Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore MODUL BAHASA JAWA KELAS 1-6\Modul Basa Jawa Kelas I

MODUL BAHASA JAWA KELAS 1-6\Modul Basa Jawa Kelas I

Published by Mas TOP CHANNEL, 2020-10-11 07:29:05

Description: MODUL BAHASA JAWA KELAS 1-6\Modul Basa Jawa Kelas I

Keywords: Modul, basa jawa

Search

Read the Text Version

DINAS PENDIDIKAN, KEBUDAYAAN, KEPEMUDAAN, DAN OLAHRAGA KABUPATEN SEMARANG MODUL PENDAMPING PJJ Kangge SD/MI Kelas 1 SEMESTER GENAP

ATUR PAMBUKA Puji syukur dhumateng Pangeran ingkang Maha Kuwaso bilih kita tansah dipun tuntun lan dipun tedahaken margi ingkang leres, saengga kita saged mujudaken satunggaling rerangken wucalan Basa Jawi kanthi pangajab sageda mbiyantu para dwija lan siswa anggenipun sami nggegulang, nguri-uri Basa Jawi. Buku punika isinipun salaras kaliyan Kurikulum Mata Pelajaran Muatan Lokal Bahasa Jawa kagem jenjang Pandhidhikan SD/MI Negeri lan swasta. Materi wonten modul punika sampun dipunringkes miturut kahanan pandemi Covid-19 wanci menika. Wucalan Basa Jawi punika tujuanipun supados para siswa trampil ngginakaken Basa Jawi ingkang sae lan leres, pramila buku punika dipun jangkepi gladhen, gambar, evaluasi saha pungkasaning semester wonten gladhen kagem uji kompetensi. Buku punika taksih kathah kekiranganipun, pramila panyuruwe saking sinten kemawon ingkang awujud kasaenan tuwin kasampurnaning buku punika tansah kaantu-antu. Wasana cekap semanten mugi-mugi buku menika maedahi tumrap kemajenganipun wucalan Basa Jawi ing SD/MI lan gesangipun Basa Jawi. Nuwun. Redaksi 1

Daftar Isi ATUR PAMBUKA ............................................................................................................................1 DHAFTAR ISI ..................................................................................................................................2 PROTOKOL KESEHATAN ............................................................................................................3 PANDUAN PENGGUNAAN MODUL ...........................................................................................4 Pasinaon 4. Tembang Dolanan .………………………...................................................................5 Piwulang 1 ………………………………………………………………………….….....................6 Piwulang 2 ………………………………………………………………………….….....................6 Piwulang 3 ………………………………………………………………………….….....................7 Piwulang 4 ……………………………………………………………………...................…….…..8 Pasinaon 5. Dongeng ……….……………………………………….…….....................................9 Piwulang 1 ………………………………………………………………………….…....................10 Piwulang 2 ………………………………………………………………………….…....................11 Piwulang 3 ………………………………………………………………………….…....................12 Piwulang 4 ………………………………………………………………………….…....................13 Pasinaon 6. Perangane Awak ………………..………………………………….…......................14 Piwulang 1 ………………………………………………………………………….…....................15 Piwulang 2 ………………………………………………………………………….…....................16 Piwulang 3 ………………………………………………………………………….…....................17 Piwulang 4 ………………………………………………………………………….…....................18 KUNCI JAWABAN ..........................................................................................................................20 2

Protokol Kesehatan Ampun supen ngagem MASKER Jagi jarak aman Wijik ngagem sabun 3

Panduan Penggunaan Modul 1. Modul belajar mandiri Basa Jawa ini memuat pembelajaran Bahasa Jawa untuk kelas I semester genap. 2. Modul ini dikembangkan berdasarkan kurikulum 2013 Bahasa Jawa Provinsi Jawa Tengah. 3. Materi pada modul ini telah disesuaikan untuk kegiatan Pembelajaran Jarak Jauh (PJJ) selama masa pandemic Covid-19. 4. Modul ini berisi beberapa Pasinaon (BAB), dan setiap Pasinaon terdiri dari beberapa Piwulang (Pertemuan). 5. Padaawal Pasinaon terdapat Kompetensi Inti, Kompetensi Dasar, dan Indikator. Sedangkan pada setiap Piwulang terdapat materi dan tujuan pembelajaran. 6. Kerjakan modul ini sesuai dengan petunjuk yang diberikan. 7. Selamat belajar. Semoga kesehatan dan kesuksesan senantiasa menyertai kita. 4

tembang dolanan Kompetensi Inti: 1. Menerima dan menjalankan ajaran agama yangdianutnya. 2. Memiliki perilaku jujur, disiplin, tanggung jawab, santun, peduli, dan percaya diri dalam berinteraksi dengan keluarga, teman, danguru. 3. Memahami pengetahuan faktual dengan cara mengamati (mendengar, melihat,membaca) dan menanya berdasarkan rasa ingin tahu tentang dirinya, makhluk ciptaan Tuhan dan kegiatannya dan benda-benda yang dijumpainya di rumah dan disekolah. 4. Menyajikan pengetahuan faktual dalam bahasa yang jelas dan logis, dalam karya yang estetis, dalam gerakkan yang mencerminkan anak sehat dan dalam tindakan yang mencerminkan perilaku anak beriman dan berakhlakmulia. Kompetensi Dasar : 1.1. Menerima dan bangga akan anugerah Tuhan Yang Maha Esa berupa Bahasa Jawa sebagai Bahasa ibu. 2.1. Menunjukkan perilaku bertanggung jawab, santun dan percaya diri dalam mengungkapkan keinginan dan pendapat menggunakan BahasaJawa. 2.2. Menunjukkan perilaku berbahasa yang santun, yang ditujukkan dengan ketepatan penggunaan ragam bahasa (unggah ungguhbasa) 3.1. Memahami tambang dolanan. 4.1. Menirukan pengucapan teks tembang dolanan. Indikator: 1. Berbahasa Jawa dengan santun, baik, dan benar. 2. Menyebutkan kata-kata sulit yang digunakan dalam tembangdolanan. 3. Mengartikan kata-kata sulit yang digunakan dalam tembang dolanan secaralisan. 4. Menjawab pertanyaan tentang isi tembangdolanan. 5. Menirukan pelafalan kata-kata dalam tembangdolanan. 6. Melafalkan teks tembang dolanan denganbenar 5

piwulang 1 Tujuan pembelajaran : Setelah mendengarkan video/rekaman tembang siji loro telu, peserta didik dapat menirukan tembang siji loro telu dengan percaya diri a. ayo rungokna tembang iki siji loro telu siji loro telu tangane sedheku mirengake bu guru menawa didangu papat nuli lima lungguhe sing tata aja padha sembrana mundhak ora bisa b. ayo tirokna bapak utawa ibu guru nembang siji loro telu (guru nyiapke video/rekaman tembang siji loro telu) Nembang siji loro telu lan rekamen banjur kirimna Bapa/ibu guru lumantar piwulang 2 Tujuan pembelajaran : melalui kegiatan mengumpulakn informasi, peserta didik dapat: 1. Peserta didik dapat mengartikan kata-kata yang sulit dalam tembang siji loro telu. 2. Melafalkan kata-kata dalam tembang siji loro telu dengan benar. a. ayo negesi tembung krama sing durung dingerteni no . te m b u n g tem b u n g k ra m a tu la d h a : s e tu ng g a l s iji 1. Lo ro . . .. . 2 . T e lu . . .. . 3. P a pa t . . .. . 4 . L im a . . .. . 5. Ta n ga n . . .. . 6. Lu n g g uh . . .. . 7 . B is a . . .. . 8 . A ja . . .. . Menawa wis rampung nulis, 6 fotonen banjur kirimna Bapa/ibu guru lumantar

b. ayo wacanen ukara ing ngisor iki kanthi bener setunggal kalih tiga sekawan gangsal piwulang 3 Tujuan pembelaran : setelah mengamati tembang siji loro telu peserta didik dapat melengkapi tembang siji loro telu dengan benar. a. ayo genepana tembang siji loro telu ing ngisor iki siji loro telu siji ....... telu ............. sedheku mirengake ............. ............. didangu papat nuli ............. lungguhe sing ............. ............. padha sembrana mundhak ora ............. Menawa wis rampung nulis, fotonen banjur kirimna Bapa/ibu guru lumantar 7

piwulang 4 Tujuan pembelajaran: melalui pengamatan tembang siji loro telu, peserta didik dapat menyalin tembang siji loro telu dengan benar. a. ayo tulisen ukara tembang siji loro telu ing buku tulismu (salinlah) siji loro telu ........................................................... siji loro telu ........................................................... tangane sedheku ........................................................... mirengake bu guru ........................................................... menawa didangu ........................................................... papat nuli lima ........................................................... lungguhe sing tata ........................................................... aja padha sembrana ........................................................... mundhak ora bisa ........................................................... Menawa wis rampung nulis, fotonen banjur kirimna Bapa/ibu guru lumantar 8

PASINAON 5 dongeng Kompetensi Inti: 1. Menerima dan menjalankan ajaran agama yang dianutnya. 2. Memiliki perilaku jujur, sisiplin, tanggung jawab, santun, peduli, dan percaya diri dalam berinteraksi dengan keluarga, teman, dan guru. 3. Memahami pengetahuan factual dengan cara mengamati (mendengar, melihat, membaca) dan menanya berdasarkan rasa ingin tahu tentang dirinya, makhluk ciptaan Tuhan dan kegiatannya dan benda-benda yang dijumpainya di rumah dan di sekolah. 4. Menyajikan pengetahuan faktual dalam Bahasa yang jelas dan logis, dalam karya yang estetis, dalam gerakkan yang mencerminkan anak sehat dan dalam tindakan yang mencerminkan perilaku anak beriman dan berakhlak mulia. Kompetensi Dasar: 1.1 Menerima dan bangga akan anugerah Tuhan Yang Maha Esa berupa Bahasa Jawa sebagai Bahasa ibu. 2.3 Mununjukkan perilaku, tindakan, dan perbuatan yang mencerminkan kepribadian Jawa 3.2 Memahami dongeng bertema setia kawan 4.2 Mendongeng dan memperagakan dongeng (fabel) bertama setia kawan. Indikator: 1. Berbahasa Jawa dengan santun, baik dan benar 2. Berperilaku dengan sopan yang mencerminkan kepribadian Jawa 3. Menyebutkan tokoh dalam dongeng 4. Menjawab pertanyaan tentang dongeng yang didengarkan 5. Menyebutkan nilai-nilai luhur yang ada dalam dongeng 6. Mendongeng 9

piwulang 1 Tujuan pembelajaran : melalui pengamatan : 1. peserta didik dapat mendengarkan dongeng mangsa ketiga. 2. peserta didik dapat menjawab pertanyaan dengan benar. a. ayo ngrungokake dongeng mangsa ketiga kali wiwit asat banyune, amarga mangsa ketiga. iwak lan yuyu padha bingung. dumadakan ana bango ngampiri. bango kandha arep nulungi iwak lan yuyu. iwak lan yuyu arep dipindhahake menyang kedhung. iwak lan yuyu manut marang bango. bsngo banjur mindhahake iwak. nyatane bango ora mindhahake iwak ing kedhung. nanging iwak arep dimangsa bango. iwak tiwas kapusan. yuyu ngerti yen bango ngapusi. bango dicapit gulune. b. wangsulana pitakonan dongeng iki 1. apa irah-irahan dongeng ing dhuwur ? 2. sapa wae paraga ing dongeng iku ? 3. sapa sing duwe cucuk dawa ? 4. sapa sing diapusi bango ? 5. sapa sing nyapit gulune bango ? Menawa wis rampung nulis, fotonen banjur kirimna Bapa/ibu guru lumantar 10

piwulang 2 Tujuan pembelajaran Melalui pengamatan terhadap gambar: 1. Peserta didik dapat menyebutkan nama hewan yang sesuai gambar. 2. Peserta didik dapat menebalkan tulisan dengan benar. a. ayo ngematake gambar iki b. ayo kandelana tulisan iki Menawa wis rampung nulis, fotonen banjur kirimna Bapa/ibu guru lumantar 11

piwulang 3 Tujuan pembelajaran Melalui pengamatan gambar peserta didik dapat: 1. Membuat kalimat menggunakan kalimat sendiri dengan kalimat sederhana. 2. Menceritakan gambar dengan menggunakan kalimat sendiri a. ayo ngematake gambar banjur tulisen nganggo ukaramu dewe Menawa wis rampung nulis, fotonen banjur kirimna Bapa/ibu guru lumantar b. ayo ngematake gambar banjur ndongeng nganggo ukaramu dewe (divideo/voice) Menawa wis rampung dongeng, rekamen/video banjur kirimna Bapa/ibu guru lumantar 12

piwulang 4 Tujuan pembelajaran Melalui kegiatan mengumpulkan informasi peserta didik dapat: 1. Menyebutkan nama-nama anak hewan dengan tepat. 2. Menjodohkan gambar nama hewan dengan nama anak hewan dengan benar. a. ayo ngarani jenenge anak kewan anak sapi jenenge pedhet anak wedhus jenenge cempe anak jaran jenenge belo anak bebek jenenge meri anak pitik jenenge kuthuk b. ayo gathukna karo jeneng anak kewan ing sisih tengen iki sapi cempe wedhus meri jaran kuthuk bebek pedhet pitik belo Menawa wis rampung nulis, fotonen banjur kirimna Bapa/ibu guru lumantar 13

PASINAON 6 perangane awak Kompetensi Inti: 1. Menerima dan menjalankan ajaran agama yang dianutnya. 2. Memiliki perilaku jujur, sisiplin, tanggung jawab, santun, peduli, dan percaya diri dalam berinteraksi dengan keluarga, teman, dan guru. 3. Memahami pengetahuan factual dengan cara mengamati (mendengar, melihat, membaca) dan menanya berdasarkan rasa ingin tahu tentang dirinya, makhluk ciptaan Tuhan dan kegiatannya dan benda-benda yang dijumpainya di rumah dan di sekolah. 4. Menyajikan pengetahuan faktual dalam Bahasa yang jelas dan logis, dalam karya yang estetis, dalam gerakkan yang mencerminkan anak sehat dan dalam tindakan yang mencerminkan perilaku anak beriman dan berakhlak mulia. Kompetensi Dasar: 1.1 Menerima dan bangga akan anugerah Tuhan Yang Maha Esa berupa Bahasa Jawa sebagai Bahasa ibu. 2.3. Menunjukkan perilaku, tindakan, dan perbuatan yang mencerminkan kepribadian Jawa. 3.3. Mengenal nama anggota tubuh dalam ragam ngoko dan krama. 4.3. Menulis nama-nama anggota tubuh dalam ragam ngoko dan krama. Indikator 1.Mengidentifikasi nama-nama anggota tubuh ragam ngoko dan krama. 2.Meyebutkan nama-nama anggota tubuh ragam ngoko dan krama. 3.Menjelaskan fungsi anggota tubuh dengan ragam ngoko dan krama. 14

piwulang 1 Tujuan pembelajaran Setelah mengamati teks bacaan peserta didik dapat: 1. Membaca teks bacaan dengan benar. 2. Menjawab pertanyaan dengan benar. a. ayo maca teks ing ngisor iki aku duwe mripat loro aku duwe irung siji siji kiwa siji tengen bolongane loro alise warnane ireng irunge mancung lambeku siji tanganku loro manggone ana ngisor irung sing siji kiwa sing siji tengen lambene mingkem tanganku bisa ditekuk kupingku loro kupingku kaku lan njepiping kupingku nganggo anting-anting sikilku uga loro s ijine kiwa sijine tengen sikilku kesel mlaku b. wangsulana pitakon ing ngisor iki 1. alis warnane . . . 2. lambe manggone ana ing ngisor . . . 3. anting-anting dinggo ana ing . . 4. tangan cacahe ana . . . 5. sikil cacahe loro sijine kiwa sijine . . . Menawa wis rampung nulis, fotonen banjur kirimna Bapa/ibu guru lumantar 15

piwulang 2 Tujuan pembelajaran: Setelah mengamati gambar anggota tubuh peserta didik dapat: 1. Menjodohkan gambar dan pernyataan yang sesuai tentang nama anggota tubuh. 2. Menyebutkan nama anggota tubuh dengan benar. a. ayo namatake perangane awakmu sawutuhe garisen kanthi pener gambar karo nomere b. ayo aranana jeneng perangane awak (gambar dan suruh menulis anggota tubuh) 1. iki gambar ? 6. iki gambar ? 2. iki gambar ? 3. iki gambar ? 4. iki gambar ? 5. iki gambar ? Menawa wis rampung nulis, fotonen banjur kirimna Bapa/ibu guru lumantar 16

piwulang 3 Tujuan pembelajaran Melalaui kegiatan mengumpulkan informasi peserta didik dapat: 1. Menyebutkan nama anggota tubuh dengan basa krama 2. Menjodohkan nama anggota tubuh ragam ngoko dan krama. a. ayo ngarani perangane awakmu nganggo tembung karma mripat punika paninggal irung punika grana lambe punika lathi tangan punika asta kuping punika talingan sikil punika suku untu punika waja sirah punika mustaka b. pasangna basa ngoko lan basa karma iki basa karma ayo diwangsuli kalih bapak utawa ibu lathi basa ngoko asta  grana untu suku irung talingan lambe waja mustaka kuping paninggal sirah mripat tangan sikil Menawa wis rampung nulis, fotonen banjur kirimna Bapa/ibu guru lumantar 17

piwulang 4 Tujuan Pembelajaran Melalui kegiatan mengumpulkan informasi peserta didik dapat: 1. Menyebutkan nama dan fungsi masing-masing anggota tubuh. 2. Mengerjakan soal yang berkaitan dengan fungsi anggota tubuh dengar benar. a. ayo sebutna gunane perangane awak mata kanggo ndeleng kuping kanggo ngrungokake irung kanggo ngganda cangkem kanggo micara sikil kanggo mlaku tangan kanggo nulis 18

sirah kanggo nyunggi kiki lagi mangan roti rasa rotine legi ilat kanggo ngrasakake rasa yesi ngganda kembang kembang wangi gandane irung kanggo ngganda b. ayo wangsulana pitakon ing ngisor iki 1. andi nendhang bal nganggo . . . 2. toni nyekel raket nganggo . . . 3. tia micara nganggo . . . 4. yani ngrungokake nganggo . . . 5. leni ambegan nganggo . . . Menawa wis rampung nulis, fotonen banjur kirimna Bapa/ibu guru lumantar 19

Kuncijawaban Pasinaon 6 Pasinaon 4 Piwulang 1 Piwulang 1 a.wangsulan pitakon Kawijaksanaan guru 1. ireng Piwulang 2 krama 2. irung No. Ngoko kalih 3. kuping 1. Loro tiga 4. loro 2. Telu sekawan 5. tengen 3. Papat gangsal Piwulang 2 4. Lima asta Kawijaksanaan guru 5. tangan 6. lunggu saget Piwulang 3 basa karma 7. Bisa basa ngoko waja 8. Aja untu grana irung talingan piwulang 3 kuping mustaka siji loro telu sirah paninggal siji loro telu mripat lathi tangane sedheku lambe asta mirengake bu guru tangan suku menawa didangu sikil papat nuli lima Piwulang 4 lungguhe sing tata b. wangsulan pitakon aja padha sembrana mundhak ora bisa 1. bal 2. tangan 3. lambe 4. kuping 5. irung pasinaon 5 piwulang 1 b. pitakonan dongeng 1. mangsa ketiga 2. iwak, yuyu, lan bango 3. bango 4. iwak 5. yuyu Piwulang 2 Kawijaksanaan guru Piwulang 3 Kawijaksanaan guru Piwulang 4 sapi pedhet wedhus cempe jaran belo bebek meri pitik kuthuk 20


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook