48 คำอธิบายรายวชิ า รายวชิ า สขุ ศกึ ษา รหสั วิชา พ22101 ประเภทวชิ า พน้ื ฐาน ชัน้ มัธยมศึกษาปท่ี 2 ภาคเรียนที่ 1 เวลาเรียน 20 ช่ัวโมง 0.5 หนวยกิต ศึกษาอธบิ ายเกย่ี วกบั สว นประกอบ และความสำคญั ของระบบประสาทและตอมไรท อท่ีมผี ลตอสขุ ภาพการ เจรญิ เตบิ โตทางรา งกายและพัฒนาการของวัยรุน บอกวธิ ีดูแลรักษาระบบประสาทและระบบตอมไรทอใหท ำงานตามปกตวิ ิเคราะหภาวะ การเจรญิ เตบิ โตตามเกณฑ มาตรฐานและปจ จยั ทีเ่ กีย่ วของ บอกแนวทางในการพฒั นาตนเองใหเจรญิ เติบโตสมวัยอธบิ ายการเปลยี่ นแปลงทางรา งกาย จติ ใจ อารมณ และพัฒนาการทางเพศ สามารถปรบั ตวั กบั การเจรญิ เติบโตทางดา นรางกาย จติ ใจ อารมณ และพฒั นาการทางเพศไดน อกจากน้ียังสามารถ ปองกันตนเองจากลว งละเมิดทางเพศ ตวั ชวี้ ัด พ 1.1 เขาใจธรรมชาตขิ องการเจริญเตบิ โตและพัฒนาการของมนษุ ย ม.2/1 อธิบายการเปล่ยี นแปลงดานรางกาย จิตใจ อารมณ สงั คม และสติปญญาในวัยรนุ ม.2/2 ระบปุ จ จัยท่ีมผี ลกระทบตอการเจรญิ เตบิ โต และพัฒนาการดานรา งกาย จิตใจ อารมณ สงั คม และสตปิ ญญา ในวัยรนุ พ 2.1 เขา ใจและเหน็ คณุ คาตนเอง ครอบครวั เพศศกึ ษา และมีทักษะในการดำเนนิ ชีวติ ม.2/1 วเิ คราะหป จจัยท่ีมีอทิ ธิพลตอ เจตคติในเรือ่ งเพศ ม.2/2 วิเคราะหปญ หาและผลกระทบท่เี กดิ จากการมเี พศสัมพนั ธในวัยเรยี น ม.2/3 อธิบายวิธีปองกนั ตนเองและหลีกเลย่ี งจากโรคติดตอทางเพศสมั พนั ธ เอดส และการต้งั ครรภโ ดยไมพึงประสงค ม.2/4 อธบิ ายความสำคัญของความเสมอภาคทางเพศ และวางตวั ไดอยางเหมาะสม รวมท้ังหมด 6 ตัวชี้วัด
49 คำอธิบายรายวิชา รายวชิ า กรีฑา รหัสวิชา พ22102 ประเภทวชิ า พ้ืนฐาน ชั้นมัธยมศึกษาปท ี่ 2 ภาคเรียนที่ 1 เวลาเรียน 20 ชว่ั โมง 0.5 หนว ยกิต ศึกษาหลักการเกี่ยวกับกิจกรรมพลศึกษาและกีฬาประเภทกรีฑา ฝกทักษะการบริหารรางกาย การเคลื่อนไหวข้ัน พื้นฐาน และการเลนกีฬาตามลำดับขั้นตอน โดยใชกระบวนการทางพลศึกษา เพื่อใหมีความรูความเขาใจเกี่ยวกับกิจกรรมพล ศึกษา และกีฬาประเภทกรีฑา มีทักษะในการเลนกีฬา มีคุณธรรมเห็นคุณคาของกิจกรรมพลศึกษาและกีฬา สามารถนำไป ประยุกตใ ชใ นชีวติ ประจำวัน โดยใชทักษะกระบวนการฝกปฏิบัติ กระบวนการเรียนรูความเขาใจ กระบวนการกลุม กระบวนการสรางความ ตระหนกั กระบวนการคิดอยางมวี ิจารณญาณ การสังเกต การอภปิ รายกระบวนการคิดวเิ คราะห และทักษะการมสี ว นรว ม เพื่อใหเกิดคุณลักษณะอันพึงประสงคมีวินัย ใฝเรียนรู มุงมั่นในการทำงาน ซื่อสัตยสุจริต รักความเปนไทย อยูอยาง พอเพียง และมจี ิตสาธารณะ ตวั ชวี้ ดั พ 3.1 เขา ใจ มีทักษะในการเคล่ือนไหว กิจกรรมทางกาย การเลนเกม และกีฬา ม.2/1 นำผลการปฏบิ ัติตนเกี่ยวกับทกั ษะกลไกและทักษะการเคล่อื นไหวในการเลนกีฬาจากแหลงขอมูลทห่ี ลากหลายมาสรุป เปนวธิ ที ี่เหมาะสมในบรบิ ทของตนเอง ม.2/2 เลน กีฬาไทยและกีฬาสากล ทัง้ ประเภทบุคคลและทมี ไดอยา งละ ๑ ชนิด ม.2/3 เปรียบเทยี บประสทิ ธิภาพของรปู แบบการเคลื่อนไหวที่สงผลตอการเลน กีฬาและกจิ กรรมในชีวติ ประจำวนั พ 3.2 รักการออกกำลังกาย การเลน เกม และการเลน กีฬา ปฏิบัตเิ ปนประจำอยางสม่ำเสมอ มวี นิ ยั เคารพสทิ ธิกฎ กติกา มีนำ้ ใจนกั กฬี า มีจิตวิญญาณในการแขงขนั และชื่นชม ในสุนทรียภาพของการกีฬา ม.2/2 เลือกเขารวมกิจกรรม การออกกำลงั กาย เลนกีฬาตาม ความถนดั และความสนใจพรอมท้งั วเิ คราะหค วาม แตกตางระหวางบุคคล เพ่ือเปน แนวทางในการพฒั นาตนเอง ม.2/5 นำผลการปฏิบตั ิในการเลน กฬี ามาสรปุ เปนวธิ ีทีเ่ หมาะสมกับตนเองดวยความมุงม่ัน พ 4.1 เห็นคุณคาและมีทักษะในการสรางเสรมิ สขุ ภาพ การดำรงสุขภาพ การปองกันโรค และการสรางเสริมสมรรถภาพเพื่อ สขุ ภาพ ม.2/7 พฒั นาสมรรถภาพทางกายตนเองใหเ ปน ไปตามเกณฑท่ีกำหนด รวมทัง้ หมด 6 ตวั ช้ีวดั
50 คำอธิบายรายวิชา รายวิชา สุขศึกษา รหัสวชิ า พ22103 ประเภทวชิ า พน้ื ฐาน ชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 2 ภาคเรียนที่ 2 เวลาเรียน 20 ชวั่ โมง 0.5 หนว ยกิต ศึกษาแหลงบรกิ ารทางสุขภาพ รูผ ลกระทบของเทคโนโลยีทม่ี ีตอ สุขภาพ อธบิ ายถงึ ความเจริญกา วหนา ทางการแพทย ทีม่ ผี ลตอ สขุ ภาพ บอกความสมดลุ ระหวา งสุขภาพกายและสุขภาพจติ รลู ักษณะอาการเบอ้ื งตน ของผมู ีปญหาสุขภาพจติ สามารถปฏิบัติตนเพ่ือจดั การกับอารมณแ ละความเครยี ด และสามารถพัฒนาสมรรถภาพทางกายของตนเองใหเปน ไป ตามเกณฑท ่ีกำหนด รูและเขา ใจวธิ กี าร ปจจยั และแหลง ท่ชี ว ยเหลอื ฟนฟูผูต ดิ ส่ิงเสพติด สามารถหลีกเลยี่ ง พฤติกรรมเสี่ยงและสถานการณเสยี่ งทั้งหลายทัง้ ปวง มที ักษะชวี ิตในการปองกนั ตนเองและ หลีกเล่ยี งสถานการณท่คี ับขันท่อี าจนำไปสอู นั ตรายตาง ๆได ตัวชี้วัด พ 4.1 เหน็ คณุ คาและมีทักษะในการสรา งเสริมสขุ ภาพ การดำรงสุขภาพ การปองกันโรค และการสรา งเสริมสมรรถภาพ เพือ่ สขุ ภาพ ม.2/1 เลือกใชบ ริการทางสุขภาพอยางมีเหตุผล ม.2/2 วิเคราะหผ ลของการใชเ ทคโนโลยที ีม่ ีตอสุขภาพ ม.2/3 วิเคราะหความเจรญิ กาวหนา ทางการแพทยที่มีผลตอ สุขภาพ ม.2/4 วเิ คราะหค วามสัมพันธข องภาวะสมดลุ ระหวา งสขุ ภาพกายและสขุ ภาพจิต ม.2/5 อธบิ ายลักษณะอาการเบ้ืองตนของผูมปี ญหาสขุ ภาพจิต ม.2/6 เสนอแนะวิธีปฏิบัติตนเพ่ือจดั การกบั อารมณและความเครยี ด ม.2/7 พัฒนาสมรรถภาพทางกายตนเองใหเ ปน ไปตามเกณฑท ่ีกำหนด พ.5.1 ปอ งกันและหลกี เลี่ยงปจ จยั เส่ียง พฤติกรรมเส่ียงตอ สุขภาพ อุบตั ิเหตุ การใชย า สารเสพติด และความรนุ แรง ม.2/1 ระบวุ ธิ ีการ ปจ จยั และแหลงทช่ี ว ยเหลอื ฟนฟูผูติดสารเสพติด ม.2/2 อธิบายวิธกี ารหลีกเลี่ยงพฤตกิ รรมเสี่ยงและสถานการณเ สี่ยง ม.2/3 ใชท ักษะชีวติ ในการปองกนั ตนเองและหลีกเลย่ี งสถานการณคับขนั ทอ่ี าจนำไปสอู ันตราย รวมทัง้ หมด 10 ตัวช้วี ดั
51 คำอธิบายรายวชิ า รายวชิ า ฟตุ บอล รหัสวิชา พ22104 ประเภทวิชา พ้ืนฐาน ชัน้ มัธยมศึกษาปท ี่ 2 ภาคเรยี นที่ 2 เวลาเรยี น 20 ชวั่ โมง 0.5 หนวยกติ ศึกษาความรูและความเขาใจประวัติความเปน มาและประโยชนของกีฬาฟุตบอล ความรูท่วั ไป เกยี่ วกับกีฬาฟตุ บอล ทักษะการเลน ฟตุ บอล หลักการรกุ หลกั การรับ การเลน เปนนทีมแบบตางๆ ระเบยี บ ขอบังคับ กติกาที่ ควรทราบ คําศัพทเฉพาะท ีใ่ ชในการเลน กีฬาฟุตบอล และการทดสอบ สมรรถภาพทางกาย เพื่อใหนักเรยี น มที กั ษะในการเลน กีฬาฟุตบอล มที ักษะการเลนกฬี าฟุตบอล ทักษะการรุก ทักษะการรับ ทักษะการเลนเปนทีมแบบตางๆ ระเบยี บขอบงั คับกติกาท ี่ ควรทราบ คําศัพทเฉพาะท ี่ใชใ นการเลนกีฬาฟุตบอล และการทดสอบ สมรรถภาพทางกายและสามารถอธบิ ายถึงประวตั คิ วาม เปน มาของกีฬาฟตุ บอลได เพอ่ื ใหน ักเรียนมีเจตคติที่ถูกตองและเหมาะสมเก่ียวกับกิจกรรมการออกกกาํ ลังกาย ตามความถนัด และความสนใจ และ นําทักษะกีฬาฟตุ บอลไปใชใ นการออกกําลงั กายเพ่ือพฒั นา บุคลิกภาพและสมรรถภาพตอไป ตัวช้วี ัด พ 3.1 เขา ใจ มที ักษะในการเคลือ่ นไหว กิจกรรมทางกาย การเลนเกม และกีฬา ม.2/1 นำผลการปฏิบตั ิตนเก่ยี วกับทักษะกลไกและทักษะการเคล่ือนไหวในการเลนกีฬาจากแหลงขอมูลท่หี ลากหลายมาสรปุ เปนวธิ ที ี่เหมาะสมในบริบทของตนเอง ม.2/2 เลนกฬี าไทยและกีฬาสากล ท้ังประเภทบคุ คลและทมี ไดอ ยางละ ๑ ชนิด พ 3.2 รักการออกกำลังกาย การเลนเกม และการเลนกีฬา ปฏบิ ัติเปนประจำอยา งสมำ่ เสมอ มีวนิ ยั เคารพสิทธิกฎ กติกา มนี ้ำใจนกั กฬี า มจี ติ วิญญาณในการแขงขัน และช่ืนชม ในสนุ ทรียภาพของการกฬี า ม.2/1 อธิบายสาเหตุการเปลีย่ นแปลงทางกาย จติ ใจ อารมณ สงั คม และสติปญ ญา ทเี่ กดิ จากการ ออกกำลัง กาย และเลน กีฬาเปน ประจำจนเปน วิถีชวี ติ ม.2/2 เลือกเขารวมกิจกรรม การออกกำลงั กาย เลน กีฬาตาม ความถนัดและความสนใจพรอมท้ังวิเคราะหความแตกตา ง ระหวางบคุ คล เพอ่ื เปนแนวทางในการพัฒนาตนเอง ม.2/3 มวี นิ ยั ปฏบิ ัติตามกฎ กตกิ า และขอ ตกลงในการเลนกีฬาที่เลอื ก ม.2/4 วางแผนการรกุ และการปองกันในการเลน กีฬาที่เลือกและนำไปใช ในการเลนอยา งเหมาะสมกบั ทีม ม.2/5 นำผลการปฏิบัติในการเลนกีฬามาสรุปเปน วิธีที่เหมาะสมกับตนเองดว ยความมงุ มน่ั รวมท้งั หมด 7 ตัวชี้วัด
52 คำอธิบายรายวชิ า รายวิชา สุขศกึ ษา รหัสวชิ า พ23101 ประเภทวชิ า พ้นื ฐาน ช้ันมธั ยมศึกษาปท่ี 3 ภาคเรียนท่ี 1 เวลาเรยี น 20 ชวั่ โมง 0.5 หนว ยกิต ศึกษาและอธิบายเกยี่ วกับสวนประกอบ และความสำคัญของระบบประสาทและตอมไรทอ ที่มี ผลตอสขุ ภาพการเจรญิ เติบโตทางรา งกายและพัฒนาการของวยั รนุ บอกวธิ ดี ูแลรักษาระบบประสาทและระบบตอมไรทอให ทำงานตามปกติ วเิ คราะหภ าวะ การเจริญเตบิ โตตามเกณฑม าตรฐานและปจจยั ทเี่ กยี่ วของ บอกแนวทาง ในการพัฒนาตนเองใหเจริญเตบิ โตสมวัยอธิบายการเปลี่ยนแปลงทางรางกาย จิตใจ อารมณ และพัฒนาการทางเพศ สามารถปรับตัวกบั การเจริญเติบโตทางดานรา งกาย จติ ใจ อารมณ และพฒั นาการทางเพศได นอกจากน้ียังสามารถปองกันตนเองจากลว งละเมดิ ทางเพศ ตัวชี้วดั พ 1.1 เขา ใจธรรมชาตขิ องการเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของมนุษย ม.3/1 เปรียบเทียบการเปล่ียนแปลงทางดานรา งกาย จิตใจ อารมณ สงั คม และสตปิ ญญา แตละชวง ของชีวิต ม.3/2 วเิ คราะหอ ิทธิพลและความคาดหวงั ของสงั คมตอการเปล่ียนแปลงของวยั รนุ ม.3/3 วิเคราะห สื่อ โฆษณา ทม่ี ีอิทธพิ ลตอการเจริญเติบโตและพัฒนาการของวยั รนุ พ 2.1 เขา ใจและเหน็ คุณคาตนเอง ครอบครวั เพศศึกษา และมีทกั ษะในการดำเนินชีวติ ม.3/1 อธบิ ายอนามัยแมและเด็ก การวางแผนครอบครัว และวธิ ีการปฏิบตั ติ นที่เหมาะสม ม.3/2 วเิ คราะหป จ จัยทม่ี ีผลกระทบตอการต้ังครรภ ม.3/3 วิเคราะหสาเหตุ และเสนอแนวทางปอ งกัน แกไขความขดั แยงในครอบครัว รวมท้ังหมด 6 ตวั ช้ีวัด
53 คำอธิบายรายวิชา รายวิชา เซปกตะกรอ รหสั วิชา พ23102 ประเภทวชิ า พ้ืนฐาน ชน้ั มัธยมศึกษาปท่ี 3 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรยี น 20 ช่ัวโมง 0.5 หนว ยกติ ศกึ ษาลักษณะและธรรมชาติของกีฬาตะกรอ กติกา มารยาท วธิ เี ลน การเคลอื่ นไหว การออกกำลังกายดว ยการ เลนกฬี าตะกรอ ฝก ปฏบิ ตั ิเกี่ยวกบั การเคลื่อนไหวรา งกายในการออกกำลังกาย ทักษะการเลนกีฬา ทั้งประเภทบคุ คล และ ประเภททีม ตามความถนัด ความรู ความเขา ใจ และเห็นคณุ คาของสขุ ภาพ สมรรถภาพ ความปลอดภยั กฬี าไทย ในการเลน กีฬาตะกรอของ ตนเอง ของผูอ่ืน และของสังคม สามารถออกกำลังกายและเลนกีฬาตะกรอเพ่ือนำไปใชออกกำลงั กายใน ชวี ติ ประจำวนั เผยแพรความรูใ หกับผูอ น่ื และสงเสรมิ อนรุ กั ษก ีฬาไทย การออกกำลังกาย การเลนกฬี าไทย กฬี าสากลการเขา รว มกิจกรรมทางกาย การทำงานการเลนกีฬาตามความถนดั ความสนใจอยางสม่ำเสมอ โดยการเคารพสทิ ธิ กฎ กตกิ าเพอ่ื ให เกิดความปลอดภยั และความสันติในการลน กีฬาและการแขง ขันกีฬาท่ีมีกลวธิ กี ารรุกการปองกนั และการใหความรว มมือในการ เลน การแขง ขนั และการทำงานทีเ่ ปนทีมจนประสบความสำเรจ็ ตามเปา หมาย เหน็ คณุ คาของการนำไปใชป ระโยชนใ นชีวิตประจำวนั ดวยคุณธรรม จริยธรรม และคานิยมท่เี หมาะสม ตัวช้วี ัด พ 3.1 เขา ใจ มที ักษะในการเคลอ่ื นไหว กจิ กรรมทางกาย การเลนเกม และกฬี า ม.3/1 เลน กฬี าไทยและกีฬาสากล ไดอ ยางละ ๑ ชนิดโดยใชเ ทคนิคท่เี หมาะสมกบั ตนเองและทีม ม.3/2 นำหลักการ ความรแู ละทกั ษะ ในการเคลื่อนไหว กจิ กรรมทางกาย การเลน กม และการเลน กีฬาไปใช สรางเสรมิ สุขภาพอยางตอ เนื่อง เปนระบบ พ 3.2 รักการออกกำลงั กาย การเลนเกม และการเลนกีฬา ปฏิบัตเิ ปนประจำอยางสม่ำเสมอ มีวินยั เคารพสิทธกิ ฎ กติกา มนี ้ำใจนักกีฬา มีจติ วิญญาณในการแขงขนั และชื่นชม ในสุนทรียภาพของการกฬี า ม.3/1 มมี ารยาทในการเลน และดกู ีฬาดวยความมีนำ้ ใจนักกีฬา ม.3/2 ออกกำลังกายและเลน กฬี าอยางสมำ่ เสมอและนำแนวคิดหลักการจากการเลน ไปพัฒนาคุณภาพชวี ิตของตนดวยความ ภาคภูมิใจ ม.3/3 ปฏิบัตติ นตามกฎ กติกา และขอตกลงในการเลนตามชนิดกีฬาที่เลือกและนำแนวคิดที่ไดไปพัฒนาคุณภาพชีวิต ของ ตนในสังคม ม.3/4 จำแนกกลวิธกี ารรกุ การปองกนั และใชในการเลน กีฬาทีเ่ ลอื กและตดั สินใจเลือกวธิ ที เี่ หมาะสมกับทีมไปใชไดต าม สถานการณของการเลน รวมท้งั หมด 6 ตัวชีว้ ัด
54 คำอธิบายรายวชิ า รายวชิ า สขุ ศกึ ษา รหัสวิชา พ23103 ประเภทวิชา พ้ืนฐาน ชน้ั มัธยมศกึ ษาปท ี่ 3 ภาคเรียนท่ี 2 เวลาเรยี น 20 ชว่ั โมง 0.5 หนวยกติ ศึกษาและสามารถกำหนดรายการอาหารทเ่ี หมาะสมกบั วยั ตาง ๆ โดยคำนึงถงึ ความประหยดั และคุณคาทาง โภชนาการ สามารถบอกโรคที่เปน สาเหตุทส่ี ำคัญของการเจบ็ ปวยและการตายของคนไทย โรคติดตอ โรคไมติดตอ บอกปญ หาสุขภาพในชมุ ชน แนวทางแกไขปญ หาสุขภาพในชุมชน สามารถวางแผนและจัดการเวลาในการออกกำลงั กาย การพกั ผอน และการสรางเสริมสมรรถภาพทางกาย การ ทดสอบสมรรถภาพทางกายแบบตาง ๆ และการพฒั นาสมรรถภาพเพื่อสขุ ภาพบอกปจ จัย เส่ียงและพฤติกรรมเสยี่ งตอ สุขภาพ แนวทางการปองกันความเสยี่ งตอสขุ ภาพสามารถบอกปญ หาและผลกระทบจากการใชค วามรุนแรง ตลอดจนหาวธิ กี าร หลกี เลีย่ งการใชความรุนแรง วิเคราะหอ ิทธพิ ลของส่อื ตอพฤติกรรมสขุ ภาพและความรุนแรงสามารถวิเคราะหค วามสัมพนั ธข องการด่ืมเครื่องด่ืมที่มี แอลกอฮอลต อสุขภาพและการเกิดอบุ ัตเิ หตุ สามารถแสดงวิธีการชวยฟน คนื ชีพอยางถูกวธิ ี ตวั ชี้วัด พ 4.1 เห็นคุณคา และมีทกั ษะในการสรางเสริมสขุ ภาพ การดำรงสุขภาพ การปอ งกนั โรค และการสรางเสรมิ สมรรถภาพ เพอ่ื สขุ ภาพ ม.3/1 กำหนดรายการอาหารทเ่ี หมาะสมกบั วัยตา ง ๆ โดยคำนงึ ถงึ ความประหยัดและคุณคา ทางโภชนาการ ม.3/2 เสนอแนวทางปองกันโรคที่เปนสาเหตุสำคญั ของการเจบ็ ปว ยและการตายของคนไทย ม.3/3 รวบรวมขอ มลู และเสนอแนวทาง แกไขปญหาสุขภาพในชุมชน ม.3/4 วางแผนและจดั เวลาในการออกกำลงั กาย การพักผอนและการสรางเสรมิ สมรรถภาพทางกาย ม.3/5 ทดสอบสมรรถภาพทางกาย และพัฒนาไดตามความแตกตา งระหวา งบุคคล พ.5.1 ปองกันและหลกี เลีย่ งปจ จยั เส่ียง พฤติกรรมเสีย่ งตอ สุขภาพ อบุ ัตเิ หตุ การใชย า สารเสพติด และความรุนแรง ม.2/1 วเิ คราะหป จจยั เสี่ยง และพฤติกรรมเสีย่ งท่ีมีผลตอสขุ ภาพและแนวทางปองกัน ม.2/2 หลกี เลยี่ งการใชความรนุ แรงและชกั ชวนเพื่อนใหห ลีกเลย่ี งการใชค วามรุนแรงในการแกปญหา ม.3/3 วิเคราะหอ ิทธพิ ลของส่อื ตอพฤตกิ รรมสขุ ภาพและความรุนแรง ม.3/4 วิเคราะหค วามสัมพันธข องการด่มื เครือ่ งดื่มท่ีมีแอลกอฮอลตอ สขุ ภาพและการเกดิ อุบัตเิ หตุ ม.3/5 แสดงวิธีการชวยฟนคืนชพี อยางถกู วิธี รวมท้งั หมด 10 ตวั ชีว้ ดั
55 คำอธิบายรายวชิ า รายวชิ า ตะกรอลอดหว ง รหสั วิชา พ23104 ประเภทวิชา พืน้ ฐาน ช้นั มธั ยมศึกษาปที่ 3 ภาคเรียนท่ี 2 เวลาเรียน 20 ชั่วโมง 0.5 หนวยกติ ศึกษาเพื่อใหมีความรู ความเขา ใจ เร่ืองเกีย่ วกับการเคลือ่ นไหวรางกาย หลักการออกกำลงั กาย การทดสอบ สมรรถภาพทางกาย ทักษะการเลน กีฬาตะกรอลอดหว งกับบคุ คลอน่ื การเลน เปน ทมี การเคลือ่ นไหว การออกกำลงั กาย การ พกั ผอ น และนนั ทนาการ กฎ กติกา ในการเลน กีฬา วิธกี ารรุกในกีฬาตะกรอลอดหวงการควบคุมตนเอง การมนี ำ้ ใจ นกั กฬี า การทำงานเปน ทีม การวางแผนสมรรถภาพทางกาย สมรรถภาพทางจติ การบริหารจติ เห็นคณุ คา ของการออกกำลงั กาย การออกกำลังกายและการเลนกีฬาปฏบิ ตั ิกิจกรรมดว ยความสนุกสนานปลอดภัย ช่นื ชมและเห็นคุณคาของการออก กำลงั กาย เคารพ กฎ กติกาการแขงขัน มนี ้ำใจนักกีฬา และใหความรว มมือในการทำงานเปน ทมี มีทกั ษะในการเคลื่อนไหวลักษณะตา งๆ และมปี ระสิทธภิ าพของรูปแบบการเคล่ือนไหวตางๆ การเลน+เกม กีฬาตาม สมยั นยิ ม การออกกำลงั กาย การปองกนั ในการเลน การแขงขันกีฬา การทำงานเปนทีม การปฏบิ ัตหิ นา ท่ตี ามความ รับผดิ ชอบ กฬี าตางๆการสรางสรรถภาพทางกาย การพักผอน นันทนาการ การทดสอบสมรรถภาพทางกาย ทางจติ ทาง กลไก เหน็ คุณคา ในการอนรุ ักษก ีฬาพืน้ บา นและมีทักษะโดยใชท กั ษะทางกลไก นำไปสูการใชในชวี ติ ประจำวนั ตัวช้ีวดั พ 3.1 เขาใจ มที ักษะในการเคลอ่ื นไหว กจิ กรรมทางกาย การเลนเกม และกีฬา ม.3/1 เลน กฬี าไทยและกีฬาสากล ไดอยางละ ๑ ชนดิ โดยใชเ ทคนิคทเ่ี หมาะสมกบั ตนเองและทีม ม.3/2 นำหลกั การ ความรูแ ละทกั ษะ ในการเคลือ่ นไหว กิจกรรมทางกาย การเลนกม และการเลน กฬี าไปใช สรา งเสรมิ สขุ ภาพอยางตอเน่ือง เปน ระบบ พ 3.2 รักการออกกำลงั กาย การเลนเกม และการเลน กีฬา ปฏิบัตเิ ปน ประจำอยางสมำ่ เสมอ มวี นิ ัย เคารพสิทธิกฎ กติกา มีน้ำใจนกั กฬี า มจี ิตวิญญาณในการแขงขนั และช่ืนชม ในสุนทรยี ภาพของการกฬี า ม.3/1 มีมารยาทในการเลนและดกู ีฬาดว ยความมนี ำ้ ใจนักกีฬา ม.3/2 ออกกำลงั กายและเลน กีฬาอยางสม่ำเสมอและนำแนวคดิ หลักการจากการเลน ไปพฒั นาคุณภาพชีวิตของตนดวยความ ภาคภูมิใจ ม.3/3 ปฏิบัตติ นตามกฎ กติกา และขอตกลงในการเลน ตามชนิดกีฬาที่เลือกและนำแนวคิดท่ีไดไ ปพฒั นาคณุ ภาพชีวิต ของ ตนในสงั คม ม.3/5 เสนอผลการพฒั นาสุขภาพของตนเองท่เี กิดจากการออกกำลงั กาย และการเลน กีฬาเปน ประจำ รวมทัง้ หมด 6 ตวั ช้ีวดั
56 อภธิ านศัพท กลไกของรางกายทใ่ี ชใ นการเคลื่อนไหว (Body Mechanism) กระบวนการตามธรรมชาติในการเคลื่อนไหวสวนตาง ๆ ของรางกายตามลักษณะโครงสราง หนาที่ และการ ทำงานรวมกันของขอตอ กลามเนื้อ กระดูกและระบบประสาทที่เกี่ยวของภายใตขอบขาย เงื่อนไข หลักการ และปจจัยดานชีวกลศาสตรท ี่มีผลตอการเคล่ือนไหว เชน ความมั่นคง (Stability) ระบบคาน (Leverage) การ เคล่อื น (Motion) และแรง (Force) การเคล่อื นไหวเฉพาะอยาง (Specialized Movement) การผสมผสานกันระหวางทักษะยอยของทักษะการเคลื่อนไหวพื้นฐานตาง ๆ การออกกำลังกาย การเลนเกม และ การเลนกีฬาตาง ๆ ซึ่งมีความจำเปนสำหรับกิจกรรมทางกาย เชน การขวางลูกซอฟทบอล ตองอาศัยการ ผสมผสานของทักษะการสไลด (การเคลื่อนไหวแบบเคลื่อนที่) การขวาง (การเคลื่อนไหวแบบประกอบอุปกรณ) การบิดตัว (การเคลื่อนไหวแบบไมเคลื่อนที่) ทักษะที่ทำบางอยางยิ่งมีความซับซอนและตองใชการผสมผสานของ ทักษะการเคลอื่ นไหวพน้ื ฐานหลาย ๆ ทกั ษะรวมกัน การเคล่อื นไหวในชวี ิตประจำวนั (Daily Movement) รูปแบบหรือทักษะการเคลื่อนไหวรางกายในอิริยาบถตาง ๆ ที่บุคคลทั่วไปใชในการดำเนินชีวิต ไมวาเพื่อการ ประกอบกิจวัตรประจำวัน การทำงาน การเดินทางหรือกิจกรรมอื่น ๆ เชน การยืน กม นั่ง เดิน วิ่ง โหนรถเมล ยกของหนกั ปน ปา ย กระโดดลงจากทสี่ ูง ฯลฯ การเคลือ่ นไหวพนื้ ฐาน (Fundamental Movements) ทกั ษะการเคล่ือนไหวรางกายท่จี ำเปนสำหรับชวี ติ และการดำเนินชวี ิตของมนษุ ย ในการปฏิบัตกิ จิ กรรมตาง ๆ ได อยางมีประสทิ ธภิ าพ เปนทกั ษะท่มี ีการพฒั นาในชว งวยั เด็ก และจะเปน พืน้ ฐานสำหรบั การประกอบกจิ กรรมตาง ๆ เมื่อเจริญวัยสูงขึ้น ตลอดจนเปนพื้นฐานของการ มีความสามารถในการเคลื่อนไหว โดยเฉพาะอยางยิ่งในการเลน กีฬา การออกกำลังกาย และการประกอบกิจกรรมนันทนาการ การเคลื่อนไหวพื้นฐาน สามารถแบงออกไดเปน ๓ ประเภท คือ ๑. การเคลื่อนไหวแบบเคลื่อนที่ (Locomotor Movement) หมายถึง ทักษะการเคลื่อนไหว ที่ใชในการ เคลื่อนรางกายจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง ไดแก การเดิน การวิ่ง การกระโดด สลับเทา การกระโจน การสไลด และการว่ิงควบมา ฯลฯ หรือการเคลอื่ นทใี่ นแนวดง่ิ เชน การกระโดด ทกั ษะการเคลอื่ นไหวเหลา นี้เปนพื้นฐาน ของการทำงานประสานสมั พันธท างกลไกแบบไมซ บั ซอน และเปน การเคลื่อนไหวรา งกายท่ใี ชกลามเนือ้ มัดใหญ
57 ๒. การเคลื่อนไหวแบบอยูกับที่ (Nonlocomotor Movement) หมายถึง ทักษะการเคลื่อนไหวที่ปฏิบัติโดย รางกายไมมีการเคลื่อนที่ของรางกาย ตัวอยางเชน การกม การเหยียด การผลักและดัน การบิดตัว การโยกตัว การไกวตัว และการทรงตัว เปน ตน ๓. การเคลื่อนไหวแบบประกอบอุปกรณ (Manipulative Movement) เปนทักษะการเคลื่อนไหวที่มีการบังคบั หรือควบคุมวัตถุ ซึ่งสวนใหญจะเกี่ยวของกับการใชมือและเทา แตสวนอ่ืน ๆ ของรางกายก็สามารถใชได เชน การขวาง การตี การเตะ การรบั เปนตน การจดั การกบั อารมณและความเครียด (Emotion and Stress Management) วิธีควบคุมอารมณความเครียดและความคับของใจ ที่ไมเปนอันตรายตอตนเองและผูอื่น แลวลงมือปฏิบัติอยาง เหมาะสม เชน ทำสมาธิ เลน กฬี า การรวมกจิ กรรม นันทนาการ การคลายกลามเน้อื (muscle relaxation) การชว ยฟน คนื ชีพ (Cardiopulmonary Resuscitation = CPR) การชวยชีวิตเบื้องตนกอนสงตอใหแพทยในกรณีผูปวยหัวใจหยุดเตน โดยการนวดหัวใจและผายปอดไปพรอม ๆ กนั การดูแลเบื้องตน (First Care) การใหก ารดูแลสขุ ภาพผูป วยในระยะพกั ฟน และ / หรือการปฐมพยาบาล การพัฒนาทีย่ งั่ ยนื (Sustainable Development) การพัฒนาที่เปนองครวมของความเปนมนุษยตามแนวทางของพระธรรมปฏก (ประยุทธ ปยุตโต) เปนการพัฒนาท่ี เปนบูรณาการ คือ ทำใหเกิดเปนองครวมหมายความวา องคประกอบทั้งหลายที่เกี่ยวของ จะตองประสานกัน ครบทงั้ รางกาย จติ ใจ อารมณ สงั คม และจติ วิญญาณ และมีดลุ ยภาพ สอดคลอ งกับกฎเกณฑของธรรมชาติ การละเลนพนื้ เมอื ง (Folk Plays) กิจกรรมเลนดั้งเดิมของคนในชุมชนแตละทองถิ่น ซึ่งเปนสวนหนึ่งของการดำเนินชีวิตหรือวิถีชีวิต เพื่อเปนการ ผอนคลายอารมณ ความเครียด และสรางเสริมใหมีกำลังกายแข็งแรง สติปญญาดี จิตใจเบิกบานสนุกสนาน อันกอใหเกิดความสัมพันธที่ดีตอกัน และเปนสวนหนึ่งของวัฒนธรรม เชน กิจกรรมการเลนของชุมชนทองถิ่น วิ่งเปยว ชักเยอ ขี่มาสงเมือง ตีจับ มอญซอนผา รีๆขาวสาร วิ่งกระสอบ สะบา กระบี่กระบอง มวยไทย ตะกรอ วง ตะกรอลอดบว ง กจิ กรรมเขา จงั หวะ (Rhythmic Activities) การแสดงออกของรา งกาย โดยการเคลอื่ นไหวสว นตา ง ๆ ของรา งกายใหเขา กับอตั ราความ ชา – เรว็ ของตวั โนต
58 กจิ กรรมนนั ทนาการ (Recreation Activities) กิจกรรมที่บุคคลไดเลือกทำหรือเขารวมดวยความสมัครใจในเวลาวาง และผลที่ไดรับเปนความพึงพอใจ ไมเปน ภยั ตอ สังคม กิจกรรมรบั น้ำหนกั ตนเอง (Weight Bearing Activities) กิจกรรมการออกกำลังกายที่มีการเคลื่อนไหวบนพื้น เชน การเดิน การวิ่ง การกระโดดเชือก ยิมนาสติก การเตนรำหรือการเตนแอโรบิก โดยกลามเนื้อสวนที่รับน้ำหนักตองออกแรงกระทำกับน้ำหนักของตนเองในขณะ ปฏบิ ัติกิจกรรม กีฬาไทย (Thai Sports) กีฬาที่มีพื้นฐานเชื่อมโยงกับวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของทองถิ่นและสังคมไทย เชน กระบี่กระบอง มวยไทย ตะกรอ กีฬาสากล (International Sports) กีฬาที่เปนที่ยอมรับจากมวลสมาชิกขององคกรกีฬาระดับนานาชาติใหเปนชนิดกีฬาที่บรรจุอยูในเกมการแขงขัน เชน ฟุตบอล วอลเลยบอล เทนนิส แบดมินตัน เกณฑส มรรถภาพทางกาย (Physical Fitness Reference) คา มาตรฐานที่ไดก ำหนดข้ึน (จากการศกึ ษาวจิ ัยและกระบวนการสถติ ิ) เพ่อื เปนดัชนีสำหรบั ประเมินเปรียบเทียบ วา บุคคลทีไ่ ดร บั คะแนน หรอื คา ตัวเลข (เวลา จำนวน คร้ัง น้ำหนกั ฯลฯ) จากการทดสอบสมรรถภาพทางกาย แตละรายการทดสอบนั้น มีสมรรถภาพทางกายตามองคประกอบดังกลาวอยูในระดับคุณภาพใด โดยทั่วไปแลว นิยมจัดทำเกณฑใ น ๒ ลกั ษณะ คือ ๑. เกณฑป กติ (Norm Reference) เปน เกณฑท ีจ่ ัดทำจากการศึกษากลุมประชากร ทจ่ี ำแนกตามกลุมเพศและ วัย เปน หลกั สวนใหญแลวจะจดั ทำในลักษณะของเปอรเ ซ็นไทล ๒. เกณฑมาตรฐาน (Criterion Reference) เปนระดับคะแนนหรือคามาตรฐานที่กำหนดไวลวงหนา สำหรับ แตละราย การทดสอบเพื่อเปนเกณฑการตดั สินวา บุคคลท่ีรับการทดสอบ มสี มรรถภาพหรือความสามารถผานตาม เกณฑท ี่ไดก ำหนดไวหรือไม มิไดเปน การเปรยี บเทียบกบั บุคคลอ่ืน ๆ ความคดิ รวบยอดเก่ียวกับการเคล่ือนไหว (Movement Concepts)
59 ความสัมพันธระหวางขนาด จังหวะ เวลา พื้นที่ และทิศทางในการเคลื่อนไหวรางกายความเขาใจถึงความ เกี่ยวของเชื่อมโยง และความพอเหมาะพอดีระหวางขนาดของแรงที่ใช ในการเคลื่อนไหวรางกายหรือวัตถุ ดวย หวงเวลา จังหวะและทิศทางที่เหมาะสมภายใตขอจำกัดของพื้นที่ที่มีอยู และสามารถแปรความเขาใจดังกลาว ทัง้ หมดไปสูการปฏิบตั ิการเคลือ่ นไหวในการเลนหรือแขงขนั กีฬา ความเสยี่ งตอ สขุ ภาพ (Health Risk) การประพฤติปฏบิ ัตทิ ีอ่ าจนำไปสกู ารเกดิ อนั ตรายตอ ชวี ติ และสุขภาพของตนเองและผอู นื่ เชน การขบั รถเร็ว การ กินอาหารสุก ๆ ดิบ ๆ ความสำสอนทางเพศ การมีน้ำหนักตัวเกิน การขาด การออกกำลังกาย การสูบบุหรี่ การดม่ื สุรา การใชยาและสารเสพติด คา นิยมทางสังคม (Health Value) คณุ สมบตั ขิ องสง่ิ ใดก็ตาม ซึง่ ทำใหส่ิงนั้นเปนประโยชนนา สนใจ สงิ่ ท่ีบคุ คลยดึ ถอื ในการตดั สนิ ใจและกำหนดการ กระทำของตนเองเกย่ี วกับพฤตกิ รรมสขุ ภาพ คุณภาพชวี ิต (Quality of Life) ความรับรูหรือเขาใจของปจเจกบุคคลที่มีตอสถานภาพชีวิตของตนเองภายใตบริบทของระบบวัฒนธรรมและ คานิยมที่เขาใชช ีวิตอยู และมคี วามเช่อื มโยงกับจุดมุง หมาย ความคาดหวงั มาตรฐาน รวมทั้งความกังวลสนใจที่ เขามีตอสิ่งตาง ๆ คุณภาพชีวิตเปนมโนคติที่มีขอบเขตกวางขวาง ครอบคลุมเรื่องตาง ๆ ที่สลับซับซอน ไดแก สุขภาพทางกาย สภาวะทางจิต ระดับความเปนตัวของตัวเอง ความสัมพันธตาง ๆ ทางสังคม ความเชื่อสวน บุคคล และสัมพนั ธภาพท่ีดีตอสง่ิ แวดลอม จิตวิญญาณในการแขง ขนั (Competitive Spiritual) ความมุงมั่น การทุมเทกำลังกาย กำลังใจ ความรู ความสามารถในการแขงขัน และรวมมืออยางสันติเต็ม ความสามารถ เพื่อใหไดม าซึ่งผลท่ีตนเองตอ งการ ทกั ษะชีวิต (Life Skills) เปน คณุ ลกั ษณะหรือความสามารถเชงิ สังคมจิตวิทยา (Psychosocial Competence) และเปน ความสามารถทาง สติปญญา ที่ทุกคนจำเปนตองใชในการเผชิญสถานการณตาง ๆ ที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันไดอยางมีประสิทธิภาพ สามารถพัฒนาขึ้นไดดว ยการฝก และกระทำซ้ำ ๆ ใหเ กิดความคลอ งแคลว เคยชิน จนเปน ลักษณะนิสยั ประกอบดวย ทักษะตาง ๆ ดงั น้ี คอื การรูจกั ตนเอง เขา ใจตนเองและเห็นคุณคา ของตนเอง การรูจกั คิดอยางมีวิจารณญาณและ คิดสรางสรรค การรูจักคิดตัดสนิ ใจและแกปญหา การรูจักแสวงหาและใชขอมูลความรู การสื่อสารและการสรา ง สมั พันธภาพกับผูอืน่ การจดั การกบั อารมณและความเครยี ด การปรับตัวทา มกลางการเปลีย่ นแปลง การต้งั เปาหมาย การวางแผนและดำเนนิ การตามแผน ความเห็นใจผูอ่ืน ความรบั ผดิ ชอบตอ สังคมและซาบซ้งึ ในส่งิ ทด่ี งี ามรอบตัว
60 ธงโภชนาการ (Nutrition Flag) เปนเครื่องมือที่ชวยอธิบายและทำความเขาใจโภชนบัญญัติ ๙ ประการ เพื่อนำไปสูการปฏิบัติ โดยกำหนดเปนภาพ “ธงปลายแหลม” แสดงกลมุ อาหารและสดั สวนการกนิ อาหารในแตล ะกลุมมากนอ ยตามพน้ื ที่ สังเกตไดชัดเจนวา ฐาน ใหญดานบนเนนใหกินมากและปลายธงขางลางบอกใหกินนอย ๆ เทาที่จำเปนโดยมีฐานมาจากขอปฏิบัติการบริโภค อาหารเพื่อสขุ ภาพท่ีดีของคนไทย หรอื โภชนบญั ญัติ ๙ ประการ คอื ๑. กินอาหารครบ ๕ หมู แตล ะหมูใหห ลากหลายและหมั่นดูแลน้ำหนกั ตัว ๒. กินขา วเปนอาหารหลกั สลับกับอาหารประเภทแปงเปนบางม้ือ ๓. กินพืชผักใหม ากและกนิ ผลไมเปนประจำ ๔. กินปลา เน้ือสตั วไมต ิดมนั ไข และถัว่ เมล็ดแหงเปน ประจำ ๕. ด่ืมนมใหเหมาะสมตามวัย ๖. กนิ อาหารทีม่ ไี ขมนั แตพอควร ๗. หลีกเลย่ี งการกินอาหารรสหวานจัด และเค็มจดั ๘. กนิ อาหารท่ีสะอาด ปราศจากการปนเปอน ๙. งดหรอื ลดเครือ่ งด่ืมที่มีแอลกอฮอล นำ้ ใจนกั กฬี า (Spirit) เปนคณุ ธรรมประจำใจของการเลนรวมกันอยูรวมกนั และมีชวี ติ อยรู ว มกันในสงั คมไดอ ยางปกตสิ ุขและมปี ระสิทธิภาพ พฤตกิ รรมทีแ่ สดงถงึ ความมีน้ำใจนักกีฬา เชน การมวี ินัย เคารพกฎกติกา รูแพ รชู นะรูอภัย บริการสขุ ภาพ (Health Service) บริการทางการแพทยและสาธารณสขุ ทัง้ ของรัฐและเอกชน ประชาสังคม (Civil Society) เครือขาย กลุม ชมรม สมาคม มูลนิธิ สถาบัน องคกร หรือชุมชนที่มีกิจกรรมการเคลื่อนไหวทางสังคมเพื่อ ประโยชนรว มกนั ของกลมุ ผลิตภัณฑสขุ ภาพ (Health Products) ยา เครื่องสำอาง อาหารสำเร็จรูป เครื่องปรงุ รสอาหาร อาหารเสรมิ วิตามนิ พฤตกิ รรมเบยี่ งเบนทางเพศ (Sex Abuse) การประพฤติปฏบิ ัติใด ๆ ที่ไมเปนไปตามธรรมชาติทางเพศตนเอง เชน มีจิตใจรกั ชอบในเพศเดยี วกัน การแตงตัว หรอื แสดงกริ ิยาเปน เพศตรงขาม
61 พฤติกรรมสุขภาพ (Health Behaviour) การปฏบิ ัตหิ รอื กิจกรรมใด ๆ ในดานการปองกัน การสรา งเสริม การรักษาและการฟนฟูสุขภาพอนั มีผลตอสภาวะ ทางสขุ ภาพของบคุ คล พฤติกรรมเสี่ยง (Risk Behaviour) รูปแบบจำเพาะของพฤติกรรมซึ่งไดรับการพิสูจนแลววามีความสัมพันธกับการเพิ่มโอกาสที่จะปวยจากโรคบางชนดิ หรือการเสอ่ื มสขุ ภาพมากขนึ้ พลงั ปญ ญา (Empowerment) กระบวนการสรางเสริมศักยภาพแกบุคคลและชุมชนใหเปนผูสนใจใฝรูและมีอำนาจในการคิด การตัดสินใจ การ แกป ญหาดว ยชมุ ชนเองไดเปนสว นใหญ นอกจากนน้ั บคุ คลและชุมชนยงั สามารถควบคุมสภาพแวดลอมท่ีมีผลกระทบ ตอ ปญ หาสุขภาพใหอ ยูใ นสภาพท่เี อือ้ ตอ การสรางเสรมิ และพัฒนาสขุ ภาพ ภาวะทุพโภชนาการ (Malnutrition) การขาดสารอาหารท่ีจำเปนตอ การเจริญเตบิ โตและพัฒนาการของเด็กทำใหม ผี ลกระทบตอสขุ ภาพ ภาวะผนู ำ (Leadership) การมีคุณลักษณะในการเปนหัวหนา สามารถชักชวนและชี้นำสมาชิกในกลุมรวมมือรวมใจกันปฏิบัติงานใหสำเร็จ ลลุ ว งไปดว ยดี ภูมปิ ญญาไทย (Thai Wisdom) สติปญญา องคความรูและคานิยมที่นำมาใชในการดำเนินชีวิตไดอยางเหมาะสม เปนมรดกทางวัฒนธรรมที่เกิด จากการสั่งสมประสบการณ ความรูแขนงตาง ๆของบรรพชนไทยนับแตอดีตสอดคลองกับวิถีชีวิตภูมิปญญาไทยจึงมี ความสำคญั ตอการพัฒนาชีวิตความเปนอยขู องคนไทยทั้งดา นเศรษฐกิจ สงั คม ลักษณะของภูมิปญญาไทย มี องคป ระกอบตอไปนี้ ๑. คติ ความเชอื่ ความคดิ หลกั การที่เปนพืน้ ฐานขององคความรทู ่ีเกิดจากสั่งสมถายทอดกันมา ๒. ศลิ ปะ วฒั นธรรม และขนบธรรมเนยี มประเพณี ๓. การประกอบอาชีพในแตล ะทอ งถนิ่ ที่ไดร บั การพัฒนาใหเหมาะสมกับสมยั ๔. แนวคิด หลักปฏิบัติ และเทคโนโลยีสมัยใหมที่นำมาใชในชุมชน ซึ่งเปนอิทธิพลของความกาวหนาทาง วทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ตวั อยา งภมู ปิ ญ ญาไทยทเี่ กยี่ วของกบั สุขภาพ เชน การแพทยแ ผนไทย สมุนไพร อาหารไทย ยาไทย ฯลฯ แรงขบั ทางเพศ (Sex Drive)
62 แรงขับท่เี กิดจากสัญชาตญาณทางเพศ ลวงละเมดิ ทางเพศ (Sexual Abuse) การใชคำพูด การจับ จูบ ลูบ คลำ และ / หรือรวมเพศ โดยไมไดรับการยินยอมจากฝายตรงขาม โดยเฉพาะกับ ผูเยาว สติ (Conscious) ความรูสึกตัวอยูเสมอในการรับรูสิ่งตาง ๆ การใหหลักการและเหตุผลในการปองกันยบั ยั้งชั่งใจและควบคุมตนเอง เพือ่ ไมใ หค ิดผดิ ทางไมหลงลืมไมเครียดไมผิดพลาดกอใหเกิดพฤติกรรมท่ีถกู ตองดีงาม สมรรถภาพกลไก (Motor Fitness) หรอื สมรรถภาพเชิงทักษะปฏบิ ัติ (Skill - Related Physical Fitness) ความสามารถของรางกายท่ชี วยใหบุคคลสามารถประกอบกิจกรรมทางกาย โดยเฉพาะอยางย่ิงการเลนกีฬาไดดี มี องคประกอบ ๖ ดา น ดงั น้ี ๑. ความคลอง (Agility) หมายถึง ความสามารถในการเปลี่ยนทิศทางการเคลื่อนที่ไดอยางรวดเร็วและสามารถ ควบคมุ ได ๒. การทรงตัว (Balance) หมายถึง ความสามารถในการรักษาดุลของรางกายเอาไวได ทั้งในขณะอยูกับที่และ เคลอ่ื นที่ ๓. การประสานสัมพันธ (Co – ordination) หมายถึง ความสามารถในการเคลื่อนไหวไดอยางราบรื่น กลมกลืน และมีประสทิ ธิภาพ ซง่ึ เปนการทำงานประสานสอดคลอ งกันระหวา งตา-มือ-เทา ๔. พลังกลามเนื้อ (Power) หมายถึง ความสามารถของกลามเนือ้ สว นหนึ่งสวนใดหรือหลาย ๆ สวนของรางกาย ในการหดตัวเพื่อทำงานดวยความเร็วสูง แรงหรืองานที่ไดเปนผลรวมของความแข็งแรงและความเร็วที่ใชในชวง ระยะเวลานน้ั ๆ เชน การยืนอยกู บั ท่ี กระโดด การทมุ น้ำหนกั เปนตน ๕. เวลาปฏิกิริยาตอบสนอง (Reaction time) หมายถึง ระยะเวลาที่รางกายใชในการตอบสนองตอสิ่งเราตาง ๆ เชน แสง เสียง สัมผัส ๖. ความเรว็ (Speed) หมายถึง ความสามารถในการเคลอ่ื นที่จากทีห่ น่งึ ไปยังอกี หน่งึ ไดอ ยางรวดเร็ว สมรรถภาพทางกาย (Physical Fitness) ความสามารถของระบบตา ง ๆ ของรา งกาย ในการทำงานอยา งมปี ระสทิ ธิภาพและประสทิ ธผิ ล บคุ คลทม่ี ี สมรรถภาพทางกายดนี นั้ จะสามารถประกอบกิจกรรมในชีวิตประจำวันไดอยางกระฉับกระเฉง โดยไมเ หน่ือยลา จนเกินไปและยังมีพลงั งานสำรองมากพอ สำหรบั กิจกรรมนนั ทนาการหรอื กรณีฉุกเฉิน ในปจจบุ ันนักวชิ าชีพดา นสุข ศกึ ษาและพลศกึ ษาไดเหน็ พองตอ งกันวา สมรรถภาพทางกายสามารถจัดกลุมไดเ ปน สมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ (Health – Related Physical Fitness) และหรอื สมรรถภาพกลไก (Motor Fitness) สมรรถภาพเชงิ ทกั ษะ ปฏิบัติ (Skill – Related Physical Fitness)
63 สมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ (Health – Related Physical Fitness) ความสามารถของระบบตา ง ๆ ในรางกายประกอบดวย ความสามารถเชิงสรีรวิทยาดา นตา ง ๆ ทีช่ ว ยปอ งกัน บคุ คลจากโรคที่มสี าเหตุจากภาวะการขาดการออกกำลงั กาย นบั เปนปจจบุ ันหรือตัวบงช้ีสำคัญของการมสี ุขภาพดี ความสามารถหรือสมรรถนะเหลา น้ี สามารถปรับปรุงพัฒนาและคงสภาพได โดยการออกกำลังกายอยางสมำ่ เสมอ สมรรถภาพทางกายเพือ่ สุขภาพมีองคป ระกอบดงั น้ี ๑. องคป ระกอบของรางกาย (Body Composition) ตามปกตแิ ลว ในรางกายมนุษยป ระกอบดว ย กลา มเน้ือ กระดูก ไขมัน และสว นอืน่ ๆ แตใ นสว นของสมรรถภาพทางกายน้นั หมายถึง สดั สวนปรมิ าณไขมนั ในรางกายกบั มวลรา งกายทป่ี ราศจากไขมัน โดยการวัดออกมาเปนเปอรเซน็ ตไขมัน (% fat) ดวยเคร่ือง ๒. ความทนทานของระบบไหลเวยี นโลหติ (Cardiorespiratory Endurance) หมายถึง สมรรถนะเชงิ ปฏิบัติ ของระบบไหลเวียนโลหิต (หวั ใจ หลอดเลอื ด) และระบบหายใจในการลำเลยี งออกซเิ จนไปยงั เซลลก ลา มเน้ือ ทำให รางกายสามารถยนื หยดั ท่จี ะทำงานหรือออกกำลังกายท่ีใชกลา มเน้ือมดั ใหญเ ปนระยะเวลายาวนานได ๓. ความออนตัวหรอื ความยืดหยนุ (Flexibility) หมายถึง พิสยั ของการเคลื่อนไหวสงู สุดเทา ทีจ่ ะทำไดของขอตอ หรือกลุมขอตอ ๔. ความทนทานหรือความอดทนของกลา มเนอ้ื (Muscular Endurance) หมายถงึ ความสามารถของกลา มเน้ือ มัดใดมดั หนึ่งหรือกลุมกลามเนือ้ ในการหดตัวซำ้ ๆ เพ่อื ตานแรงหรอื ความสามารถในการคงสภาพการหดตัวครัง้ เดียว ไดเปนระยะเวลายาวนาน ๕. ความแขง็ แรงของกลา มเนื้อ (Muscular Strength) หมายถึง ปริมาณสงู สุดของแรง ที่กลามเนื้อมดั ใดมัดหน่งึ หรอื กลมุ กลามเน้ือสามารถออกแรงตานทานได ในชวงการหดตัว ๑ คร้ัง สุขบัญญัตแิ หง ชาติ (National Health Disciplines) ขอกำหนดทเ่ี ด็กและเยาวชน ตลอดจนประชาชนท่ัวไป พึงปฏิบัตอิ ยา งสม่ำเสมอ จนเปนสขุ นสิ ยั เพื่อใหมสี ุขภาพดี ท้งั รางกาย จิตใจ และสงั คม ซงึ่ กำหนดไว ๑๐ ประการ ดังน้ี ๑. ดแู ลรักษารางกายและของใชใหสะอาด ๒. รักษาฟน ใหแข็งแรงและแปรงฟน ทุกวนั อยางถกู ตอง ๓. ลา งมอื ใหสะอาดกอนกินอาหารและหลังการขบั ถา ย ๔. กินอาหารสุก สะอาด ปราศจากสารอนั ตราย และหลกี เลี่ยงอาหารรสจัด สฉี ูดฉาด ๕. งดบุหรี่ สรุ า สารเสพติด การพนนั และการสำสอ นทางเพศ ๖. สรา งความสมั พนั ธในครอบครวั ใหอบอนุ ๗. ปอ งกันอบุ ัตภิ ัยดวยการไมป ระมาท ๘. ออกกำลังกายสม่ำเสมอและตรวจสขุ ภาพประจำป ๙. ทำจิตใจใหร า เรงิ แจม ใสอยูเ สมอ ๑๐.มีสำนึกตอสว นรวม รว มสรา งสรรคส ังคม
64 สุขภาพ (Health) สุขภาวะ (Well – Being หรือ Wellness) ที่สมบูรณและเชื่อมโยงกันเปนองครวมอยางสมดุลทั้งมิติทางจิต วิญญาณ (มโนธรรม) ทางสังคม ทางกาย และทางจิต ซึ่งมิไดหมายถึงเฉพาะความไมพิการและความไมมีโรค เทา นั้น สนุ ทรียภาพของการเคลอื่ นไหว (Movement Aesthetic) ศิลปะและความงดงามของทวงทาในการเคล่ือนไหวรางกายในอิรยิ าบถตาง ๆ ซ่งึ เปน ผลมาจากความคิดสรางสรรค ในการออกแบบทาทางการเคลื่อนไหวและการฝกฝนจนเกิดความชำนาญ สามารถแสดงออกมาเปน ความกลมกลืน และตอเนอ่ื ง แอโรบกิ (Aerobic) กระบวนการสรา งพลังงานแบบตอ งใชอ ากาศ ซึ่งในท่ีนี้ หมายถึง ออกซิเจน (Aerobic -energe delivery) ใน การสรา งพลังงานของกลา มเนื้อ เพอื่ ทำงานหรือเคลอื่ นไหว น้ัน กลา มเนอ้ื จะมวี ิธกี าร ๓ แบบท่จี ะไดพ ลังงานมา แบบท่ี ๑ เปน การใชพลังงานที่มสี ำรองอยูใ นกลามเนื้อซง่ึ จะใชไ ดในเวลาไมเกนิ ๓ วินาที แบบท่ี ๒ การสงั เคราะหพ ลงั งานโดยไมใ ชออกซิเจน (Anaerobic energy delivery) ซงึ่ ใชไ ดไ มเกนิ ๑๐ วนิ าที แบบท่ี ๓ การสังเคราะหส ารพลงั งาน โดยใชออกซเิ จน ซง่ึ จะใชพลังงานไดร ะยะเวลานาน
65 คณะกรรมการจัดทำหลักสูตรสถานศกึ ษา โรงเรยี นสงั ขะ ระดับชัน้ มธั ยมศกึ ษาตอนตน กลมุ สาระการเรยี นรูสุขศึกษาและพลศึกษา นายพศิ ิษฐ ไพรสนิ ธุ ผอู ำนวยการโรงเรยี นสังขะ นางสมใจ บุญโต รองผูอำนวยการฝา ยบรหิ ารวิชาการ นางสาวพาสันติ บุญธรรม หัวหนา ฝา ยบริหารวิชาการ นายพนั ธรกั ษ ลำดวนหอม หัวหนา กลมุ สาระสุขศึกษาและพลศึกษา นายสุรพงศ สุขสิน ครูชำนาญการพเิ ศษ นางอาภสั รา บรู ณเจรญิ ครชู ำนาญการพิเศษ นายสกลุ ศึก บรุ าคร ครูชำนาญการ นายศักดชิ์ าย รุง เรือง ครชู ำนาญการ นางสาวจฑุ ามาศ ศรสี ุข ครู นายเจษฎา วงศา ครู นางสาวประจักษศรี ปด ภัย พนกั งานราชการ
Search