การขยายพันธุ์พืช

การขยายพันธุ์พืช จากส่วนต่างๆ ของพืช คร ูสายฝน ผาทอง

จุดประสงค์ 1. เพื่ออธิบายความหมายของ การขยายพันธุ์พืชได้ 2. สามารถขยายพันธุ์พืชจาก ส่วนต่างๆ ของพืชได้ 3. เห็นประโยชน์ของการขยาย พันธุ์พืช ครูสายฝน ผาทอง

การขยายพันธุ์พืช จากส่วนต่างๆ ของพืช เป็นการขยายพันธุ์พืชด้วยการใช้ ส่วนต่างๆ ของพืช ได้แก่ ราก ลำต้น ใบ โดยส่วนต่างๆ ของพืชเหล่านีี้ที่สามารถ เกิดราก และเจริญเติบโตเป็นต้นพืชได้ เช่น การปักชำกิ่ง การตอนกิ่ง การติดตา การทาบกิ่ง เสียบยอด และ การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื้อ ครูสายฝน ผาทอง

การปักชำ การนำส่วนต่างๆ ของพืช ได้แก่ กิ่ง ใบ รากมาปลูกในสภาพ ที่เหมาะสม เพื่อให้ชิ้นส่วนนั้น เกิดรากและแตกต้นใหม่ขึ้นมา แต่ที่นิยมและพบเห็นได้ทั่วไปคือ การนำกิ่งหรือท่อนพันธุ์มาปักชำ เพราะเป็นวิธีที่ง่ายและได้ต้นใหม่ จำนวนมากๆ ในคราวเดียวกัน ครูสายฝน ผาทอง

การปักชำกิ่ง ลำต้น หรือยอด การนำเอาส่วนของกิ่งพืชหรือ ลำต้นพืชมาตัด แบ่งออกเป็นส่วนๆ แล้วนำไปปักชำลงดิน เช่น ชบา โกศล โป๊ยเซียน พลูด่าง เข็ม เทียนทอง เล็บครุฑ ลิ้นกระบือ เป็นต้น การปักชำใบ การนำเอาส่วนของแผ่น ใบมาปักชำ เช่น ลิ้นมังกร กุหลาบหิน คว่ำตายหงายเป็น ยาง อินเดียกวักมรกต โฮย่า หัวใจ เป็นต้น การปักชำราก การนำรากของพืชมาตัดเป็น ส่วนๆ ยาวประมาณ 2 – 4 นิ้ว นำไปปักชำ รากจะงอกใหม่ และแตกยอด เช่น สน โมก เข็ม มันเทศ ครูสายฝน ผาทอง

การตอนกิ่ง วิธีการทำให้กิ่งพื ชออกรากในขณะอยู่ติดกับต้นแม่ เมื่อกิ่งตอนนั้น ออกรากดีแล้ว จึงตัดไปปลูกต่อไป การออกรากของกิ่งตอน จะขึ้นอยู่กับความชื้น การ ถ่ายเทอากาศ และระดับอุณหภูมิที่เหมาะสมแต่ถ้า ปล่อยให้ดินหรือวัสดุหุ้มกิ่งแห้งโดยมิได้ดูแล ย่อมจะ เป็นอุปสรรคต่อการเกิดรากได้ การตอนกิ่ง ใช้แก้ ปัญหา โดยเฉพาะพืชบางชนิดที่ไม่สามารถออกรากได้ โดยใช้วิธีตัดชำ แต่ออกรากได้โดยวิธีตอนกิ่ง ซึ่งการ ตอนกิ่งยังมีจำนวนรากมากกว่ากิ่งตัดชำ เมื่อนำไป ปลูก จึงมีโอกาสตั้งตัวได้เร็วและมีเปอร์เซ็นต์การตาย น้อยกว่า กิ่งตอนมีข้อเสีย คือ พืชที่นำไปปลูกเมื่อโต เต็มที่จะล้มง่ายเพราะไม่มีรากแก้ว ครูสายฝน ผาทอง

การตอนกิ่ง ครูสายฝน ผาทอง

การทาบกิ่ง เป็นวิธีการขยายพันธุ์ เช่นเดียวกับการติดตาและ การเสียบยอด คือ ต้นพืชที่ได้จากการทาบกิ่งจะมีส่วนยอด เป็นพันธุ์ดี และมีรากเป็นพันธุ์ต้นตอเช่นเดียวกัน การทาบกิ่ง ก็มีข้อแตกต่างไปจากการติดตาและการต่อกิ่งอยู่ 2 ประการ คือ 1. การทาบกิ่ง เมื่อจะทาบจะต้องนำต้นตอเข้าไปหา กิ่งพันธุ์ดี แทนที่จะนำกิ่งพันธุ์ดีเข้าไปหาต้นตอเหมือน การติดตาและการต่อกิ่ง 2. การทาบกิ่ง ทั้งต้นตอและกิ่งพันธุ์ดียังมี รากเลี้ยงต้นและเลี้ยงกิ่งอยู่ทั้งคู่ ส่วนการติดตา และการเสียบยอด จะตัดกิ่งพันธุ์ดี จากต้นที่ต้องการมาติดหรือต่อ จึงต้องรักษากิ่งให้มี ชีวิตอยู่ได้นานที่สุดจนกว่าจะเกิดการเชื่อมกับต้นตอได้ ฉะนั้นโอกาสการติดหรือต่อได้สำเร็จจึงมีโอกาสน้อยกว่า การทาบกิ่ง ครูสายฝน ผาทอง

การทาบกิ่ง ครูสายฝน ผาทอง

การติดตา เป็นวิธีการขยายพันธุ์พืชที่นำเอาส่วนตาหรือกิ่งของพืชต้นหนึ่ง ซึ่งเป็น พืชพันธุ์ดี ไปติดเข้ากับพืชอีกต้นหนึ่ง(ต้นตอ) เพื่อให้ตาของพืชเจริญเติบโต เป็นพืชต้นใหม่ต่อไปโดยมีต้นตอซึ่งทำหน้าที่เป็นระบบราก เป็นต้นพืชที่มี ความแข็งแรง หาอาหารเก่ง เจริญเติบโตเร็ว ทนต่อสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะ สมได้ดี พืชที่นิยมขยายพันธุ์ ด้วยการติดตา มีทั้งไม้ดอก ไม้ประดับและไม้ผล การติดตา ช่วยเปลี่ยนยอดต้นพืชที่มีลักษณะไม่ดี ให้เป็นพันธุ์ดีได้ ทำให้พันธุ์พืชมีความแข็งแรง ต้านทานศัตรูและความแห้งแล้งได้ดี สามารถ ขยายพันธุ์ได้จำนวนมาก เพราะกิ่งพันธุ์แต่ละกิ่งจะมีหลายตา ช่วยสร้างมูลค่า เพิ่มให้กับพันธุ์ไม้ โดยเฉพาะการผลิตพืชแฟนซี ซึ่งเป็นพืชที่ให้ผลผลิต หลายอย่างในต้นเดียวกัน เช่น มะม่วงอกร่องมะม่วงเขียวเสวย มะม่วงน้ำดอกไม้ ในต้นเดียวกัน หรือไม้ดอก เช่น กุหลาบ จะมีดอกหลายสี ในต้นเดียวกัน ฯลฯ ทั้งนี้ การติดตา สามารถ ทำได้สะดวก รวดเร็ว แต่อาจ ต้องใช้เวลาในการบังคับและเลี้ยงตาใหม่ให้เป็นต้นพืชยาวนาน ดังนั้น ผู้ ที่ทำการขยายพันธุ์พืชด้วยวิธีการติดตาได้ดี ต้องมีความชำนาญและประณีต ในการขยายพันธุ์ ครูสายฝน ผาทอง

การติดตา ครูสายฝน ผาทอง

การเสียบยอด ใช้หลักการเดียวกันกับการทาบกิ่งนั่น คือ การนำยอดพันธุ์ดีมา เสียบหรือทาบเข้ากับต้นตอ เดิมเมื่อเนื้อเยื่อประสานเข้ากันดี ก็จะได้ ต้นพั นธุ์เดิมที่มียอดพั นธุ์ดีหรือพั นธุ์อื่นที่สามารถ เติบโตและให้ผลผลิตได้บนต้นตอพั นธุ์เดิมที่มี ซึ่งเป็นวิธีที่สะดวกและรวดเร็วในกรณีที่ต้องการ เปลี่ยนพั นธุ์ปลูกโดยไม่ต้องโค่นต้นเก่าและ ปลูกพันธุ์ใหม่ทิ้ง เช่น การเสียบยอดพันธุ์ มะม่วงแก้วขมิ้นเข้ากับมะม่วงแก้ว หรือ การเสียบยอดมะม่วงทองดำเข้ากับมะม่วงแก้ว ครูสายฝน ผาทอง

การเสียบยอด ครูสายฝน ผาทอง