ผู้ตรวจการเลือกตั้ง

ผตู้ รวจการเลอื กต้งั ดร.พจน์ พจนพาณิชย์กลุ ผตู้ รวจการเลือกต้ังจังหวัดนครนายก

“ผู้ตรวจการเลอื กตง้ั ” ดร.พจน์ พจนพาณชิ ย์กลุ วันที่ 14 เมษายน 2562 “ผู้ตรวจการเลือกตั้ง” คือ ผู้ได้รับการคัดเลือกและแต่งตั้งเป็นผู้ตรวจการ เลือกตั้ง ตามมาตรา ๒๘ พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยคณะกรรมการ การเลือกตงั้ พ.ศ. ๒๕๖๐ ซ่งึ กำหนดให้การเลอื กตั้งสมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรหรือการ เลือกสมาชิกวุฒิสภาแต่ละครั้ง ให้คณะกรรมการการเลือกตั้งจัดให้มีผู้ตรวจการ เลือกตั้งซึ่งคณะกรรมการการเลือกตั้งแต่งตั้งขึ้น เพื่อปฏิบัติหน้าที่ในแต่ละจังหวัดใน ระหว่างเวลาที่มีการดำเนินการเลือกตั้ง เพื่อทำหน้าที่ตรวจสอบการปฏิบัติงานของ เจา้ หนา้ ทท่ี ดี่ ำเนนิ การเลอื กตง้ั และการกระทำความผิดกฎหมายเก่ียวกับการเลือกตั้ง และพรรคการเมือง หรือการกระทำใดที่จะเป็นเหตุทำให้การเลือกตั้งมิได้เป็นไปโดย สุจริตหรือเที่ยงธรรม หรือเป็นไปโดยมิชอบด้วยกฎหมาย แล้วรายงานให้ คณะกรรมการหรือกรรมการทราบเพื่อดำเนินการตามหน้าทแี่ ละอำนาจต่อไป คุณสมบัติของผตู้ รวจการเลือกตง้ั (๑) มสี ัญชาติไทยโดยการเกดิ (๒) มอี ายไุ ม่ต่ำกวา่ สีส่ ิบหา้ ปี แต่ไม่เกินเจด็ สิบปี นับถึงวนั สมัคร (๓) มีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านในจังหวัดที่สมัครติดต่อกันไม่น้อยกว่าเก้าสิบวัน นับถงึ วันสมัคร (๔) สำเรจ็ การศกึ ษาไมต่ ่ำกว่าปริญญาตรหี รือเทียบเท่า (๕) มคี วามเปน็ กลางทางการเมือง (๖) มคี วามซอ่ื สตั ยส์ จุ ริต ไมม่ คี วามประพฤตเิ สอ่ื มเสีย (๗) มีสขุ ภาพทีส่ ามารถปฏบิ ัตหิ น้าท่ไี ดอ้ ย่างมีประสทิ ธิภาพ

ลักษณะตอ้ งห้ามของผตู้ รวจการเลือกตงั้ (๑) เปน็ ขา้ ราชการซงึ่ มตี ำแหน่งหรอื เงนิ เดอื นประจำ (๒) เป็นพนักงานหรือลกู จา้ ง หรือกรรมการหรือทป่ี รึกษาของหนว่ ยงานของรฐั รฐั วสิ าหกิจ หรอื ราชการส่วนทอ้ งถนิ่ หรอื เปน็ เจา้ หน้าทีอ่ ืน่ ของรัฐ (๓) เป็นสมาชกิ พรรคการเมืองใดในเวลาหา้ ปที ผี่ า่ นมากอ่ นการแต่งต้ัง (๔) ตดิ ยาเสพตดิ ให้โทษ (๕) เป็นบุคคลลม้ ละลายหรอื เคยเปน็ บุคคลลม้ ละลายทจุ รติ (๖) เป็นเจา้ ของหรอื ผถู้ อื หนุ้ ในกิจการหนงั สือพิมพ์หรือสอื่ มวลชนใด ๆ (๗) เปน็ ภกิ ษุ สามเณร นกั พรต หรือนักบวช (๘) อยใู่ นระหว่างถกู เพกิ ถอนสทิ ธเิ ลอื กตง้ั ไมว่ า่ คดนี ้ันจะถึงทสี่ ดุ แล้วหรือไม่ (๙) วกิ ลจรติ หรือจิตฟน่ั เฟือนไมส่ มประกอบ (๑๐) อยู่ระหว่างถูกระงบั การใช้สิทธิสมัครรับเลือกตั้งเป็นการชั่วคราวหรือถกู เพกิ ถอนสทิ ธิ สมัครรบั เลือกตัง้ (๑๑) ต้องคำพิพากษาให้จำคกุ และถกู คมุ ขงั อยู่โดยหมายของศาล (๑๒) เคยไดร้ ับโทษจำคุกโดยไดพ้ ้นโทษมายังไม่ถงึ สิบปีนบั ถึงวันสมัคร เว้นแต่ ในความผิดอันได้กระทำโดยประมาทหรอื ความผิดลหโุ ทษ (๑๓) เคยถูกสั่งให้พ้นจากราชการ หน่วยงานของรัฐ หรือรัฐวิสาหกิจเพราะ ทจุ ริตต่อหน้าที่ หรอื ถือวา่ กระทำการทจุ ริตหรือประพฤติมิชอบในวงราชการ (๑๔) เคยต้องคำพิพากษาหรือคำสั่งของศาลอันถึงที่สุดให้ทรัพย์สินตกเป็น ของแผ่นดินเพราะร่ำรวยผิดปกติ หรือเคยต้องคำพิพากษาอันถึงที่สุดให้ลงโทษให้ จำคุกเพราะกระทำความผิดตามกฎหมายว่าด้วยการป้องกันและปราบปร ามการ ทจุ รติ

(๑๕) เคยต้องคำพิพากษาอันถึงที่สุดว่ากระทำความผิดต่อตำแหน่งหน้าที่ ราชการ หรือต่อตำแหน่งหน้าที่ในการยุติธรรม หรือกระทำความผิดตามกฎหมายว่า ด้วยความผิดของพนักงานในองค์การหรือหน่วยงานของรัฐ หรือความผิดเกี่ยวกับ ทรัพย์ที่กระทำโดยทุจริตตามประมวลกฎหมายอาญาความผิดตามกฎหมายว่าด้วย การกู้ยืมเงินที่เป็นการฉ้อโกงประชาชน กฎหมายว่าด้วยยาเสพติดในความผิดฐาน เป็นผู้ผลิต นำเข้า ส่งออก หรือผู้ค้า กฎหมายว่าด้วยการพนันในความผิดฐานเป็น เจ้ามือหรือเจ้าสำนัก กฎหมายว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการค้ามนุษย์ หรือ กฎหมายวา่ ดว้ ยการปอ้ งกันและปราบปรามการฟอกเงนิ ในความผิดฐานฟอกเงิน (๑๖) เคยต้องคำพิพากษาอันถึงที่สุดว่ากระทำการอันเป็นการทุจริตในการ เลือกต้ัง (๑๗) เปน็ สมาชิกสภาท้องถ่นิ หรอื ผู้บริหารท้องถน่ิ (๑๘) เปน็ สมาชกิ วุฒสิ ภาหรือเคยเป็นสมาชกิ วฒุ ิสภาและสมาชิกภาพสิ้นสดุ ลง ยังไมเ่ กนิ สองปี (๑๙) เป็นตลุ าการศาลรัฐธรรมนญู หรอื ผูด้ ำรงตำแหนง่ ในองคก์ รอิสระ (๒๐) อยูร่ ะหวา่ งต้องห้ามมิใหด้ ำรงตำแหน่งทางการเมือง (๒๑) เคยพน้ จากตำแหนง่ เพราะเหตุตามมาตรา ๑๔๔ หรอื มาตรา ๒๓๕ วรรค สามของรัฐธรรมนูญ (๒๒) มีบุพการี คู่สมรส หรือบุตรเป็นหรือสมัครรับเลือกตั้งหรือรับเลือกเป็น สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร สมาชิกวุฒิสภา หรือสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหาร ท้องถนิ่ (๒๓) เคยไดร้ ับแตง่ ตง้ั เป็นผูต้ รวจการเลอื กต้งั ประจำจงั หวัด แตไ่ ด้ลาออกหรือ คณะกรรมการการเลือกต้ังได้มมี ติให้พน้ จากตำแหน่ง

ผู้ตรวจการเลอื กต้งั ประจำจงั หวดั “ผูต้ รวจการเลอื กตั้งประจำจงั หวัด” หมายถงึ ผูต้ รวจการเลือกต้ังทีไ่ ด้รับคำสง่ั แต่งตั้งเป็นผูต้ รวจการเลือกต้ังประจำจงั หวัดและกรุงเทพมหานคร โดยมจี ังหวดั ละไม่ น้อยกว่าห้าคนแตไ่ มเ่ กินแปดคนดงั ต่อไปนี้ (๑) จังหวัดที่มีเขตเลือกตั้งไม่เกินห้าเขตเลือกตั้ง ให้มีผู้ตรวจการเลือกตั้ง ประจำจงั หวัดหา้ คน (๒) จังหวัดที่มีเขตเลือกตั้งหกถึงแปดเขตเลือกตั้ง ให้มีผู้ตรวจการเลือกต้ัง ประจำจังหวดั หกคน (๓) จังหวัดที่มีเขตเลือกตั้งเก้าถึงสิบเอ็ดเขตเลือกตั้ง ให้มีผู้ตรวจการเลือกตั้ง ประจำจังหวดั เจด็ คน (๔) จังหวัดที่มีเขตเลือกตั้งตั้งแต่สิบสองเขตเลือกตั้งขึ้นไป ให้มีผู้ตรวจการ เลือกตั้งประจำจังหวัดแปดคน หน้าทแ่ี ละการปฏิบตั ิงาน ผู้ตรวจการเลือกตั้งประจำจังหวัดมีหน้าที่และอำนาจในจังหวัดที่ได้รับการ แตง่ ตง้ั ดงั ต่อไปน้ี (๑) ตรวจสอบการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ที่ดำเนินการเลือกตั้ง เจ้าหน้าท่ี ของรัฐ และมีอำนาจแจ้งเตือนให้ปฏิบัติให้ถูกต้องได้ ถ้าไม่มีการดำเนินการแก้ไขให้ ถูกต้องให้รายงานให้คณะกรรมการการเลือกตั้งหรือกรรมการการเลือกตั้งทราบ โดยเร็ว (๒) ตรวจสอบการกระทำความผิดกฎหมายเกี่ยวกับการเลือกตั้งและพรรค การเมือง หรือการกระทำใดที่จะเป็นเหตุทำให้การเลือกตั้งมิได้เป็นไปโดยสุจริตหรือ เท่ียงธรรม หรอื เปน็ ไปโดยมิชอบด้วยกฎหมาย (๓) เข้าไปในท่ีเลอื กต้งั หรือสถานที่นบั คะแนนเลอื กตง้ั

(๔) ปฏิบัติงานอื่นตามระเบียบ คำสั่ง ประกาศ และมติของคณะกรรมการการ เลือกต้งั และตามท่ีไดร้ บั มอบหมาย ระยะเวลาการปฏิบตั หิ นา้ ที่ ผู้ตรวจการเลือกตั้งประจำจังหวัดมีระยะเวลาการปฏิบัติหน้าที่ตั้งแต่วันที่มี คำสั่งแต่งตั้ง ซึ่งต้องไม่ช้ากว่าสิบวันนับแต่วันที่พระราชกฤษฎีกาให้มีการเลือกต้ัง หรือการเลือกมีผลใช้บังคับ แต่ต้องไม่เร็วกว่าสามสิบวันก่อนวันที่พระราชกฤษฎีกา ให้มีการเลือกตั้งมีผลใช้บังคับจนถึงวันประกาศผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทน ราษฎรซึ่งมีจำนวนไม่น้อยกว่าร้อยละเก้าสิบห้าของเขตเลือกตั้งทั้งหมดหรือวัน ประกาศผลการเลือกสมาชกิ วุฒิสภา แล้วแต่กรณี ในจังหวัดที่มีความจำเป็นจะต้องมีผู้ตรวจการเลือกตั้งประจำจงั หวัดเน่ืองจาก การเลือกตั้งยังไม่เสร็จสิ้น คณะกรรมการการเลือกตั้งอาจมีคำสั่งให้ขยายระยะเวลา การปฏบิ ตั ิหนา้ ท่ีตามวรรคหนึ่งได้อีกไม่เกินหกสบิ วัน ผ้ตู รวจการเลอื กต้งั พน้ จากตำแหนง่ เมือ่ (๑) ตาย (๒) ลาออกโดยยื่นหนังสือลาออกต่อประธานกรรมการการเลือกตั้งหรือ กรรมการการเลือกตั้งท่ีไดร้ บั มอบหมาย (๓) คณะกรรมการการเลือกตั้งมีมติให้พ้นจากตำแหน่งเมื่อมีหลักฐานอันควร เชื่อได้ หรือมีเหตุอันควรสงสัยว่าผู้ตรวจการเลือกตั้งประจำ จังหวัดผู้ใดขาดความ สุจริต ขาดความเที่ยงธรรมมีความประพฤติเสื่อมเสีย ขาดคุณสมบัติหรือมีลักษณะ ต้องห้าม หรือขาดประสิทธิภาพในการปฏิบัติหน้าที่ละทิ้งหน้าที่ หรือไม่ยอมปฏิบัติ หน้าที่ หรือกระทำการขัดต่อระเบียบ ประกาศ หรือคำสั่งของคณะกรรมการการ เลือกตั้ง

สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้งประจำจังหวัดมีหน้าที่สนับสนุนและ อำนวยความสะดวกในการปฏิบัติงานของผู้ตรวจการเลอื กตงั้ ประจำจังหวัด ทั้งนี้การ สนับสนุนและการอำนวยความสะดวกดังกล่าวจะต้องไม่กระทบต่อการปฏิบัติหน้าท่ี ตามภารกิจหลักของสำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้งประจำจังหวัด โดยให้อยู่ใน ดุลพินิจของผู้อำนวยการสำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้งประจำจังหวัด ให้ ผู้อำนวยการสำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้งประจำจังหวัดจัดให้มีการประชุม ผู้ตรวจการเลือกตั้งประจำจังหวัด เพื่อชี้แจงข้อมูลท่ีจำเป็นต่อการปฏิบัติหน้าท่ใี ห้แก่ ผ้ตู รวจการเลอื กต้ังประจำจังหวดั กอ่ นการปฏบิ ตั ิหน้าท่ี การประเมินผลการปฏิบัติงาน เมอื่ ผ้ตู รวจการเลอื กตงั้ ประจำจงั หวัดสน้ิ สดุ การปฏบิ ัติหนา้ ท่ี ให้คณะกรรมการ การเลือกตั้งแต่งตั้งคณะกรรมการขึ้นคณะหนึ่ง หรือหลายคณะตามความเหมาะสม หรืออาจมอบหมายให้สถาบันการศึกษาที่คณะกรรมการการเลือกตั้งเห็นสมควร เพ่ือ ประเมินผลการปฏิบัติงานของผู้ตรวจการเลือกตั้งประจำจังหวัด และรายงานผล ประเมินให้คณะกรรมการการเลือกตั้งพิจารณาต่อไป หลักเกณฑ์และวิธีการในการ ประเมินให้เสนอขอความเห็นชอบจากคณะกรรมการการเลือกตั้งก่อนดำเนินการ ประเมนิ ให้สำนักผู้ตรวจการเป็นส่วนงานรับผดิ ชอบการประเมินผลกรณคี ณะกรรมการ การเลือกตั้งพิจารณาแล้วเห็นว่าผู้ตรวจการเลือกตั้งประจำจังหวัดผู้ใดไม่ผ่านเกณฑ์ การประเมินผลการปฏบิ ัติงานใหค้ ัดชอื่ ผู้นน้ั ออกจากบญั ชีรายช่อื ผตู้ รวจการเลอื กต้ัง

อ้างองิ “พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยคณะกรรมการการเลือกตั้ง พ.ศ. ๒๕๖๐” (๑๓ กนั ยายน ๒๕๖๐). ราชกิจจานเุ บกษา, เล่ม ๑๓๔ ตอนท่ี ๙๓ ก, น. ๑ - ๓๑. “ระเบียบคณะกรรมการการเลือกตั้งว่าด้วยผู้ตรวจการเลือกตั้ง พ.ศ. ๒๕๖๑” (๒๖ เมษายน ๒๕๖๑). ราชกจิ จานเุ บกษา, เลม่ ๑๓๕ ตอนท่ี ๒๙ ก, น. ๓๔ - ๔๘.