เรื่องย่อ ลิลิตพระลอ

ใบความรเู้ พิ่มเติม เรื่อง ลิลิตพระลอ ภ วชิ า ภาษาไทย ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี ๒ โรงเรียนประสารวิทยา อาเภอสีควิ้ จงั หวดั นครราชสีมา เรือ่ ง ลลิ ติ พระลอ

ใบความรูเ้ พ่ิมเติม เรื่อง ลิลิตพระลอ ภ วชิ า ภาษาไทย ช้ันมธั ยมศึกษาปที ี่ ๒ โรงเรยี นประสารวทิ ยา อาเภอสีควิ้ จังหวัดนครราชสีมา เรอื่ งยอ่ ลิลติ พระลอ เสียงลือเสียงเลา่ อา้ ง อันใด พี่เอย เสียงย่อมยอยศใคร ทั่วหลา้ สองเขือพหี่ ลับใหล ลมื ต่ืน ฤาพี่ สองพ่ีคิดเองอา้ อยา่ ไดถ้ ามเผอื

ใบความรเู้ พิ่มเติม เรื่อง ลิลิตพระลอ ภ วิชา ภาษาไทย ช้นั มธั ยมศึกษาปีที่ ๒ โรงเรียนประสารวิทยา อาเภอสคี ้ิว จังหวดั นครราชสมี า เรอ่ื งยอ่ ลิลติ พระลอ สมเดจ็ -กรมพระยาดารงราชานุภาพ ได้ประทานอธิบายเกี่ยวกบั หนงั สอื ลิลติ ไวใ้ นหนงั สอื บนั ทกึ สมาคม วรรณคดปี ีที่ ๑ ฉบับที่ ๕ วันที่ ๒๑ มิถุนายน พ.ศ.๒๔๗๕ ว่าวรรณคดีลลิ ติ พระลอ แต่งในสมยั อยธุ ยา เป็นนิทานเรอื่ งอาณาเขตลานนา พระเจา้ แผน่ ดนิ พระองคใ์ ดพระองค์หน่งึ เปน็ ผู้ทรงพระนพิ นธ์เมอ่ื ดารง พระยศเปน็ พระโอรส แตง่ ขนึ้ ในสมยั กรุศรีอยธุ ยาตอนต้นราวในระหวา่ ง พ.ศ. ๑๙๙๑ จนถงึ พ.ศ. ๒๐๒๖ กอ่ นรัชสมัยสมเดจ็ พระนารายณม์ หาราช เพราะหนังสือจนิ ดามณีทีพ่ ระโหรา แตง่ ในรัชกาลนน้ั ไดค้ ดั เอา โคลงลลิ ิตพระลอมาใชเ้ ป็นแบบโคลงสส่ี ภุ าพ เพราะเอกโทตรงตามตาราหมดทุกอย่าง ลลิ ติ พระลอ เป็นเรื่องซง่ึ เกิดข้นึ ระหวา่ ง 2 เมือง คือ เมอื งสรวงกับเมืองสรอง โดยเมืองสรวงมีเจ้า เมืองผ้คู รองนครช่ือวา่ ท้าวแมนสรวง มชี ายาพระนามวา่ พระนางบญุ เหลือ ทงั้ คมู่ โี อรสพระองคห์ น่งึ รูป งามมาก นามว่าพระลอ สว่ นเมืองสรองนัน้ ตั้งอยู่ทิศตะวันตกของเมอื งสรวง มีเจ้าเมอื งช่ือว่าท้าวพิมพิ สาคร ทา้ วพิมพิสาครผูน้ ี้มโี อรสช่อื ว่า ทา้ วพิไชยพิษณกุ ร มีพระชายาชือ่ วา่ พระนางดาราวดี และมี พระธดิ าสวยสดงดงามยิ่ง ชื่อว่า พระเพอ่ื น พระแพง

ใบความรเู้ พ่ิมเตมิ เร่ือง ลลิ ิตพระลอ ภ วิชา ภาษาไทย ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ ๒ โรงเรียนประสารวทิ ยา อาเภอสคี ิ้ว จังหวดั นครราชสีมา เรื่องย่อ ลลิ ติ พระลอ ครั้งหน่ึงท้าวแมนสรวง ไดย้ กทัพไปตเี มอื งสรอง ทา้ วพิมพิสาครยกทพั ไปตอ่ ต้าน จนตัวต้องสิน้ ชพี ไปบนคอชา้ ง ท้าวพิไชยพิษณุกรผู้เปน็ โอรส จึงกันพระศพพระบิดาเขา้ เมือง แลว้ ปิดประตูเมืองจึงทาให้ รกั ษาเมอื งสรองไว้ได้ ฝ่ายท้าวแมนทรวงเห็นว่าตีเมอื งสรองไมไ่ ดแ้ น่ จงึ ยกทพั กลับคืนพระนคร ทางเมือง สรองได้ทาพิธีอัญเชิญท้าวพไิ ชยพษิ ณกุ ร ให้ขึ้นครองราชยส์ ืบต่อจากพระบิดา โดยให้ พระเพ่อื น พระแพง ไปปรนนบิ ตั เิ จา้ ย่า ผู้เคยเปน็ ชายาของท้าวพมิ พิสาครทป่ี ระทับอยู่อีกตาหนกั หนึ่ง ส่วนทางเมืองสรวงน้ัน ท้าวแมนสรวงไปขอ “พระนางลกั ษณวดี” ใหแ้ กพ่ ระลอ เม่ือท้าวแมนสรวงส้ินพระชนม์ พระลอก็ได้ขนึ้ ครองราชย์สมบตั สิ บื ต่อมา

ใบความรู้เพิ่มเตมิ เร่ือง ลิลิตพระลอ ภ วชิ า ภาษาไทย ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ ๒ โรงเรียนประสารวทิ ยา อาเภอสคี ิ้ว จงั หวดั นครราชสมี า เรอื่ งยอ่ ลลิ ติ พระลอ ความงามของพระลอน้ันเป็นท่ีเลืองลอื ไปโดยทั่ว เมือ่ พระเพ่อื นพระแพง ไดท้ ราบข่าวก็เกดิ อาการ หลงรกั มีอาการกนิ ไมไ่ ด้ โศกเศร้าอยากเห็นหน้าพระลอเปน็ อย่างยิ่ง จนนางรื่น นางโรย เกดิ ความสงสาร จงึ ได้ไปติดต่อหมอทาเสน่หห์ ลายคน แตไ่ ม่เป็นผลสาเรจ็ สดุ ทา้ ยจึงได้ไปหาป่เู จ้าสมงิ พราย ปู่เจา้ สมิง พราย ได้เล็งญาณดจู งึ รู้ว่าบคุ คลทั้ง 3 นั้น ตอ้ งมาชดใชก้ รรมร่วมกนั ในชาติน้ี จึงรับปากช่วยดว้ ยการทา เสนห่ ์ไปที่เมอื งของพระลอ ครั้งแรกน้ันไดใ้ ชอ้ าคม “ลูกกลม” ตดิ เหนือยอดยางขนาดเจด็ คนออ้ ม แต่ไม่ สาเรจ็ จึงทาซ้าโดยใช้ “ธงสามชาย” ลงอาคมปักยอดตะเคียนใหญข่ นาดเก้าคนออ้ ม แตท่ างเมอื งสรวงมี หมอสทิ ธิชัยช่วยแก้อาคม คร้ังท่ี 3 ป่เู จ้าสมงิ พราย จึงเรยี กผีเมอื งสรองไปสกู้ บั ผเี มอื งสรวง ปรากฎวา่ ชนะ จงึ ใช้สลาเหิร (หมากบนิ ) ไปตกลงในขันหมากของพระลอ พระลอหยบิ หมากมาเคย้ี ว ทาใหพ้ ระลอถกู เสนห่ จ์ นไม่สามารถแก้อาคมได้

ใบความรเู้ พ่ิมเติม เรื่อง ลิลิตพระลอ ภ วิชา ภาษาไทย ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ ๒ โรงเรียนประสารวิทยา อาเภอสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมา เร่ืองยอ่ ลลิ ติ พระลอ พระลอจึงไดย้ กพลออกจากเมอื งสรวง เจอแมน่ ้ากาหลงก้นั กลางและได้อธิษฐานเสี่ยงน้า ปรากฏว่า น้าไหลวนเป็นสีแดงฉาดเหมือนเลอื ด จึงคิดจะกลับเมือง เม่อื ปู่เจา้ สมงิ พรายเห็นเช่นนน้ั จงึ เรียกไก่คดั เอา ตวั ทสี่ วยงามเสกผีเข้าสิงให้ไปลอ่ พระลอ เม่อื พระลอเหน็ ไก่ทม่ี ีความสวยงาม จึงเกิดความรู้สึกอยากไดจ้ งึ ไดไ้ ลต่ ามไก่ จนพลัดหลงเข้ามาถึงอุทยานดอกไมห้ อม ของพระเพอ่ื น พระแพง พระลอจึงได้ปลอมตวั เป็น “เจา้ ศรีเกษ” สว่ นนายแกว้ นายขวัญที่ตามมาด้วย ได้ปลอมเปน็ นายลกั ษณ์ นายราม เขา้ ตีสนิทนางรนื่ นางโรย จนเกิดรักใคร่ไดเ้ สียกัน และพาพระลอไปพบกบั พระเพือ่ น พระแพง ในสวนพร้อมกับหลบซ่อน อยู่ในที่ประทับของพระเพ่ือน พระแพง เป็นเวลาครึ่งเดือน

ใบความรเู้ พ่ิมเตมิ เร่ือง ลลิ ิตพระลอ ภ วิชา ภาษาไทย ชัน้ มธั ยมศึกษาปีท่ี ๒ โรงเรยี นประสารวทิ ยา อาเภอสีควิ้ จังหวัดนครราชสมี า เรือ่ งยอ่ ลลิ ติ พระลอ ความทราบถึง ท้าวพิไชยพษิ ณุกรจึงไดล้ อบดเู หตกุ ารณ์ เมือ่ เห็นพระลอ กเ็ กดิ ความรัก ความเมตตา จงึ ทรงอภยั ให้และตรัสว่า เมอื่ ได้ฤกษง์ ามยามดจี ะทาพธิ ีอภิเษกให้ แต่เมือ่ เจ้าย่ารูข้ า่ ว เกดิ ความแค้นและ ผกู ใจเจบ็ จึงส่งั ให้ทหารกาจัดพระลอเสยี โดยอา้ งว่า ท้าวพิไชยพิษณุกรใหส้ ิทธิ์ โดยดาเนนิ การเป็น ความลบั เม่อื ตกดึกทหารจึงล้อมจับพระลอ แต่พระลอคิดสู้ พระเพอ่ื น พระแพง นางรน่ื นางโรย ทกุ คน ยอมตายเพ่อื ช่วยสรู้ บปกป้องพระลอ และให้พระเพื่อน พระแพงและพระลอหนไี ปดว้ ยกนั แต่เม่ือถึง ประตูปราสาท ไม่อาจตา้ นทานกาลังทหารได้ จึงถูกทหารยิงดว้ ยธนหู นา้ ไมอ้ าบยาพิษ ท้งั พระเพอ่ื น พระแพง พระลอ สนิ้ ชวี ติ พร้อมกนั ในลักษณะยืนพิงกนั ตายโดยถูกตรงึ ด้วยลกู ธนูหน้าไมโ้ ดยไม่ลม้ เมอ่ื ท้าวไชยพษิ ณุกรทราบข่าว จึงสั่งให้ทหาร จับเจา้ ย่าเลยี้ งของ พระเพ่ือน พระแพง ไปประหาร พรอ้ มแจง้ ข่าวไปยงั เมอื งแมนสรวง เมอื่ พระนางบญุ เหลือทราบข่าว จึงได้แต่งทูต พร้อมเคร่ืองบชู าศพ เดนิ ทางไปยงั เมอื งสอง เพื่อถวายพระเพลิงศพ แลว้ ก็ให้สรา้ งสถปู ขน้ึ เพ่อื บรรจุอัฐอิ งั คารสามกษตั รยิ ์ นับแตน่ นั้ มา เมืองสรวงและเมอื งสรอง ก็กลับมาคืนดีมีไมตรตี ่อกนั

ใบความรเู้ พ่ิมเตมิ เร่ือง ลิลิตพระลอ ภ วชิ า ภาษาไทย ชัน้ มธั ยมศึกษาปีท่ี ๒ โรงเรยี นประสารวิทยา อาเภอสีค้วิ จงั หวัดนครราชสีมา เรื่องย่อ ลิลติ พระลอ จากหลกั ฐานสรุปได้วา่ เรอ่ื ง พระลอเป็นตานานเลา่ ขาน มีโบราณวัตถุและโบราณสถานที่ ใช้อา้ งอิงและสนับสนนุ สอดคลอ้ งตามเรอื่ ง โดยเฉพาะอรรถรสทางภาษา และสาระของ วรรณคดีลิลติ พระลอ ทีม่ คี วามสมบูรณ์ เปน็ อมตะรกั แฝงคตธิ รรม แนววิถชี วี ิตของมนุษย์ ในลกั ษณะพุทธปญั ญา อวสานลงด้วยกฎธรรมชาติ