สมุดบันทึกกิจกรรม วิชาการใช้พลังงานไฟฟ้าม. ต้น

2 สมดุ บนั ทึกกิจกรรมการเรยี นรู ชดุ วิชา การใชพ ลังงานไฟฟาในชวี ิตประจาํ วนั 2 รายวิชาเลือกบังคบั ระดับมัธยมศึกษาตอนตน รหสั พว22002 หลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดับการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 สาํ นักงานสงเสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั สํานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

3 คํานาํ สมุดบันทึกกิจกรรมการเรียนรูชุดวิชาการใชพลังงานไฟฟาในชีวิตประจําวัน ท้ัง 3 ระดบั น้ี เปนสมดุ บนั ทกึ สําหรบั ทาํ กิจกรรมทก่ี าํ หนดไวในชุดวิชา เพื่อใหผูเรียนไดทดสอบ ความรู ความเขาใจ และฝกทกั ษะประสบการณท จี่ ําเปน ในวิชาการใชพ ลังงานไฟฟา ท้งั 3 ระดบั กิจกรรมที่กําหนดจะชวยสงเสริมใหผูเรียน มีประสิทธิภาพในการเรียนรูเพ่ิมข้ึนในแตละ เร่อื ง โดยกจิ กรรมจะประกอบดวย 1. กิจกรรมประเมินผลการเรียนรู จากบทเรียนทผ่ี ูเ รียนไดศ กึ ษามา ซ่ึงกิจกรรมนจี้ ะมี แนวทางเฉลยคําตอบใหผ ูเรยี นไดต รวจสอบไดดวยตนเองทายเลม 2. กจิ กรรม การนําความรูไปประยกุ ตใชในชวี ิตประจําวัน 3. กจิ กรรม ปฏบิ ัติ และเก็บขอมลู สถิตดิ วยตนเอง 4. กจิ กรรม การคน ควา และแสดงความคิดเห็น 5. กิจกรรม ทดลอง ปฏิบัติ จากวัสดุอุปกรณท ีห่ าไดจากทองถ่ิน สาํ นกั งาน กศน. หวังวา เม่อื ผเู รยี นไดศ ึกษาจากชุดวิชา พรอมไดทดสอบ ปฏิบัติ และทํากิจกรรม ตามคําแนะนําอยางสมบูรณครบถวนแลว ผูเรียนจะประสบความสําเร็จ ในการศกึ ษาได สํานกั งาน กศน. เมษายน 2559

4 คําชแ้ี จงการใชส มดุ บันทึกกจิ กรรมการเรียนรู สมุดบันทึกกิจกรรมการเรียนรูน้ี ใชควบคูกับชุดวิชา การใชพลังงานไฟฟา ในชีวิตประจําวัน 2 พว22002 ใหผูเรียนทําแบบทดสอบกอนเรียนของชุดวิชาตามที่กําหนด เพ่ือใหผูเรียนทราบความรูพื้นฐาน และตรวจคําตอบจากเฉลยแบบทดสอบทายเลมของชุดวิชา หลังจากนั้นผูเรียนศึกษาเนื้อหาในชุดวิชาในแตละหนวยการเรียนรู แลวใหทํากิจกรรมทายเรื่อง ของแตละหนว ยการเรียนรลู งในสมุดบันทึกกิจกรรมการเรียนรู ผูเรียนสามารถตรวจคําตอบจาก เฉลยทา ยเลม ของชุดวิชา หากผูเรียนทํากิจกรรมไมถูกตองใหกลับไปทบทวนเน้ือหาสาระในเรื่อง น้ันใหเขาใจ แลวทํากิจกรรมเรียนรูซํ้าอีกคร้ังจนถูกตอง และเมื่อทํากิจกรรมการเรียนรูครบ ทุกหนวยการเรียนรูแลว ใหทําแบบทดสอบหลังเรียนและตรวจคําตอบจากเฉลยทายเลมของ ชุดวชิ า ในการทํากิจกรรมการเรียนรูนี้ ผูเรียนตองทํากิจกรรมดวยตนเองใหครบถวน ทกุ กจิ กรรม เพื่อใหก ารเรยี นรูของผูเรยี นมปี ระสทิ ธภิ าพประสิทธิผลบรรลุผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง ของชุดวชิ าน้ี

5 สารบญั หนา คํานาํ 1 คําช้ีแจงการใชสมดุ บนั ทึกกจิ กรรมการเรียนรู 7 สารบัญ 7 แบบทดสอบกอนเรยี น 8 หนวยการเรียนรทู ่ี 1 พลังงานไฟฟา 12 กจิ กรรมทายเรื่องท่ี 1 การกําเนิดของไฟฟา 13 กจิ กรรมทา ยเรอ่ื งที่ 2 สถานการณพลงั งานไฟฟาของประเทศไทย และประเทศในอาเซียน 13 กิจกรรมทา ยเร่ืองท่ี 3 หนวยงานทเี่ ก่ียวของดานพลงั งานไฟฟา ในประเทศไทย 17 หนวยการเรยี นรูที่ 2 ไฟฟา มาจากไหน 19 กจิ กรรมทา ยเรื่องที่ 1 เชือ้ เพลงิ และพลังงานที่ใชใ นการผลติ ไฟฟา 19 กิจกรรมทายเรอ่ื งที่ 2 โรงไฟฟา กับการจดั การดานสิ่งแวดลอ ม 21 หนว ยการเรยี นรูท่ี 3 อปุ กรณไฟฟา และวงจรไฟฟา 26 กจิ กรรมทา ยเรื่องท่ี 1 อปุ กรณไ ฟฟา 27 กิจกรรมทายเรอื่ งท่ี 2 วงจรไฟฟา 27 กิจกรรมทา ยเรื่องท่ี 3 สายดินและหลกั ดิน 31 หนวยการเรยี นรทู ี่ 4 การใชและการประหยัดพลงั งานไฟฟา 32 กิจกรรมทา ยเรอ่ื งที่ 1 เร่ืองกลยุทธการประหยัดพลงั งานไฟฟา 3 อ. 36 กจิ กรรมทายเรือ่ งที่ 2 การเลือกซือ้ เลือกใช และดูแลรักษาเครอ่ื งไฟฟา ในครวั เรอื น 42 กจิ กรรมทา ยเรอื่ งท่ี 3 การคํานวณคา ไฟฟาในครวั เรือน แบบทดสอบหลังเรียน คณะผูจัดทํา

1 แบบทดสอบกอนเรียน คาํ ช้ีแจง เลอื กคาํ ตอบทถ่ี กู ที่สุดเพียงขอเดียว 1. ขอใดคือความหมายของไฟฟา ก. การเคลือ่ นทข่ี องไฟฟา ข. การเคลอื่ นท่ขี องไฟฟา สถติ ค. การเคล่อื นทข่ี องอิเล็กตรอน ง. การเคลอ่ื นทีข่ องไฟฟากระแส 2. ประเทศไทยใชเ ช้ือเพลงิ ประเภทใดในการผลิตไฟฟามากที่สุด ก. ถานหนิ ข. ชีวมวล ค. กาซธรรมชาติ ง. พลังงานทดแทน 3. ประเทศใดในอาเซียนท่มี ีการใชถ านหินในการผลิตไฟฟามากทสี่ ุด ก. ไทย ข. ลาว ค. เมยี นมาร ง. อินโดนีเซยี 4. ขอ ใดไมใชภ ารกจิ ของการไฟฟา ฝายผลติ แหง ประเทศไทย (กฟผ.) ก. ผลติ ไฟฟา ข. จายไฟฟา ใหกับประชาชน ค. รับซอ้ื ไฟฟา จากตางประเทศ ง. จัดสง ไฟฟา จากโรงไฟฟา ใหกับ กฟภ. และ กฟน. 5. ขอ ใดไมใ ชส ง่ิ ท่ีตอ งพจิ ารณาในการเลอื กเชอื้ เพลิงเพื่อผลิตไฟฟา ก. ซ้ือไฟฟา จากตา งประเทศใหม าก ๆ ข. ตองมปี รมิ าณเชอื้ เพลงิ สํารองท่เี พียงพอ ค. ตองมกี ารกระจายชนดิ และแหลงที่มาของเชื้อเพลงิ ง. ตอ งเปน เชอ้ื เพลงิ ทีม่ รี าคาเหมาะสมและมีเสถยี รภาพ

2 6. ขอ ใดไมใ ชขอ จํากดั ของพลังงานลม ก. ตนทุนคาไฟฟา ตอหนว ยสงู ข. เปนแหลง พลงั งานสะอาด ค. ไมสามารถผลติ ไฟฟา ไดต ลอดเวลา ง. มเี สียงดังและมีผลกระทบตอทัศนียภาพ 7. ขอใดเปนขอจาํ กัดของพลังงานแสงอาทิตย ก. ตนทุนคาไฟฟา ตอหนว ยสงู ข. เปนแหลง พลังงานสะอาด ค. เปนแหลงพลังงานทไ่ี มมคี าเชื้อเพลงิ ง. สามารถนําไปใชใ นพ้ืนที่ทีไ่ ฟฟายงั เขา ไมถึง 8. ขอใดเปนขอ จํากดั ของพลังงานนวิ เคลยี ร ก. ใชเงนิ ลงทุนในการกอสรางสงู ข. ไมม ีการปลอ ยกา ซเรอื นกระจก ค. ใชเช้อื เพลงิ นอ ย สามารถผลิตไฟฟาไดม าก ง. สามารถผลิตไฟฟาไดต ลอด 24 ชวั่ โมง 9. ปริมาณสํารองของกาซธรรมชาตใิ นอาวไทย เหลือใชไ ดอกี ก่ีป ก. 40 ป ข. 30 ป ค. 20 ป ง. ไมถ ึง 10 ป 10. ประเทศไทยมีแหลงพลงั งานความรอนใตพ ิภพท่ใี ชผลิตไฟฟา ตั้งอยูที่จงั หวดั ใด ก. ลําพูน ข. ลําปาง ค. เชียงใหม ง. แมฮอ งสอน

3 11. โรงไฟฟา มวี ธิ ีการจัดการดา นคุณภาพอากาศ เพอ่ื ลดกาซที่เปน พษิ ตอสุขภาพอนามยั และ ชุมชน อยางไร ก. ใชหนากากอนามยั ข. ฉีดนํ้ากาํ จดั ฝนุ ละออง ค. หยดุ เดินเครือ่ งเปน พกั ๆ ง. ตดิ ต้งั เครื่องกําจดั ซัลเฟอรไ ดออกไซด 12. วธิ กี ารใดเปนมาตรการการจัดการสงิ่ แวดลอม เกี่ยวกบั นํา้ ที่จะปลอยออกสูส าธารณะ ก. เตมิ เบกกิง้ โซดาเพ่ือกําจัดเช้ือโรค ข. เลีย้ งปลาในบอ พกั กอนปลอยน้าํ ออกไป ค. ผา นตะแกรงกรองสิง่ สกปรกแลวปลอยนํา้ ออกสูสาธารณะ ง. พักน้าํ ไวท ่ีบอพักที่ 1 แลวปลอยไปสบู อ พกั ท่ี 2 เพื่อปรับอุณหภมู ิกอ นปลอ ยสู สาธารณะ 13. การผลติ กระแสไฟฟา โดยใชเชอื้ เพลงิ ฟอสซลิ มวี ธิ กี ารอยา ไร ก. นาํ เช้อื เพลิงฟอสซลิ วิ่งผา นกงั หันไอนํ้า ข. นาํ เชอื้ เพลิงฟอสซิลไปเผาแลวเอาควนั ทีไ่ ดไปปนกงั หันไอน้ํา ค. นาํ เช้อื เพลงิ ฟอสซิลไปเผาเพือ่ ตมนํา้ แลวนาํ ไอน้าํ ทไ่ี ดไปปนกงั หนั เพอ่ื ผลติ กระแสไฟฟา ง. ผิดทกุ ขอ 14. ประเทศไทยยงั ไมม โี รงไฟฟาประเภทใด ก. โรงไฟฟาพลงั งานลม ข. โรงไฟฟาพลังงานนิวเคลียร ค. โรงไฟฟาพลังงานแสงอาทิตย ง. โรงไฟฟาพลังงานความรอนใตพ ิภพ 15. ขอใดไมใชเ ช้อื เพลงิ ของโรงไฟฟา พลงั งานชีวมวล ก. แกลบ ข. ถานหนิ ค. ชานออ ย ง. เศษไม

4 16. วงจรไฟฟา ของทีอ่ ยอู าศัย ตอ วงจรเปนลกั ษณะใด ก. วงจรผสม ข. วงจรขนาน ค. วงจรอนกุ รม ง. ถูกทุกขอ 17. ความหมายของการกดเพื่อเปด ไฟ คอื อะไร ก. การทาํ ใหวงจรเปด ไมม กี ระแสไฟฟาไหล ข. การทาํ ใหวงจรเปด มกี ระแสไฟฟาไหล ค. การทาํ ใหว งจรปด ไมมีกระแสไฟฟา ไหล ง. การทําใหว งจรปด มีกระแสไฟฟา ไหล 18. คณุ สมบตั ิท่ดี ีของฟวส ควรมีลกั ษณะเปนอยา งไร ก. ยอมใหก ระแสไฟฟาไหลผา นเปน ชวง ๆ ข. ยอมใหก ระแสไฟฟา ไหลผา นคอยเปนคอ ยไป ค. ยอมใหกระแสไฟฟา ไหลผานไดต ลอด โดยไมเ กินกระแสไฟฟาท่ฟี ว สกาํ หนด ง. ถูกทกุ ขอ 19. เบรกเกอร มหี นาที่อะไร ก. เปน ฉนวนปอ งกันไฟฟาเกิน ข. ตอวงจรใหม ีกระแสไฟฟา ไหล ค. เปนอุปกรณ เปด – ปด วงจรไฟฟา ง. เปน อุปกรณต ัดตอวงจรอัตโนมตั ิ เม่อื มีกระแสไฟฟาไหลผานเกนิ คา ทกี่ าํ หนด 20. ในบานมีเครอื่ งใชไ ฟฟา ดงั น้ี ตเู ยน็ โทรทัศน เครอ่ื งทาํ นํ้าอนุ เคร่อื งซักผา และถา เคร่อื ง ซักผาช็อตเน่อื งจากกระแสไฟฟา ลัดวงจร เครื่องใชไ ฟฟา ท่เี หลอื จะเปน อยา งไร ก. เครอื่ งใชไ ฟฟาทกุ เครอ่ื งทาํ งานไมไ ด ข. เคร่ืองทําน้ําอุนยังทํางาน ตูเยน็ โทรทศั น ทํางานไมได ค. ตูเย็นยังทํางาน โทรทัศนแ ละเครือ่ งทาํ นาํ้ อนุ ไมท าํ งาน ง. เครอื่ งใชไฟฟาที่เหลอื ทุกเครอ่ื งทาํ งานได ยกเวน เครอ่ื งซักผา

5 21. หนา ทีข่ องสายดนิ คืออะไร ก. ค้าํ ตวั บา น ข. ปองกันไมใ หเครือ่ งใชไฟฟา เปน สนิม ค. ปองกนั อนั ตรายทีเ่ กดิ จากไฟช็อตหรือร่วั ขณะใชเครอื่ งใชไฟฟา ง. ถกู ทุกขอ 22. เคร่ืองใชไฟฟาชนิดใดไมจ ําเปนตอ งตดิ ต้ังสายดิน ก. โทรทัศน ข. โทรศพั ทมือถอื ค. เครอ่ื งทํานํ้าอุน ง. เคร่ืองซักผา 23. ขอใดไมใชก ลยุทธประหยัดพลังงาน 3 อ. ก. อปุ กรณประหยัดไฟฟา ข. อาคารประหยัดไฟฟา ค. อาหารประหยดั ไฟฟา ง. อปุ นสิ ัยประหยดั ไฟฟา 24. ขอ ใดไมใชล ักษณะของฉลากเบอร 5 ก. ตองแสดงตัวเลขการใชพลังงานไฟฟา ตอ ป ข. จะตองแสดงยห่ี อ รนุ ขนาด ของอุปกรณไ ฟฟา ค. จะตอ งระบปุ ท ่ีมีการปรบั คาประสทิ ธิภาพพลงั งาน ง. ตองมีลายนํา้ สญั ลกั ษณของการไฟฟา ผายผลิตแหง ประเทศไทย 25. การใชเ ครอื่ งทํานํ้าอุนที่เหมาะสมและประหยดั ควรตง้ั อุณหภมู อิ ยทู เ่ี ทา ใด ก. 30 – 35 องศา ข. 35 – 45 องศา ค. 45 – 55 องศา ง. 55 – 65 องศา

6 26. ขอใดไมใ ชว ธิ ีการใชและการดูแลรกั ษาเครื่องปรับอากาศอยา งถูกวธิ ี ก. เปดเคร่อื งปรับอากาศท่ี 26 องศา ข. ทาํ ความสะอาดเครือ่ งปรบั อากาศทกุ 6 เดือน ค. ปด เครือ่ งปรับอากาศกอ นออกจากหอง 1 ช่ัวโมง ง. เปด ประตหู อ งนอนขณะเปดเคร่อื งปรับอากาศ 27. โทรทศั นแบบใดประหยัดไฟฟา มากทส่ี ุดเมอ่ื เปด ใชใ นจํานวนชั่วโมงเทา กัน ก. LED 46 นิ้ว ข. LCD 46 นิ้ว ค. ทีวีจอแบน 20 นิว้ ง. ทวี จี อแบน 25 นิว้ 28. ขอ ใดเปนวิธรี ดี ผาท่ถี ูกตอ งและประหยดั ที่สุด ก. รีดชดุ ท่จี ะใสค ร้ังละชุด ข. พรมนํ้ามาก ๆ เพ่อื จะไดร ดี งา ย ๆ ค. รดี ผา จนเสรจ็ ทง้ั หมด แลวคอ ยถอดปล๊ักออก ง. รวบรวมผา ทจี่ ะรดี แลวรดี ภายในครั้งเดียว 29. ขอ ใดไมใ ชก ารใชตเู ย็นอยา งถูกวิธแี ละประหยัด ก. เปด – ปด ตูเย็นบอ ย ๆ ข. ไมน าํ อาหารรอนไปใสไวใ นตูเ ย็น ค. เก็บอาหารใสไวในตูเย็นเทา ท่ีจําเปน ง. ต้ังตเู ย็นหางจากผนงั อยา งนอ ย 15 ซม. 30. คาไฟฟาตามใบแจง คาไฟฟา ประกอบดวยอะไรบา ง ก. คาพลงั งานไฟฟา คา ไฟฟาผนั แปร ภาษมี ูลคาเพ่มิ ข. คาพลังงานไฟฟา คาบริการรายเดอื น คา ไฟฟา ผนั แปร ค. คา พลังงานไฟฟา คา กําลงั ไฟฟา คา ไฟฟาผันแปร ภาษมี ลู คาเพิ่ม ง. คาพลงั งานไฟฟา คาบริการรายเดือน คาไฟฟาผนั แปร ภาษมี ูลคาเพ่มิ

7 หนว ยการเรยี นรูท่ี 1 พลงั งานไฟฟา กจิ กรรมทา ยเรอื่ งที่ 1 การกาํ เนดิ ของไฟฟา กิจกรรมท่ี 1.1 เขียนบอกการกาํ เนิดพลังงานไฟฟา พรอ มยกตวั อยาง อยา งนอ ย 3 วธิ ี 1. ................................................................................................................................................. 2. ................................................................................................................................................. 3. .................................................................................................................................................

8 กิจกรรมทายเรอ่ื งท่ี 2 สถานการณพ ลังงานไฟฟา ของประเทศไทย และประเทศในอาเซยี น กจิ กรรมที่ 2.1 จงเลือกชนดิ และปริมาณเชื้อเพลงิ ทีใ่ ชใ นการผลติ ไฟฟาของประเทศไทยในป 2558 ใสล งในตารางใหถกู ตอง ชนิดของเช้อื เพลงิ : นา้ํ มนั ดีเซล พลงั งานหมนุ เวยี น ซื้อไฟฟา จากประเทศมาเลเซีย กาซธรรมชาติ นา้ํ มันเตา ถานหนิ นาํ เขาและถานหนิ ในประเทศ (ลิกไนต) ปริมาณเช้ือเพลงิ ทใ่ี ชใ นการผลิตไฟฟา : 18.96, 0.62, 11.02, 0.07, 69.19, 0.13 อนั ดับท่ี ชนิดของเชอ้ื เพลงิ ปรมิ าณเช้ือดพลงิ ที่ใช 1 ในการผลติ ไฟฟา (รอยละ) 2 3 4 5 6

9 กจิ กรรมท่ี 2.2 ดูวีดทิ ศั น เรอ่ื ง “ทาํ ไมคาไฟฟา แพง” และ เร่ือง “ไฟฟา ซือ้ หรือสรา ง” แลว ตอบ คาํ ถามตอ ไปน้ี 1) ประเทศไทยมีความตอ งการไฟฟาเพม่ิ มากขนึ้ เนอื่ งจากสาเหตใุ ด การใชไฟฟาดานตา งๆ สาเหตทุ ่ีทําใหความตอ งการใชพ ลังงานไฟฟา สูงขน้ึ ครวั เรือน อุตสาหกรรม คมนาคมขนสง 2) อะไรคือความเสี่ยงทอ่ี าจเปนสาเหตใุ หประเทศไทยมีไฟฟา ใชไมเพยี งพอในอนาคต ใหบอกมา อยา งนอย 3 สาเหตุ 1. .............................................................................................................................................. 2. .............................................................................................................................................. 3. .............................................................................................................................................. 3) บอกแนวทางพรอมท้งั เหตุผล ในการจดั หาพลงั งานไฟฟา ของประเทศไทยใหมใี ชอยางเพยี งพอ ในอนาคต ใหบ อกมาอยา งนอย 2 ขอ ที่ แนวทาง เหตผุ ล 1 2 กิจกรรมที่ 2.3 บอกสง่ิ ท่ีตอ งคํานงึ ถงึ ในการเลือกใชเช้ือเพลงิ ในการผลิตไฟฟา เพอื่ ใหมไี ฟฟา ใช อยางเพยี งพอในอนาคต ใหบอกมาอยางนอย 3 ขอ 1. .............................................................................................................................................. 2. .............................................................................................................................................. 3. ..............................................................................................................................................

10 กิจกรรมท่ี 2.4 จากภาพสัดสวนการใชเช้ือเพลิงในการผลิตไฟฟาของประเทศในอาเซียน ใหนักศึกษาเปรยี บเทยี บขอ มลู เชื้อเพลิงท่ีใชในการผลิตไฟฟาของแตละประเทศ เรียงจากปริมาณ มากไปหานอย มา 3 อนั ดับ ลงในตารางทกี่ ําหนดให แลว เขยี นสรุปผลการเปรียบเทยี บ ที่มา: The World Bank-World Development Indicators ภาพสดั สวนการใชเ ช้ือเพลงิ ในการผลติ ไฟฟาของประเทศในอาเซยี น ป พ.ศ. 2557 ตารางเปรียบเทยี บการใชเช้อื เพลิงในการผลติ ไฟฟาของประเทศในอาเซยี น ประเทศ ชนดิ และรอ ยละของเชอ้ื เพลงิ ที่ใชในการผลติ ไฟฟาในแตละอนั ดบั อันดบั 1 อนั ดับ 2 อนั ดบั 3 ไทย เมียนมาร กมั พูชา เวยี ดนาม

11 ประเทศ ชนิดและรอ ยละของเชอ้ื เพลิงท่ใี ชใ นการผลติ ไฟฟา ในแตล ะอนั ดบั ลาว อันดับ 1 อนั ดบั 2 อนั ดับ 3 มาเลเซยี อินโดนเี ซยี ฟลปิ ปน ส บรูไน สงิ คโปร สรปุ ผลการเปรียบเทยี บ .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................

12 กจิ กรรมทา ยเรอ่ื งที่ 3 หนว ยงานท่เี กีย่ วขอ งดานพลงั งานไฟฟา ในประเทศไทย กิจกรรมท่ี 3.1 เลอื กตวั ยอของชอ่ื หนว ยงานท่ีเก่ยี วของดา นพลงั งานไฟฟา ในประเทศไทยที่กาํ หนด ใสล งในชองวางของตารางดา นซา ย ใหตรงตามบทบาทหนาที่และสถานการณท ่กี าํ หนด - สํานกั งานคณะกรรมการกํากบั กจิ การพลังงาน (กกพ.) - การไฟฟา ฝายผลิตแหง ประเทศไทย (กฟผ.) - การไฟฟา สวนภูมิภาค (กฟภ.) - การไฟฟานครหลวง (กฟน.) หนว ยงาน บทบาท/หนา ท่ีและสถานการณ 1. มีหนา ทใ่ี นการจัดหาพลังงานไฟฟา 2. มบี านอยูในจงั หวดั พระนครศรีอยุธยา แลวเกิดไฟฟาดบั ตอ งตดิ ตอกบั หนว ยงานใด 3. มีบา นอยใู นจังหวดั นนทบุรี หากไมไ ดจายคาไฟฟา แลวถูกตดั ไฟฟา ตอ งตดิ ตอ กบั หนวยงานใด 4. หากทา นพบปญหาเกดิ ขน้ึ กบั เสาสงไฟฟา แรงสงู ทา นควรแจงตอ หนวยงานใด 5. ทา นสรางบานใหมใ นจังหวดั สมทุ รปราการ ตองไปขอใชไ ฟฟา กับหนว ยงานใด 6. หากเกิดไฟฟาดบั หลายๆ จังหวดั พรอมกนั จะตองตดิ ตอ กับหนวยงานใด 7. มหี นาทค่ี วบคุมราคาคา ไฟฟา 8. ทา นมีบานอยูใ นจังหวัดสตลู หากมีปญ หาเกยี่ วกับไฟฟาในบา น ตองขอขอมูลและ คาํ แนะนาํ จากหนวยงานใด 9. หนวยงานทกี่ าํ กับดูแลการประกอบกจิ การพลงั งาน 10. ทา นอาศัยอยูในจงั หวัดขอนแกน เกิดหมอ แปลงไฟฟาระเบิด ควรแจง เหตตุ อ หนวยงานใด

13 หนว ยการเรยี นรทู ี่ 2 ไฟฟา มาจากไหน กิจกรรมทายเรอ่ื งที่ 1 เช้ือเพลิงและพลงั งานท่ีใชใ นการผลิตไฟฟา กจิ กรรมท่ี 1.1 ดวู ีดทิ ัศน เรื่อง ผลติ ไฟฟา อยางไรดี 1) บอกเชอ้ื เพลงิ ท่ใี ชใ นการผลติ ไฟฟา วามีอะไรบา ง .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... 2) เปรยี บเทยี บขอดแี ละขอจํากดั ของเชือ้ เพลิงท่ใี ชในการผลิตไฟฟา แตล ะชนิด ลงในตารางท่ี กาํ หนดให แหลง ขอ ดี ขอจํากัด พลังงาน ถา นหนิ นํ้ามัน กาซธรรมชาติ พลังงานลม

แหลง 14 ขอ จํากดั พลงั งาน ขอ ดี พลงั งานนํา้ พลังงาน แสงอาทิตย พลงั งาน ชีวมวล พลงั งาน ความรอ น ใตพิภพ พลงั งาน นวิ เคลยี ร

15 กจิ กรรมท่ี 1.2 ใหใ สเ ครื่องหมายถกู (√) หนา ขอ ท่ีถกู และทําเครื่องหมายกากบาท (X) หนาขอทผี่ ดิ ________ 1. พลังงานทดแทน คือ พลงั งานทน่ี ํามาใชแ ทนเช้อื เพลิงฟอสซิล ________ 2. การนําพลงั งานทดแทนมาใชม วี ัตถปุ ระสงคเ พื่อลดปญ หาการขาดแคลนเชื้อเพลิง ฟอสซลิ และลดสภาวะโลกรอ น ________ 3. พลงั งานทดแทนแบงออกเปน 2 ประเภท ไดแก พลงั งานทดแทนประเภทสิน้ เปลอื ง และพลงั งานทดแทนประเภทหมนุ เวยี น ________ 4. พลังงานนวิ เคลยี ร เปนพลงั งานทดแทนประเภทหมุนเวยี น ________ 5. ประเทศไทยไมมกี ารใชประโยชนจากพลังงานความรอนใตพ ภิ พ ________ 6. เช้ือเพลงิ ฟอสซลิ เกิดจากการทบั ถมของซากพชื ซากสัตวใตพ ิภพเปนเวลานานหลาย รอยลานป ________ 7. กระบวนการผลติ ไฟฟาดว ยถานหิน คอื เผาถานหนิ เพ่ือใหเ กดิ ความรอ น แลว นํา ความรอนไปตม นํ้าใหเ กดิ เปนไอนํ้า และนาํ ไอนํา้ ไปหมุนกังหันไอนา้ํ ท่ตี อกบั เครื่อง กาํ เนิดไฟฟา จงึ เกิดเปนพลังงานไฟฟาออกมา ________ 8. พลงั งานลม และพลังงานแสงอาทิตย สามารถผลิตไฟฟาไดต ลอด 24 ช่ัวโมง ________ 9. แหลง ถานหนิ ของประเทศไทยท่ีใชผลติ ไฟฟาของโรงไฟฟาแมเมาะ จังหวัดลาํ ปาง คือ ถานหินลิกไนต ________ 10. การผลติ ไฟฟา จากพลงั งานนิวเคลียร มกี ารเผาไหมเชื้อเพลิงทาํ ใหเ กดิ กาซเรอื น กระจก

16 กิจกรรมที่ 1.3 วิเคราะหประเภทของเช้ือเพลิงท่ีควรนํามาใชในการผลิตไฟฟาของประเทศไทย เพ่ือใหมีไฟฟาใชอยางเพียงพอในอนาคต โดยเรียงตามความเหมาะสม 3 อันดับ ลงในตารางท่ี กาํ หนดให อนั ดับ เช้อื เพลิงทีใ่ ชในการผลติ ไฟฟา เหตผุ ล 1 2 3 กิจกรรมท่ี 1.4 ยกตัวอยางพลังงานทดแทนท่ีมีอยูในชุมชนของตนเอง 1 ชนิด พรอมทั้งอธิบาย กระบวนการผลิต .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................

17 กจิ กรรมทา ยเรอื่ งที่ 2 โรงไฟฟา กับการจัดการดา นสง่ิ แวดลอม กจิ กรรมท่ี 2.1 นําตัวอกั ษรที่อยูหนาคาํ ตอบดานขวามอื เกี่ยวกบั ผลกระทบและการจดั การดา น สิง่ แวดลอ มของโรงไฟฟา เติมลงในชอ งวา งดา นซา ยมือใหถ กู ตอง 1. ฝุนละอองจากการเผาไหมของเช้ือเพลงิ ก. ผลกระทบส่ิงแวดลอ มดานอากาศ 2. นา้ํ มอี ณุ หภูมสิ งู กวา 30 องศาเซลเซียส ข. ผลกระทบสง่ิ แวดลอ มดานเสยี ง 3. เสยี งจากการเครือ่ งผลติ ไฟฟา ค. ผลกระทบสิ่งแวดลอมดา นนํ้า 4. ตดิ ตั้งเครอื่ งดักจบั ฝนุ ง. การจดั การสง่ิ แวดลอ มดา นอากาศ 5. มสี ารเคมปี นเปอนลงสแู มน ้าํ จ. การจัดการสิ่งแวดลอมดา นเสยี ง 6. ตรวจสอบคุณภาพนํ้า ฉ. การจัดการสิ่งแวดลอมดา นนา้ํ 7. ปรับอุณหภมู นิ ํ้าใหใ กลเคียงกบั ธรรมชาติ 8. การทํางานของกงั หนั ลม 9. ปลกู ตน ไมเปนแนวกัน 10.ติดตั้งเคร่ืองกาํ จัดกา ซซัลเฟอรไดออกไซด

18 กจิ กรรมที่ 2.2 บอกแนวทางในการตรวจสอบคณุ ภาพอากาศในพ้นื ท่ชี ุมชนรอบโรงไฟฟา .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... กิจกรรมท่ี 2.3 แสดงความคิดเหน็ โดยทําเครอ่ื งหมายถูก () ลงในชอ งเห็นดวย หรือ ไมเห็นดว ย ขอ ความคิดเหน็ ตอโรงไฟฟา เห็น ไมเ หน็ ดวย ดวย 1 ไฟฟา มีความจําเปน ตอการพัฒนาชมุ ชน 2 ประเทศไทยมโี อกาสทจี่ ะเกิดวิกฤตพลังงานในอนาคต 3 ตองการใหม ีการสรา งโรงไฟฟาใหมใ นชุมชนของทาน 4 การสรา งโรงไฟฟา มกี ารจดั การดานส่ิงแวดลอมเปน อยางดี 5 โรงไฟฟา เทคโนโลยีถานหินสะอาดสามารถลดมลภาวะได 6 พลังงานหมุนเวียน (ลม แสงอาทิตย น้ํา ชีวมวล) ไมสามารถนํามาใช เปน เชอื้ เพลิงหลักในการผลิตไฟฟา แทนกาซธรรมชาตไิ ด 7 พลังงานนิวเคลียรสามารถนํามาใชเปนเช้ือเพลิงหลักในการผลิตไฟฟา แทนกาซธรรมชาตไิ ด 8 การผลิตไฟฟาดวยพลังงานลมและพลังงานแสงอาทิตยทําใหราคาคา ไฟฟาแพง 9 โรงไฟฟา ถา นหนิ มีความจาํ เปนตอประเทศไทย 10 ควรมโี รงไฟฟา หลายๆ ประเภท เพ่ือใหม ไี ฟฟาเพยี งพอตอความตองการ ใชไ ฟฟา

19 หนวยการเรียนรูท่ี 3 อปุ กรณไฟฟาและวงจรไฟฟา กจิ กรรมทายเรอื่ งที่ 1 อปุ กรณไฟฟา กิจกรรมที่ 1.1 บอกช่ือและหนา ทขี่ องอปุ กรณไ ฟฟา อุปกรณไฟฟา ชอื่ อปุ กรณไฟฟา หนา ท่ี

20 กิจกรรมที่ 1.2 เลือกอุปกรณไ ฟฟาทกี่ าํ หนดให เตมิ ลงในชองวา งใหตรงกบั ลักษณะการใชงาน สายไฟ ฟว ส เบรกเกอร สวิตช สะพานไฟ เครอ่ื งตัดไฟฟารั่ว เตา รับ เตา เสียบ 1) เมือ่ ผใู ชเ ครื่องใชไ ฟฟา ถกู ไฟฟาช็อต เกิดไฟกระชาก จะทําให _________ ตดั ไฟ 2) เมอ่ื กระแสไฟฟาไหลผานเครอ่ื งใชไ ฟฟาเกนิ ขนาด จะสงผลให _________ ขาด 3) _________ ใชส ําหรับควบคมุ การ เปด – ปด หลอดไฟ 4) กอนดําเนนิ การซอมระบบไฟฟา เพ่ือความปลอดภัย จะตอ งทาํ การตัดไฟฟา ทงั้ หมดภายใน บานโดยสับคันโยก _________ ลง 5) ตอ งนํา _________ ของเครอื่ งใชไฟฟา เสียบกับ _________ ใหแ นนเม่ือตอ งการใช เครื่องใชไ ฟฟา 6) เมือ่ มีการใชเ ครอ่ื งใชไ ฟฟา หลายชนดิ พรอมๆ กัน ทําใหก ระแสไฟฟา ไหลในวงจรเกินกําหนด จะทําให _________ ตดั ไฟฟา โดยอตั โนมตั ิ

21 กิจกรรมทา ยเรอื่ งที่ 2 วงจรไฟฟา กิจกรรมที่ 2.1 เลือกแบบการตอวงจรไฟฟา ท่กี ําหนดให ใสล งในชอ งวา งดา นซา ยมอื ใหตรงกบั ภาพการตอวงจรไฟฟา ก. การตอ วงจรไฟฟาแบบอนุกรม ข. การตอ วงจรไฟฟาแบบขนาน ค. การตอวงจรไฟฟา แบบผสม _________ ขอ 1 _________ ขอ 2 _________ ขอ 3 _________ ขอ 4

22 กิจกรรมที่ 2.2 ทําการทดลองการตอวงจรไฟฟาแบบอนุกรม โดยใชแผงสาธิตการตอวงจรไฟฟา ปฏิบตั ติ ามขัน้ ตอนทก่ี าํ หนดให แลวเขียนผลการทดลอง พรอ มท้ังสรปุ ผลการทดลอง ภาพแผงสาธติ การตอ วงจรไฟฟา (วงจรอนกุ รม) ข้นั ตอนที่ 1 ประกอบวงจรอนกุ รมตามภาพแผงสาธติ การตอวงจรไฟฟา (วงจรอนุกรม) โดยใสหลอด LED ลงในฐานเสียบหลอด LED จาํ นวน 3 หลอด จากน้ันเปด เบรกเกอร และเปด สวติ ชไฟ โดยหลอด LED โดยทกุ หลอดตองติด หมายเหตุ : หากใสห ลอด LED แลวไฟไมต ดิ ใหส ลบั ขัว้ หลอด LED ขน้ั ตอนท่ี 2 ทําการถอดหลอด LED ออก 1 หลอด สังเกตการเปลี่ยนแปลงและบันทึกผล ข้ันตอนที่ 3 ปด เบรกเกอร และสรปุ ผลการทดลอง ผลการทดลอง .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................

23 สรปุ ผลการทดลอง .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... กิจกรรมที่ 2.3 ทําการทดลองการตอวงจรไฟฟาแบบขนาน โดยใชแผงสาธิตการตอวงจรไฟฟา ปฏิบัติตามขน้ั ตอนทก่ี าํ หนดให แลวเขยี นผลการทดลอง พรอมทั้งสรปุ ผลการทดลอง ภาพแผงสาธติ การตอ วงจรไฟฟา (วงจรขนาน) ขัน้ ตอนท่ี 1 ตอ วงจรโดยใชสายไฟตามภาพแผงสาธติ การตอวงจรไฟฟา (วงจรขนาน) โดย นําหลอดไฟท้ังสามประเภท (หลอดไส หลอดตะเกยี บ และหลอด LED) มาติดตั้งกบั ขั้วหลอด จากน้ันเปด เบรกเกอร และเปด สวิตชไฟ โดยทุกหลอดตอ งติด หมายเหตุ : หากใสห ลอดไฟแลว ไฟไมตดิ ใหขยับขวั้ หลอด ขน้ั ตอนที่ 2 ทาํ การถอดหลอดไฟ ออก 1 หลอด หรือทดลองปดสวติ ชบ างตวั บนแผงสาธิต สงั เกตการเปลี่ยนแปลงของวงจรไฟฟา และบันทกึ ผลการทดลอง ขัน้ ตอนท่ี 3 ปด เบรกเกอร และสรุปผลการทดลอง

24 ผลการทดลอง .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... สรปุ ผลการทดลอง .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................

25 กิจกรรมที่ 2.4 ทําการทดลองการตอวงจรไฟฟาแบบผสม โดยใชแผงสาธิตการตอวงจรไฟฟา ปฏบิ ัตติ ามข้ันตอนที่กาํ หนดให แลว เขียนผลการทดลอง พรอมทัง้ สรุปผลการทดลอง ภาพแผงวงจรการตอวงจรไฟฟา (วงจรผสม) ขั้นตอนท่ี 1 ประกอบวงจรผสมตามภาพแผงวงจรการตอวงจรไฟฟา (วงจรผสม) โดยใส หลอด LED ลงในฐานเสียบหลอด LED จํานวน 3 หลอด และปรับตวั ตานทานที่คาตํ่าสุด โดยหมุน ไปซา ยสดุ (ทวนเขม็ นาฬิกา) จากน้ันทําการเปดเบรกเกอร และเปดสวิตชไฟ โดยหลอด LED ทุก หลอดตอ งติด ทาํ การปลดหลอด LED หลอดท่ี 1 หรอื 2 ออก สงั เกตการเปล่ียนแปลง หมายเหตุ : หากใสห ลอด LED แลวหลอดไมต ิดใหสลับข้ัวหลอด LED ข้ันตอนท่ี 2 ประกอบวงจรไฟฟาตามภาพแผงวงจรการตอวงจรไฟฟาแบบผสม ใหครบถวนตามเดมิ ขนั้ ตอนที่ 3 ทาํ การปลดหลอด LED หลอดที่ 3 ออก สังเกตการเปลย่ี นแปลง ข้นั ตอนที่ 4 บันทึกผลการทดลองและสรปุ ผลการทดลอง ผลการทดลอง .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................

26 สรปุ ผลการทดลอง .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... กจิ กรรมทา ยเรอื่ งที่ 3 สายดนิ และหลกั ดนิ กิจกรรมที่ 3.1 บอกถึงความสาํ คญั ของสายดินและหลกั ดิน .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... กจิ กรรมที่ 3.2 บอกเครอ่ื งใชไฟฟา ในครวั เรือนทต่ี องตดิ ตั้งสายดิน มาอยางนอย 3 ชนิด 1. ………………………………………………………………………………………………………………….................... 2. ………………………………………………………………………………………………………………….................... 3. …………………………………………………………………………………………………………………....................

27 หนวยการเรียนรูท ่ี 4 การใชแ ละการประหยดั พลงั งานไฟฟา กจิ กรรมทายเรอ่ื งที่ 1 เรื่องกลยุทธก ารประหยดั พลงั งานไฟฟา 3 อ. กิจกรรมท่ี 1.1 เลือกกลยุทธการประหยัดพลังงานไฟฟา 3 อ. ใสลงในชองวางใหตรงกับแนว ทางการประหยดั ไฟฟาของแตล ะกลยุทธ ก. กลยทุ ธ อ. 1 อปุ กรณประหยัดไฟฟา ข. กลยุทธ อ. 2 อาคารประหยัดไฟฟา ค. กลยุทธ อ. 3 อุปนสิ ยั ประหยดั ไฟฟา ________ 1) หม่นั ทําความสะอาดเคร่อื งใชไ ฟฟาอยา งสมํา่ เสมอ ________ 2) ปลูกไมยนื ตน ใหรมเงาแกอ าคาร ________ 3) เลอื กใชต เู ย็นทตี่ ิดฉลากประหยดั ไฟเบอร 5 ________ 4) ใชระบบปรับอากาศท่ีแยกสวิตช เปด – ปด เฉพาะเครือ่ ง เพ่อื ใหควบคมุ การ เปด – ปด ตามความตอ งการใชงานในแตละบรเิ วณ ________ 5) เลอื กขนาดของเคร่ืองใชไฟฟาใหเหมาะสมกับการใชง าน ________ 6) รดี ผาครั้งละมากๆ และไมพรมน้ําจนชุม เกนิ ไป ________ 7) ใชท ่ีครอบโลหะสะทอนแสงเพ่อื ชวยเพิ่มความสวา งแกห ลอดไฟได 2 – 3 เทา โดย ใชจาํ นวนหลอดไฟเทาเดมิ ________ 8) เปลย่ี นหลอดไฟจากหลอดไสเปนหลอด LED ________ 9) ปด สวติ ชแ ละถอดปล๊ักเคร่อื งใชไฟฟา ทุกคร้งั หลังเลิกใชง าน ________ 10) ใชว ัสดทุ ีม่ ีคุณสมบัตเิ ปนฉนวนความรอน สะทอนหรือปอ งกันความรอ น เชน ผนงั หลังคา และฝาเพดานของอาคาร

28 กิจกรรมท่ี 1.2 บอกวธิ ีการประหยัดไฟฟา ในการใชเครื่องใชไฟฟา ในบานมาอยา งนอย 5 ชนดิ เครือ่ งใชไฟฟา วิธกี ารประหยดั ไฟฟา

29 กิจกรรมที่ 1.3 เลอื กฉลากประหยัดไฟฟา เบอร 5 ของแทจ ากรปู ท่กี ําหนดให พรอมอธิบาย ลกั ษณะของฉลากประหยัดไฟฟา เบอร 5 ของแท รูปท่ี 1 รูปที่ 2 .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................

30 กิจกรรมที่ 1.4 นําบิลคา ไฟฟาจํานวน 3 เดอื น ท่ีไดปฏิบัติวิธีการประหยัดไฟฟา มาบันทึกผลการ ใชไฟฟาในครัวเรือนลงในตารางท่ีกําหนดให และสังเกตการเปลี่ยนแปลงวาการใชไฟฟาในแตละ เดอื นประหยดั ไฟฟา ไดเ ปนจํานวนเทาไหร พรอมอธบิ ายวธิ ีการประหยัดไฟฟา ของแตล ะเดือนลงใน ตารางทกี่ าํ หนด คาไฟฟา ใน วิธกี ารประหยดั ไฟฟา เดอื น ครวั เรอื น (บาท)

31 กจิ กรรมทา ยเรอ่ื งที่ 2 การเลอื กซ้ือ เลอื กใช และดแู ลรกั ษาเครอื่ งไฟฟาในครัวเรือน กิจกรรมท่ี 2.1 ใหใ สเคร่อื งหมายถูก (√) หนา ขอท่ีถูก และใสเ ครอ่ื งหมายกากบาท (X) หนา ขอที่ ผิด ________ 1) ถาตองการลดคา ไฟฟา ควรเปล่ยี นหลอดตะเกยี บเปน หลอด LED ________ 2) บา นอยูรมิ คลองมตี าและยายอาศัยอยู จาํ เปน ตองซื้อตเู ยน็ ขนาดใหญ ________ 3) สมศรีมีรานซัก อบ รีด จึงเลือกซ้ือเตารีดไฟฟาขนาดเล็กเพื่อการเคล่ือนยายได สะดวก ________ 4) เม่อื เลกิ ดูโทรทัศนแลว จึงปด ดวยรโี มทคอนโทรลอยางเดียวแลวจงึ เขา นอน ________ 5) เพ่อื การประหยดั ไฟ ควรลา งเครอ่ื งปรบั อากาศทกุ ๆ 6 เดอื น ________ 6) การหมั่นทําความสะอาดฝาครอบและใบพัดของพัดลม รวมถึงมอเตอรของพัดลม จะชว ยประหยดั ไฟฟาได ________ 7) ควรตรวจสอบความพรอมของเครอ่ื งใชไ ฟฟา กอ นการใชงาน ________ 8) ระหวางพักกลางวันควรเปดคอมพิวเตอรไวตลอด เพราะหากทําการ เปด – ปด บอย ๆ จะทาํ ใหเ ปลอื งไฟ ________ 9) ควรถอดปลั๊กกระติกนํ้ารอนไฟฟากอนเลิกงานประมาณ 1 ชั่วโมง เพราะหลังจาก ถอดปลก๊ั ออกแลว นํ้ายงั คงรอนอยางตอ เน่ืองจนกวาจะเลกิ งาน ________ 10) ควรต้ังตเู ย็นชดิ ผนังเพอื่ ปองกนั อันตราย

32 กจิ กรรมทา ยเรอ่ื งที่ 3 การคํานวณคา ไฟฟา ในครวั เรอื น กิจกรรมท่ี 3.1 บนั ทึกขอ มูลจากใบแจงคาไฟฟาทน่ี าํ มา ลงในแบบบันทกึ ที่กาํ หนดให ตัวอยางใบเสรจ็ คาไฟฟา ใบแจง คาไฟฟา ของการไฟฟา สวนภมู ิภาค ใบแจง คา ไฟฟา ของการไฟฟานครหลวง แบบบนั ทกึ ขอ มลู 1. ชอ่ื ผูใ ชไฟฟา .................................................................................................................................. 2. ที่อยู…………………….……………………………………………………………………………………………………… 3. คาไฟฟาประจาํ เดอื น................................................................... พ.ศ.......................................... 4. พลงั งานไฟฟา ทีใ่ ชครงั้ กอ น.........................................หนวย 5. พลังงานไฟฟา ที่อานครง้ั หลัง.......................................หนว ย

33 6. พลังงานไฟฟาทีใ่ ชไ ป...................................................หนว ย 7. คาไฟฟา ฐาน = คาพลังงานไฟฟา +คาบรกิ ารรายเดือน = .....................................................บาท 8. คา Ft หนว ยละ = ............................................บาท รวมคา Ft =.......................................บาท 9. คา ภาษีมูลคา เพิ่ม 7% = ........................................บาท 10. คาไฟฟาท้งั หมด = ................................................บาท 11. ผเู รียนสรุปการคิดคาไฟฟาของการไฟฟา คดิ จากคาใดบา ง .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... กจิ กรรมที่ 3.2 แสดงวธิ คี ํานวณคาไฟฟา ตามใบแจง คาไฟฟาที่นํามา โดยคาไฟฟาท้ังหมด ประกอบดว ย 4 สว น คอื คาพลังงานไฟฟา + คา Ft + คา บรกิ ารรายเดอื น + คา ภาษมี ูลคาเพิ่ม .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................

34 กิจกรรมท่ี 3.3 ทําการทดลองการตอวงจรไฟฟาแบบขนาน โดยใชแ ผงสาธิตการตอ วงจรไฟฟา ปฏบิ ัตติ ามข้ันตอนท่กี าํ หนดให แลว เขียนผลการทดลอง พรอ มทงั้ สรุปผลการทดลอง ภาพแผงสาธติ การตอ วงจรไฟฟา (วงจรขนาน) ขั้นตอนที่ 1 ตอวงจรโดยใชสายไฟตามภาพแผงสาธติ การตอ วงจรไฟฟา (วงจรขนาน) โดย นําหลอดไฟทง้ั สามประเภท (หลอดไส หลอดตะเกียบ และหลอด LED) มาติดต้ังกบั ข้ัวหลอด ขน้ั ตอนท่ี 2 จากนั้นเปดเบรกเกอร แลว อา นคา แรงดนั ไฟฟาและบันทึกผลการทดลอง ขนั้ ตอนท่ี 3 เปด สวติ ชทกุ ตัว แลวสังเกตความแตกตางของระดับความสวางของหลอดไฟ แตล ะชนดิ แลวปดสวติ ชไ ฟทุกตวั ขน้ั ตอนท่ี 4 เปด สวิตชไ ฟหลอดท่ี 1 หลอดไส แลวอานคากระแสไฟฟาจากมิเตอร บันทึก ผลการทดลองลงในตารางบนั ทึกผลการทดลอง แลว ปดสวติ ชไ ฟหลอดท่ี 1 ขั้นตอนท่ี 5 เปดสวิตชไฟหลอดที่ 2 หลอดตะเกียบ แลวอานคากระแสไฟฟาจากมิเตอร บันทึกผลการทดลองลงในตารางบันทึกผลการทดลอง แลวปดสวติ ชไ ฟหลอดท่ี 2 ข้ันตอนที่ 6 เปดสวิตชไฟหลอดท่ี 3 หลอด LED แลวอานคากระแสไฟฟาจากมิเตอร บนั ทึกผลการทดลองลงในตารางบันทกึ ผลการทดลอง แลวปดสวติ ชไ ฟหลอดท่ี 3 ข้นั ตอนท่ี 7 คาํ นวณคากําลงั ไฟฟา (วตั ต) คา พลงั งานไฟฟา (หนวย) คาไฟฟา (บาท) ของ หลอดไฟแตละชนดิ จากสตู รที่กาํ หนดใหใ นตารางบันทึกผลการทดลอง และบันทึกคาที่ไดลงใน ตารางบนั ทกึ ผลการทดลอง และสรุปผลการทดลอง

35 บันทกึ ผลการทดลอง 1. คา แรงดนั ไฟฟา (V) โวลต 2. สมมตุ ิใหใชง านอปุ กรณไฟฟา เปน เวลา ช่ัวโมง 3. สมมุตใิ หคา ไฟฟา บาท ตอ หนวย ตารางบนั ทกึ ผลการทดลอง ลาํ ดับ อปุ กรณไฟฟา คากระแสไฟฟา คา กําลังไฟฟา คา พลังงานไฟฟา คาไฟฟา 1 หลอดไส (แอมป) (วตั ต) (หนว ย) (บาท) P=VxI ยูนติ = (Pxชั่วโมง)/1,000 คาไฟฟา = ยูนติ x ราคา ตอ หนวย 2 หลอดตะเกยี บ 3 หลอด LED รวม สรุปผลการทดลอง .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................

36 แบบทดสอบหลังเรียน คาํ ชแ้ี จง เลอื กคาํ ตอบที่ถกู ทสี่ ุดเพียงขอ เดียว 1. ความหมายของการกดเพือ่ เปดไฟ คอื อะไร ก. การทาํ ใหว งจรเปด ไมม กี ระแสไฟฟา ไหล ข. การทําใหวงจรเปด มีกระแสไฟฟาไหล ค. การทําใหวงจรปด ไมม ีกระแสไฟฟาไหล ง. การทาํ ใหวงจรปด มีกระแสไฟฟา ไหล 2. ขอใดเปน ขอ จํากัดของพลังงานแสงอาทติ ย ก. ตนทุนคาไฟฟา ตอหนว ยสงู ข. เปน แหลงพลงั งานสะอาด ค. เปนแหลงพลงั งานทไ่ี มมีคาเช้อื เพลิง ง. สามารถนาํ ไปใชใ นพนื้ ท่ที ่ีไฟฟายังเขา ไมถึง 3. วงจรไฟฟา ของทอ่ี ยูอาศยั ตอวงจรเปนลักษณะใด ก. วงจรผสม ข. วงจรขนาน ค. วงจรอนกุ รม ง. ถกู ทุกขอ 4. โรงไฟฟา มีวิธีการจดั การดานคุณภาพอากาศ เพื่อลดกาซที่เปนพิษตอสุขภาพอนามัยและชุมชน อยา งไร ก. ใชหนา กากอนามยั ข. ฉดี น้ํากําจัดฝนุ ละออง ค. หยดุ เดินเครอื่ งเปน พกั ๆ ง. ตดิ ตั้งเครอ่ื งกําจดั ซัลเฟอรไดออกไซด 5. หนาทข่ี องสายดิน คอื อะไร ก. มไี วเ พอ่ื ค้าํ ตัวบา น ข. ปอ งกันไมใหเ ครอื่ งใชไฟฟาเปน สนมิ ค. ปองกันอนั ตรายทีเ่ กดิ จากไฟช็อตหรือร่ัวขณะใชเครอื่ งใชไฟฟา ง. ถกู ทุกขอ

37 6. ขอใดคอื ความหมายของไฟฟา ก. การเคลอ่ื นที่ของไฟฟา ข. การเคลอ่ื นทีข่ องไฟฟา สถติ ค. การเคล่ือนทีข่ องอิเล็กตรอน ง. การเคลื่อนท่ขี องไฟฟากระแส 7. โทรทัศนแบบใดประหยดั ไฟฟา มากทส่ี ดุ เมอ่ื เปด ใชจาํ นวนชวั่ โมงเทากัน ก. LED 46 นิว้ ข. LCD 46 นิ้ว ค. ทวี ีจอแบน 20 น้วิ ง. ทีวจี อแบน 25 นวิ้ 8. คาไฟฟา ตามใบแจง คา ไฟฟาประกอบดวยอะไรบา ง ก. คาพลังงานไฟฟา คา ไฟฟา ผนั แปร ภาษีมลู คาเพมิ่ ข. คา พลังงานไฟฟา คา บรกิ ารรายเดอื น คาไฟฟาผนั แปร ค. คาพลังงานไฟฟา คา กําลังไฟฟา คา ไฟฟา ผนั แปร ภาษมี ลู คา เพ่มิ ง. คา พลังงานไฟฟา คา บริการรายเดือน คา ไฟฟา ผนั แปร ภาษมี ลู คาเพิ่ม 9. ประเทศใดในอาเซียนทมี่ กี ารใชถา นหินในการผลติ ไฟฟามากทสี่ ดุ ก. ไทย ข. ลาว ค. เมียนมาร ง. อินโดนเี ซีย 10. ขอ ใดไมใ ชล ักษณะของฉลากเบอร 5 ก. ตอ งแสดงตัวเลขการใชพ ลงั งานไฟฟา ตอป ข. จะตองแสดงยี่หอ รุน ขนาด ของอุปกรณไ ฟฟา ค. จะตองระบปุ ทีม่ กี ารปรบั คา ประสทิ ธภิ าพพลงั งาน ง. ตอ งมีลายน้าํ สัญลกั ษณของการไฟฟาฝา ยผลิตแหง ประเทศไทย

38 11. ประเทศไทยใชเชื้อเพลงิ ประเภทใดในการผลติ ไฟฟามากท่ีสุด ก. ถา นหนิ ข. ชีวมวล ค. กาซธรรมชาติ ง. พลังงานทดแทน 12. วิธรี ีดผาทีถ่ กู ตอ งและประหยดั ท่ีสดุ ก. รดี ชุดทจี่ ะใสค รง้ั ละชุด ข. พรมนํ้ามาก ๆ เพอื่ จะไดร ีดงาย ๆ ค. รีดจนครบ แลว คอยถอดปลัก๊ ออก ง. รวบรวมผา ทีจ่ ะรีด แลวรดี ภายในครั้งเดยี ว 13. เบรกเกอร มหี นาท่ีอะไร ก. เปนฉนวนปอ งกันไฟฟาเกนิ ข. ตอวงจรใหม กี ระแสไฟฟา ไหล ค. เปนอปุ กรณเปด – ปด วงจรไฟฟา ง. เปนอปุ กรณต ดั ตอวงจรอัตโนมัติ เมอ่ื มีกระแสไฟฟาไหลผา นเกนิ คา ท่กี าํ หนด 14. ขอใดไมใ ชขอ จาํ กดั ของพลังงานลม ก. ตน ทุนคาไฟฟาตอ หนว ยสงู ข. เปนแหลงพลังงานสะอาด ค. ไมสามารถผลิตไฟฟา ไดต ลอดเวลา ง. มเี สยี งดงั และมผี ลกระทบตอทัศนียภาพ 15. ขอใดไมใ ชก ารใชตเู ย็นอยางถูกวิธแี ละประหยดั ก. เปด – ปดตเู ย็นบอย ๆ ข. ไมน ําอาหารรอนไปใสไ วในตเู ยน็ ค. เกบ็ อาหารไวในตูเย็นเทา ท่จี าํ เปน ง. ต้ังตูเย็นหา งจากกําแพงอยา งนอ ย 15 ซม.

39 16. ขอ ใดไมใชส ่ิงที่ตองพิจารณาในการเลอื กเชอ้ื พลงิ เพื่อผลิตไฟฟา ก. ซือ้ ไฟฟา จากตา งประเทศใหม าก ๆ ข. ตองมปี ริมาณเช้อื เพลิงสาํ รองทเ่ี พยี งพอ ค. ตองมีการกระจายชนดิ และแหลง ทม่ี าของเช้อื เพลิง ง. ตองเปน เช้ือเพลงิ ที่มรี าคาเหมาะสมและมีเสถียรภาพ 17. การใชเ ครื่องทํานํ้าอุนท่ีเหมาะสมและประหยัด ควรตั้งอุณหภูมิอยทู ีเ่ ทา ใด ก. 30 – 35 องศา ข. 35 – 45 องศา ค. 45 – 55 องศา ง. 55 – 65 องศา 18. ปรมิ าณสาํ รองของกา ซธรรมชาติในอา วไทย เหลือใชไ ดอ ีกกป่ี  ก. 40 ป ข. 30 ป ค. 20 ป ง. ไมถึง 10 ป 19. ขอ ใดไมใ ชภารกจิ ของการไฟฟา ฝายผลิตแหงประเทศไทย (กฟผ.) ก. ผลิตไฟฟา ข. จา ยไฟฟา ใหก ับประชาชน ค. รับซ้ือไฟฟาจากตางประเทศ ง. จดั สง ไฟฟา จากโรงไฟฟา ใหก ับ กฟภ. และ กฟน. 20. การผลิตกระแสไฟฟา โดยใชเ ชื้อเพลงิ ฟอสซลิ มีวิธกี ารอยา ไร ก. นําเช้ือเพลงิ ฟอสซิลวิง่ ผา นกงั หนั ไอนาํ้ เพ่ือผลิตกระแสไฟฟา ข. นาํ เชอื้ เพลงิ ฟอสซลิ ไปเผาแลว เอาควนั ทไี่ ดไปปน กังหันไอน้ํา เพื่อผลิตกระแสไฟฟา ค. นําเชื้อเพลิงฟอสซิลไปเผาเพื่อตมนํ้า แลวนําไอน้ําที่ไดไปปนกังหัน เพ่ือผลิต กระแสไฟฟา ง. ผดิ ทกุ ขอ

40 21. ในบานมีเคร่ืองใชไฟฟา ดังน้ี ตูเย็น โทรทัศน เครื่องทําน้ําอุน เครื่องซักผา และถาเครื่อง ซกั ผาชอ็ ตเนือ่ งจากกระแสไฟฟาลัดวงจร เคร่อื งใชไฟฟาทเ่ี หลอื จะเปน อยางไร ก. เครอ่ื งใชไฟฟา ทุกชนดิ ทํางานไมไ ด ข. เคร่อื งทํานํา้ อุนยงั ทํางาน ตูเย็น โทรทัศน ทาํ งานไมได ค. ตูเ ย็นยังทาํ งาน โทรทัศนแ ละเครื่องทาํ นํา้ อุนไมทํางาน ง. เครื่องใชไ ฟฟา ทเี่ หลอื ทกุ ชนิดทาํ งานได ยกเวนเคร่อื งซักผา 22. มาตรการการจัดการส่ิงแวดลอ ม เกย่ี วกับน้ําทจ่ี ะปลอ ยออกสูสาธารณะ มวี ิธีการอยา งไร ก. เตมิ เบกกิ้งโซดาเพอ่ื กําจัดเช้อื โรค ข. เลี้ยงปลาในบอ พักกอนปลอ ยน้ําออกไป ค. ผา นตะแกรงกรองสง่ิ สกปรกแลวปลอ ยนาํ้ ออกสูสาธารณะ ง. พักนํ้าไวที่บอพักที่ 1 แลวปลอยไปสูบอพักที่ 2 เพ่ือปรับอุณหภูมิกอนปลอยสู สาธารณะ 23. ขอ ใดไมใ ชว ธิ กี ารใชและการดแู ลรักษาเครื่องปรับอากาศอยางถกู วธิ ี ก. เปด เครอื่ งปรับอากาศที่ 26 องศา ข. ทําความสะอาดเคร่ืองปรบั อากาศทกุ 6 เดือน ค. ปดเครอื่ งปรบั อากาศกอนออกจากหอง1 ชัว่ โมง ง. เปด ประตหู อ งนอนขณะเปดเครือ่ งปรบั อากาศ 24. ขอ ใดเปนขอ จาํ กดั ของพลังงานนวิ เคลยี ร ก. ใชเ งินลงทุนในการกอ สรา งสงู ข. ไมม กี ารปลอยกา ซเรอื นกระจก ค. ใชเช้ือเพลิงนอย สามารถผลิตไฟฟา ไดม าก ง. สามารถผลิตไฟฟา ไดต ลอด 24 ชวั่ โมง 25. ขอใดไมใชเ ชอ้ื เพลงิ ของโรงไฟฟา พลงั งานชีวมวล ก. แกลบ ข. ถา นหิน ค. ชานออย ง. เศษไม

41 26. ประเทศไทยยงั ไมมโี รงไฟฟาประเภทใด ก. โรงไฟฟาพลงั งานลม ข. โรงไฟฟาพลังงานนวิ เคลียร ค. โรงไฟฟาพลงั งานแสงอาทติ ย ง. โรงไฟฟาพลงั งานความรอนใตพ ภิ พ 27. ขอใดไมใ ชก ลยุทธประหยัดพลงั งาน 3 อ. ก. อปุ กรณป ระหยัดไฟ ข. อาคารประหยดั ไฟฟา ค. อาหารประหยัดไฟฟา ง. อปุ นสิ ัยประหยดั ไฟฟา 28. เครอ่ื งใชไฟฟาชนดิ ใด ไมจาํ เปนตอ งตดิ ตงั้ สายดิน ก. โทรทศั น ข. โทรศพั ทม อื ถือ ค. เคร่ืองทํานํ้าอุน ง. เคร่ืองซกั ผา 29. ประเทศไทยมีแหลงพลงั งานความรอนใตพภิ พทีใ่ ชผ ลติ ไฟฟา ตั้งอยทู จ่ี ังหวัดใด ก. ลาํ พูน ข. ลาํ ปาง ค. เชยี งใหม ง. แมฮอ งสอน 30. คุณสมบัตทิ ่ีดีของฟว ส ควรมีลกั ษณะเปนอยา งไร ก. ยอมใหกระแสไฟฟาไหลผา นเปน ชวง ๆ ข. ยอมใหก ระแสไฟฟาไหลผา นคอยเปนคอ ยไป ค. ยอมใหกระแสไฟฟา ไหลผานไดตลอด โดยไมเกินกระแสไฟฟา ทฟ่ี วสกาํ หนด ง. ถูกทกุ ขอ

42 คณะผูจดั ทาํ คณะทปี่ รกึ ษา เลขาธิการ กศน. สาํ นกั งาน กศน. นายสรุ พงษ จาํ จด รองเลขาธิการ กศน. สํานักงาน กศน. นายประเสริฐ หอมดี รองผวู า การพฒั นาโรงไฟฟา นายรตั นชัย นามวงศ ผูชว ยผูวา การวศิ วกรรมโรงไฟฟา นายทนงรกั ษ แสงวฒั นะชัย ผอู ํานวยการสํานกั งาน กศน.จังหวัดพษิ ณุโลก นายนรา เหลาวิชยา ผูอาํ นวยการกลมุ พัฒนาการศกึ ษานอกระบบและการศึกษา นางตรนี ุช สุขสุเดช ตามอธั ยาศัย ผอู ํานวยการฝายบรหิ ารงานวิศวกรรมโรงไฟฟา และพลงั งาน นายสรุ พงษ คลอวฒุ เิ สถยี ร นิวเคลียร ผูชว ยผอู ํานวยการฝา ยบริหารงานวิศวกรรมโรงไฟฟา นายศุภผล รตั นากร และพลงั งานนวิ เคลยี ร การไฟฟาฝา ยผลิตแหงประเทศไทย หัวหนา แผนกปฏิกรณน ิวเคลียร นางสาวนทีกูล เกรยี งชยั พร การไฟฟาฝายผลิตแหงประเทศไทย คณะทาํ งาน ผเู ชยี่ วชาญเฉพาะดา นเผยแพรทางการศึกษา สํานกั งาน กศน. นางจารพุ ร พุทธวริ ิยากร ศึกษานิเทศน สาํ นักงาน กศน. นางสาวจรรยา สิงหทอง นักวิชาการศกึ ษาชาํ นาญการพิเศษ สํานกั งาน กศน. นางญาณศิ า สุขอุดม นกั วชิ าการศกึ ษาชาํ นาญการพเิ ศษ สํานักงาน กศน. นายศภุ โชค ศรีรัตนศิลป ครูชาํ นาญการพเิ ศษ กศน. อาํ เภอเมืองกําแพงเพชร นางสาวพจนยี  สวัสดิร์ ตั น จังหวดั กาํ แพงเพชร นักวิชาการศึกษาชาํ นาญการ สาํ นักงาน กศน. นางสาวจีราภา เจียมศกั ดิ์ นกั วิชาการศกึ ษาปฏบิ ตั กิ าร สาํ นักงาน กศน. นายจกั รกรชิ แกลวกลา วิศวกร ระดบั 9 การไฟฟาฝา ยผลติ แหง ประเทศไทย นายพชิ ัย ชูกาญจนพิทักษ นกั วทิ ยาศาสตร ระดบั 6 การไฟฟาฝายผลติ แหง ประเทศไทย นางสาวกาญจนา กติ ิดี วิศวกร ระดบั 6 การไฟฟาฝา ยผลติ แหง ประเทศไทย นางสาวจริ ดา วทิ ยพิบูลย

43 นางสาวกิตยิ ากรณ เหมิ รกั ษพงศ ครู กศน. จงั หวดั นครสวรรค คณะบรรณาธกิ าร นางสาววิมลรัตน ภรู คิ ุปต ผูอํานวยการ กศน. เขตบางเขน สํานักงาน กศน. กรงุ เทพฯ นางสาวอนงค ชูชัยมงคล ครูเชีย่ วชาญ กศน. อาํ เภอเมอื งอุทัยธานี จังหวัดอุทัยธานี นายสุพจน เชี่ยวชลวทิ ย ครูเช่ียวชาญ กศน. เขตประเวศ กรุงเทพฯ นางสาวพจนยี  สวสั ดริ์ ตั น ครูชาํ นาญการพิเศษ กศน. อําเภอเมอื งกําแพงเพชร จังหวัดกําแพงเพชร นายเชาวลติ ธาดาสทิ ธิเวท ครูชาํ นาญการพเิ ศษ สถาบนั การศึกษาทางไกล นางกมลวรรณ มโนวงศ ครชู ํานาญการพเิ ศษ กศน. อาํ เภอหางดง จงั หวัดเชียงใหม นางญาณิศา สขุ อดุ ม นกั วิชาการศกึ ษาชาํ นาญการพิเศษ สํานกั งาน กศน. นายศุภโชค ศรรี ัตนศิลป นกั วิชาการศกึ ษาชาํ นาญการพเิ ศษ สํานกั งาน กศน. นางสาวนธิ ิมา ศรพี านิช วศิ วกร ระดับ 6 การไฟฟาฝายผลติ แหงประเทศไทย นางสาวกาญจนา กติ ิดี นกั วิทยาศาสตร ระดบั 6 การไฟฟาฝายผลิตแหง ประเทศไทย นางสาวนภากาญจน สวุ รรณคช นักวทิ ยาศาสตร ระดบั 6 การไฟฟาฝายผลติ แหง ประเทศไทย นางสาวจิรดา วทิ ยพิบูลย วศิ วกร ระดับ 6 การไฟฟาฝา ยผลติ แหงประเทศไทย นางสาวศริ กุล กาญจนปฐมพร นกั วิทยาศาสตร ระดับ 5 การไฟฟา ฝา ยผลิตแหง ประเทศไทย นายบุญชนะ ลอมสริ ิอุดม ครู คศ. 1 กศน. เขตหนองแขม กรุงเทพฯ นายธณัลฐวิ รรธน ภคพัฑวฒั นฐากรู ครูศูนยการเรียนชมุ ชน กศน. เขตหนองแขม กรุงเทพฯ ผูออกแบบปก นายศุภโชค ศรีรัตนศลิ ป กลุมพฒั นาการศึกษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอัธยาศยั

44