Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore เอกสารประกอบหลักสูตรสถานศึกษาระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น(สุขศึกษาและพลศึกษา)

เอกสารประกอบหลักสูตรสถานศึกษาระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น(สุขศึกษาและพลศึกษา)

Published by t_phantarak, 2021-05-14 08:01:39

Description: เอกสารประกอบหลักสูตรสถานศึกษาระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น(สุขศึกษาและพลศึกษา)

Search

Read the Text Version

48 คำอธิบายรายวชิ า รายวชิ า สขุ ศกึ ษา รหสั วิชา พ22101 ประเภทวชิ า พน้ื ฐาน ชัน้ มัธยมศึกษาปท่ี 2 ภาคเรียนที่ 1 เวลาเรียน 20 ช่ัวโมง 0.5 หนวยกิต ศึกษาอธบิ ายเกย่ี วกบั สว นประกอบ และความสำคญั ของระบบประสาทและตอมไรท อท่ีมผี ลตอสขุ ภาพการ เจรญิ เตบิ โตทางรา งกายและพัฒนาการของวัยรุน บอกวธิ ีดูแลรักษาระบบประสาทและระบบตอมไรทอใหท ำงานตามปกตวิ ิเคราะหภาวะ การเจรญิ เตบิ โตตามเกณฑ มาตรฐานและปจ จยั ทีเ่ กีย่ วของ บอกแนวทางในการพฒั นาตนเองใหเจรญิ เติบโตสมวัยอธบิ ายการเปลยี่ นแปลงทางรา งกาย จติ ใจ อารมณ และพัฒนาการทางเพศ สามารถปรบั ตวั กบั การเจรญิ เติบโตทางดา นรางกาย จติ ใจ อารมณ และพฒั นาการทางเพศไดน อกจากน้ียังสามารถ ปองกันตนเองจากลว งละเมิดทางเพศ ตวั ชวี้ ัด พ 1.1 เขาใจธรรมชาตขิ องการเจริญเตบิ โตและพัฒนาการของมนษุ ย ม.2/1 อธิบายการเปล่ยี นแปลงดานรางกาย จิตใจ อารมณ สงั คม และสติปญญาในวัยรนุ ม.2/2 ระบปุ จ จัยท่ีมผี ลกระทบตอการเจรญิ เตบิ โต และพัฒนาการดานรา งกาย จิตใจ อารมณ สงั คม และสตปิ ญญา ในวัยรนุ พ 2.1 เขา ใจและเหน็ คณุ คาตนเอง ครอบครวั เพศศกึ ษา และมีทักษะในการดำเนนิ ชีวติ ม.2/1 วเิ คราะหป จจัยท่ีมีอทิ ธิพลตอ เจตคติในเรือ่ งเพศ ม.2/2 วิเคราะหปญ หาและผลกระทบท่เี กดิ จากการมเี พศสัมพนั ธในวัยเรยี น ม.2/3 อธิบายวิธีปองกนั ตนเองและหลีกเลย่ี งจากโรคติดตอทางเพศสมั พนั ธ เอดส และการต้งั ครรภโ ดยไมพึงประสงค ม.2/4 อธบิ ายความสำคัญของความเสมอภาคทางเพศ และวางตวั ไดอยางเหมาะสม รวมท้ังหมด 6 ตัวชี้วัด

49 คำอธิบายรายวิชา รายวชิ า กรีฑา รหัสวิชา พ22102 ประเภทวชิ า พ้ืนฐาน ชั้นมัธยมศึกษาปท ี่ 2 ภาคเรียนที่ 1 เวลาเรียน 20 ชว่ั โมง 0.5 หนว ยกิต ศึกษาหลักการเกี่ยวกับกิจกรรมพลศึกษาและกีฬาประเภทกรีฑา ฝกทักษะการบริหารรางกาย การเคลื่อนไหวข้ัน พื้นฐาน และการเลนกีฬาตามลำดับขั้นตอน โดยใชกระบวนการทางพลศึกษา เพื่อใหมีความรูความเขาใจเกี่ยวกับกิจกรรมพล ศึกษา และกีฬาประเภทกรีฑา มีทักษะในการเลนกีฬา มีคุณธรรมเห็นคุณคาของกิจกรรมพลศึกษาและกีฬา สามารถนำไป ประยุกตใ ชใ นชีวติ ประจำวัน โดยใชทักษะกระบวนการฝกปฏิบัติ กระบวนการเรียนรูความเขาใจ กระบวนการกลุม กระบวนการสรางความ ตระหนกั กระบวนการคิดอยางมวี ิจารณญาณ การสังเกต การอภปิ รายกระบวนการคิดวเิ คราะห และทักษะการมสี ว นรว ม เพื่อใหเกิดคุณลักษณะอันพึงประสงคมีวินัย ใฝเรียนรู มุงมั่นในการทำงาน ซื่อสัตยสุจริต รักความเปนไทย อยูอยาง พอเพียง และมจี ิตสาธารณะ ตวั ชวี้ ดั พ 3.1 เขา ใจ มีทักษะในการเคล่ือนไหว กิจกรรมทางกาย การเลนเกม และกีฬา ม.2/1 นำผลการปฏบิ ัติตนเกี่ยวกับทกั ษะกลไกและทักษะการเคล่อื นไหวในการเลนกีฬาจากแหลงขอมูลทห่ี ลากหลายมาสรุป เปนวธิ ที ี่เหมาะสมในบรบิ ทของตนเอง ม.2/2 เลน กีฬาไทยและกีฬาสากล ทัง้ ประเภทบุคคลและทมี ไดอยา งละ ๑ ชนิด ม.2/3 เปรียบเทยี บประสทิ ธิภาพของรปู แบบการเคลื่อนไหวที่สงผลตอการเลน กีฬาและกจิ กรรมในชีวติ ประจำวนั พ 3.2 รักการออกกำลังกาย การเลน เกม และการเลน กีฬา ปฏิบัตเิ ปนประจำอยางสม่ำเสมอ มวี นิ ยั เคารพสทิ ธิกฎ กติกา มีนำ้ ใจนกั กฬี า มีจิตวิญญาณในการแขงขนั และชื่นชม ในสุนทรียภาพของการกีฬา ม.2/2 เลือกเขารวมกิจกรรม การออกกำลงั กาย เลนกีฬาตาม ความถนดั และความสนใจพรอมท้งั วเิ คราะหค วาม แตกตางระหวางบุคคล เพ่ือเปน แนวทางในการพฒั นาตนเอง ม.2/5 นำผลการปฏิบตั ิในการเลน กฬี ามาสรปุ เปนวธิ ีทีเ่ หมาะสมกับตนเองดวยความมุงม่ัน พ 4.1 เห็นคุณคาและมีทักษะในการสรางเสรมิ สขุ ภาพ การดำรงสุขภาพ การปองกันโรค และการสรางเสริมสมรรถภาพเพื่อ สขุ ภาพ ม.2/7 พฒั นาสมรรถภาพทางกายตนเองใหเ ปน ไปตามเกณฑท่ีกำหนด รวมทัง้ หมด 6 ตวั ช้ีวดั

50 คำอธิบายรายวิชา รายวิชา สุขศึกษา รหัสวชิ า พ22103 ประเภทวชิ า พน้ื ฐาน ชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 2 ภาคเรียนที่ 2 เวลาเรียน 20 ชวั่ โมง 0.5 หนว ยกิต ศึกษาแหลงบรกิ ารทางสุขภาพ รูผ ลกระทบของเทคโนโลยีทม่ี ีตอ สุขภาพ อธบิ ายถงึ ความเจริญกา วหนา ทางการแพทย ทีม่ ผี ลตอ สขุ ภาพ บอกความสมดลุ ระหวา งสุขภาพกายและสุขภาพจติ รลู ักษณะอาการเบอ้ื งตน ของผมู ีปญหาสุขภาพจติ สามารถปฏิบัติตนเพ่ือจดั การกับอารมณแ ละความเครยี ด และสามารถพัฒนาสมรรถภาพทางกายของตนเองใหเปน ไป ตามเกณฑท ่ีกำหนด รูและเขา ใจวธิ กี าร ปจจยั และแหลง ท่ชี ว ยเหลอื ฟนฟูผูต ดิ ส่ิงเสพติด สามารถหลีกเลยี่ ง พฤติกรรมเสี่ยงและสถานการณเสยี่ งทั้งหลายทัง้ ปวง มที ักษะชวี ิตในการปองกนั ตนเองและ หลีกเล่ยี งสถานการณท่คี ับขันท่อี าจนำไปสอู นั ตรายตาง ๆได ตัวชี้วัด พ 4.1 เหน็ คณุ คาและมีทักษะในการสรา งเสริมสขุ ภาพ การดำรงสุขภาพ การปองกันโรค และการสรา งเสริมสมรรถภาพ เพือ่ สขุ ภาพ ม.2/1 เลือกใชบ ริการทางสุขภาพอยางมีเหตุผล ม.2/2 วิเคราะหผ ลของการใชเ ทคโนโลยที ีม่ ีตอสุขภาพ ม.2/3 วิเคราะหความเจรญิ กาวหนา ทางการแพทยที่มีผลตอ สุขภาพ ม.2/4 วเิ คราะหค วามสัมพันธข องภาวะสมดลุ ระหวา งสขุ ภาพกายและสขุ ภาพจิต ม.2/5 อธบิ ายลักษณะอาการเบ้ืองตนของผูมปี ญหาสขุ ภาพจิต ม.2/6 เสนอแนะวิธีปฏิบัติตนเพ่ือจดั การกบั อารมณและความเครยี ด ม.2/7 พัฒนาสมรรถภาพทางกายตนเองใหเ ปน ไปตามเกณฑท ่ีกำหนด พ.5.1 ปอ งกันและหลกี เลี่ยงปจ จยั เส่ียง พฤติกรรมเส่ียงตอ สุขภาพ อุบตั ิเหตุ การใชย า สารเสพติด และความรนุ แรง ม.2/1 ระบวุ ธิ ีการ ปจ จยั และแหลงทช่ี ว ยเหลอื ฟนฟูผูติดสารเสพติด ม.2/2 อธิบายวิธกี ารหลีกเลี่ยงพฤตกิ รรมเสี่ยงและสถานการณเ สี่ยง ม.2/3 ใชท ักษะชีวติ ในการปองกนั ตนเองและหลีกเลย่ี งสถานการณคับขนั ทอ่ี าจนำไปสอู ันตราย รวมทัง้ หมด 10 ตัวช้วี ดั

51 คำอธิบายรายวชิ า รายวชิ า ฟตุ บอล รหัสวิชา พ22104 ประเภทวิชา พ้ืนฐาน ชัน้ มัธยมศึกษาปท ี่ 2 ภาคเรยี นที่ 2 เวลาเรยี น 20 ชวั่ โมง 0.5 หนวยกติ ศึกษาความรูและความเขาใจประวัติความเปน มาและประโยชนของกีฬาฟุตบอล ความรูท่วั ไป เกยี่ วกับกีฬาฟตุ บอล ทักษะการเลน ฟตุ บอล หลักการรกุ หลกั การรับ การเลน เปนนทีมแบบตางๆ ระเบยี บ ขอบังคับ กติกาที่ ควรทราบ คําศัพทเฉพาะท ีใ่ ชในการเลน กีฬาฟุตบอล และการทดสอบ สมรรถภาพทางกาย เพื่อใหนักเรยี น มที กั ษะในการเลน กีฬาฟุตบอล มที ักษะการเลนกฬี าฟุตบอล ทักษะการรุก ทักษะการรับ ทักษะการเลนเปนทีมแบบตางๆ ระเบยี บขอบงั คับกติกาท ี่ ควรทราบ คําศัพทเฉพาะท ี่ใชใ นการเลนกีฬาฟุตบอล และการทดสอบ สมรรถภาพทางกายและสามารถอธบิ ายถึงประวตั คิ วาม เปน มาของกีฬาฟตุ บอลได เพอ่ื ใหน ักเรียนมีเจตคติที่ถูกตองและเหมาะสมเก่ียวกับกิจกรรมการออกกกาํ ลังกาย ตามความถนัด และความสนใจ และ นําทักษะกีฬาฟตุ บอลไปใชใ นการออกกําลงั กายเพ่ือพฒั นา บุคลิกภาพและสมรรถภาพตอไป ตัวช้วี ัด พ 3.1 เขา ใจ มที ักษะในการเคลือ่ นไหว กิจกรรมทางกาย การเลนเกม และกีฬา ม.2/1 นำผลการปฏิบตั ิตนเก่ยี วกับทักษะกลไกและทักษะการเคล่ือนไหวในการเลนกีฬาจากแหลงขอมูลท่หี ลากหลายมาสรปุ เปนวธิ ที ี่เหมาะสมในบริบทของตนเอง ม.2/2 เลนกฬี าไทยและกีฬาสากล ท้ังประเภทบคุ คลและทมี ไดอ ยางละ ๑ ชนิด พ 3.2 รักการออกกำลังกาย การเลนเกม และการเลนกีฬา ปฏบิ ัติเปนประจำอยา งสมำ่ เสมอ มีวนิ ยั เคารพสิทธิกฎ กติกา มนี ้ำใจนกั กฬี า มจี ติ วิญญาณในการแขงขัน และช่ืนชม ในสนุ ทรียภาพของการกฬี า ม.2/1 อธิบายสาเหตุการเปลีย่ นแปลงทางกาย จติ ใจ อารมณ สงั คม และสติปญ ญา ทเี่ กดิ จากการ ออกกำลัง กาย และเลน กีฬาเปน ประจำจนเปน วิถีชวี ติ ม.2/2 เลือกเขารวมกิจกรรม การออกกำลงั กาย เลน กีฬาตาม ความถนัดและความสนใจพรอมท้ังวิเคราะหความแตกตา ง ระหวางบคุ คล เพอ่ื เปนแนวทางในการพัฒนาตนเอง ม.2/3 มวี นิ ยั ปฏบิ ัติตามกฎ กตกิ า และขอ ตกลงในการเลนกีฬาที่เลอื ก ม.2/4 วางแผนการรกุ และการปองกันในการเลน กีฬาที่เลือกและนำไปใช ในการเลนอยา งเหมาะสมกบั ทีม ม.2/5 นำผลการปฏิบัติในการเลนกีฬามาสรุปเปน วิธีที่เหมาะสมกับตนเองดว ยความมงุ มน่ั รวมท้งั หมด 7 ตัวชี้วัด

52 คำอธิบายรายวชิ า รายวิชา สุขศกึ ษา รหัสวชิ า พ23101 ประเภทวชิ า พ้นื ฐาน ช้ันมธั ยมศึกษาปท่ี 3 ภาคเรียนท่ี 1 เวลาเรยี น 20 ชวั่ โมง 0.5 หนว ยกิต ศึกษาและอธิบายเกยี่ วกับสวนประกอบ และความสำคัญของระบบประสาทและตอมไรทอ ที่มี ผลตอสขุ ภาพการเจรญิ เติบโตทางรา งกายและพัฒนาการของวยั รนุ บอกวธิ ดี ูแลรักษาระบบประสาทและระบบตอมไรทอให ทำงานตามปกติ วเิ คราะหภ าวะ การเจริญเตบิ โตตามเกณฑม าตรฐานและปจจยั ทเี่ กยี่ วของ บอกแนวทาง ในการพัฒนาตนเองใหเจริญเตบิ โตสมวัยอธิบายการเปลี่ยนแปลงทางรางกาย จิตใจ อารมณ และพัฒนาการทางเพศ สามารถปรับตัวกบั การเจริญเติบโตทางดานรา งกาย จติ ใจ อารมณ และพฒั นาการทางเพศได นอกจากน้ียังสามารถปองกันตนเองจากลว งละเมดิ ทางเพศ ตัวชี้วดั พ 1.1 เขา ใจธรรมชาตขิ องการเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของมนุษย ม.3/1 เปรียบเทียบการเปล่ียนแปลงทางดานรา งกาย จิตใจ อารมณ สงั คม และสตปิ ญญา แตละชวง ของชีวิต ม.3/2 วเิ คราะหอ ิทธิพลและความคาดหวงั ของสงั คมตอการเปล่ียนแปลงของวยั รนุ ม.3/3 วิเคราะห สื่อ โฆษณา ทม่ี ีอิทธพิ ลตอการเจริญเติบโตและพัฒนาการของวยั รนุ พ 2.1 เขา ใจและเหน็ คุณคาตนเอง ครอบครวั เพศศึกษา และมีทกั ษะในการดำเนินชีวติ ม.3/1 อธบิ ายอนามัยแมและเด็ก การวางแผนครอบครัว และวธิ ีการปฏิบตั ติ นที่เหมาะสม ม.3/2 วเิ คราะหป จ จัยทม่ี ีผลกระทบตอการต้ังครรภ ม.3/3 วิเคราะหสาเหตุ และเสนอแนวทางปอ งกัน แกไขความขดั แยงในครอบครัว รวมท้ังหมด 6 ตวั ช้ีวัด

53 คำอธิบายรายวิชา รายวิชา เซปกตะกรอ รหสั วิชา พ23102 ประเภทวชิ า พ้ืนฐาน ชน้ั มัธยมศึกษาปท่ี 3 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรยี น 20 ช่ัวโมง 0.5 หนว ยกติ ศกึ ษาลักษณะและธรรมชาติของกีฬาตะกรอ กติกา มารยาท วธิ เี ลน การเคลอื่ นไหว การออกกำลังกายดว ยการ เลนกฬี าตะกรอ ฝก ปฏบิ ตั ิเกี่ยวกบั การเคลื่อนไหวรา งกายในการออกกำลังกาย ทักษะการเลนกีฬา ทั้งประเภทบคุ คล และ ประเภททีม ตามความถนัด ความรู ความเขา ใจ และเห็นคณุ คาของสขุ ภาพ สมรรถภาพ ความปลอดภยั กฬี าไทย ในการเลน กีฬาตะกรอของ ตนเอง ของผูอ่ืน และของสังคม สามารถออกกำลังกายและเลนกีฬาตะกรอเพ่ือนำไปใชออกกำลงั กายใน ชวี ติ ประจำวนั เผยแพรความรูใ หกับผูอ น่ื และสงเสรมิ อนรุ กั ษก ีฬาไทย การออกกำลังกาย การเลนกฬี าไทย กฬี าสากลการเขา รว มกิจกรรมทางกาย การทำงานการเลนกีฬาตามความถนดั ความสนใจอยางสม่ำเสมอ โดยการเคารพสทิ ธิ กฎ กตกิ าเพอ่ื ให เกิดความปลอดภยั และความสันติในการลน กีฬาและการแขง ขันกีฬาท่ีมีกลวธิ กี ารรุกการปองกนั และการใหความรว มมือในการ เลน การแขง ขนั และการทำงานทีเ่ ปนทีมจนประสบความสำเรจ็ ตามเปา หมาย เหน็ คณุ คาของการนำไปใชป ระโยชนใ นชีวิตประจำวนั ดวยคุณธรรม จริยธรรม และคานิยมท่เี หมาะสม ตัวช้วี ัด พ 3.1 เขา ใจ มที ักษะในการเคลอ่ื นไหว กจิ กรรมทางกาย การเลนเกม และกฬี า ม.3/1 เลน กฬี าไทยและกีฬาสากล ไดอ ยางละ ๑ ชนิดโดยใชเ ทคนิคท่เี หมาะสมกบั ตนเองและทีม ม.3/2 นำหลักการ ความรแู ละทกั ษะ ในการเคลื่อนไหว กจิ กรรมทางกาย การเลน กม และการเลน กีฬาไปใช สรางเสรมิ สุขภาพอยางตอ เนื่อง เปนระบบ พ 3.2 รักการออกกำลงั กาย การเลนเกม และการเลนกีฬา ปฏิบัตเิ ปนประจำอยางสม่ำเสมอ มีวินยั เคารพสิทธกิ ฎ กติกา มนี ้ำใจนักกีฬา มีจติ วิญญาณในการแขงขนั และชื่นชม ในสุนทรียภาพของการกฬี า ม.3/1 มมี ารยาทในการเลน และดกู ีฬาดวยความมีนำ้ ใจนักกีฬา ม.3/2 ออกกำลังกายและเลน กฬี าอยางสมำ่ เสมอและนำแนวคิดหลักการจากการเลน ไปพัฒนาคุณภาพชวี ิตของตนดวยความ ภาคภูมิใจ ม.3/3 ปฏิบัตติ นตามกฎ กติกา และขอตกลงในการเลนตามชนิดกีฬาที่เลือกและนำแนวคิดที่ไดไปพัฒนาคุณภาพชีวิต ของ ตนในสังคม ม.3/4 จำแนกกลวิธกี ารรกุ การปองกนั และใชในการเลน กีฬาทีเ่ ลอื กและตดั สินใจเลือกวธิ ที เี่ หมาะสมกับทีมไปใชไดต าม สถานการณของการเลน รวมท้งั หมด 6 ตัวชีว้ ัด

54 คำอธิบายรายวชิ า รายวชิ า สขุ ศกึ ษา รหัสวิชา พ23103 ประเภทวิชา พ้ืนฐาน ชน้ั มัธยมศกึ ษาปท ี่ 3 ภาคเรียนท่ี 2 เวลาเรยี น 20 ชว่ั โมง 0.5 หนวยกติ ศึกษาและสามารถกำหนดรายการอาหารทเ่ี หมาะสมกบั วยั ตาง ๆ โดยคำนึงถงึ ความประหยดั และคุณคาทาง โภชนาการ สามารถบอกโรคที่เปน สาเหตุทส่ี ำคัญของการเจบ็ ปวยและการตายของคนไทย โรคติดตอ โรคไมติดตอ บอกปญ หาสุขภาพในชมุ ชน แนวทางแกไขปญ หาสุขภาพในชุมชน สามารถวางแผนและจัดการเวลาในการออกกำลงั กาย การพกั ผอน และการสรางเสริมสมรรถภาพทางกาย การ ทดสอบสมรรถภาพทางกายแบบตาง ๆ และการพฒั นาสมรรถภาพเพื่อสขุ ภาพบอกปจ จัย เส่ียงและพฤติกรรมเสยี่ งตอ สุขภาพ แนวทางการปองกันความเสยี่ งตอสขุ ภาพสามารถบอกปญ หาและผลกระทบจากการใชค วามรุนแรง ตลอดจนหาวธิ กี าร หลกี เลีย่ งการใชความรุนแรง วิเคราะหอ ิทธพิ ลของส่อื ตอพฤติกรรมสขุ ภาพและความรุนแรงสามารถวิเคราะหค วามสัมพนั ธข องการด่ืมเครื่องด่ืมที่มี แอลกอฮอลต อสุขภาพและการเกิดอบุ ัตเิ หตุ สามารถแสดงวิธีการชวยฟน คนื ชีพอยางถูกวธิ ี ตวั ชี้วัด พ 4.1 เห็นคุณคา และมีทกั ษะในการสรางเสริมสขุ ภาพ การดำรงสุขภาพ การปอ งกนั โรค และการสรางเสรมิ สมรรถภาพ เพอ่ื สขุ ภาพ ม.3/1 กำหนดรายการอาหารทเ่ี หมาะสมกบั วัยตา ง ๆ โดยคำนงึ ถงึ ความประหยัดและคุณคา ทางโภชนาการ ม.3/2 เสนอแนวทางปองกันโรคที่เปนสาเหตุสำคญั ของการเจบ็ ปว ยและการตายของคนไทย ม.3/3 รวบรวมขอ มลู และเสนอแนวทาง แกไขปญหาสุขภาพในชุมชน ม.3/4 วางแผนและจดั เวลาในการออกกำลงั กาย การพักผอนและการสรางเสรมิ สมรรถภาพทางกาย ม.3/5 ทดสอบสมรรถภาพทางกาย และพัฒนาไดตามความแตกตา งระหวา งบุคคล พ.5.1 ปองกันและหลกี เลีย่ งปจ จยั เส่ียง พฤติกรรมเสีย่ งตอ สุขภาพ อบุ ัตเิ หตุ การใชย า สารเสพติด และความรุนแรง ม.2/1 วเิ คราะหป จจยั เสี่ยง และพฤติกรรมเสีย่ งท่ีมีผลตอสขุ ภาพและแนวทางปองกัน ม.2/2 หลกี เลยี่ งการใชความรนุ แรงและชกั ชวนเพื่อนใหห ลีกเลย่ี งการใชค วามรุนแรงในการแกปญหา ม.3/3 วิเคราะหอ ิทธพิ ลของส่อื ตอพฤตกิ รรมสขุ ภาพและความรุนแรง ม.3/4 วิเคราะหค วามสัมพันธข องการด่มื เครือ่ งดื่มท่ีมีแอลกอฮอลตอ สขุ ภาพและการเกดิ อุบัตเิ หตุ ม.3/5 แสดงวิธีการชวยฟนคืนชพี อยางถกู วิธี รวมท้งั หมด 10 ตวั ชีว้ ดั

55 คำอธิบายรายวชิ า รายวชิ า ตะกรอลอดหว ง รหสั วิชา พ23104 ประเภทวิชา พืน้ ฐาน ช้นั มธั ยมศึกษาปที่ 3 ภาคเรียนท่ี 2 เวลาเรียน 20 ชั่วโมง 0.5 หนวยกติ ศึกษาเพื่อใหมีความรู ความเขา ใจ เร่ืองเกีย่ วกับการเคลือ่ นไหวรางกาย หลักการออกกำลงั กาย การทดสอบ สมรรถภาพทางกาย ทักษะการเลน กีฬาตะกรอลอดหว งกับบคุ คลอน่ื การเลน เปน ทมี การเคลือ่ นไหว การออกกำลงั กาย การ พกั ผอ น และนนั ทนาการ กฎ กติกา ในการเลน กีฬา วิธกี ารรุกในกีฬาตะกรอลอดหวงการควบคุมตนเอง การมนี ำ้ ใจ นกั กฬี า การทำงานเปน ทีม การวางแผนสมรรถภาพทางกาย สมรรถภาพทางจติ การบริหารจติ เห็นคณุ คา ของการออกกำลงั กาย การออกกำลังกายและการเลนกีฬาปฏบิ ตั ิกิจกรรมดว ยความสนุกสนานปลอดภัย ช่นื ชมและเห็นคุณคาของการออก กำลงั กาย เคารพ กฎ กติกาการแขงขัน มนี ้ำใจนักกีฬา และใหความรว มมือในการทำงานเปน ทมี มีทกั ษะในการเคลื่อนไหวลักษณะตา งๆ และมปี ระสิทธภิ าพของรูปแบบการเคล่ือนไหวตางๆ การเลน+เกม กีฬาตาม สมยั นยิ ม การออกกำลงั กาย การปองกนั ในการเลน การแขงขันกีฬา การทำงานเปนทีม การปฏบิ ัตหิ นา ท่ตี ามความ รับผดิ ชอบ กฬี าตางๆการสรางสรรถภาพทางกาย การพักผอน นันทนาการ การทดสอบสมรรถภาพทางกาย ทางจติ ทาง กลไก เหน็ คุณคา ในการอนรุ ักษก ีฬาพืน้ บา นและมีทักษะโดยใชท กั ษะทางกลไก นำไปสูการใชในชวี ติ ประจำวนั ตัวช้ีวดั พ 3.1 เขาใจ มที ักษะในการเคลอ่ื นไหว กจิ กรรมทางกาย การเลนเกม และกีฬา ม.3/1 เลน กฬี าไทยและกีฬาสากล ไดอยางละ ๑ ชนดิ โดยใชเ ทคนิคทเ่ี หมาะสมกบั ตนเองและทีม ม.3/2 นำหลกั การ ความรูแ ละทกั ษะ ในการเคลือ่ นไหว กิจกรรมทางกาย การเลนกม และการเลน กฬี าไปใช สรา งเสรมิ สขุ ภาพอยางตอเน่ือง เปน ระบบ พ 3.2 รักการออกกำลงั กาย การเลนเกม และการเลน กีฬา ปฏิบัตเิ ปน ประจำอยางสมำ่ เสมอ มวี นิ ัย เคารพสิทธิกฎ กติกา มีน้ำใจนกั กฬี า มจี ิตวิญญาณในการแขงขนั และช่ืนชม ในสุนทรยี ภาพของการกฬี า ม.3/1 มีมารยาทในการเลนและดกู ีฬาดว ยความมนี ำ้ ใจนักกีฬา ม.3/2 ออกกำลงั กายและเลน กีฬาอยางสม่ำเสมอและนำแนวคดิ หลักการจากการเลน ไปพฒั นาคุณภาพชีวิตของตนดวยความ ภาคภูมิใจ ม.3/3 ปฏิบัตติ นตามกฎ กติกา และขอตกลงในการเลน ตามชนิดกีฬาที่เลือกและนำแนวคิดท่ีไดไ ปพฒั นาคณุ ภาพชีวิต ของ ตนในสงั คม ม.3/5 เสนอผลการพฒั นาสุขภาพของตนเองท่เี กิดจากการออกกำลงั กาย และการเลน กีฬาเปน ประจำ รวมทัง้ หมด 6 ตวั ช้ีวดั

56 อภธิ านศัพท กลไกของรางกายทใ่ี ชใ นการเคลื่อนไหว (Body Mechanism) กระบวนการตามธรรมชาติในการเคลื่อนไหวสวนตาง ๆ ของรางกายตามลักษณะโครงสราง หนาที่ และการ ทำงานรวมกันของขอตอ กลามเนื้อ กระดูกและระบบประสาทที่เกี่ยวของภายใตขอบขาย เงื่อนไข หลักการ และปจจัยดานชีวกลศาสตรท ี่มีผลตอการเคล่ือนไหว เชน ความมั่นคง (Stability) ระบบคาน (Leverage) การ เคล่อื น (Motion) และแรง (Force) การเคล่อื นไหวเฉพาะอยาง (Specialized Movement) การผสมผสานกันระหวางทักษะยอยของทักษะการเคลื่อนไหวพื้นฐานตาง ๆ การออกกำลังกาย การเลนเกม และ การเลนกีฬาตาง ๆ ซึ่งมีความจำเปนสำหรับกิจกรรมทางกาย เชน การขวางลูกซอฟทบอล ตองอาศัยการ ผสมผสานของทักษะการสไลด (การเคลื่อนไหวแบบเคลื่อนที่) การขวาง (การเคลื่อนไหวแบบประกอบอุปกรณ) การบิดตัว (การเคลื่อนไหวแบบไมเคลื่อนที่) ทักษะที่ทำบางอยางยิ่งมีความซับซอนและตองใชการผสมผสานของ ทักษะการเคลอื่ นไหวพน้ื ฐานหลาย ๆ ทกั ษะรวมกัน การเคล่อื นไหวในชวี ิตประจำวนั (Daily Movement) รูปแบบหรือทักษะการเคลื่อนไหวรางกายในอิริยาบถตาง ๆ ที่บุคคลทั่วไปใชในการดำเนินชีวิต ไมวาเพื่อการ ประกอบกิจวัตรประจำวัน การทำงาน การเดินทางหรือกิจกรรมอื่น ๆ เชน การยืน กม นั่ง เดิน วิ่ง โหนรถเมล ยกของหนกั ปน ปา ย กระโดดลงจากทสี่ ูง ฯลฯ การเคลือ่ นไหวพนื้ ฐาน (Fundamental Movements) ทกั ษะการเคล่ือนไหวรางกายท่จี ำเปนสำหรับชวี ติ และการดำเนินชวี ิตของมนษุ ย ในการปฏิบัตกิ จิ กรรมตาง ๆ ได อยางมีประสทิ ธภิ าพ เปนทกั ษะท่มี ีการพฒั นาในชว งวยั เด็ก และจะเปน พืน้ ฐานสำหรบั การประกอบกจิ กรรมตาง ๆ เมื่อเจริญวัยสูงขึ้น ตลอดจนเปนพื้นฐานของการ มีความสามารถในการเคลื่อนไหว โดยเฉพาะอยางยิ่งในการเลน กีฬา การออกกำลังกาย และการประกอบกิจกรรมนันทนาการ การเคลื่อนไหวพื้นฐาน สามารถแบงออกไดเปน ๓ ประเภท คือ ๑. การเคลื่อนไหวแบบเคลื่อนที่ (Locomotor Movement) หมายถึง ทักษะการเคลื่อนไหว ที่ใชในการ เคลื่อนรางกายจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง ไดแก การเดิน การวิ่ง การกระโดด สลับเทา การกระโจน การสไลด และการว่ิงควบมา ฯลฯ หรือการเคลอื่ นทใี่ นแนวดง่ิ เชน การกระโดด ทกั ษะการเคลอื่ นไหวเหลา นี้เปนพื้นฐาน ของการทำงานประสานสมั พันธท างกลไกแบบไมซ บั ซอน และเปน การเคลื่อนไหวรา งกายท่ใี ชกลามเนือ้ มัดใหญ

57 ๒. การเคลื่อนไหวแบบอยูกับที่ (Nonlocomotor Movement) หมายถึง ทักษะการเคลื่อนไหวที่ปฏิบัติโดย รางกายไมมีการเคลื่อนที่ของรางกาย ตัวอยางเชน การกม การเหยียด การผลักและดัน การบิดตัว การโยกตัว การไกวตัว และการทรงตัว เปน ตน ๓. การเคลื่อนไหวแบบประกอบอุปกรณ (Manipulative Movement) เปนทักษะการเคลื่อนไหวที่มีการบังคบั หรือควบคุมวัตถุ ซึ่งสวนใหญจะเกี่ยวของกับการใชมือและเทา แตสวนอ่ืน ๆ ของรางกายก็สามารถใชได เชน การขวาง การตี การเตะ การรบั เปนตน การจดั การกบั อารมณและความเครียด (Emotion and Stress Management) วิธีควบคุมอารมณความเครียดและความคับของใจ ที่ไมเปนอันตรายตอตนเองและผูอื่น แลวลงมือปฏิบัติอยาง เหมาะสม เชน ทำสมาธิ เลน กฬี า การรวมกจิ กรรม นันทนาการ การคลายกลามเน้อื (muscle relaxation) การชว ยฟน คนื ชีพ (Cardiopulmonary Resuscitation = CPR) การชวยชีวิตเบื้องตนกอนสงตอใหแพทยในกรณีผูปวยหัวใจหยุดเตน โดยการนวดหัวใจและผายปอดไปพรอม ๆ กนั การดูแลเบื้องตน (First Care) การใหก ารดูแลสขุ ภาพผูป วยในระยะพกั ฟน และ / หรือการปฐมพยาบาล การพัฒนาทีย่ งั่ ยนื (Sustainable Development) การพัฒนาที่เปนองครวมของความเปนมนุษยตามแนวทางของพระธรรมปฏก (ประยุทธ ปยุตโต) เปนการพัฒนาท่ี เปนบูรณาการ คือ ทำใหเกิดเปนองครวมหมายความวา องคประกอบทั้งหลายที่เกี่ยวของ จะตองประสานกัน ครบทงั้ รางกาย จติ ใจ อารมณ สงั คม และจติ วิญญาณ และมีดลุ ยภาพ สอดคลอ งกับกฎเกณฑของธรรมชาติ การละเลนพนื้ เมอื ง (Folk Plays) กิจกรรมเลนดั้งเดิมของคนในชุมชนแตละทองถิ่น ซึ่งเปนสวนหนึ่งของการดำเนินชีวิตหรือวิถีชีวิต เพื่อเปนการ ผอนคลายอารมณ ความเครียด และสรางเสริมใหมีกำลังกายแข็งแรง สติปญญาดี จิตใจเบิกบานสนุกสนาน อันกอใหเกิดความสัมพันธที่ดีตอกัน และเปนสวนหนึ่งของวัฒนธรรม เชน กิจกรรมการเลนของชุมชนทองถิ่น วิ่งเปยว ชักเยอ ขี่มาสงเมือง ตีจับ มอญซอนผา รีๆขาวสาร วิ่งกระสอบ สะบา กระบี่กระบอง มวยไทย ตะกรอ วง ตะกรอลอดบว ง กจิ กรรมเขา จงั หวะ (Rhythmic Activities) การแสดงออกของรา งกาย โดยการเคลอื่ นไหวสว นตา ง ๆ ของรา งกายใหเขา กับอตั ราความ ชา – เรว็ ของตวั โนต

58 กจิ กรรมนนั ทนาการ (Recreation Activities) กิจกรรมที่บุคคลไดเลือกทำหรือเขารวมดวยความสมัครใจในเวลาวาง และผลที่ไดรับเปนความพึงพอใจ ไมเปน ภยั ตอ สังคม กิจกรรมรบั น้ำหนกั ตนเอง (Weight Bearing Activities) กิจกรรมการออกกำลังกายที่มีการเคลื่อนไหวบนพื้น เชน การเดิน การวิ่ง การกระโดดเชือก ยิมนาสติก การเตนรำหรือการเตนแอโรบิก โดยกลามเนื้อสวนที่รับน้ำหนักตองออกแรงกระทำกับน้ำหนักของตนเองในขณะ ปฏบิ ัติกิจกรรม กีฬาไทย (Thai Sports) กีฬาที่มีพื้นฐานเชื่อมโยงกับวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของทองถิ่นและสังคมไทย เชน กระบี่กระบอง มวยไทย ตะกรอ กีฬาสากล (International Sports) กีฬาที่เปนที่ยอมรับจากมวลสมาชิกขององคกรกีฬาระดับนานาชาติใหเปนชนิดกีฬาที่บรรจุอยูในเกมการแขงขัน เชน ฟุตบอล วอลเลยบอล เทนนิส แบดมินตัน เกณฑส มรรถภาพทางกาย (Physical Fitness Reference) คา มาตรฐานที่ไดก ำหนดข้ึน (จากการศกึ ษาวจิ ัยและกระบวนการสถติ ิ) เพ่อื เปนดัชนีสำหรบั ประเมินเปรียบเทียบ วา บุคคลทีไ่ ดร บั คะแนน หรอื คา ตัวเลข (เวลา จำนวน คร้ัง น้ำหนกั ฯลฯ) จากการทดสอบสมรรถภาพทางกาย แตละรายการทดสอบนั้น มีสมรรถภาพทางกายตามองคประกอบดังกลาวอยูในระดับคุณภาพใด โดยทั่วไปแลว นิยมจัดทำเกณฑใ น ๒ ลกั ษณะ คือ ๑. เกณฑป กติ (Norm Reference) เปน เกณฑท ีจ่ ัดทำจากการศึกษากลุมประชากร ทจ่ี ำแนกตามกลุมเพศและ วัย เปน หลกั สวนใหญแลวจะจดั ทำในลักษณะของเปอรเ ซ็นไทล ๒. เกณฑมาตรฐาน (Criterion Reference) เปนระดับคะแนนหรือคามาตรฐานที่กำหนดไวลวงหนา สำหรับ แตละราย การทดสอบเพื่อเปนเกณฑการตดั สินวา บุคคลท่ีรับการทดสอบ มสี มรรถภาพหรือความสามารถผานตาม เกณฑท ี่ไดก ำหนดไวหรือไม มิไดเปน การเปรยี บเทียบกบั บุคคลอ่ืน ๆ ความคดิ รวบยอดเก่ียวกับการเคล่ือนไหว (Movement Concepts)

59 ความสัมพันธระหวางขนาด จังหวะ เวลา พื้นที่ และทิศทางในการเคลื่อนไหวรางกายความเขาใจถึงความ เกี่ยวของเชื่อมโยง และความพอเหมาะพอดีระหวางขนาดของแรงที่ใช ในการเคลื่อนไหวรางกายหรือวัตถุ ดวย หวงเวลา จังหวะและทิศทางที่เหมาะสมภายใตขอจำกัดของพื้นที่ที่มีอยู และสามารถแปรความเขาใจดังกลาว ทัง้ หมดไปสูการปฏิบตั ิการเคลือ่ นไหวในการเลนหรือแขงขนั กีฬา ความเสยี่ งตอ สขุ ภาพ (Health Risk) การประพฤติปฏบิ ัตทิ ีอ่ าจนำไปสกู ารเกดิ อนั ตรายตอ ชวี ติ และสุขภาพของตนเองและผอู นื่ เชน การขบั รถเร็ว การ กินอาหารสุก ๆ ดิบ ๆ ความสำสอนทางเพศ การมีน้ำหนักตัวเกิน การขาด การออกกำลังกาย การสูบบุหรี่ การดม่ื สุรา การใชยาและสารเสพติด คา นิยมทางสังคม (Health Value) คณุ สมบตั ขิ องสง่ิ ใดก็ตาม ซึง่ ทำใหส่ิงนั้นเปนประโยชนนา สนใจ สงิ่ ท่ีบคุ คลยดึ ถอื ในการตดั สนิ ใจและกำหนดการ กระทำของตนเองเกย่ี วกับพฤตกิ รรมสขุ ภาพ คุณภาพชวี ิต (Quality of Life) ความรับรูหรือเขาใจของปจเจกบุคคลที่มีตอสถานภาพชีวิตของตนเองภายใตบริบทของระบบวัฒนธรรมและ คานิยมที่เขาใชช ีวิตอยู และมคี วามเช่อื มโยงกับจุดมุง หมาย ความคาดหวงั มาตรฐาน รวมทั้งความกังวลสนใจที่ เขามีตอสิ่งตาง ๆ คุณภาพชีวิตเปนมโนคติที่มีขอบเขตกวางขวาง ครอบคลุมเรื่องตาง ๆ ที่สลับซับซอน ไดแก สุขภาพทางกาย สภาวะทางจิต ระดับความเปนตัวของตัวเอง ความสัมพันธตาง ๆ ทางสังคม ความเชื่อสวน บุคคล และสัมพนั ธภาพท่ีดีตอสง่ิ แวดลอม จิตวิญญาณในการแขง ขนั (Competitive Spiritual) ความมุงมั่น การทุมเทกำลังกาย กำลังใจ ความรู ความสามารถในการแขงขัน และรวมมืออยางสันติเต็ม ความสามารถ เพื่อใหไดม าซึ่งผลท่ีตนเองตอ งการ ทกั ษะชีวิต (Life Skills) เปน คณุ ลกั ษณะหรือความสามารถเชงิ สังคมจิตวิทยา (Psychosocial Competence) และเปน ความสามารถทาง สติปญญา ที่ทุกคนจำเปนตองใชในการเผชิญสถานการณตาง ๆ ที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันไดอยางมีประสิทธิภาพ สามารถพัฒนาขึ้นไดดว ยการฝก และกระทำซ้ำ ๆ ใหเ กิดความคลอ งแคลว เคยชิน จนเปน ลักษณะนิสยั ประกอบดวย ทักษะตาง ๆ ดงั น้ี คอื การรูจกั ตนเอง เขา ใจตนเองและเห็นคุณคา ของตนเอง การรูจกั คิดอยางมีวิจารณญาณและ คิดสรางสรรค การรูจักคิดตัดสนิ ใจและแกปญหา การรูจักแสวงหาและใชขอมูลความรู การสื่อสารและการสรา ง สมั พันธภาพกับผูอืน่ การจดั การกบั อารมณและความเครยี ด การปรับตัวทา มกลางการเปลีย่ นแปลง การต้งั เปาหมาย การวางแผนและดำเนนิ การตามแผน ความเห็นใจผูอ่ืน ความรบั ผดิ ชอบตอ สังคมและซาบซ้งึ ในส่งิ ทด่ี งี ามรอบตัว

60 ธงโภชนาการ (Nutrition Flag) เปนเครื่องมือที่ชวยอธิบายและทำความเขาใจโภชนบัญญัติ ๙ ประการ เพื่อนำไปสูการปฏิบัติ โดยกำหนดเปนภาพ “ธงปลายแหลม” แสดงกลมุ อาหารและสดั สวนการกนิ อาหารในแตล ะกลุมมากนอ ยตามพน้ื ที่ สังเกตไดชัดเจนวา ฐาน ใหญดานบนเนนใหกินมากและปลายธงขางลางบอกใหกินนอย ๆ เทาที่จำเปนโดยมีฐานมาจากขอปฏิบัติการบริโภค อาหารเพื่อสขุ ภาพท่ีดีของคนไทย หรอื โภชนบญั ญัติ ๙ ประการ คอื ๑. กินอาหารครบ ๕ หมู แตล ะหมูใหห ลากหลายและหมั่นดูแลน้ำหนกั ตัว ๒. กินขา วเปนอาหารหลกั สลับกับอาหารประเภทแปงเปนบางม้ือ ๓. กินพืชผักใหม ากและกนิ ผลไมเปนประจำ ๔. กินปลา เน้ือสตั วไมต ิดมนั ไข และถัว่ เมล็ดแหงเปน ประจำ ๕. ด่ืมนมใหเหมาะสมตามวัย ๖. กนิ อาหารทีม่ ไี ขมนั แตพอควร ๗. หลีกเลย่ี งการกินอาหารรสหวานจัด และเค็มจดั ๘. กนิ อาหารท่ีสะอาด ปราศจากการปนเปอน ๙. งดหรอื ลดเครือ่ งด่ืมที่มีแอลกอฮอล นำ้ ใจนกั กฬี า (Spirit) เปนคณุ ธรรมประจำใจของการเลนรวมกันอยูรวมกนั และมีชวี ติ อยรู ว มกันในสงั คมไดอ ยางปกตสิ ุขและมปี ระสิทธิภาพ พฤตกิ รรมทีแ่ สดงถงึ ความมีน้ำใจนักกีฬา เชน การมวี ินัย เคารพกฎกติกา รูแพ รชู นะรูอภัย บริการสขุ ภาพ (Health Service) บริการทางการแพทยและสาธารณสขุ ทัง้ ของรัฐและเอกชน ประชาสังคม (Civil Society) เครือขาย กลุม ชมรม สมาคม มูลนิธิ สถาบัน องคกร หรือชุมชนที่มีกิจกรรมการเคลื่อนไหวทางสังคมเพื่อ ประโยชนรว มกนั ของกลมุ ผลิตภัณฑสขุ ภาพ (Health Products) ยา เครื่องสำอาง อาหารสำเร็จรูป เครื่องปรงุ รสอาหาร อาหารเสรมิ วิตามนิ พฤตกิ รรมเบยี่ งเบนทางเพศ (Sex Abuse) การประพฤติปฏบิ ัติใด ๆ ที่ไมเปนไปตามธรรมชาติทางเพศตนเอง เชน มีจิตใจรกั ชอบในเพศเดยี วกัน การแตงตัว หรอื แสดงกริ ิยาเปน เพศตรงขาม

61 พฤติกรรมสุขภาพ (Health Behaviour) การปฏบิ ัตหิ รอื กิจกรรมใด ๆ ในดานการปองกัน การสรา งเสริม การรักษาและการฟนฟูสุขภาพอนั มีผลตอสภาวะ ทางสขุ ภาพของบคุ คล พฤติกรรมเสี่ยง (Risk Behaviour) รูปแบบจำเพาะของพฤติกรรมซึ่งไดรับการพิสูจนแลววามีความสัมพันธกับการเพิ่มโอกาสที่จะปวยจากโรคบางชนดิ หรือการเสอ่ื มสขุ ภาพมากขนึ้ พลงั ปญ ญา (Empowerment) กระบวนการสรางเสริมศักยภาพแกบุคคลและชุมชนใหเปนผูสนใจใฝรูและมีอำนาจในการคิด การตัดสินใจ การ แกป ญหาดว ยชมุ ชนเองไดเปนสว นใหญ นอกจากนน้ั บคุ คลและชุมชนยงั สามารถควบคุมสภาพแวดลอมท่ีมีผลกระทบ ตอ ปญ หาสุขภาพใหอ ยูใ นสภาพท่เี อือ้ ตอ การสรางเสรมิ และพัฒนาสขุ ภาพ ภาวะทุพโภชนาการ (Malnutrition) การขาดสารอาหารท่ีจำเปนตอ การเจริญเตบิ โตและพัฒนาการของเด็กทำใหม ผี ลกระทบตอสขุ ภาพ ภาวะผนู ำ (Leadership) การมีคุณลักษณะในการเปนหัวหนา สามารถชักชวนและชี้นำสมาชิกในกลุมรวมมือรวมใจกันปฏิบัติงานใหสำเร็จ ลลุ ว งไปดว ยดี ภูมปิ ญญาไทย (Thai Wisdom) สติปญญา องคความรูและคานิยมที่นำมาใชในการดำเนินชีวิตไดอยางเหมาะสม เปนมรดกทางวัฒนธรรมที่เกิด จากการสั่งสมประสบการณ ความรูแขนงตาง ๆของบรรพชนไทยนับแตอดีตสอดคลองกับวิถีชีวิตภูมิปญญาไทยจึงมี ความสำคญั ตอการพัฒนาชีวิตความเปนอยขู องคนไทยทั้งดา นเศรษฐกิจ สงั คม ลักษณะของภูมิปญญาไทย มี องคป ระกอบตอไปนี้ ๑. คติ ความเชอื่ ความคดิ หลกั การที่เปนพืน้ ฐานขององคความรทู ่ีเกิดจากสั่งสมถายทอดกันมา ๒. ศลิ ปะ วฒั นธรรม และขนบธรรมเนยี มประเพณี ๓. การประกอบอาชีพในแตล ะทอ งถนิ่ ที่ไดร บั การพัฒนาใหเหมาะสมกับสมยั ๔. แนวคิด หลักปฏิบัติ และเทคโนโลยีสมัยใหมที่นำมาใชในชุมชน ซึ่งเปนอิทธิพลของความกาวหนาทาง วทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ตวั อยา งภมู ปิ ญ ญาไทยทเี่ กยี่ วของกบั สุขภาพ เชน การแพทยแ ผนไทย สมุนไพร อาหารไทย ยาไทย ฯลฯ แรงขบั ทางเพศ (Sex Drive)

62 แรงขับท่เี กิดจากสัญชาตญาณทางเพศ ลวงละเมดิ ทางเพศ (Sexual Abuse) การใชคำพูด การจับ จูบ ลูบ คลำ และ / หรือรวมเพศ โดยไมไดรับการยินยอมจากฝายตรงขาม โดยเฉพาะกับ ผูเยาว สติ (Conscious) ความรูสึกตัวอยูเสมอในการรับรูสิ่งตาง ๆ การใหหลักการและเหตุผลในการปองกันยบั ยั้งชั่งใจและควบคุมตนเอง เพือ่ ไมใ หค ิดผดิ ทางไมหลงลืมไมเครียดไมผิดพลาดกอใหเกิดพฤติกรรมท่ีถกู ตองดีงาม สมรรถภาพกลไก (Motor Fitness) หรอื สมรรถภาพเชิงทักษะปฏบิ ัติ (Skill - Related Physical Fitness) ความสามารถของรางกายท่ชี วยใหบุคคลสามารถประกอบกิจกรรมทางกาย โดยเฉพาะอยางย่ิงการเลนกีฬาไดดี มี องคประกอบ ๖ ดา น ดงั น้ี ๑. ความคลอง (Agility) หมายถึง ความสามารถในการเปลี่ยนทิศทางการเคลื่อนที่ไดอยางรวดเร็วและสามารถ ควบคมุ ได ๒. การทรงตัว (Balance) หมายถึง ความสามารถในการรักษาดุลของรางกายเอาไวได ทั้งในขณะอยูกับที่และ เคลอ่ื นที่ ๓. การประสานสัมพันธ (Co – ordination) หมายถึง ความสามารถในการเคลื่อนไหวไดอยางราบรื่น กลมกลืน และมีประสทิ ธิภาพ ซง่ึ เปนการทำงานประสานสอดคลอ งกันระหวา งตา-มือ-เทา ๔. พลังกลามเนื้อ (Power) หมายถึง ความสามารถของกลามเนือ้ สว นหนึ่งสวนใดหรือหลาย ๆ สวนของรางกาย ในการหดตัวเพื่อทำงานดวยความเร็วสูง แรงหรืองานที่ไดเปนผลรวมของความแข็งแรงและความเร็วที่ใชในชวง ระยะเวลานน้ั ๆ เชน การยืนอยกู บั ท่ี กระโดด การทมุ น้ำหนกั เปนตน ๕. เวลาปฏิกิริยาตอบสนอง (Reaction time) หมายถึง ระยะเวลาที่รางกายใชในการตอบสนองตอสิ่งเราตาง ๆ เชน แสง เสียง สัมผัส ๖. ความเรว็ (Speed) หมายถึง ความสามารถในการเคลอ่ื นที่จากทีห่ น่งึ ไปยังอกี หน่งึ ไดอ ยางรวดเร็ว สมรรถภาพทางกาย (Physical Fitness) ความสามารถของระบบตา ง ๆ ของรา งกาย ในการทำงานอยา งมปี ระสทิ ธิภาพและประสทิ ธผิ ล บคุ คลทม่ี ี สมรรถภาพทางกายดนี นั้ จะสามารถประกอบกิจกรรมในชีวิตประจำวันไดอยางกระฉับกระเฉง โดยไมเ หน่ือยลา จนเกินไปและยังมีพลงั งานสำรองมากพอ สำหรบั กิจกรรมนนั ทนาการหรอื กรณีฉุกเฉิน ในปจจบุ ันนักวชิ าชีพดา นสุข ศกึ ษาและพลศกึ ษาไดเหน็ พองตอ งกันวา สมรรถภาพทางกายสามารถจัดกลุมไดเ ปน สมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ (Health – Related Physical Fitness) และหรอื สมรรถภาพกลไก (Motor Fitness) สมรรถภาพเชงิ ทกั ษะ ปฏิบัติ (Skill – Related Physical Fitness)

63 สมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ (Health – Related Physical Fitness) ความสามารถของระบบตา ง ๆ ในรางกายประกอบดวย ความสามารถเชิงสรีรวิทยาดา นตา ง ๆ ทีช่ ว ยปอ งกัน บคุ คลจากโรคที่มสี าเหตุจากภาวะการขาดการออกกำลงั กาย นบั เปนปจจบุ ันหรือตัวบงช้ีสำคัญของการมสี ุขภาพดี ความสามารถหรือสมรรถนะเหลา น้ี สามารถปรับปรุงพัฒนาและคงสภาพได โดยการออกกำลังกายอยางสมำ่ เสมอ สมรรถภาพทางกายเพือ่ สุขภาพมีองคป ระกอบดงั น้ี ๑. องคป ระกอบของรางกาย (Body Composition) ตามปกตแิ ลว ในรางกายมนุษยป ระกอบดว ย กลา มเน้ือ กระดูก ไขมัน และสว นอืน่ ๆ แตใ นสว นของสมรรถภาพทางกายน้นั หมายถึง สดั สวนปรมิ าณไขมนั ในรางกายกบั มวลรา งกายทป่ี ราศจากไขมัน โดยการวัดออกมาเปนเปอรเซน็ ตไขมัน (% fat) ดวยเคร่ือง ๒. ความทนทานของระบบไหลเวยี นโลหติ (Cardiorespiratory Endurance) หมายถึง สมรรถนะเชงิ ปฏิบัติ ของระบบไหลเวียนโลหิต (หวั ใจ หลอดเลอื ด) และระบบหายใจในการลำเลยี งออกซเิ จนไปยงั เซลลก ลา มเน้ือ ทำให รางกายสามารถยนื หยดั ท่จี ะทำงานหรือออกกำลังกายท่ีใชกลา มเน้ือมดั ใหญเ ปนระยะเวลายาวนานได ๓. ความออนตัวหรอื ความยืดหยนุ (Flexibility) หมายถึง พิสยั ของการเคลื่อนไหวสงู สุดเทา ทีจ่ ะทำไดของขอตอ หรือกลุมขอตอ ๔. ความทนทานหรือความอดทนของกลา มเนอ้ื (Muscular Endurance) หมายถงึ ความสามารถของกลา มเน้ือ มัดใดมดั หนึ่งหรือกลุมกลามเนือ้ ในการหดตัวซำ้ ๆ เพ่อื ตานแรงหรอื ความสามารถในการคงสภาพการหดตัวครัง้ เดียว ไดเปนระยะเวลายาวนาน ๕. ความแขง็ แรงของกลา มเนื้อ (Muscular Strength) หมายถึง ปริมาณสงู สุดของแรง ที่กลามเนื้อมดั ใดมัดหน่งึ หรอื กลมุ กลามเน้ือสามารถออกแรงตานทานได ในชวงการหดตัว ๑ คร้ัง สุขบัญญัตแิ หง ชาติ (National Health Disciplines) ขอกำหนดทเ่ี ด็กและเยาวชน ตลอดจนประชาชนท่ัวไป พึงปฏิบัตอิ ยา งสม่ำเสมอ จนเปนสขุ นสิ ยั เพื่อใหมสี ุขภาพดี ท้งั รางกาย จิตใจ และสงั คม ซงึ่ กำหนดไว ๑๐ ประการ ดังน้ี ๑. ดแู ลรักษารางกายและของใชใหสะอาด ๒. รักษาฟน ใหแข็งแรงและแปรงฟน ทุกวนั อยางถกู ตอง ๓. ลา งมอื ใหสะอาดกอนกินอาหารและหลังการขบั ถา ย ๔. กินอาหารสุก สะอาด ปราศจากสารอนั ตราย และหลกี เลี่ยงอาหารรสจัด สฉี ูดฉาด ๕. งดบุหรี่ สรุ า สารเสพติด การพนนั และการสำสอ นทางเพศ ๖. สรา งความสมั พนั ธในครอบครวั ใหอบอนุ ๗. ปอ งกันอบุ ัตภิ ัยดวยการไมป ระมาท ๘. ออกกำลังกายสม่ำเสมอและตรวจสขุ ภาพประจำป ๙. ทำจิตใจใหร า เรงิ แจม ใสอยูเ สมอ ๑๐.มีสำนึกตอสว นรวม รว มสรา งสรรคส ังคม

64 สุขภาพ (Health) สุขภาวะ (Well – Being หรือ Wellness) ที่สมบูรณและเชื่อมโยงกันเปนองครวมอยางสมดุลทั้งมิติทางจิต วิญญาณ (มโนธรรม) ทางสังคม ทางกาย และทางจิต ซึ่งมิไดหมายถึงเฉพาะความไมพิการและความไมมีโรค เทา นั้น สนุ ทรียภาพของการเคลอื่ นไหว (Movement Aesthetic) ศิลปะและความงดงามของทวงทาในการเคล่ือนไหวรางกายในอิรยิ าบถตาง ๆ ซ่งึ เปน ผลมาจากความคิดสรางสรรค ในการออกแบบทาทางการเคลื่อนไหวและการฝกฝนจนเกิดความชำนาญ สามารถแสดงออกมาเปน ความกลมกลืน และตอเนอ่ื ง แอโรบกิ (Aerobic) กระบวนการสรา งพลังงานแบบตอ งใชอ ากาศ ซึ่งในท่ีนี้ หมายถึง ออกซิเจน (Aerobic -energe delivery) ใน การสรา งพลังงานของกลา มเนื้อ เพอื่ ทำงานหรือเคลอื่ นไหว น้ัน กลา มเนอ้ื จะมวี ิธกี าร ๓ แบบท่จี ะไดพ ลังงานมา แบบท่ี ๑ เปน การใชพลังงานที่มสี ำรองอยูใ นกลามเนื้อซง่ึ จะใชไ ดในเวลาไมเกนิ ๓ วินาที แบบท่ี ๒ การสงั เคราะหพ ลงั งานโดยไมใ ชออกซิเจน (Anaerobic energy delivery) ซงึ่ ใชไ ดไ มเกนิ ๑๐ วนิ าที แบบท่ี ๓ การสังเคราะหส ารพลงั งาน โดยใชออกซเิ จน ซง่ึ จะใชพลังงานไดร ะยะเวลานาน

65 คณะกรรมการจัดทำหลักสูตรสถานศกึ ษา โรงเรยี นสงั ขะ ระดับชัน้ มธั ยมศกึ ษาตอนตน กลมุ สาระการเรยี นรูสุขศึกษาและพลศึกษา นายพศิ ิษฐ ไพรสนิ ธุ ผอู ำนวยการโรงเรยี นสังขะ นางสมใจ บุญโต รองผูอำนวยการฝา ยบรหิ ารวิชาการ นางสาวพาสันติ บุญธรรม หัวหนา ฝา ยบริหารวิชาการ นายพนั ธรกั ษ ลำดวนหอม หัวหนา กลมุ สาระสุขศึกษาและพลศึกษา นายสุรพงศ สุขสิน ครูชำนาญการพเิ ศษ นางอาภสั รา บรู ณเจรญิ ครชู ำนาญการพิเศษ นายสกลุ ศึก บรุ าคร ครูชำนาญการ นายศักดชิ์ าย รุง เรือง ครชู ำนาญการ นางสาวจฑุ ามาศ ศรสี ุข ครู นายเจษฎา วงศา ครู นางสาวประจักษศรี ปด ภัย พนกั งานราชการ