รามเกียรติ์

รามเกียรติ์ พระราม นางสดี า

คานา หนงั สอื วรรณคดีไทยเป็นสว่ นหนง่ึ ของวชิ าการสร้างหนงั สือ อิเลก็ ทรอนิกส์ซงึ่ ข้าพเจ้าได้รับมอบหมายจากคณุ ครูให้จดั ทา หนงั สอื เรื่องนขี ้ นึ ้ ตามความสนใจโดยบรู ณาการภาษาไทยเนือ้ หา ในหนงั สือเลม่ นจี ้ ะประกอบไปด้วยเร่ืองนา่ รู้ทางวชิ าภาษาไทย เชน่ การไปกรุงโลงกาและความภกั ดีของหนมุ ารข้าพเจ้าได้ รวบรวมไว้ในหนงั สอื เลม่ นี ้ขอขอบคณุ ครูปภสั สร ก๋าเขียว ท่ใี ห้ คาแนะนา ปรึกษา และเพอื่ นๆที่ชว่ ยให้คาแนะนาตลอดจน หนงั สอื เลม่ นีเ้สร็จลลุ ว่ งไปด้วยดี หาก ผิดพลาดประการใดก็ขออภยั ใน ณ ที่นีด้ ้วย

เร่ิมเร่ือง กล่าวถึงหิรันตยกั ษ์ที่อาศยั อยู่ ณ ยอดเขาจกั รวาล ยกั ษ์ตนนีไ้ ด้บาเพญ็ ตบะอยา่ งหนกั เพอ่ื ขอพรจากพระอศิ วรให้มีฤทธิ์มากขนึ ้ แตเ่ ม่ือได้รับพรมาแล้ว ก็คดิ กาเริบว่าตนเก่ง ที่สดุ ในปฐภี จงึ ได้ม้วนแผ่นดินแล้วเหาะนากลบั ไปไว้ท่ีเมืองบาดาล เหล่าเทวดาทลู ความฟ้ อง พระอศิ วรถงึ การกระทาของยกั ษ์ พระอิศวรจงึ โปรดให้พระนารายณ์ไปปราบ พระนารายณ์ก็ สามารถ นาแผ่นดนิ กลบั มาคลี่ไว้ที่เดิม แล้วเดนิ ทางกลบั มายงั เกษียณสมทุ ร จนพบดอกบวั บานท่ีมีกมุ ารน้อยอย่ใู นนนั้ จงึ ได้นาเอากมุ ารไปถวายแก่พระอิศวร พระอศิ วรจงึ สงั่ ให้พระอินทร์ ไปสร้างเมืองให้ท่ีป่ าทวาราวดีโดยตงั้ ชื่อกมุ ารว่าอโนมาตนั พร้อมมอบอาวธุ คือตรีเพชร คทาและ ธามรงค์เพือ่ ให้ไปปกครองเมืองนนั้ นอกจากนี ้พระอินทร์ยงั ได้มอบมเหสีที่ช่ือวา่ นางมณีเกสร ซงึ่ ต่อมา ก็ให้กาเนิดโอรสนามวา่ อชั บาลเมื่อท้าวอชั บาลเติบใหญ่ก็ได้สมรสกบั นางเทพอปั สร และมีโอรสชื่อทศรถฝ่ ายสหบดีผ้เู ป็ นพระพรหมที่เคยให้สหมลวิ นั ไปปกครองทวีปลงั กา แตก่ ็หนี พระนารายณ์ไปอย่เู มืองบาดาลแทนทวีปลงั กาจงึ กลายเป็นเมืองร้างไร้การปกครองเม่ือสหบดี เห็นวา่ เมืองนีค้ วรมีการสืบวงศ์พรหมตอ่ ไป จงึ ได้สง่ั ให้พระวษิ ณพุ รหมไปสร้างเมืองใหม่ พระ วษิ ณทุ รงพบว่าเมืองนีม้ ีเกาะกลางทวีปเป็นภเู ขาสงู ชื่อ นลิ กาฬ ตงั้ ตระงานอยกู่ ลางเกาะและ เห็นว่าเป็ นทาเลที่เหมาะแก่การสร้างเมืองที่มนั่ คง สามารถป้ องกนั การโจมจีของข้าศกึ ได้จงึ ทรง สร้างเมืองและตงั้ ชื่อว่าพชิ ยั ลงั กาท้าวสหบดีได้ให้ญาตชิ ื่อ ท้าวจตรุ พกั รไปครอง พร้อมมอบอาวธุ คือ ตรีศลู คทา ฉตั ร แก้ว และพระเวทกากบั ฉัตร ซง่ึ สามารถหลอกตาไม่ให้ข้าศกึ มองเหน็ เมือง หากยกฉตั รขนึ ้ บงั แสงอาทติ ย์ และยงั ประทาน นางมลกิ าไปเป็นมเหสีค่กู ายด้วย ตอ่ มา มเหสีองค์สดุ ท้าย ของท้าวลสั เตียนที่ช่ือวา่ พระนางรัชดาเทวี ได้ให้กาเนิด ทศ กรรฐ์ ออกมากล่าวถึงยกั ษ์ช่ือ อสรุ พรหม ท่ีอาศยั อย่เู ชงิ เขา จกั รวาลยกั ษ์ตนนีต้ ้องการมีฤทธ์ิมากจงึ ทลู ขอพระอิศวรเพ่อื ขอกระบองท่ีไม่มีใครส้ไู ด้ พระอิศวรก็ประทานกระบองเพชร แตก่ ็มีมาลีวคั คพรหมท่ีทลู ทกั ท้วงวา่ การประทาน

กระบองเพชรแก่อสรุ พรหมจะทาให้โลกเดือดร้อนได้เพราะอสรุ พรหมเป็นยกั ษ์ท่ีต่าช้าพระอิศวร ควรจะประทานอาวธุ ให้แก่ท้าวอชั บาลด้วยเพื่อเอาไว้ใช้ปราบอสรุ พรหม พระอศิ วรเห็นด้วยจงึ ทรงประทานพระขรรค์และพรแก่ท้าวอชั บาล ซง่ึ ภายหลงั อสรุ พรหมก็ถกู ฆ่าตายด้วยเหตนุ ีจ้ งึ ทา ให้มาลีวคั คพรหมกลายเป็นเพ่ือนสนิทกบั ท้าวอชั บาลในเวลาตอ่ มากาลต่อมา มาลีวคั คพรหม เสดจ็ ไปทลู าพระอศิ วรเพื่อไปอย่ทู ่ีเขายอดฟ้ า พระอิศวรเห็นวา่ มาลีวคั คพรหมเป็นพรหมที่มี ความซื่อสตั ย์ จงึ ประทานพรให้มีวาจาสทิ ธิ์ ทงั้ ได้ตงั้ ช่ือให้ใหมว่ ่าท้า วมาลีวราช ทาหน้าท่ี ปกครองเหลา่ คนธรรพ์และยกั ษ์ กล่าวถึง ยกั ษ์ตรีบรุ ัม ผ้คู รองเมืองโสพสั ซงึ่ ต้องเอาชนะพระ นารายณ์ให้ได้ จงึ ทนบาเพญ็ ตบะเพือ่ ขอพรจากพระอิศวร จนในที่สดุ พระอศิ วรก็ต้องเสดจ็ ลง มาให้พรตามท่ีขอวา่ พระนารายณ์จะไม่สามารถฆ่าตรีบรุ ัมได้ เมื่อยกั ษ์ได้พรแล้วก็คดิ กาเริบไป ขม่ เหงเทวดาและนางฟ้ าจนถงึ สวรรค์ชนั้ หกเดือดร้อนไปทวั่ และต่างก็พากนั มาฟ้ องพระอศิ วร พระพรหมเห็นว่าพระนารายณ์ไม่อาจปราบยกั ษ์ตรีบรุ ัมได้ตามพรที่ตนเคยมอบไป พระอิศวรจงึ จาเป็นต้องยกทพั ไปปราบเอง พระอศิ วรสง่ั ให้พระขนั ธกมุ ารเป็นกองทพั หน้า พระราหถู ือธง พระพเิ นตรเป็นปี กซ้าย พระพนิ ายะเป็นปี กขวา พระกาฬเป็นเกียกกาย ท้าวเวสสวุ รรณเป็น ยกกระบตั ร และพระเพลิงเป็นกองหลงั ส่วนพระอิศวรนงั่ บนหลงั พระโคอสุ ภุ ราช เพื่อยกทพั ไป ปราบยกั ษ์ตนนี ้พระอศิ วรเอากาลงั พระพรหมผสมกบั พระเดชเป็นเกราะเพชร และนาเขาพระ สเุ มรุมาเป็นคนั ธนพู ร้อมให้ช่ือวา่ มหาโลหะโมลี และเอาอนนั ตนาคราชเป็ นสายธนู และโปรด ให้พระนารายณ์เป็นลกู ศร แต่ก็ไมส่ ามารถยิงได้เน่ืองจากพรที่พระอิศวรเคยมอบไว้ พระอศิ วร จงึ เปิดตาที่สามเพอ่ื ฆ่ายกั ษ์ตรีบรุ ัมให้ตายด้วยเพลงิ กรด จากนนั้ จงึ มอบธนโู ลหะโมลีไว้ที่เมือง มถิ ิลาและฝากเกราะเพชรไว้ท่ีพระฤาษีอคั ถะดาบส เพ่อื เก็บไว้เป็ นสมบตั ิของพระนารายณ์ตอน อวตารมาปราบเหล่ายกั ษ์กาเนิดทศกรรฐ์กล่าวถึงยกั ษ์นนทก ผ้มู ีหน้าท่ีล้างเท้าให้เทวดาท่ีมา เฝ้ าพระอิศวร ณ เชิงเขาไกรลาสนนทกเกิดความเจ็บแค้นเป็นอย่างมากที่ถกู เหลา่ เทวดาลบู หวั ทกุ วนั จนหวั ล้านจงึ ได้เดินทางไปเฝ้ าพระอิศวรเพอื่ ทลู ขอนวิ ้ เพชร หากชีไ้ ปท่ีใครผ้นู นั้ จะต้อง ตาย เมื่อพระอศิ วรได้มอบพรให้แล้วจงึ กลบั ไปทาหน้าที่ ตามเดมิ ครัน้ เม่ือถกู เหล่าเทวดาลบู หวั อีก นนทกจงึ เอานวิ ้

เพชรชีเ้ทวดาจนล้มตายไปเป็นอนั มาก เม่ือพระอศิ วรทราบเร่ืองจงึ สง่ั ให้พระนารายณ์ไปปราบ พระนารายณ์ได้แปลงกายเป็ นนางอปั สรเพอื่ ร่ายรายว่ั ยวนนทกและหลงเอานวิ ้ เพชรชีไ้ ปที่ต้น ขาของตนเองล้มลงนนทกสบประมาทว่าพระนารายณ์เกรงฤทธิ์ของตนจนต้อง ปลอมเป็นหญิงมาหลอก พระนารายณ์จงึ ขนึ ้ เหยียบอกนนทกไว้ แล้วสาปให้นนทกไปเกิดใหม่ เป็นยกั ษ์ท่ีมีสิบหวั สิบหน้าและย่ีสิบมือ สามารถเหาะเหนิ เดินอากาศได้ โดยมีคทาและธนเู ป็น อาวธุ สว่ นพระองค์จะไปเกิดเป็นมนษุ ย์ที่มีเพยี ง 2 มือ แล้วตามไปฆ่านนทกให้ตายด้วยตนเอง เม่ือนนทกตายจงึ ไปเกิดใหมเ่ ป็นโอรสของท้าวลสั เตียนและพระนางรัชดาเทวีและมีช่ือว่าทศ กรรฐ์ ทศกรรฐ์มีน้องชาย 2 คน ช่ือ พเิ ภกและกมุ ภกรรณ และมีน้องสาวหนงึ่ คนช่ือนางสามนกั ขาตอ่ มาได้ไปศกึ ษาพระเวทย์กบั ฤาษีโคบตุ รจนเกางกล้ากาเนดิ พเิ ภกเมื่อพระอิศวรทราบว่าน นทกกลบั ไปเกิดใหม่เป็ นทศกรรฐ์ที่กรุงลงกา และเป็ นยกั ษ์ที่มีฤทธิ์มากและแสนร้ายกาจ จงึ ทรง เห็นวา่ แม้พระนารายณ์จะอวตารลงไปปราบก็คงจะยากจงึ สง่ั ให้เวศญาณเทพบตุ รลงไปเกิด เป็นโอรสของท้าวลสั เตียนกบั พระนางรัชดาเทวีอีกคนนามว่าพิเภก เพ่อื ใช้เป็ นไส้ศกึ ให้กบั พ นารายณ์ พร้อมประทานแว่นวเิ ศษใช้เรียนวชิ าโหราศาสตร์กาเนดิ พาลี สคุ รีพกล่าวถงึ ฤาษีโค ดม ซง่ึ เดมิ ที่เป็นกษัตริย์ครองเมืองสาเกต แต่ไม่มีโอรสธิดาเสียทีจงึ ตดั สนิ ใจออกบวชเป็นฤาษี บาเพญ็ ตบะในป่ าจนถึงสองพนั ปี ฤาษีมีหนวดเครายาวรุงรังจนนกกระจาบมาทารัง นก กระจาบกล่าวกบั พระฤาษีโคดมว่า ฤาษีนนั้ เป็นคนบาปเน่ืองด้วยไม่มีบตุ รธิดาสืมราชวงศ์และ ยงั หนีมาออกบวชเชน่ นี ้เม่ือพระฤาษีได้ฟังดงั นนั้ จงึ บาเพญ็ ตบะเพือ่ ตงั้ พธิ ีขอผ้หู ญิงขนึ ้ มา และปรากฏเป็น นางกาลอจนา ทงั้ คอู่ ยกู่ ินกนั จนมีธิดาชื่อว่า นางสวาหะต่อมา พระอินทร์ และ พระอาทติ ย์ต้องการจะแบง่ ฤทธิ์ไปช่วยพระนารายณ์ปราบยกั ษ์ จงึ บนั ดาลให้นางตงั้ ครรภ์และคลอดโอรส ออกมาเป็น พระยา กากาศและสคุ รีพเมื่อพระฤาษีทราบเรื่องจงึ ปลอ่ ยลกู ทงั้ สามลง

นา้ และอธิษฐานวา่ ถ้าใครเป็นลกู ให้วา่ ยนา้ กลบั มาหาตน แต่ถ้าไม่ใชใ่ ห้กลายเป็นลงิ เข้าป่ าไป ซงึ่ มีแต่นางสวาหะคนเดียววา่ ยกลบั มา ส่วนพระยากากาศและสคุ รีพก็กลายเป็นลงิ ว่ิงหนีเข้า ป่ าไป พระฤาษีโกรธนางกาลอจั นามากจงึ สาปให้เป็ นหนิ สว่ นนางกาลอจั นาก็สาปนางสวาหะ ให้ยืนขาเดียวกินลมอย่ใู นป่ าเชงิ เขาจกั รวาล และจะพ้นคาสาปเม่ือมีลกู เป็ นลงิ ที่มีฤทธ์ิเลศิ เหนือกวา่ ลงิ ทว่ั ไป กาเนิดนิลพทั หนมุ านฝ่ ายพระอนิ ทร์และพระอาทิตย์รู้สกึ สงสารลกู จงึ บนั ดาลเมืองขีดขินขึน้ มา แล้วให้พระยากากาศเป็นเจ้าเมือง สว่ นสคุ รีพเป็นมหาอปุ ราช พร้อมสอนพระเวทย์ให้ทงั้ ค่ดู ้วย กล่าวถงึ เมืองชมพทู ่ีมีท้าวมหาชมพเู ป็นเจ้าเมือง มีมเหสีช่ือนางแก้วอดุ ร และเป็นเพื่อนสนทิ ของพระยากากาศ เจ้าเมืองไมม่ ีโอรสธิดา พระอิศวรจงึ ประทานลกู พระกาฬชื่อ นลิ พทั ไว้ให้ เป็นหลาเม่ือหนมุ านเกิดมา นางสวาหะจงึ พ้นคาสาป และบอกกบั หนมุ านว่าถ้าผ้ใู ดมาทกั เก่ียวกบั กณุ ฑลขนเพชรในตวั คนนนั้ คือพระนารายณ์ และให้หนมุ านเข้าสวามภิ กั ด์ิแก่ผ้นู นั ้ เสีย จากนนั้ หนมุ านจงึ ได้ลาพระพายและพระมารดาต่อมาพระพายได้พาหนมุ านไปเฝ้ าพระอศิ วร พระอิศวรจงึ ให้คาถามหามนต์ แปลงกาย หายตวั นะจงั งงั ร่างกายคงทนตอ่ อาวธุ อายยุ ืน และ หากถกู ฆา่ ตายเม่ือถกู ลมพดั ก็จะฟื น้ ขนึ ้ มาใหม่ให้ และมอบโอรสชื่อชมพพู านซงึ่ เกิดจากเหง่ือ ไคลของพระองค์ให้แก่หนมุ านด้วยหนมุ านไปอย่กู บั พระยากากาศ และสคุ รีพที่เมืองขีดขิน เม่ือ ถึงฤดฝู น ซง่ึ จะมีเหล่าเทวดารวมถึงพระอรชนุ มาร่ายราเลน่ ฝนร่วมด้วย ผา่ ยนางมณีเมขลาท่ีมี หน้าที่เฝ้ าพระสมทุ รก็น แก้วมณีออกไปร่ายราด้วย เม่ือรามสรู เห็นเข้าจงึ เข้าแยง่ แต่ก็แยง่ ไม่ได้ ขณะนนั้ พระอรชนุ เหาะผ่านมาพอดี ด้วยความโกรธรามสรู จงึ จบั ขาอรชนุ ฟาดเข้ากบั เขาพระ สเุ มรุจนเขาทรุดลง พระอิศวรจงึ สง่ั ให้นาพระยานาคพนั ยอดเขาไว้ และสงั่ เหล่าเทวดา คนธรรพ์ นาค ครุฑ พระยากากาศ สคุ รีพ ช่วยกนั ดงึ แตไ่ ม่สาเร็จ สคุ รีพจงึ จีส้ ะดือของพระยานาค ทาให้ พระยานาคบิดตวั อย่างแรงและฉดุ เขาพระสเุ มรุจน ตงั้ ตรงได้ตอ่ มาเมื่อพระยากากาศขนึ ้ ไปเฝ้ าพระ อิศวร พระอิศวรจงึ ตงั้ ช่ือใหมใ่ ห้วา่ พระยาพาลี

พร้อมให้พรว่า หากมีผ้ใู ดมาตอ่ ส้ดู ้วยกาลงั ของศตั รูจะลดลงคร่ึงหนงึ่ พร้อมประทานตรีเพชรให้ ด้วยจากนนั้ จงึ ฝากผอบใส่นางดาราให้แก่สคุ รีพ เพื่อตอบแทนท่ีสามารถตงั้ เขาพระสเุ มรุให้ตรง ได้ พระนารายณ์ค้านวา่ ไมค่ วรฝากไป แต่พระยาพาลีก็ถวายสตั ย์ว่าจะไม่เปิดผอบ หากเสีย สตั ย์จะขอตายด้วยศรของพระราม เม่ือกลบั ถึงเมืองพระยาพาลีก็ผิดคาสญั ญาเปิดผอบและพบ นางดารา พระยาพาลีจงึ ได้เป็นเมีย กาเนดิ นางมณโฑกล่าวถึงฤาษี 4 องค์ ที่ภเู ขาหมิ พานต์ ฤาษีบวชมานานได้สามหมื่นปี แล้ว โดยในทกุ เช้าจะมีโคนมมาที่บรรณศาลา แล้วหยอดนมให้ฤาษีฉนั อาหารทุกวนั และที่หินก็มีมี กบตวั เมียอาศยั อยู่ ซงึ่ พระฤาษีจะให้กบเป็นทานทกุ วนั เช่นกนั วนั หนงึ่ มีนางนาคขนึ ้ มาจาก บาดาลเพอื่ มาตามหาคู่ บงั เอญิ พบงดู ินจงึ ได้ร่วมรักกนั เมื่อพระฤาษีเหน็ เข้า นางนาคก็รู้สกึ อบั จนอายแทรกบาดาลหายไป และกลวั ความลบั จะไปถงึ หขู องบิดา ก่อนไปจงึ ได้คายพษิ ไว้ในอา่ ง นม กบที่เห็นเหตกุ ารณ์จงึ ได้แสดงความกตญั ญดู ้วยการตกลงไปในอา่ งนมและขาดใจตาย เม่ือ พระฤาษีมาพบเข้า จงึ ชว่ ยชบุ ชีวติ กบตวั นนั้ แล้วสอบถามความจริง พระฤาษีเหน็ ความดีความชอบของกบ จงึ ชว่ ยชบุ นางเป็นมนษุ ย์ และตงั้ ชื่อวา่ นางมณโฑ ฤาษีพานางมณโฑ ไปถวายแก่พระอศิ วร พระอิศวรจงึ ให้เป็นไปเป็นนางกานลั ของพระอมุ า ซงึ่ พระอมุ าก็ได้สอน พระเวทย์ตา่ ง ๆ ให้แก่นางมากมาย ฝ่ ายเมืองบาดาล พระยากาลนาคเหน็ วา่ ตงั้ แตท่ ้าวสหมลิวนั มาอยู่ ก็เกิดความเดือดร้อนไปทวั่ และเหน็ วา่ ควรจะปราบเสียแต่แรกท้าวสหมลิวนั จึงไปขอความช่วยเหลือจากท้าวลสั เตียนผ้เู ป็น หลาน จนในที่สดุ พระยากาลนาคก็รบพา่ ยแพ้ท้าวลสั เตียน จงึ ได้ถวายราชธิดาที่ชื่อว่า นางอคั คี ให้แก่ท้าวลสั เตียน ซงึ่ ท้าวลสั เตียนก็รับไว้ให้เป็นชายาของทศกรรฐ์กลา่ วถึง ยกั ษ์วิรุฬหก ซงึ่ อาศยั อย่นู ครบาดาลใต้เขาตรีกฎู ปี หนงึ่ ยกั ษ์วิรุฬหกจะ ขนึ ้ ไปเฝ้ าพระอศิ วรถึงเจ็ดครัง้ เมื่อวนั หนง่ึ ได้ขนึ ้ ไปเฝ้ า พระอศิ วร แตพ่ บว่าพระอิศวรกาลงั บรรทมหลงั วิรุฬหก

คิดวา่ พระอิศวรอยทู่ ี่อย่ทู ่ามกลางอสรู และเทพดา จงึ กราบทกุ คนั่ ปันไดท่ีขนึ ้ สรภตู ๊กุ แกท่ีเกาะ อยบู่ นยอดเขา เห็นเข้าก็ขบขนั ด้วยความโกรธ วิรุฬหกจึงโกรธถอดสงั วาลย์นาคขว้างไปถกู เขา ไกรลาสจนทรุดเอียง พระอศิ วรตกพระทยั ตื่นจงึ สงั่ ให้ผ้อู าสายกเขาไกรลาสขนึ ้ แตเ่ หล่าเทวดาก็ ทาไมส่ าเร็จพระอศิ วรจงึ สงั่ ให้ทศกรรฐ์มายกเขาไกรลาสให้ตงั้ ตรงจนสาเร็จ ทศกรรฐ์คดิ กาเริบ ขอ ประทานพระอมุ า พระอิศวรก็ยกให้ แต่กายของพระอมุ าร้อนแรงมากจนทศกรรฐ์อ้มุ ไมไ่ ด้ จงึ จาเป็นต้องอ้มุ พระบาทของนางวางไว้เหนือหวั เพื่อพาเหาะกลบั ไป เมื่อพระนารายณ์ทราบ เร่ือง จงึ แปลงกายเป็ นชายแก่ไปดกั ทศกรรฐ์เอาไว้และบอกวา่ ยงั มีนางมณโฑท่ีสวยงามและ เหมาะกบั ทศกรรฐ์มากกว่า ทศกรรฐ์เช่ือคาผ้ขู องชายแก่ จงึ ได้นาพระอมุ าไปคืนพระอศิ วรแล้ว ทลู ขอนางมณโฑแทน พระอศิ วรก็ประทานให้ ทศกรรฐ์จงึ อ้มุ นางมณโฑเหาะผ่านนครขีดขิ นเพ่อื กลบั ไปยงั ลงกา เมื่อพรยาพาลีทราบว่าทศกรรฐ์บินผา่ นเมืองตนก็โกรธ และเหาะขนึ ้ มาจะ ทาร้ายทศกรรฐ์ แล้วเข้าส้รู บจนชนะทศกรรฐ์ และยงั ได้แย่งชงิ นางมณโฑที่ตนหลงรักกลบั มา เป็นเมเมียได้ด้วย กาเนิดทรพา ทรพี กลา่ วถงึ ยกั ษ์นนทกาลอสรู ผ้เู ฝ้ าประตกู าแพงชนั้ ในของ เขาไกรลาส ยกั ษ์จนนีไ้ ด้ล่วงเกินนางมาลีซงึ่ เป็ นคนร้อยดอกไม้ จนนางนาความไปทลู ฟ้ องพระ อิศวร พระอศิ วรโกรธจงึ สาปให้นนทกาลไปเกิดเป็นควายป่ าช่ือ ทรพา และจะพ้นคาสาปเมื่อ ถกู ฆ่าโดยลกู ชายท่ีช่ือวา่ ทรพี ซงึ่ เม่ือทรพาเข้ามาอย่ใู นป่ าก็ได้นางควายเป็นเมียหลายตวั แต่ เมื่อนางควายตวั ใดมีลกู ตวั ผ้อู อกมาก็จะถกู ฆ่าตายหมด ยกเว้นเสียแตน่ างควายนิลาท่ีหนีไป ออกลกู ในถา้ สรุ กานต์ และฝากให้เทวดาให้เลีย้ งดู เทวดาจงึ ได้ตงั้ ช่ือลกู ควายนีว้ า่ ทรพเม่ือท้าว ศากยวงศาผ้คู รองเจ้าเมืองบาดาลได้ตายลง ไมยราพจงึ ได้ขนึ ้ ครองเมืองแทนบิดา ไมยราพ คิดถงึ เร่ืองที่บิดาสงั่ ไว้มิให้คบหากบั ทศกรรฐ์เน่ืองจากเป็นยกั ษ์พาล ไมยราพเกรงว่าทศกรรฐ์ อาจมารุกรานตนในวนั ข้างหน้าได้ จงึ ขนึ ้ จากบาดาลเพื่อไปเรียนพระเวทให้มากขนึ ้ ไมยราพมา ศกึ ษาพระเวทด้านการสะกดทพั หายตวั คงกระพนั ชาตรีกบั พระสเุ มธฤาษีที่ป่ าหิมพานต์และ พระฤาษีได้ทาพธิ ีถอดดวงใจให้ไมยราพไปเก็บไว้ท่ีเขาตรีกฎู ฝ่ ายกรุงไกยเกษในเมืองมนษุ ย์ มี ท้าวไกยเกษปกครองเมืองอยู่ และมีมเหสีชื่อ ประไพวดี มีธิดาช่ือ นางไกยเกษี ท้าวไกยเกษเห็น ว่าท้าวอชั บาลเป็นวงศ์พระนารายณ์ จงึ ถวายนางไกยเกษีให้แก่ทศรถ ตอ่ มาท้าวอชั บาลจงึ ได้

ให้ท้าวทศรถขนึ ้ ครองราชย์ และมีนางไกยเกษี เป็นพระมเหสีฝ่ ายเมืองโรมพตั ตนั มีท้าวโรมพตั ปกครองเมืองอยู่ เมืองนีเ้กิดทพุ ภกิ ขภยั ไม่มีตกมาเป็นเวลาสามปี เจ้าเมืองจงึ ให้จดั พธิ ีขอฝน แต่ก็ไมเ่ ป็นผลสาเร็จ ต่อมาทราบว่าท่ีเป็ นเช่นนีก้ ็เพราะมีฤาษีตนหนง่ึ มท่ีช่ือกไลโกฎ บาเพญ็ ตบะญาณจนแก่กล้าและทาให้เกิดความแห้งแล้งขนึ ้ ท้าวโรมพตั จงึ ให้ธิดาช่ือนางอรุณวดี ไป ทาลายพธิ ี โดยต้องยอมตกเป็นเมียของฤาษี นารายณ์อวตาร ฝ่ ายท้าวทศรถมีเพ่ือนเป็นพญานกที่ชื่อสดายุ เนื่องจากพระองค์ไมม่ ีโอรสธิดาท่ีจะสืบทอดราช สมบตั ิ จงึ ทาพธิ ีขอโอรสที่มีฤทธ์ิแตก่ ็ไม่สาเร็จ จงึ ได้ไปนิมนต์ฤาษีกไลโกฎ และฤาษีอีก 4 องค์ ขนึ ้ ไปเฝ้ าพระอิศวรเพือ่ ทลู วา่ โลกมีความเดือดร้อนเพราะพระอศิ วรและ พระนารายณ์ได้ประทานศรแก่ยกั ษ์ คงมีแตท่ ้าวทศรถเท่านนั้ ท่ีจะชว่ ยก้โู ลกได้ แต่พระองค์ก็ไม่ มีโอรสจงึ ควรให้พระนารายณ์อวตารลงไปไปปราบเหลา่ ยกั ษ์นนั้ พระอศิ วรจงึ สง่ั ให้พระ นารายณ์อวตารไปเกิดเป็ น พระราม ซง่ึ เป็ นโอรสท้าวทศรถ และมีจกั รเป็ นพระพรต สงั ข์และ บลั ลงั ก์นาคราชเป็นพระลกั ษณ์ และคทาเป็นพระสตั รุต รวมทงั้ ให้พระลกั ษมีไปเกิดเป็นนางสี ดา ธิดาของทศกรรฐ์และพระนางมณโฑกาเนิดทหารพระรามเหลา่ เทวดาทงั้ ปวงพากนั ตาม เสดจ็ ไปชว่ ยพระนารายณ์เพื่อปราบเหล่ายกั ษ์ด้วย พระอิศวรจงึ ให้พรวา่ หากเทวดาถกู พวกยกั ษ์ ฆา่ ตาย เมื่อลมพดั ถกู ตวั ก็จะฟืน้ ขึน้ มาใหม่ดงั เดิมเหลา่ เทพยดาจงึ รับพรแล้วจงึ จตุ ิมาเป็นวานร ในโลกมนษุ ย์ฝ่ ายพระอศิ วรให้ฤาษีไปบอกกบั ท้าวทศรถวา่ จะให้ทาพธิ ีขอโอรส เม่ือตงั้ พธิ ี ปรากฎรูปอสรู ทนู ถาดข้าวทิพย์ และมีกลน่ิ ข้าวทิพย์โชยไปจนถงึ กรุงลงกา ทาให้พระนางมณโฑ ต้องการเสวยข้าวทิพย์เป็ นอย่างมาก ทศกรรฐ์จงึ ให้นางกากนาสรู แปลงเป็ นอีกามาโฉบเอาข้าว ทพิ ย์ เพ่ือนาไปให้นางมณโฑคร่ึงปัน้ สว่ นที่เหลือสามปัน้ ครึ่งนนั้ แบ่งให้แก่นางไกยเกษี นางเกา สรุ ิยาและนางสมทุ รเทวี กาเนิดนางสีดาเม่ือบริโภคข้าวทิพย์เข้าไป ทกุ นางก็ทรงครรภ์ นางเกา สรุ ิยาประสตู ิโอรสออกมาเป็นพระราม นางไกยเกษีประสตู โิ อรสเป็นพระพรต นางสมทุ รเทวี

ประสตู ิโอรสมาเป็นพระลกั ษณ์และพระสตั รุต สว่ นพระนางมณโฑประสตู ิธิดามาเป็นนางสีดา เม่ือตอนท่ีนางสีดาเกิดนนั้ ได้ร้องว่า ผลาญราพณ์ ออมาถงึ สามครัง้ ซงึ่ ทกุ คนได้ยินยกเว้นทศ กรรฐ์กบั นางมณโฑ ด้วยความดีใจทศกรรฐ์จงึ ได้ให้พเิ ภกทานายดวงชะตาของธิดาให้พเิ ภก ทานายว่านางสีดานนั้ เป็นกาลกิณี ควรจะเอาไปทิง้ นา้ ทศกรรฐ์จงึ สงั่ ให้เอานางสีดาไปใส่ผอบ ลงไปทงิ ้ กลางทะเล แตก่ ็ปรากฎเป็นดอกบวั ใหญ่มารองรับตวั นางสีดาไว้ และดอกบวั ก็ลอยทวน นา้ ไป จนถึงอาศรมพระชนก ผ้ทู ี่เคยเป็นกษัตริย์ครองเมืองมถิ ิลา พระฤาษีสงสาร จงึ นาไปเลีย้ งดู ต่อมาพระฤาษีเห็นวา่ นางสีดาทาให้ตนไม่สามารถสาเร็จญาณโลกีย์ได้ จงึ นา ผอบที่ใสน่ างสีดาไปฝังใต้ต้นไทรใหญ่ให้เหลา่ เทวดาอารักขา กล่าวถึงกรุงศรีอยธุ ยา วนั หนงึ่ พระราม พระลกั ษณ์ พระพรต และพระสตั รุต นกึ สนกุ ประลองศรกนั พระรามแกล้งยิงหลงั นาง คอ่ มกจุ จี จนนางคอ่ มเกิดความเจ็บแค้นและอบั อาย จนนกึ อาฆาตแค้นพระรามตงั้ แต่นนั้ เมื่อ พระโอรสเจริญวยั ท้าวทศรถจึงสง่ ให้พระรามไปศกึ ษาพระเวทกบั ฤาษีสององค์ช่ือ ฤาษีวสิษฐ์ และฤาษีสวามติ ร จนสาเร็จเรียนศลิ ปศาสตร์อยา่ งชานาญและเห็นว่าจากนีเ้หล่ายกั ษ์จะต้อง ตายด้วยศรพระรามเป็นแน่ แตเ่ มื่อเห็นว่าพระรามยงั ไม่มีศรประจากาย จงึ ตงั้ พธิ ีขอศรจากพระ อิศวร พระอิศวรจงึ ได้ประทานศรให้องค์ละสามเลม่ ซงึ่ มีฤทธิ์ ตา่ งกนั พระรามได้ศรช่ือ ศรพรหมมาสตร์ ศรอคั นิวาต และศรพลายวาต เม่ือกลบั ถงึ กรุงศรีอยธุ ยา พระรามจงึ ลองศรให้ท้าวทศรถช่ืนชม ทางด้านของท้าวไกยเกษท่ีเห็นวา่ ตนนนั้ ชราภาพมาก แล้ว จงึ ไปขอลกู ของพระนางไกยเกษีมาเลีย้ งดเู พื่อไว้ป้ องกนั ศกึ สงคราในภาย หน้า ท้าวทศรถจงึ ได้พระพรตกบั พระสตั รุตให้ไปนบั ตงั้ แต่ทศกรรฐ์ถอดดวงใจออกแล้วก็มีความ กาเริบมากขนึ ้ ทศกรรฐ์คิดจะกาจดั เหลา่ นกั พรตท่ีอาจมีผลให้เกิดอนั ตรายตอ่ เหลา่ ยกั ษ์ใน อนาคตได้ จงึ สง่ั ให้นางกากนาสรู และไพร่พลยกั ษ์แปลงตวั เป็นกาเพ่อื ไปทาลายพธิ ีบาเพญ็ ตบะ จนสดุ ท้ายพวกฤาษีก็ต้านทานพวกยกั ษ์ไม่ได้ จงึ ไปขอให้ท้าวทศรถชว่ ย ท้าวทศรถจงึ สง่ ให้ พระรามและพระลกั ษณ์ไปชว่ ยปราบพระรามและพระลกั ษณ์แผลงศรไปถกู นางกากนาสรู จน ตาย สวาหแุ ละม้ารีสซง่ึ เป็นลกู ของนางกากนาสรู จงึ คดิ แก้แค้น แตพ่ ระรามก็แผลงศรจนสวาหุ ตาย ส่วนม้ารีสหนีกลบั ไปกรุงลงกา ฝ่ ายพระชนกหลงั จากได้ฝังผอบนางสีดาไว้โคนต้นไทรแล้ว

ก็ไปบาเพญ็ เพยี รตอ่ แตก่ ็ยงั ไมส่ าเร็จญาณสมาบตั เิ สียที ด้วยความเบื่อหน่ายจงึ กลบั ไปครอง เมืองมถิ ิลาตามเดิมและไปขดุ เอาผอบของนางสีดาขนึ ้ มา ภายในผอบได้พบนางสีดาท่ีมีอายุ ประมาณ สิบหกปี จงึ ได้พานางเข้าเมืองพธิ ียกศรเมื่อเหน็ วา่ นางสีดาถงึ เกณฑ์ที่จะมีคคู่ รอง จงึ ตงั้ พธิ ียกศรมหาธนโู มลี ซงึ่ เป็นศรที่พระอิศวรใช้ฆ่าตรีบรุ ัมตาย โดยพระอินทร์ได้เสดจ็ มาเป็น องค์ประธาน ฤาษีวสิ ษิ ฐ์และฤาษีสวามิตร จงึ ได้พาพระรามและพระลกั ษณ์ไปยกศร ซง่ึ ก็มีเพียง พระรามเท่านนั้ ที่ยกศรได้ พระรามจงึ พานางสีดากลบั มายงั กรุงศรีอยธุ ยาฝ่ ายรามสรู ที่จบั พระ อรชนุ ฟาดกบั เขาพระสเุ มรุจนสิน้ ชีวิตแล้ว ก็ย่ามใจออกเที่ยวขม่ เหงผ้อู ่ืนไปเร่ือยๆ จนในท่ีสดุ ก็ มาพบกบั ทพั พระรามและนางสีดา เมื่อเห็นนางสีดาก็คิดอยากจะแย่งนางมา รามสรู ได้ต่อส้กู บั พระราม แต่ระหว่างการตอ่ ส้ไู ด้เห็นพระราม เป็นพระนารายณ์ จงึ กลา่ วขอโทษพระราม ฝ่ าย ทรพีนนั้ เมื่อเตบิ ใหญ่ขนึ ้ และเห็นว่ารอยเท้าของตนใหญ่ทดั เทียมเท้าของพ่อ ก็ออกมาท้าต่อสู้ กบั ทรพา และฆา่ ทรพาตายในท่ีสดุ พาลีฆา่ ทรพีเม่ือทรพฆี ่าทรพาตายแล้ว ก็เที่ยวไปท้าทาย บรรดาเทวดาอ่ืนๆไปเร่ือย เทวดาจงึ หลอกให้ทรพไี ปท้าพระอิศวรที่เขาไกรลาส พระอิศวรสง่ั ให้ พระยาพาลีไปต่อส้กู บั ทรพีและสาปให้ตายด้วยฤทธิ์ของพระยาพาลี จากนนั ้ ทรพกี ็ได้ไปเกิด ใหมเ่ ป็นลกู พระยาขร ท่ีชื่อ มงั กรกรรฐ์ และถกู สาบให้ตายด้วยศรพระราม แต่ทรพีก็มิได้รู้ตวั ถึงแม้จะถกู สาปก็ยงั ไม่สานกึ ตวั ยงั คงเที่ยวไปท้าทายพระยาพาลีที่เมืองขีดขินพระยาพาลีลวง ให้ทรพีให้ไปส้กู นั ในถา้ โดยได้สง่ั สคุ รีพว่า หากครบเจด็ วนั แล้วตนยงั ไมก่ ลบั ออกมา ให้เฝ้ าดู รอยเลือด ถ้าเป็นเลือดข้นแสดงวา่ เป็นเลือดควาย แต่ถ้าเลือดใสแสดงว่าเป็นเลือดตน และจง รีบพาไพร่พลขนหินมาปิดถา้ เสีย ต่อมาพระยาพาลีได้ฆา่ ทรพตี าย ด้วยความยินดี เทวดาจงึ บนั ดาลให้ฝนตก เลือดของทรพาท่ีไหลออกมาจงึ ใส เมื่อสคุ รีพเห็นดงั นนั้ ก็คิดว่าเป็นเลือดของ พระยาพาลี จงึ สง่ั ให้ไพร่พลเอาหินมาปิดถา้ ฝ่ ายพระยาพาลีเม่ือฆ่าทรพีตายแล้ว ก็ไม่สามารถ ออกจากถา้ ได้ จงึ ไล่สคุ รีพออกจากเมืองเพราะคดิ ว่าสคุ รีพจะมาแยง่ ชงิ เมือง ส่วนฝ่ ายทรพีท่ี เตายไปแล้ว ก็ได้มาเกิดเป็นบตุ รของพระยาขรผ้เู ป็ นน้องชายของทศกรรฐ์ซง่ึ ครองเมืองโรมคลั กบั พระนางรัชฎาสรู ช่ือวา่ มงั กรกรรฐ์ ตามคาสาปของพระอิศวร พระรามออกบวชตอ่ มา ท้าว ทศรถคดิ สละราชบงั ลงั ค์และมอบราชสมบตั ิให้แก่พระราม แตน่ างค่อมกจุ จีที่เคยแค้นก็

พยายามขดั ขวางไม่ให้พระรามได้ครองเมือง นางค่อมกจุ จียยุ งพระนางไกยเกษี ให้กาจดั พระรามเสีย และยกให้พระพรตที่เป็ นบตุ รของนางขนึ ้ ครองเมืองแทน พระนางไกยเกษี จงึ ทาทีไปทวงสญั ญาจากท้าวทศรถ เมื่อคราวที่ท้าวทศรถส้กู บั ยกั ษ์ปทตู ทนั ต์ ท้าวทศรถจงึ จาเป็นต้องรับปากจะยกราชสมบตั ิให้พระพรต และสงั่ ให้พระรามออกบวชเป็ นฤาษีเป็นเวลาสบิ สี่ปี ฝ่ ายนางสีดาและพระลกั ษณ์เม่ือเห็นพระรามออกบวช จงึ ขอติดตามไปด้วย ทงั้ สามองค์ได้ หนีออกไปจากวงั ไปยงั เขาสตั ตกตู ในตอนกลางวนั เมื่อท้าวทศรถทราบเรื่องก็ตรอมใจตาย ฝ่ าย พระพรตกบั พระสตั รุตท่ีเดนิ ทพั กลบั มา เพอ่ื หวงั จะแสดงความยินดีกบั พระรามท่ีจะขนึ ้ ครอง เมือง ก็เกิดความตกใจเมื่อพบว่าท้าวทศรถสิน้ พระชนม์แล้ว พระพรตคิดจะไปฆา่ พระมารดา แตพ่ ระสตั รุตห้ามไว้ ทงั้ พระพรตและพระสตั รุตจงึ ตดั สินใจออกบวชแล้วตดิ ตามพระรามไป พร้อมกบั พระนางเกาสรุ ิยา พระนางไกยเกษีพระนางสมทุ รเทวี เพอื่ ไปรับพระรามกลบั มาครอง เมืองพระรามไมย่ อมกลบั เพราะเคยรับปากกบั ท้าวทศรถไว้แล้ว พระพรต กบั พระสตั รุต จงึ ทลู วา่ ถ้าสบิ สี่ปี แล้ว พระรามยงั ไมย่ อมกลบั ตนจะยอมตาย พระพรตจงึ ได้สร้างเมืองประจนั ตคาม ที่ชายแดนอยธุ ยา แล้วประทบั รอพระรามอย่ทู ่ีนนั่ สว่ นพระสตั รุตก็ได้ไปครองกรุงศรีอยธุ ยา เร่ิมศกึ ทศกรรฐ์วนั หนงึ่ ทศกรรฐ์จะไปเท่ียวป่ าเจด็ วนั จงึ สง่ั ให้ชวิ หาผ้เู ป็นน้องเขยเฝ้ าเมืองไว้ ชิวหาจงึ เนรมติ กายให้เท่าบรมพรหม แลบลนิ ้ ปิดกรุงลงกาไว้ เม่ือทศกรรฐ์กลบั มาแล้วเห็นกรุง ลงกามืดทบึ ก็คดิ วา่ โดนข้าศกึ ยดึ เมืองไปแล้ว จงึ ขว้างจกั รตดั ลนิ ้ ชวิ หาจนขาดตายโดยความ ไมไ่ ด้ตงั้ ใจ เมื่อนางสามนกั ขารู้เข้าก็เสียใจมาก จงึ คดิ เดนิ ทางเข้าป่ าเพื่อไปหาค่เู ม่ือนางสามนกั ขาพบเข้ากบั พระรามก็นกึ รัก จงึ แปลงกายไปเป็นหญิงสาวเพ่ือขอเป็นเมียพระราม แตก่ ็ถกู พระรามปฏเิ สธ นางสามนกั ขาเห็นว่าเป็นเพราะนางสีดาจงึ ทาให้พระราม ไม่รักตน จงึ เข้าทบุ ตีนางสีดา ด้วยความโกรธพระลกั ษณ์จงึ ตดั มือ ตดั เท้า จมกู และหขู องนาง สามนกั ขาออกเสีย นางสามนกั ขาจงึ นาความไปฟ้ องพระยาขร พระยาขรจงึ ออกมาตอ่ ส้กู บั พระรามและต้องศรพรหมาสตร์ของพระรามจนสิน้ ใจ ไพร่พลยกั ษ์จงึ นาความไปฟ้ องพระยา ทษู ณ์ พระยาทษู ณ์ก็ออกมาต่อส้กู บั พระราม จนต้องศรพรหมาสตร์จนสิน้ ใขเชน่ กนั พระยาตรี เศียรท่ีเป็นพี่ชายอีกคน จึงกลบั มาแก้แค้นให้ แตก่ ็มีจดุ จบเชน่ เดียวกนั ทศกรรฐ์ลกั นางสีดา เม่ือ

พระยาทษู ณ์ พระยาขร และพระยาตรีเศียรตาย นางสามนกั ขาจงึ ไปฟ้ องทศกรรฐ์ ทศกรรฐ์โกรธ แค้นมากและคิดจะออกมาฆ่าพระราม พระลกั ษณ์ แต่นางสามนกั ขาก็กลวั ว่า พ่ชี ายจะไปฆา่ พระราม จึงแนะนาให้ทศกรรฐ์ไปแย่งชงิ เอานางสีดามาเป็นเมียให้ได้ก่อน เมื่อ ทศกรรฐ์ได้ฟังนางสามนกั ขาพดู ถึงความงามของนางสีดาก็หลงรัก จงึ ให้มารีสแปลงเป็น กวางทองไปลอ่ นางสีดา เมื่อนางสีดาเหน็ เข้าก็อยากได้ พระรามจงึ ออกตามกวางไปให้ แต่ก็ พบวา่ เป็นมารีพระรามโกรธที่เม่ือคราวท่ีไปทาร้ายฤาษีก็ไว้ชีวิตไปแล้ว แตม่ ารีสก็ยงั ไมร่ ู้คณุ จงึ แผลงศรไปถกู มารีสจนบาดเจบ็ มารีสออกอบุ ายแกล้งทาเสียงเป็นพระราม เพือ่ ร้องเรียกพระ ลกั ษณ์และนางสีดาเข้าไปช่วย ทศกรรฐ์จงึ ได้แปลงกายเป็นฤาษีมาหานางสีดา เพ่อื ห้ามไม่ให้ เข้าไปช่วยพระรามเพราะไม่สมควร นางควรจะมาเป็นเมียทศกรรฐ์มากกวา่ ด้วยความโกรธ นางสีดาจงึ บอกวา่ น้องชายของทศกรรฐ์ถกู พระรามฆ่าไปหมดแล้ว มีหรือที่ทศกรรฐ์จะสู้ พระรามได้ ทศกรรฐ์จงึ แปลงกลายกลบั ร่างเดิม แล้วอ้มุ นางสีดาไปฝ่ ายนกสดายบุ นิ ไปเยี่ยม พระนารายณ์ด้วยความคดิ ถงึ ระหวา่ งทางเห็นทศกรรฐ์ลกั พานางสีดาไป ก็เข้าขดั ขวางและ ตอ่ ส้กู นั ทศกรรฐ์เกือบจะแพ้ สดายจุ งึ ได้พดู เย้ยเยาะว่าตนไม่กลวั ใครนอกจากพระอิศวรและ พระนารายณ์ รวมทงั้ แหวนของพระอิศวรท่ีนวิ ้ นางสีดา ทศกรรฐ์จงึ รีบถอดแหวนจากนวิ ้ นางสี ดาแล้วขว้างไปโดนปี กสดายจุ นหกั ตกลงพนื ้ ดิน จากนนั้ จงึ พานางสีดาบนิ ไป ฝากไว้กบั โอรสที่ชื่อ สหสั กมุ าร ที่สวนขวญั ฝ่ ายพระรามเมื่อฆา่ มารีสตาย ก็นากวางกลบั มาท่ี อาศรม แต่ไมเ่ จอนางสีดา จงึ พากนั ออกตามหา ระหวา่ งทางได้พบสดายุ ซง่ึ เลา่ เร่ืองทงั้ หมดให้ ฟังก่อนสนิ ้ ใจตาย พร้อมกบั นาแหวนนางสีดามาถวายคืนด้วยกลา่ วถงึ ยกั ษ์ตนหนง่ึ ท่ีช่ือวา่ อสรุ กมุ พล ถกู พระอศิ วรสาปให้ทกุ ข์ทรมานมานานหกหมื่นปี แล้ว เม่ือพบพระรามและลกั ษณ์ ก็ รู้ทนั ทีว่าเป็นพระนารายณ์ ยกั ษ์จงึ บอกแก่พระรามวา่ นางสีดาถกู ทศกรรฐ์พาไปยงั เมืองลงกาซง่ึ อยไู่ กลมาก และยงั มีพระยาพาลีที่เมืองขีดขินและเมืองชมพทู ี่มีไพร่พลวานรมากมายอยไู่ มไ่ กล ออกไป พระรามได้แผลงศรพรหมาสตร์ถกู กมุ พลจนตายและพ้นคาสาป จากนนั้ พระรามและ พระลกั ษณ์ ก็เดนิ ทางต่อไปถงึ ป่ าแห่งหนง่ึ หนมุ านถวายตวั กล่าวถงึ หนมุ านท่ีท่องเที่ยวป่ าไป จนเจอพระรามและพระลกั ษณ์ หนมุ านแปลงกายเป็นลิงน้อยไปแกล้งรูดใบไม้โปรยลงมา พระ

ลกั ษณ์โกรธจงึ จบั มาตีด้วยศร หนมุ านจงึ แย่งศรไปเม่ือพระรามรู้เข้า ก็รู้ทนั ทีว่าคงไม่ใช่ลิง ธรรมดา เพราะมีกณุ ฑล ขนเพชร เขีย้ วแก้ว เม่ือหนมุ านรู้ว่าพระรามเป็นพระนารายณ์อวตารมา จงึ เข้ามาสวามิภกั ด์ิพระรามจงึ ได้เลา่ เรื่องท่ีนางสีดาถกู ลกั พาตวั มาให้หนมุ านฟัง หนมุ านจงึ พา สคุ รีพมาเฝ้ า สคุ รีพเล่าเร่ืองท่ีตนโดนพระยาพาลีผ้เู ป็นพชี่ ายไล่ออกจากเมือง สคุ รีพจงึ ทลู ขอให้ พระรามชว่ ยฆา่ พระยาพาลีให้ พระรามจาได้ จงึ ให้สคุ รีพไปล่อพาลีออกมา ทงั้ สองตอ่ ส้กู นั แต่ ระหว่างนนั้ พระรามไม่สามารถแผลงศรเพ่อื ฆ่าพระยาพาลีได้ สดุ ท้ายพระยาพาลีเอาชนะสคุ รีพ ได้ และจบั สคุ รีพขว้างไปไกลยงั เนนิ เขาจกั รวาล สคุ รีพจงึ ต่อวา่ พระรามท่ีไม่ยอมฆ่าพระยาพาลี พระรามจงึ ตอบว่าทงั้ สองรูปร่างเหมือนกนั จนไมร่ ู้ว่าใครเป็นใคร แล้วจงึ ฉีกชายผ้าให้สคุ รีพผกู แขนไว้ สคุ รีพจงึ ออกไปท้าพระยาพาลีใหม่ คราวนีพ้ ระรามสามารถยงิ ศรพรหมาสตร์ โดนพระ ยาพาลีด้วยได้สาเร็จพระยาพาลีบอกไมใ่ ห้พระรามมายงุ่ เร่ืองของพี่น้อง พระรามจงึ บอกแก่ว่า พระยาพาลีวา่ ใครที่ผิดคาสาบานกบั พระอศิ วรไว้จะต้องตายด้วยศรพระนารายณ์ ว่าแล้วจงึ กลายร่างเป็นพระนารายณ์ พระยาพาลีสานกึ ผิดจึงกล่าวขอโทษ พระรามสงสารจงึ บอกให้เอา ศรสะกิดเลือดเพยี งหยดเดียวก็จะสงั เวยอานาจศรได้ พระยาพาลีไมย่ อมและปล่อยให้ศรปัก ตวั เองตาย ไพร่พลวานรที่เหลือได้หนีกระจดั กระจายไป สคุ รีพจงึ ทลู วา่ จะรวบรวมให้ได้ภายใน เจด็ วนั เพ่ือไปปราบยกั ษ์ท่ีกรุงลงกาฝ่ ายพระรามไมย่ อมเข้าพกั ในเมืองขีดขิน แตจ่ ะไปพกั ท่ีเชงิ เขาคนั ธมาทน์แทน ระหว่างทางได้พบกบั พระยายงู ทองและฝงู ลิงป่ าท่ีเห็นว่านางสีดาถูกทศ กรรฐ์ลกั ไปกรุงลงกาจงึ แจ้งข่าวแก่พระรามฝ่ ายพระอนิ ทร์เห็นพระรามและพระลกั ษณ์เดนิ ทาง ไปยงั เขาคนั ธมาทน์ เพ่อื ชมุ นมุ กองทพั ไปปราบยกั ษ์ จงึ สง่ั ให้พระวิศณกุ รรมเนรมิตพลบั พลาท่ี บริเวณอนั เป็ นชยั ภมู ิแล้ววางเครื่องทรงไว้ให้เปลี่ยนหลงั จากลงเพศฤาษีสคุ รีพสามารถเกณฑ์ ไพร่พลที่กระจดั กระจายไปได้ สว่ นพระรามก็ให้หนมุ านนาสาสน์ไปเกลีย้ กล่อมท้าวชมพู แต่ ไมไ่ ด้ผล หนมุ านจงึ ต้องลกั พาตวั ท้าวชมพหู นีมา พระรามดีใจตรัสชมสคุ รีพ และแล้วลบู ตวั หนุ มานตงั้ แตห่ วั จนถงึ หาง หนมุ านจงึ พ้นคาสาปของพระอมุ าพระรามจดั ทพั ท้าวชมพแู ละนิลพทั ได้เข้าสวามภิ กั ดพิ์ ระราม แล้วจดั ทพั โดยมีนลิ พทั เป็ นจอมทพั มารวมกบั ทพั ของสคุ รีพ แล้ว เดนิ ทางไปยงั ภเู ขาคนั ธมาทน์ พร้อมด้วยสิบแปดมงกฎุ ทหารใหญ่เพ่ือเฝ้ าพระราม ฝ่ าย

ประคนธรรพ์ที่อาศยั อยู่ ณ เชงิ เขายคุ นธร เม่ือทราบขา่ วก็สงั่ ให้นิลขนั พาไปถวายตวั แก่พระราม เชน่ สคุ รีพ หนมุ าน องคต นิลพทั ชมพพู าน นลิ นน โคมทุ และทหารสบิ แปดมงกฎุ ปรึกษากนั แล้วทลู พระรามวา่ ควรจะไปสืบขา่ วก่อนจงึ คอ่ ยยกทพั ไป เพราะหนทางไปกรุงลงกา กนั ดารมาก อาจเกิดความขดั สนในเรื่องเสบียง พระรามเห็นชอบ จงึ สงั่ ให้หนมุ าน ชมพพู าน องคต นาข่าวไปแจ้งแก่นางสีดาก่อน พร้อมมอบแหวนกบั สไบให้หนมุ านใช้เป็นเครื่องยืนยนั แก่ นางสีดา

จดั ทาโดย ด.ญรมิตา คาอ้าย ม.1/6 เลขที่30 ด.ญ.จิรยนนั เพชรสวสั ด์ิ ม.1/6 เลขท่ี37 เสนอ คณุ ครูปภสั สร กา๋ เขียว

แหลง่ อ้างอิงได้จาก https://sites.google.com/site/rakkarxanstory/