ก.พ.63 ภูมิปัญญาท้องถิ่น ต.วังมะนาว อ.ปากท่อ จ.ราชบุรี

คำนำ ด้วย กศน.ตำบลวังมะนำว ได้ดำเนินกำรจัดทำภูมิปัญญำในท้องถ่ิน ให้กับประชำชนในพ้ืนท่ี ตำบลวังมะนำว เพ่ือเพิ่มพนู ควำมรู้และทักษะในกำรดำเนนิ ชีวิตแบบพอเพียง สำมำรถเรียนรู้และฝึกฝนไดท้ ง้ั จำกกำรศึกษำด้วยตนเอง และได้รับกำรถ่ำยทอดจำกผู้อ่ืน กำรนำภูมิปัญญำมำเผยแพร่เพ่ือให้ประชำชนใน พื้นที่ได้นำไปใช้และเรียนรเู้ พื่อเพิ่มอำชีพ และประสบกำรณ์ให้กับตนเองและครอบครัว ให้มีกำรเจริญเติบโต อยำ่ งต่อเนือ่ งและเก้ือกูลในกำรผลิตซึ่งกนั และกนั โดยกำรใช้ทรัพยำกรทมี่ อี ยใู่ ห้เกิดประโยชน์และไม่มีสำรพิษ เช่น นำ้ ดิน แสงแดดอย่ำงเหมำะสม เกดิ ประโยชน์สงู สดุ มคี วำมสมดุล ของสภำพแวดลอ้ มอยำ่ งต่อเนื่อง และ เกิดผลในกำรเพ่ิมพนู ควำมอุดมสมบูรณข์ องทรพั ยำกรธรรมชำติดว้ ย กศน.ตำบลวังมะนำว หวงั ว่ำเอกสำรเล่ม นี้คงมปี ระโยชนต์ อ่ ผ้อู ่ำนและผ้ปู ฏบิ ตั งิ ำนตอ่ ไป กศน.ตำบลวงั มะนำว กุมภำพนั ธ์ 2563

สำรบญั หนำ้ คำนำ 1 สำรบญั 4 กศน.ตำบลวงั มะนำว 7 -ภมู ิปัญญำทอ้ งถนิ่ นำงสำยฝน คนนอ้ ย -ภูมิปัญญำทอ้ งถิ่น นำงจำรัส เจียมโพธิ์ -ภูมิปญั ญำทอ้ งถน่ิ นำยประยงค์ เพยี รดี คณะผจู้ ดั ทำ

1 แบบบนั ทกึ ชดุ ขอ้ มลู คลงั ปญั ญำ-ภมู ปิ ญั ญำทอ้ งถนิ่ ตำบลวงั มะนำว อำเภอปำกทอ่ จงั หวัดรำชบรุ ี ชื่อภมู ปิ ญั ญำ กำรเยบ็ ผ้ำ ชอ่ื นำงสำยฝน นำมสกลุ คนนอ้ ย วนั เดอื นปเี กดิ 26 พฤษภำคม พ.ศ. 2516 ทอ่ี ยปู่ จั จบุ นั (ทสี่ ำมำรถตดิ ตอ่ ได)้ บำ้ นเลขที่ 7 หมูท่ ่ี 3 ตำบลวงั มะนำว อำเภอปำกทอ่ จังหวดั รำชบรุ ี รหัสไปรษณยี ์ 70140 โทรศพั ท์ 091-8509549 Facebook saifon konnoi ควำมเปน็ มำของบคุ คลคลงั ปญั ญำ นำงสำยฝน คนน้อยเป็นคนชอบเรียนรู้ และสนใจในเรื่องของกำรเย็บผ้ำ ไม่ว่ำจะเป็นกำรเย็บ กระเปำ๋ ผำ้ ด้วยมอื เมือ่ มโี อกำสทเ่ี กี่ยวกบั กำรเยบ็ ผำ้ และงำนอำชีพอืน่ ๆจะช่วยเหลือคนในชุมชน อีกท้งั เป็น วทิ ยำกรสอนกำรเย็บกระเป๋ำผ้ำด้วยมือ เยบ็ หนำ้ กำกอนำมยั ในชุมชนตำบลวงั มะนำวและตำบลใกล้เคียงอีก ดว้ ย จดุ เดน่ ของภมู ปิ ญั ญำทอ้ งถน่ิ - มีควำมคิดริเริ่มสร้ำงสรรค์ในกำรประยกุ ต์กำรเย็บผ้ำ รำยละเอยี ดของภมู ปิ ญั ญำทอ้ งถน่ิ -เปน็ ผใู้ ห้ควำมรู้ และกำรถ่ำยทอดองคค์ วำมรูก้ ำรทำงำนกำรวำงแผนรวมไปถงึ กำรปฏิบัติงำน และกำรเขยี น รปู แบบและลกั ษณะกำรถำ่ ยทอด กำรประชำสมั พนั ธ์ เผยแพรภ่ มู ปิ ญั ญำทอ้ งถนิ่ ยังไม่เคยมีกำรเผยแพร่/ใชเ้ ฉพำะบุคคล  เคยเผยแพร่เฉพำะในชมุ ชน มีกำรเผยแพร่ผ่ำนสือ่ มวลชนและสือ่ อ่ืนอย่ำงแพร่หลำย มกี ำรดงู ำนจำกบุคคลภำยนอก จำนวน ........ ครัง้ จำนวน........คน มกี ำรนำไปใช้ อ่ืนๆ (ระบ)ุ ลกั ษณะของภมู ปิ ญั ญำทอ้ งถนิ่ กำรพฒั นำตอ่ ยอดภมู ปิ ญั ญำใหเ้ ปน็ นวตั กรรม คณุ คำ่ (มลู คำ่ ) และ ควำมภำคภมู ใิ จ ภูมิปญั ญำทอ้ งถ่ิน/นวัตกรรมทค่ี ิดค้นขนึ้ มำใหม่ ภูมปิ ัญญำท้องถน่ิ ดั้งเดมิ ได้รบั กำรถ่ำยทอดมำจำก  ภมู ิปญั ญำท้องถ่ินท่ีได้พัฒนำและต่อยอด

2 แบบเดมิ คอื นำงสำยฝน คนนอ้ ยเป็นคนชอบเรียนรู้ และสนใจในเรื่องของกำรเยบ็ ผ้ำ ไม่วำ่ จะ เปน็ กำรเย็บกระเป๋ำผำ้ ดว้ ยมอื หรือกำรเยบ็ ผ้ำแบบตำ่ ง ๆ การพฒั นาตอ่ ยอดคือ เม่ือมีโอกำสท่ีเกี่ยวกับกำรเย็บผ้ำและงำนอำชีพอน่ื ๆจะช่วยเหลือคน ในชุมชน อีกท้ังเป็นวิทยำกรสอนกำรเย็บกระเป๋ำผ้ำด้วยมือ เย็บหน้ำกำกอนำมัยในชุมชนตำบลวังมะนำว และตำบลใกล้เคียงอกี ดว้ ย เจำ้ ของภมู ิปญั ญำ ชอ่ื นำงสำยฝน คนนอ้ ย กำรเยบ็ ผำ้ นำงสำยฝน คนน้อยเป็นคนชอบเรียนรู้ และสนใจในเรื่องของกำรเย็บผ้ำ ไม่ว่ำจะเป็นกำรเย็บ กระเป๋ำผำ้ ด้วยมอื เมื่อมีโอกำสท่ีเกย่ี วกบั กำรเยบ็ ผ้ำและงำนอำชพี อื่น ๆจะช่วยเหลือคนในชมุ ชน อีกทั้งเป็น วทิ ยำกรสอนกำรเย็บกระเป๋ำผ้ำดว้ ยมือ เย็บหนำ้ กำกอนำมัยในชมุ ชนตำบลวังมะนำวและตำบลใกล้เคียงอีก ด้วย

3

4 แบบบนั ทกึ ชดุ ขอ้ มลู คลงั ปญั ญำ-ภมู ิปญั ญำทอ้ งถน่ิ ตำบลวงั มะนำว อำเภอปำกทอ่ จงั หวดั รำชบรุ ี ช่ือภมู ิปัญญา การทานา้ สม้ ควนั ไม้ ชอ่ื นำงจำรสั นำมสกุล เจียมโพธิ์ วนั เดอื นปีเกดิ 9 ธันวำคม พ.ศ. 2505 ที่อยปู่ จั จบุ นั (ทส่ี ำมำรถตดิ ตอ่ ได)้ บ้ำนเลขที่ 18/1 หมู่ที่ 6 ตำบล วังมะนำว อำเภอ ปำกท่อ จังหวัด รำชบุรี รหสั ไปรษณยี ์ 70140 โทรศพั ท์ 091-2268203 ควำมเปน็ มำของบคุ คลคลงั ปญั ญำ นำงจำรัส เจียมโพธิ์ มีอำชีพเกษตรกรเป็นเวลำนำนกว่ำสิบปี และเคยเข้ำรับกำรอบรม เกย่ี วกบั โครงกำรหลักปรัชญำเศรษฐกิจพอเพียง ไดม้ กี ำรทดลองทำน้ำส้มควนั ไม้ นำงจำรสั เจยี มโพธเ์ิ ห็นว่ำ นำมำใชป้ ระโยชน์มนกำรดำรงชีวิตได้ จงึ ได้ทำนำ้ สม้ ควันไมม้ ำใช้เพื่อกำรเกษตร ใช้ในกำรกำจัดแมลง กำจัด หนอน ศัตรูขำ้ ว กำจัดวชั พืชต่ำง ๆ ทำไว้ใช้ในครัวเรอื น จดุ เดน่ ของภมู ิปัญญำทอ้ งถ่ิน - มคี วำมคดิ รเิ รม่ิ สร้ำงสรรคใ์ นกำรประยุกตก์ ำรทำนำ้ สม้ ควนั ไม้ รำยละเอยี ดของภมู ปิ ญั ญำทอ้ งถน่ิ นำวัตถดุ ิบในทอ้ งถนิ่ มำแปรรูปผลผลิตเป็นน้ำส้มควันไม้ รปู แบบและลกั ษณะกำรถำ่ ยทอด กำรประชำสมั พนั ธ์ เผยแพรภ่ มู ปิ ญั ญำทอ้ งถนิ่ ยงั ไมเ่ คยมีกำรเผยแพร่/ใชเ้ ฉพำะบคุ คล  เคยเผยแพร่เฉพำะในชมุ ชน มกี ำรเผยแพร่ผ่ำนส่อื มวลชนและสือ่ อื่นอยำ่ งแพร่หลำย มกี ำรดูงำนจำกบุคคลภำยนอก จำนวน ........ คร้งั จำนวน........คน มกี ำรนำไปใช้ อน่ื ๆ (ระบ)ุ ลักษณะของภมู ปิ ญั ญำทอ้ งถน่ิ กำรพฒั นำตอ่ ยอดภมู ปิ ญั ญำใหเ้ ปน็ นวตั กรรม คณุ คำ่ (มลู คำ่ ) และ ควำมภำคภมู ใิ จ ภูมปิ ัญญำทอ้ งถ่ิน/นวัตกรรมทค่ี ิดคน้ ขึ้นมำใหม่ ภูมิปัญญำท้องถนิ่ ด้ังเดิมได้รบั กำรถำ่ ยทอดมำจำก  ภูมปิ ัญญำท้องถ่นิ ที่ได้พฒั นำและตอ่ ยอด

5 แบบเดมิ คอื นำงจำรสั เจียมโพธิ์ มอี ำชีพเกษตรกรเปน็ เวลำนำนกวำ่ สบิ ปี และเคยเข้ำรบั กำรอบรม เกยี่ วกับโครงกำรหลกั ปรชั ญำเศรษฐกิจพอเพียง ไดม้ กี ำรทดลองทำน้ำส้มควนั ไม้ กำรพฒั นำตอ่ ยอดคอื นำงจำรัส เจียมโพธ์ิ เห็นวำ่ นำมำใชป้ ระโยชนม์ นกำรดำรงชีวติ ได้ จงึ ไดท้ ำนำ้ ส้ม ควันไม้มำใช้เพ่ือกำรเกษตร ใชใ้ นกำรกำจดั แมลง กำจดั หนอน ศตั รูข้ำว กำจัดวชั พืชตำ่ ง ๆ ทำไว้ใช้ใน ครัวเรอื น เจำ้ ของภมู ิปญั ญำ ชอ่ื นำงจำรสั เจยี มโพธ์ิ กำรทำนำ้ สม้ ควนั ไม้ นำงจำรัส เจียมโพธ์ิ มีอำชีพเกษตรกรเป็นเวลำนำนกว่ำสิบปี และเคยเข้ำรับกำรอบรมเกี่ยวกับ โครงกำรหลักปรัชญำเศรษฐกิจพอเพียง ไดม้ กี ำรทดลองทำน้ำส้มควนั ไม้ นำงจำรสั เจยี มโพธเ์ิ ห็นวำ่ นำมำใช้ ประโยชน์มนกำรดำรงชีวิตได้ จึงได้ทำน้ำส้มควันไมม้ ำใช้เพื่อกำรเกษตร ใช้ในกำรกำจัดแมลง กำจัดหนอน ศัตรขู ำ้ ว กำจัดวชั พชื ต่ำง ๆ ทำไว้ใชใ้ นครัวเรือน

6

7 แบบบนั ทกึ ชดุ ขอ้ มลู คลงั ปญั ญำ-ภมู ปิ ญั ญำทอ้ งถนิ่ ตำบลวงั มะนำว อำเภอปำกทอ่ จงั หวดั รำชบรุ ี ชื่อภมู ปิ ญั ญำ กำรปลูกพืชแบบผสมผสำน ข้อมูลพ้ืนฐำน รำยบุคคล เจำ้ ของภูมิปญั ญำทอ้ งถนิ่ /บคุ คลคลงั ปัญญำ ชือ่ นำยประยงค์ เพียรดี วนั เดอื นปเี กดิ 15 กมุ ภำพนั ธ์ พ.ศ. 2514 ท่ีอยปู่ จั จบุ นั (ทส่ี ำมำรถตดิ ตอ่ ได)้ บ้ำนเลขท่ี 135 หมู่ท่ี 7 ตำบล วงั มะนำว อำเภอปำกทอ่ จงั หวัดรำชบรุ ี รหัสไปรษณยี ์ 70140 โทรศพั ท์ 0857039658 Facebook: ประยงค์ เพียรดี ควำมเปน็ มำของบคุ คลคลงั ปญั ญำ นำยประยงค์ เพียรดี อยู่บ้ำนเลขที่ 135 หมู่ที่ 7 ตำบลวังมะนำว อำเภอปำกท่อ จังหวัดรำชบุรี ปัจจุบันเปน็ ผ้ใู หญบ่ ้ำนหมทู่ ี่ 7 ตำบลวงั มะนำว เป็นอกี หน่งึ บุคคลทส่ี นใจในกำรทำเกษตร ปลูกทั้งพชื ผักสวน ครัว เช่น พรกิ ข่ำ ตะไคร้ มะนำว และผลไมอ้ ่ืน ๆ อกี มำกมำย นำยประยงค์ เพยี รดไี ด้นำสง่ิ ที่ตนเองประสบ ควำมสำเร็จมำเผยแพร่ให้กับประชำชนในตำบลวังมะนำว และพื้นที่ใกล้เคียงให้ประชำชนท่ีทำกำรเกษตร เพอ่ื ให้เกษตรกรสำมำรถดำรงชวี ิตอย่ใู นพน้ื ทข่ี องตนเอง อันเปน็ แนวทำงกำรพฒั นำกำรเกษตรแบบพึ่งตนเอง โดยกำรผสมผสำนกิจกรรมพชื สตั ว์ ให้เกิดกำรพฒั นำแบบย่ังยนื จดุ เดน่ ของภมู ปิ ญั ญำท้องถ่ิน - ความเป็นอย่แู บบพอเพยี ง พอประมาณ และมีเหตุผล รำยละเอยี ดของภมู ปิ ญั ญำทอ้ งถนิ่ - ความเป็นอยูแ่ บบพอเพียง พอประมาณ และมเี หตผุ ล รปู แบบและลกั ษณะกำรถำ่ ยทอด กำรประชำสมั พนั ธ์ เผยแพรภ่ มู ปิ ญั ญำทอ้ งถนิ่ ยังไมเ่ คยมีกำรเผยแพร่/ใช้เฉพำะบุคคล  เคยเผยแพรเ่ ฉพำะในชุมชน มีกำรเผยแพรผ่ ่ำนส่ือมวลชนและส่อื อ่ืนอย่ำงแพร่หลำย มีกำรดงู ำนจำกบุคคลภำยนอก จำนวน ........ ครง้ั จำนวน........คน มีกำรนำไปใช้ อน่ื ๆ (ระบ)ุ

8 ลกั ษณะของภมู ปิ ญั ญำทอ้ งถนิ่ กำรพฒั นำตอ่ ยอดภมู ปิ ญั ญำใหเ้ ปน็ นวตั กรรม คณุ คำ่ (มลู คำ่ ) และ ควำมภำคภมู ใิ จ ภูมปิ ัญญำทอ้ งถ่นิ /นวตั กรรมที่คิดค้นขนึ้ มำใหม่ ภูมปิ ัญญำท้องถ่ินดัง้ เดมิ ไดร้ บั กำรถ่ำยทอดมำจำก  ภูมิปญั ญำทอ้ งถนิ่ ท่ไี ด้พัฒนำและต่อยอด แบบเดมิ คอื นำยประยงค์ เพียรดี อยู่บำ้ นเลขที่ 135 หม่ทู ี่ 7 ตำบลวังมะนำว อำเภอปำกท่อ จังหวดั รำชบรุ ี ปจั จบุ ันเป็นผู้ใหญบ่ ำ้ นหมทู่ ่ี 7 ตำบลวังมะนำว เปน็ อกี หน่งึ บคุ คลท่สี นใจในกำรทำเกษตร ปลูกทั้งพชื ผักสวนครวั เชน่ พรกิ ข่ำ ตะไคร้ มะนำว และผลไมอ้ นื่ ๆ อกี มำกมำย กำรพัฒนำต่อยอดคือ มำกมำย นำยประยงค์ เพียรดีได้นำส่ิงที่ตนเองประสบควำมสำเร็จมำ เผยแพร่ให้กับประชำชนในตำบลวงั มะนำว และพื้นทีใ่ กล้เคียงใหป้ ระชำชนที่ทำกำรเกษตร เพื่อให้เกษตรกร สำมำรถดำรงชีวิตอยู่ในพื้นที่ของตนเอง อันเป็นแนวทำงกำรพัฒนำกำรเกษตรแบบพ่ึงตนเองโดยกำร ผสมผสำนกจิ กรรมพืช สตั ว์ ให้เกิดกำรพัฒนำแบบยัง่ ยืน เจำ้ ของภมู ิปญั ญำ ชอื่ นำยประยงค์ เพยี รดี กำรปลกู พชื แบบผสมผสำน นำยประยงค์ เพียรดี อยู่บ้ำนเลขที่ 135 หมู่ที่ 7 ตำบลวังมะนำว อำเภอปำกท่อ จังหวัดรำชบุรี ปจั จบุ ันเปน็ ผใู้ หญบ่ ้ำนหมทู่ ่ี 7 ตำบลวังมะนำว เปน็ อกี หน่ึงบคุ คลทส่ี นใจในกำรทำเกษตร ปลูกท้งั พืชผกั สวน ครวั เช่น พรกิ ขำ่ ตะไคร้ มะนำว และผลไมอ้ ื่น ๆ อีกมำกมำย นำยประยงค์ เพยี รดีได้นำสง่ิ ทตี่ นเองประสบ ควำมสำเร็จมำเผยแพร่ให้กับประชำชนในตำบลวังมะนำว และพ้ืนท่ีใกล้เคียงให้ประชำชนที่ทำกำรเกษตร เพอ่ื ใหเ้ กษตรกรสำมำรถดำรงชีวิตอยู่ในพืน้ ที่ของตนเอง อันเป็นแนวทำงกำรพัฒนำกำรเกษตรแบบพง่ึ ตนเอง โดยกำรผสมผสำนกจิ กรรมพชื สตั ว์ ใหเ้ กดิ กำรพฒั นำแบบยัง่ ยนื

9

ที่ปรกึ ษำ คณะผจู้ ดั ทำ 1.นำงสำวดำรตั น์ กำญจนำภำ 2.นำงสำวชำลินี ดำรำ ผู้อำนวยกำรสำนกั งำน กศน. จงั หวัดรำชบรุ ี ครู รำ่ ง/เรยี บเรยี งและจดั พมิ พ์ นำงสำวฐิตำภำ แก้วพลำย ครู กศน.ตำบลวงั มะนำว