หน่วยที่ 5 การบัญชีเกษตรกร

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 5 การบญั ชเี กษตรกร สาระการเรยี นรู้ สมรรถนะประจา หนว่ ย 1. ความหมายของเกษตรกร 2. ประเภทเกษตรกรและการจดั ต้ังกลุ่ม 1. บนั ทกึ บญั ชี เกีย่ วกบั เกษตรกร เกษตรกร 3. วัตถุประสงค์การทาบัญชขี อง เกษตรกร 4. ประโยชนก์ ารทาบัญชขี องเกษตรกร 5. สมดุ บญั ชี ระบบบัญชแี ละประเภท บัญชขี องเกษตรกร 6. หลักการบันทกึ บญั ชี รายการ ปรบั ปรงุ บญั ชแี ละการปิดบญั ชีของ เกษตรกร 7. การจดั ทางบการเงนิ ของเกษตรกร 8. วงจรบญั ชีสาหรบั เกษตรกร การบญั ชี เกษตรกร จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ 1. บอกความหมายของเกษตรกรได้ 2. บอกประเภทเกษตรกรและการจัดตัง้ กลุม่ เกษตรกรได้ 3. บอกวตั ถปุ ระสงคก์ ารทาบญั ชขี องเกษตรกร ได้ 4. บอกประโยชนก์ ารทาบญั ชขี องเกษตรกรได้ 5. บอกสมุดบัญชี ระบบบญั ชีและประเภทบญั ชี

การบญั ชเี กษตรกร 1. ความหมายของเกษตรกร เกษตรกร (Farmer) หมายถงึ ผู้ประกอบอาชพี ดา้ นการเพาะปลกู พืชต่าง ๆ รวมท้ังการเล้ียงสัตว์ การประมง และการทาป่าไม้ เชน่ การ ทาสวนผกั ผลไม้ พืชไร่ การทานา รวมถึงการเพาะเล้ียงสัตวช์ นดิ ตา่ ง ๆ เพ่ือนาออกจาหน่ายเปน็ อาหารหรือตอ้ งการผลผลติ จากสตั วห์ รอื เล้ียงไว้ เพื่อใชง้ านเมือ่ ตอ้ งการทราบผลการดาเนนิ งาน ในงวดบญั ชหี นึ่ง ๆ จงึ ตอ้ งจดั ทาบญั ชเี พอ่ื บันทึกรายได้และคา่ ใช้จ่ายทีเ่ กดิ ขนึ้ ผปู้ ระกอบ อาชีพทางด้านเกษตรกรรม ไดแ้ ก่ การเพาะปลกู พืชไร่ เชน่ ข้าวโพด ขา้ ว ออ้ ย สับปะรด พืชผกั ผลไม้ต่าง ๆ เช่น คะนา้ ผักกาดขาว กวางตงุ้ ผกั บงุ้ จีน องนุ่ เงาะ มังคดุ ทุเรียน ขนนุ ลิ้นจ่ี สม้ พันธ์ไม้ พนั ธุ์ พืชต่าง ๆ เช่น กลว้ ยไม้ กุหลาบ การเลยี้ งสัตวบ์ กและสตั วเ์ พอื่ การ จาหนา่ ย เชน่ สนุ ขั สกุ ร แกะ โค เปด็ ไก่ กุ้ง และเลย้ี งไวใ้ ชง้ าน เช่น ม้า กระบือ ชา้ ง เกษตรกร เปน็ อาชีพทท่ี างานเกย่ี วกบั การเกษตร เชน่ การ เพาะปลูกพืชในสวนและไรน่ า การเลยี้ งสตั ว์ บนบก ในนา้ และในทะเล เพอ่ื ผลติ อาหาร เส้นใยธรรมชาติ และเชอ้ื เพลงิ ตา่ ง ๆ อันเกิดมาจากการ เกษตรกรรม ในปจั จบุ นั พบว่าแรงงานร้อยละ 42 ของโลกประกอบ อาชีพเกษตรกร เกษตรกรท่มี ฐี านะมกั มีทดี่ นิ ทากินเปน็ ของตัวเอง แต่ สาหรับเกษตรกรทม่ี ีฐานะปานกลางและคอ่ นขา้ งต่าถึงยากจนมักเช่า ที่ดินทากนิ มากกวา่ สาหรบั ในประเทศไทยพบว่าฐานะของเกษตรกรมี

รายได้ลดลงและมหี นีส้ ินเพม่ิ ขึน้ ทุกปี นอกจากน้ีแนวโนม้ ประชากร ใน ต่างจงั หวดั ร่นุ ใหม่ยังละท้งิ อาชพี เกษตรกรและหนั ไปประกอบอาชีพอื่น มากข้นึ อกี ด้วย เกษตรกรรม (Agriculture) เปน็ การเพาะปลกู พืช เหด็ รา เลยี้ งสตั ว์ และรูปแบบของชวี ิตแบบอนื่ ๆ เพ่อื เปน็ อาหาร เส้นใย เช้ือเพลิงชวี ภาพ ยารักษาโรคและผลิตภัณฑ์อนื่ เพ่อื ความยง่ั ยนื และเพม่ิ สมรรถนะชวี ิต มนุษย์ เกษตรกรรมเปน็ พฒั นาการที่สาคัญในความเจรญิ ของอารยธรรม มนุษย์ทไี่ ม่ย้ายทอ่ี ยู่ซึ่งการเพาะปลกู หรือเลี้ยงสัตวใ์ นสปีชสี ท์ ี่ถูกทาให้ เชื่องไดผ้ ลิตอาหารส่วนเกิน ซงึ่ ช่วยหล่อเล้ยี งพฒั นาการของอารยธรรม เกษตรกรรมแบ่งไดเ้ ป็น 4 ประเภท คอื 1. กสกิ รรม หมายถึง การเพาะปลกู พืช เชน่ การทานา การ ทาสวนผลไม้ การทาไร่ การปลกู พืช ไมใ่ ชด้ ิน 2. ปศุสัตว์ หมายถึง การประกอบอาชพี เลีย้ งสัตวบ์ นบก เชน่ การทาฟารม์ ปศสุ ตั ว์ การทาฟารม์ โคนม การทาฟารม์ หมู การทาฟาร์มสตั วป์ ีก การทาฟาร์มแกะ 3. การประมง หมายถงึ การประกอบอาชีพการเกษตรทางน้า เชน่ การเล้ยี งสัตวห์ รอื พชื นา้ การจบั สตั วน์ ้า 4. การป่าไม้ หมายถงึ การประกอบอาชพี เกย่ี วกบั ป่า เช่น การปลูกป่าไมเ้ ศรษฐกจิ การนาผลผลติ จากปา่ มาแปรรปู ใหเ้ กดิ ประโยชน์ 2. ประเภทเกษตรกรและการจดั ตงั้ เกษตรกร 2.1 ประเภทเกษตรกร เกษตรกรรมตามพระราชกฤษฎกี าว่าด้วย กล่มุ เกษตรกร พ.ศ. 2547 หมายความว่า การทานา ทาไร่ ทาสวน ประมง เลย้ี งสัตว์ และเกษตรกรรมประเภทอ่ืน ตามทีร่ ฐั มนตรี ประกาศ กาหนดในราชกจิ จานเุ บกษา สามารถแบ่งเกษตรกรตามอาชพี ได้เป็น 4 ประเภท คือ

1. อาชีพไรน่ าสวนผสม 2. อาชพี เลย้ี งสตั ว์ 3. อาชีพเพาะเล้ยี งสัตว์น้าจืด 4. อาชีพปลกู สวนปา่ 2.2 การจดั ตงั้ กลมุ่ เกษตรกร กลมุ่ เกษตรกรตามพระราชกฤษฎกี า วา่ ด้วยกลุ่มเกษตรกร พ.ศ. 2547 หมายความวา่ บุคคล ผปู้ ระกอบอาชพี เกษตรกรรมเป็นหลักจานวนไมน่ อ้ ยกว่าสามสิบคน และมวี ัตถปุ ระสงค์ เพอ่ื ชว่ ยเหลอื ซงึ่ กนั และกนั ในการประกอบอาชีพเกษตรกรรม อาจ ร่วมกนั จดั ต้งั เป็นกลมุ่ เกษตรกรและจดทะเบียนจัดตงั้ ตามพระราช กฤษฎีกานุเบกษา เกษตรกรจานวนไม่น้อยกวา่ สามสิบคน ผู้ประสงค์จะจดั ตั้งกลุ่ม เกษตรกร ใหป้ ระสานขอคาแนะนา จากเจา้ หนา้ ท่ีสง่ เสริมสหกรณ์ สานักงานสหกรณจ์ งั หวัดแห่งทอ้ งที่ ซง่ึ มีขัน้ ตอนการดาเนนิ การจดั ต้งั กล่มุ เกษตรกร จานวน 5 ขัน้ ตอน ดังน้ี ขน้ั ตอนที่ 1 การรวบรวมเกษตรกร เกษตรกรท่จี ะรวมกันจัดต้ัง กล่มุ เกษตรกรต้อง 1. เป็นบคุ คลธรรมดาบรรลุนิตภิ าวะ และมสี ญั ชาตไิ ทย 2. เปน็ บคุ คลผู้ประกอบอาชพี เกษตรกรรมเปน็ หลกั 3. ไมเ่ ปน็ บุคคลล้มละลาย 4. มจี านวนไม่นอ้ ยกว่า 30 คน ประกอบอาชพี เกษตรกรรม ประเภทเดียวกันและมีภูมิลาเนาในท้องทเ่ี ดยี วกัน 5. มีวัตถปุ ระสงคเ์ พื่อชว่ ยเหลือซง่ึ กันและกนั ในการประกอบ อาชีพเกษตรกรรม 6. ไมเ่ ปน็ สมาชกิ ของกลมุ่ เกษตรกรอืน่ หรอื สมาชกิ สหกรณ์ ทม่ี วี ตั ถุประสงคใ์ นการให้ก้ยู มื เงินในขณะเดยี วกนั และในครอบครวั หนง่ึ ให้เปน็ สมาชกิ ได้หนงึ่ คน

7. สมคั รใจรวมกนั ลงทุนดว้ ยการถอื หนุ้ อย่างน้อยคนละหนงึ่ หุน้ แตไ่ ม่เกนิ หน่ึงในหา้ ของจานวนหุน้ ท้งั หมด 8. ยนิ ยอมปฏบิ ตั ติ ามกฎหมายท่ีเกยี่ วขอ้ งกบั กล่มุ เกษตรกร และขอ้ บงั คบั ทรี่ ว่ มกันกาหนดขึน้ โดยเครง่ ครัด โดยจัดทาบญั ชรี ายชอ่ื เกษตรกรผู้ซึ่งประสงคจ์ ะจัดต้ังกลมุ่ เกษตรกร ขน้ั ตอนท่ี 2 การเตรียมการจัดตั้งกลุ่มเกษตรกร เมือ่ รวบรวม เกษตรกรตามขั้นตอนที่ 1 แลว้ ใหด้ าเนินการ 1. จดั ประชุมเกษตรกรผซู้ ง่ึ ประสงคจ์ ะจดั ตั้งกลมุ่ เกษตรกร เพอ่ื - เลือกบคุ คลจากที่ประชมุ จานวนไม่น้อยกวา่ 7 คน เป็นคณะผ้กู ่อการ - กาหนดชอื่ กลุ่มเกษตรกรตามประเภทเกษตรกรรม 2. คณะผู้กอ่ การ ต้องดาเนนิ การ - กาหนดวตั ถุประสงคข์ องกลมุ่ เกษตรกรตามประเภท เกษตรกรรมให้สอดคล้องกับ ความตอ้ งการของสมาชิก - จดั ทาบญั ชรี ายชอ่ื เกษตรกรผซู้ ึ่งจะเป็นสมาชิกกล่มุ เกษตรกร - จัดทารา่ งข้อบงั คับของกลมุ่ เกษตรกร 3. คณะผกู้ ่อการจัดประชมุ ผู้ซึ่งจะเปน็ สมาชกิ กลุ่มเกษตรกร โดย - นดั ประชมุ ผซู้ งึ่ จะเปน็ สมาชิกกลมุ่ เกษตรกร - จดั ทาระเบียบวาระการประชุม - จัดเตรียมบัญชีลงช่อื ผเู้ ข้าประชมุ

- จดั เตรยี มสมุดบนั ทกึ รายงานการประชมุ 4. จัดประชุมผูซ้ งึ่ จะเป็นสมาชิกกลมุ่ เกษตรกร - เพ่ือรับทราบชอ่ื กลมุ่ เกษตรกร การกาหนด วัตถุประสงค์ของกลุ่มเกษตรกร และพิจารณารา่ งข้อบังคบั ของกลุ่ม เกษตรกร เพือ่ กาหนดใหเ้ ป็นข้อบงั คบั ของ กลุม่ เกษตรกร - ในการจัดประชุมทุกคร้ังต้องแจ้งเจา้ หน้าทส่ี ่งเสริม สหกรณ์ สานกั งานสหกรณจ์ งั หวดั แห่งท้องทกี่ รณภี มู ภิ าค หรือเจ้าหน้าที่ ส่งเสริมสหกรณ์ สานกั งานส่งเสรมิ สหกรณ์ พน้ื ที่ 1 หรือพน้ื ที่ 2 กรณี กรงุ เทพมหานคร เขา้ ร่วมประชุมด้วย ขนั้ ตอนท่ี 3 การขอจดทะเบยี นจดั ตง้ั กลุม่ เกษตรกร 1. คณะผกู้ อ่ การยื่นคาขอจดทะเบยี นจัดตัง้ กลุ่มเกษตรกรต่อ นายทะเบยี นกลมุ่ เกษตรกรประจาจังหวดั แหง่ ทอ้ งทท่ี ีจ่ ะจดั ตงั้ กลุ่ม เกษตรกร ผ่านสานกั งานสหกรณ์จงั หวัดแห่งทอ้ งท่ี กรณีภูมภิ าค หรอื สานกั งานส่งเสรมิ สหกรณ์ พนื้ ท่ี 1 หรือพื้นที่ 2 กรณกี รุงเทพมหานคร เพอื่ ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง 2. เอกสารการขอจดทะเบียนกลมุ่ เกษตรกร ประกอบด้วย - คาขอจดทะเบียนจัดตงั้ กล่มุ เกษตรกร จานวน 1 ฉบบั - ร่างขอ้ บังคบั ของกลุ่มเกษตรกร จานวน 4 ฉบบั - บญั ชรี ายช่อื เกษตรกรผ้ซู ง่ึ จะเป็นสมาชกิ กลมุ่ เกษตรกร จานวน 2 ชดุ - สาเนารายงานการประชุมเกษตรกรผู้ซง่ึ จะจดั ต้งั กลมุ่ เกษตรกร จานวน 2 ชุด - สาเนารายงานการประชมุ ผซู้ ่งึ จะเปน็ สมาชกิ กลุ่ม เกษตรกร จานวน 2 ชดุ

ขน้ั ตอนที่ 4 การจดทะเบยี นจดั ตงั้ กลุม่ เกษตรกร สานกั งานสหกรณจ์ งั หวดั แหง่ ท้องที่ กรณีภมู ภิ าค หรือ สานกั งานสง่ เสรมิ สหกรณ์ พ้ืนท่ี 1 หรือพ้ืนท่ี 2 กรณีกรุงเทพมหานคร จดั ส่งเอกสารการขอจดทะเบยี นกลุ่มเกษตรกรตามข้นั ตอนท่ี 3 ใหน้ าย ทะเบยี นกลมุ่ เกษตรกรประจาจังหวดั แหง่ ท้องทท่ี จี่ ะจดั ตง้ั กลุ่มเกษตรกร เพอ่ื พิจารณารบั จดทะเบยี นจดั ตั้ง กลมุ่ เกษตรกร นายทะเบียนกลมุ่ เกษตรกรประจาจังหวดั แหง่ ทอ้ งทพี่ ิจารณารับจดทะเบยี นจัดตงั้ กลุม่ เกษตรกร เป็น 3 กรณี ดงั น้ี กรณีที่ 1 คาขอจดทะเบยี นจดั ตัง้ กลุ่มเกษตรกรมเี อกสาร ครบถ้วนและถกู ตอ้ ง นายทะเบียนกลมุ่ เกษตรกรประจาจงั หวดั แหง่ ท้องท่ี รับจดทะเบียน โดย - ออกใบทะเบยี นจดั ตั้งกลุ่มเกษตรกร - จดทะเบยี นขอ้ บงั คบั กล่มุ เกษตรกร - แจ้งการรับจดทะเบยี นใหก้ ลมุ่ เกษตรกร - แจ้งสานักงานสหกรณจ์ ังหวดั แหง่ ท้องที่ - แจ้งสานักงานตรวจบัญชสี หกรณ์แหง่ ทอ้ งที่ - แจง้ สานกั จัดตั้งและส่งเสริมสหกรณ์ กรณีที่ 2 คาขอจดทะเบยี นจดั ตง้ั กลมุ่ เกษตรกร หรือข้อบงั คบั ของกล่มุ เกษตรกรมรี ายการ ไม่ถูกตอ้ งครบถว้ น นายทะเบียนกลมุ่ เกษตรกรประจาจงั หวดั แหง่ ทอ้ งท่ี ส่งั ให้ผกู้ ่อการแกไ้ ขหรือดาเนนิ การ ใหถ้ ูกตอ้ งหรอื สง่ เอกสารให้ครบถว้ น กรณที ่ี 3 นายทะเบยี นกล่มุ เกษตรกรประจาจังหวดั แหง่ ท้องท่ี ไมร่ บั จดทะเบยี น ใหแ้ จง้ เปน็ หนังสือพร้อมแสดงเหตุผลให้ผกู้ ่อการทราบ โดยไมช่ กั ชา้ ผู้ก่อการมสี ทิ ธิอุทธรณ์ตอ่ รฐั มนตรี โดยทาเปน็ หนงั สือยนื่ ต่อ นายทะเบยี นกล่มุ เกษตรกรประจาจังหวัดภายใน 30 วนั นบั แตว่ ันท่ี ไดร้ บั แจ้งการไม่รบั จดทะเบียน รัฐมนตรีวินจิ ฉยั อุทธรณแ์ ละแจ้งเปน็

หนังสือใหผ้ กู้ ่อการทราบภายใน 60 วนั นบั แตว่ นั รบั อทุ ธรณ์ คาวนิ จิ ฉัย ของรฐั มนตรีใหเ้ ป็นท่สี ดุ ขน้ั ตอนท่ี 5 การดาเนินการหลงั จากไดร้ บั จดทะเบยี นจดั ต้ังกลมุ่ เกษตรกร 1. กล่มุ เกษตรกรทไ่ี ด้รบั จดทะเบยี นแลว้ มสี ภาพเป็นนิติ บคุ คล 2. บคุ คลตามบญั ชีเกษตรกรผูซ้ ง่ึ จะเปน็ สมาชิกกลุ่ม เกษตรกร มีสถานภาพเปน็ สมาชกิ ตั้งแต่วันที่นายทะเบยี นกลุ่มเกษตรกร ประจาจงั หวดั แหง่ ท้องทีร่ ับจดทะเบยี น และไดช้ าระค่าห้นุ คา่ ธรรมเนียม แรกเข้า ตามจานวนท่กี าหนดครบถว้ นและลงลายมือชื่อในทะเบียน สมาชกิ โดยคณะผกู้ ่อการต้องจัดทา (1) ใบสมคั รเข้าเปน็ สมาชกิ (2) ทะเบยี นสมาชกิ (3) ทะเบยี นหุน้ (4) ออกใบเสร็จรับเงินคา่ หนุ้ และคา่ ธรรมเนียมแรกเข้า 3. คณะผู้ก่อการ มอี านาจหน้าที่และสทิ ธเิ ชน่ เดยี วกบั คณะกรรมการดาเนนิ การของกลุม่ เกษตรกร และดาเนนิ กิจการของกลุ่ม เกษตรกรไดต้ ามท่ีกาหนดไวใ้ นข้อบงั คับ 4. คณะผ้กู อ่ การตอ้ งจัดใหม้ ีการประชมุ ใหญ่สามญั คร้งั แรก ภายใน 90 วนั นับแตว่ นั รับใบทะเบียนจัดต้งั กลมุ่ เกษตรกร เพอ่ื (1) เลอื กตงั้ คณะกรรมการดาเนินการ (2) เลือกตง้ั ผตู้ รวจสอบกิจการ (3) กาหนดวงเงนิ ดาเนนิ กิจการ (4) กาหนดแผนดาเนนิ งานและงบประมาณรายจ่าย ประจาปี (5) มอบหมายการทง้ั ปวงใหค้ ณะกรรมการดาเนนิ การ โดย

- นัดประชุมสมาชิกกลุ่มเกษตรกร - จดั ทาระเบยี บวาระการประชุม - จดั เตรียมบัญชีลงชื่อผเู้ ขา้ ประชมุ - จดั เตรียมสมุดบนั ทึกรายงานการประชมุ - จัดประชมุ ใหญ่สามัญครงั้ แรก 5. กล่มุ เกษตรกรที่ได้รับจดทะเบยี นแลว้ ปรากฏว่า (1) ไมม่ ีการประชมุ ใหญส่ ามญั ครั้งแรกภายใน 90 วัน นบั แตว่ ันรบั ใบทะเบยี นจดั ต้งั กลมุ่ เกษตรกร (2) กลุม่ เกษตรกรไมเ่ ร่มิ ดาเนินการภายในหนงึ่ ปีนับแต่ วันที่จดทะเบยี นจัดต้งั กล่มุ เกษตรกร นายทะเบยี นสหกรณม์ อี านาจสั่งให้ เลิกกลมุ่ เกษตรกร 3. วตั ถปุ ระสงค์การทาบญั ชขี องเกษตรกร อาชีพเกษตรกรเปน็ อาชีพทส่ี าคญั สาหรับประเทศไทย เกษตรกร ส่วนมากไม่มคี วามรูท้ างดา้ นบัญชี ไม่เคยจดบนั ทกึ รายการตา่ ง ๆ ที่ เกดิ ขนึ้ อาชีพเกษตรกรเหมอื นกจิ การทั่วไป วตั ถุประสงค์ในการทาบญั ชี สาหรับเกษตรกร ดงั นี้ 1. เพื่อบันทกึ รายการค้าทเี่ กดิ ขน้ึ ตามลาดับและเปน็ หลกั ฐานใน การอา้ งองิ ในการประกอบอาชพี 2. เพื่อเปน็ ขอ้ มูลในการตัดสินใจของเกษตรกร เชน่ การ ตัดสินใจปลกู ผลไมเ้ พิ่ม เลี้ยงสตั วเ์ พม่ิ 3. เพอ่ื ควบคุมสินทรพั ย์ของเกษตรกร เชน่ สัตวใ์ ช้งาน เคร่ืองมือเกษตรกร เคร่ืองจกั ร 4. เพอ่ื ปอ้ งกนั การทจุ รติ และขอ้ ผดิ พลาดตา่ ง ๆ ท่ีอาจจะเกิดขึ้น 5. เพือ่ ใหท้ ราบผลการดาเนินงานและฐานะทางการเงนิ ของ เกษตรกร

4. ประโยชน์การทาบญั ชขี องเกษตรกร การจดั ทาบญั ชีของเกษตรกร มีประโยชนส์ าหรบั เกษตรกรดังน้ี 1. ชว่ ยใหเ้ กษตรกรบนั ทึกรายละเอียดเกย่ี วกับรายได้ และ คา่ ใชจ้ ่ายวา่ มาจากทีใ่ ดบ้าง 2. ชว่ ยสรุปผลการดาเนินงานของเกษตรกรว่ามรี ายได้สทุ ธิ หรอื ค่าใช้จา่ ยสุทธิและฐานะทางการเงินของเกษตรกรวา่ มีสนิ ทรพั ย์ หนส้ี ินและสว่ นของเจ้าของเท่าใด 3. เกษตรกรสามารถนางบการเงนิ ไปใช้เปน็ ข้อมลู เพอื่ ขอกู้ เงนิ จากสถาบนั การเงินหรอื บคุ คลภายนอกได้ 4. เป็นขอ้ มลู ในการดาเนินงานของเกษตรกรเพ่ือใชใ้ นการ วางแผนและการตัดสินใจใน การประกอบอาชพี 5. สมดุ บญั ชี ระบบบัญชแี ละประเภทบญั ชขี องเกษตรกร สมุดบญั ชขี องเกษตรกร ประกอบด้วย 1. สมุดรายการขน้ั ต้น (Book of Original Entry) ถ้า กิจการมีรายการไมม่ าและรายการ ไม่คอ่ ยซ้ากัน กิจการจะใช้สมดุ รายวันทวั่ ไปบนั ทกึ บญั ชี แตถ่ า้ กจิ การมรี ายการมากซา้ ๆ กนั ก็ควรใช้ สมดุ รายวนั เงนิ สด โดยกาหนดชอ่ งทเี่ กดิ ขึ้นบอ่ ย ๆ ส้ินเดือนรวมยอด แลว้ ผ่านสมดุ แยกประเภททวั่ ไป 2. สมุดรายการขน้ั ปลาย (Book of Final Entry) เปน็ การ ผา่ นรายการจากสมดุ บนั ทึกรายการขนั้ ตน้ ไปสมดุ แยกประเภททัว่ ไป สมดุ บญั ชแี ยกประเภททว่ั ไปจะรวบรวมบญั ชตี า่ ง ๆ แลว้ สรุปหา ยอด คงเหลอื แต่ละบญั ชี ระบบบัญชขี องเกษตรกรใชร้ ะบบบัญชคี ู่ (Double Entry System) และการบันทึกบญั ชใี ช้ เกณฑเ์ งนิ สด (Cash Basis) ประเภท บญั ชขี องเกษตรกรจะแบง่ ออกเป็น 5 หมวด เหมอื นกจิ การอ่ืน ๆ แต่ ลักษณะบญั ชบี างบญั ชีจะไม่เหมือนกนั ประเภทบญั ชขี องกจิ การเกษตรกร 1. สนิ ทรพั ย์ :

เงินสด เงนิ ฝากธนาคาร ลูกหนี้ อาหารสัตว์ ปุ๋ยและสารเคมี สตั วเ์ ล้ยี งเพอ่ื ขายคงเหลอื สตั ว์ใชง้ าน คา่ เสอ่ื มราคาสะสม-สัตวใ์ ชง้ าน อุปกรณแ์ ละเคร่อื งมือเกษตร คา่ เสอ่ื มราคาสะสม-อปุ กรณแ์ ละเครื่องมือเกษตร โรงเกบ็ ผลติ ผล คา่ เสอ่ื มราคาสะสม-โรงเก็บผลติ ผล เรอื นเพาะชา คา่ เสื่อมราคาสะสม-เรอื นเพาะชา คอกสัตว์ ค่าเสอ่ื มราคาสะสม-คอกสตั ว์ รถบรรทกุ คา่ เสื่อมราคาสะสม-รถบรรทกุ ทดี่ ิน 2. หนส้ี ิน : ได้แก่ เจ้าหน้ี เงินกู้ คา่ ใชจ้ า่ ยคา้ งจ่าย 3. ส่วนของเจ้าของ : ได้แก่ ทุน เงนิ ถอน/ถอนใชส้ ่วนตัว 4. รายได้ : ขายสัตวเ์ ลยี้ งเพ่ือขาย ขายสัตวเ์ พื่อขาย ขายผลติ ผลจากพชื ไร่ ขายผลิตผลจากสวนผกั ขายผลิตผลจากสวนผลไม้

ขายผลติ ผลจากสัตว์ รายได้อนื่ ๆ 5. คา่ ใชจ่ ่าย : คา่ พนั ธพุ์ ชื พนั ธุ์ไม้ ค่าสตั วเ์ พอื่ ขาย คา่ อาหารสัตว์ คา่ เวชภณั ฑ์ ป๋ยุ และสารเคมใี ช้ไป ค่าเชา่ อปุ กรณ์และเครื่องมือเกษตรกร ค่าเช่าท่ดี นิ คา่ แรงงาน คา่ เส่อื มราคา-สนิ ทรัพย์ ดอกเบ้ียจา่ ย ค่าใชจ้ ่ายเบ็ดเตลด็ หมายเหตุ สตั ว์เลย้ี ง สามารถแบ่งเปน็ 2 ประเภทคอื 1. สัตวใ์ ชง้ าน คอื สตั ว์ทเ่ี กษตรกรเลยี้ งไว้สาหรบั ใชง้ าน ผสม พันธุ์ รดี นม เช่น โค แพะ กระบอื มา้ เป็ดหรือไกท่ ี่เลี้ยงไว้ ขายไข่ สกุ รทเี่ ลีย้ งไวเ้ ปน็ พ่อพนั ธุ์หรอื แม่พนั ธ์ุ เกษตรกรจะ มีการคิดคา่ เส่ือมราคา 2. สตั ว์เพ่อื ขาย คอื สตั ว์ทเ่ี กษตรกรซื้อมาเลี้ยงไวใ้ ห้ เจรญิ เติบโตเพอื่ จะไดน้ าไปจาหน่าย เช่น ปลา ก้งุ นก หอย สกุ ร เป็ด ไก่ ห่าน กระบือ โค แพะ เกษตรกรจะไมม่ กี ารคดิ ค่าเสอ่ื มราคา 6. หลกั การบนั ทึกบญั ชี รายการปรับปรงุ และการปดิ บญั ชีของ เกษตรกร 6.1 หลกั การบนั ทกึ บญั ชี การบนั ทกึ บัญชขี องกิจการเกษตร มี หลกั ในการบันทกึ บญั ชี ดงั น้ี

ประเภทของการ รายการบญั ชี การบนั ทกึ บญั ชี บันทกึ บญั ชี ซ้อื สัตวเ์ ลย้ี งเพือ่ เดบิต ค่าสตั วเ์ พอ่ื ขาย/ 1. คา่ ใชจ้ า่ ยทาง การจาหนา่ ย ซอ้ื สตั วเ์ พอ่ื ขาย การเกษตร xx เครดิต เงินสด/ ซื้อพนั ธพ์ุ ืช พนั ธ์ุ ธนาคาร xx ไมม้ าปลกู เดบิต คา่ พันธพุ์ ชื พนั ธ์ุ ไม้ xx เครดติ เงินสด/ จ่ายค่าเชา่ ท่ดี นิ ธนาคาร xx ค่าแรงงาน และอืน่ เดบิต คา่ เช่าทีด่ นิ ๆ xx ค่าแรงงาน xx คา่ ใชจ้ า่ ยอนื่ ๆ xx เครดติ เงินสด/ ธนาคาร xx จ่ายค่าแรงงานเป็น เดบติ คา่ แรงงาน ผลิตผลจากสัตว์ xx หรอื ผลิตผลจากพืช เครดติ ขายผลติ ผล ไรห่ รอื จากสตั วเ์ พื่อ ขาย จากสัตว์ xx หรือ ขายผลติ ผล จากพืช xx หรือ ขายสตั ว์เพื่อ ขาย xx การแลกเปลย่ี น

สงิ่ ของหรอื บริการ เดบิต ค่าอาหารสัตว์ ดว้ ยผลติ ผลจาก xx สัตว์หรือพืช เครดิต ขายผลติ ผล - นามาใชใ้ น จากสตั ว์ xx กิจการ เชน่ นา เดบติ เงนิ ถอน/ถอนใช้ ผลิตผลจากสตั ว์ สว่ นตัว xx ไปแลก เครดติ ขายสตั วเ์ พื่อ อาหารสตั ว์ ขาย xx - นาไปใช้ส่วนตัว เชน่ นาสัตว์ เพ่ือขายไปแลก อาหารมาไว้ บรโิ ภค ประเภทของการ รายการบญั ชี การบนั ทกึ บญั ชี บนั ทกึ บัญชี 2. เงนิ ถอน/ถอนใช้ เจ้าของกจิ การถอน เดบติ เงินถอน/ถอนใช้ เงนิ สด/ธนาคารไป สว่ นตวั xx ส่วนตวั ใชส้ ่วนตวั เครดติ เงนิ สด/ ธนาคาร xx 3. การซอื้ สนิ ทรพั ย์ ซือ้ สัตวม์ าเพอ่ื ใช้ เดบิต สัตวใ์ ชง้ าน งาน xx เครดติ เงนิ สด/ ซอ้ื อปุ กรณ์ ธนาคาร xx เครอื่ งมอื เครือ่ งใช้ เดบติ อุปกรณ์/เครอื่ งมอื / ทางการเกษตร เคร่อื งใช้ การเกษตร xx เครดิต เงนิ สด/ ธนาคาร xx

ซื้ออาหารสตั ว์ ปุ๋ย/ เดบติ อาหารสตั ว์ สารเคมี เวชภัณฑ์ (กรณีบนั ทกึ เปน็ xx สินทรัพย)์ ปุ๋ย/สารเคมี xx เวชภัณฑ์ xx เครดติ เงนิ สด/ 4. รายไดจ้ ากการ ขายสัตวท์ เี่ ล้ียงไว้ ธนาคาร xx ขายสตั วเ์ พ่อื จาหน่าย เช่น ขาย เดบติ เงนิ สด/ธนาคาร ปลา กุง้ โค กระบือ ขายและผลิตผล xx ทางการ เครดิต ขายสัตว์เพอื่ เกษตร ขาย xx ขายผลติ ผลจาก เดบติ เงินสด/ธนาคาร พืชไร่ เชน่ ขายผกั xx ผลไมท้ ่เี กษตรกร เครดิต ขายผลติ ผล ปลูก จากพชื xx ขายผลิตผลผลจาก เดบติ เงนิ สด/ธนาคาร จากสตั วใ์ ช้งาน xx เชน่ ขายไข่ น้านม เครดติ ขายผลติ ผล ทไ่ี ดจ้ ากสัตว์ จากสัตว์ xx ขายส่งิ อืน่ ๆ เชน่ เดบิต เงนิ สด/ธนาคาร ขายมูลสตั ว์ เปลือก xx ผลไม้ เครดติ รายได้ เบ็ดเตลด็ xx ไดร้ บั เงินอดุ หนุน/ เดบติ เงินสด/ธนาคาร ชดเชยจากรัฐบาล xx เครดติ เงนิ อุดหนุน/ ชดเชย

จากรฐั บาล สตั ว์ที่เล้ียงไวใ้ ช้ xx งานหรือสตั วเ์ พอื่ ขายออกลูก เดบติ สัตวใ์ ชง้ าน xx - สตั วใ์ ชง้ าน ออกลูก เชน่ เครดิต ทนุ xx กระบือเล้ยี งไวไ้ ถ เดบติ เงินสด/ธนาคาร นาออกลกู xx - สตั วเ์ พอ่ื ขาย เครดติ ขายสตั วเ์ พอื่ ออกลกู เช่น ขาย xx แมพ่ ันธุส์ นุ ัข ออกลกู แลว้ นา ลกู สนุ ัขไปขาย 6.2 การปรบั ปรงุ บญั ชี การบนั ทึกรายการปรบั ปรงุ ของเกษตรกร มดี ังนี้ 1. การปรบั ปรุงอาหารสัตว์ ปยุ๋ /สารเคมี เวชภณั ฑใ์ ช้ไป (กรณีตอนซื้อบนั ทกึ ไว้เป็นสนิ ทรพั ย์บนั ทึกรายการโดย เดบติ อาหารสตั ว์ใชไ้ ป xx xx ปยุ๋ /สารเคมีใชไ้ ป xx เวชภณั ฑใ์ ชไ้ ป เครดติ อาหารสตั ว์ xx ป๋ยุ /สารเคมี xx

เวชภณั ฑ์ xx 2. คดิ คา่ เสอ่ื มราคาสนิ ทรัพย์ เช่น เครื่องมอื การเกษตร อุปกณ์ การเกษตร เครอ่ื งจักร สตั ว์ใช้งาน รถบรรทกุ เรือนเพาะชา บันทึก รายการโดย เดบติ คา่ เส่ือมราคา-สินทรพั ย์ xx เครดิต คา่ เสอื่ มราคาสะสม-สินทรพั ย์ xx 6.3 การปดิ บญั ชี การบันทกึ รายการปดิ บญั ชขี องเกษตรกร มลี กั ษณะเหมือนกับ ธุรกิจประเภทให้บริการและประเภท ซ้ือขายสนิ คา้ เพราะผลติ ผลของ เกษตรกรถ้าขายไมห่ มดจะเก็บไวไ้ มไ่ ด้อาจจะเน่าเสีย หรือเก็บไวไ้ ด้แต่ ไม่ถือเปน็ สนิ ค้าคงเหลือ เช่น พชื ผัก ผลไมต้ า่ ง ๆ แตบ่ างอยา่ งจะเก็บไว้ ไดแ้ ละถา้ ขายไมห่ มดจะถือเป็นสนิ ค้าคงเหลอื มขี ้อแตกตา่ งเก่ียวกบั สตั ว์ เพ่อื ขาย การบันทกึ รายการปดิ บญั ชี แบง่ ออกเป็น 2 กรณี คือ 1. กรณีสตั วเ์ พื่อขายถอื เป็นสินคา้ คงเหลือ การปดิ บญั ชจี ะคล้ายกบั กิจการซอ้ื ขายสินค้า เพราะกจิ การจะมสี ัตว์เพือ่ ขายคงเหลือตน้ งวด ระหวา่ งงวดกิจการซือ้ สตั วเ์ พอ่ื ขายและในวันส้นิ งวดบญั ชกี จิ การมีสตั ว์ เพ่ือขายคงเหลือปลายงวด ข้นั ตอนในการปิดบัญชี ดงั นี้

ขนั้ ตอนที่ 1 ปิดบัญชีทเี่ กยี่ วข้องกับตน้ ทนุ ขายทีม่ ยี อดด้านเด บิต เขา้ บญั ชีค่าสตั วเ์ พอื่ ขาย โดย กรณี กจิ การบันทกึ บญั ชเี มอื่ ซอื้ สัตวเ์ พื่อขายไว้ ในบญั ชซี ้อื สัตว์เพื่อขาย ปดิ บญั ชสี ตั ว์เพอ่ื ขายคงเหลอื ต้นงวด และซือ้ สตั วเ์ พือ่ ขายเข้าบญั ชีคา่ สตั ว์เพอ่ื ขาย บันทึกรายการโดย เดบิต ค่าสตั ว์เพอื่ ขาย xx เครดติ สตั วเ์ พอื่ ขายคงเหลือตน้ งวด xx ซอ้ื สตั วเ์ พื่อขาย xx กรณี กจิ การบนั ทกึ บญั ชเี มอ่ื ซ้อื สตั ว์เพอ่ื ขายไวใ้ น บัญชคี ่าสัตว์เพอื่ ขาย ปดิ เฉพาะบญั ชีสัตวเ์ พ่ือขายคงเหลือต้นงวด เข้า บัญชีค่าสตั วเ์ พ่อื ขาย บนั ทกึ รายการโดย เดบติ คา่ สัตวเ์ พอื่ ขาย xx เครดติ สตั ว์เพือ่ ขายคงเหลอื ตน้ งวด xx หมายเหตุ ผลต่างในบัญชแี ยกประเภทค่าสตั ว์เพ่ือขายจะปิดไป บัญชรี ายได้และคา่ ใช้จา่ ย

ขนั้ ตอนที่ 2 ปิดบญั ชที เี่ กยี่ วข้องกับต้นทุนขายที่มยี อดด้าน เครดิต และบนั ทกึ สตั ว์เพอื่ ขายคงเหลอื ปลายงวด บันทกึ รายการโดย เดบิต สตั วเ์ พอ่ื ขายคงเหลือปลายงวด xx เครดติ คา่ สัตวเ์ พื่อขาย xx ขนั้ ตอนท่ี 3 ปิดบัญชรี ายได้เข้าบญั ชรี ายไดแ้ ละคา่ ใช้จา่ ย บันทึกรายการโดย เดบิต รายไดต้ า่ ง ๆ xx เครดติ รายไดแ้ ละคา่ ใชจ้ ่าย xx ขน้ั ตอนที่ 4 ปดิ บัญชคี า่ ใชจ้ ่ายเข้าบัญชีรายได้และคา่ ใชจ้ า่ ย บันทึกรายการโดย เดบติ รายไดแ้ ละคา่ ใช้จา่ ย xx

เครดติ คา่ สตั วเ์ พ่ือขาย (ขั้นตอนที่ 1 – ขนั้ ตอนที่ 2) xx คา่ ใชจ้ า่ ยต่าง ๆ xx ขน้ั ตอนที่ 5 ปดิ บัญชีรายไดแ้ ละคา่ ใช้จา่ ยเขา้ บัญชีทุน- เจา้ ของกจิ การ บนั ทกึ รายการโดย (1) ถา้ รายได้มากกว่าคา่ ใช้จา่ ย (รายได้สทุ ธิ หรือกาไรสุทธิ) เดบติ รายได้และคา่ ใชจ้ า่ ย xx เครดติ ทนุ -เจ้าของกิจการ xx (2) ถา้ คา่ ใชจ้ ่ายมากกว่ารายได้ (ค่าใชจ้ ่าย สทุ ธหิ รือขาดทุนสุทธ)ิ เดบิต ทุน-เจ้าของกจิ การ xx เครดติ รายไดแ้ ละค่าใชจ้ ่าย xx ขนั้ ตอนที่ 6 ปิดบัญชีเงนิ ถอน/ถอนใชส้ ่วนตวั -เจา้ ของกจิ การ เขา้ บญั ชที นุ -เจา้ ของกิจการ บันทึกรายการโดย เดบิต ทุน-เจ้าของกจิ การ xx

เครดติ เงินถอน/ถอนใช้ส่วนตวั -เจ้าของ กิจการ xx ตวั อยา่ งที่ 1 ตอ่ ไปนเ้ี ป็นยอดคงเหลอื ในบญั ชีแยกประเภทบางสว่ น (หลงั ปรบั ปรุง) ของเกษตรกรปนิ่ เกล้า ณ วนั ที่ 31 ธันวาคม 25xx ซ่ึงเป็นวนั สิน้ งวดบัญชี สัตว์เพ่ือขายคงเหลือ 7,500 ขายผลติ ผลจากสัตว์ 89,500 ขายสัตวเ์ พอื่ ขาย 225,400 คา่ แรงงาน 67,000 คา่ สาธารณูปโภค 24,000 คา่ ซอ่ มแซมคอกสตั ว์ 12,400 ซอ้ื สัตว์เพ่ือขาย 65,000 เวชภณั ฑใ์ ชไ้ ป 3,500 อาหารสัตวใ์ ช้ไป 17,500 คา่ เสือ่ มราคา-รถบรรทุก 50,000 คา่ เสื่อมราคา-คอกสัตว์ 35,000 ค่าเสอื่ มราคา-สตั วใ์ ชง้ าน 21,000 เงนิ ถอน-นายปิน่ เกลา้ 10,000 ใหท้ า บนั ทึกรายการปดิ บญั ชีในสมดุ รายวันท่วั ไป (สตั ว์ เพื่อขายคงเหลอื ปลายงวด จานวน 28,000 บาท

สมุดรายวนั ทวั่ ไป พ.ศ…25xx….. รายการ เลขที่ เดบติ หน้า… เดอื น วนั ที่ บญั ชี บาท สต. 502 72,500 - เครด ธ.ค. 31 ค่าสัตว์เพอ่ื ขาย 104 บาท สตั วเ์ พ่ือขายคงเหลือ 501 28,000 - 7,500 (ต้นงวด) 104 65,000 502 ซอื้ สตั วเ์ พอ่ื ขาย 28,000 ปดิ บัญชเี กย่ี วกับตน้ ทุนขายทย่ี อดเดบติ เข้าบัญชีค่าสัตวเ์ พ่ือขาย สตั วเ์ พอื่ ขายคงเหลือ (ปลาย งวด) คา่ สัตวเ์ พอ่ื ขาย

บนั ทกึ สตั วเ์ พอื่ ขายคงเหลอื ปลายงวด ขายผลติ ผลจากสัตว์ 401 89,500 - ขายสตั ว์เพ่ือขาย 402 225,400 - รายไดแ้ ละค่าใช้จา่ ย 303 314,900 ปิดบัญชรี ายไดเ้ ขา้ บญั ชรี ายได้ และค่าใช้จา่ ย รายได้และคา่ ใชจ้ า่ ย 303 274,900 - ค่าแรงงาน 503 67,000 คา่ สาธารณูปโภค 504 24,000 ค่าซอ่ มแซมคอกสัตว์ 505 12,400 ค่าสตั วเ์ พอ่ื ขาย (72,500-28,000) 506 44,500 เวชภณั ฑใ์ ช้ไป 507 3,500 อาหารสตั ว์ใช้ไป 508 17,500 ค่าเส่ือมราคา-รถบรรทกุ 509 50,000 ค่าเสอ่ื มราคา-คอกสตั ว์ 510 35,000 คา่ เสอื่ มราคา-สตั ว์ใช้ 511 21,000 งาน ปดิ บญั ชคี ่าใช้จา่ ยเข้าบัญชี รายไดแ้ ละค่าใช้จ่าย รายได้และคา่ ใชจ้ ่าย 303 40,000 - ทนุ -นายร่มเกลา้ 301 40,000 ปดิ บญั ชรี ายได้และคา่ ใช้จา่ ย เข้าบัญชที นุ สมุดรายวนั ทวั่ ไป

พ.ศ…25xx….. รายการ เลขท่ี เดบติ หน้า…2… เดอื น วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เครดติ บาท ส ธ.ค. 31 ทุน-นายป่นิ เกลา้ 301 10,000 - เงินถอน-นายปิน่ เกลา้ 302 10,000 ปดิ บัญชเี งินถอน-นายปน่ิ เกล้า เข้าบญั ชที ุน 2. กรณีสตั วเ์ พอื่ ขายไม่ถือเปน็ สินคา้ คงเหลือ การปิดบญั ชจี ะคลา้ ย กบั กิจการให้บรกิ าร ข้ันตอน การปดิ บญั ชี ดงั นี้ ขนั้ ตอนท่ี 1 ปดิ บญั ชีรายได้เขา้ บญั ชีรายไดแ้ ละคา่ ใชจ้ ่าย บนั ทกึ รายการโดย เดบติ รายได้ xx เครดิต รายไดแ้ ละคา่ ใช้จา่ ย xx ขนั้ ตอนที่ 2 ปดิ บญั ชคี ่าใชจ้ ่ายเขา้ บัญชรี ายได้และคา่ ใชจ้ า่ ย โดย เดบิต รายไดแ้ ละค่าใชจ้ ่าย xx

เครดิต ค่าใช้จา่ ยต่าง ๆ xx ขนั้ ตอนท่ี 3 ปิดบญั ชีรายไดแ้ ละคา่ ใชจ้ า่ ยเข้าบัญชที นุ - เจา้ ของกจิ การ บนั ทกึ รายการโดย (3) ถ้ารายไดม้ ากกวา่ ค่าใชจ้ า่ ย (รายไดส้ ุทธิ หรือกาไรสุทธ)ิ เดบติ รายไดแ้ ละคา่ ใชจ้ ่าย xx เครดติ ทนุ -เจา้ ของกจิ การ xx (4) ถา้ คา่ ใช้จ่ายมากกว่ารายได้ (ค่าใชจ้ ่าย สุทธหิ รอื ขาดทนุ สทุ ธิ เดบติ ทุน-เจา้ ของกจิ การ xx เครดิต รายได้และคา่ ใช้จา่ ย xx ขนั้ ตอนที่ 4 ปดิ บัญชีเงนิ ถอน/ถอนใช้ส่วนตวั -เจา้ ของกจิ การ เข้าบญั ชที นุ –เจา้ ของกิจการ บนั ทกึ รายการโดย

เดบติ ทนุ -เจา้ ของกิจการ xx เครดิต เงินถอน/ถอนใช้ส่วนตวั -เจ้าของ กิจการ xx ตวั อยา่ งท่ี 2 ตอ่ ไปน้ีเป็นยอดคงเหลอื ในบญั ชแี ยกประเภทบางสว่ นของ เกษตรกรร่มเกล้า ณ วนั ท่ี 31 ธันวาคม 25xx ซง่ึ เป็นวนั สน้ิ งวดบัญชี ขายผลติ ผลจากสตั ว์ 265,000 ขายผลิตผลจากพืช 45,000 รายได้เบด็ เตล็ด 4,250 คา่ แรงงาน 92,000 คา่ สาธารณปู โภค 5,250 ค่าซ่อมแซมเคร่ืองมือเกษตร 1,500 คา่ พนั ธพ์ุ ชื พันธไุ์ ม้ 58,600 ปยุ๋ และสารเคมีใชไ้ ป 2,450 อาหารสตั วใ์ ชไ้ ป 16,400 ค่าเส่ือมราคา-เครอ่ื งมอื เกษตร 15,000 คา่ เสอื่ มราคา-สัตว์ใช้งาน 12,000 ค่าเสอ่ื มราคา-เรอื นเพาะชา 25,000 เงนิ ถอน-นายร่มเกล้า 6,000 ใหท้ า บนั ทึกรายการปดิ บญั ชีในสมดุ รายวนั ท่วั ไป

สมดุ รายวนั ทว่ั ไป พ.ศ…25xx….. รายการ เลขที่ เดบติ หน้า… เดอื น วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เครด บาท ธ.ค. 31 ขายผลิตผลจากสตั ว์ 401 265,000 - ขายผลิตผลจากพชื 402 45,000 - รายได้เบด็ เตลด็ 403 4,250 - รายได้และคา่ ใช้จา่ ย 303 314,250 ปดิ บญั ชีรายได้เข้าบัญชีรายได้ และคา่ ใช้จา่ ย รายไดแ้ ละคา่ ใช้จา่ ย 303 228,150 - คา่ แรงงาน 501 92,000 ค่าสาธารณูปโภค 502 5,250 คา่ ซอ่ มแซมเครือ่ งมอื เกษตร 503 1,500 คา่ พันธุพ์ ชื พนั ธุ์ไม้ 504 58,600 ป๋ยุ และสารเคมใี ชไ้ ป 505 2,450 อาหารสตั วใ์ ชไ้ ป 506 16,400 คา่ เส่ือมราคา-เครื่องมือ 507 15,000 เกษตร ค่าเส่อื มราคา-สตั วใ์ ช้ 508 12,000 งาน คา่ เส่ือมราคา-เรือน 509 25,000 เพาะชา ปิดบญั ชคี า่ ใชจ้ า่ ยเข้าบัญชี รายไดแ้ ละค่าใช้จา่ ย รายได้และคา่ ใชจ้ า่ ย 303 86,100 -

ทุน-นายรม่ เกลา้ 301 86,100 ปดิ บญั ชรี ายได้และคา่ ใชจ้ ่าย เข้าบญั ชที นุ 301 6,000 - 302 ทุน-นายร่มเกลา้ 6,000 เงินถอน-นายร่มเกลา้ ปิดบญั ชเี งนิ ถอน-นายร่มเกลา้ เข้าบญั ชที ุน 7. การจดั ทางบการเงนิ ของเกษตรกร งบการเงนิ (Financial Statement) กจิ การเกษตรกรจดั ทางบ การเงนิ ประกอบดว้ ย 2 งบ คือ 1. งบรายไดแ้ ละค่าใช้จา่ ย (Statement of Income and Expenses) เป็นงบทแี่ สดงผลการดาเนินงานในรอบปขี องเกษตรกรวา่ เปน็ รายไดส้ ทุ ธิหรอื ค่าใชจ้ า่ ยสุทธิ ประกอบด้วยรายไดแ้ ละค่าใช้จ่าย ถ้า - รายได้ มากว่า คา่ ใช้จา่ ย แสดงวา่ รายได้สทุ ธิ (กาไร สุทธ)ิ - รายได้ นอ้ ยกวา่ ค่าใชจ้ า่ ย แสดงว่ามีค่าใชจ้ า่ ยสทุ ธิ (ขาดทุนสุทธิ) 2. งบแสดงฐานะการเงนิ (Statement of Financial Position) เป็นงบทแี สดงฐานะทางการเงินของเกษตรกร ณ วันใดวันหนงึ่ วา่ มี สินทรพั ย์ หนส้ี นิ และสว่ นของเจ้าของเทา่ ใด ประกอบดว้ ย สนิ ทรพั ย์ หนีส้ ิน และสว่ นของเจ้าของ ตวั อยา่ งท่ี 3 ต่อไปน้ีเป็นงบทดลองของเกษตรกรเพชรมณี เมอ่ื วนั ท่ี 31 ธันวาคม 25xx ซง่ึ เปน็ วันสน้ิ งวดบัญชี เงนิ สด 25,000

สตั วเ์ พ่ือขายคงเหลอื 8,000 สัตว์ใช้งาน 50,000 ค่าเสอ่ื มราคาสะสม-สตั วใ์ ชง้ าน 15,000 เคร่ืองมอื เกษตร 45,000 คา่ เสอ่ื มราคาสะสม-เครื่องมอื เกษตร 13,500 อาคารใช้ในการเกษตร 120,000 คา่ เส่อื มราคาสะสม-อาคารใชใ้ นการเกษตร 18,000 ทด่ี นิ 300,000 เงนิ กู้ 100,000 ทุน-นายเพชร 270,200 เงนิ ถอน-นายเพชร 10,000 ขายสตั วเ์ พือ่ ขาย 235,500 ขายผลิตผลจากสัตว์ 45,000 รายได้เบด็ เตล็ด 2,000 ซือ้ สัตวเ์ พือ่ ขาย 38,000 ค่าอาหารสตั ว์ 18,000 ค่าปุ๋ยและสารเคมี 5,200

ค่าแรงงาน 45,000 ค่าซอ่ มแซมเคร่อื งมอื เกษตร 3,000 คา่ เชา่ เครอ่ื งมือเกษตร 12,000 คา่ เช้อื เพลิงเคร่อื งมอื เกษตร 6,500 ค่าใช้จ่ายเบ็ดเตลด็ 1,500 ดอกเบยี้ จา่ ย 12,000 699,200 699,200 รายละเอียดเพิ่มเตมิ 1. คดิ ค่าเส่อื มราคา สัตว์ใชง้ านและเคร่อื งมือเกษตร 10% ต่อปี อาคารใช้ในการเกษตร 5% ตอ่ ปี 2. สตั ว์เพอ่ื ขายคงเหลือ 5,000 บาท ใหท้ า 1. รายการปรับปรงุ และปิดบัญชใี นสมุดรายวนั ท่วั ไป 2. งบรายไดแ้ ละค่าใชจ้ า่ ย สาหรบั ปสี น้ิ สดุ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25xx 3. งบแสดงฐานะการเงิน ณ วนั ท่ี 31 ธันวาคม 25xx 1. รายการปรบั ปรุงและปดิ บัญชใี นสมุดรายวนั ท่ัวไป สมุดรายวนั ทวั่ ไป พ.ศ…25xx….. รายการ เลขที่ เดบติ หนา้ …1… เดอื น วนั ที่ บัญชี บาท สต. 5,000 - เครดติ ธ.ค. 31 คา่ เส่ือมราคา-สัตว์ใช้งาน 510 บาท ส 104 คา่ เสอ่ื มราคาสะสม-สตั ว์ 5,000

ใชง้ าน 511 4,500 - 106 4,500 ปรบั ปรุงค่าเส่อื มราคา 10% ต่อ ปี 512 6,000 - 108 6,000 ค่าเส่ือมราคา-เครอ่ื งมอื เกษตร 513 46,000 - ค่าเสอื่ มราคาสะสม- 102 8,000 เคร่อื งมอื เกษตร 501 38,000 ปรับปรงุ คา่ เสอ่ื มราคา 10% ตอ่ ปี คา่ เส่อื มราคา-อาคารใชใ้ น การเกษตร ค่าเส่ือมราคาสะสม-อาคาร ใช้ในการเกษตร ปรบั ปรุงคา่ เส่ือมราคา 5% ตอ่ ปี คา่ สัตว์เพอ่ื ขาย สัตวเ์ พอื่ ขายคงเหลือ (ตน้ งวด) ซอ้ื สตั วเ์ พอื่ ขาย ปดิ บญั ชีเกีย่ วกับตน้ ทนุ ขายทย่ี อดเดบติ เข้าบัญชคี ่าสัตวเ์ พอ่ื ขาย สมดุ รายวนั ทว่ั ไป พ.ศ…25xx….. รายการ เลขที่ เดบติ หน้า… เดอื น วนั ที่ บัญชี บาท สต. เครด ธ.ค. สตั วเ์ พ่อื ขายคงเหลอื (ปลาย 102 5,000 - บาท 31 งวด) 513 5,000 ค่าสตั ว์เพอื่ ขาย บันทึกสตั วเ์ พื่อขายคงเหลอื

ปลายงวด ขายสตั วเ์ พื่อขาย 401 235,500 - ขายผลติ ผลจากสัตว์ 402 45,000 - รายได้เบด็ เตลด็ 403 2,000 รายได้และค่าใช้จ่าย 303 282,500 ปิดบญั ชีรายไดเ้ ข้าบัญชีรายได้ และค่าใช้จา่ ย รายไดแ้ ละค่าใชจ้ ่าย 303 159,700 - ค่าสัตวเ์ พ่ือขาย 513 41,000 502 18,000 (46,000-5,000) 503 5,200 ค่าอาหารสตั ว์ คา่ ป๋ยุ และสารเคมี คา่ แรงงาน 504 45,000 คา่ ซ่อมแซมเครือ่ งมอื 505 3,000 เกษตร ค่าเชา่ เครอื่ งมือเกษตร 506 12,000 ค่าเชอื้ เพลงิ เครื่องมอื 507 6,500 เกษตร ค่าใช้จา่ ยเบด็ เตลด็ 508 1,500 ดอกเบี้ยจา่ ย 509 12,000 ค่าเสอื่ มราคา-สตั ว์ใช้ 510 5,000 งาน คา่ เสอ่ื มราคา-เครื่องมือ 511 4,500 เกษตร ค่าเสือ่ มราคา-อาคารใช้ 512 6,000 ในการเกษตร ปิดบัญชคี า่ ใช้จ่ายเข้าบญั ชี

รายได้และคา่ ใช้จ่าย สมดุ รายวนั ทวั่ ไป พ.ศ…25xx….. รายการ เลขที่ เดบติ หนา้ … เดอื น วนั ที่ บัญชี บาท สต. เครด บาท ธ.ค. 31 รายได้และคา่ ใชจ้ ่าย 303 122,800 - ทนุ -นายเพชร 301 122,800 ปิดบญั ชรี ายได้และค่าใชจ้ ่าย เขา้ บญั ชที ุน ทนุ -นายเพชร 301 10,000 - เงินถอน-นายเพชร 302 10,000 ปิดบัญชเี งินถอน-นายเพชรเข้า บัญชที ุน 2. งบรายไดแ้ ละคา่ ใช้จ่าย เกษตรกรเพชรมณี งบรายไดแ้ ละคา่ ใชจ้ า่ ย สาหรับปสี นิ้ สดุ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25xx รายได้ ขายสตั วเ์ พื่อขาย 235,500 ขายผลิตผลจากสตั ว์ 45,000 รายไดเ้ บด็ เตล็ด 2,000

รวมรายได้ 282,500 คา่ ใชจ้ ่าย คา่ สตั วเ์ พอื่ ขาย 41,000 คา่ อาหารสตั ว์ 18,000 ค่าปุย๋ และสารเคมี 5,200 ค่าแรงงาน 45,000 คา่ ซอ่ มแซมเครอื่ งมือเกษตร 3,000 ค่าเช่าเคร่ืองมอื เกษตร 12,000 คา่ เช้ือเพลงิ เครอื่ งมือเกษตร 6,500 ค่าใชจ้ ่ายเบด็ เตลด็ 1,500 ดอกเบยี้ จ่าย 12,000 ค่าเส่อื มราคา-สัตว์ใช้งาน 5,000 ค่าเสอ่ื มราคา-เครอ่ื งมอื เกษตร 4,500 ค่าเสอ่ื มราคา-อาคารใชใ้ นการเกษตร 6,000 159,700 รายไดส้ ทุ ธิ 122,800 3. งบแสดงฐานะการเงนิ 25,000 เกษตรกรเพชรมณี งบแสดงฐานะการเงนิ ณ วันท่ี 31 ธันวาคม 25xx สนิ ทรัพย์ สินทรัพยห์ มุนเวยี น เงินสด สตั ว์เพื่อขาย 5,000

รวมสินทรพั ยห์ มุนเวยี น 30,000 สินทรัพยไ์ มห่ มนุ เวียน สัตว์ใชง้ าน 50,000 หกั ค่าเสอ่ื มราคาสะสม-อุปสตั วใ์ ช้งาน 20,000 30,000 เคร่ืองมือเกษตร 45,000 หกั ค่าเสอ่ื มราคาสะสม-เคร่อื งมอื เกษตร 18,000 27,000 อาคารใช้ในการเกษตร 120,000 หัก คา่ เสอื่ มราคาสะสม-อาคารใช้ใน การเกษตร24,000 96,000 ทด่ี นิ 300,000 รวมสนิ ทรัพยไ์ มห่ มนุ เวียน 453,000 รวมสินทรพั ย์ 483,000 หนสี้ ินและสว่ นของเจา้ ของ 100,000 หน้ีสนิ ไม่หมุนเวยี น เงนิ กู้ รวมหนสี้ นิ ไมห่ มนุ เวยี น 100,000

สว่ นของเจ้าของ ทุน-นายเพชร 270,200 บวก รายได้สทุ ธิ 122,800 393,000 หัก เงินถอน-นายเพชร 10,000 รวมสว่ นของเจา้ ของ 383,000 รวมหน้ีสนิ และสว่ นของเจา้ ของ 483,000 8. วงจรบัญชีสาหรบั เกษตรกร การบนั ทกึ บัญชีสาหรับเกษตรกรเหมอื นกับกจิ การทัว่ ๆ ไป โดยมี วงจรบญั ชีเริม่ ตัง้ แตก่ ารบนั ทกึ รายการค้าในสมุดบนั ทกึ รายการขัน้ ตน้ ผ่านรายการจากสมดุ บันทกึ รายการขน้ั ตน้ ไปบญั ชีแยกประเภททว่ั ไป เก็บยอดคงเหลอื ในแยกประเภททว่ั ไปจัดทางบทดลอง บันทึกรายการ ปรับปรุงในสมดุ รายวันทวั่ ไปและผา่ นรายการไปบัญชีแยกประเภททว่ั ไป จัดทางบการเงนิ หรือจัดทากระดาษทาการเพอื่ สะดวกและรวดเร็วข้ึน และ บนั ทกึ รายการปดิ บญั ชใี นสมุดรายทวั่ ไปและผ่านรายการไปบญั ชี แยกประเภททว่ั ไป โดยจัดทาเป็นแผนภมู แิ สดงขน้ั ตอนไดด้ งั นี้ บันทกั รายการใน สมุดรายการ ขัน้ ตน้ รายการปดิ ผ่านรายการ บัญชี บัญชี แยกประเภท ทวั่ ไป

งบการเงนิ งบทดลอง บันทกึ รายการ ปรับปรงุ บัญชี กจิ กรรมตรวจสอบความเขา้ ใจ ตอนท่ี 1 จงตอบคาถามตอ่ ไปนใี้ หถ้ ูกต้อง 1. เกษตรกรหมายถึงอะไร ...................................................................................................... ...................................................................................................... ...................................................................................................... ............................................ ...................................................................................................... ...................................................................................................... ...................................................................................................... ............................................

………………………………………………………………………… ………………………………………………………….……………… …….. 2. เกษตรกรมกี ปี่ ระเภท อะไรบา้ ง ...................................................................................................... ...................................................................................................... ...................................................................................................... ............................................ ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….……… …….. ...................................................................................................... ......................................................................... 3. ขนั้ ตอนในการจดั ตั้งกลุ่มเกษตรกรมกี ข่ี น้ั ตอน อะไรบา้ ง ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………….. 4. วตั ถุประสงคก์ ารจดั ทาบัญชีของเกษตรกรมอี ะไรบ้าง

...................................................................................................... ........................................................................ ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ……… ...................................................................................................... ...................................................................................................... ...................................................................................................... ............................................ 5. สมุดบญั ชขี องเกษตรกรทใ่ี ชม้ ีอะไรบ้าง ...................................................................................................... ......................................................................... ………………………………………………………………………… ………………………….……………………………………………… …….. ...................................................................................................... ...................................................................................................... ...................................................................................................... ............................................ ………………………………………………………………………… ………………………….……………….…………………………… ………. 6. ประโยชนก์ ารทาบัญชขี องเกษตรกรมีอะไรบา้ ง

...................................................................................................... ......................................................................... ………………………………………………………………………… ………………………….……………………………………………… ………........................................................................................... ...................................................................................................... ...................................................................................................... ..........................................................……………………………… …………………………………………………………………….…… ………….……………………………… 7. งบการเงนิ ของเกษตรกรมกี งี่ บ อะไรบา้ ง ...................................................................................................... ......................................................................... ………………………………………………………………………… ………………………….……………………………………………… ………........................................................................................... ...................................................................................................... ...................................................................................................... ..........................................................……………………………… …………………………………………………………………….…… ………….………………………………. 8. วงจรบญั ชสี าหรับเกษตรกรมีอะไรบา้ ง ...................................................................................................... .........................................................................

………………………………………………………………………… ………………………….…………………………………… ……………… ...................................................................................................... ......................................................................... ...................................................................................................... ......................................................................... ตอนที่ 2 จงแสดงวธิ กี ารทาใหถ้ กู ตอ้ ง ขอ้ 1 ตอ่ ไปน้ีเป็นรายการค้าของสวนมะนาวพจิ ิตรระหวา่ งเดอื น มนี าคม 25xx 25xx มนี าคม 1 ยอดยกมา เงนิ สด 15,800 บาท เงนิ ฝากธนาคาร 32,000 บาท 2 จาหนา่ ยกงิ่ พันธมุ์ ะนาว จานวน 800 ก่งิ ๆ ละ 150 บาท 3 ซื้อพันธุ์มะนาวจานวน 10 ตน้ เปน็ เงนิ 4,500 บาท 5 นาเงนิ ฝากธนาคาร 50,000 บาท 6 ซอ้ื ปยุ๋ เปน็ เงิน 500 บาท 7 จาหน่ายกง่ิ พนั ธุม์ ะนาว จานวน 200 กงิ่ ๆ ละ 150 บาท 10 ซื้อวสั ดุในการตอนกง่ิ เปน็ เงิน 12.500 บาท

15 ซอ้ื พนั ธ์มุ ะนาว จานวน 10 ต้น เปน็ เงนิ 5,000 บาท โดยเบิกเงนิ จากธนาคาร 18 จาหนา่ ยต้นมะนาว จานวน 50 ต้น ๆ ละ 250 บาท นาฝาก ธนาคารทันที และขายผลมะนาวไดเ้ งนิ สด 2,000 บาท มีนาคม 20 จ่ายคา่ ใชจ้ า่ ยเบ็ดเตล็ด เปน็ เงนิ 800 บาท 22 จา่ ยคา่ ป้ายโฆษณา เป็นเงิน 1,600 บาท 25 จ่ายค่าน้าค่าไฟฟา้ เป็นเงิน 2,500 บาท 28 นายพิจิตรเบิกเงินสดไปใชส้ ว่ นตวั 2,000 บาท 29 นาเงนิ ฝากธนาคาร 30,000 บาท โดยเบิกเงนิ จาก 31 จา่ ยคา่ แรงคนงาน 2 คน คนละ 8,000 บาท ใหท้ า ธนาคาร 1. บันทึกรายการคา้ ในสมุดรายวันเงินสด (ช่องเด บติ เงนิ สด เงนิ ฝากธนาคาร คา่ พันธ์ุพชื พันธไุ์ ม้ ค่าแรง และอ่ืน ๆ ช่องเครดติ เงนิ สด เงินฝาก ธนาคาร ขายพันธพ์ุ ืชพันธไุ์ ม้ ขายผลิตผลจาก พืช และอน่ื ๆ 2. ผ่านรายการไปบญั ชแี ยกประเภททวั่ ไป 3. งบทดลอง วนั ที่ 31 มนี าคม 25xx ขอ้ 2 ต่อไปน้ีเป็นยอดคงเหลอื ของฟาร์มสหรัฐ เมอื่ วันท่ี 1 สงิ หาคม 25xx

เงนิ สด 20,000 เงนิ ฝากธนาคาร 50,000 สัตว์เพื่อขายคงเหลือ 4,800 สัตวใ์ ช้งาน 65,000 ค่าเสอื่ มราคาสะสม-สตั ว์ใชง้ าน 6,500 เครอ่ื งมอื เกษตร 36,000 คา่ เสอ่ื มราคาสะสม-เครอ่ื งมอื เกษตร 3,600 รถบรรทกุ 350,000 ค่าเสื่อมราคาสะสม-รถบรรทกุ 35,000 เจา้ หน้ี 30,700 เงินกู้ 12% 150,000 ทุน-นายสหรฐั 300,000 525,800 ,525,800 รายรบั -รายจา่ ยระหว่างเดอื นสงิ หาคม 25xx มีดงั นี้

25xx สงิ หาคม 1 ขายไก่และเป็ดเปน็ เงินสด 45,000 บาท 3 ขายไขไ่ ก่และไข่เป็ดเป็นเงนิ สด 8,000 บาท นาฝากธนาคารทันที 5 ซอ้ื ลูกไกแ่ ละลูกเปด็ เปน็ เงินสด 12,000 บาท 8 จ่ายคา่ ซ่อมเลา้ ไกแ่ ละเล้าเปด็ เปน็ เงนิ สด 3,000 บาท 10 ซ้ืออาหารสตั ว์เปน็ เงินสด 10,000 บาท โดยเบิกเงินจากธนาคาร 14 ขายมลู ไก่ไดเ้ งนิ สด 2,000 บาท 15 ขายไก่และเปน็ เงนิ สด 28,000 บาท และ จ่ายค่าแรงคนงาน 5 คน คนละ 3,000 บาท 17 ซอื้ เวชภณั ฑ์ 12,500 บาทเป็นเงนิ สด 19 นาเงินฝากธนาคาร 30,000 บาท 20 จ่ายค่าใช้จ่ายเบ็ดเตลด็ 1,200 บาท 22 ขายไขไ่ กแ่ ละไขเ่ ปด็ เปน็ เงนิ สด 5,800 บาท 24 ซอื้ ลกู ไกแ่ ละลูกเปด็ เป็นเงินสด 18,000 บาท โดยเบิกเงินจาก ธนาคาร 25 นายสหรฐั ถอนเงินจากธนาคารมาใช้ สว่ นตัว 5,000 บาท 27 ซื้ออาหารสัตวเ์ ป็นเงนิ สด 26,000 บาท

28 ขายไก่และเป็ดเปน็ เงนิ สด 10,000 บาท 30 ถอนเงนิ จากธนาคารมาใช้ในรา้ น 18,000 บาท 31 จ่ายค่าแรงคนงาน 5 คน คนละ 3,000 บาท รายละเอียดเพ่มิ เตมิ 1. สัตว์เพอื่ ขายคงเหลือ 23,000 บาท อาหารสัตว์ คงเหลือ 6,000 บาท เวชภัณฑ์คงเหลอื 5,000 บาท 2. คดิ ค่าเส่อื มราคา สัตว์ใช้งาน เครือ่ งมือเกษตร และ รถบรรทกุ 10% ต่อปี ใหท้ า 1. บันทึกรายการคา้ ในสมุดรายวันเงนิ สด (ชอ่ งเด บิต เงนิ สด เงินฝากธนาคาร ค่าสัตวเ์ พอื่ ขาย ค่าแรง และอืน่ ๆ ช่องเครดิต เงนิ สด เงินฝาก ธนาคาร ขายสตั วเ์ พื่อขาย ขายผลติ ผลจากสัตว์ และอน่ื ๆ 2. บนั ทึกรายการเปดิ บญั ชใี นสมุดรายวนั ทว่ั ไป 3. ผ่านรายการไปบญั ชแี ยกประเภททวั่ ไป 4. งบทดลอง วันท่ี 31 สิงหาคม 25xx 5. รายการปรับปรุงและปิดบัญชใี นสมุดรายวนั ทว่ั ไป 6. งบรายไดแ้ ละค่าใช้จา่ ย สาหรบั ระยะเวลา 1 เดอื น สน้ิ สุดวันท่ี 31 สงิ หาคม 25xx 7. งบแสดงฐานะการเงนิ ณ วันที่ 31 สงิ หาคม 25xx ขอ้ 3 ต่อไปนเ้ี ป็นงบทดลองของเกษตรกรมุกดา เมื่อวันที่ 31 ธนั วาคม 25xx ซึ่งเปน็ วันส้ินงวดบญั ชี เงินสด 32,500 เงินฝากธนาคาร 100,000

สัตว์เพ่อื ขายคงเหลอื 10,000 สัตว์ใชง้ าน 84,000 คา่ เส่อื มราคาสะสม-สัตวใ์ ช้งาน 16,800 เคร่อื งมือเกษตร 240,500 ค่าเสอ่ื มราคาสะสม-เคร่ืองมอื เกษตร 48,100 รถบรรทกุ 620,000 ค่าเส่ือมราคาสะสม-รถบรรทกุ 62,000 ท่ีดนิ 800,000 เจา้ หน้ี 80,000 ทุน-นางมุกดา 1,562500 เงนิ ถอน-นางมุกดา 15,000 ขายสัตวเ์ พื่อขาย 368,000 ขายผลติ ผลจากสัตว์ 85,000 รายไดเ้ บด็ เตลด็ 5,000 ซื้อสัตว์เพื่อขาย 94,500 ค่าอาหารสตั ว์ 45,000 ค่าปุย๋ และสารเคมี 12,900 ค่าแรงงาน 45,000

คา่ ซ่อมแซมเครอื่ งมือเกษตร 16,000 คา่ เช่าเครื่องมอื เกษตร 35,000 ค่าเชอ้ื เพลงิ เครื่องมือเกษตร 25,500 คา่ ใชจ้ า่ ยเบด็ เตลด็ คา่ สาธารณปู โภค 4,500 47,000 2,227,400 2,227,400 รายละเอียดเพ่มิ เตมิ 1. คดิ ค่าเสือ่ มราคา สตั วใ์ ช้งานและเครอื่ งมอื เกษตร 10% ตอ่ ปี รถบรรทกุ 5% ตอ่ ปี 2. สตั วเ์ พอื่ ขายคงเหลือ 25,500 บาท ใหท้ า 1. รายการปรบั ปรงุ และปดิ บญั ชใี นสมุดรายวนั ทัว่ ไป 2. งบรายไดแ้ ละคา่ ใชจ้ า่ ย สาหรับปสี ้นิ สดุ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25xx 3. งบแสดงฐานะการเงิน ณ วันท่ี 31 ธนั วาคม 25xx ขอ้ 4 ตอ่ ไปนเี้ ป็นงบทดลองของรพพี ัฒนฟ์ ารม์ เม่ือวนั ที่ 31 ธันวาคม 25xx ซ่ึงเปน็ วันสิ้นงวดบัญชี เงินสด 132,500 เงินฝากธนาคาร 340,000 ลูกหนีก้ ารคา้ 24,800 อาหารสัตว์ 16,400

เวชภัณฑ์ 6,200 23,000 ปยุ๋ และสารเคมี 13,400 สัตวเ์ พือ่ ขายคงเหลอื 54,300 31,000 สัตว์ใชง้ าน 650,000 ค่าเสอ่ื มราคาสะสม-สัตว์ใชง้ าน 450,000 5,430 20,000 คอกสตั ว์ คา่ เสอ่ื มราคาสะสม-คอกสตั ว์ 3,100 รถบรรทกุ ค่าเส่ือมราคาสะสม-รถบรรทกุ 195,000 อาคาร คา่ เสื่อมราคาสะสม-อาคาร 135,000 เจา้ หนี้ 50,000 เงินกูร้ ะยะยาว 150,000 ทนุ -นายรพพี ฒั น์ 1,000,000 เงนิ ถอน-นายรพพี ัฒน์ ขายสัตวเ์ พื่อขาย 480,000

ขายผลิตผลจากสัตว์ 182,070 รายไดเ้ บด็ เตล็ด 10,000 เงินอุดหนนุ จากรัฐบาล 50,000 คา่ สตั ว์เพอื่ ขาย 145,000 220,000 คา่ แรงงาน คา่ สาธารณูปโภค 20,000 35,000 60,000 4,000 ค่าเบ้ียประกันภัย 15,000 ค่าเช่าเครอ่ื งมอื เกษตร ค่าใชจ้ า่ ยเบด็ เตลด็ ดอกเบีย้ จ่าย 2,260,600 2,260,600 รายละเอยี ดเพม่ิ เตมิ 1. สัตวเ์ พือ่ ขายคงเหลือ 45,000 บาท อาหารสัตว์ คงเหลอื 6,400 บาท เวชภณั ฑค์ งเหลือ 2,200 บาท ปุย๋ และสารเคมคี งเหลอื 3,000 บาท 2. คา่ แรงงานค้างจา่ ย 8,000 บาท 3. คดิ ค่าเสอื่ มราคา สตั ว์ใชง้ าน คอกสตั วแ์ ละ รถบรรทกุ 10% ตอ่ ปี อาคาร 5% ตอ่ ปี

ใหท้ า 1. รายการปรบั ปรุงและปดิ บญั ชใี นสมุดรายวันทั่วไป 2. งบรายไดแ้ ละคา่ ใช้จา่ ย สาหรับปสี ิ้นสดุ วนั ที่ 31 ธันวาคม 25xx 3. งบแสดงฐานะการเงิน ณ วันที่ 31 ธันวาคม 25xx ขอ้ 5 ต่อไปน้เี ปน็ งบทดลองกอ่ นปรบั ปรุงบญั ชขี องไร่ศรวี รา เมื่อวนั ที่ 31 ธนั วาคม 25xx เงนิ สด 28,500 เงินฝากธนาคาร 80,000 สัตว์เพื่อขายคงเหลือ 8,900 สัตว์ใช้งาน 34,000 ค่าเสือ่ มราคาสะสม-สตั วใ์ ช้งาน 3,400 อปุ กรณแ์ ละเครอ่ื งมอื เกษตร 21,000 คา่ เสื่อมราคาสะสม-อปุ กรณแ์ ละเคร่อื งมือเกษตร 2,100 อาคาร 350,000 คา่ เสือ่ มราคาสะสม-อาคาร 35,000 ท่ดี ิน 300,000 เจ้าหน้ี 10,000 เงนิ กูร้ ะยะยาว 6% 50,000