บทที่ 3 รูปแบบของศิลปนิยม

ศลิ ปนิยม 20300-1002 บทท่ี 3 หัวขอ้ : รูปแบบของศิลปนิยม 1

บทที่ 3 รปู แบบของศลิ ปนยิ ม รปู แบบ หมายถึง สิ่งที่ปรากฏแก่ตาใหถ้ ือเป็นหลกั ในการสรา้ งสรรคส์ ่ิงตา่ งๆ รูปแบบของศิลปะนิยม จึงหมายถึงหลกั หรอื ข้อกาหนดในการนยิ มศิลปะ ทเี่ ป็นเช่นนเ้ี พราะธรรมชาตหิ รอื ความเปน็ จริงของการ สร้างสรรคผ์ ลงานศิลปะโดยทั่วไป จะมลี กั ษณะแตกตา่ งกนั ไป ไมเ่ ปน็ แนวทางเดียวกนั หรอื มีรูปแบบท่ี เหมือนกนั ได้ท้งั หมด ดว้ ยรูปแบบท่ีแตกตา่ งกันแต่มิใชแ่ ตกแยกนเ่ี อง ไดเ้ ปน็ ดุจสายธารแห่งววิ ัฒนาการด้านรปู แบบ ทผ่ี กู โยงจากอดีตส่ปู ัจจุบันอยา่ งไม่ขาดสายพรอ้ มกบั รวมตัวเปน็ ค่านิยมที่ส่ังสมการยอมรับส่สู งั คม พฒั นาสกู่ าร เปน็ ศลิ ปะนิยมข้อกาหนด อนั ยอมรับโดยทวั่ ไป จุดประสงค์เชิงพฤตกิ รรม 1. สามารถอธบิ ายแนวคดิ เก่ยี วกบั รูปแบบของศลิ ปะนิยมแบบต่าง ๆได้ 2. สามารถอธิบายหลักการรูปแบบของศลิ ปะนยิ ม และนามาใชป้ รบั ปรงุ การคดิ และการสรา้ งสรรค์ งานศลิ ปะได้ 1. ความหมายของรปู แบบศลิ ปนยิ ม คุณลักษณะของศลิ ปะ อันสามารถสมั ผัสได้ด้วยประสาทอยา่ งใดอย่างหนึ่งหรอื หลายอย่าง รปู แบบของศลิ ปะนิยมอกี นยั หนึ่งก็คอื ศิลปะใดๆ ที่ปรากฏให้เหน็ แวได้รบั การยอมรบั นบั ถือจากสงั คม จนถูก กาหนดใหถ้ อื เป็นหลักหรอื ตวั อยา่ ง สาระสาคญั ของรนูปแบบศลิ ปะนยิ มจาแนกได้ดงั นี้ 1. รูปแบบทางความงาม หมายถงึ งานศิลปะที่มีการจดั และเลือกใชอ้ งค์ประกอบอยา่ งพอเหมาะ 2. รปู แบบทางอารมณ์ หมายถึง งานศลิ ปะตอ้ งมคี ณุ สมบัตทิ ส่ี ามารถโน้มน้าวสะเทือนอารมณค์ วามร้สู กึ ของ ผชู้ ่ืนชม ให้คล้อยตามเจตนารมณข์ องศลิ ปินผ้ผู ลติ ได้ เช่น รกั โกรธ เกลียด เศร้า สนุกสนาน เบกิ บาน 3. รปู แบบทางเนอ้ื หาสาระ ศลิ ปะสว่ นใหญ่ในอดตี จนถงึ ปัจจุบนั มักสรา้ งข้นึ เพือ่ เสนอเนอ้ื หาอย่างใดอยา่ ง หนึง่ ทั้งนร้ี วมถงึ ประโยชน์ใช้สอย และสาระอันเปน็ นามธรรมท่ีศลิ ปินแสดงออก เช่น พระพทุ ธรปู ปางลลี า อันมคี วามหมายเร่อื งความกา้ วหน้า การแสดงออกทางดา้ นเนื้อหาในผลงานศิลปะพอสรุปได้ 4 เน้ือหา คือ 3.1 เน้ือหาของมนษุ ย์ทเ่ี ก่ียวกับความเชอ่ื ตา่ ง ๆอนั เนอ่ื งมาจากความกลัวและความใฝร่ ู้ เป็นสว่ นหนึ่งท่ี ทาใหเ้ กดิ ศาสนาในสังคมมนุษย์สมัยโบราณ 3.2 เนื้อหาของมนษุ ย์ท่เี กย่ี วข้องกบั มนษุ ย์ ไดแ้ ก่ พฤติกรรมท่กี ระทาของมนุษยร์ ะหวา่ งบคุ คลกบั บคุ คล กับกล่มุ ชน หรือสังคม ซงึ่ เป็นเร่อื งราวเหตุการณ์ตา่ งๆ 3.3 เน้ือหาของมนุษยท์ ี่เกี่ยวขอ้ งกบั สงิ่ แวดล้อม คือธรรมชาติแวดล้อมหรอื มนษุ ย์สร้างขึน้ ประกอบหรือ รวมเปน็ เหตุการณ์หรอื เร่ืองราว เชน่ การเขยี นภาพสัตว์ 3.4 เน้อื หาของมนษุ ยท์ ี่เกีย่ วขอ้ งความคดิ คือ การถ่ายทอดความเหน็ มาเป็นเรอื่ งเปน็ ราว ตามความ คดิ เหน็ ของแตล่ ะบุคคล 2

2. ลักษณะของศลิ ปนยิ ม พอสรปุ และจาแนกได้ 3 รปู แบบ คอื 1. ลกั ษณะเหมือนจริงตามธรรมชาติ ( REALISTIC ) คอื การแสดงออกทางอารมณ์ใน งานศิลปะ โดยผา่ นรูปแบบทีเ่ หมอื นธรรมชาติ แบง่ ออกเปน็ 4 ประเภท คือ ภาพคน ภาพสตั ว์ ภาพหนุ่ นิง่ และทวิ ทัศน์ อาจนามาทัง้ มหดหรอื ลด ตัด ทอน เฉพาะส่วนใดสว่ นหนึ่งของรูปแบบ ท่ีแต่เดิมทคี วาม สมบรู ณ์ตอ่ เนอ่ื งย่อมทาไดไ้ ด้ ข้ึนอยู่กับดุลพินิจของผสู้ รา้ งสรรค์ 2. ลักษณะนามธรรม ( ABSTRACT ) การแสดงออกทางศลิ ปะรูปแบบหนง่ึ ที่เป็น นามธรรม การสร้างสรรคจ์ ะไม่คานึงถงึ รูปแบบหรือกฎเกณฑ์ท่ีเป็นจรงิ เหมือนธรรมชาติ เพราะ ABSTRACT หมายถงึ มโนศลิ ป์ เป้นสิลปะกลมุ่ เดียวกบั ทัศนศิลป์ ซึ่งเกย่ี วขอ้ งกับการแสดงออกด้านจติ ใจ ของมนุษยก์ ับธรรมชาตแิ วดล้อม ในรปู แบบ 2 มติ ิและ 3 มติ ิ ศิลปะนามธรรมนี้จะกระตุ้นเรา้ ผูช้ ่ืนชมให้ เกิดความรสู้ กึ ต้นื ลกึ ไกล ใกล้ หยาบ ละเอียด เว้งิ ว้าง หนกั แน่น ทึบตนั เบิกบาน หดหู่ มากกวา่ ท่จี ะ ปรากฏเปน็ เรอื่ งราวของส่ิงใดสงิ่ หน่ึงหรอื เหตุการณใ์ หเ้ หน็ 3. ลกั ษณะกง่ึ นามธรรม ( SEMIABSTRACT ) การแสดงออกทางรปู แบบกึง่ นามธรรม กล่าวได้ว่า เป็นการแสดงออกทใี่ หค้ วามสาคัญกับรปู แบบของธรรมชาตนิ ้อยลง และให้ความสาคญั กับ ความร้สู กึ นกึ คิดของผู้สร้างสรรค์เป็นอยา่ งมาก โดยการลด ตัด ทอนลงหาเหมอื นธรรมชาติไม่ เป็นไปใน เชงิ ก่งึ จริงกึ่งความฝัน 3.บทบาท หนา้ ท่ี และคณุ คา่ ของศลิ ปะนยิ ม จะถ่ายทอดคตทิ างศลิ ปะสะทอ้ นภาพสงั คม แสดงความคดิ สรา้ งสรรคข์ องชา่ ง และสะทอ้ นเหตกุ ารณใ์ หเ้ ห็นเชงิ ประวตั ศิ าสตร ์ เพอื่ ศลิ ปนิยมจะไดช้ ว่ ยส่งเสรมิ หรอื แกป้ ญั หาในทางศลิ ปะทมี่ คี วามขดั แยง้ เกดิ ขนึ้ ดว้ ยหลกั การและวธิ กี ารที่ ้น่ิมนวล ดว้ ยหลกั ขอ้ มูลทสี่ ่งั สมกนั มาแตอ่ ดตี ศลิ ปนิยมจงึ มีบทบาทหนา้ ที่ ดงั นี 1. การถา่ ยทอดคตทิ างศิลปะ 2. ภาพสะทอ้ นสงั คม 3. การแสดงความคิดสรา้ งสรรค์ของชา่ ง 4. สะท้อนเหตุการณ์เชงิ ประวัติศาสตร์ คุณค่าของศิลปะนิยม จงึ เปน็ มารยาททางสงั คมทางศิลปะ เปน็ ส่ิงท่กี ลมุ่ ต่างๆ ควรเรียนรู้ เพ่ือเป็นการปรับตัวสู่ การสรา้ งสัมพนั ธ์อันดที างศิลปะ ความเข้าใจในพฤติกรรมของศิลปินและผูช้ ื่นชมศลิ ปะท่ีปฏบิ ตั ิตอ่ กันอยา่ งมีแนวทางของ ศลิ ปนยิ มน้จี ะชว่ ยให้ทุกฝา่ ยในสงั คมสัมพันธ์สอดคลอ้ งกันอย่างกลุม่ ทเ่ี ขา้ ใจโลกและยอมรับความเปลย่ี นแปลง ความ ขัดแยง้ ทีม่ ตี ่อกนั จะถูกลดไปพร้อมกบั ความคับขอ้ งใจอนั ลดตวั ตาม 3

4