บทที่ 2 ประเภท คุณสมบัติ บุคลิกลักษณะของมัคคุเทศก์

คำนำ เอกสารประกอบการสอนรายวิชางานมัคคุเทศก์ รหัสวิชา 307022005 จัดทำขึ้นเพื่อเสริมสร้าง ความรู้และความเข้าใจแก่นักเรียนสาขางานการท่องเที่ยว และผู้ที่สนใจ ได้ศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับ 1) ความรู้ เบอ้ื งต้นเกย่ี วกบั วิชาชพี มัคคุเทศก์ และผูน้ ำเท่ียว 2) ประเภท คณุ สมบตั ิ บุคลิกลักษณะของมคั คุเทศก์ 3) การ วางแผนและการแก้ปัญหาในการนำเที่ยว 4) ระเบียบ ขั้นตอนและพิธีการเข้าออกประเทศ 5) บทบาทของ มัคคเุ ทศก์ต่อธุรกจิ และหนว่ ยงานท่เี กยี่ วขอ้ งกับมัคคเุ ทศก์ เอกสารประกอบการสอนนี้ได้จัดทำขึ้นจากกการศึกษาข้อมูลจากหนังสือ ตำรา เอกสารและเว็บไซต์ ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับงานมัคคุเทศก์ ประกอบกับการถ่ายทอดความรู้และประสบการณ์ของผู้จัดทำ เพื่อให้ได้ ข้อมูลที่ถูกต้อง ครบถ้วน หวังเป็นอย่างยิ่งว่า เอกสารประกอบการสอนนี้จะเป็นประโยชน์ต่อผู้เรียนและผู้ท่ี สนใจ และหากมีขอ้ ติชมหรือคำแนะนำประการใด ผ้จู ดั ทำจัดขอบพระคุณเปน็ อย่างย่ิง นางวรณัน พงษ์จีน วทิ ยาลัยอาชวี ศกึ ษานครศรีธรรมราช

บทที่ 2 ประเภท คุณสมบตั ิ บุคลิกลักษณะของมคั คุเทศก์ บทนำ มัคคุเทศก์ควรปฏิบัตติ นเป็นแบบอยา่ งที่ดีให้ปรากฏแกผ่ ู้พบเห็น โดยเฉพาะตอ่ นักท่องเท่ียวและเพ่ือน รว่ มงาน ผคู้ นส่วนใหญ่มกั ใหค้ วามช่นื ชมวา่ มคั คุเทศก์เก่ง เปน็ ผู้มคี วามรู้ดี เปน็ ตัวแทนและเป็นหน้าเป็นตาของ ประเทศชาติ สามารถให้ความรู้และนำเที่ยวแก่ผู้อืน่ ได้ มัคคุเทศก์จึงต้องมีบุคลิกภาพที่ดีน่าเชื่อถือ เพราะการ แสดงออกในการพูดจาการแต่งกาย กิริยามรรยาทการวางตัวของมัคคุเทศก์ จะอยู่ในสายตาของนักท่องเที่ยว ตลอดเวลาทเี่ ขาอยู่กบั เรามัคคุเทศกจ์ งึ ต้องให้ความสำคัญต่อการอยู่ในท่ีสาธารณชนให้มาก โดยเฉพาะระหว่าง การปฏิบัติหน้าที่ โดยในบทนี้จะกล่าวถึงประเภทและสิ่งจำเป็นที่ต้องมีในตัวผูเ้ ป็นมัคคุเทศก์ ได้แก่ คุณสมบัติ มรรยาทการวางตัวและจรรยาบรรณของมคั คเุ ทศก์ ประเภทของมคั คุเทศก์ โดยทั่วไปหากจะมองในแง่มุมของการรับงานของมัคคุเทศก์หรือมองในลักษณะของการสังกัดบริษัท มคั คุเทศกจ์ ะมีอยู่ 2 ประเภท ประเภทแรกคือมัคคุเทศก์อสิ ระ (Freelance Guide) จะสามารถรับงานนำเทย่ี ว จากบริษัทใดก็ได้ตามความพึงพอใจ จะไม่สังกัดบริษัทใดบริษัทหนึ่ง มัคคุเทศก์นี้จะมีมากเนื่องจากรับงา นได้ อสิ ระกบั อีกประเภทหนึ่งคือมัคคุเทศกส์ ังกดั บริษัทหรือมัคคุเทศก์ประจำบริษัท มคั คุเทศก์ประเภทน้ีจะต้องนำ เที่ยวให้กับบริษัทท่ีตนสังกัดเท่าน้ันไม่ สามารถไปรับงานนำเที่ยวให้กับบรษิ ัทอื่นได้ เช่น มัคคุเทศก์ของบริษัท หนุ่มสาวทัวร์ เปน็ ตน้ การแบ่งประเภทมัคคุเทศก์อีกอย่างหนึ่งเราสามารถแบ่งมัคคุเทศก์ได้ตามหลักของธุรกิจ นำเท่ยี วหรือตาม ลักษณะของการนำเทยี่ ว ไดแ้ ก่ 1. มัคคุเทศก์ที่นำเที่ยวนักท่องเที่ยวต่างชาติท่องเที่ยวในประเทศไทย หรือที่เรียกว่ามัคคุเทศก์อิน บาวน(์ Inbound Guide) 2. มคั คเุ ทศกท์ น่ี ำคนไทยไปท่องเท่ยี วในต่างประเทศ หรอื มัคคเุ ทศก์เอาท์บาวน์ (Outbound Guide) 3. มัคคุเทศก์ท่นี ำคนไทยท่องเท่ียวภายในประเทศไทย หรือเรยี กวา่ มคั คเุ ทศก์โดเมสตกิ ส์ (Domestic Guide) นอกจากน้ีในประกาศกรมการทอ่ งเทยี่ ว เร่ือง แบบใบอนญุ าตเป็นมคั คุเทศก์ พ.ศ. 2562 ได้แบ่ง มคั คเุ ทศก์เป็น 3 ประเภท 6 ชนิด ได้แก่ 1. มัคคุเทศก์ประเภททั่วไป บัตรสีบรอนซ์เงิน 2. มัคคุเทศก์ประเภทเฉพาะภูมิภาค มี 4 ชนิด คือ 2.1 เฉพาะภูมิภาค ภาคกลาง บัตรสีเหลือง 2.2 เฉพาะภูมิภาค ภาคเหนือ บัตรสีเขียว

2.3 เฉพาะภูมิภาค ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ บัตรสีส้ม 2.4 เฉพาะภูมิภาค ภาคใต้ บัตรสีฟ้า 3. มัคคุเทศก์ประเภทท้องถ่ินบัตรสีน้ำตาล ตัวอย่างใบอนุญาตเป็นมคั คุเทศก์ประเภททั่วไป บัตรสีบรอนซ์เงิน ตัวอย่างใบอนญุ าตเป็นมคั คุเทศก์ประเภทเฉพาะภูมิภา

ตัวอย่างใบอนุญาตเป็นมคั คุเทศก์ ประเภทท้องถ่ินบัตรสีน้ำตาล คณุ สมบตั ขิ องมคั คุเทศก์ ตามความในพระราชบัญญตั ิธุรกจิ นำเทยี่ วและมคั คเุ ทศก์ พ.ศ.2551 หมวดท่ี 3 ในมาตรา 50 ว่า ดว้ ยเรือ่ ง มัคคเุ ทศก์ ได้กำหนดให้ผทู้ ขี่ อรับใบอนญุ าตเปน็ มคั คุเทศก์ต้องมีคุณสมบัตติ ่อไปน้ี (ก) มีอายุไม่ต่ำกว่าสิบแปดปีบริบรู ณ์ในวนั ยน่ื คำขอรับใบอนุญาตเปน็ มัคคุเทศก์ (ข) มีสญั ชาติไทย (ค) สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรหี รือเทียบเท่าในสาขามัคคุเทศก์หรือสาขาการท่องเท่ียวที่มีวชิ า เกี่ยวกับมัคคุเทศก์ หรือสำเร็จการศึกษาระดับอนุปริญญาในสาขามัคคุเทศก์หรือสาขาการท่องเที่ยวที่มีวิชา เกี่ยวกับมัคคุเทศก์ไม่น้อยกว่าที่คณะกรรมการกำหนด หรือได้รับวุฒิบัตรหรือหนังสือรับรองว่าได้ผ่านการ ฝึกอบรมวิชามัคคุเทศก์ตามหลักสูตรที่คณะกรรมการกำหนด นอกจากนี้มัคคุเทศก์ต้องไม่มีลักษณะต้องห้าม ดงั ต่อไปนี้ (ก) เปน็ โรคพษิ สรุ าเรื้อรงั หรอื ติดยาเสพติดให้โทษ หรอื เปน็ โรคติดตอ่ ท่ีคณะกรรมการกำหนด (ข) เป็นผอู้ ยู่ในระหว่างถูกสั่งพกั ใชใ้ บอนุญาตเป็นมคั คเุ ทศก์หรอื ใบอนุญาตประกอบธรุ กิจนำเท่ียว (ค) เคยถกู เพิกถอนใบอนุญาตประกอบธุรกิจนำเทยี่ วตามมาตรา 46 (1) (2) (3) หรอื (4) หรอื ใบอนญุ าตเป็นมัคคเุ ทศก์ตามมาตรา 63 (1) (2) (3) หรือ (4) และยงั ไม่พ้นกำหนดหา้ ปีนับถึงวนั ยืน่ คำขอรับ ใบอนุญาตเป็นมัคคเุ ทศก์ (ง) เคยถูกเพกิ ถอนใบอนญุ าตประกอบธุรกิจนำเท่ียวตามมาตรา 46 (5)หรือใบอนญุ าตเป็นมคั คุเทศก์ ตามมาตรา 63 (5) (จ) เคยถูกเพิกถอนทะเบียนเป็นผู้นำเที่ยวมาแล้วยังไม่ถึงห้าปีนับถึงวันยื่นคำขอรับใบอนุญาตเป็น มคั คุเทศก์ นอกเหนือจากคุณสมบัติที่พระราชบัญญัติธุรกิจนำเที่ยวและมัคคุเทศก์ดังกล่าวข้างต้นกำหนดไว้ ใน การปฏบิ ตั งิ านจรงิ มัคคเุ ทศกย์ งั ต้องมีคุณสมบัตเิ ฉพาะอื่นๆ อีก เน่อื งจากเปน็ อาชีพที่ตอ้ งเจอกับบคุ คลมากมาย แต่ละคนก็มี ความแตกต่างกันไปในเรื่องของอาชีพ การศึกษา การอบรมเลี้ยงดู อารมณ์ความต้องการของแต่ ละคน มัคคุเทศกจ์ งึ ต้องปรับตัวใหเ้ ขา้ กับนักท่องเทยี่ วทุกคน และต้องพยายามสรา้ งความพอใจให้กบั ทุกๆ ฝ่าย และนอกเหนอื จากคนแล้วมัคคุเทศกย์ ังอาจต้องเจอกับปัญหาเฉพาะหน้าที่คาดไม่ถึงมากมาย ต้องเป็นผู้จัดการ ดูแลรับผิดชอบเรื่องการเดินทางท่องเทีย่ วทั้งหมด ต้องเกี่ยวข้องกับนักท่องเที่ยวอยู่เกือบตลอดเวลาตั้งแตเ่ มือ่

เขามาถึงประเทศไทยจนกระทั่งขึ้นเครื่องบินกลับไปยังประเทศของเขา โดยหลายสิ่งหลายอย่างนักท่องเที่ยว มักไม่ค่อยจดจำเป็นสาระระหว่างการเดินทางท่องเที่ยวอันได้แก่ บริษัทนำเที่ยว สายการบิน แต่สิ่งหนึ่งที่ นักท่องเที่ยวแทบทุกคนต้องจำได้และเก็บเป็นความทรงจำไว้เสมอๆ ก็คือบุคลิกภาพของมัคคุเทศก์ที่ตนได้ไป ทอ่ งเทีย่ วด้วย ดังน้นั เพอ่ื ให้เปน็ ท่ีนา่ จดจำประทับใจ มัคคเุ ทศก์จงึ ควรต้องสรา้ งคณุ สมบัติบุคลิกภาพท่ีน่าจดจำ ดังนี้ 1.มีบุคลกิ ภาพดี 2.มีมนษุ ยสมั พันธด์ ี 3. มคี วามร้ดู ี 4. มีวาทศลิ ป์ 5. เป็นคนชา่ งสงั เกต 6. มีจิตวญิ ญาณรักและตง้ั ใจในงานการเป็นมัคคเุ ทศก์ 7. มีประสบการณเ์ ดนิ ทาง 8. มคี วามรบั ผดิ ชอบสูงตรงต่อเวลา 9. มีความอดทนอดกลั้นรับได้ทุกสถานการณ์ 10. มสี ตปิ ญั ญา และไหวพริบทด่ี ี 11. สามารถสร้างอารมณ์ขัน 12. มสี ุขภาพจติ และสขุ ภาพกายทีด่ ี 13. มีความจำทดี่ ี 14. เปน็ ผนู้ ำทด่ี ี 15. ซอ่ื สตั ยส์ ุจริตตอ่ หน้าท่กี ารงาน 16 มีความสามารถในการใช้ภาษา 17. มคี วามกระตือรือร้นใฝ่รอู้ ยู่ตลอดเวลา 18. มีความยดื หย่นุ แกป้ ัญหาได้ฉบั ไว 19. มีความสามารถดา้ นนันทนาการ 20. มจี รรยาบรรณในวิชาชพี 21. มคี วามพยายามสรรคส์ ร้างแตส่ ิง่ ท่ดี ี ให้แก่นกั ทอ่ งเที่ยวในทุกวถิ ที าง 22. มีความสามารถสรรคส์ ร้างให้นักท่องเทย่ี วมีความร้สู ึกและมีส่วนรว่ มในการเดินทาง มารยาท การวางตวั สิง่ ท่ีพงึ ปฏิบตั ิ สิ่งท่ีพึงละเว้นและจรรยาบรรณของมคั คเุ ทศก์ มรรยาทและการวางตัวของมัคคเุ ทศก์ มรรยาท หมายถึง กริ ยิ า วาจา ท่ีถือวา่ เรียบร้อย การวางตัว หมายถึง พฤติกรรม การปฏิบัติ การทำตัวที่แสดงออกให้เห็น ฉะนั้นมรรยาทและการ วางตัวของมัคคุเทศก์ก็คือ กิริยา วาจา ท่าทาง การแสดงออก ข้อควรประพฤติและไม่ควรประพฤติของ มัคคุเทศก์ เพื่อดำรงไว้ซึ่งเกียรติภูมิของสถานภาพแห่งวิชาชีพมัคคุเทศก์ ทั้งนี้การวางตัวของมัคคุเทศก์ อาจหมายถึงการปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์ กาลเทศะ ซึ่งเป็นหลักอันควรประพฤติและเป็นคุณสมบัติอันดี

งามที่มัคคุเทศก์พึงปฏิบัติ ซึ่งหลักเกณฑ์ดังกล่าวมีประเด็นที่สำคัญ ๆ ดังนี้ (31 - 9 หน้า ,2541 ,บุปผา คุม มานนท์) 1. มัคคุเทศก์ต้องผสมผสานระหว่างมรรยาทไทย กับมรรยาทแบบต่างประเทศให้ได้ในลักษณะที่ สอดคล้องกลมกลืนไม่ขัดกัน และควรเนน้ การแสดงออกถึงเอกลักษณ์ไทยใหน้ ักท่องเที่ยวเกิดความประทับใจ 2. พูดจาสภุ าพ ไม่เกรยี้ วกราดกบั นกั ท่องเท่ยี ว พยายามเก็บอารมณ์โกรธไม่ทำใหง้ านเสีย 3. ไม่พูดคยุ เรื่องทุกข์ร้อนหรือเรือ่ งสว่ นตวั ให้นักท่องเที่ยวฟัง เพื่อขอความเห็นอกเหน็ ใจ 4. ให้ปฏิบัติในการพดู กบั นักทอ่ งเที่ยวทัง้ กลุ่มอย่างเท่าเทยี มไม่เลอื กอธิบายกับนกั ท่องเท่ียวบางคนท่ี ตนชอบเท่านนั้ 5. ปฏบิ ตั ติ นใหน้ กั ทอ่ งเทีย่ วเกิดความไวว้ างใจ และรู้สึกอบอุ่นใจในการเดินทางทอ่ งเทย่ี ว 6. ไม่แสดงความสนิทสนมกบั นักทอ่ งเทย่ี วจนเกินสมควรโดยเฉพาะในด้านชู้สาว ส่งิ ท่ีมคั คุเทศกพ์ ึงปฏบิ ตั ิ (2541 ,ค่มู ือมัคคุเทศก์) 1. ต้องรู้จกั ขอโทษเม่ือเกิดความไมส่ ะดวกสบาย หรือเกิดเหตุขัดข้องบางประการในการท่องเทยี่ ว และควรรจู้ ักให้อภัยนักท่องเท่ียวเมอื่ เขาทำผดิ ไปบ้าง เช่น มาไม่ตรงต่อเวลา 2. หน้าตายิ้มแยม้ แจ่มใส รกั ษาความสะอาดและสุขนสิ ยั ส่วนตัวไม่ใหน้ า่ รงั เกียจ 3. กอ่ นพดู ทุกคร้งั ต้องดวู า่ นกั ท่องเท่ยี วสว่ นใหญ่พร้อมทจี่ ะรับฟังสิ่งทีเ่ ราจะพูดหรอื ยงั 4. ต้องให้เวลาเป็นส่วนตัวกับนักท่องเที่ยวเพื่อให้เขาถ่ายรูป ซื้อของที่ระลึก หาของว่างรับประทาน โดยมคั คุเทศกต์ อ้ งนดั เวลา จุดท่ีขนึ้ รถให้ชัดเจน 5. ต้องรักษากิรยิ ามารยาทที่ดงี ามแบบไทย เชน่ ไม่หยบิ โยน ตะโกนข้ามศีรษะนกั ท่องเทย่ี ว 6. ต้องเปน็ คนถ่อมตนเสมอไม่ควรอวดรทู้ ุกเร่ือง เพราะนกั ท่องเที่ยวบางคนอาจมีความรอบรู้มากกว่า มัคคเุ ทศก์ก็ได้ 7. ช่วยเหลือนักท่องเที่ยวทุกครั้งเมื่อมีโอกาสโดยไม่ต้องให้เขาเอ่ยปากขอ อย่าละเลยเด็กเล็ก และ คนชรา ผู้พกิ าร โดยเฉพาะการเดินขึ้นลงบนั ได ข้ามถนน ฯลฯ 8. เมื่อมคี นถามคำถามง่ายๆ โดยทเ่ี ขาอาจลองภมู หิ รืออาจไมร่ ู้จริงๆ มคั คเุ ทศกค์ วรตอบตามความรู้ที่ มี ไมค่ วรตอบอย่างเยาะเย้ย หรือตอบแบบขอไปที 9. ในขณะท่ีอยูบ่ นรถถ้านกั ท่องเที่ยวยงั ต่ืนตัว มัคคุเทศก์ไมค่ วรปลอ่ ยใหบ้ รรยากาศเงียบเหงาโดย เปล่าประโยชน์ ควรเลา่ เรอื่ งราวตา่ งๆ ท่ีเป็นประโยชนต์ อ่ การทอ่ งเที่ยว หรอื หากิจกรรมเพื่อสรา้ งบรรยากาศ ของการท่องเทย่ี วรู้จกั วิธกี ารสรา้ งบรรยากาศให้อบอนุ่ เป็นกนั เอง ให้นักท่องเที่ยวรสู้ ึกผ่อนคลาย สนุกสนาน เป็นกนั เอง 10. พยายามจำช่ือและเรยี กชื่อนักท่องเท่ยี วให้ได้จะทำใหเ้ ขาร้สู ึกภูมใิ จ และเป็นการช่วยสร้างมนุษย สัมพนั ธ์ใหเ้ ปน็ ไปอยา่ งรวดเรว็ 11. สอดแทรกความรู้ เกร็ดเล็กเกร็ดน้อยเกี่ยวกับการท่องเที่ยว ให้คำแนะนำนักท่องเที่ยวตลอด ระยะเวลา การเดนิ ทาง จะทำใหเ้ ขามีความรสู้ กึ คมุ้ ค่าในการเดนิ ทางท่องเทย่ี ว 12. จำหลักปฏิบัติไว้เสมอว่า “มัคคุเทศก์ ควรต้องตื่นก่อนนอนทีหลัง และกินทีหลังแต่ต้องอิ่มก่อน” นกั ท่องเท่ียวทกุ ครงั้

13. มไี มตรจี ติ สภุ าพ อ่อนโยน อ่อนน้อมถ่อมตน 14. มวี นิ ยั ในตนเอง เก็บอารมณ์ ความรู้สกึ ไม่หวั่นไหวง่ายเมอื่ เจอปัญหา 15. เปน็ คนช่างสงั เกตรจู้ กั แยกแยะการท างานใหไ้ ด้อย่างเป็นระบบและรวดเรว็ มีไหวพริบ แก้ไข ปญั หาเฉพาะหน้าไดด้ ี 16. มที ศั นคติท่ดี ีต่ออาชพี มัคคเุ ทศก์ และต่ออุตสาหกรรมทอ่ งเที่ยว 17. มคี วามเปน็ ตวั ของตวั เอง เชอื่ มั่นในตวั เอง สามารถตดั สินใจในปัญหาโดยไมล่ ังเลใจ กล้าในส่ิงท่ี ควรกลา้ ไมห่ ลกี หนีปญั หาที่เกิดขึน้ ในขณะอยใู่ นหน้าท่ี 18. มีความซ่ือสตั ย์ไม่เรยี กร้องผลประโยชน์จากนักท่องเที่ยว 19. รักและเต็มใจท่จี ะใหบ้ ริการ ทนต่อสภาพกดดนั ต่างๆ ได้ 20. ใหข้ อ้ มูลทถี่ ูกต้องเป็นประโยชน์ตอ่ นกั ท่องเทย่ี ว 21. ตรงตอ่ เวลา และตอ้ งควบคมุ ให้นักทอ่ งเทย่ี วตรงต่อเวลาด้วย 22. แตง่ กายเหมาะสมเปน็ แบบอย่างที่ดี 23. มีความประพฤติ และกริ ิยามารยาทท่ดี ี การแสดงออกทางสีหนา้ ท่าทาง ควรอยใู่ นลักษณะของ ความเป็นผู้นำทีน่ ่าเชอ่ื ถือ ต้องมคี วามสำรวมไมโ่ ลดโผนจนเกินงาม ฯลฯ 24. เป็นแบบอย่างที่ดีต่อร่นุ นอ้ ง ท างานให้ฉับไว จ่ายงานใหผ้ ู้ชว่ ยทมี งานอย่างทั่วถงึ ไม่ลำเอียง 25. นำนักทอ่ งเท่ยี วไปตามรายการตา่ งๆ ทรี่ ะบุไวใ้ นโปรแกรมอยา่ งเครง่ ครดั ถา้ มีการเปลยี่ นแปลง ตอ้ งอธิบายเหตุผลให้นกั ท่องเทีย่ วเขา้ ใจ หรืออาจขอคำปรึกษาบริษัทก่อนการตัดสินใจ 26. ต้องให้เกยี รตมิ ัคคุเทศก์คนอน่ื ด้วยการท างานแบบถ้อยทีถ้อยอาศยั ไม่ทำงานแบบนนิ ทาวา่ รา้ ย หรือบริการแขกของตนให้เด่นกว่าเหนือกว่าเพอ่ื ข่มมคั คเุ ทศกบ์ รษิ ทั อืน่ (ขอ้ นี้ทวั ร์ไทยทำกันมาก ไม่ดเี ลยครับ) 27. หม่ันศึกษาหาความรู้จากสงิ่ ตา่ งๆ รอบตวั เพื่อจะไดเ้ ป็นมัคคเุ ทศก์ทีท่ ันสมยั ตลอดเวลา ไม่ว่าจะ จากเพื่อนรว่ มอาชีพ ป้ายหรอื แผ่นพบั ศูนยบ์ ริการนกั ท่องเที่ยวท่มี ีข้อมูลทันสมัย เวบ็ ไซตท์ ีเ่ กย่ี วข้อง แมก้ ระทัง่ เรื่องข้อมูลการเดินทาง เสน้ ทางถนนหนทางจากพนักงานรถ 28. การพดู คุยกบั นักท่องเทยี่ วตอ้ งวางตัวเหมาะสม ปฏบิ ตั ติ อ่ ทุกคนอย่างเท่าเทยี มกันไม่วา่ เดก็ คน แกล่ กู จา้ ง คนทำงาน นายจ้าง ต้องไม่เลือกปฏิบตั ิ 29. หลังกลบั จากนำเที่ยว ตอ้ งรีบจดั การเคลียร์บัญชีคา่ ใช้จา่ ยและคืนอุปกรณท์ ยี่ มื มาให้เรียบรอ้ ย ไม่ ด้องงานหรือนำคา่ ใช้จ่ายทีเ่ หลือไปหมุนใชส้ ่วนตวั สิ่งที่มัคคเุ ทศกพ์ งึ ละเวน้ (2541 ,คู่มอื มคั คเุ ทศก์) 1. ไม่ตะโกน ปรบมือดงั ๆ เพื่อเรยี กใหน้ ักท่องเท่ยี วเข้ามาหาตน 2. ไมพ่ ูดดดุ ่าว่ากล่าวหรอื แสดงความไม่พอใจออกทางสีหน้าตอ่ นักทอ่ งเท่ยี วเมื่อเขาทำผิดพลาดเชน่ มาผดิ เวลา หรอื ไม่ใหค้ วามร่วมมือ แต่ควรพดู โดยขอความร่วมมืออย่างสุภาพ 3. ไมส่ ูบบุหร่ี หรอื เสพของมึนเมาและมว่ั สมุ อบายมุขโดยเฉพาะกบั นักท่องเทย่ี วขณะปฏิบตั หิ นา้ ท่ี 4. ไม่ทำตัวเป็นผู้รู้เพียงผู้เดียว อย่าตั้งหน้าตั้งตาพูด ในลักษณะเป็นการสอนมากเกินไป ควรมี บรรยากาศของการแลกเปล่ียนความคิดเห็นบ้าง

5. ไม่ไล่ต้อนจี้เร่งนักท่องเที่ยวให้รบี ท่องเทีย่ วและให้ขึน้ รถโดยไว โดยไม่มีเวลาหยุดพักและส่วนใหญ่ ยังไมไ่ ด้สัมผสั บรรยากาศจากสถานทที่ ่องเท่ยี วได้อยา่ งเต็มที่ 6 . ไมค่ วรตตี นเสมอนักท่องเที่ยว เชน่ ไม่ควรนงั่ โตะ๊ อาหารโต๊ะเดียวกับนักท่องเที่ยว นอกจากถูกร้อง ขอ และให้จำไว้เสมอว่าเรามาเป็นให้ผู้บริการไม่ควรทำตัวสนิทสนมกับนักท่องเที่ยวเกินขอบเขตโดยเฉพาะ เรื่องชสู้ าว 7. ไม่ควรตอบว่าไม่รู้เมื่อนักท่องเที่ยวถาม เพราะจะทำให้นักท่องเที่ยวขาดความเชื่อถือ แต่ควรตอบ แบบสงวนท่าทีในทำนองวา่ ไม่แน่ใจในคำตอบ แต่จะไปหาคำตอบให้ในภายหลงั 8. ไม่ควรปล่อยให้นักท่องเที่ยวท่องเที่ยวเองโดยไร้จุดหมายปลายทาง ปราศจากคำแนะนำที่ดีจาก มคั คเุ ทศก์ 9. ไม่ควัก ลว้ ง จม้ิ แกะ เกา รา่ งกายส่วนใดส่วนหนึ่งหรือไอ จามต่อหน้านกั ท่องเที่ยวหากกล้ันไม่ได้ก็ ควรหนั เหความสนใจไปท่ีอื่นเสียก่อน หรือไมก่ ็ทำใหแ้ นบเนียน ไม่หลอกลวงนำพานักท่องเท่ียวไปซอื้ ของท่มี ี คุณภาพต่ำราคาแพง ต้องมีความซื่อสตั ย์ พานักท่องเท่ยี วไป 10. เลือกซื้อสินค้าในร้านที่มีคุณภาพ ไม่คะยั้นคะยอให้นักท่องเที่ยวซื้อของจนออกนอกหน้า ต้อง คำนึงถึงประโยชน์ของนักท่องเที่ยวเป็นหลักมากกว่าประโยชน์ที่ตนจะได้รับ เวลารับค่านายหน้าควรปฏิบัติ อย่างแนบเนียนอย่าให้นักท่องเที่ยวเห็น ไม่ส่งเสริมการท่องเท่ียวในเชิงทำลายศิลปวัฒนธรรมประเพณีที่ดีงาม ทำลายธรรมชาติ แต่ตอ้ งสง่ เสรมิ 11. ให้มีการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนไม่ควรพูดหรือเล่าเรื่องตลกลามก หรือเรื่องที่เกี่ยวกับชาติ ศาสนา การเมอื ง ความเช่อื ในทางลบ 12. มัคคเุ ทศก์ควรหลีกเลี่ยงคำพูด การกระทำในเรื่องทีอ่ าจขัดตอ่ ความคดิ ความรสู้ ึกของ นกั ทอ่ งเทีย่ ว ไมก่ ล่าวตำหนิ โยนหรอื โทษความผดิ พลาดให้ผ้อู ืน่ ไมว่ า่ 13. เป็นความผิดของใครมัคคเุ ทศก์ต้องเข้าไปมสี ว่ นแก้ไขปัญหาเสมอ ไม่โตเ้ ถียง ประชดประชันหรือ ทะเลาะกบั นักทอ่ งเท่ียว 14. ไมเ่ ลือกปฏบิ ัติให้กบั นกั ท่องเที่ยวเฉพาะราย 15. ไม่เล่าเร่อื งส่วนตัวหรือบ่นความทกุ ขย์ ากเศรา้ โศกเสียใจใหน้ กั ท่องเท่ียวฟัง 16. เพื่อเรียกร้องบางสิ่งบางอย่างไม่โก่งหรือบอกราคาขายแก่ทางร้านค้าหรือแหล่งเข้าชมต่างๆ เพ่ือใหท้ างรา้ นหรือแหล่งเขา้ ชมน้นั เรียก 17. เก็บจากนักท่องเที่ยวแพงกว่าปกติ เพื่อประโยชน์ของตน เป็นสิ่งที่ไม่ควรกระทำเป็นอย่างยิ่งไม่ ชกั จูงให้นกั ทอ่ งเทีย่ วทำสง่ิ ผดิ 18. กฎหมาย เชน่ เล่นการพนนั การเสพส่งิ เสพติดตอ้ งห้าม , 19. ไม่แสดงให้เห็นถึงความอ่อนแอต่อลมฟ้าอากาศ ความยากล าบากในการเป็นผู้นำเที่ยว ฯลฯ ไมท่ ะเลาะกบั นักทอ่ งเท่ียว ต้องรบั ฟงั ปัญหากอ่ นแลว้ ค่อยชแ้ี จงเหตุผล หลังจากนกั ทอ่ งเท่ียวอารมณเ์ ยน็ แล้ว 21. ไม่ขอยืมเงนิ จากนักท่องเที่ยวไมว่ ่ากรณีใดไมใ่ ชค้ ำพูดเชงิ สั่งการหรือกระทำการเชงิ บังคับให้ นกั ท่องเทยี่ วอยู่ภายใต้การควบคมุ ของตน แต่ควรใช้

22. คำพดู ในเชงิ ขอความรว่ มมือไม่บรรยายข้อมลู มากเกินไปจนเกนิ กว่านักทอ่ งเท่ียวจะรับได้ ควรดู อาการของนักท่องเท่ยี วเป็นหลัก และควรใหน้ ักทอ่ งเท่ยี วไดท้ ำความเขา้ ใจในสถานทท่ี ่องเทย่ี วบางแหง่ ดว้ ย ตนเองบ้าง 24. ไม่ควรฉวยโอกาสเอารดั เอาเปรยี บนกั ทอ่ งเทยี่ ว โดยการทำตวั เป็นตวั แทนในการรบั แลกเปลยี่ น เงนิ ใหก้ ับนักท่องเท่ยี วโดยคิดราคาแลกเปล่ียนเพื่อใหต้ นได้ประโยชนอ์ ย่างนา่ เกลยี ด สง่ิ ที่มคั คเุ ทศกพ์ ึงปฏิบตั ิอย่างระมัดระวัง 1. การพูดถึงบุคคลที่สาม หรือเร่อื งท่ลี ะเอยี ดอ่อนต่อความรู้สกึ เช่น ศาสนา การเมอื ง ฯลฯ 2. การบริการบนโตะ๊ อาหาร การใชช้ อ้ นกลาง การบริการจัดแบง่ อาหารเป็นถ้วยเล็ก ข้อจำกดั ของ แขกในการทานอาหาร ความเชื่อในการทานอาหารของแขกแต่ละคนเช่น การพลกิ ตัวปลาฯลฯ และทั้งนี้ มัคคเุ ทศก์ควรใหค้ ำแนะนำ วัฒนธรรม วิธีการรับประทานอาหารในแตล่ ะท้องถิน่ ท่ีไปดว้ ย 3. การใหเ้ วลาแขกในสถานท่ีตา่ งๆ อยา่ งเหมาะสมลงตวั โดยไม่ใหเ้ วลาแขกอันนอ้ ยนดิ ในสถานท่ี ทอ่ งเที่ยวทเ่ี ขาชนื่ ชอบ และไม่ใหเ้ วลาอย่างมากมายในที่ๆ เขาเหน็ วา่ ไร้ประโยชนไ์ ม่คุ้มค่าเสียเวลาทจี่ ะอยู่ การวางตวั ต่อแขกท่ีเขา้ มาหา มาพดู คยุ ซึ่งแขกแต่ละคนก็มเี จตนาทีต่ ่างกัน 4. การพดู การจา การแตง่ กาย การปฏบิ ัตติ นท่ีเปน็ แบบอย่าง เสมอต้นเสมอปลายตลอดระยะเวลา นำเท่ยี ว 5. คำถามยอดฮติ ทีม่ ัคคุเทศก์เจอเสมอและต้องตอบให้ได้ เชน่ ห้องนำ้ อยู่ทางไหน อกี นานไหมกว่าจะ ถงึ ตอนนเี้ ราอย่ทู ่ีไหน 6. การสำรวมกริ ิยาท่าทางทีไ่ ม่เหมาะสมต่อหนา้ และลบั หลัง 7. การเขา้ รบั บริการในสถานประกอบการต่างๆ มัคคุเทศก์ต้องบรกิ ารแขกใหล้ ลุ ว่ งกอ่ น และ ระมดั ระวังการรบั บริการจากสถานประกอบการที่มอบให้มัคคเุ ทศก์ต้องไมเ่ กินหน้าเกินตาแขก เช่น ใหอ้ าหารที่ ดกี ว่า ให้ห้องพักท่ีดกี ว่า เป็นตน้ 8. มมี นษุ ยสมั พนั ธแ์ ละใหบ้ ริการอยา่ งทว่ั ถงึ ไม่เลอื กปฏิบัติ 9. การบรกิ ารดว้ ยอธั ยาศยั ไมตรแี ห่งความเปน็ ไทย เพราะท่านคือคนไทย ต้องนำเอกลักษณ์ วัฒนธรรมความเป็นไทยเสนอตอ่ สายตานกั ท่องเท่ยี ว โดยเฉพาะชาวตา่ งประเทศทีม่ าเที่ยวเขาคาดหวงั เหน็ รอยยมิ้ และการบริการด้วยความเป็นไทย ปฏบิ ตั ิงานดว้ ยรอยยิม้ ไหวท้ กั ทายแขกให้เปน็ กิจวัตร 11. ใหค้ วามสำคญั ในการทำหน้าทน่ี ำเทย่ี ว การบรกิ ารแขก ใหแ้ ขกไดป้ ระทับใจ เหนือสิ่งอ่ืนใด โดยเฉพาะผลประโยชนส์ ่วนตัวควรละเวน้ 12. การปฏิบัติต่อเพื่อนร่วมงานดว้ ยความเป็นมติ รถ้อยทีถ้อยอาศัย และเอ้ือเฟ้ือ ชว่ ยเหลือซึ่งกนั และ กันไมว่ ่าจะเป็นกับพนักงานรถ พนกั งานโรงแรม พนักงานร้านอาหาร สตา๊ ฟช่วยงาน ไม่ควรคิดทำงานแบบ แบ่งแยกว่าตัวเองเป็นผูน้ ำคนอื่นต้องเปน็ ผ้ตู าม ต้องเชอื่ ฟงั ตน เพราะคนอน่ื จะทำงานดว้ ยลำบาก และไมม่ ี ความสุข ฯลฯ 13. ดแู ลใส่ใจในสวัสดภิ าพความปลอดภยั ท้งั ร่างกายและทรัพย์สิน ตลอดจนรักษาผลประโยชน์ของ นกั ทอ่ งเที่ยวใหเ้ ป็นนิสยั

14. หาวิธีการสร้างความสมัครสมาน สามัคคี เพื่อสร้างความเป็นหนึ่งเดียวแก่หมู่คณะเดินทางเพื่อ มคั คุเทศก์จะได้ทำงานด้วยความราบรื่น ได้รบั ความร่วมมอื จากนกั ท่องเทยี่ วเป็นอย่างดี 15. การรวบรวมสมาชิก การนับจำนวนแขกแต่ละครั้งให้ทำด้วยความรวดเร็ว แม่นยำและควรใช้ คำพูด จิตวิทยาเชงิ ขอความร่วมมอื ตอ่ แขกหากแขกสายไม่รกั ษาเวลา 16. ย้ำเตอื นเรื่องการซื้อส่ิงของที่อาจเป็นส่ิงผิดกฎหมาย และหา้ มนำออก หรอื ต้องเสยี ภาษี สัมภาระ ที่มีน้ำหนักเกินของที่ไม่สามารถนำขึ้นเครื่องได้ และของที่ควรนำติดตัวขึ้นเครื่องบิน การรับฝากของ เรื่อง เหลา่ นมี้ คั คเุ ทศกม์ หี น้าทตี่ อ้ งแนะนำแขกเพือ่ ไมใ่ ห้เกดิ ข้อผิดพลาดระหว่างการเดนิ ทางเข้าออกประเทศ 17. การคอยชว่ ยเหลือดูแลการเขา้ ออกนอกราชอาณาจักร ทั้งในและต่างประเทศ เพราะแขกอาจถูก กักตัวสอบถาม สอบประวัติ มัคคุเทศก์จึงควรต้องอยู่อำนวยความสะดวกแขกจนคนสุดท้ายเสมอ ไม่ควรเดิน นำหนา้ ปล่อยลูกคา้ ใหแ้ กไ้ ขปญั หาเอาเอง 18. การปรับเปลี่ยนรายการทัวร์ ควรทำด้วยเหตุผลจำเป็น โดยต้องคำนึงถึงผลประโยชน์ของลูกค้า เป็นสำคัญ การแก้ไขปัญหาใดๆ ควรคำนึงถึงความรู้สึก ความพึงพอใจของลูกค้าและผู้เกี่ยวข้องรอบด้าน การ น้อมรบั 19. การแก้ไขปัญหาด้วยรอยยิ้มและความตั้งใจจริงจึงเป็นหนทางออกได้อย่างดีเสมอ นักทอ่ งเทย่ี วคาด 20. หวังความประทับใจระหว่างการเดินทางท่องเที่ยวเสมอ มัคคุเทศก์จึงไม่ควรปล่อยให้บรรยากาศ เงียบเหงาเปล่าประโยชน์ หลังบรรยายข้อมูลควรเล่าเรื่องทีน่ ักท่องเที่ยวสนใจ หรือหากิจกรรมเสริมมาเปลี่ยน บรรยากาศใหเ้ หมาะกบั กลมุ่ คณะลกู คา้ จรรยาบรรณของมัคคุเทศก์ พระราชบัญญัติธุรกิจนำเที่ยวและมัคคุเทศก์ พ ศ.2535.กำหนดให้ผู้ประกอบธุรกิจนำเที่ยวและผู้ ประกอบอาชีพมัคคุเทศกท์ ่ีถกู ตอ้ งตามกฎหมายปฏิบัติโดยเคร่งครัด เพื่อเป็นการป้องกันการประกอบการและ การนำเที่ยวทีไ่ ม่มคี ุณภาพตามมาตรฐานท่กี ฎหมายกำหนดไว้ ซึ่งมีอยชู่ ดั เจนวา่ 1. ห้ามจัดนำเท่ยี วโดยไม่มใี บอนุญาต หรอื ประกอบการนำเที่ยวในระหวา่ งถูกสงั่ พักใชใ้ บอนุญาต 2. หา้ มท าหน้าท่มี ัคคเุ ทศก์ โดยไม่มีใบอนญุ าต หรอื ปฏิบตั ิงานระหวา่ งถูกพักใชใ้ บอนุญาต 3. จะต้องไม่ปฏิบัติผิดกฎเกณฑ์อื่นๆ ที่วางไว้ เช่น จ้างมัคคุเทศก์ไม่ตรงประเภทของใบอนุญาต หรือ ยินยอมให้ผู้ท่ีไม่ใชม่ ัคคเุ ทศก์นำเทีย่ ว หรือเป็นมคั คุเทศก์แตไ่ ม่ติดบัตรขณะปฏิบัติหน้าที่หรอื แต่งกายไมส่ ุภาพ และประพฤตผิ ิดจรรยาบรรณอน่ื ๆ 4. ใบอนญุ าตของผู้ประกอบการนำเท่ียวและผู้ปฏบิ ัตหิ น้าท่ีเป็นมัคคุเทศกต์ ้องแสดงไว้ในที่เปิดเผยให้ บุคคลทวั่ ไปเหน็ ไดช้ ัด จากกฎระเบยี บข้อบงั คบั ดงั กล่าวข้างตน้ เปน็ สง่ิ ทมี่ คั คเุ ทศกพ์ งึ ตอ้ งปฏบิ ตั ิ หากเพิกเฉยไมใ่ สใ่ จ อาจถูก ลงโทษตามกฎหมาย ซึ่งต่างจากจรรยาบรรณหรือหลักที่พึงปฏิบัติของผู้ประกอบอาชีพมัคคุเทศก์ที่มีไว้เพื่อให้ เกิดประสิทธิผลของงาน และให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อนักท่องเที่ยว ซึ่งจรรยาบรรณของมัคคุเทศก์ที่สมาคม มคั คเุ ทศกอ์ าชีพ กำหนดไว้ (.สมอ) เพอื่ เป็นแนวทางปฏบิ ตั ิร่วมกนั มดี งั นี้ 1. เทดิ ทนู ชาติ ศาสนา พระมหากษัตรยิ ์ดว้ ยความบรสิ ุทธ์ใิ จ

2. เลอ่ื มใสการปกครองระบอบประชาธปิ ไตย 3. ยดึ มั่นในศาสนาท่ตี นนับถือ ไมล่ บหลู่ดหู ม่ินศาสนาอนื่ 4. มีความรับผดิ ชอบและตั้งใจปฏิบตั ิหน้าท่ขี องตนตามทไ่ี ด้รับมอบหมายด้วยความเสยี สละ และอุทศิ ตนโดยคำนงึ ถึงผลประโยชนข์ องนักทอ่ งเท่ียวเป็นสำคญั จะละทิ้งหรือทอดท้ิงหน้าท่ีการงานไม่ได้ 5. รกั ษาชือ่ เสียงของตน โดยการปฏบิ ัตหิ นา้ ทด่ี ้วยความสจุ รติ และไม่แสวงหาผล ประโยชน์โดยมชิ อบ หรือปฏบิ ัติตนอันเปน็ การฝ่าฝืนตอ่ ศีลธรรมอนั ดี หรอื เสื่อมเสยี ต่อศักดศ์ิ รี และเกยี รติคุณของวชิ าชีพมัคคุเทศก์ 6. พงึ มที ศั นคติทดี่ ี พฒั นาตนเองให้มีคณุ ภาพ คณุ วฒุ ิ คณุ ธรรม และทกั ษะในการปฏบิ ตั งิ านใน วชิ าชพี มคั คุเทศก์ 7. พึงเปน็ แบบอยา่ งในการอนรุ กั ษท์ รัพยากรทอ่ งเทีย่ วให้ย่ังยนื ทัง้ ทางธรรมชาตสิ งิ่ แวดล้อม และ ศิลปวัฒนธรรม 8. ถอื ปฏบิ ัตติ ามคำสัง่ กฎระเบียบแบบแผน ขนบธรรมเนียมวฒั นธรรมประเพณีอันดงี าม ของสถานท่ี ท่องเที่ยวทกุ แหง่ ตลอดจนการปฏิบตั ิตนตามกฎหมาย และระเบยี บของทางราชการ 9. ประพฤตติ นด้วยความสภุ าพ รรู้ ักสามคั คตี ่อผ้รู ่วมวชิ าชีพอตุ สาหกรรมทอ่ งเท่ยี วและบุคคลท่ัวไป โดยปราศจากอคตใิ ดๆ ท้ังส้นิ จากจรรยาบรรณข้างต้น มัคคุเทศก์หลายๆ คนยังไม่สามารถประพฤติปฏิบัติหรอื ให้ความร่วมมือได้ดี นัก จึงจำเป็นต้องอาศัยมาตรการทางกฎหมายเข้ามาช่วยกำกับดูแล โดยคณะกรรมการธุรกิจนำเที่ยวและ มคั คุเทศก์ ได้ใช้อำนาจตามพระราชบัญญัตธิ รุ กิจนำเทีย่ วและมัคคุเทศก์ พ ศ.2535.และประกาศพฤติกรรม ที่มคั คุเทศกไ์ ม่ควรกระทำเนื่องจากจะทำให้เสือ่ มเสยี ช่ือเสยี งเกียรตยิ ศ โดยไรจ้ รรยาบรรณของมคั คเุ ทศก์ ดงั นี้ 1. การบังคับให้นักท่องเที่ยวซื้อรายการนำเที่ยวพิเศษ หมายถึง มัคคุเทศก์ที่แสดงกิริยาล่อลวงหรือขู่ เข็ญหรือกระทำการใดๆ เพื่อให้นักท่องเที่ยวอยู่ในสภาพท่ีต้องปฏิบัติตามโดยไม่สมัครใจ นอกเหนือ จากที่ได้ ตกลงกันไว้กบั ผู้ประกอบการนำเที่ยว 2. การนำนกั ทอ่ งเทีย่ วไปซ้ือสินค้าท่เี ปน็ การหลอกลวง หรือมีราคาสูงผดิ ปกติเพื่อใหต้ นเองไดร้ ับคา่ บำเหนจ็ จากร้านค้าทีเ่ กย่ี วข้องการเรียกร้องขอเงินค่าทปิ หมายถึง พูดจาโนม้ น้าวขอความเหน็ อกเหน็ ใจแก่ตน วา่ การนำเทีย่ วครั้งน้ี 3. ขาดทนุ ขอให้จ่ายค่าตอบแทนเพิ่มเปน็ พิเศษ 4. การยดึ หนังสอื เดินทางและบัตรโดยสารเคร่อื งบินไว้ จนกวา่ นักท่องเทีย่ วจะจา่ ยค่าตอบแทนบาง ประเภทใหเ้ สยี ก่อน 5. อธิบายหรือบอกกล่าวเรอื่ งราวแกน่ กั ท่องเที่ยว อันนำมาซึ่งความไมถ่ ูกต้อง และเสื่อมเสียแกช่ าติ ศาสนาและพระมหากษตั ริย์ รวมทั้งภาพพจนข์ องอุตสาหกรรมทอ่ งเท่ียวไทย 6. ไม่รับผดิ ชอบงานในหนา้ ที่ของมัคคุเทศก์ ซ่ึงจะตอ้ งคำนึงถึงประโยชน์ของนักท่องเทย่ี วตาม ข้อตกลงเก่ียวกับรายการนำเทีย่ วเปน็ สำคัญ หรอื ละทงิ้ หน้าทกี่ ารงาน 7. ปฏบิ ตั หิ นา้ ทีโ่ ดยไม่ซอื่ สัตย์สจุ รติ แสวงหาผลประโยชนโ์ ดยมิชอบ หรอื กระทำการใดเพ่ือให้ นกั ทอ่ งเท่ยี วอยู่ในสภาพที่ต้องปฏิบตั ิตามโดยไม่สมคั รใจ (35 - 34 ,2545 ,สวุ รรณชัย ฤทธิรักษ์)

นอกจากนใี้ นพระราชบัญญัติธรุ กิจนำเทยี่ วและมัคคเุ ทศก์ พ ศ.2551 ในบางมาตราก็ไดก้ ลา่ วถึงข้อ ควรปฏิบตั ทิ ห่ี ากละเลยกห็ มายถึงการไร้ซึง่ จรรยาบรรณของมัคคเุ ทศก์ ดังน้ี มาตรา 58 ในการรบั ทำงานเป็นมัคคุเทศก์ ห้ามไม่ใหม้ ัคคเุ ทศก์จา่ ยเงนิ หรือให้ประโยชน์ มาตรา 59 มัคคุเทศก์ตอ้ งปฏิบตั ิหน้าทีต่ ามรายการนำเทีย่ วทีไ่ ด้ตกลงไว้กับผู้ประกอบธรุ กิจนำเที่ยว และจะดำเนนิ การใดใหเ้ กดิ ความเสียหายแก่นักท่องเท่ยี วมิได้ มาตรา 60 มัคคุเทศกต์ ้องไม่ให้หรือยินยอมให้บุคคลอ่นื ซึ่งไม่มีใบอนุญาตเป็นมัคคุเทศก์ทำหน้าที่เป็น มคั คุเทศกแ์ ทนตน ในสว่ นของผ้เู ขียนขอสรุปจรรยาบรรณท่ีมคั คเุ ทศก์พึงปฏิบตั ิ ดงั นี้ 1. มคั คุเทศก์ผูน้ ำเท่ยี วตอ้ งมีบัตรอนุญาตในการนำเที่ยว และทกุ ครั้งท่ีปฏบิ ัติหน้าที่ มคั คุเทศกต์ ้องติด บตั รอนญุ าตที่หน้าอกหรอื ในจดุ ทเี่ ห็นได้ชดั และควรนำเท่ียวในขอบเขตทต่ี รงตามประเภทท่ีระบไุ ว้บนบตั ร มัคคเุ ทศก์เท่านั้น 2. มีความซื่อสัตย์ต่อเพื่อนร่วมงาน บริษัทที่ว่าจ้างและต่อนักท่องเที่ยว ไม่แสวงหาหรือเรียกร้อง ผลประโยชนต์ อบแทนใดๆจากนักทอ่ งเทยี่ วนอกเหนอื จากท่ีตกลงกนั ไว้ปฏบิ ัตติ นเปน็ แบบอย่างผูน้ ำเที่ยวทีด่ ี 3. เคารพกฎเกณฑ์ของบ้านเมืองหรือแหลง่ ท่องเทีย่ วทีเ่ ดินทางไปถึงไม่หลอกลวง พูดจาโนม้ นา้ ว หรือ ประพฤติปฏิบัติเชิงบังคับขู่เข็ญตา่ งๆ เพื่อให้นักท่องเที่ยวหลงเชื่อ หรือให้ผลตอบแทนโดยไม่สมัครใจเพื่อหวงั ผลประโยชนแ์ ก่ตน 4. วางตัวเป็นกลางในการทำงาน โดยเฉพาะเมื่อเกิดปัญหาขัดแย้งขึ้นระหว่างนักท่องเที่ยวกับฝ่ายท่ี เก่ยี วขอ้ งไมว่ ่าจะเปน็ ระหวา่ งนกั ทอ่ งเท่ียวกบั นักท่องเทีย่ ว หรอื นกั ท่องเทย่ี วกบั ทางโรงแรม เป็นตน้ 5. ปฏิบัตติ นเปน็ ผใู้ ห้ข้อมูลความร้แู ตใ่ นสง่ิ ท่ีถูกต้อง ไม่บดิ เบือนข้อมลู ให้ข้อมลู แต่ในสงิ่ ทต่ี นรู้ ไม่พดู ถึงประเทศชาติ หรอื สถาบนั ชาติ ศาสน์ กษตั รยิ ใ์ นทางเสียหาย หากเลี่ยงไม่ได้เนื่องจากนักทอ่ งเทย่ี วอาจถาม มัคคเุ ทศก์ควรขัดเกลาคำพูดก่อนทกุ ครง้ั เพอื่ ให้ฟงั แลว้ ดดู ี 6. ไม่โก่งหรือเพิ่มราคาการใช้บริการหรือค่าเข้าชมกับนักท่องเที่ยว เพื่อให้ตนได้ประโยชน์ในส่วนท่ี เพิ่มขึ้นนั้น รวมไปถึงการไม่รับและเรียกร้องผลประโยชน์ตอบแทนจากร้านค้าต่างๆ ที่จำหน่ายสินค้าให้แก่ นักทอ่ งเทยี่ วโดยวิธมี ิชอบ 7. ทุ่มเทเสียสละอุทิศตนในระหว่างปฏิบัติหน้าที่ เพื่อให้นักท่องเที่ยวได้รับความรู้และได้รับความ สะดวกสบายมากที่สดุ ระหวา่ งการเดินทางทอ่ งเที่ยว 8. มพี ฤติกรรมใส่ใจต่อสวสั ดิภาพ ตอ่ สุขอนามยั ในการเดินทางของนักทอ่ งเท่ยี ว 9. ใหบ้ ริการนำเทยี่ วท่ีครบถว้ นสมบูรณต์ ามกำหนดการนำเท่ยี ว โดยไมไ่ ปเปล่ยี นแปลงรายการเพ่ือให้ ตนไดป้ ระโยชน์ และไมผ่ ลกั ภาระหน้าท่ขี องตนใหแ้ ก่นักท่องเท่ยี วหรือผู้อน่ื นอกจากนี้พฤติกรรมใดที่จะสร้างความเสียหายก็ควรละเว้น และจากจรรยาบรรณที่ควรปฏิบัติ ดังกล่าวข้างต้น หากมีการฝ่าฝืนก็จะถูกลงโทษปรับ หรือยึดใบอนุญาตแล้วแต่ความรุนแรงของเหตุการณ์ แต่ อย่างไรก็ตามในความเป็นจริงก็ยังมีการฝ่าฝืนกันอยู่ เพราะอาจเห็นแก่ประโยชน์ส่วนตัวจนลืมจรรยาบรรณ และไม่เกรงกลัวต่อบทลงโทษทางกฎหมาย ซึ่งในปัจจุบันมัคคุเทศก์ที่เห็นแก่ได้ จะมีวิธีการหลอกลวงได้อย่าง แยบยลมากขึ้นเพื่อให้ตนได้ประโยชน์ โดยไม่คำนึงถึงผลเสียหายต่อนักท่องเที่ยวและประเทศชาติ ดังนั้น

มัคคุเทศกท์ ี่ดีต้องชว่ ยสอดส่องดแู ลเพื่อนรว่ มอาชีพ สงิ่ ไมด่ อี ย่าได้พึงปฏิบัติ เพือ่ ให้นักท่องเที่ยวได้รับแต่ความ ทรงจำทด่ี ีกลบั ไป จากที่กล่าวมาทั้งหมดจะสังเกตเห็นได้ว่าความไม่สง่างาม พฤติกรรมไม่เหมาะสมทั้งหลายทั้งปวงของ มัคคุเทศก์บางคน นำมาซึ่งความเสื่อมเสียในจรรยาบรรณของวิชาชีพนี้ ผู้เขียนขอแนะนำมัคคุเทศก์ทุกคนว่า จรรยาบรรณท่ีดีทำไดไ้ มย่ ากขอเพียงแต่ให้มัคคุเทศก์ทกุ คนประกอบวชิ าชีพน้ีด้วยใจรัก อยา่ คิดทำเพียงเพื่อเงิน เพื่อความอยู่รอด หรือเพื่อความเห็นแก่ได้ เพราะหากคิดได้เพียงแค่นี้ จรรยาบรรณที่ดีก็จะเกิดขึ้นลำบาก ขอให้ทำดว้ ยใจรักทจี่ ะบริการ เพื่อให้นกั ท่องเที่ยวเกิดความประทับใจผู้เขยี นคดิ ว่าจรรยาบรรณท่ีดีก็จะเกิดข้ึน ตามมาเอง มัคคเุ ทศกท์ ุกคนควรตระหนักหย่ังลึกลงไปในจิตใจของตน ให้ความสำคัญต่อจรรยาบรรณแห่งวิชาชีพ และนำไปปฏิบัติอย่างจริงใจ ก็จะทำให้อาชีพมัคคุเทศก์มีแต่ความยั่งยืน เพราะมัคคุเทศก์ที่ครองตนอยู่ใน จรรยาบรรณแห่งวิชาชีพ จะเป็นผู้สร้างความประทับใจแก่นักท่องเที่ยว ซึ่งจะเป็นส่วนช่วยส่งเสริมให้การ ท่องเที่ยวของประเทศชาติเจริญก้าวหน้ามากยิ่งขึ้น และหลายครั้งที่นักท่องเที่ยวตัดสินใจมาใช้บริการของ บริษัทนำเที่ยวหรือมาเที่ยวประเทศนั้นอีก ก็เนื่องจากติดใจในตัวมัคคุเทศก์ เนื่องจากไปเที่ยวด้วยแล้วได้รับ ความรู้ มีความสุขสนุกสนาน แม้บางครั้งไปแล้วอาจต้องประสบกับปัญหาเผชิญปัญหาด้วยกันบ้าง แต่ มัคคุเทศก์ที่มีจรรยาบรรณก็จะไม่ทอดทิ้ง แต่กลับมีความตั้งใจฝ่าฟันปัญหา ทำให้นักท่องเที่ยวเกิดความ ประทับใจ กลับไปบอกกล่าวต่อๆ กันถงึ สิ่งดงี ามเก่ยี วกับประเทศไทยและอัธยาศัยไมตรจี ิตนนำ้ ใจของคนไทย บทบาท หนา้ ที่ ความสามารถในการเป็นมคั คุเทศก์และผู้นำเท่ยี ว มคั คเุ ทศกเ์ ปน็ บุคคลท่มี ีความสำคญั ต่ออตุ สาหกรรมท่องเท่ียว ในฐานะเปน็ ผเู้ ช่ือมโยงความเข้าใจอันดี ให้เกิดขึ้นระหว่างนักท่องเที่ยวกับแหล่งท่องเที่ยวหรือสิ่งที่เขาสนใจ เป็นผู้คอยอธิบายเรื่องราวด้าน โบราณสถานสถาปัตยกรรม ศลิ ปวฒั นธรรม ขนบธรรมเนยี มประเพณี กจิ กรรม วิถีชวี ิตของผ้คู น ความสวยงาม ตามธรรมชาติ จุดท่นี า่ สนใจในสถานทท่ี ่องเท่ยี วตา่ งๆ ตลอดจนมีหน้าที่ดแู ลรบั ผิดชอบต่อนักท่องเทย่ี ว ที่อยู่ใน ความดูแลระหว่างการปฏิบัติหน้าที่ ดังนั้นมัคคุเทศก์จึงควรได้รู้จักกับบทบาทและหน้าที่ที่ตนควรปฏิบัติ ความสามารถดา้ นตา่ งๆของการเป็นผู้นำเทีย่ วให้ความสำคญั ใส่ใจศึกษาเร่ืองดงั กลา่ วอยา่ งลึกซึ้ง เพอ่ื ประโยชน์ ในการทำงาน และการปฏิบัติหน้าที่ให้เกิดความเป็นระเบียบเรียบร้อย เต็มไปด้วยประสิทธิภาพ เกิดความ ประทับใจจากนกั ทอ่ งเทีย่ ว บทบาทของมัคคเุ ทศก์ การปฏิบัติงานในอาชีพนำเที่ยว มัคคุเทศก์จะต้องมีการแสดงออกได้ในหลายบทบาท ที่สำคัญได้แก่ บทบาทครู บทบาทนักจิตวิทยา บทบาทนักแสดง บทบาทนักการทูต บทบาทนักบริหาร บทบาทนักบริการ ซง่ึ มคั คเุ ทศกจ์ ะต้องดึงความสามารถในแตล่ ะบทบาทออกมาใช้ให้ได้อยา่ งมีประสิทธิภาพตามสถานการณ์ต่างๆ ดงั น้ี 1. บทบาทนักวิชาการหรือนักก่งึ วิชาการ 2. บทบาทนักจิตวทิ ยา

3.บทบาทนกั แสดงหรือนักนันทนาการ 4.บทบาทนกั การทตู 5.บทบาทนกั บริหาร 6. บทบาทนักบริการ การปฏิบัตหิ น้าท่ีของมคั คเุ ทศก์ กรณีตอ้ งนำเทยี่ วนกั ท่องเท่ยี วท่ีมาจากตา่ งประเทศ หรือนำนกั ทอ่ งเที่ยวไทยท่องเท่ียวภายในประเทศ ภารกิจที่มัคคุเทศก์ต้องปฏิบัติในการนำเที่ยว จะมีขั้นตอนเริ่มตั้งแต่การไปรับนักท่องเที่ยว ณ จุดรับ นักท่องเที่ยวหรือจุดรับเข้าขั้นตอนการนำเที่ยว และส่งนักท่องเที่ยวกลับยังโรงแรมที่พัก หรือจุดหมาย ปลายทางจนกระทั่งส่งกลับประเทศในที่สุด โดยทั่วไปแล้วมัคคุเทศก์ในฐานะผู้นำเที่ยวประเภทนี้จะมีหน้าที่ หลัก 3 ประการ คอื 1. หน้าท่กี ารรบั เข้านักท่องเท่ียว (Transfer – In) 2. หน้าที่การนำเทยี่ ว (Tourist Guide) 3. หนา้ ทกี่ ารสง่ ออกนกั ท่องเทยี่ ว (Transfer – Out) การทำหน้าที่ของหัวหน้าทวั ร์ชาวไทย กรณที ่ีต้องนำทวั ร์คนไทยไปเที่ยวยงั ต่างประเทศ ถ้าไปประเทศ ในแถบเอเชียเราจะเรียกตัวแทนของบริษัทนำเที่ยว ว่าหัวหน้าทัวร์ เนื่องจากประเทศหรือเมืองท่องเที่ยวใน แถบเอเชียไม่ว่าจะเป็นจีน เกาหลีใต้ ญี่ปุ่น มาเลเซยี สงิ คโปร์ อินโดนีเซีย กมั พชู า ฯลฯ มักมีมัคคุเทศก์ท้องถิ่น (Local Guide) เป็นผูใ้ หข้ ้อมลู แกน่ ักท่องเทีย่ ว เชน่ เดยี วกับประเทศไทยท่ีถ้ามีกรปุ๊ ทวั ร์ชาวต่างชาติมาเท่ียวใน ประเทศ เขาก็ต้องใช้บริการมัคคุเทศก์ที่เป็นคนไทยเท่านั้น โดยเฉพาะการเข้าเยี่ยมชมในพระราชวัง วัดวา อารามท่สี ำคญั หวั หนา้ ทัวรค์ นไทยทนี่ ำทวั ร์ไปต่างประเทศกเ็ ช่นเดยี วกันจะต้องอาศัยมัคคุเทศก์ท้องถ่ินในการ บรรยายให้ข้อมูลความรู้กับนักท่องเที่ยว หัวหน้าทัวร์คนไทยจะมีหน้าที่หลักๆ คือบริการและอำนวยความ สะดวกในสถานท่ีต่างๆ เช่น ที่สนามบิน ที่พักแรม ร้านอาหาร ฯลฯ โดยหัวหน้าทัวร์อาจพูดข้อมูลเสริม มัคคุเทศก์ท้องถิ่นได้บ้างในกรณีที่มัคคุเทศก์ท้องถิ่นพูดแล้วไม่กระจ่างนักท่องเที่ยวไม่เข้าใจ หรือพูดในกรณีที่ เป็นขอ้ มลู ที่ตนถนดั หัวหน้าทัวร์อาจมีหน้าที่หลักอีกอยา่ งคือเปน็ ผู้ท่ีคอยสร้างบรรยากาศในการท่องเที่ยวด้วย การสร้างกิจกรรมระหว่างการเดินทางเพราะหัวหน้าทัวร์คนไทยจะรู้นิสัย สิ่งที่ชอบหรือไม่ชอบของคนไทย ดีกว่ามัคคุเทศก์ท้องถิ่นชาวต่างประเทศกรณีต้องนำเทีย่ วไปในบางประเทศโดยเฉพาะประเทศแถบยุโรป ส่วน ใหญ่จะไมม่ ีมคั คุเทศกท์ ้องถิ่น หวั หน้าทวั รค์ นไทยตอ้ งทำหนา้ ที่เปน็ มัคคุเทศกเ์ อง ดังนั้นการไปนำเท่ียวในยุโรป ผู้นำทัวร์จะทำหน้าที่เป็นทั้งหัวหน้าทัวร์และมัคคุเทศก์ไปในคราวเดียวกัน และต่อไปนี้เป็นการเตรียมความ พรอ้ มกอ่ นการเดนิ ทางไปต่างประเทศของผ้ทู ่ที ำหนา้ ท่เี ปน็ หวั หน้าทัวรห์ รอื มคั คเุ ทศก์ 1. ควรศึกษาข้อมูลจากรายการนำเที่ยวว่าต้องไปที่ไหนก่อนหลังอย่างไร เมื่อถึงสนามบินต้องไปพบ หรือติดตอ่ ประสานกบั ใคร โดยศึกษาจากรายการนำเทยี่ วท่เี ปน็ ปัจจุบนั (Final Itinerary) ประกอบ 2. ตรวจสอบและเตรยี มเอกสารทเ่ี กี่ยวกับการเดินทางไปตา่ งประเทศใหพ้ ร้อม ไดแ้ ก่ ใบตรวจคนเข้า เมอื งหนังสือเดนิ ทาง ทำวซี ่า ใบตรวจสุขภาพ(สำหรับบางประเทศ) ใบสำแดงสง่ิ ของตอ่ ศุลกากร บตั รโดยสาร เครื่องบนิ ต้องตรวจสอบให้ครบ ตรวจสอบดูว่ามนี กั ท่องเท่ียวตอ้ งการกลบั เองหรือแยกเดนิ ทางไปเองบา้ งตรง

น้ตี อ้ งระวัง โดยเฉพาะการไปประเทศสหรัฐ อเมรกิ า แคนาดา ซึ่งสว่ นหน่งึ จะนยิ มไปเยยี่ มญาติ อาจมกี ารแยก ตั๋วไปกลับเอง มคั คเุ ทศกอ์ าจเป็นธุระตรงนีใ้ ห้ โดยการเตรยี มเอกสารทั้งหลาย มคั คเุ ทศก์ตอ้ งตรวจสอบ และ กรอกข้อมลู แทนนักท่องเทีย่ วทกุ อย่างใหถ้ ูกต้องดว้ ยตวั บรรจง นกั ทอ่ งเทยี่ วเพียงแตเ่ ซ็นช่ือกำกับให้เหมือนใน หนงั สือเดนิ ทางเท่านัน้ 3. กรณีไปเป็นกรุ๊ปใหญ่ หรอื เป็นหมู่คณะเดียวกัน มคั คุเทศก์ควรนัดแนะกลุ่มนักท่องเที่ยวเพ่ือให้การ ปฐมนเิ ทศกอ่ นการเดินทาง เพ่อื เป็นการบอกกล่าวแนวปฏบิ ัติในการเดนิ ทางไปตา่ งประเทศ เพือ่ ป้องกันปัญหา ที่อาจเกิดขึ้น เช่น เรื่องการเตรียมสิ่งของเครื่องใช้ มารยาทในการเข้าชม การแต่งกาย อาหารการกิน ขนบธรรมเนียมประเพณกี ารใช้ชีวิตในต่างแดน ภูมอิ ากาศ เปน็ ต้น 4. เตรยี มข้อมลู ดา้ นการท่องเที่ยวของประเทศนน้ั โดยเฉพาะในการไปในประเทศที่ไมม่ ีมคั คุเทศก์ ทอ้ งถิ่นข้อมลู เรื่องสภาพอากาศ ความแตกต่างเร่ืองของเวลา เรือ่ งภาษาถ่ินอยา่ งง่าย เพื่อใช้ประโยชนใ์ นการ ทอ่ งเท่ยี ว Do and Don’t ในสถานที่หรือประเทศต่างๆ รวมถึงควรศึกษากฎหมายของประเทศ ระเบียบ ข้อบังคบั ประเพณีปฏบิ ตั ิในแตล่ ะแหล่งท่องเทีย่ วดว้ ย 5. เบิกเงินค่าใช้จ่ายในการเดินทางกับทางบริษัท โดยมากจะเป็นค่าใช้จ่ายเบ็ดเตล็ด เช่น ค่าของขบ เคี้ยวค่าภาษีสนามบิน ซึ่งค่าใช้จ่ายส่วนนี้บริษัทจะเป็นผู้เตรียมไว้ให้ ส่วนค่าใช้จ่ายอื่นๆ ทางบริษัทจะทำการ โอนเงินให้แก่บริษัทตัวแทนในต่างประเทศ เพื่อเป็นค่ารถนำเที่ยว ค่าเข้าชม ค่าอาหาร ค่าที่พัก ทั้งหมดแล้ว บรษิ ทั จะไมค่ ่อยให้หัวหน้าทวั รพ์ กเงินไปเปน็ จำนวนมาก จากนั้นก็เคลียรป์ ญั หาข้อสงสยั ต่างๆ ใหเ้ รียบร้อย 6. เตรียมสิ่งของเคร่ืองใช้ และอาหารที่จำเปน็ โดยเฉพาะการไปเท่ยี วในหลายประเทศ เชน่ จนี เกาหลีใต้ญป่ี ุ่น ฯลฯ เนอ่ื งจากประเทศเหลา่ นีร้ สชาตอิ าหารไม่ถูกปากคนไทย หวั หนา้ ทวั รค์ นไทยต้องเตรยี ม อาหารแห้งพวกนำ้ พรกิ นำ้ ปลาพริก(น าส่วนผสมไปปรุงเอง) หรอื อาหารกระปอ๋ งทพ่ี กพาง่ายเผือ่ ไว้ 7. พงึ ระลึกเสมอว่า การทำหน้าทห่ี วั หน้าทัวรน์ น้ั ก็เปรียบเสมอื นการทำหน้าท่ีควบคู่เทียบเคียงกับการ ทำงานมัคคุเทศก์เสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเวลาเรานำคณะทัวร์ไปเจอมัคคุเทศก์มือใหม่หัวหน้าทัวร์ที่มี ประสบการณก์ ็ต้องชว่ ยประคับประคอง หรอื กรณีตอ้ งไปนำเท่ยี วเป็นมัคคุเทศก์เองในบางประเทศที่มัคคุเทศก์ มไิ ดเ้ ปน็ อาชีพสงวน หวั หน้าทวั ร์ ผูน้ น้ั ก็ตอ้ งทำหนา้ ท่ที ั้งสองอย่างไปในคราวเดยี วกนั คือเป็นท้งั หวั หน้าทัวร์และ เปน็ ทงั้ มัคคุเทศก์ สรปุ ปัจจุบันอุตสาหกรรมท่องเที่ยวนับว่าเป็นอุตสาหกรรมหลักของหลายๆ ประเทศเพราะเป็น อุตสาหกรรมที่ลงทุนน้อยแต่ได้ผลตอบแทนมหาศาล จึงเป็นอุตสาหกรรมที่มีผู้คนให้ความสนใจในการลงทุน มากขึน้ เร่อื ยๆ กอ่ ใหเ้ กิดการแข่งขันท่ีสูงข้ึน โดยเฉพาะการแขง่ ขันกันในด้านการบริการของบริษัทนำเท่ียวเพื่อ ดึงดูดนักท่องเที่ยว การบริการที่ดีจึงถือเป็นความตอ้ งการประการแรกๆ ของนักท่องเที่ยว บุคคลหนึ่งที่สำคญั ซึ่งจะทำให้การบริการนั้นเป็นไปด้วยดีเกิดความประทับใจในการท่องเที่ยวก็คือมัคคุเทศก์นั่นเอง เนื่องจาก มัคคุเทศก์เป็นผู้ที่ใกล้ชิดกับนักท่องเที่ยวมากที่สุด ต้องทำหน้าที่หลายประการให้กับนักท่องเที่ยว ได้แก่ การ เป็นนักบริการ การเป็นนักจิตวิทยาที่รู้ใจ การเป็นนักแสดงให้เขามีความสุขต้องเป็นบุคคลที่ทำหน้าที่เสมือน นักการทูตที่คอยสื่อสารใหข้ ้อมูลความรู้ ให้เกิดความเขา้ ใจอันดี และต้องทำหน้าที่อื่นๆอีกมากมาย มัคคุเทศก์

จึงอาจเป็นผู้สร้างความประทับใจให้กับนักท่องเที่ยวได้มากพอๆ กับความประทับใจที่เขาจะได้รับจากแหล่ง ท่องเที่ยว ทั้งนี้การทำหน้าที่ให้ประทับใจตลอดจนการดูแลเอาใจใส่แก่นักท่องเที่ยวนั้น จะเริ่มตั้งแต่การสร้าง สมั พันธภาพท่ดี ีตง้ั แตแ่ รกเจอ ไม่ว่าจะเป็นการรับเข้านกั ท่องเทย่ี ว การอำนวยความสะดวกในดา้ นที่พัก อาหาร การซื้อสินค้าท่รี ะลึก การพาเขาไปเท่ียวและให้ข้อมลู ความรู้ท่ีเป็นประโยชน์ มีความจริงใจในการทำงาน ซึ่งใน การทำงานแต่ละขั้นตอนนั้นมัคคุเทศก์ที่ดีต้องมีการวางแผนเตรียมการทุกด้านอย่างรัดกุม ไม่ว่าจะเป็นเรื่อง เอกสาร การวางแผนเร่ืองการพูดก็นับเป็นเร่ืองสำคัญมาก เน่ืองจากความสามารถในการพูดเป็นหัวใจสำคัญใน งานมัคคุเทศก์ มัคคุเทศก์ต้องสามารถพูดให้นักท่องเที่ยวได้รับความรู้ ควบคู่ความสนุกสนาน สามารถพูดให้ เกิดความเข้าใจอันดี รู้ถึงสิ่งที่ควรพูด และไม่ควรพูดรวมถึงต้องรู้จักสร้างสรรคำพูดเพื่อให้นักท่องเที่ยวผ่อน คลายระหว่างการท่องเที่ยวด้วย นอกจากนี้มัคคุเทศก์ต้องมีการประสานงานที่ดีกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ต้อง เอาใจใส่ดูแลแก้ไขปัญหาให้นักท่องเที่ยวด้วยกำลังความคิด การกระทำอย่างสุดความสามารถ เพื่อให้ นักทอ่ งเที่ยวได้รบั ความรู้ ความพงึ พอใจกลับไป ซ่งึ จะทำใหเ้ ขาเกิดความรู้สกึ รกั ประเทศไทย รักคนไทยและ ตอ้ งการกลบั มาเทยี่ วเมอื งไทยอีก