สื่อการสอนAsthma

การปฏิบตั ิตัวของมารดาและบดิ าหรือผด7ู แู ล ในการดูแลเด็กทเี่ ปน@ โรคหอบหดื จดั ทำโดย นางสาวสวุ รรณา หมูจนุ รหัส 631231175 นักศกึ ษาระดับบัณฑติ ศกึ ษาชนั้ ป3ท่ี 1 สาขาการพยาบาลเด็ก มหาวทิ ยาลยั เชยี งใหมE

หวั ขอF ท่ใี ชปF ระกอบการสอน หวั ขอF ท่ี 1 ความหมายของโรคหอบหืด สาเหตขุ องโรคหอบหดื ในเด็ก หัวขFอที่ 2 วิธีการสังเกตุอาการหอบหืดเฉียบพลันในเด็กและการจัดการดูแลเด็กเมื่อมี อาการหอบ หัวขFอที่ 3 ผูEสอนสาธิตและใหEผEูบิดามารดาหรือผูEดูแลสาธิตยEอนกลับเกี่ยวกับวิธีการพFนยา MDI via spacer 3.1 ชั้นตอนการใชกE ระบอกพาF นยารFวมกับหลอดยาพนF (MDI with Spacer) 3.2 วิธกี ารทำความสะอาดกระบอกพFนยา

ความหมายของโรคหอบหืด โรคหอบหืด (asthma) เป3นโรคที่มีการอักเสบเรื้อรังของเยื่อบุหลอดลม รCวมกับภาวะผิดปกติของหลอดลมที่ไวตCอสิ่งกระตุKนตCางๆ มากกวCาปกติ เมื่อผูKปNวย สัมผัสกับสิ่งกระตุKน กลKามเนื้อบริเวณหลอดลมจะเกิดการหดเกร็ง ผนังหลอดลม บวมหนาขึ้นและสรKางสารคัดหลั่งหรือเสมหะมากขึ้น ทำใหKหลอดลมตีบแคบลง ผปูK วN ยจงึ หายใจลำบาก มีอาการเหน่อื ยหอบ สาเหตุของโรคหอบหดื 1. ป%จจัยทางพันธุกรรม โรคหอบหืดเป;นโรคที่ถ?ายทอดทางพันธุกรรม ผูทB ี่มีบิดา มารดา หรือญาติเปน; จะมโี อกาสเป;นโรคน้ีมากกวา? คนทั่วไป 2. ป%จจัยทางสิ่งแวดลBอม ผูBปNวยโรคหอบหืดอาจมีอาการกำเริบเมื่อ ถกู กระตนBุ จากปจ% จัยต?างๆ

การหลกี เลยี่ งปJจจัยกระตนFุ ที่เปMนสาเหตุ ของโรคหอบหดื มีดงั น…ี้ 1. การป(องกันไรฝ0ุน โดยซักผ)าปูเตียงผ)าคลุมที่นอน ปลอกหมอนต:าง ๆ ผ)าห:ม และผ)าม:านในน้ำร)อนที่มีอุณหภูมิ 55-60 องศาเซสเชยี ส นาน 30 นาที ทุก 1-2 สัปดาหO และใช)เครื่องดูดฝนุR อย:างน)อยสปั ดาหOละ 1 คร้ัง 2. การหลีกเลยี่ งควันบุหรี่ เนอ่ื งจากกวันบหุ รีท่ ำใหผ) ู)ปRวยโรคหดื มีอาการรนุ แรงขึน้ 3. การกำจัดแมลงสาบ โดยทำความสะอาดบา) นอย:เู สมอ ภาชนะท่เี ก็บอาหารควรมีฝาปYดมดิ ชิด กำจัดเศษอาหารภายในบา) นทุกวนั 4. การหลีกเล่ียงละอองเกสร หากจะติดเคร่อื งปรับอากาศและเครือ่ งฟอกอากาศท่ีเป\\นระบบ HEPA (high efficiency particulate air) ซ่ึงสามารถกรองอนภุ าคของละอองเกสรฝนRุ และสารก:อภมู แิ พใ) นอากาศที่มขี นาด 0.30 ไมครอนได) 5. การกำจดั แหลงE ของเชอ้ื โรค โดยทำความสะอาดบริเวณท่ีมีนำ้ ขงั เป\\นประจำ 6. การหลีกเลยี่ งขนสตั วMเล้ียง ซึ่งการงดเลย้ี งสัตวOเปน\\ วิธที ด่ี ีที่สุด หากจำเป\\นต)องเลยี้ ง ใหอ) าบนำ้ สัตวเO ล้ยี งสัปดาหO ละ 1-2 ครั้ง ไมน: ำสัตวเO ล้ียงไปนอนบนเตยี ง และไมใ: หส) ัตวOเลยี้ งเลียหนา) 7. หลีกเล่ยี งฝุ0น PM2.5 และควรหลกี เล่ียงควันไฟ 8. การปอ( งกนั การตดิ ช้อื ในระบบทางเดนิ หายใจโดยเฉพาะหวัด ไขห) วัดใหญ: และควรฉดี วัคซนี ปxองกันไขห) วดั ใหญ: 9. แนะนำใหYผปYู 0วยลYางจมูกอยาE งสม่ำเสมอวันละ 2 ครงั้ เชาY และเย็น

วธิ กี ารสงั เกตอุ าการหอบหดื เฉียบพลันในเด็กและการจัดการดแู ลเด็กเมื่อ มีอาการหอบ

1. ไม&หอบ คอื ผEูปวa ยสบายดี ผEูปaวยไมมF ีอาการไอ ไมตF ื่นมาไอตอนกลางคืน ไมFมหี ายใจลำบาก หายใจไมมF ีเสยี งหวดี ไมมF กี ารใชกE ลาE มเน้ือชFวยหายใจ เชFน หนาE อกบมcุ เปdน ตนE โดย ปฏิบตั ิดังนี้ - ใหEยาปอg งกันหอบเปนd ประจำทกุ วัน ไมFปรับยาลดลง - หลกี เล่ยี งส่ิงกระตEุนทที่ ำใหอE าการแยลF ง - ถEาหอบจากการออกกำลงั กายใหพE นF ยาขยายหลอดลมกFอนออกกำลังกาย 15 นาที 2. หอบ คอื ต่นื มาไอตอนกลางคืน หายใจลำบาก หายใจมเี สยี งหวีด แนนF หนEาอก มกี ารใชกE ลEามเนอื้ ชวF ยหายใจ เชFน หนาE อกบมcุ เปdนตนE โดย ปฏบิ ตั ดิ ังนี้ - พนE ยาฉกุ เฉินทกุ 15 นาที 3 ชดุ (pvMDI 1 ชดุ คอื กดยา 4 ครงั้ แตลE ะครั้งหEาง กนั 10วินาที) - ถาF พEนยา 3 ชดุ แลวF ไมดE ีขึ้น โทรเรยี กรถพยาบาลมารบั (1669) 3. หอบมาก คือ พดู ไดKไมCเปน3 คำ ไมCเปน3 ประโยค เขยี ว คาC สรรถ ภาพปอด < 50 %ของคาC สูงสดุ - ควรพบแพทยทD ันที - พนC ยาฉกุ เฉนิ 1 ชดุ ทุก 15 นาที ระหวCางทางไปโรงพยาบาล (pMDI 1 ชุด คือ กดยา 4 ครงั้ แตCละครัง้ หCางกัน 10 วนิ าท

การพน& ยา (MDI with Spacer) ชน้ั ตอนการใชกG ระบอกพHานยารHวมกับหลอดยาพนH (MDI with Spacer) 1. ถอื หลอดยาในแนวตั้งโดยใหKปากหลอดยาทีม่ ฝี าครอบอยดCู าK นลCาง 2. เขยาC หลอดยาในแนวดิง่ 5-10 คร้ัง 3. ตอC หลอดยาเขาK กบั ชอC งเสียบกระบอก โดยใหKหลอดยาอยูใC นแนวตั้งและปาก หลอดยาอยCูดKานลาC งเสมอ

4. ครอบหนา) กากของกระบอกให)คลมุ ต้ังแต7จมกู และปากให)สนทิ 5. กดหลอดยาอยCางแรงจนมีละอองยาเขKาไปในกระบอก 1 ครั้ง และใหKผูKปNวย หายใจเขKาออกธรรมดาทันขณะที่หนKากากยังครอบสนิทอยูCในเด็กอาจจะใชKวิธีนับ หายใจเขKาออก 10 ครั้งโดยไมCตKองกลั้นหายใจระหวCางนั้นแตCใหKสังเกตลักษณะการ หายใจของผูKปNวย 6. กรณที ีต่ อ) งใช)ยามากกวา7 1 กดใหร) อประมาณ 1 นาทีกอ7 นใชย) าพ7นกด ครง้ั ที่ 2 และปฏิบตั ซิ ้ำตามขนั้ ตอนท่ี 3-5 ยกเว)นผป)ู วR ยมีอาการหอบให) ปฏิบตั ติ ามแนวทาง

7. ถา) ยาพน7 เปนU สเตยี รอยดV (steroid) ควรบว) นปากหลงั พน7 ยาทุกคร้ังและ ล)างหรือเช็ดทำความสะอาดผวิ หนังบริเวณจมกู และรอบปากที่ถกู ครอบด)วย หน)ากาก วิธกี ารทำความสะอาดกระบอกพน& ยา 1. ถอดชิน้ สCวนของกระบอกแยกออกจากกัน 2. ทำความสะอาดดวK ยน้ำยาลKางจานหรือสบCอู CอนโดยใชKนำ้ 1 ลติ รตCอนำ้ ยาลาK ง จาน 1 หยดหKามขัดถเู พราะจะทำใหกK ระบอกพCนยาเปน3 รอยขีดขCวนและเกิด ไฟฟlาสถิตท่ีผนังของกระบอก 3. หลงั ทำความสะอาดเรยี บรKอยควรผ่งึ ใหKแหKงโดยไมตC อK งลKางน้ำเปลCาโดยท่วั ไป ควรทำความสะอาดเมื่อกระบอกพCนยาเปmดเปnoอนหรอื ประมาณเดือนละ 1 ครง้ั

ขอบคณุ คะ