SEN BILAN UCHRASHGUNCHA-22

Davomi… SEN BILAN UCHRASHGUNCHA *** Leo Makinerni yigirma ikkinchi may kuni Shveysariya kasalxonalaridan birida o‘ldi. Ota-onasi ham oldida bo‘lgan. Ukasi kelishni istamagan bo‘lsa-da, akasiga hamma yaxshi munosabatda bo‘lganini aytgan. Soat o‘n beshu qirq yettida Leo katta miqdorda barbiturat solingan sutli koteyl ichgan va ota-onasining aytishlaricha, bir necha daqiqadan so‘ng uxlab qolgan. Saot o‘n oltilardan o‘tib, qonunbuzishda ayblovlarning oldini olish uchun jarayonni videosuratga tushirayotgan kuzatuvchi biologik o‘lim sodir bo‘lganini tasdiqlagan. *** – Xo‘sh, Klark? Bugun qanday buyuk ishlarni qilishni rejalashtirdingiz? Biz bog‘da edik. Uill quyoshda toblanayotgan odam kabi chalqancha yotarkan, Natan asta uning tizzasini bukib, fizioterapiya mashqlarini bajartirardi. Keyingi paytlari tushlik qilgani shaharaga kamdan-kam tushishni odat qilganim bois ularning yonida choy ichib o‘tirardim. – Nega so‘rayapsizlar? – Shunchaki, qiziq. Bo‘sh vaqtingizni qanday o‘tkazyapsiz, bilmoqchiman. – Monte-Karloga borib ovqatlanaman-da, yo‘l-yo‘lakay Kannga o‘taman... – Qo‘limdagi sendvichdan tishladim. – Kitob o‘qisam kerak. Uill Natanga qarab kulimsiradi: — O‘n funtni cho‘zib qo‘y. Natan cho‘ntagini kavlashga tushdi. — Har doim shu, — deb nolidi u. Ularga tikilib qoldim. — Doim — nima? — deb so‘radim men Natan Uillning qo‘liga pulni tutqazayotganida. – U kitob o‘qiysan dedi, men televizor ko‘rishingni aytgandim. U nuqul tug‘ri topayapti. Men hayratdan og‘zimdagi nonni yutolmay qoldim. — Nuqul? Siz mening hayotim qanchalik zerikarli ekaniga garov o‘ynayapsizlarmi? — Buni boshqacha atasa ham bo‘ladi. — Uillning aybdorona yuz ifodasi men haqligimni anglatardi. — Demak, dam olish kunlari uyda o‘tirib, yo kitobga yo ekranga tikilib o‘tirishdan boshqa narsaga yaramayman, shundaymi?

— Yo‘q, — javob berdi Uill. — Men yana Chopag‘on bilan stadionda uchrashishingiz mumkin ham degandim. Natan Uillni oyog‘ini qo‘yib, bilaklaridan yelkasiga qarab uqalashga tushdi. — Agar umuman boshqa ish qilaman deganimdachi? — Ammo unaqasi xali bo‘lmagan, — so‘z qistirdi Natan. – Unda bu meniki. – Uillning qo‘lidan o‘ntalik pulni tortib oldim. – Chunki bugun kinoga boraman. Hech qachon qaerda nimani topishingniyu nimani yo‘qotishingni bilmaysan, shundaymi? O‘rnimdan turib, jilmayib yigitlardan nariga ketarkanman, negadir, ko‘zimga yosh keldi. Ertalab har kuni kalendarga qararkanman Uill bilan kunimizni qanday o‘tkazish haqida bosh qotirarkanman, sirayam tuzukroq fikr kallamga kelmasdi. Mahalliy gazetamizdagi futbol musobaqalari va qishloq bayramlari to‘g‘risida o‘ylagim ham kelmasdi, tag‘in otchopardagidek ahvolga tushishimiz turgan gap edi u yerlarda. Yana otlar bilan bog‘liq tomoshlarni ham ro‘yxatdan chiqardim. Bundan tashqari u Patrikning yugurishini ham tomosha qilishni istamaydi, kriket va regbi ham unga yoqmaydi. Biror qiziqroq narsa o‘ylab topolmasligim jonimdan o‘tib ketardi ba’zan. Balki, Uill va Natan haqdir. Balki men haqiqatan ham zerikarlidirman. Rostan ham Uillning hayotga qiziqishini uyg‘otish qo‘limdan kelmayogandi. Kitob yoki televizor. Bunday o‘ylab qarasam, boshqa narsa ham yo‘q. *** Natan ketgach, Uill orqamdan oshxonaga kirdi. Men kechki ovqatga kartoshka tozalayotgandim, aravasini eshik oldida to‘xtaganida ko‘zimni ko‘tarmadim. U menga shunday uzoq qarab turdiki, uning o‘tkir nigohidan qulog‘imgacha qizarib ketdim. – Bilasizmi, – dedim nihoyat men, – men ham sizga gap qaytarsam bo‘lardi. Siz ham biror qiziq ish bilan shug‘ullanmayapsiz, deyishim mumkin ediku. – Natan meni raqsga tushgani borishimga, baribir, pul tikmasdi, – dedi Uill – Bilaman, bu hazil, – dedim kartoshka po‘chog‘ini pichoqdan sidirib tushirarkanman. – Ammo men rostakamiga xafa bo‘ldim. Hech bo‘lmasa, menga bildirmay garovlashsangiz ham mayligaydi. Uill meni kuzatishni davom etib, ancha indamay turdi. – Afsusdaman, – dedi u nihoyat. – Ohangingizdan afsusda ekanga o‘xshmayapsiz. – Mayli. Men buni bilishingizni xohlagandim. Shu haqida o‘ylab ko‘rishingizni istardim. – Ya’ni hayotim barmoqlarim orasidan oqib o‘tib ketayotganinimi? — Ha...

— Voy xudoyimey, Uill. Menga nima qilishni o‘rgatishni qachon bas qilasiz? Balki ko‘rsatuvlarni tomosha qilish menga yoqar? Balki mutolaa jonu dilimdir? – ovozim chiyillab chiqa boshladi. – Uyga charchab kelsamchi? Shuning uchun shunchaki dam olgim kelar? – Ammo bir kunmas bir kun bundan afsuslanasiz, – dedi sekin u. – Sizning o‘rningizda bo‘lganimda kechki o‘quv kurslariga borardim, tikuvchilikkami, dizaynerlikkami... – U egnimdagi bobomning pardasidan tikkan ko‘ylagimga ishora qildi. – O‘zimga uncha ko‘p pul talab qilmaydigan mashg‘ulotlar topardim – gimnastika, suzish, musiqa darslari, o‘rmonda sayr qilish, nima bo‘lsa ham mayli. — Bo‘ldi-bo‘ldi, tushundim, — dedim men g‘ashim kelib. — Ammo men siz emasman, Uill. — Bu sizning omadingiz. Uill oshxonaga kirib, stolning narigi tomoniga aravasini joylashtirdi. Bir- birimizga tik qaradik. — Xo‘p, — dedim men. — O‘zingiz avvallari ishingizdan keyin nimalar bilan shug‘ullangansiz? — Ishdan bo‘sh vaqtim kam bo‘lsa-da, har kuni biror ish qilishga harakat qilardim. Sport markazida qoyalarga chiqish va kvosh bilan shug‘ullanardim, konsertlarga borardim, yangi restoranlar... — Ammo bularning bariga pul kerak, — e’tiroz qildim men. — Yugurardim ham, to‘g‘risi, – deb qoshini tepaga ko‘tardi. – Yana sayohatga borishni orzu qilgan mamlakatlarim tilini o‘rganardim. Do‘stlarim bilan... yoki do‘stlarim deb hisoblaganlarim bilan uchrashardim... – U biroz jim qoldi. – Yana sayohatlarni rejalashtirardim. Hech qachon bormagan joylarimni qidirardim, bor kuchimni sarflashim kerak bo‘lgan ishlarni qilardim. Men La-Manshdan suzib o‘tganman. Deltaplanda uchganman. Toqqa chiqib, keyin chang‘ida tushganman. Ha... – dedi u men gapini bo‘lmoqchi ekanimni sezib, – bulardan ko‘piga pul kerak, ammo hammasiga emas. Bundan tashqari, sizningcha men qaerdan pul topganman? – O‘g‘rilik qilarmidingiz? — Avval menga nima rohat olib kelishini aniqlab, so‘ng nima bilan shug‘ullanishimni o‘ylab ko‘rdim, keyin uni ham, buni ham qoniqtiradigan kasbni o‘rgandim. – Gaplaringizdan bu biram osonki. – Ha, oson, – tasdiqladi u. – Faqat og‘ir mehnat talab qiladi xolos. Odamlar esa mehnat qilishni yoqtirishmaydi. Men kartoshkani tozalab bo‘ldim. Po‘choqlarini axlat chelakka tashladim-da, tovaning tagini yoqib, Uillga qarab oyog‘imni osiltirgancha stolning ustiga o‘tirib oldim. — Hayotingiz juda qiziq bo‘lgan, to‘g‘rimi?

— Ha. – U menga yaqinroq kelib, o‘rindiqni ko‘tarib, men bilan teng balandlikda o‘tirib oldi. – Mana shuning uchun ham sizdan achchiqlanaman-da, Klark. Negaki, men sizning iqtidoringizni ko‘ryapman... – deb yelkasini qisdi u, – boshqachaligingizni, g‘ayrat-shijoatingizni... – Faqat «imkoniyat» ingzini demang... – ...imkoniyat. Ha. Imkoniyatingizni. Men hozirgi hayotingizga rozi bo‘lib yashayotganingizga qoyilman. Besh kilometrgina radiusda kechayotgan, sizni ilhomlantiradigan, balandlarga olib chiqadigan biror odam bo‘lmagan, oromingizni o‘g‘irlaydigan tuyg‘ular va boshingizni aylantiradigan voqealar yuz bermaydigan hayotga qanday qilib ko‘nib yashayapsiz? – Kartoshka tozalashdan ko‘ra muhimroq ish bilan shug‘ullanishim kerakligini aytmoqchisiz. — Men dunyo keng va ajoyib demoqchiman. Ammo avval kartoshkani pishirib bersangiz, juda xursand bo‘lardim, – deb jilmaydi u va men ham unga beixtiyor jilmaydim. – Nazaringizda... – deb tutildim. – Gapiravering. – Nazaringizda, siz avvallari o‘ta faol bo‘lganingiz uchun ham balki... hozirgi holatingizga ko‘nikishingiz qiyinroq bo‘layotgandir? – Ya’ni shuncha narsalarni ko‘rganingizdan afsuslanmaysizmi demoqchisiz? – Balki oddiyroq hayot kechirganingizda... osonroq bo‘larmidi. Xaligi... Hozirgi hayotingiz... – Hech qachon qilgan ishlarimdan afsuslanmayman. Chunki endi aravamga qadalib qolganimdan keyin, xayolimda sayohat qilolaman. – U arang, qiynalib jilmaydi. – Oziq-ovqat do‘konidan qal’agacha bo‘lgan yoki avtobuslarning oxirgi bekatidagi savdo qatorlarinigina eslab o‘tirishni istamasdim. Hayotimdan mamnunman, rahmat. Men stoldan sirg‘alib tushdim. Nimagaligini bilmayman-u, ammo u yana meni mot qilgandi. Men sabzavotlar to‘g‘raydigan taxtakachni oldim. – Keyin, Lu, kechiring. Xaligi pul uchun. – Mayli. Xo‘p. – Men o‘girilib, taxtakachni chayish uchun suvni ochdim. – Ammo pulni qaytarib berishimga umid qilmang. DAVOMI BOR.