สมรรถนะพยาบาลทีเ่ กย่ี วขอ้ งกบั ระบบสารสนเทศ สมรรถนะของพยาบาลสารสนเทศ ระดับที่ 3 นักนวตั กรรมเทคโนโลยสี ารสนเทศ บทบาท 1. ออกแบบ และพัฒนาฐานขอ้ มูลงานวิจยั ทางเทคโนโลยี สารสนเทศสาหรบั พยาบาล 2. เผยแพร่องคค์ วามร้ทู างด้านสารสนเทศทางการพยาบาล 3. ออกแบบเทคโนโลยสี ารสนเทศท่สี นับสนุนพยาบาลในการ สง่ ตอ่ การดูแลผปู้ ่วย 51
สมรรถนะพยาบาลทเ่ี กี่ยวขอ้ งกับระบบสารสนเทศ ตัวอยา่ งการมอบหมายงานของพยาบาลในระดับต่าง ๆ - มีการมอบหมายงานภายในเป็น ITWN (พยาบาลสารสนเทศ ของหน่วยงาน) และ IT (พยาบาลสารสนเทศของกลมุ่ การพยาบาล) - พฒั นาระบบสารสนเทศทางการพยาบาลในระดบั หนวยงาน กล่มุ การพยาบาล โดยเชื่อมโยงกบั งานประกนั คณุ ภาพการพยาบาลหรือ งานคุณภาพการพยาบาล - เชือ่ มโยงระบบสารสนเทศของกล่มุ การพยาบาลกับสารสนเทศ ของ รพ. และกับสารสนเทศทางการพยาบาลของจงั หวดั และของเขต เปน็ เครือข่ายด้านสารสนเทศทางการพยาบาลกบั สานักการพยาบาล 52
สมรรถนะพยาบาลที่เกีย่ วขอ้ งกบั ระบบสารสนเทศ ตวั อยา่ งการมอบหมายงานของพยาบาลในระดบั ต่าง ๆ ภทั ริกา วงศ์อนันตน์ นท์, 2557 53
สมรรถนะหลักทีจ่ าเปน็ ของผปู้ ระกอบวิชาชพี การพยาบาลและการผดุงครรภ์ 14 สมรรถนะ พรบ.วิชาชพี การพยาบาลและการผดุงครรภ์ พ.ศ. 2528 และที่แก้ไข เพม่ิ เตมิ โดย พรบ.การพยาบาลและ การผดุงครรภ์ (ฉบบั ท่ี 2) พ.ศ. 2540 สมรรถนะที่ 12 ใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศ เพ่ือสนับสนนุ การ ปฏิบตั กิ ารพยาบาล 12.1 สืบคน้ ข้อมลู ด้านสขุ ภาพและความรู้ที่เกี่ยวข้อง 12.2 เลือกใชฐ้ านข้อมลู ดา้ นสขุ ภาพ 12.3 บันทึกขอ้ มลู สขุ ภาพ และการปฏิบตั กิ ารพยาบาลโดยใช้ เทคโนโลยสี ารสนเทศ 54
สมรรถนะของพยาบาลวชิ าชพี ทสี่ าเร็จการศึกษาในระดับปรญิ ญาตรี สมรรถนะดา้ นเทคโนโลยแี ละสารสนเทศ มคี วามรแู้ ละทักษะเกีย่ วกบั คอมพิวเตอร์ โปรแกรมใช้งาน พ้นื ฐานในการประมวลผล คานวณ จดั เกบ็ และการนาเสนอ การ ใช้อินเตอรเ์ นต็ ในการสืบค้นข้อมลู ความรูด้ ้านสขุ ภาพและการ พยาบาล ความรเู้ ร่ืององค์ประกอบของเทคโนโลยีสารสนเทศ ระบบ สารสนเทศด้านสขุ ภาพและการพยาบาล ระบบการจาแนกขอ้ มลู ทางการพยาบาล และการนาสารสนเทศมาใชใ้ นการบริหาร การ ปฏิบตั ิการพยาบาล การศกึ ษา และการวิจยั 55
สมรรถนะด้านเทคโนโลยแี ละสารสนเทศ 1. มีความรู้พื้นฐานคอมพวิ เตอร์ โปรแกรม องคป์ ระกอบเทคโนโลยี สารสนเทศ และระบบสารสนเทศด้านสุขภาพ และระบบการจาแนกขอ้ มลู ทางการ พยาบาล 2. ใช้โปรแกรมคอมพวิ เตอร์พื้นฐานในการปฏบิ ตั งิ าน โปรแกรมวิเคราะห์ พ้ืนฐาน โปรแกรมนาเสนองาน การประมวล จดั เกบ็ และนาเสนอ ขอ้ มูลข่าวสาร 3. ใชเ้ ครือข่ายสื่อสารทางอิเล็กทรอนกิ ส์ ในการสบื ค้นขอ้ มลู ข่าวสารด้าน สขุ ภาพและการพยาบาล และความร้ทู เ่ี ก่ียวข้อง รวมทง้ั ตดิ ต่อสื่อสาร แลกเปลยี่ น เรียนรู้ ระหวา่ งบุคคลากรในทมี สขุ ภาพและบคุ คลท่ัวไป 4. มีสว่ นร่วมในการจัดเก็บข้อมลู เพือ่ จดั ทาและพฒั นาฐานขอ้ มลู ทางการ พยาบาล 5. มีสว่ นรว่ มในการพฒั นาระบบสารสนเทศในหน่วยงาน 56
สมรรถนะของนิสติ พยาบาลด้านสารสนเทศ • ใช้เทคโนโลยเี พอ่ื สนบั สนนุ การปฏบิ ตั กิ ารพยาบาล • สบื ค้นขอ้ มลู ด้านสุขภาพและความร้ทู ีเ่ ก่ียวข้อง • เลือกใชฐ้ านขอ้ มลู ดา้ นสขุ ภาพ • บันทกึ ข้อมูลสขุ ภาพ และการปฏิบัติการพยาบาล โดยใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศ • ใชเ้ ทคโนโลยีเพอื่ สนบั สนนุ การเรียนรู้ใน ชีวิตประจาวนั และการปฏบิ ัติการพยาบาล 57
สมรรถนะดจิ ิทลั สาหรบั พยาบาล สมรรถนะดิจทิ ลั (Digital competency) หมายถึง ความสามารถ ในการใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศไปใชใ้ นการปฏบิ ัติงาน การติดตอ่ สอ่ื สาร การ เรยี นรู้ การพัฒนาตนเองและการสร้างการมสี ่วนร่วมในสงั คม สมรรถนะดิจทิ ัล เปนส่ิงแสดงความสามารถในการใชเทคโนโลยี สารสนเทศและอปุ กรณดิจิทลั มาใชในการตดิ ตอส่อื สาร การปฏบิ ตั ิงาน การ เรียนรู การพัฒนาตนเองการทาํ งานรวมกนั และสรางการมีสวนรวมในสงั คม หรอื ใชเพอ่ื ปรบั ปรุงพัฒนากระบวนการทํางานหรือระบบงานในองคกรใหมี ความทนั สมยั และสามารถใชประโยชนจากเทคโนโลยีดิจิทัลเพอ่ื การยกระดับ งานใหมคี ณุ คาสูงข้ึน 58
สมรรถนะดิจทิ ลั สาหรบั พยาบาล 59
สมรรถนะดิจทิ ลั สาหรบั พยาบาล 60
สมรรถนะดิจทิ ลั สาหรบั พยาบาล 61
สมรรถนะดิจทิ ลั สาหรบั พยาบาล 62
สมรรถนะดิจทิ ลั สาหรบั พยาบาล 63
1.6 ตัวอยา่ งการใชส้ ารสนเทศทางการพยาบาล 1. ดา้ นการปฎบิ ตั กิ ารพยาบาล (Nursing Practice) - สาหรบั ให้การพยาบาลผ้ปู ่วยโดยตรง เมือ่ ผู้ปว่ ย/ญาติ มารับบริการ ระบบฐานขอ้ มูล เชน่ ประวัตผิ ู้ป่วย ทางเวชระเบียน - ตารางการปฏิบตั ิงานทีเ่ ตอื นพยาบาลในการวางแผนการให้การพยาบาล - การใช้คอมพิวเตอร์ในการสรา้ งเอกสารขอ้ มูลเกี่ยวกบั ผปู้ ว่ ย - การติดตามโดยการบันทึกสญั ญาณชีพและการวัดอ่นื ๆ ลงในบันทึกผ้ปู ่วย - ระบบการเก็บเงินทจ่ี ะใช้กบั เอกสารของพยาบาล 64
ตัวอย่างการใช้สารสนเทศทางการพยาบาล 2. การบรหิ ารการพยาบาล (Nursing Administration) 1. การจัดคน จัดเวร (Staffing and Scheduling ) 2. การประเมนิ ความสามารถในการทางาน (Performance Evaluation ) โดยใช้ข้อมูลบคุ ลากร และการปฏบิ ตั ิงานประจาวันเป็น รากฐาน 3. การออกแบบโครงการ จดั ตารางการทางาน และประเมนิ ผลงาน 4. การสนับสนุนการตัดสนิ ใจ ในการบริหารเพอ่ื การหาผลผลิต การประเมนิ โครงการ ซงึ่ เรยี กวา่ ระบบสารสนเทศเพือ่ สนบั สนนุ การ ตดั สินใจ 5. การวางแผนการเงนิ และการจดั การ 6. การวางแผนกลยุทธ์ 65
ตัวอยา่ งการใช้สารสนเทศทางการพยาบาล 3. การศกึ ษาทางการพยาบาล (Nursing Education) - การเกบ็ บนั ทกึ ข้อมูลโดยใชค้ อมพิวเตอร์ - สอื่ คอมพิวเตอร์ช่วยสอน - Video Conference - อินเตอร์เนต็ - โปรแกรมนาเสนอ 66
ตวั อยา่ งการใชส้ ารสนเทศทางการพยาบาล 4. การวจิ ัยทางการพยาบาล (Nursing Research) - การค้นหาวรรณกรรมด้วยคอมพิวเตอร์ - การวิเคราะหข์ อ้ มูลด้วยคอมพวิ เตอร์ 67
สรุปท้ายบท สนเทศศาสตร์ทางการพยาบาล เปน็ วิชาทว่ี ่าดว้ ยการบรู ณา การศาสตร์ทางดา้ นคอมพวิ เตอร์ สนเทศศาสตร์ และศาสตร์ ทางการพยาบาลในการระบขุ ้อมลู ทางการพยาบาลทีจ่ าเปน็ รวบรวม ดาเนนิ การ และประมวลผลข้อมลู ใหเ้ ป็น สารสนเทศ ความรู้ และปญั ญา เพอ่ื สนับสนนุ การปฏิบัติการพยาบาล การ บริหารพยาบาล การศกึ ษา และการวจิ ยั ทางการพยาบาล พยาบาล ทกุ คนควรมสี มรรถนะดา้ นสารสนเทศทแ่ี ตกตา่ งกันไปในแตล่ ะระดบั 68
สรปุ ทา้ ยบท เทคโนโลยีสารสนเทศเขา้ มามบี ทบาทสาคัญตอ่ พยาบาลมากข้ึนทา ใหช้ ว่ ยอานวยความสะดวกในการทางานอกี ท้งั พฒั นาบคุ ลากรพยาบาลให้ สามารถทางานไดอ้ ย่างมปี ระสทิ ธิภาพ สง่ เสรมิ ใหเ้ กดิ การพฒั นาทั้งตวั พยาบาลเองและหนว่ ยงานหรือองคก์ ารพยาบาล เพ่อื ใหส้ ามารถใหบ้ ริการ ทางการพยาบาล และบริการทางสุขภาพได้อย่างประหยดั มีประสทิ ธภิ าพ และประสิทธผิ ลในการทางาน นอกจากนยี้ ังเป็นเครือ่ งมอื ทช่ี ว่ ยให้เกดิ การ พฒั นาคุณภาพการพยาบาลใหด้ ียิ่งขนึ้ ดังน้ันควรส่งเสรมิ ใหพ้ ยาบาลมคี วามรคู้ วามเข้าใจในเรื่องของ เทคโนโลยีสารสนเทศ เพ่ือพฒั นางานพยาบาลใหไ้ ดป้ ระสทิ ธภิ าพ อกี ท้งั ควรสง่ เสรมิ ให้เกดิ ความเชีย่ วชาญเฉพาะดา้ นและปรบั ระบบการทางานให สอดคล้องกับเทคโนโลยที ีเ่ ขา้ มามบี ทบาทเพอื่ ปอ้ งกนั ไมใ่ ห้ เกดิ ปญั หาและ ส่งเสรมิ ใหส้ ามารถพฒั นางานดา้ นการพยาบาลใหด้ ีย่งิ ขึ้น 69
Search