01การเคลื่อนที่แนวตรงมีปก

หนังสืออเิ ล็กทรอนกิ ส์ E-BOOK เรอ่ื งการเคลือ่ นท่ีแนวตรง รายวชิ าวทิ ยาศาสตร์กายภาพ ว30101 ช้นั มัธยมศึกษาปที ่ี 5 ภาคเรยี นที่ 1/2563 นางสาวปริศนา แสนสุข



หน่วยการเรียนรู้ท่ี 1 การเคลือ่ นที่ 1. วเิ คราะหแ์ ละแปลความหมายขอ้ มูลความเรว็ กบั เวลาของการเคลื่อนที่ของ วตั ถเุ พอื่ อธิบาย ความเรง่ ของวตั ถุ 2. สงั เกตและอธบิ ายการหาแรงลัพธท์ ี่เกดิ จากแรงหลายแรงท่ีอยูใ่ นระนาบ เดียวกนั ท่ีกระทาต่อวตั ถโุ ดยการเขียนแผนภาพการรวมแบบเวกเตอร์ 3. สังเกต วิเคราะห์ และอธิบายความสัมพันธ์ ระหวา่ งความเรง่ ของวตั ถกุ บั แรงลัพธท์ ีก่ ระทาตอ่ วัตถุและมวลของวัตถุ 4. สงั เกตและอธิบายแรงกิริยาและแรงปฏกิ ริ ยิ า ระหว่างวตั ถคุ ู่หนงึ่ ๆ 5. สงั เกตและอธบิ ายผลของความเร่งที่มีต่อการเคลอ่ื นท่แี บบตา่ งๆของวตั ถุ ได้แก่ การเคลื่อนทแี่ นวตรง การเคลือ่ นทแี่ บบโพรเจกไทล์ การเคลือ่ นท่ี แบบวงกลมและการเคลอ่ื นทีแ่ บบสน่ั

การเคล่ือนท่ีแบบฮาร์มอนกิ การเคลื่อนที่ในชีวติ อย่างง่าย การเคลอ่ื นท่แี บบวงกลม การ การเคล่ือนที่แนวตรง เคล่อื นท่ี การเคล่ือนทแี่ บบ การเคล่อื นท่ีแนวตรง โพรเจกไทล์ แนวระดับ ปริมาณต่างๆที่เก่ียวขอ้ ง การเคล่อื นทแ่ี นวตรง เครอ่ื งเคาะสญั ญาณเวลา แนวดง่ิ กราฟการเคล่ือนทแี่ นวตรง

การเคลื่อนท่แี นวตรง (1 มติ ิ) การเคลือ่ นทแ่ี นวตรงแนวระดบั การเคล่อื นทแ่ี นวตรงแนวดง่ิ

การเคลื่อนทใี่ นชีวติ การตกอย่างอิสระ (free fall) คอื การตกภายใต้แรงดงึ ดดู ของโลกเพยี ง แรงเดยี ว ไมค่ ดิ แรงต้านอากาศ กาลิเลโอ กาลเิ ลอี กลา่ วว่า วตั ถทุ กุ ชนิดจะตกภายใตค้ วามเร่งเดียวกัน คอื คา่ ������ ������ ���റ��� = 9.8 ������2 หรอื ���റ��� = 10 ������2 มีทศิ ลงสูศ่ ูนยก์ ลางโลกเสมอ

การบอกตาแหน่งของวัตถสุ าหรบั การเคลื่อนท่แี นวตรง

ปริมาณท่ีเก่ยี วขอ้ งกับการเคลอื่ นท่แี นวตรง 1. ระยะทาง (Distance)

2. การกระจดั (Displacement)

ตวั อยา่ ง

ขอ้ สรปุ ระหวา่ งระยะทางกบั การกระจดั

แบบฝกึ หัดที่ 1 1. วัตถุหน่งึ เคลื่อนทจ่ี าก A ไป B และตอ่ ไป C ดังรูป จงหาระยะทาง และการกระจดั ของการเคลื่อนที่นี้ C 6m A 8m B 2. วตั ถุหน่งึ เคลื่อนท่จี าก A ไป B ดงั รปู จงหาระยะทางและการ กระจัดของการเคลอื่ นทน่ี ี้

3. อัตราเร็ว (Speed)

อตั ราเร็วเฉล่ยี

4. ความเรว็ (Velocity)

ความเร็วเฉล่ยี

แบบฝกึ หดั ท่ี 2



5. ความเรง่ (Acceleration)



ขอ้ สังเกต

สมการสาหรบั คานวณหาปรมิ าณต่าง ๆ ของการเคลือ่ นท่ี แนวตรงด้วยความเรง่ คงตัว (แนวระดับ)

แบบฝึกหดั ท่ี 3 1. จงเติมคาหรอื ประโยคสนั้ ๆ ในชอ่ งวา่ งให้ถูกต้อง 1.1 วัตถเุ รม่ิ เคลอื่ นทีจ่ ากหยดุ นง่ิ แสดงว่า ความเรว็ ต้น เท่ากบั ............................................................................................. 1.2 วัตถเุ คล่อื นท่ีไปแลว้ หยดุ แสดงวา่ ความเรว็ ปลาย เท่ากับ ............................................................................................. 1.3 กรณีวัตถุมีความเรว็ คงตวั ความเรง่ เทา่ กับ ……………………………………………………………………………….….. 1.4 ปรมิ าณใดในสมการการเคลื่อนท่แี นวตรงท้ังแนวระดับ และแนวดงิ่ ท่เี ป็นปริมาณสเกลาร์ .........................................................

2. รถยนตค์ ันหน่งึ เคลื่อนทีจ่ ากหยุดนิ่งเปน็ เส้นตรง เวลาผ่านไป 4 วนิ าที มีความเร็วเปน็ 8 เมตร/วนิ าที ถา้ อัตราเรว็ เพ่มิ ขนึ้ อยา่ งสมา่ เสมอ รถคันนี้มคี วามเร่งเทา่ ใด 3. นักกรฑี าวง่ิ ดว้ ยความเรว็ 10 เมตร/วินาที ไปทางทศิ เหนือ อีก 2 วนิ าทตี ่อมา วัดความเร็วได้ 20 เมตรต่อวนิ าที ใน ทศิ ทางเดมิ จากน้นั ใช้เวลา 5 วนิ าที ลดความเรว็ ลงอย่าง สมา่ เสมอจนหยดุ นิง่ ได้ จงหาความหนว่ งช่วงหลงั นี้

การเคล่อื นท่ขี องวตั ถุภายใต้แรงดึงดดู ของโลก

สมการสาหรบั คานวณหาปริมาณตา่ ง ๆ ของการเคล่อื นท่ี แนวตรงด้วยความเร่ง g

แบบฝึกหดั ท่ี 4 1. โยนลกู บอลขน้ึ ไปในแนวดง่ิ ด้วยความเรว็ ต้น 4.9 เมตร/วนิ าที นานเทา่ ใดลกู บอลจึงจะเคลอ่ื นทไี่ ปถงึ จุดสูงสดุ กาหนดคา่ g =10 m/s2 2. มะพรา้ วลูกหนึ่งตกจากยอด ใชเ้ วลา 1 วนิ าที ตกถึงพืน้ อยากทราบว่าตน้ มะพรา้ วสูงเท่าใด กาหนดค่า g =10 m/s2 3. เดก็ คนหนึ่งโยนเหรยี ญขึน้ ไปในแนวดิง่ เหรยี ญตกถงึ พื้นที่อยูต่ ่ากว่า ตาแหน่งมอื ทีโ่ ยนเหรยี ญเป็นระยะทาง 80 เซนติเมตร ถา้ เหรยี ญอยใู่ น อากาศเป็นเวลา 2 วนิ าที เด็กคนน้นั โยนเหรียญขึ้นไปด้วยอัตราเร็ว เท่าใด กาหนดค่า g =10 m/s2