ม.ค.63 ภูมิปัญญาท้องถิ่น ต.อ่างหิน อ.ปากท่อ จ.ราชบุรี

ทาเนียบภูมิปัญญาท้องถ่ิน ตาบลอา่ งหนิ อาเภอปากท่อ จังหวดั ราชบรุ ี ประจาเดอื น มกราคม ๒๕๖๓ ศูนยก์ ารศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยอาเภอปากทอ่ สานกั งานส่งเสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั จงั หวัดราชบรุ ี สานกั งานส่งเสริมการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย สานกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธกิ าร กระทรวงศึกษาธิการ

คานา ด้วยกศน.ตาบลอา่ งหิน ไดด้ าเนนิ การจัดทาภมู ิปัญญาในท้องถนิ่ ให้กับประชาชนในพื้นท่ี ตาบลอ่างหิน เพอ่ื เพิ่มพูนความรแู้ ละทักษะในการดาเนินชีวติ แบบพอเพียง สามารถเรียนร้แู ละฝึกฝนได้ทงั้ จากการศึกษาดว้ ยตนเอง และไดร้ ับการถ่ายทอดจากผอู้ ่ืน การนาภมู ิปัญญามาเผยแพร่เพื่อให้ประชาชนใน พนื้ ท่ไี ด้นาไปใช้และเรียนรเู้ พื่อเพ่ิมอาชีพ และประสบการณใ์ ห้กับตนเองและครอบครวั ให้มีการเจริญเติบโต อยา่ งต่อเน่ืองและเกอ้ื กลู ในการผลติ ซ่ึงกนั และกัน โดยการใชท้ รพั ยากรท่ีมีอยู่ให้เกดิ ประโยชน์และไมม่ ี สารพษิ เชน่ นา้ ดิน แสงแดดอยา่ งเหมาะสม เกดิ ประโยชน์สงู สุด มคี วามสมดลุ ของสภาพแวดล้อมอย่าง ตอ่ เนอ่ื ง และเกิดผลในการเพ่ิมพูนความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติด้วย กศน.ตาบลอา่ งหิน หวังว่า เอกสารเลม่ นี้คงมปี ระโยชน์ตอ่ ผอู้ า่ นและผ้ปู ฏิบตั ิงานต่อไป กศน.ตาบลอา่ งหิน มกราคม 2563

สารบญั หนา้ คานา 1 สารบญั 4 กศน.ตาบลอ่างหนิ 7 10 - ภูมปิ ัญญาทอ้ งถิ่น นางเรียน คงเพชร - ภูมปิ ญั ญาทอ้ งถิ่น นายชวน รูปทอง - ภูมิปญั ญาทอ้ งถนิ่ นายบญุ เสรมิ มนามัยนอ้ ย คณะผ้จู ดั ทา

1 แบบบันทึกชดุ ข้อมลู คลงั ปัญญา-ภูมปิ ญั ญาท้องถนิ่ ตาบลอ่างหิน อาเภอปากท่อ จงั หวัดราชบรุ ี ชือ่ ภมู ปิ ัญญา การปลกู ลาใย ชอื่ นางเรยี น นามสกุล คงเพชร วนั เดอื นปเี กดิ 1 มกราคม พ.ศ.2498 ทอี่ ยู่ปจั จบุ ัน (ทสี่ ามารถตดิ ต่อได้) บา้ นเลขที่ หมู่ท่ี 82/1 หมูท่ี 7 ตาบลอา่ งหิน อาเภอปากท่อ จงั หวัดราชบุรี รหสั ไปรษณยี ์ 70140 โทรศพั ท์ 087-1550480 ความเป็นมาของบุคคลคลังปัญญา นางเรยี น คงเพชร เป็นผู้หนึ่งทไี่ ด้นาปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเดจ็ พระ เจ้าอย่หู ัว ใน รัชกาลที่ 9 ท่จี ะชว่ ยเหลือผ้ปู ระกอบอาชพี ในภาคเกษตรกรรมต้ังแตเ่ กิดวิกฤตการณ์ทาง เศรษฐกิจ จงึ ไดน้ าความพอเพียงเป็นแนวทางในการดาเนนิ ชวี ิต บนความพอเพียง พอดแี ละเปน็ ภูมิคุ้มกนั แก่ ชีวิต โดยการปลกู พืชยืนต้นหลาย ๆอย่างในสวน แต่ท่ีได้ผลดีตามจดุ ประสงคท์ ีต่ ั้งใจไวส้ ามารถดารงชีวิตอยู่ ในพื้นที่ของตนเองน้ันคือลาไยที่ใหผ้ ลผลติ ออกมาดแี ละไดท้ ากาไรมาเล้ยี งครอบครัวและทาเปน็ ธุรกจิ ส่งขาย มาทุกวนั น้ีนางเรียนไดป้ ลกู ลาไยมากว่า20 ปี จุดเด่นของภูมิปัญญาท้องถ่ิน - ซ่งึ เปน็ การนาปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี งของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูห่ วั ในรชั กาลที่ 9 มา เปน็ แนวทางในการดาเนนิ ชีวติ วตั ถดุ บิ ทใ่ี ช้ประโยชนใ์ นผลิตภัณฑท์ ี่เกิดจากภูมิปัญญา ซ่ึงพืน้ ทีอ่ ืน่ ไม่มี - ไม่มี รายละเอยี ดของภมู ิปัญญาท้องถน่ิ - ความเปน็ อย่แู บบพอเพียง พอประมาณ และมเี หตผุ ล รูปแบบและลกั ษณะการถ่ายทอด การประชาสัมพันธ์ เผยแพร่ภมู ิปัญญาท้องถิน่ มีการเผยแพร่ผา่ นสอื่ มวลชนและส่ืออน่ื อยา่ งแพรห่ ลาย มกี ารดูงานจากบุคคลภายนอก จานวน ........ ครงั้ จานวน........คน มีการนาไปใช้ อ่ืนๆ (ระบุ) ลกั ษณะของภูมิปัญญาท้องถ่ิน การพฒั นาตอ่ ยอดภูมิปญั ญาให้เปน็ นวตั กรรม คุณคา่ (มูลคา่ ) และ ความภาคภูมใิ จ ภมู ิปัญญาท้องถิ่น/นวตั กรรมท่ีคดิ คน้ ขึ้นมาใหม่ ภมู ปิ ัญญาท้องถิ่นดัง้ เดมิ ไดร้ ับการถา่ ยทอดมาจาก ภมู ิปัญญาทอ้ งถิ่นท่ีได้พัฒนาและต่อยอด

2 แบบเดิม คือ เคยปลูกพืชผักสวนครวั ตอ่ มาขาดทุน การพัฒนาตอ่ ยอดคอื ที่บ้านมพี น้ื ท่ีในการทาสวนผักสวนครวั เยอะ จึงมีความคิดว่าในช่องทางการตลาด ผลไม้มคี นต้องการมาก และเหน็ ว่าลาไยคนนิยม รบั ประทานกนั มาก จงึ ปลูกลาไยขึ้นในพ้ืนที่และใชป้ ยุ๋ คอก และป๋ยุ หมัก เจ้าของภูมิปัญญา นางเรยี น คงเพชร (เจ้าของภมู ปิ ัญญา การปลูกลาไย)

3 รปู ภาพภูมปิ ญั ญา

4 แบบบันทกึ ชดุ ข้อมูลคลังปญั ญา-ภูมิปัญญาทอ้ งถน่ิ ตาบลอา่ งหิน อาเภอปากท่อ จงั หวดั ราชบรุ ี ชื่อภูมิปัญญา ดนตรไี ทย (ตีระนาด) ชอ่ื นายชวน นามสกลุ รูปทอง วันเดอื นปเี กิด 1 มกราคม พ.ศ. 2494 ท่อี ยู่ปัจจุบนั (ที่สามารถตดิ ตอ่ ได้) บา้ นเลขที่ 70 หมู่ท่ี 4 ตาบล อา่ งหนิ อาเภอ ปากทอ่ จังหวดั ราชบรุ ี รหสั ไปรษณยี ์ 70140 โทรศัพท์ 089-026904 ความเป็นมาของบุคคลคลงั ปญั ญา นายชวน รูปทอง เป็นชาวบ้านในตาบลอา่ งหนิ ซ่งึ เลง็ เห็นวา่ ดนตรีไทยของไทยเราไดค้ ่อย ๆ ศนู ย์ หายไปในบ้านเราไม่มีใครสืบทอดย่ิงเยาวชนรุน่ ใหม่ยิ่งไม่ค่อยสนใจ บงั เอิญมีเพ่อื นไดแ้ นะนาชกั พาไปฝึก ดนตรีไทยซ่งึ นายชวน ไดม้ ใี จรกั ในดนตรไี ทยอยู่แลว้ กร็ ับปากกับเพอ่ื นและสงิ่ ทนี่ ายชวนชอบคือระนาด จึงได้ ฝกึ ฝนจนชานาญ เลยไดเ้ ขา้ ร่วมวงปพ่ี าทย์มอญชอ่ื วา่ ช. ศิษย์ชวนบรรเลง และไดต้ รี ะนาดบรรเลงงานต่างๆ ในวงป่พี าทย์มาต้งั แต่ปี พ.ศ.2510 เป็นตน้ มาถึงปัจจุบนั นี้ จดุ เดน่ ของภมู ิปัญญาท้องถ่ิน -ซึ่งเปน็ การสบื ทอดในด้านศลิ ปะ วัฒนธรรม ประเพณี ของไทยเราใหล้ ูกหลานและคนรุ่นได้รู้จัก เครอ่ื งดนตรีไทยยังมีความมงุ่ ม่นั ในส่งิ ทตี่ นเองรกั จนประสบความสาเรจ็ และพึ่งตนเองเป็นอาชพี ได้ในการเปน็ แนวทางในการดาเนนิ ชีวิตตอ่ ไป รายละเอียดของภมู ปิ ัญญาท้องถน่ิ - เป็นการนาศิลปวฒั นธรรมดา้ นดนตรี มาสบื ต่อใหค้ นรุน่ หลงั รปู แบบและลักษณะการถา่ ยทอด การประชาสมั พันธ์ เผยแพรภ่ ูมิปัญญาทอ้ งถิน่ มกี ารเผยแพรผ่ ่านสอื่ มวลชนและสอื่ อ่นื อยา่ งแพร่หลาย มกี ารดูงานจากบุคคลภายนอก จานวน ........ คร้ัง จานวน........คน มกี ารนาไปใช้ อน่ื ๆ (ระบุ) ลักษณะของภูมิปญั ญาท้องถิ่น การพัฒนาตอ่ ยอดภมู ปิ ัญญาให้เป็นนวตั กรรม คณุ ค่า (มลู ค่า) และ ความภาคภมู ใิ จ ภมู ิปญั ญาท้องถิ่น/นวัตกรรมที่คดิ ค้นขึน้ มาใหม่ ภมู ิปัญญาท้องถ่ินดง้ั เดิมไดร้ บั การถา่ ยทอดมาจาก ภมู ปิ ัญญาท้องถิ่นท่ไี ด้พฒั นาและตอ่ ยอด

5 แบบเดมิ คอื มีการนาเคร่ืองดนตรรี ะนาด มาเป็นศิลปะในการแสดง การพัฒนาตอ่ ยอดคือ การนาดนตรีประเภทอืน่ ๆ มาปรับใช้ร่วมกบั การแสดงศลิ ปะทางดนตรีรว่ มกัน เจ้าของภูมปิ ัญญา นายชวน รูปทอง (เจา้ ของภูมปิ ญั ญา ดา้ นดนตรี)

6 รปู ภาพภูมปิ ญั ญา

7 แบบบันทกึ ชุดข้อมูลคลงั ปญั ญา-ภมู ปิ ญั ญาท้องถิ่น ตาบลอา่ งหิน อาเภอปากท่อ จังหวัดราชบรุ ี ชื่อภมู ปิ ัญญา การเพาะเห็ดฟาง ชอื่ นายบญุ เสรมิ นามสกุล มนามยั นอ้ ย วันเดอื นปเี กดิ 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2505 ทอ่ี ยู่ปัจจุบนั (ที่สามารถติดตอ่ ได)้ บ้านเลขที่ 63 หมู่ท่ี 4 ตาบล อ่างหนิ อาเภอ ปากท่อ จงั หวัด ราชบรุ ี รหสั ไปรษณยี ์ 70140 โทรศพั ท์ 098-3933579 ความเปน็ มาของบุคคลคลังปัญญา นายบญุ เสรมิ มนามยั น้อย เปน็ ผู้หนงึ่ ทไ่ี ด้นาปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งของพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยูห่ วั ใน รชั กาลท่ี 9 ที่จะช่วยเหลือผู้ประกอบอาชีพในภาคเกษตรกรต้ังแตเ่ กดิ วิกฤตการณ์ทาง เศรษฐกจิ เพ่ือความกินดีทีอยู่ดีและคุณภาพชวี ติ ทดี่ ขี องพสกนกิ รชาวไทยและพระราชทานไว้ในโอกาสต่าง ๆ ล้วนแลว้ แตเ่ ปน็ แนวทางในการดาเนนิ ชวี ิต บนความพอเพยี ง พอดีและเปน็ ภมู ิค้มุ กนั แก่ชีวิต โดยนาหลกั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียงมาเป็นแนวทางในการดาเนนิ ชีวิต ซึง่ นายบญุ เสริม มนามัยน้อย เป็นเกษตรกรใน พ้นื ท่ีอ่างหิน ได้นาปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียงมาใช้ดาเนินชวี ิตด้วยการเพาะเห็ดฟาง เริ่มแรกนายบุญ เสรมิ ไดล้ องผิดลองถูกทาใหเ้ กิดหนีส้ นิ มากมายแตก่ ็ไม่ลดละความพยายามทจี่ ะเพาะเหด็ ต่อไป ในที่สุดก็ ประสบความสาเร็จจนได้ท่ตี ้ังใจไว้สามารถดารงชวี ติ อยู่ในพ้ืนที่ของตนเองที่ให้ผลผลติ ออกมาดีและได้ทา กาไรมาเลยี้ งครอบครวั และทาเปน็ ธรุ กิจสง่ ขายมาทกุ วันนี้ จดุ เด่นของภูมิปัญญาท้องถิ่น - ซึ่งเป็นการนาปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงด้านขยันอดทนอตุ สาหะมคี วามมงุ่ มั่นสามารถไม่ย่อท้อต่อ อปุ สรรคต่าง ๆจนประสบความสาเร็จ รายละเอียดของภมู ปิ ัญญาท้องถ่ิน - ความเปน็ อย่แู บบพอเพียง พอประมาณ และมเี หตผุ ล รูปแบบและลกั ษณะการถา่ ยทอด การประชาสัมพนั ธ์ เผยแพร่ภมู ปิ ัญญาท้องถ่นิ มีการเผยแพรผ่ า่ นสือ่ มวลชนและสอื่ อ่ืนอย่างแพรห่ ลาย มกี ารดูงานจากบุคคลภายนอก จานวน ........ ครง้ั จานวน........คน มีการนาไปใช้ อนื่ ๆ (ระบุ) ลกั ษณะของภมู ิปัญญาท้องถ่ิน การพฒั นาตอ่ ยอดภมู ปิ ัญญาใหเ้ ปน็ นวัตกรรม คณุ คา่ (มลู ค่า) และ ความภาคภมู ิใจ ภมู ิปญั ญาท้องถ่ิน/นวตั กรรมท่ีคิดคน้ ข้นึ มาใหม่ ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้ังเดิมไดร้ ับการถา่ ยทอดมาจาก ภูมปิ ัญญาท้องถิ่นท่ีได้พฒั นาและต่อยอด

8 แบบเดิม คือ เคยปลูกผักสวนครวั แตร่ ายไดไ้ ม่ดแี ละดแู ลยาก และพน้ื ที่ในการปลูกผักสวนครวั สภาพ อากาศแหง้ แล้งจึงทาให้ผลติ ผลไมด่ ีเทา่ ทคี่ วร การพฒั นาตอ่ ยอดคือ การเพาะเห็ดฟางเพมิ่ ขนึ้ เพอ่ื เพมิ่ รายได้ให้กับครอบครัว และคนในชุมชน เจา้ ของภมู ปิ ัญญา นายบญุ เสรมิ มนามัยน้อย (เจ้าของภูมปิ ัญญา เพาะเห็ดฟาง)

9 ภาพภมู ิปญั ญา

ที่ปรึกษา คณะผ้จู ดั ทา 1.นางสาวดารตั น์ กาญจนาภา 2.นางสาวชาลนิ ี ดารา ผ้อู านวยการสานักงาน กศน. จังหวดั ราชบุรี ครู รักษาการในตาแหน่ง ผอ.กศน. อาเภอปากท่อ รา่ ง/เรยี บเรยี งและจัดพิมพ์ ครู กศน.ตาบลอ่างหิน นายสุพจน์ ปญั จนนท์