การวิเคราะห์และออกแบบระบบ-ครูปานเทพ

แผนภาพกระแสข้อมูล (Data Flow Diagram:DFD) ▪ แผนภาพกระแสขอ้ มูล (Data Flow Diagram:DFD) หมายถึง แผนภาพท่ีแสดงให้ เห็นถึงทิศทางการไหลของขอ้ มูลท่ีมีอยใู่ นระบบ และการดาเนินงานที่เกิดข้ึนใน ระบบ โดยขอ้ มูลในแผนภาพทาให้ทราบถึง ขอ้ มูลมาจากไหน, ขอ้ มูลไปที่ไหน, ขอ้ มูลเกบ็ ที่ใด, เกิดเหตุการณ์ใดกบั ขอ้ มูลในระหวา่ งทาง แผนภาพกระแสขอ้ มูลจะ แสดงภาพรวมของระบบ (Overall picture of a system) และรายละเอียดบางอยา่ ง แต่ในบางคร้ังหากตอ้ งการกาหนดรายละเอียดท่ีสาคญั ในระบบ นกั วิเคราะห์ระบบ อาจจาเป็ นตอ้ งใชเ้ ครื่องมืออื่นๆ ช่วย เช่น ขอ้ ความส้ันๆท่ีเขา้ ใจ หรือลั กอริทึม, ตารางการตดั สินใจ (Decision Table), Data Model, Process Description ท้งั น้ีก็ ข้ึนอยกู่ บั ความตอ้ งการในรายละเอียด 1

วตั ถุประสงค์ของการสร้างแผนภาพกระแสข้อมูลนีเ้ พ่ือ 1. เป็นแผนภาพท่ีสรุปรวมขอ้ มูลท้งั หมดท่ีไดจ้ ากการวเิ คราะห์ในลกั ษณะของ รู ปแบบท่ีเป็ นโครงสร้าง 2. เป็นขอ้ ตกลงร่วมกนั ระหวา่ งนกั วเิ คราะห์ระบบและผใู้ ชง้ าน 3. เป็นแผนภาพที่ใชใ้ นการพฒั นาต่อในข้นั ตอนของการออกแบบระบบ 4. เป็นแผนภาพที่ใชใ้ นการอา้ งอิง หรือเพือ่ ใชใ้ นการพฒั นาต่อในอนาคต 5. ทราบท่ีมาที่ไปของขอ้ มูลท่ีไหลไปในกระบวนการต่างๆ (Data and Process) 2

รูปแสดงข้นั ตอนการวเิ คราะห์เพ่ือไปสู่การออกแบบ 3

รูปแสดงตงั อย่างแผนภาพกระแสข้อมูล 4

สัญลกั ษณ์ทีใ่ ช้ในแผนภาพกระแสข้อมลู ▪ สัญลกั ษณ์ที่ใชเ้ ป็ นมาตรฐานในการแสดงแผนภาพกระแสขอ้ มูลมีหลายชนิด แต่ ในท่ีน้ีจะแสดงให้เห็นเพียง 2 ชนิด ไดแ้ ก่ ชุดสัญลกั ษณ์มาตรฐานท่ีพฒั นาโดย Gane and Sarson (1979) และชุดสญั ลกั ษณ์มาตรฐานท่ีพฒั นาโดย DeMarco and Yourdon (DeMarco, 1979); Yourdon and Constantine,1979) โดยมีสญั ลกั ษณ์ ดงั ต่อไปน้ี 5

สัญลกั ษณ์ทใ่ี ช้ในแผนภาพกระแสข้อมลู DeMarco & Yourdon Gane & Sarson ความหมาย Process : ขนั้ ตอนการทางาน ภายในระบบ Data Store : แหลง่ ขอ้ มลู สามารถ เป็นไดท้ งั้ ไฟลข์ อ้ มลู และฐานขอ้ มลู (File or Database) External Agent : ปัจจยั หรอื สภาพแวดลอ้ มท่มี ผี ลกระทบตอ่ ระบบ Data Flow : เสน้ ทางการไหลของ ขอ้ มลู แสดงทิศทางของขอ้ มลู จาก ขนั้ ตอนการทางานหนง่ึ ไปยงั อีก ขนั้ ตอนหนง่ึ 6

แนวคดิ ของแบบจาลองขั้นตอนการทางานของระบบ ▪ การสร้างแบบจาลองข้นั ตอนการทางานของระบบโดยใชแ้ ผนภาพกระแสขอ้ มูล (Data Flow Diagram) มีแนวคิดต่างๆ ดงั น้ี 1. ข้นั ตอนการทางานของระบบ (Process) 2. เสน้ ทางการไหลของขอ้ มูล (Data Flow) 3. ตวั แทนขอ้ มลู (External Agent) 4. แหล่งจดั เกบ็ ขอ้ มูล (Data Store) 7

ข้นั ตอนการทางานของระบบ (Process) ▪ Process หรือ ข้นั ตอนการดาเนินงาน คือ งานท่ีดาเนินการ/ตอบสนองขอ้ มูลท่ี รับเขา้ หรือดาเนินการ/ตอบสนองต่อเง่ือนไข/ สภาวะใดๆ ที่เกิดข้ึน ไม่วา่ ข้นั ตอน การดาเนินงานน้นั จะกระทาโดยบุคคล หน่วยงาน หุ่นยนต์ เครื่องจกั ร หรือ เคร่ือง คอมพิวเตอร์ก็ตาม โดยจะเป็ นกริยา (Verb) เช่น ลงทะเบียน เพิกถอนวิชา เพ่ิมวิชา พมิ พร์ ายงาน เป็นตน้ จานวนโปรเซสควรมีอยรู่ ะหวา่ ง 2-7 โปรเซส ▪ สญั ลกั ษณ์ท่ีใชแ้ สดงแทน Process X.X ช่อื Process 8

กฎของ Process รูปแสดงข้อผดิ พลาดของ Process ในแผนภาพกระแสข้อมูล 9

กฎของ Process 1. ตอ้ งไม่มีขอ้ มูลรับเขา้ เพียงอยา่ งเดียว โดยไม่มีการส่งขอ้ มูลออกจากข้นั ตอนการ ทางาน (Process) เรียกขอ้ ผิดพลาดชนิดน้ีว่า “Black Hole” เน่ืองจากขอ้ มูลท่ี รับเขา้ มาแลว้ สูญหายไป จากรูป คือ Process 2.1.2 ที่มีขอ้ ผดิ พลาดลกั ษณะน้ี 2. ตอ้ งไม่มีขอ้ มูลออกเพียงอยา่ งเดียว โดยไม่มีขอ้ มูลเขา้ สู่ Process เลย จากรูป คือ Process 2.1.3 ท่ีมีขอ้ ผดิ พลาดลกั ษณะน้ี 10

กฎของ Process 3. ขอ้ มูลรับเขา้ จะตอ้ งเพียงพอในการสร้างขอ้ มูลส่งออก กรณีท่ีมีขอ้ มูลที่รับเขา้ ไม่ เพียงพอในการสร้างขอ้ มูลส่งออกเรียกว่า “Gray Hole” โดยอาจเกิดจากการ รวบรวมขอ้ เทจ็ จริงและขอ้ มูลไม่สมบูรณ์ หรือการใชช้ ื่อขอ้ มูลรบั เขา้ และขอ้ มูล ส่งออกผิดจากรูปคือ Process 2.1.1 ที่มีขอ้ ผิดพลาดลกั ษณะเช่นน้ี เนื่องจากขอ้ มูล ท่ีรับเขา้ มามีเพียง ที่อยขู่ องพนกั งาน (Employee Address) แต่ไม่มีขอ้ มูลกระแส เงินสดในธนาคารของลูกคา้ ท่ีเขา้ สู่ Process ดงั น้นั ขอ้ มูลจึงไม่เพียงพอท่ีจะสร้าง เป็นรายงานสถานะทางการเงินทางธนาคารของพนกั งานได้ (Bank Statement) 4. การต้งั ชื่อ Process ตอ้ งใชค้ ากริยา (Verb) เช่น Prepare Management Report, Calculate Data สาหรับภาษาไทยใชเ้ ป็ นคากริยาเช่นเดียวกนั เช่น บนั ทึกขอ้ มูล ใบสงั่ ซ้ือ ตรวจสอบขอ้ มูลลูกคา้ คานวณเงินเดือน เป็นตน้ 11

เส้นทางการไหลของข้อมูล (Data Flow) ▪ เส้นทางการไหลของขอ้ มูล (Data Flows) เป็ นการส่ือสารระหว่างข้นั ตอนการ ทางาน (Process) ต่างๆ และสภาพแวดลอ้ มภายนอกหรือภายในระบบ โดยแสดง ถึงขอ้ มูลท่ีนาเขา้ ไปในแต่ละ Process และขอ้ มูลท่ีส่งออกจาก Process ใชใ้ นการ แสดงถึงการบนั ทึกขอ้ มูล การลบขอ้ มูล การแก้ไขขอ้ มูลต่างๆ ในไฟล์หรือใน ฐานขอ้ มูล ซ่ึงใน Data Flow Diagram เรียกวา่ “Data Store” ▪ สญั ลกั ษณ์ของ Data Flow สญั ลกั ษณ์ท่ีใชอ้ ธิบายเสน้ ทางการไหลของขอ้ มูลคือ เส้นตรงท่ีประกอบดว้ ย หวั ลูกศรตรงปลายเพ่อื บอกทิศทางการเดินทางหรือการไหลของขอ้ มูล ดงั รูป 12

กฎของ Data Flow 1. ช่ือของ Data Flow ควรเป็นช่ือของขอ้ มูลท่ีส่งโดยไม่ตอ้ งอธิบายวา่ ส่งอยา่ งไร ทางานอยา่ งไร 2. Data Flow ตอ้ งมีจุดเร่ิมตน้ หรือสิ้นสุดที่ Process เพราะ Data Flow คือขอ้ มูล นาเขา้ (Inputs) และขอ้ มูลส่งออก (Outputs) ของ Process 3. Data Flow จะเดินทางระหวา่ ง External Agent กบั External Agent ไม่ได้ 4. Data Flow จะเดินทางจาก External Agent ไป Data Store ไม่ได้ 5. Data Flow จะเดินทางจาก Data Store ไป External Agent ไม่ได้ 6. Data Flow จะเดินทางระหวา่ ง Data Store กบั Data Store ไม่ได้ 7. การต้งั ชื่อ Data Flow จะตอ้ งใชค้ านาม (Noun) เช่น Inventory Data, Goods Sold Data เป็นตน้ 13

ตวั แทนข้อมูล (External Agent) ▪ ตวั แทนขอ้ มูล (External Agents) หมายถึง บุคคล หน่วยงานในองคก์ ร องคก์ รอ่ืนๆ หรือระบบงานอ่ืนๆ ที่อยภู่ ายนอกขอบเขตของระบบ แต่มีความสมั พนั ธ์กบั ระบบ โดยมีการส่งขอ้ มูลเขา้ สู่ระบบเพื่อดาเนินงาน และรับขอ้ มูลที่ผ่านการดาเนินงาน เรียบร้อยแลว้ จากระบบ ในบางคร้ังเรียกวา่ “External Entity” ▪ สัญลกั ษณ์ของ External Agents สัญลกั ษณ์ที่ใชอ้ ธิบาย คือ สี่เหลี่ยมจตั ุรัส หรือ สี่เหลี่ยมผืนผา้ ภายในจะตอ้ งแสดงชื่อของ External Agent โดยสามารถทาการซ้า (Duplicate) ไดด้ ว้ ยการใชเ้ ครื่องหมาย \\ (back slash) ตรงมุมล่างซา้ ย ช่อื ช่อื External Agent External Agent 14

กฎของ External Agents 1. ขอ้ มูลจาก External Agent จะวิ่งไปสู่อีก External Agent หน่ึงโดยตรงไม่ได้ จะตอ้ งผ่าน Process ก่อนเพื่อประมวลขอ้ มูลน้ัน จึงไดข้ อ้ มูลออกไปสู่อีก External Agent 2. การต้งั ชื่อ External Agent ตอ้ งใชค้ านาม (Noun) เช่น Customer, Bank เป็นตน้ 15

แหล่งจัดเกบ็ ข้อมูล (Data Store) ▪ แหล่งจดั เก็บขอ้ มูล (Data Store) เป็ นแหล่งเก็บ/บนั ทึกขอ้ มูล เปรียบเสมือน คลงั ขอ้ มูล (เทียบเท่ากบั ไฟลข์ อ้ มูล และฐานขอ้ มูล) โดยอธิบายรายละเอียดและ คุณสมบตั ิเฉพาะตวั ของส่ิงที่ตอ้ งการเก็บ/บนั ทึก ▪ สัญลกั ษณ์ของ Data Store สัญลกั ษณ์ท่ีใชอ้ ธิบายคือส่ีเหล่ียมเปิ ดหน่ึงขา้ ง แบ่ง ออกเป็ นสองส่วน ไดแ้ ก่ ส่วนท่ี 1 ทางดา้ นซ้ายใชแ้ สดงรหัสของ Data Store อาจจะเป็ นหมายเลขลาดบั หรือตวั อกั ษรไดเ้ ช่น D1, D2 เป็นตน้ สาหรับส่วนท่ี 2 ทางดา้ นขวา ใชแ้ สดงชื่อ Data Store หรือชื่อไฟล์ เช่น Employee, Application, Member เป็นตน้ ดงั รูป 16

กฎของ Data Store 1. ขอ้ มูลจาก Data Store หน่ึงจะว่ิงไปสู่อีก Data Store หน่ึงโดยตรงไม่ได้ จะตอ้ ง ผา่ นการประมวลผลจาก Process ก่อน 2. ขอ้ มูลจาก External Agent จะวงิ่ เขา้ สู่ External Agent โดยตรงไม่ได้ 3. การต้งั ช่ือ Data Store จะตอ้ งใชค้ านาม (Noun) เช่น Customer File, Inventory หรือ Employee File เป็นตน้ 17

วธิ ีการสร้างแบบจาลองข้ันตอนการทางานของระบบด้วย DFD ▪ หวั ขอ้ ที่ผา่ นมาไดร้ ู้จกั กบั แนวคิด สญั ลกั ษณ์ และกฎเกณฑต์ ่างๆ ของแนวคิด ท้งั หมดของแผนภาพกระแสขอ้ มูล (DFD)ในหวั ขอ้ น้ีจะนาเสนอวธิ ีการสร้าง DFD ตามลาดบั ดงั น้ี 1. สร้างแผนภาพบริบท (Context Diagram) 2. สร้างแผนภาพระดบั 0 (Level-0 Diagram) 3. แบ่งยอ่ ยแผนภาพ (Decomposition of DFD) 4. ตรวจสอบสมดุลของ DFD (Balancing DFD) 18

สร้างแผนภาพบริบท (Context Diagram) ▪ แผนภาพบริบท (Context Diagram) คือ แผนภาพกระแสขอ้ มูลระดบั บนสุดท่ีแสดง ภาพรวมการทางานของระบบท่ีมีความสัมพนั ธ์กบั สภาพแวดลอ้ มภายนอกระบบ ท้งั ยงั แสดงใหเ้ ห็นขอบเขต และเสน้ แบ่งเขตของระบบที่ศึกษาและพฒั นา ▪ อนั ดบั แรกของการสร้างแบบจาลองข้นั ตอนการทางานของระบบ นักวิเคราะห์ ระบบควรจะทาการสร้าง Context Diagram ก่อน เน่ืองจาก Context Diagram เป็น ตวั กาหนดขอบเขต และเส้นแบ่งเขตของระบบที่ศึกษาและพฒั นา แนวทางในการ กาหนดขอบเขตมีดงั น้ี 1. เปรียบระบบเสมือนภาชนะบรรจุ เพื่อแบ่งแยกสิ่งที่อยภู่ ายในภาชนะออกจากสิ่ง ท่ีอยภู่ ายนอกภาชนะ โดยไม่ตอ้ งสนใจสิ่งที่อยภู่ ายในภาชนะมีอะไรบา้ ง 19

สร้างแผนภาพบริบท (Context Diagram) 2. ศึกษาระบบโดยอาจจะการสอบถามผูใ้ ชง้ านถึงเหตุการณ์ (Event) หรือ การ ดาเนินงานประจาวนั ท่ีเกิดข้ึนของระบบว่ามีการติดต่อ จดั การ หรือดาเนินงาน อย่างไรบา้ ง และระบบมีการตอบสนองต่อเหตุการณ์น้ันๆ อย่างไร อะไรคอื ขอ้ มูลท่ีรับเขา้ มา (Input) และส่งมาจากใคร (External Agent) 3. สอบถามผูใ้ ชร้ ะบบวา่ ระบบจะตอ้ งส่งขอ้ มูลอะไร (Output) ออกไปสู่ External Agent บา้ ง ตอ้ งการรูปแบบรายงาน การสอบถามขอ้ มูล (Query) แบบใด สิ่ง เหล่าน้ีทาใหน้ กั วเิ คราะห์ระบบสามารถพิจารณาการวาด Data Flow ได้ 4. จาแนกแหล่งขอ้ มูลภายนอกระบบ (External data store) ที่ระบบตอ้ งการจากไฟล์ หรือฐานขอ้ มูลจากระบบอ่ืน ซ่ึงอาจเป็ นการอ่าน แก้ไข เปล่ียนแปลง ขอ้ มูล เหล่าน้นั 5. ทาการวาด Context Diagram จากส่ิงท่ีรวบรวมไดจ้ ากขอ้ 1-4 20

▪ หลงั จากท่ีไดศ้ ึกษาการทางาน ขอ้ มูลรับเขา้ ขอ้ มูลส่งออก นกั วิเคราะห์ระบบอาจมี เส้นทางการไหลของขอ้ มูล (Data Flow) มากมาย ซ่ึงไม่อาจแสดงไดท้ ้งั หมดใน Context Diagram น้ี ดงั น้ัน Data Flow ท่ีแสดงควรเป็ นขอ้ มูลหลกั และมี ความสาคญั ต่อระบบ ส่วนรายละเอียดของการเคล่ือนไหวของขอ้ มูลน้นั สามารถ นาไปอธิบายใน DFD ระดบั ต่อไปได้ 21

▪ ใน Context Diagram ประกอบดว้ ย Process ที่แทน Process ของระบบท้งั หมด เพียงหน่ึง Process เท่าน้นั ที่อยภู่ ายในขอบเขตของระบบ และให้แสดงหมายเลข ศูนย์ (“o”) ตรงส่วนบนของสญั ลกั ษณ์ Process นอกจากน้ีใน Context Diagram ยงั แสดงรายละเอียดของ External Agent และ External Data Store รอบๆ ข้นั ตอนการ ดาเนินงาน (ภายนอกขอบเขตของระบบ) และมี Data Flows แสดงการติดต่อ ระหว่างระบบกบั สิ่งท่ีอยู่ภายนอก และส่ิงสาคญั คือภายใน Context Diagram จะตอ้ งไม่มี Data Store ปรากฏอยู่ 22

Context Diagram ของระบบลงทะเบยี นนักศกึ ษา 23

Context Diagram (ระบบลงทะเบยี น) ▪ Context Diagram คือ การออกแบบในระดบั หลกั การ เป็ นแผนภาพหรือ ไดอะแกรม (Diagram) ท่ีแสดงเพียงกระบวนการ คือชื่อระบบงาน และ Boundaries ที่เกี่ยวขอ้ งโดยตรงกบั ระบบ ซ่ึงจะไม่มี Data store โดย Context Diagram จะแสดงผทู้ ่ีเกี่ยวขอ้ งกบั ระบบหลกั ๆ เท่าน้นั 24 24

หลักการเขียน DFD Level-1 Context DFD Level-1 DFD Level-2 1 1.1 ตรวจสอบรหสั 1.2 บนั ทึกขอ้ มูล จดั การขอ้ มูล 1.3 …….. 0 2 2.1 …….. 2.2 …….. ระบบลงทะเบียน ลงทะเบียน 2.3 …….. นกั ศึกษา 3 3.1 …….. 3.2 …….. ประเมินผล 3.3 …….. Decompose DFD Fragment Decompose DFD Functional 25 25 25

แผนภาพกระแสข้อมูลระดบั ท่ี 1 (Data Flow Diagram Level-1) นา Context Diagram มาแตกรายละเอียด (Exploded) โดยจะแสดงถึง Process หลกั ๆ และผทู้ ่ีเกี่ยวขอ้ งกบั ระบบ รวมท้งั ขอมูลท่ีเป็น Primary Data การเขียนแผนภาพควรเขียนใหด้ ูง่าย และแสดงอยใู่ นกระดาษแผน่ เดียว (A4) ลูกศรไม่ควรทบั ซอ้ น หรือขา้ มกนั โดยสามารถทาการซ้า Source และ Data store เท่าท่ีจาเป็นเท่าน้นั เพ่อื ใหด้ ูสวยงาม ไม่สบั สน จากระบบทะเบียนนกั ศึกษา สามารถทาการวเิ คราะห์เพอื่ หารายละเอียดของ Boundaries, Data และ Process ------------------------------------------------------------------------------------------------------- แผนภาพกระแสขอ้ มูลในระดบั ที่ 1 จะเป็นท่ีรวมของโปรเซสหลกั และขอ้ มูลหลกั ดงั น้นั เม่ือทาการกาหนดกระบวนการ (List of Process) ท่ีเก่ียวขอ้ งในระบบแลว้ ควรทาการรวมโปรเซส (Group of Process) เขา้ ดว้ ยกนั เพอ่ื สะดวกต่อการ จดั การแผนภาพกระแสขอ้ มูลในระดบั ยอ่ ยๆ ต่อไป โดยอาจทาในรูปแบบของ Process Hierarchy Chart ก่อน 26

จากระบบทะเบยี นนักศกึ ษาสามารถทาการวเิ คราะหเ์ พอ่ื หา รายละเอยี ดของ Boundaries, Data และ Process List of Boundaries List of Data List of Process 1. นกั ศกึ ษา 2. อาจารย์ 1. ขอ้ มลู ประวตั ินกั ศกึ ษา 1. ปรบั ปรุงขอ้ มลู นกั ศกึ ษา 3. แผนกทะเบียนและวดั ผล 4. คณบดี 2. ขอ้ มลู การลงทะเบยี น 2. ปรบั ปรุงขอ้ มลู อาจารย์ 3. ขอ้ มลู รายวชิ า 3. ปรบั ปรุงแฟ้มวชิ าผสู้ อน 4. ขอ้ มลู อาจารยผ์ สู้ อน 4. ปรบั ปรุงแฟ้มรายวิชา 5. ขอ้ มลู วิชาสอน 5. ปรบั ปรุงแฟ้มคณะ 6. ขอ้ มลู คณะ 6. ปรบั ปรุงแฟม้ สาขา 7. ขอ้ มลู สาขาวิชา 7. ลงทะเบียนเรยี น 8. ลงทะเบียนเพ่มิ 9. เพิกถอนรายวิชา 10. บนั ทกึ คะแนน 11. ประเมินผล 12. ปิด/เปิดภาคการศกึ ษา 27 27

Process Hierarchy Chart 1 23 4 5 28 28

จาก Process Hierarchy Chart ทาให้ทราบถึง Process หลกั ในระบบ ซึ่งประกอบด้วย Process หลกั 5 Process ด้วยกนั คือ - Processที่ 1 จดั การขอ้ มูล - Processท่ี 2 ลงทะเบียน - Processท่ี 3 ประเมินผล - Processที่ 4 พิมพร์ ายงาน - Processท่ี 5 ปิ ด/เปิ ดภาคการศึกษา 29 29

แผนภาพกระแสข้อมูลระดับที่ 1 (Data Flow Diagram Level-1) 30 30

regis customer data check data Manag 11 10 12 regmemb2 er print food price data summary food price data 9 6 order price summary data price Summary customer3 user data 16 check data bill data2 update main data update type food data 17 price Check verify 7 15 member 12 user data Add user bill data Check 3 user data data verify user user name data customer update type sex data user data food 13 user & password data customer data 4 customer 13 Type sex Compare password data member user 14 order customer data Custom 1 1 order Password er order customer data Search lisot rder custmer datatable ordceurstdomateatrype food data permit food 5 customer service data Search check bill data Show list datytape food data 8 Numbtable order food Cashi food data 10 Numbtable2 table order dataer 2 stockfood data 14 cusservice type food data Show list 5 type food data 6 2 bill data food Show order Verify order customer data 9 stockfood food food price data food price data 3 food price Verify order 11 regmemb 7 customer regis customer dataCalculate food price 8 Print order customer data order food print bill 31 4 list order customer data Serv 31 Process Model Print order list order customer dataer Project : Mk resteraunt Model : Mk customer Author : D.Sommit (M.Sc.IT) Version 0.01 08/12/2006

แผนภาพกระแสข้อมูลระดบั ที่ 2 (Data Flow Diagram Level-2) แผนภาพกระแสขอ้ มูลระดบั ที่ 2 (Data Flow Diagram Level-2) แสดงถึง Process ยอ่ ยในกระแสขอ้ มูลระดบั ที่ 1 โดยแผนภาพกระแสขอ้ มูลในระดบั ที่ 2 ของ Process ที่ 1 ประกอบดว้ ย Process ยอ่ ยๆ ใชเ้ ลขทศนิยมเพอ่ื ระบุความสมั พนั ธร์ ะหวา่ ง Process คือ - Processท่ี 1.1 ปรับปรุงแฟ้มนกั ศึกษา - Processที่ 1.2 ปรับปรุงแฟ้มอาจารย์ - Processที่ 1.3 ปรับปรุงแฟ้มรายวชิ า - Processที่ 1.4 ปรับปรุงแฟ้มวชิ าสอน - Processท่ี 1.5 ปรับปรุงแฟ้มคณะ 32 32

แผนภาพกระแสข้อมูลในระดับท่ี 2 ของ Process ท่ี 1 (Data Flow Diagram Level-2 Process 1) 33 33

แผนภาพกระแสข้อมูลระดับท่ี 2 (Data Flow Diagram Level-2) แผนภาพกระแสขอ้ มูลในระดบั ท่ี 2 ของ Process ที่ 2 ประกอบดว้ ย Process คือ - Processที่ 2.1 ลงทะเบียน - Processท่ี 2.2 เพิ่ม/เพิกถอน 34 34

แผนภาพกระแสข้อมูลในระดับท่ี 2 ของ Process ท่ี 2 (Data Flow Diagram Level-2 Process 2) 35 35

แผนภาพกระแสข้อมูลระดับที่ 2 (Data Flow Diagram Level-3) แผนภาพกระแสขอ้ มูลในระดบั ท่ี 2 ของ Process ที่ 3 ประกอบดว้ ย Process คือ - Processที่ 3.1 บนั ทึกคะแนน - Processท่ี 3.2 ประเมินผลการเรียน 36 36

แผนภาพกระแสข้อมูลในระดับท่ี 2 ของ Process ท่ี 3 (Data Flow Diagram Level-2 Process 3) 37 37

แผนภาพกระแสข้อมูลระดับท่ี 2 (Data Flow Diagram Level-2) แผนภาพกระแสขอ้ มูลในระดบั ท่ี 2 ของ Process ท่ี 4 ประกอบดว้ ย Process คือ - Processท่ี 4.1 พมิ พร์ ายงานลงทะเบียนแต่ละรายวชิ า - Processท่ี 4.2 พิมพใ์ บเชค็ ชื่อ - Processท่ี 4.3 พิมพร์ ายงานประเมินผล - Processท่ี 4.4 พมิ พร์ ายงานสรุปยอดผสู้ อบตกรายวชิ า 38 38

แผนภาพกระแสข้อมูลในระดับท่ี 2 ของ Process ท่ี 4 (Data Flow Diagram Level-2 Process 4) 39 39

แผนภาพกระแสข้อมูลระดับที่ 2 (Data Flow Diagram Level-2) แผนภาพกระแสขอ้ มูลในระดบั ท่ี 2 ของ Process ที่ 5 ประกอบดว้ ย Process คือ - Processที่ 5.1 ปิ ดภาคการศึกษา - Processท่ี 5.2 เปิ ดภาคการศึกษาใหม่ 40 40

แผนภาพกระแสข้อมูลในระดับท่ี 2 ของ Process ท่ี 5 (Data Flow Diagram Level-2 Process 5) 41 41

แผนภาพกระแสข้อมูลระดบั ที่ 3 (Data Flow Diagram Level-3) แผนภาพกระแสขอ้ มูลระดบั ท่ี 3 (Data Flow Diagram Level-3) เป็นแผนภาพกระแส ขอ้ มูลท่ีแตกยอ่ ยจากแผนภาพกระแสขอ้ มูลระดบั ท่ี 2 โดยในที่น้ีจะมีแผนภาพกระแส ขอ้ มูลระดบั ที่ 3 ของ Process ท่ี 2.2 ประกอบดว้ ย Process ยอ่ ยๆ 2 Process คือ - Processที่ 2.2.1 เพ่มิ วชิ า - Processท่ี 2.2.2 เพกิ ถอนวชิ า 42 42

แผนภาพกระแสข้อมูลในระดับท่ี 3 ของ Process ท่ี 2 (Data Flow Diagram Level-3 Process 2) 43 43

สรุป จากแผนภาพกระแสขอ้ มูลในระดบั ต่างๆ จะเห็นไดว้ า่ แผนภาพกระแสขอ้ มูลเป็ น เพียงแผนภาพที่แสดงข้นั ตอนของการปฏิบตั ิงานในรูปแบบเชิงตรรกะ (Logical Model) ซ่ึงไม่ข้ึนกบั ฮาร์ดแวร์หรืออุปกรณ์ทางดา้ นคอมพิวเตอร์ และส่วน โปรแกรม รวมท้งั โครงสร้างของขอ้ มูล 44