บริหารการเงิน

ก การบริหารการเงนิ (Financial Management) โดย นางสาวศิรดา เกตเุ อย่ี ม นักวิชาการ กล่มุ มาตรฐานการประกอบวชิ าชีพ สานกั มาตรฐานวิชาชีพ รายงานนเ้ี ป็นสว่ นหน่ึงของการพฒั นาเตรยี มความพรอ้ มสกู่ ารบรหิ าร หลกั สูตร “พัฒนาศกั ยภาพผนู้ ายคุ ใหม่ รุ่นที่ 2” สานักงานเลขาธกิ ารครุ สุ ภา 2563

ข คานา การบริหารการเงิน (Financial Management) เป็นหน่ึงในเน้ือหาการพัฒนาตามกรอบ มาตรฐานการพฒั นาเตรียมความพรอ้ มส่กู ารเป็นผ้บู รหิ าร หลักสูตร “พัฒนาศักยภาพผู้นายุคใหม่ รุ่นที่ 2” โดยมีจุดประสงค์เพ่ือเสริมสร้างศักยภาพการบริหารการเงิน เพื่อช่วยให้บุคคลากรสามารถวางแผน ในการจัดสรรเงิน การหารายได้ การใช้จ่าย การคุ้มครองชีวิต การออมเงิน การลงทุน และการเก็บเกี่ยว ผลประโยชน์จากเงินออมและเงินลงทุน ซึ่งจะส่งผลให้เกิดความม่ันคงทางการเงินในอนาคต และเกิด ความม่ันใจในการดารงชีวติ ผบู้ ริหารจะตอ้ งมีความรแู้ ละความเข้าใจเกยี่ วกบั บริบททางครอบครัวท่ีแตกต่าง ของผู้ใต้บังคับบัญชาแต่ละคน รวมถึงพฤตกิ รรมการใช้จา่ ยส่วนตัวท่ีอาจกอ่ ให้เกิดปัญหาขาดสภาพคล่องทาง การเงินของผู้ใต้บังคับบัญชา ซ่ึงส่งผลให้เกิดสภาวะความเครียด ขาดสมาธิ อันอาจส่งผลกระทบต่อ ประสิทธิภาพในการทางาน ผู้บริหารจึงต้องทราบถึงหลักการบริหารการเงิน (Financial Management) เพ่ือเป็นแนวทางในการให้คาปรึกษาแนะนาแก่ผู้ใต้บังคับบัญชาเพื่อแก้ไขปัญหาต่าง ๆ เหล่าน้ันได้อย่าง เหมาะสม ขอขอบพระคณุ รองเลขาธิการคุรสุ ภา ดร.บูรพาทศิ พลอยสุวรรณ์ ท่ีได้กรุณาเสียสละเวลา ในการให้ความรู้ และแนวทางต่าง ๆ เก่ียวกับการพัฒนาศักยภาพผู้นายุคใหม่ ขอบพระคุณผู้อานวยการ สานกั อานวยการ นางสาววราภรณ์ สายน้อย ผู้อานวยการกลุ่มบริหารงานบุคคล นางนิรมล นาฏกระสูตร ทีต่ ิดตามนิเทศการฝึกประสบการณ์ และขอขอบคุณผเู้ ขา้ ร่วมรบั การฝกึ อบรม ผู้จัดการฝึกอบรมที่ทาให้เกิด การฝกึ ประสบการณ์ในคร้ังน้ี ตลอดจนผูท้ ีม่ ีสว่ นเก่ียวข้องกระท่งั การฝึกประสบการณส์ าเรจ็ ลลุ ่วงไปได้ด้วยดี ข้าพเจา้ จะนาความรูท้ ีไ่ ดน้ ้นั ไปใชใ้ หเ้ กดิ ประโยชน์สูงสุด และหวังเป็นอย่างย่ิงว่ารายงานฉบับนี้จะสามารถ เปน็ ประโยชน์ต่อผู้ท่ีมคี วามสนใจ หากผดิ พลาดประการใดต้องขออภยั มา ณ โอกาสนี้ ศิรดา เกตเุ อีย่ ม 20 มกราคม 2563

ค สารบญั บทสรุปผู้บรหิ าร...............................................................................................................................................ง 1. ความเปน็ มา...............................................................................................................................................1 2. ความหมายของการบริหารการเงิน.............................................................................................................1 3. ประโยชนข์ องการบรหิ ารการเงิน ...............................................................................................................3 4. องค์ประกอบของการบรหิ ารการเงนิ ..........................................................................................................3 5. ทฤษฎีของการบรหิ ารการเงิน ....................................................................................................................3 5.1 การบริหารการเงินสว่ นบคุ คล..............................................................................................................4 5.2 การบรหิ ารเงินสด................................................................................................................................5 5.3 ขอบเขตการบรหิ ารการเงนิ ส่วนบุคคล ................................................................................................5 5.4 การบริหารเงนิ สด................................................................................................................................5 5.5 การประเมนิ ฐานะการเงินตนเอง .........................................................................................................9 การประเมินความมง่ั ค่งั สทุ ธิของตนเอง............................................................................................ 10 5.6 โครงสร้างงบดลุ สว่ นบคุ คล...........................................................ผดิ พลาด! ไม่ได้กาหนดทีค่ ั่นหนา้ 10 5.7 การวางแผนทางการเงนิ ................................................................................................................... 10 5.8 เปา้ หมายทางการเงิน....................................................................................................................... 13 6. การประเมินฐานะทางการเงินของตนเอง ................................................................................................ 15 เทคนิคตา่ ง ๆ ในการใหค้ าปรึกษา............................................................. ผดิ พลาด! ไม่ได้กาหนดที่ค่ันหน้า 7. การประยกุ ตใ์ ช้การการบรหิ ารการเงนิ ของพนกั งานเจ้าหน้าท่ีสานกั งานเลขาธกิ ารครุ สุ ภา..................... 17 เอกสารอา้ งองิ ............................................................................................................................................................18 ผจู้ ัดทา (Provider)..........................................................................................ผิดพลาด! ไม่ได้กาหนดทีค่ นั่ หนา้

ง บทสรปุ ผบู้ รหิ าร ผบู้ ริหารเปน็ ผูม้ บี ทบาทสาคัญในการดแู ลผู้ใตบ้ ังคบั บัญชาดา้ นตา่ ง ๆ เพอื่ ใหผ้ ใู้ ตบ้ งั คบั บญั ชา สามารถปฏิบตั งิ านได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสทิ ธผิ ล โดยจะตอ้ งมบี ทบาทเปน็ ท้งั ผูค้ วบคุม กากับ ดูแล การปฏิบัติภารกิจตามท่ีได้รับมอบหมายให้สาเร็จลุล่วงตามกาหนด และเป็นที่ปรึกษา ให้คาแนะนา หรือใหค้ วามชว่ ยเหลือผใู้ ตบ้ ังคับบญั ชาในการแก้ไขปัญหาต่าง ๆ การวางแผนการเงนิ ส่วนบุคคล (Personal Finance) มีความสาคัญไม่แตกต่างไปจากการวางแผนบริหารการเงินขององค์กร เพ่ือช่วยให้บุคคลากร สามารถวางแผนในการจดั สรรเงนิ การหารายได้ การใช้จา่ ย การคุ้มครองชีวิต การออมเงิน การลงทุน และ การเกบ็ เก่ียวผลประโยชน์จากเงินออมและเงินลงทุน ซ่ึงจะส่งผลให้เกิดความมั่นคงทางการเงินในอนาคต และเกดิ ความมั่นใจในการดารงชีวติ การบริหารการเงนิ ส่วนบุคคล เพอ่ื ใหค้ นสามารถวางแผนการเงนิ ของตนเองและครอบครัว ไดอ้ ยา่ งถกู ต้อง จึงตอ้ งมีการส่งเสริมให้คนตระหนักถึงความสาคัญในการใช้จ่าย อย่างถูกต้อง ทุกแง่ทุกมุม ของชีวิต จะกอ่ ให้เกดิ บุคลากรทม่ี คี วามรู้ทางดา้ นการวางแผนการเงิน โดยมีขอบเขตของการบริหารการเงิน ส่วนบุคคล ประกอบด้วย1) การสร้างฐานะความมั่นคงทางการเงิน 2) การรู้จัดใช้เงินอย่างฉลาด 3) การใช้เงินเพื่อที่อยู่อาศัย 4) การสร้างความมั่นคงให้แก่ชีวิตและทรัพย์สิน ด้วยการทาประกันภัย 5) การลงทุนประเภทต่าง ๆ เลือกหลักทรัพย์ลงทุนและสถาบันที่จะลงทุนให้เหมาะสม 6) การวางแผน การเงินสาหรับอนาคตยามปลดเกษยี ณ การประยกุ ต์ใช้การบริหารการเงิน ของพนกั งานเจ้าหน้าท่ี ณ สานกั งานเลขาธิการคุรสุ ภา ผนู้ ายุคใหมค่ วรนาความรู้ในเร่ืองการบริหารการเงิน ไปประยุกต์ใช้ในการบริหารการเงิน ส่วนบุคคล อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล โดยมีการวางแผนทางการเงินให้ชัดเจน โดยการ ต้ังเป้าหมายให้ชัด...สอดรับกับความสามารถทางการเงิน ที่สามารถบริหารจัดการได้ แบ่งเป้าหมายตาม ระยะเวลา ทั้งในแบบระยะสั้นและระยะยาวตามข้อจากัดของปัจจัยด้านการเงิน โดยปฏิบัติตามแผนการ บริหารการเงนิ อยา่ งเครง่ ครัด มกี ารตรวจสอบสภาพคล่องทางการเงินเป็นระยะๆ และสามารถปรับปรุงแผน ได้ตามความเหมาะสม เพ่ือให้สามารถดาเนินการตามแผนการบริหารกางเงินได้ในระยะยาว เม่ือสภาพ ทางการเงินเข้าสู่สภาพความม่ังค่ังสุทธิแล้ว พยายามเพิ่มการบริหารการเงินในด้านการลงทุนระยะยาว ซึ่งได้ดอกผลกาไรสูงกว่าการลงทุนระยะส้ัน หากมีการบริหารการเงินส่วนบุคคลได้อย่างมีประสิทธิภาพ เม่อื ถึงวัยเกษียณอายุราชการ ก็จะเป็นผูท้ ่ีมีฐานะและเสถยี รภาพทางการเงนิ ท่ีม่ันคง และย่งั ยนื จนตลอดชีวิต ผบู้ รหิ าร ควรเป็นผู้มคี วามรู้ ทกั ษะความเขา้ ใจเก่ยี วกบั การบรหิ ารการเงิน และมีความใส่ใจ ในข้อมูลรายละเอียดของผู้ใต้บังคับบัญชา จนกระทั่งบริบททางครอบครัวท่ีแตกต่างของผู้ใต้บังคับบัญชา แต่ละคน รวมถึงพฤติกรรมการใช้จ่ายส่วนตัวที่อาจก่อให้เกิดปัญหาขาดสภาพคล่องทางการเงินของ ผูใ้ ต้บงั คับบัญชา ซ่งึ สง่ ผลใหเ้ กิดสภาวะความเครยี ด ขาดสมาธิ อนั อาจส่งผลกระทบต่อประสิทธิภาพในการ ทางาน เพอ่ื ใหส้ ามารถใหค้ าแนะนาปรึกษาในการบริหารการเงินความให้ความช่วยเหลือผู้ใต้บังคับบัญชา ในการแก้ไขปัญหาต่าง ๆ เพ่ือให้เป็นผู้ท่ีสามารถวางแผนในการจัดสรรเงิน การหารายได้ การใช้จ่าย การคุ้มครองชีวิต การออมเงิน การลงทุน และการเก็บเก่ียวผลประโยชน์จากเงินออมและเงินลงทุน ซึ่งจะสง่ ผลใหเ้ กดิ ความมั่นคงทางการเงนิ ในอนาคต และเกดิ ความมั่นใจในการดารงชวี ิต

1 1. ความเป็นมา ผบู้ รหิ ารเป็นผู้มีบทบาทสาคัญในการดูแลผู้ใต้บังคับบัญชาดา้ นตา่ ง ๆ เพอ่ื ใหผ้ ใู้ ตบ้ งั คบั บญั ชา สามารถปฏิบัตงิ านได้อยา่ งมีประสทิ ธิภาพและประสิทธิผล โดยจะตอ้ งมีบทบาทเปน็ ทัง้ ผู้ควบคุม กากับ ดูแล การปฏิบัติภารกิจตามท่ีได้รับมอบหมายให้สาเร็จลุล่วงตามกาหนด และเป็นที่ปรึกษา ให้คาแนะนา หรือใหค้ วามช่วยเหลือผู้ใตบ้ งั คบั บัญชาในการแกไ้ ขปัญหาต่าง ๆ การวางแผนการเงนิ สว่ นบุคคล (Personal Finance) มีความสาคัญไม่แตกต่างไปจากการวางแผนบริหารการเงินขององค์กร เพ่ือช่วยให้บุคคลากร สามารถวางแผนในการจดั สรรเงิน การหารายได้ การใชจ้ า่ ย การคุ้มครองชีวิต การออมเงิน การลงทุน และ การเก็บเกี่ยวผลประโยชน์จากเงินออมและเงินลงทุน ซึ่งจะส่งผลให้เกิดความมั่นคงทางการเงินในอนาคต และเกดิ ความม่ันใจในการดารงชวี ติ ท้ังนี้ การบริหารการเงินของพนกั งานเจา้ หน้าที่สานักงานเลขาธกิ ารครุ ุสภาในสภาพปัจจบุ นั ค่อนข้างมีหน้ีสินเป็นจานวนมาก ผู้บริหารจะต้องมีความรู้และความเข้าใจเก่ียวกับบริบททางครอบครัวท่ี แตกตา่ งของผใู้ ตบ้ ังคับบัญชาแตล่ ะคน รวมถึงพฤตกิ รรมการใช้จ่ายส่วนตัวที่อาจก่อให้เกิดปัญหาขาดสภาพ คล่องทางการเงินของผใู้ ตบ้ ังคับบัญชา ซ่ึงส่งผลให้เกิดสภาวะความเครียด ขาดสมาธิ อันอาจส่งผลกระทบ ตอ่ ประสิทธภิ าพในการทางาน ผ้บู รหิ ารจงึ ตอ้ งทราบถงึ หลักการบริหารการเงิน (Financial Management) เพื่อเป็นแนวทางในการให้คาปรึกษาแนะนาแก่ผู้ใต้บังคับบัญชาเพ่ือแก้ไขปัญหาต่างๆ เหล่าน้ันได้อย่าง เหมาะสม ผู้จัดทาตระหนักถึงความสาคัญของบทบาทและหน้าท่ีของผู้บริหาร จึงได้จัดทาเนื้อหา การพัฒนาตามกรอบมาตรฐานการพัฒนาเตรยี มความพร้อมสู่การเป็นผู้บริหาร หลักสูตร “พัฒนาศักยภาพ ผู้นายุคใหม่ รุ่นท่ี 2” ในสมรรถนะด้านหลักการบริหารการเงิน (Financial Management) ดังกล่าวนี้ข้ึน โดยมุ่งให้ความสาคัญกับกลุ่มเป้าหมายท่ีเป็นผู้บริหารยุคใหม่ ซึ่งต้องการเพิ่มพูนความรู้ ทักษะ และ ประสบการณด์ า้ นต่างๆ ที่จาเป็นต่อการทางานบริหาร 2. ความหมายของการบรหิ ารการเงนิ การบริหารการเงิน (Financial Management) หมายถึง การวางแผนทางการเงินส่วน บุคคลเป็นกระบวนการหรือขั้นตอนของการจัดการทางการเงินที่นาไปสู่การบรรลุเป้าหมายของชีวิต เช่น การมบี า้ นเป็นของตนเอง การออมทรพั ยเ์ พือ่ การศึกษาของบุตร การวางแผนสาหรบั วัยเกษียณ หรือการวาง แผนการประกันภัย เพื่อสร้างความม่ันคงให้กับชีวิตและครอบครัว การวางแผนการเงินช่วยให้ทราบ และเข้าใจว่าการตัดสินใจใด ๆ ทางการเงินจะส่งผลกระทบทางการเงินในด้านอ่ืน ๆ ด้วย ยกตัวอย่างเช่น การซื้อรถยนต์จะส่งผลกระทบต่อฐานะทางการเงินและแผนเพ่ือวัยเกษียณในอนาคต ดังนั้นถ้าพิจารณา ในภาพรวมของการตัดสินใจทางการเงินใด ๆ ในแต่ละกรณีอาจส่งผลกระทบต่อเป้าหมายที่มีอยู่ในชีวิตทั้ง ในสว่ นของเป้าหมายระยะสัน้ และเป้าหมายระยะยาว ซ่ึงการวางแผน การเงนิ ช่วยให้เห็นถงึ การเปลี่ยนแปลง ทางการเงินในภาพรวมทั้งหมด อันจะนามาซ่ึงแนวโน้มและความเป็นไปได้ ของการบรรลุเป้าหมายทาง การเงินตามที่ตอ้ งการ ในการปฏิบตั กิ ารวางแผนการเงนิ บางเร่ืองอาจมีความสลับซับซ้อนมาก ดังน้ันจึงต้อง อาศัยนักวางแผนการเงิน เป็นผู้ทาหน้าท่ีท้ังในเรื่องของการให้คาปรึกษาและจัดทาแผนการเงินภายใต้ ขอ้ จากัดและเงอ่ื นไขเฉพาะของแต่ละบคุ คล เพื่อจะชว่ ยใหส้ ามารถบรรลเุ ป้าหมายการเงนิ ตามตอ้ งการ

2 การบรหิ ารการเงิน (Financial Management) หมายถึง การวางแผนการจัดระเบียบและ การควบคุมกากับกิจกรรมทางการเงินเช่นการจัดซ้ือ และการใช้ประโยชน์จากเงินทุนขององค์กร ซ่ึงใช้หลักการบริหารงานท่วั ไปของทรพั ยากรทางการเงินขององค์กร การบรหิ ารการเงนิ สว่ นบคุ คล (Personal Finance) หมายถึง การจัดระเบียบการเงินของ บุคคลอย่างมีประสทิ ธภิ าพ ด้วยการรจู้ ัก จดั หาเงนิ เข้ามา และใช้จ่ายออกไปอย่างถูกต้อง บรรลุเป้าหมายท่ี วางไว้ ความหมายของคาว่า “การบริหารการเงินสว่ นบคุ คล” การบรหิ ารการเงนิ สว่ นบคุ คล (Personal Literacy) เป็นทักษะการจดั การเงินของบุคคล วา่ ดว้ ยเร่อื งการจัดหาเงินรายได้เพอ่ื มาใชใ้ นการดารงชีพของบุคคลขณะเดียวกนั จะต้องหาวิธีการหรือเทคนิค ของการใชจ้ า่ ยเงิน การออมและการลงทุนของบุคคลให้มีประสิทธิภาพจนบุคคลมีตามความมีอิสรภาพทาง การเงิน (Financial Freedom) คือสภาวะมีอิสรเสรีภาพพอจะเลือกใช้ชีวิตและเลือกอาชีพแบบท่ีตนเอง ตอ้ งการโดยไม่ต้องกังวลว่าจะมีเงินไม่พอใช้จ่ายการบริหารการเงินส่วนบุคคลเป็นทักษะชีวิต (Life Skill) ของแตล่ ะบุคคล การบริหารการเงินส่วนบุคคล (Personal Literacy) เป็นกระบวนการในการประเมิน และปรับปรุงเพื่อใหเ้ กิดฐานะการเงินท่ีม่ันคงของบุคคล ด้วยการศึกษาปัจจัยทางเศรษฐกิจที่เกี่ยวข้องและ การตดั สนิ ใจของแต่ละบคุ คล การวางแผนทางการเงินจะเกี่ยวข้องกับการจัดหา ใช้ไปในทรัพยากร “เงิน” ของบุคคล เชน่ การออม การลงทุน ตามเปา้ หมายของบุคคล รางวัลของการจัดการทางการเงินที่เหมาะสม ก็คอื การยกระดบั มาตรฐานการดารงชวี ติ ทสี่ งู ข้ึนและมีความม่ันคงในชีวิต Hallman and Rosenbloom (2000) ได้ให้คานิยามของการวางแผนทางการเงิน เป็นกระบวนการ ประเมิน สรรค์สร้าง และนาแผนทางการเงินของแต่ละบุคคลไปปฏิบัติเพื่ อให้เกิด ความสาเรจ็ ตามเปา้ หมาย ทางการเงินที แต่ละบุคคลต้องการให้บรรลภุ ายใต้เงื่อนไขเฉพาะของแต่ละบุคคล ในสหรัฐอเมริกามีองค์กรท่ีจัดตั้งขึ้นมาเพื่อดูแลในเรื่องนี้โดยเฉพาะชื่ อ The Certified Financial Planner Board of Standards (CFP Board) ไดใ้ ห้คานิยามวา่ การวางแผนทางการเงิน เป็นการทา ใหบ้ รรลุวัตถุประสงค์ในการดาเนนิ ชีวติ (life goals) ของบุคคล โดยผา่ นการบริหารและวางแผนทางการเงิน ซึ่งถูกออกแบบมาของแต่ละบุคคล และเก่ียวข้องต้ังแต่การรวบรวมข้อมูลทางการเงินของบุคคล กาหนดวัตถุประสงค์ ตรวจสอบฐานะการเงินในปัจจุบัน กาหนดกลยุทธ์และแผนทางการเงิน เพ่ือให้บรรลุ วตั ถปุ ระสงคใ์ นอนาคต กล่าวโดยสรุป การวางแผนทางการเงินเป็นการพยายามเช่ือมช่องว่างทางด้านการเงิน ระหวา่ ง “เราอยู่ ณ ท่ีใดในปจั จบุ นั ” กับ “เราต้องการไป ณ ท่ีใดในอนาคต” ภายใต้เง่ือนไขข้อจากัดเฉพาะ ของแต่ละบุคคล การจัดทาแผนให้แต่ละบุคคลไม่ใช่เรื่องง่ายแต่สามารถศึกษาเพิ่มเติมได้ เพราะต้องการ ความรู้ และทักษะพิเศษต่างๆ (a whole set of special skills and technical knowledge) เช่น การลงทุนใน หลักทรัพย์ หน่วยลงทุน ประกันชีวิต อสังหาริมทรัพย์ การจัดการมรดก การวางแผนหลัง เกษียณและการวางแผนภาษี เปน็ ต้น

3 3. ประโยชนข์ องการบรหิ ารการเงนิ 3.1 ทาให้เราจดั การด้านการเงนิ อยา่ งเปน็ ระบบ 3.2 ทาให้เรามีเงินเหลอื ไวใ้ ช้ในยามฉุกเฉนิ ยามเจบ็ ปว่ ย 3.3 ทาให้เรามรี ายไดเ้ พยี งพอกบั รายจ่ายท่จี าเป็น 3.4 ทาให้เรามเี งินออมไวส้ าหรบั เก็บเก่ียวดอกผล 3.5 ทาใหเ้ รามฐี านะความมั่นคงทางการเงิน 3.6 ทาให้เรามีแผนการเงนิ สาหรับอนาคตยามปลดเกษียณ 3.7 ทาให้เรามีอนาคตทม่ี น่ั คงและมคี วามสขุ 4. องค์ประกอบของการบรหิ ารการเงนิ องคป์ ระกอบของการจดั การทางการเงนิ ประกอบดว้ ย 4.1 การประมาณค่าของความต้องการของการลงทุน ผู้จัดการฝ่ายการเงินจะเป็นผู้ทา หน้าท่ีพยากรณ์และทาการวางแผนทางการเงิน เพ่ือให้บรรลุวัตถุประสงค์ตามผลตอบแทนทางการเงิน ขององค์กรหรอื บรษิ ทั และจะต้องบรหิ ารคา่ ใชจ้ ่ายในการลงทุนทางการเงิน ให้มีความเหมาะสมกับปริมาณ เงินทุนขององคก์ รหรอื บริษัท 4.2 ความมุ่งม่ันในการลงทุน เม่ือผู้จ้ดการฝ่ายการเงินได้ทาการวางแผนการลงทุน ในองค์ประกอบต่าง ๆ ด้วยสัดส่วนทางการเงินท่ีชัดเจน ท้ังระยะส้ัน ระยะกลาง และระยะยาว และ อตั ราผลตอบแทนทค่ี าดว่าจะไดร้ ับจากการลงทุนในธรุ กรรมทางการเงินในแต่ละประเภท 4.3 แหล่งท่ีมาของเงินทุน สาหรับการเพ่ิมเงินกองทุนของบริษัทฯ มีทางเลือกมากมาย เชน่ การขายหุน้ สามัญบริษทั การขายหุน้ ก้รู ะยะกลาง และระยะยาว การกู้ยืมธนาคาร และสถาบันการเงิน 4.4 แผนการลงทุนของบริษัท ผู้จัดการฝ่ายการเงินจะต้องมีการตัดสินใจเกี่ยวกับวิธีการ ลงทุนในธุรกรรมทางการเงินในรูปแบบต่างๆ ที่มีความเหมาะสม ปลอดภัย และให้ผลตอบแทนที่คุ้มค่า 4.5 การบริหารกาไรส่วนเกินต่างๆ ผู้จัดการฝ่ายการเงินจาเป็นจะต้องมีการวางแผน บริหารเงินทุนของบริษัท หรือ องค์กร ที่เป็นกาไรส่วนเกินที่เป็นทั้งระยะสั้นๆ และระยะกลาง เช่น บริษัท ABC ทาธุรกิจขายสินค้าอุปโภคบริโภค เปิดดาเนินการ 24 ชั่วโมง ทาให้มีเงินสดหมุนเวียนเข้ามา ในกิจการเปน็ จานวนมาก เพราะมหี ลายสาขา ผูจ้ ัดการฝ่ายการเงนิ มหี น้าท่ีต้องบริหารการลงทุนด้านเงินสด ท่ีมีมากและคงอยู่ในระยะสั้นให้เกิดประโยชน์สูงสุด และมีความปลอดภัยเพราะเป็นเงินทุนระยะส้ัน 4.6 การควบคุมทางการเงนิ ผู้จัดการทางการเงินไม่เพยี งแต่ต้องวางแผนทางการเงนิ ภายใน องค์กร หรอื กจิ การเทา่ นน้ั แตจ่ ะต้องมเี ครอื่ งมอื ท่ีสาคัญๆ สาหรับการวเิ คราะห์และพยากรณอ์ ัตราเงนิ สดไหล เข้า และ อตั ราเงินสดไหลออก ของกิจการใหไ้ ดด้ ้วยความแม่นยา ถกู ตอ้ งตามชว่ งเวลาตา่ ง ๆ

4 5. ทฤษฎขี องการบริหารการเงนิ บริษทั หลกั ทรพั ย์จัดการกองทุน ฟินันซ่า จากัด (ม.ป.ป.) ให้ความหมายของการวางแผน การเงนิ สว่ นบุคคล (Personal Financial Planning) ไว้คือ การสร้าง ใช้งาน ปรับปรุง และแก้ไข แผนงาน เพื่อความสาเร็จตามเป้าหมายทางการเงินของบุคคลหนึ่งบุคคลใดโดยเฉพาะ โดยแนวคิดของแผนเน้นถึง เป้าหมายนับต้ังแต่จุดแรกเริ่มของการวางแผนการลงทุน มากกว่าการใช้เครื่องมือ ทางการเงินแบบใด แบบหนึง่ หรือมากกวา่ นัน้ เพ่ือแกไ้ ขปญั หาการเงินบางปญั หาเท่าน้ัน ศริ นิ ชุ อินละคร (2548) ไดก้ ลา่ วว่า การวางแผนทางการเงนิ ส่วนบุคคล เป็นกระบวนการ ในการจัดการกบั เงนิ ของบคุ คลเพ่ือใหบ้ คุ คลบรรลุเป้าหมายทางการเงินที่ต้องการโดย เป้าหมายของบุคคล สามารถแบง่ ไดเ้ ปน็ 2 ลกั ษณะ คือ 1. เป้าหมายท่ีเกี่ยวกับเงิน (Financial Goals) หรือเรียกว่า “เป้าหมายทางการเงิน” เป็น เปา้ หมายที่สามารถกาหนดในรปู ตวั เงนิ ได้ และหากบรรลุเป้าหมายทางการเงินจะทาให้บุคคลมี ความ เป็นอยู่ท่ีดขี น้ึ เป้าหมายทางการเงนิ ของแตล่ ะบุคคลจะแตกตา่ งกนั ตามสถานะภาพของบคุ คล รวมทง้ั สถานะ ทางการเงินของบุคคลน้ัน เช่น ต้องการเก็บเงินซื้อบ้าน ต้องการเก็บเงินไว้เป็นทุนการศึกษาบุตร ต้องการเก็บเงินไว้สาหรับใช้จ่ายในช่วงเกษียณอายุต้องการมีเงินเพียงพอสาหรับ ใช้จ่ายในชีวิตประจาวัน ส่งิ สาคัญที่จะทาใหบ้ ุคคลบรรลุเป้าหมายทางการเงินที่ต้องการได้คือ“เงิน” ดังน้ันการวางแผนทางการเงิน ส่วนบคุ คลที่ดีจะชว่ ยใหบ้ คุ คลบรรลุเป้าหมายทางการเงนิ ทตี่ ้องการได้ 2. เป้าหมายที่ไม่เก่ียวกับเงิน (Non – Financial Goals) เป็นเป้าหมายที่ยากท่ีจะ กาหนดในรปู ตวั เงินไดเ้ ชน่ ตอ้ งการใหช้ วี ิตครอบครัวมีความสขุ ต้องการช่วยเหลือผู้ยากไร้ต้องการช่วยเหลือ สตั วท์ ่ีถกู ทิ้ง ซึง่ บุคคลสามารถบรรลุเป้าหมายเหล่าน้ีไดโ้ ดยอาจจะไม่จาเป็นตอ้ งใชเ้ งนิ เลย สุขใจ นา้ ผุด และอนชุ นาฎ เจรญิ จติ รกรรม (2555) กล่าวไว้ว่า การบริหารการเงินบุคคล หมายถึง การบริหาร ทรัพยากรทางการเงินที่บุคคลมีอยู่หรือได้มา (Personal Financial Resources) ให้บรรลุจุดมุ่งหมายที่วางไว้อย่างดีท่ีสุดคือให้ เขาได้รับความมั่งคั่งสูงสุดอันจะนามาซ่ึงความผาสุกและ ความมเี สถียรภาพทางการเงนิ ของบุคคล มนต์ทนา คงแก้ว และคณะ (2557) กล่าวไว้ว่า การบริหารการเงินส่วนบุคคล หมายถึง การจัดระเบียบการเงินของบุคคลอย่างมี ประสิทธิภาพ ด้วยการรู้จัก จัดหาเงินเข้ามาและใช้จ่ายออกไป อยา่ งเหมาะสมเพอื่ บรรลุเป้าหมายท่ีวางไว้ 5.1 การบรหิ ารการเงนิ สว่ นบุคคล การบริหารการเงินส่วนบุคคล (Personal Finance) เปน็ การบรหิ ารเงินในส่วนของบุคคล ให้บรรลุจุดมุ่งหมาย “เงิน” เป็นปัจจัยสาคัญอย่างหนึ่งที่จะทาให้บุคคลได้รับในสิ่งที่ตนหวังไว้โดยเริ่มต้น วางแผนการเงนิ สาหรบั ตนเองและครอบครวั เสียแต่เนนิ่ ๆ แลว้ กย็ อ่ มทาใหท้ ุกคนมีโอกาสประสบความสาเรจ็ ในชวี ติ ได้ การบรหิ ารการเงินส่วนบุคคล(Personal Finance) หมายถึง การจัดระเบียบการเงินของ บคุ คลอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ ด้วยการรู้จกั จัดหาเงินเขา้ มา และใช้จ่ายออกไปอย่างถูกต้อง บรรลุเป้าหมายท่ี วางไว้ ความหมายของคาวา่ “การบรหิ ารการเงินส่วนบุคคล”

5 5.2 ความสาคัญของการบรหิ ารการเงนิ ส่วนบุคคล เพื่อให้คนสามารถวางแผนการเงินของตนเองและครอบครัวได้อย่างถูกต้อง จึงต้อง มีการส่งเสริมให้คนตระหนักถึงความสาคัญในการใช้จ่าย อย่างถูกต้อง ทุกแง่ทุกมุมของชีวิต จะก่อให้เกิด บคุ ลากรท่ีมีความรู้ทางดา้ นการวางแผนการเงนิ 5.3 ขอบเขตของการบรหิ ารการเงินส่วนบคุ คล (1) การสร้างฐานะความมัน่ คงทางการเงนิ (2) การรู้จัดใชเ้ งินอย่างฉลาด (3) การใชเ้ งนิ เพื่อที่อยูอ่ าศยั (4) การสรา้ งความม่ันคงให้แกช่ ีวิตและทรัพยส์ นิ ดว้ ยการทาประกนั ภัย (5) การลงทุนประเภทตา่ ง ๆ เลือกหลักทรัพยล์ งทนุ และสถาบันทีจ่ ะลงทนุ ใหเ้ หมาะสม (6) การวางแผนการเงนิ สาหรบั อนาคตยามปลดเกษยี ณ การวางแผนทางการเงินของบุคคล (Personal Finance Program) การวางแผนทางการเงินของบุคคล (Personal Finance Program) คือเป้าหมายในชีวิต ของบคุ คล (Personal Goals in Life) ประกอบดว้ ย ก. เปา้ หมายท่เี กีย่ วข้องกับเงนิ (Financial Goals) ซง่ึ เป็นเปา้ หมายทเ่ี ก่ียวข้องกบั เรื่อง เงินของบคุ คลอันจะมผี ลให้ฐานะการเงนิ ของบุคคลเกิดการเปลีย่ นแปลง ข. เป้าหมายทีไ่ มเ่ กีย่ วกับเงิน (No financial Goals) บางครัง้ เงนิ ก็ไม่ใช่เป็นส่ิงที่บุคคล มงุ่ หวงั เสมอไป ทศั นคติ ความนึกคดิ เกย่ี วกับ ครอบครัว สังคม ศลี ธรรมและศาสนา อาจมีค่าสาคัญกว่าเงิน กไ็ ดเ้ พราะบางคนถือวา่ เงนิ ไมใ่ ช่เปน็ สิง่ สาคัญท่สี ดุ ของชวี ติ การวางแผนชวี ิตของบคุ คล แผนระยะส้ัน (Short-term or current planning) แผนระยะส้ันส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับ การบริหารสนิ ทรพั ยส์ ภาพคลอ่ ง แผนระยะยาว (Long-term Planning) การวางแผนระยะยาวส่วนใหญ่ เป็นเรื่องเก่ียวข้อง กับ การสร้างฐานะความมน่ั คงให้บคุ คลในอนาคตท่ีมาของรายไดข้ องบุคคล ไดม้ าจากหลายทาง เช่น จากงาน ประจาที่ทาอยู่ การทางานอดิเรก ดอกผลท่ีเกิดขึ้นจากสินทรัพย์ลงทุน ตลอดจนบาเหน็จบานาญ และ สวสั ดิการตา่ ง ๆ ทีไ่ ดร้ บั มปี ัจจยั หลายอยา่ งท่เี ปน็ เคร่ืองกาหนดรายได้ของบุคคล และความปรารถนา ของแต่ละบุคคลวา่ ต้องการมีรายได้มากเพยี งใด ซงึ่ เขากต็ ้อง ขวนขวายให้ได้มาซ่งึ รายได้นั้น การใชจ้ า่ ยของบุคคล รายไดท้ ี่บคุ คลไดส้ ่วนมากใช้จา่ ยในเรื่องจาเป็นต่อการดารงชีพซ่ึง ได้แก่ อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ท่ีอยู่อาศัญ ยารักษาโรค นอกจากนั้นเป็นการจ่ายเพื่อซื้อสิ่งของต่าง ๆ ท่ีอานวยความสะดวกสบาย การใชจ้ า่ ยเกีย่ วกับพันธะทางการเงินทมี่ ีอยู่ เช่น ค่าเบ้ียประกนั คา่ ดอกเบ้ียเงนิ กู้ ตลอดจนค่าภาษี เป็นต้น 5.4 การบริหารเงินสด การบริหารเงินสด (Cash Management) เป็นการบริหารท่ีเก่ียวข้องกับประสิทธิภาพ ในการเก็บรวบรวมเงินสด การจ่ายเงินสดและการลงทุนในหลักทรัพย์ชั่วคราวของเงินสด ผู้จัดการทางการเงิน มีหน้าที่รับผิดชอบระบบการบริหารเงินสดของกิจการ การจัดทางบประมาณเงินสดเป็นเครื่องมือหน่ึงในการ บริหารเงนิ สด เพ่ือใชพ้ ยากรณค์ วามตอ้ งการเงินสดในอนาคตและการควบคุมการดาเนนิ การต่างๆ ให้เป็นไปตาม งบประมาณ นอกจากน้ีงบประมาณเงินสดของกิจการต้องรายงานข้อมูลท่ีเก่ียวข้อง เช่นรายการค้าท่ีเกิดข้ึน

6 ในแต่ละเดอื น จานวนเงินสดคงเหลอื ในบญั ชี รายการจา่ ยเงินสด ยอดเงินคงเหลือในแต่ละเดือน จานวนเงินสด คงเหลอื ในบัญชี รายการจา่ ยเงินสด ยอดเงินสดคงเหลอื ในแต่ละเดือน เป็นตน้ ดงั นั้นจะเห็นได้ว่าข้อมูลต่างๆนี้มี ความจาเป็นในการบรหิ ารเงนิ สดของธรุ กิจมาก ซง่ึ ระบบการรายงานขอ้ มูลทด่ี จี ะชว่ ยให้ธุรกจิ สามารถบริหารเงิน สดไดอ้ ย่างมีประสิทธภิ าพ วตั ถุประสงคใ์ นการบริหารเงนิ สด เพ่ือให้กจิ การมสี ภาพคลอ่ งและกาไร หมายถงึ ผจู้ ัดการการเงินต้องพยายามลดเงินสดส่วนเกิน หรือเงินสดที่เหลือไว้โดยเปล่าประโยชน์ (Idle Cash) ให้มีน้อยที่สุด และใช้ประโยชน์จากเงินสดท่ีมีอยู่ ใหม้ ากทส่ี ดุ กล่าวคอื ผู้จดั การการเงนิ ควรนาเงนิ สดสว่ นเกนิ ไปหาผลประโยชน์ให้มากท่สี ดุ ในขณะเดียวกันก็ต้อง รักษาสภาพคล่องท้ังในปัจจบุ ัน และอนาคต การบรหิ ารเงินสด สามารถแบ่งออกเปน็ 3 ขั้นตอน คอื (1) กาหนดจานวนเงนิ สดในมอื ทเี่ หมาะสม (2) การจดั เกบ็ เงินสด การจ่ายชาระเงนิ สดอย่างมีประสิทธภิ าพ (3) ลงทนุ เงนิ สดส่วนเกนิ เพ่ือให้ได้รับผลตอบแทนสูงสดุ การกาหนดจานวนเงินสดในมอื ที่เหมาะสม การกาหนดเงินสดในมือท่ีเหมาะสมน้ันจะต้องพิจารณาถึงต้นทุน และผลประโยชน์ของการที่ มเี งนิ สดไว้ในมือ ตามหลักการของความเส่ียงและผลตอบแทน ผลประโยชน์ของการมีเงินสดในมือ ก็คือความ สะดวกในการมเี งินไวใ้ ชจ้ ่าย สว่ นตน้ ทนุ ของการถอื เงนิ สดกค็ อื ดอกเบีย้ ที่จะไดร้ ับจากการท่ีนาเงนิ สดนั้นไปฝากไว้ ในบัญชเี งินฝากท่มี ีดอกเบย้ี หรือจากการลงทนุ ในหลักทรัพย์ทเี่ ปลย่ี นมอื งา่ ย สาเหตุท่ีตอ้ งถอื เงนิ สด John Maynard Keynes นกั เศรษฐศาสตรช์ าวองั กฤษกลา่ วว่า เหตผุ ลทบ่ี ุคคลและกิจการต้อง ถือเงินสดนั้น มดี ังนี้ ก. ถอื เงนิ สดไวเ้ พอ่ื ใช้ในการดาเนินธรุ กิจประจาวนั การดาเนินตามปกตขิ องธรุ กจิ เกยี่ วข้องกับการผลิตการขาย การเรยี กเก็บหนี้ และการชาระ ค่าใช้จ่ายต่างๆ กิจกรรมเหล่าน้ีเก่ียวข้องกับเงินสดทั้งสิ้น โดยเริ่มต้ังแต่ซื้อวัตถุดิบใช้แรงงานในการผลิต ขาย สนิ คา้ สาเรจ็ รูป และเมอ่ื เก็บเงนิ จากลกู หนี้ ธุรกจิ จะได้รบั เงินสดมา และจะต้องนาเงินสดน้ันมาชาระค่าใช้จ่ายท่ี เกดิ จากการผลิต การขายและการบริหารอาทิเช่น คา่ วตั ถดุ ิบ ค่าแรง เงินเดือนพนักงาน คา่ นา้ คา่ ไฟ ค่าโทรศัพท์ ภาษี เงินปันผล กระแสเงนิ เข้าและออกของธุรกจิ น้ันมเี กดิ ขนึ้ ไม่พรอ้ มกัน ธรุ กิจจงึ จาเป็นตอ้ งถือเงินสดไว้จานวน หนงึ่ เพ่ือจ่ายคา่ ใช้จ่ายต่างๆ ท่ีเกดิ ขึ้น ระดับของเงนิ สดในมือกจ็ ะแตกต่างกนั ไปตามประเภทของธรุ กิจ ข. ถือเงนิ สดไว้เพ่อื รอจงั หวะการลงทนุ ในอนาคต ธุรกจิ อาจถือเงินสดไวเ้ พ่อื หาประโยชน์ในการเอาส่วนลดการค้า หรือซ้ือวัตถุดิบในราคาถูก มากเมอ่ื มีการลดราคาพิเศษในบางครั้งก็อาจหาผลกาไรจากการท่อี ัตราแลกเปลย่ี นเงนิ ตราตา่ งประเทศเปลี่ยนไป โดยเฉพาะในกรณีของธุรกิจทีม่ กี ารคา้ กบั ตา่ งประเทศ ค. ถือเงนิ สดไว้เพือ่ ใช้ในกรณฉี กุ เฉิน ในบางคร้งั อาจเกดิ เหตจุ าเปน็ ทไี่ มค่ าดข้นึ ทีท่ าให้ธรุ กิจจาเปน็ ตอ้ งใชเ้ งนิ สด เชน่ น้าทว่ ม ไฟ ไหม้ ธรุ กจิ จึงจาเปน็ ต้องกนั เงนิ สดส่วนหน่งึ ไวเ้ พื่อเหตุการณ์ดังกล่าว อย่างไรก็ดี ธุรกิจมักจะถือเงินส่วนนี้ในรูป ของหลักทรัพยท์ ี่เปลยี่ นมอื ง่ายมากกว่า

7 นอกจากสาเหตุทัง้ 3 ประการแลว้ ธุรกจิ อาจจาเปน็ ตอ้ งถือเงินสดไว้อีกจานวนหนึ่งเพ่ือเป็นไป ตามข้อเรียกร้องของธนาคารพาณิชย์ท่ีธุรกิจติดต่ออยู่ โดยถือในรูปของเงินฝากในบัญชีเงินฝากกระแสรายวัน ซ่งึ ทาใหธ้ รุ กจิ สญู เสยี โอกาสทจี่ ะนาเงนิ จานวนนไ้ี ปใชล้ งทุนหาผลประโยชน์ วงจรเงินสด (Cash Conversion Cycle) วงจรเงินสด คอื ช่วงระยะเวลาระหวา่ งจดุ ท่ีนาเงนิ สดไปลงทุนในวัตถุดิบจนกระท่ังถึงจุดที่ได้รับ เงินสดจากการชาระเงนิ คา่ ซื้อสนิ คา้ โดยลกู ค้า แผนภาพแสดงวงจรเงนิ สดของกจิ การ การเก็บเงิน........* เงินสด ............ การจัดซ้ือ . ลูกหน้ีการค้า การขายเงินสด วัตถุดิบ การขายเงินเช่ือ สินคา้ สาเรจ็ รูปการผลติ การกาหนดเงินสดในมือทเี่ หมาะสม การกาหนดเงินสดในมือท่ีเหมาะสมในแต่ละกิจการจะมีวิธีแตกต่างกัน ข้ึนอยู่กับขนาดของ กจิ การและปจั จยั เฉพาะของกิจการนนั้ วธิ ีการตา่ ง ๆ ไดแ้ ก่ (1) พิจารณาจากช่วงเวลาท่ีมีการจ่ายเงินสูงสุด เช่น กิจการแห่งหนึ่งมีข้อมูลเก่ียวกับการ จ่ายเงินสดในระยะเวลา 6 เดือนท่ีผ่านมาดังนี้ เงินสด ก.ค. 1,500 ส.ค. 2,000 ก.ย. 2,500 ต.ค. 3,720 พ.ย. 3,000 ธ.ค. 2,500 กิจการควรมีเงินสดที่เหมาะสมสาหรับการใช้จ่ายภายใน 12 วันเป็นจานวนเงิน เทา่ ไหร่ จากขอ้ มูลข้างตน้ จะเหน็ ว่าเดอื นตุลาคมเป็นเดือนท่ีมีค่าใช้จ่ายสูงสุด กิจการจึงเลือกเดือนนี้เป็นฐานใน การคานวณเงนิ สด ทีเ่ หมาะสมตอ่ วนั ซ่งึ คิดเฉล่ียแลว้ จะได้วันละ 120 บาท ดังนัน้ เงินสดในมือ ท่ีเหมาะสมที่ กจิ การควรมไี ว้ใชจ้ า่ ยภายใน 12 วนั จะเปน็ เงิน 1,440 บาท (120 X 120 ) (2) วิธีเฉลยี่ กจิ การจะนาเอาเงนิ สดจา่ ยในช่วงเวลาท่พี ิจารณามาเฉลยี่ หาเงินสดจา่ ย ตอ่ วนั แล้ว คานวณหาว่าในเวลาทง้ั หมดควรถือเงนิ สดทเ่ี หมาะสมเป็นจานวนเท่าไร จากขอ้ มลู ในขอ้ (1)นามาใชว้ ธิ ีเฉลี่ยได้ดังน้ี เงินสดเฉลี่ยต่อวัน = 1,500 + 2,000+2,500+3,720+3,000+2,500 / 184 = 82.71 บาทตอ่ วัน ดังน้ันใน 12 วนั กจิ การควรมเี งินสดในมอื ทีเ่ หมาะสม = 992.52 บาท ( 82.71 X 12 )

8 THE BAUMOL MODEL : เปน็ ทฤษฎีการกาหนดเงินสดที่เหมาะสมของ William Baumol สูตรในการคานวณหาเงินสดทเี่ หมาะสม C = square root 2bt / i c = เงนิ สดทเี่ หมาะสมหรือเงนิ สดทจี่ ัดหาตอ่ ครั้ง i = อัตราผลตอบแทนหรอื อัตราดอกเบีย้ b = คา่ ใชจ้ า่ ยในการจัดหาเงินสดต่อครงั้ t = เงินสดทีต่ ้องใชจ้ า่ ยท้ังส้ินของงวด ตัวอย่าง บริษัท A จากัดประมาณเงินสดจ่ายสาหรับระยะเวลา 2 เดือนเป็นจานวนเงิน 250,000 บาท คอื การจดั หาเงินสดโดยการนาหลักทรัพย์ไปขาย ถ้าอัตราผลตอบแทนจากการถือหลักทรัพย์ เท่ากับร้อยละ 6 ค่าใช้จ่ายในการจัดหาเงินสดต่อคร้ังเท่ากับ 50 บาท กิจการควรถือเงินสดที่เหมาะสมเป็น จานวนเงิน 50,000 บาท คานวณไดด้ ังนี้ C = square root 2x50x250,000 /0.01 = 5,000 ปจั จัยอ่นื ๆ ทม่ี ีผลต่อยอดเงนิ สดท่เี หมาะสม โดยปกติธุรกจิ จะกาหนดให้ยอดเงินสดทตี่ อ้ งการและเหมาะสมนนั้ เทา่ กบั (1) ขนาดคา่ ใชจ้ า่ ยในการดาเนนิ งาน บวกกับ เงนิ สารองฉกุ เฉนิ หรอื (2) ยอดเงินข้ันต่าท่ีกาหนดโดยธนาคาร ข้ึนอยู่ว่ายอดใดสูงกว่าขนาดของค่าใช้จ่ายในการ ดาเนินงานนน้ั กับขนาดของธุรกิจ ความไม่แนน่ อนของกระแส เงนิ สดรับ และจ่ายและความสามารถในการกู้ยืม ในชว่ งเวลาอนั ส้ัน ถา้ ธุรกิจมขี นาดใหญ่ ความตอ้ งการใช้เงินสดก็มากขน้ึ ตามไปด้วย และถ้าธุรกิจคาดคะเนไม่ได้ ว่าจะมีกระแสเงินสดจ่ายเท่าไรก็ย่ิงต้องพยายามถือเงินสดให้มากเข้าไว้ แต่ถ้าธุรกิจสามารถกู้ยืมได้เร็ว ก็ไม่ จาเปน็ ตอ้ งถือเงินสดไวม้ าก การจัดเก็บเงนิ สดและการจ่ายชาระเงนิ สดอย่างมีประสทิ ธภิ าพ กิจการควรจะหาวิธีลดระยะเวลาในขนั้ ตอนการการดาเนินการเกยี่ วกบั การชาระเงนิ การจัดเกบ็ เงนิ การจัดส่งเอกสารจากผ้สู ง่ มายงั ผู้รบั เงนิ การจ่ายชาระเงนิ เปน็ ต้น ซึ่งประกอบดว้ ย 2 วิธีดังนี้ (1) การเร่งเงินสดรบั คือทกุ ครั้งที่ขายสนิ ค้าหรอื ใหบ้ ริการ กิจการจะต้องเรง่ การรับเงินให้เรว็ ที่สดุ (2) การชะลอเงนิ สดจ่าย คือเมอ่ื ซื้อสนิ ค้าหรือบริการ กจิ การต้องชาระค่าสินค้าหรือค่าบริการน้ัน โดยควรจะยืดเวลาการชาระให้นานที่สดุ โดยทกี่ ิจการไมเ่ สียชือ่ เสยี งในเรื่องของการชาระคา่ สินค้า (3) การนาเงินสดส่วนเกนิ ไปลงทนุ การนาเงินสดส่วนเกินไปลงทุนกิจการควรจะหาหนทางเพื่อลงทุนในสินทรัพย์หมุนเวียน บางประเภท ทีจ่ ะสามารถรักษาท้ังสภาพคล่อง ความเสี่ยงน้อย และมีผลตอบแทนท่ีควรจะได้รับ จะเห็นได้ว่า เงนิ สดเป็นปัจจยั สาคญั อย่างย่ิงในการดาเนนิ ธรุ กิจ หากกิจการบริหารเงินสดไม่ดีไม่มีประสิทธิภาพ กิจการจะมี ปัญหา ดังนั้นเจ้าของกิจการจะต้องให้ความสนใจ ควบคุมดูแล เอาใจใส่ ในการบริหารเงินสดเป็นพิเศษ เพอื่ ปอ้ งกันไม่ให้กิจการได้รับความเสียหาย

9 5.5 การประเมินฐานะทางการเงินของตนเอง การวางแผนการเงินเพือ่ ความมั่นคงงา่ ย ๆ ใน 5 ข้ันตอน ดังนี้ (1) ขนั้ ตอนการวางแผนทางการเงิน ประเมนิ ฐานะการเงิน กอ่ นอื่นคุณต้องประเมนิ ฐานะทางการเงินของที่แท้จริง ไม่ใช่สินทรัพย์ที่มีอยู่ แต่เป็น “ความ ม่ังค่ังสุทธิ” ซงึ่ สามารถประเมินได้โดยการจัดทาบญั ชสี นิ ทรพั ย์ และหนส้ี ิน แลว้ นามาคานวณ ดังนี้ นอกจากน้ี คุณควรจดบนั ทึกเกย่ี วกับรายจา่ ยประจาวนั ซงึ่ สามารถให้คณุ มองเหน็ ถงึ พฤติกรรม ทางการเงินของตนเองได้อย่างชัดเจนขึ้น เพราะทั้งรายได้และค่าใช้จ่าย แต่ละรายการจะถูกแจกแจงออก มา ทาให้คุณตระหนักได้ว่าค่าใช้จ่ายประเภทใดสูงเกินไป หรือไม่มีความจาเป็น คุณจึงสามารถตัดออกได้ รวมท้ัง ทราบวา่ รายได้ทางใด น้อยเกนิ ไป หรือสามารถหาทางเพม่ิ ไดอ้ ีกข้อมูลเหล่านจ้ี ะช่วยใหค้ ณุ วางแผนการเงนิ ไดด้ ขี น้ึ (2) ต้งั เป้าหมายให้ชดั เจน ควรมีการต้ังเป้าหมาย และกาหนดเวลาให้ชัดเจน รวมถึงต้องมีการจัดลาดับความสาคัญของ เปา้ หมายใหม้ ีความสอดคลอ้ งกบั ความสามารถทางการเงนิ ในช่วงเวลาน้ัน ๆ อย่างเช่น หากในขณะท่ีคุณมีรายได้ น้อย หรือภาระทางการเงินมาก ก็อาจเลื่อนเป้าหมายที่ไม่สาคัญออกไป เพื่อให้บรรลุเป้าหมายท่ีสาคัญ และ เร่งดว่ นก่อน ควรนา “ส่ิงท่จี าเปน็ ต้องมี” มากาหนดเป็นเป้าหมายก่อน “ส่งิ ท่อี ยากได้” โดยเปา้ หมายที่ดี ควรให้ ความสาคญั กับส่ิงทจ่ี าเปน็ มากกว่า สิ่งท่ีตอ้ งการคณุ จงึ จะสามารถวางแผนการเงินให้มัน่ คงในอนาคตได้ (3) จดั ทาแผนการเงิน ควรมีการจัดทาแผนทางการเงิน ไว้เพื่อให้คุณสามารถบริหารเงิน หรือทรัพย์สินต่าง ๆ ได้ อยา่ งเช่น คุณจะใชจ้ า่ ยเงนิ อย่างไร หารายไดเ้ พ่ิมจากแหลง่ ไหน หรือนาเงนิ ทีม่ ไี ปลงทนุ อยา่ งไร ให้ไดผ้ ลตอบแทน สูงๆ โดยคุณต้องจัดสรรระยะเวลาของแผน ให้สัมพันธ์กับรายได้และภาระทางการเงินเพื่อให้สามารถบรรลุ เป้าหมายทก่ี าหนดไว้ได้ และไม่กดดนั ตัวเองจนเกินไป (4) ดาเนินการตามแผนอย่างเครง่ ครัด ส่ิงสาคัญทีส่ ุด นน่ั กค็ อื การทีค่ ุณต้องมคี วามมุง่ ม่นั และมวี ินยั เพราะหากขาดการปฏบิ ตั ิท่ีจริงจงั อย่างต่อเน่ืองแล้ว ก็ยากที่จะบรรลุเป้าหมายได้ ดังนั้น คุณต้องทาทุกอย่างที่คุณต้องเป้าเอาไว้ อย่างเต็ม ความสามารถ ไมค่ วรงดหรอื ยกเว้นบางข้อ เพราะนน่ั อาจจะทาให้คุณไม่สามารถทาได้ตามเปา้ หมายท่คี ณุ วางแผน เอาไวใ้ นอนาคตได้ แตห่ ากมบี างช่วงท่ีคุณไม่สามารถดาเนินการตามแผนได้ เราขอแนะนาให้คุณเลื่อนแผนการ ไม่ใช่ “ยกเลกิ ” เพียงแตเ่ ล่อื นเวลาออกไปสกั น้อย ให้คณุ มีโอกาสไดท้ าตามแผนการท่วี างเอาไวไ้ ด้ (5) ตรวจสอบและปรบั ปรงุ แผนตามสถานการณ์ ควรหม่นั ตรวจสอบอย่างสมา่ เสมอ อยา่ งนอ้ ย ๆ คณุ ตอ้ งตรวจทุก 6 เดือนวา่ ทกุ อย่างเปน็ ไปตามแผนที่ วางไว้หรอื ไม่ หากไมเ่ ปน็ ไปตามแผน คณุ ก็ควรที่จะเร่มิ ปรบั เปลยี่ นรปู แบบแผนการใหม่ ให้มีความสอดคล้องกับ สถานการณใ์ นปัจจบุ ัน ที่มีการเปลยี่ นแปลงไป หากคณุ ทาเชน่ นไ้ี ปเร่ือย ๆ กจ็ ะทาให้เกิดวินัยทางการเงิน และมี ความมัน่ คงทางการเงนิ อย่างแน่นอน

10 5.6 โครงสร้างงบดุลสว่ นบุคคล งบดลุ สว่ นบคุ คล (Personal Balance Sheet) (1) ใชแ้ สดงฐานะการเงินของบคุ คล (2) เป็นผลลพั ธ์ของการบริหารการเงนิ ในอดีต (3) เป็นข้อมูล Snapshot ณ วนั ทจ่ี ัดทางงบดุล สมการงบดลุ สินทรัพย์ = หนสี้ นิ + ความม่ังคง่ั สุทธิ Assets Liabilities Net Worth การแบง่ กลมุ่ ข้อมลู 5.7 การวางแผนทางการเงิน การวางแผนการเงิน คือ การวาดภาพชีวิตในอนาคตของเรา หากเราต้องการมีชีวิต ทไี่ ม่ลาบาก มั่นคง และสขุ สบาย การวางแผนทีด่ ีจะช่วยใหภ้ าพเหลา่ นน้ั ชัดเจนย่ิงข้ึน นอกจากนี้ เชือ่ ว่าทุก ๆ คน ตา่ งมีความใฝฝ่ ันไม่วา่ จะเลก็ -ใหญ่ หรอื มรี ะยะใกล้-ไกล ความฝันเหล่านนั้ ต่างต้องการการวางแผนเพอื่ ให้ บรรลเุ ปา้ หมาย อกี ทงั้ การวางแผนการเงนิ ทีด่ ีจะช่วยกันเราจากความเสี่ยงต่างๆ ที่อาจเกดิ ข้นึ ระหวา่ งทางไป ยังชวี ิตในอนาคตท่ีเรามุง่ หวงั เม่อื เป็นเชน่ นี้ จงึ อาจกล่าวไดว้ า่ การวางแผนการเงนิ กเ็ ท่ากับการวางแผนชีวติ วิธีการในการวางแผนการเงินน้ันมีอยู่มากมาย หลายคนอาจเข้าใจว่าเป็นเร่ืองของ การควบคมุ การใช้จา่ ย การเก็บออมเพียงเท่าน้ัน ซ่ึงจริงๆ แล้ว เรื่องเหล่านั้นเป็นส่วนสาคัญเพียงส่วนหน่ึง เท่านั้น หากจะวางแผนการเงนิ ใหม้ ีประสิทธภิ าพ ได้ผลจรงิ ยงั มีเรื่องอ่นื ๆ ทต่ี ้องเขา้ ใจและใหค้ วามสาคญั อยู่ ดว้ ยเข้าใจหลกั การวางแผนการเงินทีถ่ กู ต้องด้วยปิรามดิ การเงนิ

11 ข้ันตอนวางแผนการเงินอย่างไรให้เหน็ ผลในอนาคตปิรามิดการเงิน (Financial Planning Pyramid) แผนภาพขา้ งต้น เป็นแผนภาพปริ ามดิ การเงนิ (Financial Planning Pyramid) ท่ีช่วยให้ เราเหน็ ความสาคญั และลาดบั ข้นั ตอนในการวางแผนการเงนิ อย่างงา่ ยๆ แตค่ รอบคลุมและใชไ้ ด้จรงิ โดยสงิ่ ท่ี เราจะตอ้ งใหค้ วามสาคญั มากทสี่ ุดจะเรียงจากฐานปริ ามิดขน้ึ ไปยังยอดปริ ามดิ ซ่ึงหมายความวา่ เราตอ้ งสร้าง ฐานให้แนน่ ใหม้ ่นั คงเสยี ก่อน จากนัน้ จงึ ค่อยต่อยอดขนึ้ ไปสเู่ ป้าหมาย 1. บริหารจดั การรายรบั และรายจา่ ย (Revenue - Expense Management) เร่ืองนเ้ี ปน็ เรอื่ งพน้ื ฐานทส่ี ดุ สาหรบั การวางแผนทางการเงนิ เพราะหมายถงึ การรจู้ กั สถานะทางการเงนิ ของตัวเองดี และการจดั การรายรบั และการใช้จ่ายของตัวเองถอื เป็นการเตรยี มตัวให้พร้อมสาหรับโอกาสและความทา้ ทาย ในอนาคต 2. บริหารความเสยี่ ง (Risk Management) ถือเปน็ การเตรยี มตวั เชน่ เดยี วกบั การบริหาร การเงนิ เพยี งแตเ่ ปน็ การเตรยี มตวั ในระดบั ทสี่ งู กวา่ นนั่ คือ การลดความเสีย่ งและอปุ สรรคทอ่ี าจเกดิ ขึน้ ระหวา่ งทางไปสู่ชวี ติ และเปา้ หมายทีต่ ้องการ ซงึ่ ส่ิงทีต่ ้องทาเพ่อื ปอ้ งกันความเสยี่ ง เช่น การเกบ็ เงนิ สารอง เผื่อฉกุ เฉิน การทาประกนั ภยั ประกนั สขุ ภาพ และประกนั ชีวิต รวมถงึ การเกบ็ เงินเกษยี ณ เปน็ ต้น 3. เก็บออมและลงทนุ (Saving and Investment) เมื่อเตรยี มการเงินของตวั เองพร้อมและ ลดโอกาสทจ่ี ะเกดิ ความเสีย่ งต่างๆ แลว้ เรากพ็ รอ้ มท่จี ะทาตามเปา้ หมายทง้ั ระยะส้ัน ระยะกลาง และระยะ ยาว เชน่ เก็บออมซอื้ บ้าน เกบ็ ออมทอ่ งเทยี่ ว เกบ็ ออมเพือ่ สร้างครอบครัว หรือลงทุนเพือ่ สรา้ งผลกาไรดว้ ย หลากหลายวิธีการด้วยพรอ้ มรับความเส่ียง เพราะได้เตรยี มตวั จนมีสขุ ภาพการเงนิ ทแ่ี ขง็ แรง 4. ส่งต่อความม่ังคั่งและมรดก (Wealth Distribution) หลังจากทสี่ รา้ งความมัน่ คงและมง่ั คง่ั ในชวี ิต รวมทง้ั บรรลเุ ปา้ หมายได้อย่างท่ตี ง้ั ใจแล้ว อกี เร่ืองที่ต้องวางแผนคือการบรจิ าค การช่วยเหลอื ผู้อน่ื เพราะสาหรบั บางคน อาจใช้จา่ ยด้วยการบรจิ าคมากจนเกนิ สมดุล ทง้ั นี้ การเผอ่ื แผค่ วามม่ังคง่ั และชว่ ยเหลือ ผอู้ ื่นยงั ถอื เป็นการเตมิ เตม็ ด้านจิตใจซึ่งช่วยใหช้ วี ิตสมบรู ณ์ยงิ่ ขน้ึ นอกจากนี้ ยังควรจัดการมรดกให้เรียบรอ้ ย เพื่อคนท่เี รารักและเพ่อื หลกี เลี่ยงปัญหาทอี่ าจเกดิ ข้นึ ภายหลงั

12 ท้ังนี้ การจดั การวางแผนการเงินท้ัง 4 ชัน้ ปริ ามิด ควรมีการวางแผนจดั การภาษีเสมอใน ทกุ ขั้นตอน เพราะไมม่ ใี ครสามารถหลกี เลย่ี งภาษไี ด้ หากคานงึ ถึงการจัดการภาษีเรากจ็ ะสามารถลดรายจา่ ย สว่ นนไ้ี ด้ โดยในช้นั แรก หากเรารู้รายรับรายจ่ายของเราอยา่ งละเอียด กจ็ ะสามารถคานวณภาษีได้ หรอื ในชัน้ บรหิ ารความเส่ยี ง การออมการลงทุน และการบรจิ าค ขั้นตอนการวางแผนการเงินท่ไี ด้ผลจริง หลกั การปิรามดิ การเงนิ ชว่ ยให้เราเข้าใจลาดบั ความสาคัญของการวางแผนการเงนิ ในด้านตา่ งๆ ซ่งึ เราสามารถแปลงเป็น 5 ขั้นตอนวางแผนการเงินท่ีสร้างความมั่นคงในระยะยาว และสามารถบรรลุทุก เปา้ หมายทางการเงนิ ได้ (1) ติดตามการใชจ้ า่ ยและทางบดุล จากปิระมิดการเงิน คงเห็นแล้วว่าการบริหารจัดการรายรับ-รายจ่ายเป็นเรื่องสาคัญ และเป็นเร่ืองพ้ืนฐานท่ตี ้องทาเพอ่ื เตรยี มตัวพร้อมสาหรบั การเดนิ ตามเป้าหมาย ซ่ึงในสมัยน้ี มีแอปพลิเคชั่น การเงินมากมายให้เลอื กใช้ทีง่ ่าย สะดวก บันทกึ ไดท้ ุกที่ทุกเวลาบนโทรศัพท์มือถอื นอกจากน้ี อีกส่ิงที่ช่วยให้ เราร้สู ถานะทางการเงนิ ของเราได้อย่างละเอียด กค็ ือ การทางบดุลสว่ นบคุ คล การสารวจทรพั ยส์ ินและหนส้ี นิ ของคุณดูง่ายๆ ดว้ ยตารางตัวอย่าง การทาบญั ชีรายรบั -รายจา่ ยและการทางบดลุ จะช่วยใหเ้ ราสามารถติดตามการใช้จ่ายและรู้ สถานะการเงินของเราไดด้ ที ่สี ดุ เพอ่ื ท่ีวา่ เราจะได้รปู้ ัญหา เชน่ มรี ายจ่ายอะไรบ้างตอ่ เดอื น มกั ใชจ้ า่ ยไปกบั อะไรบา้ งและมากเกินไปหรอื ไม่ และเพือ่ ทจี่ ะไดบ้ ริหารการเงินของตัวเราเองให้มปี ระสิทธภิ าพมากข้นึ จาก การรู้ว่าสถานะการเงินของตวั เองเปน็ อยา่ งไร ส่ิงที่คุณต้องทาต่อไปได้เพ่ือบริหารจัดการรายรับและรายจ่าย (Revenue - Expense Management) คือ การลดรายจ่ายส่วนท่ีไม่จาเป็นเพื่อปะ “รูรั่ว” ของกระเป๋าสตางค์ หรือการบริหาร สินทรัพย์และหน้ีสินให้สมดุล และปรับสมดุลสินทรัพย์ประเภทต่างๆ ให้เหมาะกับจังหวะชีวิต เช่น เมือ่ แรกเริม่ ทางานและยังไม่มีภาระมาก ควรสะสมสินทรัพย์เพื่อการลงทุนให้มากเพื่อให้เงินงอกเงย หรือ เม่ือมภี าระหรือคนทีต่ อ้ งดแู ลก็ควรลดภาระหนี้สนิ ลงใหม้ ากทสี่ ุด โดยเฉพาะภาระหน้สี ินระยะสั้น และสะสม เงินสดให้มากขึ้น เป็นต้น หากจดั การการใชจ้ า่ ยและปรบั สถานะการเงินใหพ้ ร้อมแล้ว ทีนี้คุณก็พร้อมสาหรับ ทุกเปา้ หมายทางการเงิน

13 5.8 เปา้ หมายทางการเงนิ (1) แปลงเปา้ หมายชวี ิตเป็นเปา้ หมายการเงนิ เชื่อวา่ ทกุ คนก็มคี วามฝัน มคี วามต้องการ มีเป้าหมายในชีวิตทีอ่ ยากจะบรรลใุ ห้ได้ ความ ต้งั ใจเหลา่ นั้นอาจหมายถึงการมีความเป็นอยู่ท่ีสุขสบาย การมีบ้านให้ครอบครัว การไปท่องเที่ยวเก็บเก่ียว ประสบการณช์ ีวติ หรอื จะเป็นการมรี ถสักคัน ซ้ือของท่ีอยากได้จริงๆ การจะไปให้ถึงเป้าหมายชีวิตในหลาย ข้อจาเป็นต้องใช้เงินเป็นปัจจัยสาคัญ หากเราปรับเป้าหมายในชีวิตต่างๆ เหล่านั้นให้เป็นรูปธรรมมากข้ึน โดยการแปลงใหเ้ ป็นเปา้ หมายทางการเงิน เส้นทางไปสู่เปา้ หมายก็จะชัดเจนขึน้ การต้ังเป้าหมายทางการเงินนั้น ถอดหลักการมาจากปิรามิดข้ันที่ 2 และ 3 คือ การจัดการความเสี่ยง และการออมและการลงทุน ซึ่งเราควรตั้งเป้าหมายเป็น 2 ประเภท ได้แก่ เป้าหมาย เพอื่ ชวี ิตทม่ี ่นั คง และเป้าหมายเพอื่ สนองความปรารถนา ท้ังนี้ หลกั การในการต้งั เปา้ หมายทางการเงินทด่ี คี วร ต้งั ใหแ้ บบระบุจานวนหรอื สามารถเหน็ ความคืบหน้าได้ เป็นไปได้กับสถานะการเงนิ และมีกาหนดระยะเวลา บรรลเุ ป้าหมาย 1.1) เปา้ หมายเพอ่ื ชีวติ ทมี่ ัน่ คง เป้าหมายกลุ่มนี้ เป็นเป้าหมายที่ทุกคนควรจะมีเพ่ือความม่ันคงและป้องกัน ความเสี่ยงในชีวิต ซึ่งจะช่วยใหเ้ รามชี วี ติ ทเี่ ปน็ สขุ และพร้อมสาหรบั การต้ังเป้าหมายอืน่ ๆ ตอ่ ไป ตัวอยา่ งการตง้ั เปา้ หมาย เก็บเงินสารองฉุกเฉินปกติคนเราควรมีเงินสารองฉุกเฉินประมาณ 6 เดือนของ ค่าใช้จา่ ยเพราะเม่อื วันหนึ่งเกดิ เหตุการณ์ไมค่ าดฝัน เช่น ตกงาน เจ็บป่วย เงินส่วนนี้สามารถท่ีจะช่วยคุณได้ ในระยะเวลาหนึง่ ทาประกันสุขภาพ ประกันชีวติ และประกนั ทรัพย์ส 1.2) เป้าหมายเพอื่ สนองความปรารถนา ให้เอาสิ่งท่ีอยากได้ ความฝันที่อยากบรรลุ มาตั้งเป้าหมายการเงิน โดยระบุสิ่งที่ อยากทา จานวนเงนิ ท่ีต้องใช้ และกาหนดกรอบเวลา อาจเป็นระยะเวลาทต่ี ้องสาเรจ็ หรอื จานวนเงินที่ตอ้ งใช้/ เก็บในแต่ละเดอื นเพื่อเปา้ หมาย ตวั อยา่ งการตัง้ เป้าหมาย - เกบ็ เงิน 1,000,000 บาท แรก ภายใน 5 ปี - เกบ็ เงินกู้ซอื้ บา้ น/สร้างบ้าน จานวน 500,000 บาท ภายใน 2 ปี - เก็บเงนิ กซู้ อื้ รถยนต์ จานวน 100,000 บาท ภายใน 1 ปี - เก็บเงินท่องเที่ยวต่างประเทศประจาปี จานวน 60,000 บาท โดยเก็บเดือนละ 5,000 บาท - กู้ซ้ือแทป็ เลต็ รุน่ ใหม่ 20,000 บาท ผอ่ น 10 เดือน จา่ ยเดอื นละ 2,000 บาท เม่ือแปลงเป้าหมายและส่ิงที่อยากได้เป็นเป้าหมายการเงินแล้ว อย่าลืมที่ จะจัดลาดับความสาคัญให้ดีๆ ว่าส่ิงใดจาเป็นมากกว่า ส่ิงใดที่ต้องการก่อน และดูให้เหมาะสมกับสถานะ การเงินและความสามารถในการผ่อนเพ่อื ให้ยงั สามารถใช้จา่ ยในชีวติ ประจาวันไดป้ กติ หลีกเล่ียงการเป็นหนี้ โดยไม่จาเป็น (2) หาเคร่อื งมอื บรรลุเป้าหมาย จากเปา้ หมายในชวี ิตทอี่ ยากบรรลแุ ละแปลงเปน็ เป้าหมายทางการเงิน ในขั้นตอนน้ี เราจะมาหาวธิ ีทาใหเ้ ป้าหมายเป็นจรงิ กนั ด้วยเครื่องมือต่างๆ นนั่ คอื ผลิตภณั ฑ์ทางการเงนิ ประเภทตา่ ง ๆ ท่ี เหมาะสมกับเป้าหมายการเงนิ

14 (3) บัญชเี งินฝากประจาปลอดภาษี ผลิตภัณฑ์การเงินประการแรก คือ เครื่องมือในการเก็บเงินท่ีมีประสิทธิภาพมาก ๆ และเปน็ การสรา้ งวินัยในการออมเงนิ อีกดว้ ยหากตอ้ งการเก็บเงินซ้ือรถยนต์ เก็บเงินดาวน์บ้าน ออมเงินเพื่อ การศึกษาบุตร เก็บเงินซื้อของในอนาคต เช่น คอมพิวเตอร์ หรือแท็ปเล็ต เป็นต้น การเปิดบัญชีเงินฝาก ประจาปลอดภาษนี า่ จะเป็นตัวเลอื กท่ชี ว่ ยได้ (4) กองทนุ สาหรับลดหย่อนภาษี ผลิตภัณฑ์ตัวนี้เหมาะสาหรับไว้สร้างความม่ันคงในอนาคต เราอาจนาเงินไปลงทุน ใน RMF หรือ LTF นอกจากจะได้สิทธิประโยชน์ในการลดหย่อนภาษี แล้วยังให้ผลตอบแทนจากเงิน ลงทุนอกี ด้วย (5) ผลติ ภณั ฑล์ งทุนอน่ื ๆ สาหรบั เปา้ หมายระยะยาว เชน่ เกบ็ เงนิ ลา้ นแรก เก็บเงินซ้ือบ้าน เป็นต้น การลงทุนใน ผลติ ภณั ฑ์ลงทุนต่างๆ อย่างกองทุนรวมต่างๆสามารถสร้างผลตอบแทนได้ในระยะยาว ก่อนลงทุนคุณควร ศึกษาและวางแผนลงทนุ ให้รอบคอบเสียก่อน กระจายความเสี่ยงท่ีรับไหว ซ่ึงจริงๆ แล้ว หากคุณเตรียมตัว ต้ังแต่ฐานปิรามิดและช้ันบริหารความเส่ียงไว้มั่นคงแล้ว คุณก็พร้อมรับความเสี่ยงการออมและการลงทุน ในปริ ามิดช้นั ตอ่ ไปได้ (6) ประกนั ชีวติ ประกนั ภัย และประกนั ทรัพยส์ นิ เครื่องมือตัวน้ี แน่นอนว่าต้องเปน็ เปา้ หมายในการลดความเสีย่ งในชีวติ และการสูญเสีย ที่ไมค่ าดฝนั แตเ่ รากส็ ามารถเลือกทาประกันให้เหมาะสมกับเป้าหมายชวี ติ อื่นๆ ของเราได้ เช่น หากต้องการ ชีวิตเกษียณทม่ี ่นั คงกอ็ าจเลอื กทาประกนั ชีวิตแบบบานาญหรอื แบบสะสมทรัพย์ก็ได้ เป็นต้น การทาประกัน ยังตอบโจทยย์ อดปิรามิด หรือการจดั การมรดกและการแบ่งปันไดอ้ ีกด้วย เพราะเม่ือวันท่ีเราจากไป คนข้าง หลงั จะไดไ้ ม่ลาบากอีกทง้ั สามารถนาไปลดหยอ่ นภาษีไดอ้ กี ด้วย (7) จัดทาแผนที่และออกเดินทาง การจะไปใหถ้ งึ จดุ หมายที่เปน็ สถานที่เราสามารถขับรถเดินทางตามผู้อ่ืนไปยังสถานท่ี นั้นได้ แต่สาหรับเป้าหมายทางการเงิน เราไม่สามารถลอกเลียนเส้นทางไปสู่เป้าหมายการเงินของใครได้ เพราะแต่ละคนย่อมมีสถานะทางการเงินและความพร้อมไม่เท่ากัน หากเดินตามผู้อ่ืน เราอาจ “ล่ม” กลางทางได้ สถานะทางการเงินเปน็ สงิ่ จาเป็นในการนามาใช้ออกแบบแผนสาหรับบรรลุเป้าหมาย การเงนิ โดยปจั จยั พน้ื ฐานทน่ี ามาคดิ ไดอ้ ย่างคร่าวๆ คือ ฐานเงินเดือน ภาระรายจ่าย และหนี้สิน จากน้ันจึง นามาคิดกับเป้าหมายและแปลงเป็นงบประมาณรายเดือน (8) ตดิ ตามความคืบหนา้ และปรบั แผนตามความเหมาะสม หลังจากที่เราวางแผนและออกเดนิ ทาง ลงมือทาตามแผนแลว้ สิง่ ท่จี ะลมื ไม่ได้เลย คือ การติดตามความคืบหนา้ วา่ ตอนน้ีเรามาอยู่จุดใดของแผนทีแ่ ลว้ เราเข้าใกล้เป้าหมายท่ีวางไว้แล้วหรือยัง ซึ่ง การตดิ ตามความคืบหน้าควรแบง่ การติดตามออกเป็นแต่ละเดือนว่าสามารถทาตามงบประมาณที่ตัง้ ไวไ้ ดม้ าก นอ้ ยแคไ่ หน และติดตามทกุ ครง่ึ ปี และรายปี เพือ่ ให้เราไม่หยุดหรือหลดุ ออกจากแผนท่วี างไว้

15 หลกั การวางแผนการเงินแบบปิรามิดช่วยใหเ้ ราเขา้ ใจลาดับความสาคัญของการวางแผน การเงินวา่ สง่ิ ใดที่เราควรทาก่อนทาหลัง เพ่ือให้แผนการเงินของเรารัดกุม ปลอดภัย และได้ผลจริงทั้งแผน ระยะส้ันและเปา้ หมายในอนาคต ท้ังนี้ จะเหน็ ได้จากขน้ั ตอนการวางแผน เป้าหมายต่างๆ ในชีวิตหากนามา แปลงเป็นเป้าหมายทางการเงินท่ชี ัดเจน เสน้ ทางบรรลเุ ปา้ หมายก็จะชดั เจนและถอื เป็นแผนทท่ี ใ่ี หเ้ ราเดนิ ตาม ได้ เพื่อทกุ เปา้ หมายท่ีหวังไวจ้ ะได้กลายเปน็ ความจริง 6. การประเมนิ ฐานะทางการเงินของตนเอง สรปุ บัญชีรายรับรายจา่ ยประจาปี 2562 ของนางสาวศริ ดา เกตเุ อีย่ ม เดิอน รายรบั รายจา่ ย รายจ่าย รายจ่ายอนื่ ๆ เงินเหลอื ออม ที่จาเปน็ ทไี่ ม่จาเป็น มกราคม 29,700 15,000 10,000 2,500 2,200 กุมภาพนั ธ์ 29,700 15,000 10,000 2,000 2,700 มนี าคม 29,700 15,000 10,000 2,000 2,700 เมษายน 29,700 15,000 10,000 4,000 700 พฤษภาคม 29,700 15,000 10,000 2,000 2,700 มิถนุ ายน 29,700 15,000 10,000 2,000 2,700 กรกฎาคม 29,700 15,000 10,000 2,000 2,700 สิงหาคม 29,700 15,000 10,000 2,500 2,200 กันยายน 29,700 15,000 10,000 2,000 2,700 ตลุ าคม 29,700 15,000 10,000 2,000 2,700 พฤศจกิ ายน ๓๐,๑๑๔ 15,000 10,000 2,000 3,114 ธนั วาคม ๓๐,๑๑๔ 15,000 10,000 3,000 2,114 สรปุ 29,228

16 ตารางบญั ชีทรัพย์สินและหนี้สิน ของนางสาวศริ ดา เกตเุ อ่ียม สินทรัพย์ หน้สี ิน สินทรัพย์สภาพคล่อง หนี้สินระยะสน้ั - เงินสด/เงินฝากออมทรพั ย์ 50,000 - หนีบ้ ัตรเครดิต - - - กองทุนรวมตลาดเงนิ - - หน้ีสินเชอื่ สว่ นบุคคล - - หน้ีสนิ ระยะยาวท่ีใกล้ครบกาหนด - - สนิ ทรพั ย์เพือ่ การลงทุน หนส้ี ินระยะยาว - พันธบตั ร/ตราสารหนี้/หนุ้ สามญั 3,000 - หนเ้ี งนิ กู้บา้ น/ทอ่ี ยูอ่ าศัย - กองทุนรวม/LTF/IMF - - หนเ้ี งนิ กรู้ ถ - มูลค่าเงนิ สด กรรมธรรมป์ ระกันชีวติ 39,228 - สินทรัพยล์ งทนุ อื่น ๆ 20,000 สินทรัพย์ใช้ส่วนตัว ความม่งั ค่ังสทุ ธิ - บ้าน/ท่อี ยู่อาศยั 2,000,000 2,682,228 - รถยนต์ 500,000 - เครอื่ งประดับ 70,000 จากตารางวิเคราะห์ข้อมูลสรุปบัญชีรายรับรายจ่ายประจาปี 2562 และตารางบัญชี ทรัพย์สินและหนสี้ ินของนางสาวศิรดา เกตุเอ่ียม พบว่า บุคคลดังกล่าวเป็นผู้ท่ีมีความมั่งคั่งสุทธิ เน่ืองจาก เป็นผทู้ ค่ี วามมั่งคั่งสุทธิ มูลคา่ 2,682,228 บาท และเป็นผทู้ ี่ไม่มหี น้สี ิน แต่ควรบริหารการเงินในส่วนของ การออมเงนิ เพิ่มมากขนึ้ เพอื่ จะได้เป็นผู้ท่ีสามารถบรหิ ารการเงินเพือ่ ความมนั่ คงในชวี ิตหลงั วยั เษียณ

17 7. การประยุกต์ใชก้ ารบริหารการเงนิ ของพนกั งานเจา้ หน้าท่ี ณ สานกั งานเลขาธกิ ารคุรสุ ภา ผ้นู ายุคใหม่ควรนาความรู้ในเรื่องการบริหารการเงิน ไปประยุกต์ใช้ในการบริหารการเงิน ส่วนบุคคล อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล โดยมีการวางแผนทางการเงินให้ชัดเจน โดยการ ต้ังเป้าหมายให้ชัด...สอดรับกับความสามารถทางการเงิน ท่ีสามารถบริหารจัดการได้ แบ่งเป้าหมายตาม ระยะเวลา ท้ังในแบบระยะส้ันและระยะยาวตามข้อจากัดของปัจจัยด้านการเงิน โดยปฏิบัติตามแผนการ บริหารการเงนิ อยา่ งเครง่ ครดั มีการตรวจสอบสภาพคลอ่ งทางการเงนิ เป็นระยะๆ และสามารถปรับปรงุ แผน ได้ตามความเหมาะสม เพ่ือให้สามารถดาเนินการตามแผนการบริหารกางเงินได้ในระยะยาว เม่ือสภาพ ทางการเงินเข้าสู่สภาพความมั่งคงั่ สทุ ธแิ ล้ว พยายามเพ่มิ การบรหิ ารการเงนิ ในดา้ นการลงทุนระยะยาว ซึ่งได้ ดอกผลกาไรสูงกว่าการลงทุนระยะสั้น หากมีการบรหิ ารการเงนิ ส่วนบุคคลไดอ้ ยา่ งมปี ระสิทธิภาพ เม่ือถึงวัย เกษียณอายุราชการ ก็จะเป็นผู้ที่มีฐานะและเสถียรภาพทางการเงินที่ม่ันคง และย่ังยืนจนตลอดชีวิต ผู้บริหาร ควรเป็นผมู้ ีความรู้ ทกั ษะความเข้าใจเกีย่ วกบั การบริหารการเงิน และมคี วามใสใ่ จ ในข้อมูลรายละเอียดของผู้ใต้บังคับบัญชา จนกระท่ังบริบททางครอบครัวที่แตกต่างของผู้ใต้บังคับบัญชา แต่ละคน รวมถึงพฤติกรรมการใช้จ่ายส่วนตัวท่ีอาจก่อให้เกิดปัญหาขาดสภาพคล่องทางการเงินของ ผใู้ ตบ้ งั คับบัญชา ซึ่งส่งผลใหเ้ กิดสภาวะความเครียด ขาดสมาธิ อันอาจส่งผลกระทบต่อประสิทธิภาพในการ ทางาน เพื่อใหส้ ามารถใหค้ าแนะนาปรึกษาในการบริหารการเงินความให้ความช่วยเหลือผู้ใต้บังคับบัญชา ในการแก้ไขปัญหาต่าง ๆ เพ่ือให้เป็นผู้ท่ีสามารถวางแผนในการจัดสรรเงิน การหารายได้ การใช้จ่าย การคุ้มครองชีวิต การออมเงิน การลงทุน และการเก็บเกี่ยวผลประโยชน์จากเงินออมและเงินลงทุน ซ่ึงจะส่งผลใหเ้ กิดความม่ันคงทางการเงินในอนาคต และเกดิ ความมั่นใจในการดารงชีวิต หากผใู้ ต้คับคบั บญั ชา มปี ญั หาดา้ นการขาดสภาพคล่องทางการเงิน ผู้บังคับบัญชาสามารถ ให้คาแนะนาช่วยเหลือเบือ้ งต้น โดย“ค้นหาส่ิงท่ีเหมาะกับตัวเอง” โดยพิจารณาจากปัจจัยต่าง ๆ ประกอบ กันเพ่ือให้เหมาะสมในบริบทของผู้ใต้บังคับบัญชาแต่ละคนอย่างเหมาะสม เช่น การทางาน Part Time เพื่อเพ่มิ รายได้ เปน็ ต้น

18 เอกสารอา้ งอิง Hallman, Victor G. and Jerry S. Rosenbloom, Personal Finance Planning, 6th ed. 2000, McGraw-Hill แหลง่ ทมี่ า https://www.myaccount-cloud.com/Article/Detail/91085 ชาติชาย มีสุโข. Certified Financial Planner Board of Standards, Inc. (CFP Board) [ออนไลน์]. 2562. แหล่งท่มี า https://www.cmsk-academy.com/article/132/ มนต์ทนา คงแก้ว และคณะ. (2557). การบริหารการเงิน.คณะบริหารธุรกิจ. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี ราชมงคลศรวี ิชยั . วีระชาติ ชุตินันท์วโรดม. การบริหารเงินส่วนบุคคล. [ออนไลน์]. 2562. แหล่งท่ีมา: http://www.tsi- thailand.org/ ศริ นิ ุช อนิ ละคร. (2548) การเงนิ บุคคลกรงุ เทพมหานคร. สานกั พมิ พ์มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร.์ สุกล สุรมา. การบริหารการเงิน. [ออนไลน์]. 2562. แหล่งท่ีมา http://www.prosoftpos.com /ArticleInfo.aspx?ArticleID=4671 สุขใจ น้าผุด และอนุชนาฎ เจริญจิตรกรรม. (2555). กลยุทธ์การบริหารการเงินบุคคล. ศูนย์หนังสือ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์. สถาบันพฒั นาความรู้ตลาดทนุ ตลาดหลกั ทรพั ย์แห่งประเทศไทย. [ออนไลน]์ . 2552 https://www.set. or.th/th/about/sse/social_p1.html

19 ผู้จัดทา นางสาวศิรดา เกตุเอ่ยี ม ประวัติการศึกษา สาเรจ็ การศกึ ษาปรญิ ญาตรี ครุศาสตรบัณฑติ สาขาศลิ ปศึกษา จุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลยั พ.ศ. 2546 สาเรจ็ การศกึ ษาปรญิ ญาโท ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวชิ าการบรหิ ารการศกึ ษา จุฬาลงกรณม์ หาวทิ ยาลัย พ.ศ. 2559 ประวัตกิ ารทางาน ตาแหน่งนกั วิชาการ กล่มุ มาตรฐานการประกอบวิชาชพี สานกั มาตรฐานวชิ าชีพ สานกั งานเลขาธิการคุรุสภา วันที่บรรจุแตง่ ตง้ั ๑ สงิ หาคม ๒๕๕๔

20