การใช้โปรแกรม OBS Studio (7)

การใช้งาน OBS Studio การสร้างสื่อการเรยี นการสอนดว้ ย OBS Studio โปรแกรม Open Broadcaster Software (OBS) เป็นโปรแกรมสาหรับบันทึกการสอนของครูหรือถ่ายทอดสด (Streaming) เช่น ทาง YouTube, Facebook ก็จะสามารถใช้โปรแกรมนี่ถ่ายทอดสดการสอนของครูให้นักเรียนได้รับชม หรือจะบันทึกแล้วค่อยอัพโหลดขึ้นไปภายหลังได้เช่นกนั โปรแกรมนฟี้ รแี ละใชง้ านได้ง่ายการใชง้ าน1. การดาวน์โหลด และตดิ ตงั้ โปรแกรม Open Broadcaster Software (OBS)  สาหรับโปรแกรม OBS น้ีจาเปน็ ตอ้ งใช้ DirectX รว่ มด้วย หากยังไมไ่ ดต้ ิดต้ัง ดาวน์โหลดไดท้ ่ีhttps://obsproject.com/go/dxwebsetup  ดาวนโ์ หลดโปรแกรม OBS ไดท้ ่ี http://obsproject.com/ดังภาพ  คลกิ ไปท่รี ะบบปฏบิ ัติการที่ผู้เขา้ อบรมใช้อยู่ เชน่ Windows, Mac หรือ Linux  พอดาวนโ์ หลดไฟลต์ ิดต้ังเสรจ็ ใหก้ ดตวั ไฟลท์ ผี่ ู้เข้าอบรมไดด้ าวนโ์ หลดมาเพ่อื ตดิ ต้ัง ดงั ภาพ

ครแู ละเทคโนโลยกี ารเรียนการสอนสูศ่ ตวรรษที่ 21 โดยปกติ เครอ่ื งคอมพิวเตอร์จะต้องมีการลง runtime component แต่ถ้ายังไม่ได้ติดตั้ง จะมีข้อความเตอื นให้เราไปตดิ ตง้ั runtime component กอ่ น ดงั ภาพ  กด Yes เพื่อไปดาวน์โหลด runtime components หรอื กด No เพอื่ ออกจากการตดิ ตั้ง โปรแกรม  กด Yes กด Install เพ่ือตดิ ต้ัง runtime components 99

ครแู ละเทคโนโลยีการเรียนการสอนสูศ่ ตวรรษที่ 21 พอติดต้ังเสรจ็ ผูเ้ ข้าอบรมจะสามารถกดตดิ ตั้งโปรแกรม Open Broadcaster Software ตอ่ ไปได้ คลิก I Agree คลกิ Next> เพอื่ ดาเนินการติดตั้งต่อไปเรือ่ ย ๆ กด Next เพ่ือติดต้ัง จนเสร็จสมบรู ณ์ 100

ครูและเทคโนโลยกี ารเรยี นการสอนสู่ศตวรรษที่ 212. แนะนาการตตรยยมงาน และการวางแผนการรราางรอก่ การรกน 1. ผเู้ ข้าอบรมต้องเตรยี มวัสดกุ ารสอนต่างๆ เพื่อนามาใชใ้ นการผลติ สือ่ การสอน ประกอบด้วย สไลด์การสอนวิชาของตนเอง รปู ภาพประกอบ วดิ ีโอ เสียงเพลงบรรเลง เป็นต้น เพ่ือให้ พรอ้ มในการผลติ ส่อื การสอน 2. หลักการออกแบบสื่อเพ่ือการเรียนรูป้ ระกอบด้วย 9 ขั้นตอน ดังน้ี ขน้ั ตอนที่ 1 เร้าความสนใจ (Gain Attention) ขั้นตอนที่ 2 บอกวตั ถปุ ระสงค์ (Specify Objectives) ข้ันตอนที่ 3 ทวนความรเู้ ดมิ (Activate Prior Knowledge) ขัน้ ตอนที่ 4 การเสนอเน้ือหา (Present New Information) ขั้นตอนที่ 5 ชีแ้ นวทางการเรียนรู้ (Guide Learning) ขั้นตอนท่ี 6 กระตุ้นการตอบสนอง (Elicit Responses) ขน้ั ตอนท่ี 7 ใหข้ ้อมลู ยอ้ นกลับ (Provide Feedback) ขน้ั ตอนท่ี 8 ทดสอบความรู้ (Access Performance) ขน้ั ตอนท่ี 9 การจาและนาไปใช้ (Promote Retention and Transfer) ขน้ั ตอนท่ี 1 เร้าความสนใจ (Gain Attention) สื่อการเรยี นรู้ ต้องมลี กั ษณะที่เรา้ ความสนใจและดงึ ดดู ความสนใจของผู้เรียน เพื่อเป็นการกระตุ้นและเกิดแรงจูงใจให้ผเู้ รียนมคี วามต้องการทจี่ ะเรยี น ส่ิงทีต่ อ้ งพจิ ารณาเพื่อเร้าความสนใจของผู้เรียน มดี งั น้ี 1. ใชก้ ราฟิกเกย่ี วข้องกับสว่ นเนอื้ หา ควรมีขนาดใหญ่ ชัดเจน ไม่ซบั ซ้อน 2. ใช้ภาพเคลอื่ นไหว (Animation) หรือเทคนิคอ่นื ๆ เพื่อแสดงการเคลอ่ื นไหวที่ควรสนั้ และง่าย 3. ควรใช้สีเขา้ ชว่ ยโดยเฉพาะสเี ขยี ว น้าเงนิ หรอื สเี ขม้ อน่ื ๆ ท่ตี ดั กับพ้นื ชัดเจน 4. ใช้เสยี งให้สอดคล้องกับกราฟิก 5. กราฟิกควรจะใช้เทคนิคทีแ่ สดงผลได้อย่างรวดเร็ว 6. กราฟิกทใ่ี ชต้ ้องเกี่ยวข้องกบั เน้อื หาและเหมาะสมกับวยั ของผเู้ รยี น ขน้ั ตอนที่ 2. บอกวัตถปุ ระสงค์ (Specify Objectives) การบอกวัตถปุ ระสงค์แก่ผ้เู รียน เพือ่ เปน็ การให้ผเู้ รียนได้ทราบถึงเป้าหมายในการเรียนหรือสงิ่ ทผี่ ้เู รยี นสามารถทาได้หลงั จากทีเ่ รียนจบบทเรียน ขั้นตอนท่ี 3. ทวนความรเู้ ดิม (Activate Prior Knowledge) ลักษณะของการทวนความรเู้ ดิมของผเู้ รียน เป็นการทบทวนหรอื การเชื่อมโยงระหวา่ งความรู้เดมิ เพ่ือเชอื่ มกบั ความร้ใู หม่ 101

ครูและเทคโนโลยีการเรยี นการสอนสศู่ ตวรรษท่ี 21 ข้ันตอนท่ี 4. การเสนอเน้ือหา (Present New Information) การเสนอเน้อื หาใหมเ่ ปน็ การนาเสนอเนอ้ื หาโดยใชต้ ัวกระตุ้นที่เหมาะสมเป็นสิ่งสาคัญสาหรับการเรียนการสอนเพื่อใหก้ ารเรยี นรูเ้ ปน็ ไปอย่างมีประสิทธภิ าพ ตอ้ งคานึงถงึ ส่ิงตอ่ ไปนี้ 1) ใชภ้ าพนง่ิ ประกอบการเสนอเนื้อหา โดยเฉพาะสว่ นเนื้อหาทีส่ าคญั 2) พยายามใช้ภาพเคล่อื นไหวในเนือ้ หาทย่ี าก และที่มกี ารเปลย่ี นแปลงตามลาดบั ใช้ แผนภูมิ แผนภาพ แผนสถติ ิ สัญลักษณห์ รือภาพเปรียบเทียบประกอบเนอื้ หา 3) ในเน้ือหาท่ยี ากและซบั ซ้อนใหเ้ น้นขอ้ ความเป็นสาคัญ ซงึ่ อาจเป็นการตีกรอบ ขดี เส้นใต้ การกระพรบิ การทาสีใหเ้ ดน่ ข้นั ตอนท่ี 5. ชีแ้ นวทางการเรียนรู้ (Guide Learning) การช้ีแนวทางการเรียนรู้ เปน็ การใชใ้ นชน้ั เรยี นตามปกติ ซงึ่ ผสู้ อนจะยกตัวอยา่ งหรอื ต้งัคาถามชแ้ี นะแบบกวา้ งๆ ใหแ้ คบลง เพ่ือใหผ้ เู้ รียนวเิ คราะห์เพือ่ ค้นหาคาตอบ ขนั้ ตอนที่ 6. กระตนุ้ การตอบสนอง (Elicit Responses) การกระตนุ้ ให้เกิดการตอบสนองจากผเู้ รยี น เม่ือผูเ้ รียนไดร้ ับการชีแ้ นวทางการเรยี นรู้แล้วต้องมีการกระตุน้ ให้เกิดการตอบสนองโดยกิจกรรมต่างๆ 1) พยายามใหผ้ เู้ รียนได้ตอบสนองด้วยวิธีใดวิธีหนึ่งตลอดการเรยี น 2) ควรให้ผู้เรยี นไดม้ ีโอกาสพิมพ์คาตอบหรือข้อความเพื่อเร้าความสนใจ แตก่ ็ไม่ควรจะยาวเกินไป 3) ถามคาถามเปน็ ชว่ ง ๆ ตามความเหมาะสมของเนื้อหา เพื่อเร้าความคดิ และจนิ ตนาการของผ้เู รียน ขัน้ ตอนท่ี 7. ให้ข้อมลู ยอ้ นกลับ (Provide Feedback) หลังจากทผ่ี ู้เรยี นไดร้ บั การทดสอบความเข้าใจของตนในเนื้อหารวมทัง้ การกระตุ้นการตอบสนองแล้ว จาเปน็ อย่างย่ิงทจ่ี ะต้องให้ขอ้ มูลย้อนกลับหรอื การใหผ้ ลกลับไปยงั ผู้เรียนเกยี่ วกับความถกู ต้อง การใหผ้ ลย้อนกลับถอื เปน็ การเสริมแรงอยา่ งหนง่ึ ขน้ั ตอนที่ 8. ทดสอบความรู้ (Access Performance) การทดสอบความรหู้ ลังเรียน เพือ่ เปน็ การประเมนิ ผลว่าผเู้ รยี นไดเ้ กดิ การเรียนรู้ไดต้ ามเปา้ หมายหรอื ไม่อยา่ งไร สิ่งท่ีต้องพิจารณาในการออกแบบทดสอบหลงั บทเรยี นมดี ังนี้ 1. ต้องแนใ่ จว่าส่งิ ทต่ี อ้ งการวดั น้ันตรงกับวัตถุประสงค์ 2. ข้อทดสอบ คาตอบและ Feedback อยู่ในเฟรมเดยี วกัน 3. หลีกเล่ยี งการให้พมิ พ์คาตอบทยี่ าวเกนิ ไป 4. ให้ผูเ้ รียนตอบครง้ั เดียวในแต่ละคาถาม 5. อธบิ ายให้ผ้เู รียนทราบวา่ ควรจะตอบดว้ ยวธิ ใี ด 6. ควรมีรูปภาพประกอบดว้ ย นอกจากข้อความ 102

ครแู ละเทคโนโลยีการเรยี นการสอนสูศ่ ตวรรษที่ 21 7. คานึงถงึ ความแม่นยาและความน่าเชือ่ ถือของแบบทดสอบด้วย ขน้ั ตอนที่ 9 การจาและนาไปใช้ (Promote Retention and Transfer) สิ่งสาคัญท่ีจะชว่ ยใหผ้ ู้เรยี นมีความคงทนในการจาข้อมูลความรู้ ตอ้ งทาให้ผเู้ รยี นตระหนักว่าขอ้ มูล ความรู้ใหมท่ ่ีไดเ้ รียนรไู้ ปนัน้ มคี วามสัมพนั ธก์ ับความรู้เดมิ หรอื ประสบการณเ์ ดิม โดยการจัดกจิ กรรมท่เี ปดิ โอกาสใหผ้ ู้เรียนไดป้ ระยุกตใ์ ช้ความรู้ เพอื่ การเช่อื มโยงข้อมลู ความรู้เดิมกับความร้ใู หม่รวมทัง้ การนาไปใช้กับสถานการณ์ สิ่งทีต่ อ้ งพิจารณา มีดงั น้ี 1. ทบทวนแนวคดิ ท่ีสาคัญและเน้อื หาที่เป็นการสรปุ 2. สรปุ ใหผ้ เู้ รียนได้ทราบวา่ ความร้ใู หม่มีความสัมพนั ธก์ ับความรเู้ ดมิ หรือประสบการณ์ที่ผ่านมาอย่างไร 3. เสนอแนะเนอ้ื หาที่เป็นความรู้ใหมซ่ ง่ึ จะนาไปใชป้ ระโยชน์ได้3. แนะนาโปรแกรม OBS Studio ตบก้่ งตานแนะนาโปรแกรมตา่ งๆ ท่ีใช้เชน่ - 108clip.com ดาวโหลด YouTube - Biteable.com (โปรแกรมทาวิดีโอ) - Shutterstock (คลงั ภาพมแี บบจา่ ยตงั ต)์3.1 แนะนาการเมนูโปรแกรม OBS Studio 3.1.1 File > show Recoding จะแสดง โฟลเดอรท์ โ่ี ปรแกรมได้สรา้ งวิดโี อใหเ้ รา หรอื วิดีโอทเ่ี ราสร้างเกบ็ ไวท้ ่ีใดในเครอ่ื ง Setting >> ควรตง้ั คา่ เบ้ืองต้นใหก้ ับระบบก่อน (ถ้าไมท่ าต้องตามมาแกไ้ ขเช่น บนั ทึก 1 ครั้งต้งั มาแก้ 1 ครัง้ ทาตวั นใ้ี หเ้ สร็จเลยตง้ั แต่แรกจะดกี วา่********ทดลองตงั้ คา่ ************ General > Language > เปน็ English ถ้าจะเลือก ไทยก็ได้ เลือกแล้วปิดโปรแกรมแลว้ เปิดข้นึ มาใหม่ จะมีเพียงบางคาสง่ั เทา่ น้นั ทเ่ี ป็นภาษาไทย แนะนาใหเ้ ลือกเป็น English ไปเลย Theme > เลือกธมี สาหรบั จอภาพ สว่ นมากจะเลือกเป็น Dark 103

ครแู ละเทคโนโลยกี ารเรยี นการสอนสู่ศตวรรษที่ 21 นอกนน้ั ก็ตามค่า Default ซอฟตแ์ วรต์ ัวน้ีจะดีตรงทีว่ า่ มนั จะตรวจสอบ H/W ของเครื่องกอ่ น ถา้ สเปคต่ากจ็ ะให้สามารถใชง้ านได/้ พอดี ถา้ สเปคสูงมันจะปรบั ให้เหมาะสม Output > Output Mode> เลือกเป็น Simple ดีท่ีสุด ถา้ Advanced ไฟลจ์ ะใหญ่ข้ึนหรือHD มากขึ้น ตั้งค่ามากขึน้ Streaming > Video Bitrate = 512 จะดกี ว่า หรือจะเปน็ default ก็ได้ค่ะ (เป็นความละเอียดของการบนั ทึก ถา้ ยิง่ ต้ัง bitrate เยอะจะทาใหไ้ ฟล์ใหญ่ คนท่ดี อู อนไลน์อาจกระตนุ้ หรือโหลดช้า) Audio Bitrate = คณุ ภาพของเสยี งจะใหม้ ันมีคุณภาพขนาดไหน ตั้งไว้ 96 จะดีกวา่หรือจะเป็น default ถา้ ต้ังค่าสูงก็จะทาให้ไฟล์ใหญ่เช่นกันอาจทาให้ไฟลไ์ ปแต่เสยี งไมไ่ ป มันจะซิงค์กับ Video Bitrate ด้วย ต้องกาหนดค่าไปพร้อมๆกัน Recording > Recording Path: จะให้บนั ทึกไฟลว์ ดิ ีโอไวท้ ี่ไหน ใหบ้ นั ทึกไว้ใน D: จะดีกว่า Recording Format: จะเอาไฟล์ไปใช้กบั อะไร >ถ้าเอาไฟล์วิดโี อ ข้นึ YouTube แนะนาเปน็ mp4 จะดที ี่สุด >ถ้าเป็นการพฒั นาเวบ็ ของโคด้ ดงิ่ แล้วมกี ารดึงไฟลว์ ิดีโอแนะนาใหเ้ ปน็ flv ได้ดที ่ีสุด (banner, animation วงิ่ ) >ถ้าเป็นเครอื่ ง Mac เปน็ mov >ถ้าเป็นPlatform มือถอื จะเปน็ m3u8 มากกวา่ (นกั ศึกษาดาวนโ์ หลดวดิ ีโอบนมอื ถือ) Audio > เคร่ืองคอมพิวเตอร์ PC Desktop Audio device = Disable เอาเสียงที่อยู่ในเคร่ือง มาแสดง Mic/Auxiliary audio device = เคร่อื งจะดีเทค เจอเลือกมาจากเครื่องที่จอท่ีเหลือปรบั เปน็ Disable ใหห้ มด เครอ่ื งคอมพิวเตอร์ Notebook ให้ Disable ใหห้ มด ทดสอบเพอื่ เช็คว่าเสียงใชง้ านไดห้ รอื ไม่ หลังจากเลือกแล้ว 104

ครูและเทคโนโลยกี ารเรยี นการสอนส่ศู ตวรรษที่ 21 Video > เลือกตามทเ่ี คร่ืองมีมาให้อยู่แล้ว ถา้ เลือกมากไฟลจ์ ะใหญ่มาก Hotkeys > สามารถต้ังเป็นคียล์ ดั ได้ Advanced > ไมต่ ้องปรับให้เป็นไปตามค่า Default กด Apply 3.1.2 Scene Collection New> สรา้ งซอสไฟล์ใหม่ โปรแกรมจะใหต้ ้งั ชอ่ื ไฟล์ใหม่ ดังภาพ Duplicate > คัดลอกซอสไฟลห์ รอื ทาซ้าไฟล์เดิม Rename > เปลี่ยนช่อื ซอสไฟล์ Remove > ลบซอสไฟล์ Import > นาซอสไฟลจ์ ากขา้ งนอกเข้ามาในโปรแกรม Export > นาซอสไฟลไ์ ปเก็บไวใ้ นเครอื่ ง ซง่ึ จะมนี ามสกุล. Json นอกน้ันกจ็ ะเปน็ ชือ่ ซอฟส์ไฟลท์ ่เี ราสร้างไว้ 105

ครูและเทคโนโลยีการเรียนการสอนสู่ศตวรรษที่ 213.2 แนะนาการใช้ Scenes Scenes เป็นเหมือนการสร้างแผ่นสไลด์ข้ึนมา ซึ่งเราสามารถแทรกวัตถุเข้าไปในแต่ละแผ่นสไลดไ์ ด้ เราสามารถสรา้ งซนี ไดห้ ลายซนี หรือหลายแผ่นงาน โดยการคลิกที่ เครอื่ งหมาย + เพ่มิ ซนี ตั้งชอ่ื ซนี ใหบ้ ง่ บอกถงึ งานท่กี าลังทา เคร่ืองหมาย – คือ remove ซนี เคร่อื งหมายชี้ขึน้ คือเลอ่ื นซีนขึน้ เครือ่ งหมายชลี้ ง คอื เลอ่ื นซีนลง3.3 แนะนาการใช้ Source Source คอื วตั ถุทเ่ี ราต้องการแทรกเข้ามาในซีนหรอื สไลด์นั่นเอง ประกอบด้วย โดยกดเคร่ืองหมาย + คาสั่งดงั ภาพต่อไปนี้ Audio Input Capture > การแทรกไมโครโฟน Audio Output Capture > การแทรกลาโพง BrowserSource > แทรกหน้า homepage ของเว็บไซตเ์ ข้าในในซีน ColorSource > เพิ่มกรอบสีเขา้ มาในซนี Display Capture > ตัวโปรแกรมจะ Capture หน้าจอภาพ (จับ หนา้ จอ) ท่ีเราเปิดใช้งานโปรแกรมนัน้ ๆ เราสามารถนามาใช้ประโยชน์ ตอนทเ่ี รา Recording Video ได้ เชน่ อาจจะเปิดสไลด์ PowerPoint หรือ เปิด YouTube ประกอบการสอนของเราก็ได้ (แต่อาจอาจไม่ 106

ครแู ละเทคโนโลยีการเรียนการสอนสู่ศตวรรษท่ี 21 ถูกใจผ้ใู ช้ซกั เทา่ ไหร่ เนื่องจากโปรแกรมมนั จะจับหนา้ จอของโปรแกรม Obs เขา้ ไปในวิดโี อ ดว้ ย) Game Capture > ตัวโปรแกรมจะนาโปรแกรม เชน่ VLC ที่เราเปิดมาเปิดในโปรแกรมOBS Image > แทรกภาพเขา้ มา Image Slide show > แทรกภาพหลายๆภาพเขา้ ในซีนนั้นๆ เป็นลักษณะสไลดโ์ ชว์ Media Source > เพ่มิ เสยี งบรรยาย (เราควรจะลดเสยี งเบาๆ ควรเพมิ่ เสียงไมโครโฟน)หรือเปน็ ไฟล์วิดโี อ เชน่ YouTube เข้ามาในซนี ก็ได้ Scene > เหมือนนาซนี ท่ีมีอย่มู าเพ่มิ หรือทาซา้ ในซีนใหม่ (โดยจะเอาทั้งไมโครโฟน หรอืแม้กระท่งั เสยี งเพลงบรรเลงท่ีแทรกก่อนหนา้ มาใสใ่ นซนี ใหม่ด้วย) Text > เพ่มิ ข้อความเข้าไปในซนี VLC Video source > สามารถนาไฟลว์ ิดโี อท่ีเล่นในโปรแกรม VLC เขา้ มาเลน่ ในซีนได้หลายๆ ซนี Video capture source > แทรกกล้องเขา้ มาในซนี ของเรา เราควรจะแทรกไมโครโฟนมาด้วยเพอ่ื ใชง้ านรว่ มกนั Window capture > เหมอื นวา่ จะนาหน้าตา่ งวินโดว์จากโปรแกรมอะไรเขา้ มาในซนี เรา3.3 แนะนาส่วนของ Mixer แสดงใหเ้ ราเห็นวาเราเพิ่มพวกไมโครโฟน Media , video อะไรบ้างที่กาลงั ใช้งานอยู่ ใช้งานได้หรือไม่3.4 แนะนาส่วนของ Scene Transitions Scene Transition > คือรปู แบบในการเปล่ียนซนี แต่ ละแบบ เหมือนสไลด์เวลาเราเลน่ เปล่ยี นสไลด์หนง่ึ ไป สไลดท์ ส่ี องเปน็ แบบไหน ซ่งึ เราสามารถเพิ่มได้โดยการ กดเคร่ืองหมายบวก และสามารถลบไดโ้ ดยกด เครือ่ งหมายลบ 107

ครแู ละเทคโนโลยกี ารเรยี นการสอนสูศ่ ตวรรษท่ี 213.5 แนะนาสว่ นของ Controls Start Streaming > คือเรม่ิ ทาการ Streaming ออนไลน์บนส่ือมเี ดยี เช่น YouTube, Facebook Start Recording > ปมุ่ เร่ิมบันทกึ วดิ ีโอ แลว้ จะ render ใหเ้ องอัตโนมตั ิ Studio Mode >ฝั่งซา้ ยจะเปน็ การเตรยี มซีนไว้ ฝงั่ ขวาคอื การ บันทึกวิดีโอ ถ้าเราทาการบันทึกวิดีโอของซีนน้ันๆเสร็จแลว้ ให้เรากดเลอื กซีนและกด Transition ไปเรื่อยๆ จนกวา่ จะหมดซนี และ stop recording4. การ Setting โปรแกรมก่กนใชงา านคลิกที่ไอคอนดงั ภาพเพื่อเปดิ โปรแกรมหนา้ จอโปรแกรม 108

ครูและเทคโนโลยกี ารเรยี นการสอนสศู่ ตวรรษท่ี 21 เมอื่ ตดิ ต้ังโปรแกรมแล้ว ให้เปิดโปรแกรม และไปที่ Settings ตง้ั คา่ ดังน้ีแถบ General > Language เลอื กเป็น English Theme เลอื กเปน็ Dark 109

ครแู ละเทคโนโลยีการเรียนการสอนส่ศู ตวรรษท่ี 21แถบ Stream เราจะมาต้งั ค่าในลาดับสดุ ทา้ ยเม่ือทาการทา Streaming Video ผา่ น YouTubeแถบ Output  Output Mode เลอื กเปน็ Sample  Streaming o Video Bitrate ตั้งค่าเป็น 512 o Audio Bitrate ตั้งค่าเป็น 92  Recording o Recording Path ตาแหนง่ ท่ีต้องการสร้างหรือเก็บวิดีโอไฟล์ (แนะนาใหเ้ ก็บไว้ใน Drive D) o Record Format เลือกเปน็ mp4  ส่วนของ Max Bitrate ของบิตเรทของการสง่ สตรมี แต่ตอ้ งไมเ่ กนิ 70% ของความเร็วขาอพั โหลดอินเทอร์เน็ต 110

ครูและเทคโนโลยกี ารเรียนการสอนส่ศู ตวรรษที่ 21แถบ Audioปรับใหเ้ ป็น Disable ดงั ภาพ และทเี่ หลอื ให้เปน็ ไปตามค่า Defualft ของเครื่องสว่ นของ Broadcast Setting ให้ใสค่ ่าดังนี้  FMS URL ใสใ่ นชอ่ ง URL  Stream ใส่ลงในชอ่ ง Stream key  ทาเครอ่ื งหมายถูกที่ Use authentication จากน้นั กรอก Username , Password ลงใน ช่อง  เมอ่ื ตง้ั ค่าเรียบรอ้ ยแล้ว กด Apply และปิดหนา้ ต่าง Settings 111

ครูและเทคโนโลยกี ารเรยี นการสอนสู่ศตวรรษท่ี 21  OBS สามารถสร้างไดห้ ลาย Scenes สาหรับการตดั สลับจอ (Switching)ใน 1 Scense สามารถใส่ Input ได้หลายแบบ สิง่ ท่ใี ช้บ่อยจะเป็นดังนี้  Monitor Capture สาหรับจบั ภาพหนา้ จอ  Images สาหรับใสร่ ูป, โลโก้  Images Slide Show สาหรบั ใสส่ ไลด์โชว์  Text สาหรบั ใส่ขอ้ ความ  Video Capture Device สาหรับดึงภาพจากกล้องเว็บแคม, แคปเจอรก์ าร์ด (Video Capture Card)  Game Capture สาหรบั จบั ภาพหน้าจอ จากเกม และโปรแกรมเลน่ VDO เช่น VLC , GOM Player 112

ครแู ละเทคโนโลยกี ารเรียนการสอนสูศ่ ตวรรษท่ี 215. การใชางาน Source แต่ละประตภท ตชน่ Monitor Capture, Images, Images Slide Show, Text, Video Capture Device ตป็นตนาตัวอยา่ งการเลือก Source ของแต่ละแบบ  Window Capture > เราสามารถต้งั ชอื่ Source และโปรแกรมจะทาการจบั หนา้ จอท่ีเรา เลอื กโปรแกรมดงั ภาพ เขา้ มาในซนี ของเรา  Image > เรา สามารถตงั้ ช่ือ Source ได้ และสามารถ Brows เอาภาพ เข้ามาในซีนไดด้ ังภาพ 113

ครแู ละเทคโนโลยกี ารเรยี นการสอนส่ศู ตวรรษที่ 21Image Slide Show > ต้ังช่อื Sourceและสามารถ Add Files ภาพเข้ามาในซีนไดห้ ลายๆ ภาพ 114

ครแู ละเทคโนโลยกี ารเรียนการสอนสูศ่ ตวรรษที่ 21Text > ตัง้ ชอื่ Source และสามารถพิมพต์ วั อักษร เข้าไปในซนี ได้ เราสามารถปรบั รปู แบบตัวอกั ษร ขนาดตวั อักษร สีตวั อักษร และรูปแบบตัวอักษร  Video Capture Device > ตัง้ ช่ือ Sourceเลือกชนดิ กล้องของเราทม่ี กี ารเชอื่ มตอ่ ไวแ้ ล้ว สาหรับ Notebook โปรแกรมจะดีเทคเจอเองใหเ้ ลือกตามคา่ Defualft 115

ครูและเทคโนโลยีการเรียนการสอนสศู่ ตวรรษที่ 21 Game Capture > ต้งั ชื่อ Source Display Capture > ต้งั ช่อื Source หลังจากนนั้ เมอื่ เรากดปมุ่ Start Recording โปรแกรม จะทาการจบั หนา้ จอทเ่ี รากาลังใชง้ าน ทัง้ นี้เราสามารถใชโ้ ปรแกรมอืน่ ๆ เชน่ PowerPoint, YouTube ได้ 116

ครูและเทคโนโลยีการเรียนการสอนส่ศู ตวรรษท่ี 21 Media Source > ตง้ั ชื่อ Source ใหม่ จากนนั้ เลอื กแทรกมัลติมีเดยี เข้ามาในซีน เชน่ เสียงเพลง วิดโี อ หรอื ว่าตอ้ งการเอา Source จากซนี อนื่ มา ใหเ้ ลอื ก Add Existing และ เลอื กช่อื source Audio Input Capture > ต้งั ชอ่ื Source เป็นการแทรกไมโครโฟนเข้ามาในซีน หรอื สามารถเรยี กใช้Sourceที่มอี ยู่ในซีนอ่นื 117

ครแู ละเทคโนโลยกี ารเรียนการสอนสศู่ ตวรรษท่ี 21  ตัวอย่างการเปิดวดิ โิ อในโปรแกรม VLC แล้วนาภาพของวิดิโอนมาสตรมี ม่ิง  OBS สามารถกาหนดตาแหนง่ ของ Source ได้ เช่น ต้องการให้ตัวหนังสือ และ Logo อยู่มุม ขวาบนสุดและ ให้สไลด์อยู่ทางซ้ายมือ กล้องเว็บแคมอยู่ทางขวา โดยการคลิกขวา ที่ Source น้ันๆ แล้วเลือกตาแหนง่ ดังภาพ  เมอ่ื การจัดเรียง Scenes และ Source เรยี บรอ้ ยแล้ว กด Stop Preview และกด StartStreaming เพอ่ื เร่มิ ถา่ ยทอดสด Flash Streaming 118

ครูและเทคโนโลยกี ารเรียนการสอนสศู่ ตวรรษที่ 216. แนะนาการใชางาน VDO Streaming ตบ้่กงตานใช้โปรแกรมสร้าง Live Streaming ในข้นั ตอนนจี้ ะเปน็ การใชโ้ ปรแกรม OBS Studio เตรียมหน้าจอสาหรับการทา LiveStreaming โดยในบทความนจี้ ะแสดงวิธกี ารสตรีมหนา้ จอ แทรกรูปโลโก้ และแทรกหนา้ จอจาก WebCam  เปดิ โปรแกรม OBS Studio แลว้ กดป่มุ + ท่ีกรอบ “Source” เพ่ือเพิ่มสงิ่ ที่เราต้องการจะแสดง ในหนา้ จอการ Live Stream (พืน้ ทส่ี ีดาๆ)  เลอื กเพมิ่ Display Capture เพ่อื เพิม่ หนา้ จอของเราลงไปในหน้าจอของ Live Streaming  เม่ือกด Display Capture แลว้ จะมหี น้าตา่ งข้ึนมาใหต้ ง้ั ชื่อของ source อันนี้ เสร็จแลว้ กดปุม่ OK 119

ครูและเทคโนโลยกี ารเรียนการสอนสู่ศตวรรษที่ 21 หนา้ ต่างถัดมาคอื การระบุเลือกหนา้ จอ หรอื จะเอาเฉพาะหน้าตา่ งโปรแกรมอะไรท่ีเราต้องการ live เม่ือระบุหนา้ จอที่จะ live เสรจ็ แลว้ ให้กดปุ่ม OK ก็จะเหน็ วา่ หนา้ จอทเ่ี ราเลอื กเข้ามาอยู่ใน หน้าจอของ Live Streaming แล้ว 120

ครูและเทคโนโลยีการเรยี นการสอนสศู่ ตวรรษที่ 21 ถดั มาจะเปน็ การเพม่ิ ภาพโลโก้คาว่า “Live” ให้อยู่ที่มมุ บนขวา เรม่ิ กดทป่ี ่มุ + ของ Sources อกี ครงั้ แลว้ เลือกท่ี “Image” ต้ังชื่อว่า “Live Logo” เสรจ็ แลว้ กดปุ่ม OK เลอื กรูปท่ตี ้องการ โดยการกดปมุ่ Browse เสรจ็ แลว้ กดปมุ่ OK 121

ครูและเทคโนโลยีการเรียนการสอนสศู่ ตวรรษที่ 21 จะเห็นวา่ มโี ลโกเ้ พิ่มมาในหนา้ จอ Live Streaming แล้ว ซง่ึ สามารถเลือกปรบั ขนาด และปรับ ตาแหนง่ ได้ตามต้องการ สดุ ทา้ ยจะเปน็ การเพิม่ หน้าตา่ ง Webcam เข้าไปในหน้าจอ Live Streaming ใหก้ ดปมุ่ + ท่ี Sources อีกคร้ัง คราวนี้ใหเ้ ลอื กที่ “Video Capture Device” 122

ครูและเทคโนโลยีการเรยี นการสอนส่ศู ตวรรษที่ 21 ตั้งชอ่ื ว่า “Webcam” เสร็จแลว้ กดปมุ่ OK หน้าต่างถัดมาใหเ้ ลอื ก Webcam ที่ Device และกาหนดขนาดทต่ี ้องการ 123

ครแู ละเทคโนโลยกี ารเรยี นการสอนสูศ่ ตวรรษที่ 21 เสรจ็ แลว้ กดปุ่ม OK ก็จะมีหนา้ จอ Webcam แสดงอยู่ในหน้าจอ Live Streaming แล้ว ซ่ึง สามารถปรบั ขนาด และตาแหน่งตามท่ตี อ้ งการได้ ก็จะเสรจ็ ขน้ั ตอนการเตรยี มหนา้ จอสาหรบั การ Live Streaming แลว้ แตย่ งั ไมส่ ามารถ Live Streaming เพราะเรายังไม่ไดเ้ ชอ่ื มต่อการสตรมี เขา้ กบั Facebook หรอื YouTube 124

ครแู ละเทคโนโลยกี ารเรยี นการสอนสศู่ ตวรรษที่ 21หมายเหตุ การเพิม่ source ตัวทีอ่ ยู่ลา่ ดบั บนสดุ มันจะไปซอ้ นทับตวั ทีอ่ ยู่ต่ากวา่ ตวั มันเปน็ ชั้นๆ ดังน้นัต้องเพิ่มโลโก้ และ Webcam ไว้บน Display Capture และสามารถแกไ้ ขล่าดับไดท้ ีหลงั โดยการกดปุ่มลูกศรขึ้น-ลงLive Streaming ผ่าน YouTube  ในการ Live ผา่ น YouTube นนั้ จะต้องทาใน channel ซึ่งเมนู Live Streaming จะอยใู่ นสว่ น ของ Video Manager  เมอ่ื เข้ามาในหนา้ จอ Live Streaming แล้ว ใหเ้ ลอ่ื นหนา้ จอลงมาดา้ นลา่ งจนเจอ “ENCODER SETUP” จะมี Stream key อยู่ โดยใหก้ ดปมุ่ Reveal เพอื่ ดูคีย์ของเรา  ซง่ึ คียน์ ีจ้ ะเป็นคีย์ประจาของ channel ของเรา จะต้องเก็บไว้เป็นความลบั 125

ครแู ละเทคโนโลยีการเรียนการสอนสู่ศตวรรษท่ี 21 เมือ่ ไดค้ ยี ม์ าแล้ว ใหเ้ อามาใส่ในโปรแกรม OBS Studio โดยเลือกที่ Settings > Stream โดยให้ เลอื ก Service เป็น “YouTube / YouTube Gaming” และใส่คยี ท์ ่ี Stream Key เสรจ็ แลว้ กดปุ่ม OK ทาการเช่อื มตอ่ ไปยัง YouTube Live Streaming โดยกดปุม่ “Start Streaming”รอสักครู่ เม่อื เช่อื มตอ่ เสรจ็ แลว้ ในหนา้ จอของ YouTube จะขนึ้ คาวา่ Live พร้อมจดุ สเี ขยี ว 126

ครแู ละเทคโนโลยีการเรยี นการสอนสศู่ ตวรรษท่ี 21 เลอื่ นลงมาดา้ นล่าง จะเจอลงิ คส์ าหรบั แชรก์ าร Live Streaming นี้ เมือ่ ผู้อ่ืนเข้าผา่ นลงิ คจ์ ะเปน็ แบบน้ี สุดทา้ ยเมื่อต้องการหยุดการ Live ให้กลบั มากดปุ่ม “Stop Streaming” ที่โปรแกรม OBS Studio 127

ครูและเทคโนโลยกี ารเรียนการสอนสศู่ ตวรรษท่ี 21Live Streaming ผ่าน Facebook  เรม่ิ จากเข้าไปท่ี https://www.facebook.com/live/create เพือ่ ขอ Stream Key โดยใหก้ ดท่ี ปุม่ Create Live Stream แลว้ ทาตามขนั้ ตอนถัดไป  ถดั มาจะเปน็ การเลอื กวา่ เราตอ้ งการท่ี Live ไปท่ไี หน จะเปน็ หน้าโปรไฟล์ของเรา หรอื Page หรือ Group หรือ Event ก็ได้ ในตวั อยา่ งจะเลือกไปที่ Group 128

ครูและเทคโนโลยีการเรียนการสอนสู่ศตวรรษท่ี 21 ถ้าเลือกเปน็ Group ก็ตอ้ งระบชุ ่อื กลมุ่ ที่จะ Live เสร็จแลว้ กดปมุ่ Next หน้าตา่ งถดั มาก็จะมีให้ใสข่ อ้ ความที่ต้องการโพส ตง้ั ชอื่ วีดโิ อได้ และท่ีสาคญั จะมี Stream Key ให้เราเอาไปใส่ในโปรแกรม OBS Studio เพอ่ื เชื่อมตอ่ มายงั Facebook สงั เกตวา่ ตอนนจ้ี ะขึ้นคา วา่ OFFLINE อยู่เน่ืองจากยังไมไ่ ดม้ กี ารเชอื่ มต่อ 129

ครูและเทคโนโลยกี ารเรยี นการสอนสูศ่ ตวรรษท่ี 21 เมอ่ื ได้ Stream key มาแลว้ ใหเ้ อามาใสใ่ น OBS Studio โดยเลือกที่ Settings > Stream แล้ว เลอื ก Service เป็น Facebook Live เสรจ็ แลว้ กดปุม่ OK จากนั้นกดปมุ่ Start Streaming เสรจ็ แลว้ รอการเช่ือมตอ่ สกั ครู่ 130

ครแู ละเทคโนโลยกี ารเรียนการสอนสู่ศตวรรษท่ี 21 เมอ่ื เช่อื มตอ่ สาเรจ็ แลว้ จะมหี น้าจอ จะเปลย่ี นจาก Offline เปน็ หนา้ จอ Preview แสดงขนึ้ มา (สังเกตใน Live จะดีเลยก์ บั หน้าจอเราประมาณ 10 วนิ าที) เมอ่ื ทุกอยา่ งพร้อมแลว้ ใหก้ ดปมุ่ Go Live เมือ่ ต้องการจบการ Live ให้กดป่มุ End Live Video รอสกั คร่จู ะมลี งิ คใ์ ห้กดดาวนโ์ หลดไฟล์ วดี โิ อที่เรา Live จบไป 131

ครแู ละเทคโนโลยกี ารเรยี นการสอนส่ศู ตวรรษท่ี 21 132

ครแู ละเทคโนโลยีการเรียนการสอนสู่ศตวรรษท่ี 21 ใบงาน การสรา้ งส่อื การเรียนการสอนดว้ ย OBS Studio ------------------------------------------------------------------คาช้ีแจง 1. ใหผ้ ู้รับการฝึกอบรม ศึกษาใบความรู้ เร่อื ง การสรา้ งการสรา้ งสอื่ การเรยี นการสอนด้วย OBS Studio 2. ให้ผู้เข้ารับการอบรมการสรา้ งสอื่ การเรียนการสอนด้วย OBS Studio 3. โดยเลอื กหวั ข้อเร่ืองจากรายวชิ าทสี่ อนใหส้ อดคล้องกบั มาตรฐานการเรยี นรู้ ตัวชว้ี ดั ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พื้นฐาน พุทธศักราช 2551 4. ให้จดั ทาให้ผู้ส่ือการสอน 1 เร่อื งตามท่ผี ู้อบรมไดเ้ ตรยี มเน้ือหาสาระไว้แล้ว 5. แบง่ ปันไฟลข์ ้อมูลเปน็ สาธารณะผ่านทาง Social Networkเกณฑก์ ารใหค้ ะแนน (คะแนนเตม็ 10 คะแนน)ประตดน็ การประตมนิ ระดบั คะแนน ดย (10) พกใชา (8) ปรบั ปรงุ (6)การสร้างเอกสารและ สามารถสรา้ งเอกสาร สร้างเอกสาร และใช้ สรา้ งเอกสารและ ใช้ใช้ชุดรูปแบบ และใช้ชุด รูปแบบที่ ชุดรูปแบบได้ มีความ ชุดรปู แบบได้บางส่วน เหมาะสม สวยงาม สวยงามกับเน้ือหาได้มี สอดคลอ้ งกบั เน้ือหาได้ ขอ้ ความ ถูกต้อง ครบถว้ นตาม ใบงานการแทรกวตั ถุ รูป สามารถแทรกวัตถุ รปู สามารถแทรกวตั ถุ รูป สามารถแทรกรูปรา่ ง ข้อความศลิ ป์ รปู รา่ ง ข้อความศิลป์ รูปร่าง ขอ้ ความศลิ ป ข้อความวัตถุ รูป 1-2 จัดรูปแบบ ตกแต่ง อยา่ ง สไลด์สวยงาม เหมาะสมกบั สือ่การเผยแพรเ่ อกสาร สามารถ แบ่งปนั เพื่อ สามารถ แบ่งปันเพอ่ื ไมส่ ามารถ แบ่งปนัและการควบคุม ใชร้ ว่ มกนั ได้มากกวา่ 1 ใชร้ ่วมกันได้ 1 เพอ่ื ใช้รว่ มกนั ได้ ช่องทาง ช่องทาง 133