใดออกวนั ๕ คันว่าออก ๕ ฅ่า แรม ๕ ฅ่า ฝนจักตกชา ผิว่า เดือนใดออกวัน ๖ คนั ว่าออก ๖ ฅา่ แรม ๕ ฅา่ แรม ๖ ฅ่า ฝนจักตกชา ผิว่า เดอื นใดออกวนั ๗ ดง่ั อนั้ ออก ๔ ฅ่า ๖ ฅ่า ๗ ฅ่า ฝนจักตก แรม ๔ ฅ่า ๖ ฅ่า ๗ ฅ่า ฝนจักตกชา เดือน ๕ เดือน ๖ ใน ๒ เดอื นนี้ผิว่าฟ้าร้องฅางดังแผ่ไปทั้ง
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
