roznorodnosc-wirusow-bakterii-protistow-i-grzybow-karta-pracy(1)

Różnorodność wirusów, bakterii, protistów i grzybów powtórzenie Różnorodność wirusów, bakterii, protistów i grzybów 1. Przyporządkuj podane niżej nazwy do odpowiednich opisów. wirusy, wiroidy, priony, bakterie cudzożywne, bakterie samożywne (sinice), protisty, grzyby, porosty A. Są to organizmy przeważnie lądowe. Należą do heterotrofów. Ich odżywianie polega na wydzielaniu do środowiska zewnętrznego enzymów, hydrolizie substancji organicznych i wchłanianiu uzyskanych substancji pokarmowych....................... B. To mikroskopijne organizmy prokariotyczne. Zaliczane są do organizmów kosmopolitycznych ze względu na występowanie niemal we wszystkich środowiskach: wodzie, glebie, na powierzchni i we wnętrzu innych organizmów. Ich formy przetrwalnikowe występują przejściowo nawet w powietrzu. Najliczniejszą grupę wśród tych organizmów stanowią saprobionty................................................. C. Są to czynniki chorobotwórcze zbudowane wyłącznie z cząsteczek białka. Powodują choroby układu nerwowego zwierząt: scrapie (występującą u kóz, owiec), chorobę szalonych krów (BSE – występuje u bydła) i chorobę Creutzfeldta-Jacoba (występującą u człowieka)....................................................... D. Są to organizmy jednokomórkowe lub kolonijne o barwie niebieskozielonkawej, rdzawoczerwonej lub brązowej. Występują m.in. w wodach słodkich, morzach, i miejscach wilgotnych. Tworzą zakwity wody. Są autotrofami, przeprowadzają fotosyntezę...................................................... E. Jest to grupa polifiletyczna. Należące do niej organizmy początkowo zaliczano do trzech królestw: roślin, zwierząt, grzybów. Żyją w wodach oraz środowiskach wilgotnych. Formy pasożytnicze występują w tkankach i płynach ustrojowych roślin i zwierząt...................................................... E. To czynniki zakaźne, zbudowane z cząsteczki kolistego RNA. Atakują rośliny cytrusowe i ziemniaki..................................... F. Są organizmami symbiotycznymi, których plecha zbudowana jest z komórek glonów lub sinic i strzępek grzybów. Są autotrofami. Występują na całej kuli ziemskiej. To organizmy pionierskie, przygotowujące siedliska dla roślin bardziej wymagających....................................................... H. To struktury mniejsze od komórek bakteryjnych. Są pozbawione budowy komórkowej. Nie są zdolne do namnażania się poza żywymi komórkami. Nie odżywiają się, nie oddychają, nie poruszają się, nie wydalają...................................................... 2. Uzupełnij tabelę. Nazwa choroby Czynnik zakaźny Przykładowa Objawy Profilaktyka Wirus różyczki droga zakażenia Zakażenie wirusem Unikanie kontaktów z brodawczaka choroby wirusowe osobami chorymi, Wirusowe kontakt ze śliną lisa Bolesne skurcze mięśni, szczepienia ochronne zapalenie wątroby Badania cytologiczne typu A zaburzenia koordynacji ruchów Szczepienie ochronne gruźlica Wysypka na całym ciele, powiększenie węzłów chłonnych skóra Gorączka, wymioty, nudności choroby bakteryjne Zabrudzenie Silny skurcz mięśni przerwanej powłoki skórnej ziemią Droga kropelkowa

Różnorodność wirusów, bakterii, protistów i grzybów powtórzenie Przecinkowiec Szczepionki ochronne, cholery przestrzeganie zasad higieny malaria Rzęsistek choroby wywoływane przez protisty pochwowy Powtarzające się ataki dreszczy i wysokiej temperatury Droga płciowa Stany zapalne dróg rodnych Droga pokarmowa, Przestrzeganie zasad higieny kontakt z kocimi odchodami 5a Przeczytaj uważnie tekst. Następnie odpowiedz na pytania i wykonaj polecenia. Istotna rola azotu w biologii roślin wynika z faktu, że pierwiastek ten wchodzi w skład: białek, […] kwasów nukleinowych i nukleotydów, porfiryn, hormonów roślinnych, metabolitów wtórnych, a także nośników energii, czyli np. ATP. Dlatego też niedobór azotu stanowi czynnik silnie ograniczający wzrost i rozwój roślin. Do najpowszechniejszych objawów niedoboru azotu, poza zahamowaniem wzrostu części nadziemnych i podziemnych, zalicza się także przedwczesne opadanie liści. […] Liście […] stają się jasnozielone, a z czasem uzyskują żółtą barwę w wyniku chlorozy. Przy niedoborze azotu rośliny, po obfitym kwitnieniu, wytwarzają niewiele drobnych i często zniekształconych owoców. […] Oprócz pobierania azotu w formie nieorganicznej (jony amonowe i azotanowe), rośliny opanowały także umiejętność pozyskiwania aminokwasów. Dodatkowo rośliny mogą uzyskiwać azot dzięki symbiozie z grzybami mikoryzowymi lub bakteriami (np. Rhizobium). […] Liczne gatunki roślin tworzą symbiozę z odpowiednimi bakteriami np. Rhizobium melitoli z lucerną, Bradyrhizobium japonicum z soją czy olcha z bakteriami Frankia. […] Z kolei mikoryza jest symbiozą korzeni roślin z grzybami. Współdziałanie symbiontów polega głównie na tym, że grzyb korzysta z asymilatów transportowanych do korzeni z części pędowej rośliny, natomiast korzyści roślinnego partnera wynikają ze znacznego zwiększenia powierzchni chłonnej w glebie. Dzięki mikoryzie poprzez strzępki grzyba rośliny mogą pozyskiwać różne związki, w tym azot nieorganiczny i organiczny. B. Adamczyk, M. Godlewski, Różnorodność strategii pozyskiwania azotu przez rośliny, „Kosmos” 2010, nr 1–2, t. 59, s. 211–222. a) Jaką rolę pełni azot w organizmach roślin? .......................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... b) Wymień pięć skutków niedoboru azotu u roślin. • ............................................................................................................................................................ • .............................................................................................................................................................. • .............................................................................................................................................................. • .............................................................................................................................................................. • .............................................................................................................................................................. c) W jakiej postaci rośliny pobierają azot? .......................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... d) Uzupełnij poniższy tekst.

Różnorodność wirusów, bakterii, protistów i grzybów powtórzenie Przykładem bakterii symbiotycznych są bakterie z rodzaju .......................... . Są one zdolne do asymilacji .......................... atmosferycznego. Bakterie korzystają z wytworzonych przez rośliny związków .........................., a w zamian dostarczają im przyswajalne związki .......................... . 5b Przeczytaj uważnie tekst. Następnie odpowiedz na pytania i wykonaj polecenia. Najbardziej niebezpieczne dla człowieka są zakwity cyjanobakterii występujące w zbiornikach wody pitnej oraz w sztucznie utworzonych akwenach śródlądowych. […] Poznano wiele metabolitów cyjanobakterii należących do hepatotoksyn, neurotoksyn, cytotoksyn i dermatotoksyn; inne związki szkodliwe produkowane przez te mikroorganizmy są zapewne jeszcze nieznane […]. Liczne publikacje naukowe opisują przypadki śmiertelnego zatrucia zwierząt: psów, bydła, owiec, koni, świń, ryb, gryzoni, płazów, ptaków, nietoperzy, zebr, nosorożców wywołane kontaktem z sinicami. […] Możliwość tworzenia zakwitów w wodach powierzchniowych ograniczona jest do gatunków, które wytwarzają aerotopy. Struktury te składają się z licznych, cylindrycznych pęcherzyków gazowych (do 10 000 w jednej komórce). Pozwalają one na pionowe przemieszczanie się cyjanobakterii w kolumnie wody i umożliwiają bytowanie w optymalnych warunkach światła i stężenia substancji odżywczych […]. Wiosną cyjanobakterie występują w postaci pojedynczych komórek lub niewielkich kolonii. Znacznie częściej mikroorganizmy te pojawiają się w planktonie w miesiącach letnich, gdy tworzą większe kolonie czy agregaty, sprzyjające szybszemu unoszeniu ku powierzchni. […] Unoszące się przy powierzchni wody komórki sinic mogą stanowić pokarm dla innych organizmów planktonowych. B. Adamczyk, M. Godlewski, Różnorodność strategii pozyskiwania azotu przez rośliny, „Kosmos” 2010, nr 1–2, t. 59, s. 211–222. a) Jakie narządy i układy są szczególnie wrażliwe na działanie toksyn produkowanych przez sinice? .......................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... b) Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. Struktury zbudowane z licznych pęcherzyków gazowych, umożliwiające pionowe przemieszczanie się sinic to A. aeroby. B. aerotopy. C. anaeroby. D. heterocysty. c) Sformułuj dwie zasady, które powinny być przestrzegane przez człowieka, aby zapobiec zatruciu toksynami sinic. • ............................................................................................................................................................ • .......................................................................................................................................................... d) Jakie pory roku sprzyjają zakażeniom ludzi i zwierząt toksynami bakteryjnymi? ............................................................................................................................................................... e) Na podstawie informacji zawartych w podręczniku napisz, czym są zakwity wody. ............................................................................................................................................................... f) Na podstawie ilustracji i fotografii z podręcznika (s. 111) wskaż dwie różnice między bakteriami Gram-dodatnimi a bakteriami Gram-ujemnymi. • ............................................................................................................................................................ • ............................................................................................................................................................

Różnorodność wirusów, bakterii, protistów i grzybów powtórzenie 6. Rozwiąż krzyżówkę. Napisz, jakie znaczenie dla człowieka ma grzyb należący do workowców, którego nazwa jest rozwiązaniem krzyżówki. 1. Białkowa otoczka wirusa zbudowana z kapsomerów. 2. Jednokomórkowe gametangia żeńskie protistów roślinopodobnych i grzybów. 3. Formy przetrwalnikowe bakterii. 4. Mikoryza ...................................... – charakteryzuje się wytwarzaniem mufki, która ogranicza wzrost korzenia. 5. Organizmy, które nie tworzą tkanek i narządów, np. grzyby. 6. Substancja o charakterze białkowo-cukrowym, będąca podstawowym składnikiem ścian komórkowych bakterii. 7. Wirusy atakujące bakterie to… Hasło: ..............................................................................................................................................