คู่มือการเรียนรู้ถ่านอัดแท่งหอมกลิ่นสมุนไพร

ฐานการเรยี นร้ทู ี่ 8 เรอ่ื ง ถา่ นอดั แทง่ หอมกลน่ิ สมนุ ไพร

กจิ กรรมการเรยี นรทู้ ่ี 8 เรอื่ ง ถา่ นอดั แทง่ หอมกลนิ่ สมนุ ไพร จานวน 3 ชว่ั โมง แนวคิด ถา่ นอัดแท่ง เป็นถ่านที่ทาจากเศษถ่านท่ีบดละเอียดแล้วนามาผสมกับแป้งมันและน้า โดยใช้กรรมวิธี การอัดในแบบพิมพซ์ ึง่ สามารถนามาทดแทนถา่ นไมธ้ รรมชาติและเปน็ การรักษาส่ิงแวดล้อมควบคู่กันไปถ่านอัด แท่งหอมกลน่ิ สมุนไพรเป็นการบรู ณาการความรูใ้ น 4 วชิ าได้แก่ วทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ และ คณิตศาสตร์ ท่ีเรียกว่าสะเต็มศึกษามาประยุกต์ใช้ โดยนาสมุนไพรได้แก่ ใบเตย ผิวมะกรูดแห้ง ตะไคร้หอม ไพล มาเพิ่มคุณค่าให้กับถ่านอัดแท่งธรรมดา เป็นถ่านอัดแท่งหอมกลิ่นสมุนไพร โดยเน้นการนาความรู้ไปใช้ แก้ปญั หาหรอื ใช้ประโยชน์ในชวี ติ จรงิ ซงึ่ ถ่านอดั แท่งหอมกล่ินสมุนไพร มีการพัฒนาจนมีประสิทธิภาพการเผา ไหม้ท่ีดยี งิ่ ขึ้นเนอื่ งจากถา่ นอดั แท่งท่ีพฒั นาข้ึนมีรูปทรงที่มีรูตรงแกนกลางจึงทาให้ออกซิเจนเข้าไปทาปฏิกิริยา เผาไหม้ทสี่ มบูรณข์ ้ึน ที่มาของผงถ่านท่ีนามาทาถ่านอัดแท่งได้มาจากการเผาแบบไล่ความชื้นในเนื้อไม้ท่ีอยู่ใน เตา ทาให้ไม้กลายเป็นถ่าน เรียกว่า กระบวนการคาร์บอนไนเซช่ัน (Carbonization) ภายในเตาเผาถ่านซึ่งมี โครงสร้างเป็นระบบปิด ทาให้สามารถควบคุมอากาศได้ดีและไม่มีการลุกติดไฟของเน้ือไม้ ถ่านที่ได้จึงมี คุณภาพสูงถ่านอัดแทง่ หอมกล่ินสมุนไพรจะใหค้ วามร้อนสงู สม่าเสมอไม่มีเปลวไฟ ติดไฟทนนาน ข้ีเถ้าน้อยกว่า ถ่านธรรมดาท่วั ไป เหมาะสาหรับอาหารปงิ้ ยา่ ง วตั ถุประสงค์ 1. อธิบายข้ันตอนการทาถ่านอัดแท่งหอมกลิ่นสมุนไพรโดยการบูรณาการสะเต็มศึกษาและสมุนไพร ไทยในทอ้ งถิ่นได้ 2. ออกแบบและปฏิบัติการทาถ่านอัดแท่งหอมกลิ่นสมุนไพรโดยการบูรณาการสะเต็มศึกษาและ สมนุ ไพรไทยในท้องถ่นิ ได้ 3. เหน็ ความสาคัญการทาถ่านอัดแท่งหอมกล่ินสมุนไพรโดยการบูรณาการสะเต็มศึกษาและสมุนไพร ไทยในทอ้ งถ่นิ เนอื้ หา 1. ทาถา่ นอัดแทง่ หอมกล่ินสมุนไพรโดยการบูรณาการสะเต็มศึกษาและสมนุ ไพรไทยในทอ้ งถน่ิ 1.1ความรู้เบอ้ื งตน้ เกีย่ วกับถ่าน 1.1.1 ความหมายของถา่ น

1.1.2 ชนดิ ของถ่าน 1.1.3 คุณสมบตั ขิ องถ่าน 1.1.4 ประโยชน์ของถา่ น 1.2 การเผาถ่านแบบไรค้ วนั 1.2.1 วัสดุที่ใชใ้ นการเผาถ่านไรค้ วัน 1.2.2 ขน้ั ตอนการเผาถา่ นไร้ควนั 1.3 การทาถ่านอดั แท่งหอมกลิ่นสมุนไพร 1.3.1 ความหมายถา่ นอดั แทง่ กล่นิ สมุนไพร 1.3.2 วสั ดุอุปกรณก์ ารทาถ่านอดั แท่งกลิน่ สมุนไพร 1.3.3 วธิ กี ารทาถา่ นอดั แท่งสมุนไพร 2. การออกแบบและปฏบิ ัตกิ ารถ่านอัดแท่งกลิ่นสมุนไพรโดยการบูรณาการสะเต็มศึกษาและสมุนไพรไทย ในทอ้ งถ่ิน 2.1 การออกแบบเชงิ วิศวกรรม ถา่ นอดั แท่งกลิ่นสมุนไพร โดยการบูรณาการสะเตม็ ศึกษาและสมนุ ไพร ไทยในท้องถนิ่ 2.1.1 การระบปุ ัญหา 2.1.2 การค้นหาแนวคิดทีเ่ กี่ยวขอ้ ง 2.1.3 การวางแผนและพฒั นา 2.1.4 การทดสอบและการประเมินผล 2.1.5 การนาเสนอผลลัพธ์ 2.2 การปฏบิ ตั กิ ารถ่านอดั แทง่ กล่ินสมนุ ไพรโดยการบูรณาการสะเต็มศกึ ษาและสมุนไพรไทยในท้องถ่ิน ตามการออกแบบเชิงวิศวกรรมถา่ นอดั แทง่ สมนุ ไพร โดยการบรู ณาการสะเต็มศึกษาและสมนุ ไพรไทยในท้องถิน่



แผนผงั ความเชอ่ื มโยงสะเตม็ ศกึ ษากบั การบรู ณาการวฒั S : Science T : Technology E : Engin วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วศิ วกรรม ความรู้ ประโยชนท์ ไ่ี ดร้ บั กระบวนกา 1.ทาให้ถ่านท่ี ออกแบบกา 1. การเผาไหม้ พัฒนาข้นึ 1. การระบปุ 2.หลกั การคาร์บอน มคี ุณภาพสูง 2. การค้นหา ไนเซชนั่ (Carbonization) 2. ขี้เถ้าน้อย เกี่ยวข้อง 3. พลงั งานความรอ้ น 3.มีกล่ินหอมจาก 3. การวางแผ 4. ความรู้ในการใช้ สมุนไพร พฒั นา เครอ่ื งมือทาง 4. การทดสอ วิทยาศาสตรส์ าหรับ ประเมินผล ประเมนิ ประสิทธิภาพ 5. การนาเสน ของถา่ นอัดแทง่ หอม กล่นิ สมุนไพร แผนผงั ความเช่ือมโยงสะเต็มศึกษากบั การบรู ณาการวฒั นธรรม

ฒนธรรมทอ้ งถน่ิ ทสี่ อดคลอ้ งกบั เนอื้ หาเรอื่ ง“ถา่ นอดั แทง่ หอมกลน่ิ สมนุ ไพร” ง” M : Mathematics C : Culture neering มศาสตร์ คณติ ศาสตร์ วัฒนธรรมทอ้ งถน่ิ าร ความรู้ ต้นกาเนดิ ารผลติ 1. อตั ราส่วน 1. ภูมิปญั ญาทอ้ งถิ่น ปัญหา 2. การชง่ั /การตวง ดา้ นการเผาถา่ น าแนวคิดที่ 3.รปู ทรงเรขาคณิต 2.ภูมิปัญญาทอ้ งถ่นิ 4.การคานวณหา ดา้ นสมุนไพร ผนและการ ต้นทุน/กาไร อบและการ นอผลลัพธ์ มทอ้ งถน่ิ ทสี่ อดคล้องกบั เน้อื หาเรอ่ื ง “ถา่ นอดั แทง่ หอมกลนิ่ สมุนไพร”

ขนั้ ตอนการดาเนนิ กจิ กรรมการเรยี นรขู้ องผรู้ บั บรกิ าร กจิ กรรมการทดสอบกอ่ นเรยี น ให้ผรู้ ับบริการทาแบบทดสอบกอ่ นเรียนเรือ่ ง ถ่านอัดแท่งหอมกลิ่นสมนุ ไพรซึง่ ข้อสอบทง้ั หมด จานวน 10 ขอ้ (เมื่อผรู้ บั บรกิ ารทาแบบทดสอบเสร็จเรยี บร้อยแล้ว ผรู้ ับบรกิ ารสามารถตรวจคาตอบได้ตามเฉลยคาตอบ ทา้ ย กิจกรรม) แบบทดสอบกอ่ นเรยี น คะแนนทไี่ ด้…………คะแนน เรอื่ ง ถา่ นอดั แท่งหอมกลน่ิ สมนุ ไพร คะแนนเต็ม 10 คะแนน คาชแ้ี จง 1. ใหอ้ า่ นข้อความแต่ละข้อแลว้ พจิ ารณาว่าขอ้ ความนน้ั ถกู หรือผิด โดยเตมิ เครอื่ งหมายถูก (/)ลงหนา้ ข้อที่ถกู เตมิ เครือ่ งหมายผิด ( X ) ลงหน้าขอ้ ท่ีผิด 2. แบบทดสอบนี้มีขอ้ สอบ จานวน 10 ขอ้ ๆละ 1 คะแนน 3. เมอ่ื ผรู้ ับบริการทาแบบทดสอบเสร็จเรียบรอ้ ยแล้ว ผรู้ ับบรกิ ารสามารถตรวจคาตอบไดต้ าม เฉลยคาตอบท้ายกจิ กรรม ………1. ถา่ นไม้ทม่ี คี ณุ ภาพ ต้องผ่านกรรมวธิ ีการผลติ ด้วยอณุ หภูมภิ ายในเตามากกวา่ 1000 องศาเซลเซียส ………2. ถ่านไมม้ คี ณุ สมบัตแิ ต่สามารถดูดซบั กล่นิ เหม็นอบั ได้อย่างเดยี วเทา่ นนั้ ………3.การทาถ่านอดั แท่งสามารถนาวตั ถุในทอ้ งถิน่ มาประยกุ ตใ์ ช้ได้ ………4. ถา่ นมปี ระโยชนใ์ นการบาบัดน้าเสียได้ ………5. ถา่ นอดั แท่งหอมกลน่ิ สมนุ ไพรสามารถนาไปใช้ในการดดู ซับกลิ่นได้ ………6. ถา่ นไม้ทนี่ ามาปรับปรุงดนิ ควรมีขนาดไมเ่ กิน 2 มม. ………7.ถ่านอดั แท่งมีคณุ สมบตั ิในการให้ความรอ้ นสงู กวา่ ถา่ นธรรมดา ………8. หากแชถ่ ่านไม้ในถังนา้ ด่มื สามารถช่วยดูดซบั คลอรนี ได้ ………9. ถ้านาถา่ นใสใ่ นตู้กระจกหรือในอ่างเล้ียงปลาทาใหป้ ลาตาย ………10. ถ่านไมไ้ ผเ่ ปน็ ส่วนผสมหลักของ สบู่ แชมพู ยาสฟี ัน อ่ืนๆ

กิจกรรมการแลกเปลี่ยนเรื่องรเู้ รอ่ื ง ถ่านอดั แทง่ หอมกลนิ่ สมุนไพร คาชีแ้ จง 1. ใหผ้ ู้รับบริการตอบคาถาม จานวน 2 ประเดน็ ดังน้ี ประเด็นที่ 1 “ใหท้ า่ นระบปุ ัญหาท่ีเกดิ จากการใชถ้ ่านไม้” …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ประเด็นที่ 2 “ท่านเคยทาถ่านอัดแท่งหรอื ไม่ อยา่ งไร” …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… เฉลยแนวคาตอบ ประเดน็ ท่ี 1 “ให้ทา่ นระบุปัญหาที่เกิดจากการใช้ถ่านไม้” ปญั หาถา่ นไม่ใหค้ วามรอ้ นมาก มีควัน มีกลนิ่ ติดไฟยาก ใชไ้ ดไ้ ม่นาน อนื่ ๆ ประเดน็ ท่ี 2 “ทา่ นเคยทาถ่านอัดแท่งหรือไม่ อยา่ งไร” เคยเพราะ มีประสบการณม์ ากอ่ น ไมเ่ คย เพราะไม่ร้จู ัก ไม่เคยใช้ถ่าน 2. ผรู้ บั บรกิ ารและผู้จดั กจิ กรรมสรุปผลการเรยี นรู้กิจกรรมถ่านอดั แทง่ หอมกลิน่ สมุนไพรร่วมกนั …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

กจิ กรรมการใหค้ วามรเู้ รอ่ื ง ถา่ นอัดแทง่ หอมกลน่ิ สมนุ ไพร คาชีแ้ จง 1. ใหผ้ ู้รบั บรกิ ารศกึ ษาใบความรู้สาหรบั ผู้รบั บริการ เรื่อง ถา่ นอดั แทง่ หอมกลิ่นสมุนไพร 2. ผรู้ ับบรกิ ารและผู้จัดกิจกรรมสรุปผลการเรยี นรู้เรอ่ื ง ถ่านอดั แทง่ หอมกลิน่ สมุนไพรรว่ มกนั

ใบความรู้ เรอ่ื ง ถา่ นอดั แทง่ หอมกลนิ่ สมนุ ไพร ถ่านอดั แทง่ ความหมายถา่ นอดั แทง่ กลนิ่ สมนุ ไพร ถ่านอัดแท่ง เป็นถ่านท่ีทาจากเศษถ่านที่บดละเอียดแล้วนามาผสมกับแป้งมันและน้า โดยใช้กรรมวิธี การอัดในแบบพิมพ์ซึ่งสามารถนามาทดแทนถ่านไม้ธรรมชาติและเป็นการรักษาส่ิงแวดล้อมควบคู่กันไป ถ่านอัดแท่งหอมกลิ่นสมุนไพรเป็นการบูรณาการความรู้ใน 4 วิชาได้แก่ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ และคณิตศาสตร์ ที่เรียกว่าสะเต็มศึกษามาประยุกต์ใช้ โดยนาสมุนไพรได้แก่ ใบเตย ผิว มะกรูดแหง้ ตะไครห้ อม ไพล มาเพ่ิมคุณค่าให้กับถ่านอัดแท่งธรรมดา เป็นถ่านอัดแท่งหอมกล่ินสมุนไพร โดย เนน้ การนาความรู้ไปใชแ้ ก้ปญั หาหรือใช้ประโยชน์ในชวี ติ จรงิ ซ่ึงถ่านอัดแท่งหอมกลิ่นสมุนไพร มีการพัฒนาจน มีประสิทธิภาพการเผาไหม้ท่ีดียิ่งข้ึนเนื่องจากถ่านอัดแท่งที่พัฒนาขึ้นมีรูปทรงที่มีรูตรงแกนกลางจึงทาให้ ออกซเิ จนเข้าไปทาปฏิกิริยาเผาไหม้ที่สมบูรณ์ข้ึน ที่มาของผงถ่านท่ีนามาทาถ่านอัดแท่งได้มาจากการเผาแบบ ไล่ความช้ืนในเน้ือไม้ท่ีอยู่ในเตา ทาให้ไม้กลายเป็นถ่าน เรียกว่า กระบวนการคาร์บอนไนเซชั่น (Carbonization) ภายในเตาเผาถ่านซึ่งมีโครงสรา้ งเปน็ ระบบปดิ ทาให้สามารถควบคุมอากาศได้ดีและไม่มีการ

ลุกติดไฟของเน้ือไม้ ถ่านที่ได้จึงมีคุณภาพสูงถ่านอัดแท่งหอมกล่ินสมุนไพรจะให้ความร้อนสูงสม่าเสมอ ไม่มี เปลวไฟตดิ ไฟทนนาน ขเ้ี ถา้ นอ้ ยกวา่ ถ่านธรรมดาทัว่ ไปเหมาะสาหรับอาหารปิ้ง ย่าง คุณสมบตั ิ 1. ไมแ่ ตกปะทุอย่างถ่านท่ัวไป 2. ให้ความร้อนสงู 3. ไมม่ ีควนั ไม่มกี ลิน่ ให้ความร้อนสงู ไมว่ บู วาบ 4. ปลอดภยั ไมม่ ีสารตกคา้ ง และไม่ท้าลายสุขภาพ เพราะถ่านไดถ้ ูกเผาไหม้ด้วยอณุ หภมู ิเกนิ 800 องศา เซลเซียส 5. ไม่มคี วัน ไม่แตกปะทุ ใหค้ วามร้อนสงู สม่าเสมอ ใชไ้ ด้นานกว่าถา่ นไมธ้ รรมดา 6. ถ่านทไี่ ด้มกี ลนิ่ หอม เนื่องจากมสี ่วนผสมของสมนุ ไพร ความรเู้ บอ้ื งตน้ เกย่ี วกับถา่ นอดั แทง่ หลกั การผลิตถา่ นอัดแท่งมี 2 วิธี คือ - การอดั รอ้ น เป็นการอัดวัสดโุ ดยที่วัสดไุ มจ่ าเปน็ ตอ้ งเปน็ ถา่ นมากอ่ น เมอ่ื อดั เป็นแทง่ เสรจ็ แล้ว ค่อยนาเขา้ เตา ให้เปน็ ถ่านอีกครง้ั หนง่ึ วัสดทุ ส่ี ามารถผลติ โดยวธิ ีการอัดร้อน ขณะนม้ี ี 2 ชนดิ คือ แกลบ และขเี้ ล้ือย เพราะ วสั ดทุ ้ัง 2 ชนิดนเี้ มอ่ื โดนอัดดว้ ยความร้อน จะมีสารในเน้อื ของวัสดยุ ึดตัวมันเอง จึงทาใหส้ ามารถยดึ เกาะเปน็ แท่งได้ โดยท่ไี มต่ ้องใชต้ ัวประสาน โดยท่ีเครอ่ื งอัดต้องเป็นเครอ่ื งอดั ชนดิ อัดร้อน ซ่ึงราคาคอ่ นขา้ งสูง - การอดั เยน็ เป็นการอัดวสั ดทุ ่ีเผาถ่านมาแลว้ แล้วนามาผสมกบั แปง้ มันหรอื วสั ดปุ ระสานอื่นๆ โดยทว่ั ไปจะ เปน็ แป้งมัน ถ้าวสั ดใุ ดมีขนาดใหญ่ เช่น กะลามะพร้าว เม่ือผ่านการเผาแล้ว ต้องมเี ครื่องบดให้ละเอยี ดก่อน แลว้ ค่อยนามาผสมกับแปง้ มันและนาในอัตราสว่ นตามทีต่ ้องการ

วสั ดแุ ละอปุ กรณก์ ารทาถ่านอดั แทง่ กลน่ิ สมนุ ไพร 1.เศษถ่านเลก็ ๆที่เหลอื จากการใช้งานหรือขายแล้ว 10 กโิ ลกรมั 2. น้าเปล่า 10 ลิตร 3. แปง้ มัน 1กิโลกรัม(1ถุง) 4. สมุนไพร ตากแห้ง 1000 กรัม 5. .เคร่อื งบด สามารถประยกุ ต์ใชว้ ัสดุในท้องถนิ่ เชน่ ครก เคร่อื งสบั ปุย๋ อุปกรณบ์ ดถา่ น ใช้ครกไม้เก่าแบบ โบราณ 6. เครอื่ งผสมสามารถประยกุ ต์ใช้วัสดุในทอ้ งถนิ่ กะละมงั ผสม 7. ทอ่ ปูนกลมเกา่ (ใช้ในการอัดถ่าน) 8. เคร่อื งอัดแท่งถ่าน 9. ท่ีวางตากถา่ นอดั กระเบ้ืองลอนคูเ่ ก่า (ใชว้ างถ่านอัดแทง่ ) วธิ กี ารทาถา่ นอดั แทง่ สมนุ ไพร 1. นาเศษถา่ นมาบด 2. ผสมถา่ นทบ่ี ดละเอยี ดแลว้ จานวน 10 กิโลกรมั มาผสมกบั นา้ เปลา่ 10 ลติ ร และแปง้ มัน 1 กโิ ลกรมั ผสมสมุนไพรตากแหง้ 1000กรมั คลุกใหส้ ว่ นผสมเข้ากนั วธิ เี ช็คว่าใชไ้ ดห้ รอื ยงั ใหก้ า ถ่านท่ผี สมแลว้ บีบดวู า่ เหนียวไดท้ ีห่ รอื ยงั บบี จนใหไ้ มม่ นี า้ ออกมาเปน็ อนั ใชไ้ ด้ 3.นาผงถ่านที่ผ่านการผสมคลุกเคล้ากันแล้ว ปลอ่ ยลงสเู่ ครอื่ งอัด อัดถ่านออกมาเป็นถ่านอัดแท่ง 4.ตดั แทง่ ถา่ นใหม้ ขี นาดเท่ากันทุกก่อน จากนน้ั นาลงตะกร้า 5.นาถ่านท่ีอัดแท่งแลว้ กอ็ ัดเสร็จแล้ว ไปตากแดดเพือ่ ลดความช้ืนของถ่าน หรือ 6.บรรจุถ่านอดั แทง่ ทผี่ ่านการตาก แลว้ เพ่อื นนาไปใช้ หรือจาหนา่ ยตอ่ ไป กิจกรรมการปฏิบตั กิ ารทาถา่ นอัดแทง่ หอมกลนิ่ สมนุ ไพร คาชี้แจง กจิ กรรมการเรยี นรู้ 1. ใหผ้ ู้รับบริการผชู้ มคลิปวิดีโอเร่ือง ข่าวแก้จน ตอน ดาบตารวจใช้เวลาหลังว่างทาถ่านอัดแท่ง จาก อินเตอร์เนต็ https://www.youtube.com/watch?v=-WEU4otqz5Mจานวน 4.32 นาที ใหผ้ ู้รับบรกิ ารตอบคาถาม จากสถานการณใ์ นชีวิตจริงทีเ่ กี่ยวขอ้ ง ดังนี้

ถ่านอัดแท่ง เป็นถ่านท่ีทาจากเศษถ่านท่ีบดละเอียดแล้วนามาผสมกับแป้งมันและนา้ โดยใช้ กรรมวิธีการอดั ในแบบพมิ พ์ซงึ่ สามารถนามาทดแทนถ่านไม้ธรรมชาติและเป็นการรักษาสงิ่ แวดล้อมควบคู่ กนั ไปถ่านอดั แทง่ หอมกลน่ิ สมนุ ไพร หลงั จากนั้นผู้รบั บริการตอบคาถามในประเดน็ “ถ้าสมมุติว่าท่านมีการนาเศษถ่าน ท่ีเหลือจากการหุงต้ม ท่านจะมีวิธีการนามาใช้ประโยชน์อย่างไร บา้ ง” 3.ผรู้ บั บรกิ ารตง้ั ประเด็นข้อสงสัยหรอื ส่งิ ท่อี ยากรู้ในกระบวนการหรอื หลักการที่เกย่ี วข้องจากการสาธิต ของผูจ้ ัดกจิ กรรม รวมไปถึงการนาไปประยกุ ต์ใชใ้ นชีวิตจรงิ 4. ผู้รับบรกิ ารและผู้จัดกจิ กรรมสรุปผลการเรยี นรู้จากกิจกรรมถ่านอัดแทง่ หอมกลิน่ สมนุ ไพร รว่ มกัน กิจกรรม ปฏบิ ัติการทาถ่านอดั แท่งหอมกล่นิ สมนุ ไพร โดยการบรู ณาการสะเต็มศึกษาและสมุนไพรในทอ้ งถ่นิ

คาชี้แจง 1. แบง่ ผู้รบั บริการออกเปน็ กลมุ่ ๆ ละ 4 – 8 คน ให้ออกแบบและปฏิบัติการทาถ่านอัดแท่งหอมกลิ่น สมนุ ไพร โดยการบรู ณาการสะเต็มศกึ ษาและสมุนไพร ในท้องถ่ิน ตามใบกิจกรรมของผู้รับบริการเร่ือง ออกแบบ และปฏบิ ัตกิ ารทาถา่ นอดั แทง่ หอมกล่ินสมนุ ไพร โดยการบรู ณาการสะเต็มศกึ ษากบั สมุนไพรในทอ้ งถ่นิ 2. ใหผ้ รู้ บั บรกิ ารนาเสนอผลงานการออกแบบและปฏบิ ตั กิ ารทดลอง 3.ใหผ้ รู้ ับบรกิ าร ตอบคาถามจากประสบการณท์ ี่ได้เรยี นรผู้ ่านกิจกรรมครัง้ น้ี ในประเด็น ประเดน็ ที่ 1 ในการทาถา่ นอดั แท่งหอมกล่ินสมุนไพรของทา่ น คณุ ภาพของถ่านมีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร ประเดน็ ท่ี 2 ถา่ นอดั แทง่ ทีท่ ่านทามลี ักษณะอยา่ งไร ประเดน็ ที่ 3 ทา่ นใชค้ วามรู้ทางดา้ นวทิ ยาศาสตร์ ในกจิ กรรม ถา่ นอัดแทง่ สมนุ ไพรบ้างหรอื ไม่ อยา่ งไรบ้าง ประเด็นท่ี 4 ทา่ นใชค้ วามรู้ทางดา้ นคณิตศาสตร์ ในกิจกรรม ถา่ นอัดแท่งสมนุ ไพรบ้างหรอื ไม่ อย่างไรบา้ ง ประเดน็ ที่ 5 ทา่ นใช้อินเตอรเ์ น็ต สืบคน้ ขอ้ มูลบา้ งหรอื ไม่ สบื ค้นในเรื่องใดบา้ ง ประเดน็ ที่ 6 ทา่ นใช้กระบวนการเทคโนโลยี ในกิจกรรม ถ่านอัดแท่งสมุนไพรบา้ งหรือไม่ อย่างไรบา้ ง

ใบกจิ กรรม ปฏบิ ตั กิ ารทาถา่ นอดั แทง่ หอมกลนิ่ สมนุ ไพร โดยบรู ณาการกบั สมนุ ไพรในทอ้ งถนิ่ วตั ถปุ ระสงค์ ผรู้ บั บรกิ ารสามารถออกแบบทดลองปฏิบตั กิ ารทาถา่ นอัดแทง่ หอมกล่ินสมนุ ไพรโดยบูรณาการสะเต็ม ศึกษาและสมุนไพรในท้องถนิ่ คาชแี้ จง ให้ทา่ นออกแบบปฏิบัติการทาถา่ นอดั แท่งหอมกลิ่นสมนุ ไพร โดยดาเนินการตามขั้นตอนทก่ี าหนดให้ 1. วางแผนการทาถา่ นอัดแทง่ หอมกล่นิ สมนุ ไพร จากอุปกรณท์ เี่ ตรยี มให้ โดยบูรณาการสะเตม็ ศึกษา และสมุนไพรในทอ้ งถ่นิ 2. ทดลองทาถา่ นอดั แท่งโดยบูรณาการสะเตม็ ศึกษาและสมนุ ไพรในท้องถ่ิน 3. บนั ทกึ ผลการทดลองการทาถ่านอดั แทง่ หอมโดยบูรณาการสะเตม็ ศึกษาและสมุนไพรในท้องถ่ิน 4. สรปุ ปญั หาอุปสรรค ในการทาถ่านอดั แท่งโดยบูรณาการสะเต็มศึกษาและสมุนไพรในทอ้ งถ่ิน วสั ดแุ ละอปุ กรณท์ ี่เตรยี มใหส้ าหรบั การออกแบบและปฏบิ ตั กิ ารทาถา่ นอดั แทง่ รายการ จานวนตอ่ กลมุ่ 1 เศษถ่าน 1 กโิ ลกรัม 2 น้าเปล่า 1 ลติ ร 3 แป้งมัน 100 กรัม 4 สมุนไพร 100 กรมั 5 กะละมงั ผสม 1 ใบ 6 ท่อปูนกลมเกา่ 1ใบ 7 เครื่องอดั แทง่ ถา่ น 1 เครอ่ื ง 8 กระเบอื้ งลอนคู่ 1 แผน่ วธิ กี ารทาถา่ นอัดแทง่ สมนุ ไพร 1. นาเศษถา่ นมาบด 2. ผสมถา่ นทบ่ี ดละเอยี ดแลว้ จานวน 10 กิโลกรมั มาผสมกับน้าเปล่า 10 ลิตร และแป้งมนั 1 กโิ ลกรมั ผสมสมุนไพรตากแห้ง 1000 กรมั คลุกใหส้ ่วนผสมเข้ากนั วิธเี ช็คว่าใชไ้ ดห้ รอื ยังให้กา

ถา่ นทผ่ี สมแล้วบบี ดูว่าเหนยี วไดท้ ห่ี รือยัง บบี จนให้ไมม่ นี า้ ออกมาเปน็ อันใชไ้ ด้ 3.นาผงถา่ นท่ีผา่ นการผสมคลกุ เคลา้ กันแล้ว ปล่อยลงสเู่ คร่ืองอดั อัดถ่านออกมาเป็นถ่านอัดแทง่ 4.ตดั แทง่ ถา่ นให้มขี นาดเท่ากนั ทกุ กอ่ น จากนน้ั นาลงตะกร้า 5.นาถ่านท่ีอดั แท่งแลว้ กอ็ ัดเสร็จแล้ว ไปตากแดดเพ่ือลดความช้ืนของถา่ น 6.บรรจถุ า่ นอัดแท่งทีผ่ ่านการตาก แลว้ เพ่ือนนาไปใช้ หรอื จาหนา่ ยต่อไป ผลการการทดลอง …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… รา่ งแบบแผนการปฏบิ ตั กิ ารทาถา่ นอดั แทง่ หอมกลนิ่ สมนุ ไพร 1. การระบปุ ญั หา 2. การค้นหาแนวคิดที่เกย่ี วขอ้ ง 3. การวางแผนและพัฒนา

4. การทดสอบและการประเมนิ ผล ผลการปฏิบัตงิ านในวนั ท่ีดาเนินการทดลอง 5. การนาเสนอผลลพั ธ์ ประเด็นที่ 1 ในการทาถ่านอดั แทง่ หอมกลน่ิ สมุนไพรของทา่ น คุณภาพของถ่านมีการเปลีย่ นแปลงอยา่ งไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ประเดน็ ที่ 2 ถา่ นอัดแทง่ ท่ีทา่ นทามีลกั ษณะอยา่ งไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ประเด็นท่ี 3 ท่านใช้ความรทู้ างด้านวิทยาศาสตร์ ในกิจกรรม ถา่ นอดั แท่งสมุนไพรบา้ งหรอื ไม่ อยา่ งไรบ้าง …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ประเดน็ ท่ี 4 ท่านใชค้ วามรู้ทางด้านคณิตศาสตร์ ในกจิ กรรม ถ่านอดั แทง่ สมนุ ไพรบา้ งหรอื ไม่ อย่างไรบา้ ง …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ประเด็นที่ 5 ทา่ นใช้อนิ เตอร์เน็ต สืบค้นข้อมลู บ้างหรือไม่ สบื คน้ ในเรอ่ื งใดบา้ ง …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ประเดน็ ที่ 6 ท่านใช้กระบวนการเทคโนโลยี ในกิจกรรม ถา่ นอัดแท่งสมนุ ไพรบา้ งหรือไม่ อย่างไรบ้า

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… สรุปปัญหา/อุปสรรค ปฏบิ ตั ิการทาถ่านอดั แทง่ หอมกล่นิ สมุนไพร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… กจิ กรรมการนาสง่ิ ทีไ่ ด้เรยี นรไู้ ปปฏิบตั ิและประยุกตใ์ ช้ คาชี้แจง 1. ผรู้ ับบริการตอบคาถามในประเด็น “ท่านจะนาความรู้ เร่ือง ถ่านอัดแท่งหอมกล่ินสมุนไพรไปปฏิบัติ และประยกุ ตใ์ ช้ในการแก้ปัญหาหรือใช้ประโยชน์ในชีวิตจริงไดอ้ ยา่ งไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ผู้จัดกิจกรรมและผูร้ บั บรกิ ารสรุปผลการเรยี นรูร้ ว่ มกัน กจิ กรรม การทดสอบหลงั เรยี น เรอื่ ง ถา่ นอดั แท่งหอมกลน่ิ สมนุ ไพร คะแนนที่ได้…………คะแนน คาช้ีแจง คะแนนเตม็ 10 คะแนน 1. ให้อา่ นข้อความแต่ละขอ้ แลว้ พจิ ารณาว่าขอ้ ความน้ันถูกหรือผิด โดยเติมเครื่องหมายถกู (/)ลงหน้า ขอ้ ทถี่ กู เตมิ เครือ่ งหมายผิด ( X ) ลงหนา้ ข้อที่ผิด 2. แบบทดสอบนี้มขี ้อสอบ จานวน 10 ขอ้ ๆละ 1 คะแนน 3. เมอื่ ผ้รู ับบริการทาแบบทดสอบเสร็จเรียบร้อยแล้ว ผรู้ บั บรกิ ารสามารถตรวจคาตอบได้ตาม เฉลยคาตอบท้ายกิจกรรม ………1. ถ่านไมม้ ีคณุ สมบัติแต่สามารถดูดซบั กลิน่ เหมน็ อบั ได้อย่างเดยี วเทา่ น้ัน ………2. ถา่ นไม้ที่มคี ณุ ภาพ ตอ้ งผ่านกรรมวิธีการผลิตดว้ ยอณุ หภูมิภายในเตามากกวา่ 1000 องศาเซลเซยี ส ………3.ถา่ นมีประโยชนใ์ นการบาบดั นา้ เสยี ได้ ………4.การทาถา่ นอดั แทง่ สามารถนาวตั ถุในท้องถิ่นมาประยุกตใ์ ชไ้ ด้ ………5. ถา่ นไมท้ น่ี ามาปรับปรุงดินควรมีขนาดไม่เกนิ 2 มม.

………6. ถ่านอัดแทง่ หอมกลน่ิ สมุนไพรสามารถนาไปใชใ้ นการดดู ซบั กลน่ิ ได้ ………7.ถา่ นอัดแทง่ มคี ุณสมบตั ิในการใหค้ วามรอ้ นสงู กว่าถา่ นธรรมดา ………8. ถ้านาถา่ นใส่ในตกู้ ระจกหรือในอา่ งเล้ยี งปลาทาใหป้ ลาตาย ………9. หากแช่ถ่านไม้ในถังนา้ ดมื่ สามารถชว่ ยดดู ซบั คลอรีนได้ ………10. ถ่านไมไ้ ผเ่ ปน็ สว่ นผสมหลักของ สบู่ แชมพู ยาสีฟนั อื่นๆ กจิ กรรมการประเมนิ ความพึงพอใจของผรู้ บั บรกิ าร เรอ่ื งถา่ นอดั แท่งหอมกลน่ิ สมนุ ไพร คาชี้แจง ให้ผ้รู ับบรกิ ารทาแบบประเมนิ ความพึงพอใจของผู้รับบรกิ ารกจิ กรรมการศกึ ษาตามอธั ยาศัยด้าน สะเต็มศึกษา บูรณาการวัฒนธรรมทอ้ งถน่ิ แบบประเมนิ ความพงึ พอใจของผรู้ บั บรกิ าร กจิ กรรมการศกึ ษาตามอธั ยาศยั ดา้ นสะเตม็ ศกึ ษา บรู ณาการวฒั นธรรมทอ้ งถน่ิ ช่ือ-สกลุ ผู้รบั บริการ......................................................................................... ชอื่ ฐานการเรียนร.ู้ .......................................................ชือ่ – สกุล ผจู้ ัดกิจกรรม...................................................

วนั ที่............เดอื น...........................พ.ศ................... เวลา..................น. ความพงึ พอใจที่มีต่อการจัดกิจกรรม ระดับความพงึ พอใจ ประเด็น 5 4 3 21 1. กจิ กรรมตรงตามความถนดั และตอ้ งการของผู้รบั บริการ 2. ข้นั ตอนการทากิจกรรมมคี วามชดั เจน 3. ส่อื /วัสด/ุ อุปกรณท์ ่ีใช้ทากจิ กรรมมคี วามเหมาะสม 4. ระยะเวลาท่ีใชใ้ นการทากิจกรรมมีความเหมาะสม 5. ความร้ทู ไ่ี ด้รับสามารถนาไปประยุกต์ใช้ในชีวติ จริงได้ 6. ผรู้ บั รกิ ารมคี วามสุข/สนกุ ในการทากิจกรรม ความพึงพอใจในภาพรวมต่อการจัดกิจกรรม ระดบั 5 หมายถึง ระดับ 4 หมายถึง ระดับ 3 หมายถงึ ระดบั 2 หมายถงึ ระดับ 1 หมายถงึ พงึ พอใจมากทสี่ ดุ พงึ พอใจมาก พงึ พอใจปานกลาง พงึ พอใจน้อย พึงพอใจนอ้ ยท่สี ุด ความรปู้ ระสบการณท์ ี่ไดร้ บั ความคดิ เห็นเพิม่ เตมิ .......................................................................... ......................................................................... .......................................................................... ......................................................................... .......................................................................... ......................................................................... .......................................................................... ......................................................................... .......................................................................... ......................................................................... .......................................................................... ......................................................................... .......................................................................... ......................................................................... .......................................................................... เฉลย ......................................................................... แบบ ทดสอบกอ่ น

…X ……1. ถา่ นไม้ที่มีคุณภาพ ต้องผ่านกรรมวิธกี ารผลิตดว้ ยอุณหภูมิภายในเตามากกวา่ 1000 องศาเซลเซยี ส …X ……2. ถา่ นไม้มคี ณุ สมบตั ิแตส่ ามารถดดู ซบั กล่ินเหมน็ อบั ไดอ้ ย่างเดยี วเทา่ น้ัน ……/…3.การทาถ่านอัดแทง่ สามารถนาวัตถุในท้องถิ่นมาประยุกตใ์ ช้ได้ ……/…4. ถา่ นมปี ระโยชน์ในการบาบัดนา้ เสียได้ ……/…5. ถ่านอดั แท่งหอมกลิ่นสมนุ ไพรสามารถนาไปใชใ้ นการดดู ซบั กลน่ิ ได้ …X……6. ถา่ นไม้ที่นามาปรบั ปรงุ ดนิ ควรมขี นาดไม่เกิน 2 มม. ……/…7.ถา่ นอดั แทง่ มคี ุณสมบตั ิในการให้ความร้อนสงู กว่าถา่ นธรรมดา ……/…8. หากแชถ่ า่ นไมใ้ นถงั นา้ ดม่ื สามารถช่วยดูดซับคลอรีนได้ …X ……9. ถา้ นาถา่ นใส่ในตู้กระจกหรอื ในอา่ งเล้ียงปลาทาใหป้ ลาตาย …X ……10. ถา่ นไม้ไผ่เป็นสว่ นผสมหลักของ สบู่ แชมพู ยาสฟี ัน อื่นๆ เฉลยแบบทดสอบหลงั เรยี น …X ……1. ถา่ นไม้มคี ณุ สมบัติแต่สามารถดดู ซบั กล่ินเหมน็ อับไดอ้ ยา่ งเดียวเท่าน้นั …X ……2. ถา่ นไม้ทมี่ คี ณุ ภาพ ต้องผ่านกรรมวิธีการผลติ ด้วยอุณหภูมิภายในเตามากกวา่ 1000 องศาเซลเซยี ส ……/…3.ถา่ นมปี ระโยชนใ์ นการบาบดั น้าเสียได้ ……/…4.การทาถา่ นอดั แทง่ สามารถนาวัตถุในทอ้ งถิน่ มาประยกุ ตใ์ ช้ได้ …X ……5. ถ่านไม้ท่นี ามาปรับปรุงดนิ ควรมขี นาดไมเ่ กิน 2 มม. ……/…6. ถ่านอัดแท่งหอมกล่นิ สมนุ ไพรสามารถนาไปใช้ในการดูดซับกลน่ิ ได้ ……/…7.ถา่ นอดั แทง่ มีคุณสมบตั ใิ นการให้ความร้อนสูงกว่าถ่านธรรมดา …X……8. ถา้ นาถ่านใส่ในตู้กระจกหรอื ในอา่ งเลีย้ งปลาทาใหป้ ลาตาย ……/…9. หากแชถ่ า่ นไมใ้ นถังนา้ ดมื่ สามารถชว่ ยดูดซบั คลอรีนได้ …X……10. ถา่ นไมไ้ ผ่เปน็ สว่ นผสมหลกั ของ สบู่ แชมพู ยาสีฟนั อ่นื ๆ