Educational Innovation

การพัฒนานวตั กรรมการศึกษา (Educational Innovation) รายวิชานวัตกรรมและเทคโนโลยีการศึกษา มหาวิทยาลยั พะเยา

สารบญั : Contents ความหมายของการพฒั นานวตั กรรมการศกึ ษา ...........  ประเภทและตวั อยางของนวตั กรรมการศึกษา ............  การพฒั นานวตั กรรมทางการศึกษา ............  การยอมรบั นวตั กรรม ............ 

ความหมายของการพฒั นานวัตกรรมการศึกษา นวัตกรรม หรือ นวกรรม มาจากคําวา “นว” หมายถึง ใหม และ “กรรม” หมายถึง การกระทาํ เมื่อนําสองคาํ นี้มารวมกนั เปน นว กรรม หรือนวัตกรรม จึงหมายถึง การกระทําใหม ๆ หรือ การพฒั นาดัดแปลงจากสง่ิ ใด ๆ แลว ทําใหดขี ้นึ “นวัตกรรม” จึงไมไดจํากัดอยูแคอุปกรณ วัสดุ เทคโนโลยี แต รวมไปถงึ แนวคิด การปฏบิ ัติ การดัดแปลงของเดิมที่มีอยูแลวให ทนั สมยั และใชไดผ ลดยี ่งิ ข้นึ นวตั กรรม แนวความคิดใหม Innovation วธิ กี ารปฏิบตั ิใหม ส่งิ ประดษิ ฐใหม ดัดแปลงจากของเดมิ การพัฒนานวตั กรรมการศกึ ษา : Educational Innovation 

เมื่อนํานวัตกรรมมาใชในวงการศึกษาจึง เ รียกวา “นวัตกรรมการศกึ ษา” การพัฒนานวัตกรรมการศกึ ษา (Educational Innovation) จึงหมายถึง การกระทําใหม การสรางใหม หรือการพัฒนา ดัดแปลงจากส่ิงใด ๆ แลวทําใหการศึกษาหรือการจัดกิจกรรม การเรยี นการสอนมปี ระสทิ ธภิ าพดขี ้ึนกวาเดมิ นวัตกรรมการศกึ ษาจงึ ไมเ ทคโนโลยีเพียงอยางเดียว การใช วิธีการสอน ทฤษฎีการสอนแบบใหม ๆ หรือเคร่ืองมือ อปุ กรณท ไ่ี มใ ชเทคโนโลยกี เ็ รียกวา นวัตกรรมไดเชน กนั NON IT NON Information Technology การพัฒนานวตั กรรมการศกึ ษา : Educational Innovation 

ปจจุบันมีความกาวหนาทางเทคโนโลยีมากขึ้น จึงมีผูคิดคนนวัตกรรม มาประยุกตใชในการสอนมากข้ึน โดยมงุ หวังใหเกิดการเรียนรูอยางมี ประสทิ ธภิ าพ เกดิ จงู ใจในการเรียน และประหยัดเวลาในการเรียน การสอน จากในอดีตสถานศึกษาไดใชนวัตกรรมมาแลว หลายยุค เร่มิ ต้ังแต การ ใชกระดานดํา กระดานไวทบอรด เครื่องฉายขามศีรษะ คอมพิวเตอร สื่อการสอนอิเลก็ ทรอนิกส จนมาถงึ สมารท บอรดในปจ จบุ นั การนํานวัตกรรมการศึกษามาใชในการเรียนการสอนในสถานศึกษาแต ละแหง สวนมากจะคํานึงถึงความเหมาะสม ความพรอมของ สถานศึกษาทั้งดา นสถานท่ี งบประมาณ และบคุ ลากร เปน สาํ คญั ในสถานศึกษาท่ีไมมีความพรอม อาจจะมีการใชอุปกรณ เครื่องมือ สื่อสาร วิธีการ และสื่อตาง ๆ ชากวาสถานศึกษาท่ีพรอม ก็ไมได หมายความวาสถานศึกษานั้นไดใชเทคโนโลยีเกาหรือเปนส่ิงที่ไมใช นวัตกรรม เพราะในอีกความหมายหน่ึงของนวัตกรรมคือ แนวคิด กระบวนการ การปฏิบัติ และส่ิงใหม ๆ ที่ยังไมเคยใชมากอน ดังน้ัน เคร่ืองมือส่ือสาร วิธีการ และส่ือตาง ๆ ของสถานศึกษา หน่งึ อาจจะเปน นวตั กรรมของอีกสถานศึกษาหน่ึงได การพัฒนานวตั กรรมการศึกษา : Educational Innovation 

ประเภทและตวั อยา งของนวัตกรรมการศึกษา นวัตกรรมท่นี ํามาใชในทางการศกึ ษา ทัง้ การกระทําใหมใ ดๆ การ สรางสิ่งใหมๆ รวมทั้งการพัฒนาดัดแปลงจากส่ิงใดๆ เพื่อใชใน การเรียนการสอน แบง เปน 5 ประเภท คือ 1. นวตั กรรมดา นส่อื การสอน ยกตวั อยา งเชน บทเรียนคอมพวิ เตอรช วยสอน ชดุ เสริมความร/ู ประสบการณ หนังสืออเิ ลคทรอนคิ ส ชดุ เสรมิ สรางลักษณะนสิ ยั บทเรยี นการต ูน คมู อื การท างานกลุม บทเรียนCD/VCD คูมือการเรียนรู หนงั สือเลมเล็ก คมู ือการพฒั นาตนเอง บทเรียนเครือขา ย ชุดสอนซอมเสริม ชดุ เรียนรูดวยตนเอง เกมส/ บทละคร / บทเพลง ชดุ สือ่ ผสม หนงั สืออา นเพิ่มเติม การพัฒนานวตั กรรมการศกึ ษา : Educational Innovation 

2. นวตั กรรมดา นวิธกี ารจัดการเรยี นการสอน ยกตัวอยา งเชน การสอนแบบรวมมือรว มใจ การสอนแบบศนู ยก ารเรยี น (Cooperative Learning) (Learning Center) การสอนแบบบรู ณาการ การสอนแบบสืบเสาะหาความรู (Integrate Teaching) (Inquiry Based) วิธสี อนแบบบทบาทสมมตุ ิ การสอนแบบโครงงาน (Role Playing) (Project Method) การเรยี นการสอนโดยการ การสอนแบบทดลอง แกป ญหา (Problem Solving) (Laboratory Method) เรียนจากของเลน การสอนแบบอภิปราย (Learning from Toy) (Discussion Group) 3. นวัตกรรมดา นหลักสูตร ยกตัวอยา งเชน หลกั สตู รสาระเพ่ิมเตมิ หลักสตู รการฝกอบรม หลกั สตู รทอ งถ่ิน หลกั สตู รกจิ กรรมพัฒนาผูเ รยี น การพฒั นานวตั กรรมการศกึ ษา : Educational Innovation 

4. นวตั กรรมดา นการวัดและการประเมินผล ยกตวั อยา งเชน การสรา งแบบวัดตาง - การสรางแบบวัดความมีวนิ ัยในตนเอง - แบบวัดความคดิ สรางสรรค - แบบวดั แววครู การสรางเคร่ืองมือ - การพฒั นาคลังขอ สอบ การประยกุ ตใ ช - ระบบฐานขอ มูลโรงเรยี น โปรแกรมคอมพิวเตอร - โปรแกรมการวิเคราะหขอสอบ - ฐานขอ มลู ดา นการเงนิ ของโรงเรียน 5. นวตั กรรมดานการบริหารจดั การ ยกตัวอยา งเชน การบริหารเชงิ ระบบ การบรหิ ารเชิงกลยทุ ธ การบรหิ ารแบบหลอมรวม การบรหิ ารเชิงบูรณการ การบริหารเชงิ วิจัยปฎบิ ตั ิการ การบรหิ ารแบบภาคเี ครือขา ย การบริหารโดยใชองคกรเครือขายแบบรว มรวมทํา การบรหิ ารโดยใชโ รงเรยี น บาน วัด ชุมชน และสถานประกอบการ เปน ฐาน การพฒั นานวตั กรรมการศกึ ษา : Educational Innovation 

การพฒั นานวตั กรรมทางการศึกษา ขัน้ ตอนการวิจยั เชิงการพฒั นา (Research and Development) โดยทวั่ ไปมกั กาํ หนดเปน 3 ขั้นตอนดังน้ี ขนั้ ที่ 1 การสรา งและหาประสทิ ธภิ าพ ศกึ ษาเอกสารและงานวิจัยท่เี ก่ยี วขอ ง ยกรา งนวัตกรรม (ส่ือ วิธีการสอน หลักสตู ร การวดั และการประเมิน และกระบวนการบรหิ าร) เสนอผูเช่ยี วชาญ ทดลองใชกบั กลมุ ตวั อยา ง/เปาหมาย 1, 2,……. หาประสิทธภิ าพ E1/E2 (ในบางกรณี) การพฒั นานวตั กรรมการศึกษา : Educational Innovation 

ขนั้ ที่ 2 ศึกษาผลการนาํ ไปใช นาํ ไปใชกบั กลมุ ตวั อยา ง/กลมุ เปา หมาย ทําการทดสอบผลและประเมนิ ผลการใช โดยอาจจะ - เปรยี บเทยี บกอ นใช และหลังใช (ใช t-test แบบ t-pair) - เปรียบเทยี บกับเกณฑท ก่ี าํ หนด (ใช t-test แบบ one-sample) ขน้ั ที่ 3 ประมนิ ผล ใชแ บบวัดความพงึ พอใจ แบบวดั ทัศนคติ แบบวดั ความคิดเหน็ หรือใช รูปแบบประเมิน ใดๆ เพอื่ การประเมินผลการใชน วตั กรรมนั้น สรปุ ไดวา ข้นั ตอนการพัฒนานวัตกรรมคือ เร่มิ ตน ดวยการสรางหรือ การพัฒนา ซ่ึงหมายถึงการยกรางนวัตกรรมข้ึนมาใหม หรือการ พัฒนาวัตกรรมท่ีมีอยูแลวใหดีขึ้น จากน้ันสูข้ันตอนการนํานวัตกรรม ไปใช หมายถึง การนํานวัตกรรมไปใชกับกลุมเปาหมาย เพื่อรับรอง ผลวามีผลการใช อยูในระดับดี โดยยืนยันจากผลการทดสอบ และใน ขั้นตอนสุดทายคือ การประเมินผลการใชนวัตกรรม หมายถึงการ สอบถามความคิดเห็น หรือความพึงพอใจที่มีตอนวัตกรรมนั้น ๆ วาดี มีประโยชน มีคุณคา สามารถนําไปใชไดเปนอยางดี โดยยืนยันจาก เครือ่ งมือการวดั และประเมนิ ผลนวัตกรรมนน้ั การพฒั นานวตั กรรมการศึกษา : Educational Innovation 

การยอมรับนวตั กรรม (Innovation adoption) นวัตกรรมท่ีเกิดข้ึนแตละยุคสมัย ลวนเปนส่ิงใหมที่ยังไมถูกนํามาใช เปนส่ิงท่ีเราตองเรียนรู ทําความเขาใจ การยอมรับนวัตกรรม แนวคิด ทฤษฎีใหม ๆ หรือการเปลี่ยนแปลงจากสิ่งที่เคยทําประจําไปสูสิ่งใหม จะไมไ ดร บั การยอมรับจนกวาผูน้นั จะเหน็ วาส่ิงนน้ั มีประโยชนเหมาะสม กับการนําไปใช จึงจะเกิดการยอมรับและคอย ๆ เปล่ียนแปลงตัวเอง ใหย อมรบั และใชแนวคดิ การปฏบิ ตั ิ หรือสง่ิ ใหม ๆ เหลานนั้ จากการศกึ ษาของ Everett M. Rogers เรือ่ ง การเผยแพรนวัตกรรม (Diffusion of Innovation Model) แสดงใหเห็นถงึ การยอบรบั นวตั กรรมท่ีแตกตางกัน ซึ่งสามารถแบงไดด ังนี้ การพัฒนานวตั กรรมการศกึ ษา : Educational Innovation 

Innovators : 2.5% เปนกลุมคนกลุมแรกที่ตองการใชหรืออยากลองนวัตกรรม แนวคิด วิธีการที่เกิดขึ้นใหม ๆ แรงจูงใจสําคัญคือ การคิดวา ตัวเองเปนสวนหน่ึงของการเปล่ียนแปลง คนกลุมนี้จะยินดีใช นวัตกรรมหรือเทคโนโลยีใหม ยอมรับกับปญ หาและความเสียงใน ระยะแรก ๆ Early Adopters : 13.5% กลุมคนที่พรอมจะเปลี่ยนแปลงตนเองเมื่อเห็นคนอื่นเร่ิมใช และ มองเห็นประโยชนจากนวัตกรรมหรือเทรนดใหม ๆ มีความ ตระหนักถึงความจําเปนที่ตองมีการเปล่ียนแปลง ไมจําเปนตอง ชักจูงหรอื โนน นาวใหเ กิดการเปลย่ี นแปลง Early Majority : 34% มีความพรอมท่ีจะมีการเปล่ียนแปลง และมองเห็นประโยชนจาก นวัตกรรมหรือเทรนดใหม ๆ แตจะระมัดระวังและมีเหตุผลในการ ตัดสินใจพอสมควร เพราะตองการความม่ันใจวาเทคโนโลยีน้ีจะ ประสบความสําเร็จ โดยดูจากคนท่ีใชเทคโนโลยีน้ีแรก ๆ จึงจะ คอย ๆ เปลยี่ นแปลงตนเอง การพฒั นานวตั กรรมการศึกษา : Educational Innovation 

Late Majority : 34% คือคนสวนใหญ เปนกลุมที่เปลี่ยนแปลงตัวเองชาที่สุด หรือ เปลี่ยนแปลงตัวเองในนาทีสุดทาย ถาไมโดนส่งั ก็จะไมยอม หรือ คนอื่นใชจ นจะตกยคุ แลว จึงจะเริ่มใช ไมต อ งการตกกระแสหลักไป ไมไดคาํ นึงถงึ ประโยชนของนวัตกรรม Laggard : 16% กลุมผูมีอายทุ ี่ใชเทคโนโลยีเดิมๆ จนเคยชิน ไมอยากเปล่ียนแปลง ไมอยากเรียนรูใหม พอใจในสิ่งที่ตนเองมีอยูแลว และไมเชื่อใน เทคโนโลยีใหมๆ หรอื อาจตอตา นการเปล่ยี นแปลง จะเห็นไดวา การยอมรับวัตกรรม แนวคิด ทฤษฎี และเทคโนโลยี ใหม ๆ ไมใชทุกคนจะยอมรับไดในทันที ดังน้ัน การที่จะใหทุกคน เปลี่ยนแปลงตนเองมาใชนวัตกรรม จําเปนตองพิจารณาและ ศึ ก ษ า ใ ห เ กิ ด ค ว า ม เ ข า ใ จ ใ น เ รื่ อ ง ก า ร ย อ ม รั บ น วั ต ก ร ร ม ใ ห ครอบคลุมประเภทของกลุมคนตาง ๆ กับการยอมรับนวัตกรรม นอกจากนี้ ยังตองรูถึงธรรมชาติของคนในการยอมรับนวัตกรรม ไดแ ก ระยะพัฒนาการของการยอมรับนวัตกรรม และวิธกี ารท่ีจะ ทําใหนวัตกรรมนน้ั ๆ เกิดการยอมรบั จากคนหมูมาก การพฒั นานวตั กรรมการศึกษา : Educational Innovation 11

ผูจัดทาํ น.ส.ชนัสนันท กญั ชนะ รหสั 62206646 สาขาหลกั สูตรและการสอน มหาวิทยาลัยพะเยา