“บวร On Tour” ของชุมชนคณุ ธรรมตน้ แบบ | 47 6. เปา้ หมายท่จี ะเดินตอ่ ๑) แกนนํา “บวร” และชมุ ชนไดท้ ราบและเขา้ ใจแนวทางการขับเคลอื่ นชุมชนคุณธรรมฯ ใหเ้ ปน็ ชมุ ชน เพอ่ื การท่องเทีย่ ว ภายใต้แนวคิด “บวร On Tour” ไปในทิศทางเดียวกนั ๒) ชุมชนคุณธรรมวัดไชยชุมพลชนะสงคราม มีศูนย์เรียนรู้ทฤษฎีศาสตร์พระราชาตามแนวคิดหลัก ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง เพือ่ เป็นแหลง่ เรยี นรภู้ ายในชมุ ชนคุณธรรมวัดไชยชุมพลชนะสงคราม ๓) แกนนํา “บวร” ของชมุ ชนคณุ ธรรมวดั ไชยชุมพลชนะสงคราม ได้นาํ แนวคดิ และความรทู้ ไ่ี ดจ้ ากการ ประชุม ไปพฒั นาต่อยอดให้เป็นชมุ ชนเพ่ือการท่องเท่ียว ภายใตแ้ นวคดิ “บวร On Tour” ต่อไป 7. ข้อมูลการติดตอ่ ชมุ ชนคณุ ธรรมตน้ แบบวดั ไชยชมุ พลชนะสงคราม ๗.๑ ประธานชุมชน ๑) นางบุญช่ืน พิทักษว์ งศ์ ประธานชมุ ชนตลาดชุกโดน ๐๘ ๖๐๙๓ ๔๙๙๘ ๒) นายบาํ เพญ็ รตั นากร ประธานชุมชนท่านํา้ ชกุ โดน ๐๘ ๑๘๘๐ ๔๒๔๘ ๓) นายปัญญา มังกะโรทัย ประธานชุมชนบ้านใต้ ๐๘ ๑๘๘๐ ๓๓๘๓ ๗.๒ ผปู้ ระสานงาน (สาํ นกั งานวัฒนธรรมจังหวัด) ๑) นายธีรพงษ์ ลม้ิ ตวิ้ นกั วิชาการวฒั นธรรมปฏิบตั ิการ ๐๘ ๑๘๗๔ ๔๗๓๒ ๒) นางสาวสุนทรีย์ พิทักษส์ าลี นักวชิ าการวัฒนธรรมปฏบิ ตั ิการ ๐๘ ๙๘๐๙ ๒๒๙๘ ๗.๓ ผู้ประสานงาน (ของชุมชนฯ) ๑) พระครูกาญจนสุตาภรณ์ ๐๘ ๑๙๔๒ ๐๑๓๙ ผชู้ ว่ ยเจา้ อาวาสวัดไชยชมุ พลชนะสงคราม ผอู้ าํ นวยการโรงเรียนพระปริยัตธิ รรมวัดไชยชมุ พลชนะสงคราม ๒) นางวาสนา หลงสมบุญ ๐๘ ๙๘๐๖ ๘๐๕๘ เลขานุการชมุ ชนคุณธรรมตน้ แบบวัดไชยชุมพลชนะสงคราม รองผู้อาํ นวยการโรงเรยี นพระปรยิ ตั ิธรรมวัดไชยชมุ พลชนะสงคราม หมายเหตุ : กรุณาส่งภาพประกอบตามหวั ขอ้ ท่ี ๑ – ๖ ไปยงั ช่องทางท่ีกาํ หนดตามหนังสอื ท่ีแจง้ มาพร้อมนี้ ดาวนโ์ หลดไฟลเ์ อกสาร และชอ่ งทางการสง่ รายงานฯ โดย กล่มุ กิจการพเิ ศษ สาํ นกั งานวฒั นธรรมจงั หวดั กาญจนบรุ ี
48 | “บวร On Tour” ของชมุ ชนคณุ ธรรมตน้ แบบ ภาพประกอบ ๑. ชุมชนคณุ ธรรมต้นแบบวัดไชยชุมพลชนะสงคราม ๒. กว่าจะมาเปน็ วนั นี้ โดย กลุม่ กจิ การพเิ ศษ สํานกั งานวัฒนธรรมจังหวดั กาญจนบุรี
“บวร On Tour” ของชมุ ชนคุณธรรมตน้ แบบ | 49 ๓. เส้นทางสู่ความสาํ เรจ็ ของการมาเป็นชุมชนตน้ แบบ ๔. ความทา้ ทาย/อุปสรรค โดย กลมุ่ กจิ การพิเศษ สาํ นกั งานวฒั นธรรมจงั หวัดกาญจนบรุ ี
50 | “บวร On Tour” ของชมุ ชนคุณธรรมตน้ แบบ ๕. ผลลัพธ์และผลกระทบทเ่ี กิดข้ึน ๖. เปา้ หมายที่จะเดินต่อ โดย กล่มุ กิจการพเิ ศษ สาํ นกั งานวฒั นธรรมจังหวดั กาญจนบรุ ี
ชมุ ชนคุณธรรม ตน้ แบบวัดพตุ ะเคยี น
52 | “บวร On Tour” ของชมุ ชนคุณธรรมต้นแบบ แบบถอดบทเรยี นชุมชนท้องถ่ินตน้ แบบด้านคณุ ธรรม ********************************* ช่อื ชุมชนคณุ ธรรมตน้ แบบวัดพตุ ะเคียน สโลแกน หรือ คาํ ขวัญ : ความเปน็ ผู้นาํ ชมุ ชน เกดิ จากตัวตนไมใ่ ช่ตําแหนง่ 1. ช่ือเรอื่ ง ชุมชนคณุ ธรรมต้นแบบวดั พตุ ะเคียน รวมความหลากหลายทางชาตพิ ันธุ์ สโลแกน/คําขวญั ความเป็นผ้นู ําชมุ ชน เกดิ จากตวั ตนไมใ่ ช่ตําแหนง่ 2. กว่าจะมาเป็นวนั น้ี เน่ืองจากการที่เจ้าอาวาสไม่ใช่คนในพ้ืนที่ จึงทําให้เกิดปัญหาระหว่างชาวบ้านและทางวัด และแต่เดิม ชาวบ้านกับวัดอยู่คนละส่วนกัน เพราะสภาพสังคมในปัจจุบันทําให้ประชาชนส่วนมากโดยเฉพาะคนรุ่นใหม่ห่างเหิน จากการร่วมกิจกรรมในชุมชน และให้ความสนใจในการเข้าวัดทําบุญหรือร่วมกิจกรรมกับทางวัดน้อยลง มีชาวบ้านเพียงส่วนน้อยเท่านั้นที่ให้ความสนใจท่ีจะเข้าวัดเพ่ือทํากิจกรรมต่าง ๆ ร่วมกับทางวัด ทางวัดจึงเกิด ความคิดว่ากิจกรรมต่าง ๆ ทางวัฒนธรรมจะสามารถสร้างความสามัคคีระหว่างคนในชุมชนกับวัดได้ และจะ สามารถทําให้คนในชุมชนมีมิติความสัมพันธ์ที่ดีมากข้ึน จึงได้พยายามประสานงานกับคนในชุมชนให้คนใน ชุมชนมีโอกาสในการศึกษาเรื่องราวต่าง ๆ ทางวัฒนธรรม เช่นการต้ังศูนย์อบรมเด็กภายในวัด ทําให้เกิดการ พึ่งพาอาศัยกันระหว่างวัดและทางชุมชน แลกเปล่ียนความรู้กับชุมชนในพื้นท่ีอื่น เพ่ือที่จะนําความรู้ที่ได้ แลกเปลี่ยนนั้นมาปรับใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อชุมชนของตนเองให้มากท่ีสุด โดยทางวัดคิดว่ากิจกรรมทาง วัฒนธรรมต่าง ๆ น้ัน จะสามารถดึงผู้คนให้เข้าหากันได้มากขึ้น เช่นกิจกรรมการทํากระยาสารท โดยทางวัด ดําเนินการเรื่องค่าใช้จ่ายเอง เพ่ือหวังว่าประชาชนท่ีมีฐานะยากจนจะได้มีโอกาสเข้าร่วมกิจกรรมกับบุคคลอ่ืน โดยใช้พ้ืนท่ีวัดเปน็ พืน้ ที่กลางในการทาํ กจิ กรรมต่าง ๆ 3. เส้นทางสู่ความสาํ เร็จของการมาเปน็ ชุมชนตน้ แบบ วดั ใช้กระบวนการทางวฒั นธรรมดึงชมุ ชนเข้ามา โดยมกี ารตัง้ เป้าหมายว่า อยากให้ประชาชนในชุมชน ได้เกิดการเรียนรู้ และนําความรู้มาพัฒนาในชุมชนท้องถ่ินของตนเอง จึงได้เร่ิมจากการพาคนในชุมชนไปศึกษา ดูงานวฒั นธรรม ทางภาคเหนือเพ่ือไปศึกษาวฒั นธรรมทางภาคเหนือ เพ่ือใหค้ นในชุมชนได้ศึกษาความหลากหลาย ทางวัฒนธรรม และให้คนในชุมชนมีโอกาสได้แสดงความคิดเห็นจากการที่ได้เห็นความโดนเด่นจากสถานท่ีอื่น และเกดิ ความคดิ ท่จี ะนํามาพฒั นาวดั ในชุมชนของตนเอง คนในชุมชนได้ฝึกความคิดได้ฝึกการทาํ งานซึง่ เป็นสิ่งท่ี สําคัญมาก ทางวัดพุตะเคียนได้จัดให้มีการไปศึกษาดูงานในชุมชนท้องถ่ินอ่ืนในทุก ๆ ปี เพื่อเพ่ิมพูนความรู้ รวมถึงให้คนในชุมชนได้เห็น และได้ศึกษาความรู้ใหม่ โดยในแต่ละปีได้พาคนในชุมชนไปศึกษาดูงานวฒั นธรรม ในท่องถิ่นอ่ืนท่ีแตกต่างกันไปในทุก ๆ ปีในบริบทท่ีหลากหลาย เพ่ือให้เกิดความหลากหลายในการเรียนรู้ ดึงความโดนเด่นเพื่อสร้างจุดขายใหก้ ับชุมชนของตนเอง ทําให้ประชาชนในชุมชนเรมิ่ มีความคิดต่าง ๆ ท่ีจะมา พัฒนาชุมชนท้องถ่ินของตนเอง จากความคิดที่หลากหลายรวมกันเป็นความคิดท่ีดีท่ีสุด และเกิดความร่วมมือ รว่ มใจระหวา่ งวัด โรงเรยี น และชมุ ชน ทาํ ให้ชุมชนเข้มแข็งมากขึ้น 4. ความท้าทาย/อุปสรรค หลักการก้าวข้ามอุปสรรคของชุมชนคุณธรรมต้นแบบวดั พุตะเคียน คือ การฟังมากกว่าการพูด เพราะ จะทําให้ได้เข้าใจผู้อ่ืนมากข้ึน โดยแต่เดิมประชาชนในชุมชนชาวมอญน้ันไม่นิยมเข้ามาทําบุญที่วัด เน่ืองจาก มีความไม่เข้าใจกันระหว่างวัดกับประชาชนในชุมชน เพราะประชาชนชาวมอญคิดว่า วัดพุตะเคียนเป็นวัด โดย กลุ่มกจิ การพเิ ศษ สาํ นกั งานวฒั นธรรมจังหวัดกาญจนบรุ ี
“บวร On Tour” ของชุมชนคณุ ธรรมตน้ แบบ | 53 สําหรับคนไทยเท่าน้ัน คนมอญไม่สามารถเข้ามาทําบุญร่วมด้วยได้ แต่ภายหลังทางวัดได้รับฟังความคิดเห็น และความตอ้ งการของประชาชนในชุมชนชาวมอญมากขึ้น และไดม้ กี ารอธิบายปรับความเข้าใจว่า ความจริงวัด คือท่ีของทุกคนไม่ว่าจะเป็นคนชาติใดก็สามารถเข้ามาทําบุญหรือทํากิจกรรมต่าง ๆ กับทางวัดได้ สามารถใช้ พื้นท่ีวัดในการทํากิจกรรมหรือพิธีกรรมตามความเชื่อทางศาสนาได้ตราบใดที่ไม่ขัดต่อศีลธรรมอันดีของ ประชาชน ทาํ ใหป้ ระชาชนชาวมอญเปดิ ใจในการเขา้ มาให้ความรว่ มมือในการทํากิจกรรมต่าง ๆ รว่ มกับทางวัด มากข้ึน มีการจัดงานประเพณีของชาวมอญมากขึ้น ซึ่งสิ่งนั้นทําให้เกิดการแลกเปลี่ยนความรู้ผ่านทางกิจกรรม ประเพณีของชาติพันธ์ท่ีหลากหลาย 5. ผลลัพธ์และผลกระทบทเี่ กิดขน้ึ เนื่องจากเป็นความโชคดีของชุมชนเพราะชุมชนคุณธรรมต้นแบบวัดพุตะเคียนเป็นชุมชนขนาดเล็ก ปัญหาของทางชุมชนจึงไม่ค่อยมีเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว มีเพียงปัญหาการทะเลาะเบาะแว้งเล็กน้อยเท่าน้ัน ซ่ึงเม่ือ ได้มีการทํากิจกรรมร่วมกันระหว่างคนในชุมชน และทางวัด จึงทําให้คนในชุมชนเกิดความตระหนักและรัก ชุมชนมากข้ึน เร่ิมเห็นคุณค่าของวิถีท้องถิ่นของตนเอง เร่ิมมีความภาคภูมิใจในวัฒนธรรมท้องถิ่นของตนเอง มากข้ึน ยอมรับในวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธ์ท่ีหลากหลาย และเกิดความเห็นอกเห็นใจซ่ึงกันและกันมากข้ึน คนรุ่นใหม่ที่แต่เดิมไม่ค่อยสนใจที่อยากจะร่วมกิจกรรมกับทางชมุ ชน และทางวัดก็กลับมาเร่ิมให้ความสนใจกับ กจิ กรรมต่าง ๆ ในชุมชน และวดั มากข้ึน อีกท้งั ยังนาํ ความรูต้ ่าง ๆทีไ่ ด้เรียนรจู้ ากกิจกรรมท่ีไดร้ ่วมกันทํากับทาง ชุมชน และทางวัดมาพฒั นาต่อยอด รว่ มกนั ขับเคลือ่ นใหว้ ดั และชมุ มคี วามเจรญิ มีการพัฒนาไปในทางที่ดีข้นึ 6. เป้าหมายท่จี ะเดินตอ่ ชุมชนคุณธรรมต้นแบบวัดพุตะเคียนมีความพยายามท่ีจะทําส่ิงต่าง ๆ ให้มีความเป็นรูปธรรมมากข้ึน มีเป้าหมายที่จะทําให้คนในชุมชนได้มีความคิดริเร่มิ ในการพัฒนาชุมชนท้องถ่ินของตนเองโดยจะมีการไปศึกษา ดงู านวฒั นธรรมของชุมชนท้องถ่ินอย่างต่อเน่ือง เพื่อใหค้ นในชุมชนเกดิ ความซึมซับและเกดิ ความคดิ สรา้ งสรรค์ มากขึ้น นําข้อดีข้อด้อยของแต่ละชุมชนที่ได้ไปศึกษานํามาปรับใช้ปรับแก้กับชุมชนของตนเองให้เกิดประโยชน์ ต่อชุมชนของตนเองให้มากท่ีสุด ทางวัดตั้งใจจะดําเนินการผลักดนั ให้คนในชุมชนได้เรยี นรู้ทางวฒั นธรรมมากข้นึ ส่งเสริมให้คนในชุมชนเห็นความสําคัญของชุมชน อยากท่ีจะมีส่วนร่วมในการรักษาส่ิงท่ีดีในชมุ ชน และร่วมกัน พัฒนาชุมชนไปในทางที่ดี สร้างความเข้มแข็งของชุมชนให้เกิดขึ้นมากขึ้น เกิดความคิดท่ีจะพัฒนาชุมชนโดยท่ี ไม่ต้องคํานงึ ว่าจะมผี สู้ นับสนุนหรอื ไม่ ใหช้ ุมชนสามารถยดื หยดั ได้ดว้ ยตัวเองตามกาํ ลงั ทีช่ มุ ชนมี 7. ข้อมูลการติดต่อ (ชื่อชุมชน/ชุมชนท้องถิ่น ข้อมูลพ้ืนฐานท่ีติดต่อได้ พร้อมช่ือ ที่อยู่ เบอร์ติดต่อ ผู้ประสานงาน (ไว้สาํ หรบั การติดตอ่ สอบถาม และจัดพิมพล์ งในหนังสอื ) ๗.๑ ผปู้ ระสานงาน (ของชุมชนฯ) ๑) นายธติ พิ ันธ์ุ เกษกาญจน์ ๐๘ ๘๖๙๕ ๖๔๔๙ ผู้ประสานงานชุมชนท้องถน่ิ ต้นแบบด้านคุณธรรมวดั พตุ ะเคียน ๒) นายวิสทุ ธ์ ยอดเรือน ๐๙ ๙๐๓๕ ๕๒๓๑ สมาชิกองคก์ ารบริหารสว่ นตําบลท่าเสา ๗.๒ ผปู้ ระสานงาน (สาํ นกั งานวัฒนธรรมจังหวดั ) ๑) นายธีรพงษ์ ลม้ิ ติ้ว นกั วชิ าการวฒั นธรรมปฏิบัตกิ าร ๐๘ ๑๘๗๔ ๔๗๓๒ ๒) นางสาวสุนทรีย์ พิทักษ์สาลี นกั วิชาการวัฒนธรรมปฏิบัตกิ าร ๐๘ ๙๘๐๙ ๒๒๙๘ โดย กลุม่ กจิ การพิเศษ สาํ นกั งานวัฒนธรรมจังหวดั กาญจนบรุ ี
54 | “บวร On Tour” ของชุมชนคุณธรรมตน้ แบบ ๗.๓ ผ้ใู ห้ขอ้ มูลชมุ ชนคุณธรรมตน้ แบบวัดพตุ ะเคยี น ๐๖ ๓๑๙๘ ๕๔๕ ๑) พระครูสทุ ธสิ ารโสภิต เจ้าอาวาสวดั พตุ ะเคยี น ผนู้ ําชมุ ชนคุณธรรมตน้ แบบวัดพุตะเคยี น หมายเหตุ : กรณุ าส่งภาพประกอบตามหัวขอ้ ท่ี ๑ – ๖ ไปยังชอ่ งทางท่ีกําหนดตามหนังสือท่แี จ้งมาพร้อมนี้ ดาวน์โหลดไฟลเ์ อกสาร และช่องทางการส่งรายงานฯ โดย กลมุ่ กจิ การพิเศษ สํานกั งานวฒั นธรรมจงั หวัดกาญจนบรุ ี
“บวร On Tour” ของชุมชนคณุ ธรรมต้นแบบ | 55 ภาพประกอบ ๑. ชมุ ชนคุณธรรมต้นแบบวัดพตุ ะเคียน รวมความหลากหลายทางชาติพนั ธุ์ ๒. กว่าจะมาเปน็ วันน้ี โดย กลุม่ กิจการพเิ ศษ สาํ นกั งานวฒั นธรรมจังหวัดกาญจนบรุ ี
56 | “บวร On Tour” ของชุมชนคณุ ธรรมต้นแบบ ๓. เสน้ ทางสูค่ วามสาํ เร็จของการมาเปน็ ชมุ ชนตน้ แบบ ๔. ความท้าทาย/อปุ สรรค โดย กล่มุ กิจการพิเศษ สํานกั งานวัฒนธรรมจังหวดั กาญจนบุรี
“บวร On Tour” ของชุมชนคณุ ธรรมตน้ แบบ | 57 ๕. ผลลัพธ์และผลกระทบทเี่ กดิ ข้ึน ๖. เป้าหมายทีจ่ ะเดินต่อ โดย กลุ่มกจิ การพิเศษ สํานกั งานวัฒนธรรมจงั หวัดกาญจนบรุ ี
58 | “บวร On Tour” ของชุมชนคณุ ธรรมต้นแบบ คณะผูจ้ ัดทํา ************************* ผูจ้ ัดพมิ พ์ สํานักงานวฒั นธรรมจังหวดั กาญจนบุรี ปีทพ่ี ิมพ์ พ.ศ. 2564 จาํ นวนพมิ พ์ 4 เลม่ ทป่ี รึกษา ผูว้ ่าราชการจังหวดั กาญจนบรุ ี นายจีระเกียรติ ภมู สิ วัสด์ิ รองผ้วู ่าราชการจังหวัดกาญจนบุรี นายชํานาญ ช่นื ตา หน่วยงานรับผิดชอบหลัก กลุ่มกิจการพิเศษ สาํ นกั งานวัฒนธรรมจังหวัดกาญจนบุรี คณะทาํ งาน วฒั นธรรมจงั หวดั กาญจนบรุ ี นางสมมารถ คําถนอม ผูอ้ ํานวยการกลุม่ กิจการพิเศษ นางสาวสุภาภรณ์ เจริญศริ ิโสภาคย์ นกั วิชาการวฒั นธรรมปฏิบัตกิ าร นายธรี พงษ์ ล้มิ ต้วิ นกั วิชาการวฒั นธรรมปฏบิ ัตกิ าร นางสาวสุนทรยี ์ พทิ กั ษ์สาลี ผใู้ ห้การสนบั สนนุ ข้อมูล เจา้ อาวาส และผู้นําชมุ ชนคณุ ธรรมตน้ แบบวัดพตุ ะเคยี น พระครูสุทธิสารโสภติ ผู้เชยี่ วชาญประวัติศาสตร์ทอ้ งถ่ิน นายภานวุ ฒั น์ ศีลแดนจันทร์ มณเี วชช เรียบเรียง/ออกแบบ/จัดทาํ รปู เล่ม ผู้อาํ นวยการกลุม่ กจิ การพเิ ศษ นางสาวสุภาภรณ์ เจริญศิริโสภาคย์ โดย กลุ่มกจิ การพิเศษ สํานกั งานวฒั นธรรมจังหวดั กาญจนบุรี
สํานกั งานวฒั นธรรมจังหวดั กาญจนบรุ ี ศาลากลางจงั หวดั กาญจนบุรี (หลังเกา) ชน้ั ๒ ถนนแสงชโู ต ตาํ บลปากแพรก อําเภอเมอื งกาญจนบรุ ี จังหวัดกาญจนบรุ ี ๗๑๐๐๐ โทร. ๐ ๓๔๕๑ ๘๗๙๗ โทรสาร ๐ ๓๔๕๑ ๘๔๓๔ E-mail: [email protected] 8/25/2021 2
Search
