ไวยากรณ์จีนน่ารู้(有趣的汉语语法)

ไวยากรณจ์ ีนน่ารู้ (有趣的汉语语法) 1

คำนำ เอกสารประกอบการสอนเรื่อง ไวยากรณ์จีนน่ารู้ （有趣的话语语法）จัดทำ ข้นึ เพอ่ื ใหน้ ักเรียนมีความรู้ความเขา้ ใจเกี่ยวกบั ไวยากรณจ์ ีนนา่ รู้ เอกสารประกอบการสอนเล่มนี้ผู้เขียนได้แบ่งไวยากรณ์ออกเป็น 5 ตัว ซึ่งแต่ละตัว ประกอบด้วยเนื้อหาเกี่ยวกับไวยากรณ์ ความหมาย และตัวอย่างประโยคการใช้ไวยากรณ์ เพื่อให้ นักเรยี นสามารถทบทวนและศกึ ษาเพ่มิ เตมิ เพ่อื เพม่ิ ความรคู้ วามเข้าใจในเนอื้ หาได้มากย่ิงข้ึน ผู้เขียนหวงั ว่าเอกสารประกอบการสอนเลม่ นี้ จะเปน็ ประโยชนแ์ ก่นกั เรยี น และผสู้ นใจเพอื่ เปน็ การเพมิ่ พูนความรทู้ างไวยากรณจ์ นี มากข้ึน ศุภิสรา คำบุรี 2

动词+ 出来 แปลวา่ “คำกริยา + ออกมา” การใช้ 1. มีความเกีย่ วขอ้ งกับทิศทาง (จากดา้ นในสดู่ า้ นนอก) 例如： 在走路的时候，突然从路边跑出来了一个人。 2. เปน็ การแสดงให้เห็นถงึ การกระทำ กรยิ าที่ได้เกิดข้นึ ปรากฏขน้ึ มา (ไม่เก่ยี วข้องกับทิศทาง) มี ความหมายวา่ “...ขึ้นมา , ...ออกมา” 例如： 在有的国家,喝汤时发出声音来是不太礼貌的：而在另 一些国家，吃面条吃出声音来表示面条很好吃。 爸爸妈妈的声音，孩子很容易听出来。 生活还应该包括我们提出来的问题。 3

练习 动词+ 出来 选择合适的动词填空，并说说句子中“出来”的意思： 吃 猜 克隆 写 算 1. 你能___________出来这个菜是用什么做的吗？ 2. 王老师让我们写关于泰国农村的作文，可我对泰国农村一点也 不了解，所以___________不出来。 3. 在这家饭管，结账的时候我___________出来的结果常常和服务 员算的不一样。 4. 你能___________出来这个字是什么意思吗？ 5. 将来有一天科学家___________出人来，我们的世界不知道会变 成什么样。 ---------------------------------------------------- 4

非…不可 แปลวา่ “ตอ้ งทำให้ได้ ไม่ทำไมไ่ ด้” การใช้ เป็นคำที่ใช้เน้นอารมณ์ว่าต้องกระทำสิ่งใดให้ได้ ต้องทำให้ได้ ไม่ทำไม่ได้ สามารถแบง่ ไดเ้ ป็น 2 กรณี ไดแ้ ก่ 1. จำเปน็ ตอ้ ง... ,จะต้อง... 例如： 1. 爸爸，为什么我非读书不可？ 2. 你的眼睛近视得很厉害，非戴眼镜不可？ 3. 明天就要考试了，我今天非看书不可。 2. เปน็ การคาดคะเน 例如： 这么冷的天你衣服穿得这么少，非感冒不可。 我可不敢酒后开车，警察看见了非罚我钱不可。 练习：“ 非…不可”找句子： 1. ____________________________________________ 2. ____________________________________________ 3. ____________________________________________ 4. ____________________________________________ 5

显然 แปลวา่ เหน็ ได้ชัด (วา่ ) การใช้ แสดงถงึ ความรู้สึกหรือการเขา้ ใจอะไรไดง้ ่าย ส่วนใหญะ่ วางไว้หน้าประโยค คำกริยา คำคณุ ศัพท์ วลี 例如： 前一天我刚到他家玩过，根本没看到他有那么巨大的玩 具火车，他显然在说慌。 早晨地上、房子上都是湿的，夜里显然下过雨。 整个事件显然让总统很恼火。 练习：用“ 显然”完成下面的句子： 1.老板进来以后一句也不说，___________。 2. 他精神不振，脸色苍白，___________。 3.这篇作文矛盾百出，___________。 4.他一直开心地笑，___________。 5. 对于昨天发生的事情，他___________。 6. 人们对他的帮助___________。 ---------------------------------------------------- 6

想起来 แปลวา่ นกึ ขนึ้ ได.้ .. คดิ ขน้ึ ได้... การใช้ แสดงถึง ความทรงจำที่มีต่อคน สัตว์ สิ่งของ รวมถึงเรื่องราวต่าง ๆ ที่อยู่ ภายในความทรงจำของเราและคดิ นึกขน้ึ มาได้ โครงสรา้ ง 想（不）起…来 想（不）起来… 例如： 他的名字我想起来了。 手机放在哪儿我想起来了。 我的电脑里有这个文件，可是我想不起来它在哪儿了。 练习：“ 想起来”找句子： 1. ____________________________________________ 2. ____________________________________________ 3. ____________________________________________ 4. ____________________________________________ ---------------------------------------------------- 7

动词重叠 แปลว่า ...สักหน่อย, ...แปบ๊ นงึ /...(อยา่ งสบายใจ) การใช้ คือ “การซ้ำคำกรยิ า” แสดงถึงกริยานั้น กระทำในเวลาสั้น ๆ หรือเป็นการเชื้อ ชวนให้ลองทำ ซึ่งคำพูดที่พูดออกมาจะเป็นคำพูดที่สบาย ๆ มักใช้ในภาษาพูด แปลได้ หลากหลาย อยู่ที่บริบท... นอกจากน้ีสามารถแบ่งลกั ษณะการซ้ำได้หลายรูปแบบ เช่น แบบที่ 1 คำกริยาพยางค์เดียว 单音节动词 1. เหตุการณ์ที่ยังไม่เกิด ถ้าผู้พูดต้องการ ทำกริยานั้นสักครู่ สักหน่อย สักประเดี๋ยว หรือเชิญ ชวนใหค้ นอนื่ ทำกริยาน้ันสักหนอ่ ย รปู แบบการซำ้ a) AA 想想 : คิดสกั หนอ่ ย 尝尝 : ชิมสักหน่อย 看看 : ดสู กั หน่อย 问问 : ถามสักหนอ่ ย b) A 一 A 想一想 : คดิ สักหนอ่ ย 尝一尝 : ชิมสกั หน่อย 看一看 : ดูสักหน่อย 问一问 : ถามสกั หน่อย 8

2. เหตุการณ์ได้เกิดขึ้นแล้ว ถ้าต้องการสื่อถึงการทำกริยานั้นเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว หรือ เหตกุ ารณแ์ ละกริยานัน้ ได้เกดิ ข้นึ แล้ว หลังกรยิ า มกั จะมกี ริยาอีกตวั หนึง่ เกดิ ขึ้นตอ่ เน่อื งทนั ที A了A 想了想 : คิดไปสักครู่ 尝了尝 : ชมิ ไปสักครู่ 看了看 : ดไู ปสักครู่ 问了问 : ถามไปสักครู่ 他尝了尝说,很好吃。เขาชิมไปสกั ครแู่ ลว้ พูดว่าอร่อยมาก 他看了看表，发现自己来早了。 เขามอนาฬิกาข้อมือสักครู่ กพ็ บวา่ ตัวเองมาเรว็ ไป แบบที่ 2 คำกรยิ าพยางค์คู่ 双音节动词 AB 1. เหตุการณ์ที่ยังไม่เกิด ถ้าผู้พูดต้องการ ทำกริยานั้นสักครู่ สักหน่อย สักประเดี๋ยว หรือเชิญ ชวนให้คนอ่นื ทำกรยิ านน้ั สกั หน่อย รูปแบบการซ้ำ a) ABAB 休息休息 พกั ผ่อนสักหน่อย 介绍介绍 แนะนำสักหนอ่ ย 2. เหตุการณ์ได้เกิดขึ้นแล้ว ถ้าต้องการสื่อถึงการทำกริยานั้นเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว หรือ เหตุการณ์และกริยานน้ั ได้เกดิ ข้นึ แลว้ หลังกรยิ า มักจะมีกรยิ าอีกตัวหน่ึง เกิดขน้ึ ต่อเนือ่ งทันที b) AB 了 AB 休息了休息 พกั ผ่อนไปสักครู่ 介绍了介绍 แนะนำสักไปสักครู่ 9

แบบท่ี 3 คาํ ประสมแบบแยกสมานในภาษาจนี 离合词 1. เหตกุ ารณท์ ยี่ งั ไมเ่ กดิ 未发生 ความหมายหลกั ๆคือ ถา้ ผ้พู ดู ต้องการ ทำกริยานั้นสักครู่ สักหนอ่ ย สักประเดยี๋ ว หรือเชิญชวนใหค้ นอน่ื ทำกรยิ านั้นสักหนอ่ ย รปู แบบการซำ้ a) AAB 见见面 : เจอกันสักหน่อย 聊聊天 : คุยกันสกั หน่อย 帮帮忙 : ช่วยหนอ่ ย 唱唱歌 : ร้องเพลงสักหน่อย 游游泳 : วา่ ยนำ้ สักหนอ่ ย 2. เหตุการณ์ได้เกิดขึ้นแล้ว ถ้าต้องการสื่อถึงการทำกริยานั้นเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว หรือ เหตกุ ารณแ์ ละกริยาน้นั ได้เกดิ ขึน้ แลว้ หลังกริยา มักจะมีกรยิ าอีกตัวหนงึ่ เกดิ ข้ึนตอ่ เนื่องทันที b) A 了 AB 见了见面 : เจอกันไปสักครู่ 聊了聊天 : คยุ กนั ไปสกั ครู่ 唱了唱歌 : รอ้ งเพลงไปสกั ครู่ 游了游泳: วา่ ยน้ำไปสักครู่ ความหมายหลกั ของการใชค้ ำซ้ำคอื 1.แสดงความหมายวา่ การกระทำน้ันใช้เวลาสัน้ มคี วามหมายวา่ “หน่อย,สักครู่” 一下儿 เชน่ 他尝了尝说,很好吃。 เขาชมิ ไปสกั ครูแ่ ลว้ พูดว่าอร่อยมาก 10

2.แสดงความหมาย”ทดลอง” มีความหมายว่า”ลองดู” เช่น 你想想这怎么可能？ คณุ ลองคดิ ดสู ิ นจี่ ะเปน็ ไปไดอ้ ย่างไร 3.ใช้เพื่อลดน้ำเสยี งให้ออ่ นลงใช้ในการขอร้องหรอื ขอคำปรกึ ษา เชน่ 这件事我们明天再考虑考虑，可以吗？ เรอื่ งนพี้ วกเราคอ่ ยมาพจิ ารณากันอกี ทีในสันพรุ่งนไี้ ด้ไหมคะ 4.ใช้ในการยกตัวอยา่ งเพื่อใหฟ้ งั ดูแล้วรู้สกึ ผอ่ นคลาย เช่น 我常在家看看电视、听听音乐、上上网、放松放松。 ฉันมักจะอยบู่ า้ นดทู วี ีบ้าง ฟงั เพลงบ้าง เล่นอนิ เตอร์เน็ตบา้ ง ผ่อนคลายสกั หนอ่ ย 练习：“ 想起来”找句子： 1. ____________________________________________ 2. ____________________________________________ 3. ____________________________________________ 4. ____________________________________________ 5. ____________________________________________ ---------------------------------------------------- กิจกรรมการเรียนรู้ : หลังจากศึกษาไวยากรณ์ทัง้ หมดแล้ว ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 5-6 คน เลือกศึกษาไวยกรณ์เพียง 1ตัว แล้วออกมานำเสนอหน้าชั้นเรียนในคาบเรียนถัดไป โดยการนำเสนอประกอบไปด้วยไวยากรณ์ท่ีเลิอก ความหมาย การใช้และตัวอย่างประโยค นำเสนอเปน็ เวลา 10-15 นาที 11