พ.ย.62 ภูมิปัญญาท้องถิ่น ต.วันดาว อ.ปากท่อ จ.ราชบุรี

ทำเนยี บภมู ิปญั ญำทอ้ งถิน่ ตำบลวันดำว อำเภอปำกท่อ จงั หวดั รำชบรุ ี ประจำเดอื น พฤศจกิ ำยน ๒๕๖๒ ศูนย์กำรศึกษำนอกระบบและกำรศกึ ษำตำมอัธยำศัยอำเภอปำกท่อ สำนักงำนสง่ เสริมกำรศกึ ษำนอกระบบและกำรศกึ ษำตำมอัธยำศัยจังหวัดรำชบุรี สำนักงำนส่งเสริมกำรศึกษำนอกระบบและกำรศกึ ษำตำมอธั ยำศยั สำนกั งำนปลดั กระทรวงศกึ ษำธกิ ำร กระทรวงศึกษำธิกำร

คำนำ ด้วย กศน.ตำบลวันดำว ได้ดำเนินกำรจัดทำภูมิปัญญำในท้องถ่ิน ให้กับประชำชนในพื้นท่ี ตำบลวันดำว เพ่ือเพิ่มพูนควำมรู้และทักษะในกำรดำเนินชีวิตแบบพอเพียง สำมำรถเรียนรู้และฝึกฝนได้ทั้ง จำกกำรศึกษำด้วยตนเอง และได้รับกำรถ่ำยทอดจำกผู้อ่ืน กำรนำภูมิปัญญำมำเผยแพร่เพื่อให้ประชำชนใน พืน้ ทไ่ี ด้นำไปใช้และเรียนรูเ้ พื่อเพิม่ อำชพี และประสบกำรณ์ให้กับตนเองและครอบครัว ให้มีกำรเจริญเติบโต อย่ำงต่อเนื่องและเก้ือกูลในกำรผลิตซ่ึงกันและกัน โดยกำรใช้ทรัพยำกรท่ีมีอยู่ให้เกิดประโยชน์และไม่มี สำรพิษเช่น น้ำ ดิน แสงแดดอย่ำงเหมำะสม เกิดประโยชน์สูงสุด มีควำมสมดุล ของสภำพแวดล้อมอย่ำง ต่อเน่อื ง และเกิดผลในกำรเพม่ิ พูนควำมอุดมสมบูรณ์ของทรัพยำกรธรรมชำตดิ ้วย กศน.ตำบลวนั ดำว หวงั ว่ำเอกสำรเลม่ นี้คงมีประโยชนต์ อ่ ผอู้ ่ำนและผปู้ ฏิบตั ิงำนตอ่ ไป กศน.ตำบลวนั ดำว พฤศจกิ ำยน 2562

สำรบัญ คำนำ หนำ้ สำรบัญ 1 ภมู ปิ ัญญำท้องถน่ิ นำงนงเยำว์ ยืนยง 3 ภมู ปิ ัญญำท้องถิน่ นำยสมบตั ิ มั่นคง 6 ภูมปิ ัญญำท้องถนิ่ นำยสุเมธ ขนุ นชุ คณะผู้จดั ทำ

1 แบบบนั ทึกชดุ ขอ้ มูลคลังปญั ญำ-ภมู ปิ ญั ญำทอ้ งถน่ิ ตำบลวันดำว อำเภอปำกทอ่ จังหวดั รำชบุรี ชือ่ ภมู ิปัญญำ กำรทำขนมทองมว้ น สำขำของภูมปิ ัญญำทอ้ งถ่นิ สำขำกองทุนและธุรกิจชมุ ชน ข้อมูลพนื้ ฐำน รำยบุคคล เจ้ำของภมู ิปัญญำทอ้ งถิ่น ช่ือ นำงนงเยำว์ นำมสกุล ยืนยง วนั เดือนปเี กดิ 24 พฤศจิกำยน 2504 ท่ีอยปู่ จั จบุ นั (ทีส่ ำมำรถติดต่อได้) บำ้ นเลขที่ หมทู่ ี่ 15 หมูท่ี 1 ตำบล วันดำว อำเภอ ปำกท่อ จังหวดั รำชบุรี รหสั ไปรษณีย์ 70140 โทรศัพท์ 082 9342816 ควำมเป็นมำของบุคคลคลงั ปัญญำ กำรทำขนมทองมว้ น เปน็ ภมู ิปญั ญำจำกำรเรยี นรู้ในชุมชน และครอบครัว เพรำะแต่เดิม กำรทำ ขนมทองมว้ น เป็นสินคำ้ โอทอป ในตำบลวนั ดำว ต่อมำได้เลิกกิจกำรไป เน่อื งจำกกำรประกอบอำชีพของแต่ ละบุคคล เปน็ คลังปัญญำของคนในชมุ ชนแตด่ ง้ั เดิม ของท้องถ่ิน โดยไดส้ รำ้ งอำชพี ขึน้ มำ โดยปรบั ปรงุ รสชำด และสว่ นผสมทีแ่ น่นอน มีควำมอร่อย เพมิ่ รสชำติท่ีหลำกหลำย เพมิ่ สมุนไพร โดยเพิ่ม กำแฟ ชำเขยี ว กลว้ ย หอม ซ่ึงสำมำรถจัดจำหนำ่ ย ได้หลำยขนำด และได้มีกำรสัง่ และสง่ ทว่ั ไป ในเขตอำเภอปำกท่อ และ ข้ำงเคียง แปรรูปผลผลติ ทำงกำรเกษตร เปน็ กลไกกำรป้องกนั กำรลน้ ตลำดของผลิตผลสด ซ่งึ ช่วยยกระดับ รำคำผลิตผล ไมใ่ ห้ตกตำ่ เพ่ิมมูลค่ำของผลติ ผลทำงกำรเกษตรโดยนำมำแปรรปู กำรส่งเสรมิ ใหผ้ ลิตภัณฑ์ แปรรูปอำหำรให้เปน็ ที่ยอมรับ และสำมำรถขยำยตลำดกำรค้ำ จะช่วยเพมิ่ พนู รำยได้ให้แก่ครอบครวั และ ชุมชนเป็นอย่ำงดี จดุ เดน่ ของภมู ิปัญญำท้องถิ่น เปน็ กำรทำวัสดทุ ใ่ี หมแ่ ละสด ในกำรทำขนม ทำสดและใหม่ทุกวัน และเพม่ิ รสชำติที่ หลำกหลำย ในกำรจัดจำหน่ำย รำยละเอยี ดของภูมิปัญญำท้องถ่นิ (ลกั ษณะภูมิปัญญำ/รูปแบบ/วิธีกำร/เทคนิคท่ใี ช/้ ภำพถำ่ ยหรอื ภำพวำด ประกอบ/พัฒนำกำรของผลิตภัณฑ์หรือผลงำน/กระบวนกำรสรำ้ งภมู ิปญั ญำ/ลักษณะกำรใช้ประโยชนจ์ ำก ภูมิปญั ญำที่เกิดข้นึ ฯลฯ) รปู แบบและลกั ษณะกำรถำ่ ยทอด กำรประชำสัมพนั ธ์ เผยแพรภ่ มู ปิ ัญญำท้องถน่ิ ยังไมเ่ คยมกี ำรเผยแพร่/ใช้เฉพำะบุคคล เคยเผยแพร่เฉพำะในชุมชน มีกำรเผยแพร่ผำ่ นส่อื มวลชนและสื่ออ่นื อย่ำงแพรห่ ลำย มกี ำรดูงำนจำกบุคคลภำยนอก จำนวน ........ คร้งั จำนวน........คน มีกำรนำไปใช้ อ่ืนๆ (ระบุ)

2 ลักษณะของภมู ิปัญญำทอ้ งถิ่น กำรพัฒนำตอ่ ยอดภูมิปญั ญำให้เปน็ นวัตกรรม คณุ ค่ำ (มลู ค่ำ) และ ควำมภำคภมู ใิ จ ภูมปิ ัญญำท้องถิ่น/นวตั กรรมทคี่ ดิ คน้ ข้ึนมำใหม่ ภมู ปิ ัญญำท้องถ่ินดง้ั เดิมได้รบั กำรถ่ำยทอดมำจำก ภูมปิ ัญญำทอ้ งถ่ินท่ีได้พฒั นำและตอ่ ยอด เคยเผยแพร่ในชุมชนและนอกชมุ ชนในกำรเป็นวทิ ยำกรใหก้ ลุม่ สตรีแม่บำ้ นอำเภอปำกท่อ ลกั ษณะของภูมปิ ัญญำท้องถิ่น กำรพัฒนำต่อยอดภมู ิปัญญำใหเ้ ป็นนวัตกรรม คุณคำ่ (มูลค่ำ) และ ควำม ภำคภูมใิ จ 2 เจำ้ ของภูมปิ ัญญำ ชือ่ นำงนงเยำว์ ยืนยง

แบบบนั ทกึ ชดุ ขอ้ มลู คลังปญั ญำ-ภมู ิปัญญำท้องถนิ่ 3 ตำบลวนั ดำว อำเภอปำกทอ่ จังหวัดรำชบุรี 3 ชือ่ ภมู ปิ ัญญำ กำรทำกล้วยหกั มกุ ฉำบ สำขำของภูมิปญั ญำท้องถน่ิ ด้ำนพำณิชย์และกำรบริกำร ขอ้ มูลพ้นื ฐำน รำยบคุ คล เจ้ำของภูมิปญั ญำ ช่ือ นำยสมบัติ นำมสกลุ ม่นั คง วนั เดอื นปเี กดิ 10 มกรำคม 2514 ท่ีอย่ปู ัจจบุ ัน (ทส่ี ำมำรถติดต่อได้) บำ้ นเลขท่ี 9 หมูท่ี 1 ตำบล วนั ดำว อำเภอ ปำกทอ่ จังหวดั รำชบุรี รหสั ไปรษณยี ์ 70140 โทรศพั ท์ 092-015-9199 ควำมเปน็ มำของบุคคลคลังปัญญำ กำรทำกล้วยหักมกุ ฉำบ เป็นภูมิปญั ญำของคนในชุมชนของบรรพบรุ ุษ ตั้งแตด่ ้ังเดมิ ของท้องถิ่น ท่ี มกี ำรทำขนมเพอื่ กำรเปน็ ถนอมอำหำร และไดเ้ รยี นร้เู พม่ิ เติมจำกกำรศึกษำเรียนร้จู ำกแหล่งตำ่ ง ๆ และ นำมำปรบั ปรงุ กำรทำกลว้ ยฉำบหักมกุ ของกจิ กำรของตนเอง จนสำมำรถเป็นอำชีพเสริมเล้ยี งตนเองไดแ้ ละ ครอบครัว เป็นอำชีพเสรมิ จำกกำรทำงำนประจำ จุดเดน่ ของภูมิปัญญำท้องถ่ิน กำรทำขนมกลว้ ยหักมุกฉำบ ทเี่ ปน็ กำรถนอมอำหำร ที่งำ่ ยและจดั จำหนำ่ ยได้งำ่ ยกนิ เป็น อำหำรวำ่ ง ของขบเคี้ยว ท่ที ำจำกวสั ดุจำกธรรมชำติ สดและใหม่ทุกวนั

4 รูปแบบและลักษณะกำรถ่ำยทอด กำรประชำสัมพันธ์ เผยแพรภ่ ูมิปญั ญำทอ้ งถ่นิ ยงั ไม่เคยมกี ำรเผยแพร่/ใชเ้ ฉพำะบุคคล เคยเผยแพร่เฉพำะในชุมชน มีกำรเผยแพรผ่ ำ่ นสอ่ื มวลชนและส่อื อ่ืนอยำ่ งแพร่หลำย มีกำรดงู ำนจำกบุคคลภำยนอก จำนวน ........ คร้งั จำนวน........คน มกี ำรนำไปใช้ อ่นื ๆ (ระบุ) ลกั ษณะของภมู ิปญั ญำท้องถ่ิน กำรพัฒนำต่อยอดภูมปิ ัญญำให้เป็นนวัตกรรม คณุ ค่ำ (มลู คำ่ ) และ ควำมภำคภมู ิใจ ภูมปิ ัญญำท้องถิ่น/นวัตกรรมทค่ี ิดค้นขึ้นมำใหม่ ภูมิปัญญำท้องถิ่นดั้งเดิมได้รบั กำรถ่ำยทอดมำจำก ภูมปิ ญั ญำท้องถิ่นทไี่ ด้พฒั นำและตอ่ ยอด เคยเผยแพร่ในชมุ ชนในกำรเปน็ วิทยำกรให้กล่มุ สตรีวำ่ งำน ลักษณะของภูมปิ ัญญำท้องถิ่น กำรพัฒนำต่อยอดภมู ิปญั ญำให้เปน็ นวัตกรรม คุณค่ำ (มูลคำ่ ) และ ควำม ภำคภูมิใจ ภมู ปิ ัญญำท้องถน่ิ ดง้ั เดิมได้รับกำรถำ่ ยทอดมำจำกถ่ำยทอดรนุ่ ส่รู ุ่นเปน็ กำรอนรุ ักษ์สืบตอ่ ไป เจ้ำของภมู ปิ ัญญำ ชือ่ นำยสมบัติ ม่ันคง

แบบบันทกึ ชุดข้อมลู คลงั ปญั ญำ-ภมู ิปัญญำท้องถิ่น 5 ตำบลวันดำว อำเภอปำกทอ่ จังหวดั รำชบรุ ี ชอ่ื ภมู ปิ ัญญำ กำรเลย้ี งปลำนลิ สำขำของภูมิปญั ญำทอ้ งถ่นิ ดำ้ นพำณชิ ย์และกำรบรกิ ำร กำรเล้ียงปลำนิล โดยนำยสเุ มธ ขนุ นุช @บ้ำนหนองเสอื ตำบลวันดำว อำเภอปำกท่อ จงั หวัดรำชบุรี การเลยี้ งปลานิล โดย นำยสุเมธ ขุนนุช เปน็ ผูม้ ีควำมรู้ และประสบกำรณ์ จำกกำรประกอบ อำชพี ทีส่ ะสมประสบกำรณ์ มำร่วม 20 ปี เพรำะเป็นอำชพี ดัง้ เดมิ ของครอบครวั เนือ่ งจำกมีพนื้ ท่ี เหมำะสม เปน็ ท่ีรำบลุ่ม อยใู่ กล้แหล่งนำ้ จืด มีน้ำไหลผ่ำนตลอดปี ตลอดจนมสี ภำพดินร่วนปนดินเหนียว กกั เกบ็ นำ้ ได้ดี เหมำะสมเป็นพื้นท่ีในกำรเลย้ี งปลำ ซงึ่ เปน็ อำชีพของคนในชมุ ชน และครัวเรอื น และสำมำรถ ขยำยตลำดกำรคำ้ ไปแหลง่ ชุมชนอื่นได้ดี รูปแบบและลกั ษณะกำรถ่ำยทอด กำรประชำสัมพนั ธ์ เผยแพรภ่ มู ิปญั ญำท้องถิน่ ยังไมเ่ คยมีกำรเผยแพร่/ใช้เฉพำะบุคคล เคยเผยแพร่เฉพำะในชมุ ชน มีกำรเผยแพรผ่ ่ำนสื่อมวลชนและสือ่ อนื่ อย่ำงแพร่หลำย มีกำรดงู ำนจำกบุคคลภำยนอก จำนวน ........ คร้งั จำนวน........คน มกี ำรนำไปใช้ อื่นๆ (ระบุ)

ลกั ษณะของภมู ิปัญญำท้องถิ่น กำรพัฒนำต่อยอดภมู ปิ ญั ญำใหเ้ ปน็ นวัตกรรม คณุ คำ่ (มูลค่ำ) และ ควำมภำคภูมิใจ ภูมิปัญญำท้องถิ่น/นวัตกรรมที่คิดค้นข้ึนมำใหม่ ภมู ปิ ญั ญำท้องถ่ินด้งั เดมิ ได้รับกำรถ่ำยทอดมำจำก ภูมิปัญญำทอ้ งถ่ินทีไ่ ด้พัฒนำและต่อยอด เคยเผยแพร่ในชุมชนในกำรเปน็ วิทยำกรให้กลุม่ สตรวี ่ำงำน ลักษณะของภมู ปิ ญั ญำท้องถิ่น กำรพฒั นำต่อยอดภมู ิปญั ญำให้เปน็ นวัตกรรม คุณคำ่ (มูลคำ่ ) และ ควำม ภำคภมู ิใจ ภูมปิ ญั ญำทอ้ งถิ่นด้งั เดิมไดร้ ับกำรถ่ำยทอดมำจำกถำ่ ยทอดรุ่นสรู่ ุน่ เป็นกำรอนุรักษ์สืบต่อไป 6

ที่ปรกึ ษำ คณะผ้จู ัดทำ 1.นำงสำวดำรัตน์ กำญจนำภำ 2.นำงศริ เิ พ็ญ สงั ขบูรณ์ ผอู้ ำนวยกำรสำนกั งำน กศน. จงั หวดั รำชบุรี 3.นำงสำวชำลินี ดำรำ ผู้อำนวยกำร กศน. อำเภอปำกท่อ ครู บรรณำธิกำร/จดั ทำรปู เลม่ ครู กศน.ตำบลวันดำว นำงวณี ำ แจ้งกระจำ่ ง