ชุมชนตำบลนาหมื่นศรี

ชมุ ชนตำบลนาหม่นื ศรี นายธนากร อิว่ สง ม.5/4 เลขท่ี 4 นางสาวณฐั ธดิ า หวงั ดี ม.5/4 เลขท่ี 14 นางสาวตรี ยา ย่องซื่อ ม.5/4 เลขที่ 15 นางสาวอภิญญา ไชยทอง ม.5/4 เลขท่ี 19 นางสาวสุนันทินี กาญจนพรหม ม.5/4 เลขท่ี 24 นางสาวอัญชนา สีสขุ ม.5/4 เลขท่ี 38 นำเสนอ ครเู ทิดพงศ์ ชยั รัตน์ รายงานการคน้ คว้านเ้ี ปน็ ส่วนหนึ่งของวิชา การสื่อสารและการนำเสนอ (Communication and Presentation : IS.2) ระดบั ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 5 ภาคเรียนท่ี 2 ปีการศกึ ษา 2564 กลุ่มสาระการเรียนร้ภู าษาไทย โรงเรยี นสภาราชินี จังหวดั ตรงั อำเภอเมอื งตรงั จังหวัดตรัง

ข

ก ช่ือเรื่อง ชุมชนตำบลนาหม่นื ศรี ผเู้ ขียน นายธนากร อว่ิ สง, นางสาวณัฐธดิ า หวังดี, นางสาวตีรยา ยอ่ งซ่ือ, นางสาวอภิญญา ไชยทอง นางสาวสุนนั ทินี กาญจนพรหม, นางสาวอัญชนา สีสุข ทปี่ รกึ ษา ครเู ทิดพงศ์ ชยั รัตน์ วชิ า การสือ่ สารและการนำเสนอ (Communication and Presentation : IS.2) ระดบั ช้ัน มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 5/4 โรงเรียน สภาราชนิ ี จงั หวัดตรัง ปีการศกึ ษา 2564 บทคัดยอ่ การศึกษารายงานการศึกษาค้นคว้ารายวชิ าการสอื่ สารและการนำเสนอ (Communication and Presentation : IS.2) ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 5 เรื่อง ชมุ ชนตำบลนาหมนื่ ศรี เป็นงานเขยี นที่ถา่ ยทอดองค์ความรู้ จากการศึกษาคน้ ควา้ และข้อค้นพบ โดยมีคำถาม(วตั ถปุ ระสงค)์ ในการศึกษาค้นคว้า ดังนี้ 1) เพือ่ ตอ้ งการ ศึกษาวิถีชวี ิต สถานที่ทอ่ งเที่ยวและเอกลักษณ์ของชุมชนตำบลนาหม่นื ศรี 2) เพือ่ ต้องการเผยแพร่ข้อมูลเพอื่ อนุรกั ษ์วฒั นธรรมของชมุ ชนตำบลนาหมื่นศรี การดำเนนิ งานศกึ ษาค้นคว้า เร่ือง ชมุ ชนตำบลนาหม่ืนศรี ผู้ศึกษาคน้ ควา้ ไดด้ ำเนินการศึกษาคน้ ควา้ โดย สบื คน้ ขอ้ มูลเกยี่ วกับวถิ ีชีวิตของคนในชมุ ชนตำบลนาหม่ืนศรี สถานท่ีท่องเที่ยว และเอกลักษณ์ของชุมชน ตำบลนาหมืน่ ศรี จากนนั้ เก็บรวบรวมขอ้ มลู และเผยแพร่ในรูปแบบ E-Book ผา่ นแอปพลิเคชนั Facebook และInstagram Story ผลการศึกษา พบวา่ วถิ ชี วี ิตของคนในชมุ ชนตำบลนาหมืน่ ศรีเปน็ ชมุ ชนท่มี ีความสงบ มีความรม่ รนื่ มี อากาศท่ีบริสทุ ธิ์ เพราะชมุ ชนนม้ี ีธรรมชาตทิ ี่สวยงาม พื้นที่สว่ นใหญเ่ ป็นทุ่งนาที่เขยี วขจี และยังมีสิ่งทท่ี ำให้ ชมุ ชนตำบลนาหมนื่ ศรมี เี สนห่ ์ที่นา่ ดงึ ดูดอีกมากมาย ได้แก่ การมีวิถชี ีวติ ความเปน็ อย่ใู นชนบททเ่ี รยี บงา่ ย มี การทำขวัญขา้ วทป่ี ัจจบุ นั หาดูไดย้ ากแลว้ มเี ทศกาลลกู ลมท่ีเป็นเอกลักษณ์โดยเฉพาะของชมุ ชนนี้ และยังมี สถานทท่ี ่องเทย่ี วขึน้ ชื่อของชุมชนนอ้ี กี มากมาย อยา่ งเช่น สถานทท่ี ่องเทีย่ วทางธรรมชาตกิ ็คือ ถ้ำเขาช้างหาย ที่มตี ำนานความเชือ่ ตา่ งๆ อีกทง้ั ยังมสี ถานท่ที ่องเทย่ี วทางประวตั ิศาสตร์ เช่น พิพิธภัณฑ์มรดกพืน้ บา้ นตำบล นาหมน่ื ศรี วัดหัวเขา และวดั หัวถนน ยังมีแหลง่ ท่องเที่ยวเชิงอาหาร เชน่ รา้ นไร่มตี าลตะวนั ร้านภูหลวงลกู ลม และร้านรมิ ธารชมทงุ่

ข คำนำ รายงานการศกึ ษาคน้ คว้าเรอื่ ง ชุมชนตำบลนาหมน่ื ศรี ฉบับน้ี เป็นส่วนหนึง่ ของรายวชิ าการ ส่ือสารและการนำเสนอ(Communication and Presentation : IS.2) จดั ทำขน้ึ มาเพือ่ ให้ผอู้ ่านไดศ้ ึกษาค้นควา้ เก่ียวกับชมุ ชนตำบลนาหมน่ื ศรี ท้ังในเรื่องวถิ ีชวี ติ สถานที่ ท่องเที่ยวตา่ งๆ และเอกลกั ษณ์ของชมุ ชนตำบลนาหมื่นศรี ข้อมูลตา่ งๆทีเ่ ป็นประโยชนใ์ น การศึกษาคน้ ควา้ และสามารถนำความรทู้ ไ่ี ด้รบั จากรายงานฉบบั นีไ้ ปใช้ให้เกดิ ประโยชน์ในดา้ น ตา่ งๆ ท้ังน้ีเพอื่ เปน็ ประโยชน์แก่การนำไปศกึ ษาตอ่ ของบุคคลทีม่ ีความสนใจ คณะผูจ้ ัดทำหวังวา่ รายงานการศึกษาค้นควา้ เร่อื ง ชุมชนตำบลนาหมน่ื ศรี ฉบบั นี้ จะมี ประโยชน์ในดา้ นต่างๆและเปน็ แหล่งศกึ ษาค้นคว้าหาความรู้ทใ่ี ห้นกั เรยี น นกั ศึกษา ตลอดจนผ้ทู ี่มี ความสนใจเกยี่ วกบั ชุมชนนาหมนื่ ศรีไม่มากกน็ ้อย หากผิดพลาดประการใด คณะผู้จัดทำกข็ ออภยั ไว้ ณ ทีน่ ด้ี ว้ ย คณะผูจ้ ดั ทำ

ค กติ ติกรรมประกาศ รายงานการศึกษาการคน้ คว้ารายวิชาการสื่อสารและการนำเสนอ(Communication and Presentation:I2) เร่อื ง ชุมชนตำบลนาหม่ืนศรี สำเรจ็ ลลุ ว่ งได้ด้วยความกรุณา แนะนำ และให้ ความรู้อย่างดียิง่ จาก นายเทดิ พงศ์ ชยั รตั น์ คณุ ครผู สู้ อนรายวิชาการส่อื สารและการนำเสนอ (Communication and Presentation:I2) ผู้จดั ทำรายงานการศึกษาค้นคว้า ขอขอบคณุ เป็น อยา่ งสูง คณุ ค่าและประโยชน์ทไี่ ดร้ บั จากรายงานศกึ ษาค้นคว้าฉบบั นี้ ผู้จัดทำโครงงานการศกึ ษา ขอบคุณเป็นกตัญญูกตเวทีแด่ บดิ า มารดา และบรู พาจารย์ท่ีคอยอบรมส่ังสอน ตลอดจนผมู้ ี พระคณุ ทกุ ทา่ น นายธนากร อิ่วสง นางสาวณฐั ธดิ า หวังดี นางสาวตีรยา ยอ่ งซ่ือ นางสาวอภิญญา ไชยทอง นางสาวสุนนั ทินี กาญจนพรหม นางสาวอญั ชนา สสี ุข

ค สารบญั เรอื่ ง หน้า บทคัดยอ่ ………………………………………………………………………………………………………………………….ก คำนำ……………………………………………………………………………………………………………………………….ข กิตติกรรมประกาศ…………………………………………………………………………………………………………....ค บทที่ 1 บทนำ…………………………………………………………………………………………………………………..1 -ทีม่ าและความสำคญั ………………………………………………………………………………………………..1 -วัตถปุ ระสงค์……………………………………………………………………………………………………………1 -สมมติฐาน.............................................................................................................................2 -ขอบเขตของการศึกษา……………………………………………………………………………………………..2 -นยิ ามศัพท์เฉพาะ…………………………………………………………………………………………………….2 บทท่ี 2 เอกสารทีเ่ ก่ียวขอ้ งกับการศึกษาค้นคว้า.............................................................................4 บทท่ี 3 วิธกี ารดำเนนิ การค้นคว้า..................................................................................................15 บทที่ 4 ผลการศึกษาคน้ ควา้ .........................................................................................................17 บทที่ 5 สรุปผล อภิปรายผล และ ขอ้ เสนอแนะ………………………………………………………………….19 บรรณานุกรม................................................................................................................................20

ง สารบญั รปู ภาพ เรอื่ ง หน้า ภาพที่ 1. ภาพถนนริมทุ่ง..………………………………………………………………………………………………….5 ภาพที่ 2. ภาพถ้ำเขาช้างหาย………….………………………………………………………………………………….6 ภาพที่ 3. ภาพกลุ่มผ้าทอนาหม่ืนศรี……………………………………………..…………………………………....7 ภาพท่ี 4. ภาพวัดหัวเขา……………………………………………………………………………………..……………..8 ภาพที่ 5. ภาพร้านไรม่ ตี าลตะวัน...................................................................................................8 ภาพท่ี 6. ภาพร้านภูหลวงลูกลม....................................................................................................9 ภาพท่ี 7. ภาพร้านรมิ ธารชมทงุ่ ...................................................................................................10 ภาพท่ี 8. ภาพโพสต์ใน story ig………………………………………………………………………………………18 ภาพท่ี 9. ภาพผลงานE-Book………………………………………………………………………………..………..18 ภาพท่ี 10. ภาพผลงานE-Book………………………………………………………………………………………..18 ภาพท่ี 11. ภาพโพสตใ์ น Facebook………………………………………………………………………………..18 ภาพท่ี 12. ภาพควิ อาร์โคด้ ผลงานE-Book…………………………………………………………………..……18

จ สารบญั ตาราง เร่ือง หน้า ตาราง 1 ตารางแสดงวิธกี ารดำเนินงาน……………………………………………………………………….…….15 ตาราง 2 ตารางแสดงปฏทิ นิ การดำเนนิ โครงงาน…………..…………………………………………………….16

1 บทท่ี 1 บทนำ ทม่ี าและความสำคัญ ตรังเปน็ หนง่ึ ในจังหวัดทีม่ ีสถานท่ีท่องเทีย่ วธรรมชาติเปน็ จำนวนมาก เช่น ภูเขา ทะเล น้ำตก หว้ ย หนอง คลอง บงึ ทุง่ นา มรี ้านอาหารทโี่ ด่งดังมากมาย เพราะเมืองตรังได้ฉายานามว่า “เมืองนกั กนิ ” ยงั มี โบราณสถานที่มตี ำนานมานานกว่า 100 ปี เมืองตรังยงั มีภูมิปัญญาชาวบา้ นที่สืบทอดกนั มารุน่ สรู่ ุ่น และใน จังหวดั ตรังมชี มุ ชนทถ่ี ือได้ว่าเป็นชมุ ชนแบบอย่างของจังหวัด คอื ชุมชนตำบลนาหมืน่ ศรี ชุมชนตำบลนาหมืน่ ศรี ต้งั อยู่ท่ี ตำบลนาหมน่ื ศรี อำเภอนาโยง จังหวัดตรัง มีช่อื เสียงในด้านผ้าทอ พนื้ เมืองของจงั หวัดตรัง รวมไปถงึ ประเพณีตามความเชอ่ื เชน่ ลกู ลม เปน็ เรื่องของเทพนิยายโบราณ ทเ่ี ลา่ สบื ตอ่ กันมาจนถึงปัจจุบัน ชาวบ้านในชุมชนได้นำมาทำเป็นอุปกรณ์ท่ีช่วยในการประกอบอาชพี กลา่ วคือ เนือ่ งจากชมุ ชนตำบลนาหมื่นศรี มีพนื้ ทเ่ี ปน็ ทีล่ ่มุ ชาวบ้านส่วนใหญ่จึงนยิ มทำอาชีพชาวนา ซึ่งได้นำตวั ลูกลมนี้ มาชว่ ยในการไล่กาไล่นกท่มี ากดั กินเมล็ดขา้ วในทุ่งนา อีกท้ังยงั มพี ิธกี รรมท่ีสบื ทอดกนั มายาวนาน คอื การทำ ขวัญข้าว ซง่ึ เปน็ พธิ ีกรรมตามความเช่อื ของชาวบ้านตำบลนาหมืน่ ศรี รวมทั้งยังมีสถานที่ท่องเท่ียวเชงิ ธรรมชาติ เชิงโบราณ รา้ นอาหารต่างๆ ซง่ึ จะเห็นไดว้ า่ ในชมุ ชนตำบลนาหม่ืนศรี มีเรอื่ งราว วฒั นธรรมมากมายทผ่ี คู้ นบาง กล่มุ ยงั ไม่ทราบ จากทม่ี าและความสำคัญขา้ งตน้ ทางคณะผจู้ ดั ทำรายงานได้เหน็ ถงึ ปัญหาและต้องการเป็นส่อื ในการ เผยแพร่ข้อมูลของชมุ ชนตำบลนาหม่ืนศรี เพื่อเป็นประโยชน์ตอ่ ผู้คนทจี่ ะมาท่องเทย่ี วในชุมชนตำบลนาหมื่นศรี วตั ถุประสงค์ 1.เพอ่ื ต้องการศึกษาวถิ ีชีวติ สถานทีท่ ่องเที่ยวและเอกลักษณข์ องชุมชนตำบลนาหม่ืนศรี 2.เพือ่ ต้องการเผยแพร่ขอ้ มูลเพอ่ื อนุรกั ษ์วัฒนธรรมของชมุ ชนตำบลนาหมื่นศรี

2 สมมตฐิ าน ทราบถงึ วิถีชีวติ สถานท่ีท่องเทย่ี ว เอกลักษณ์ของชมุ ชนตำบลนาหมนื่ ศรี และนำไปเผยแพร่สู่สังคมได้ ขอบเขตของการศกึ ษา ขอบเขตดา้ นสถานท่ี: 102/1 ม.4 ต.ท่างวิ้ อ.ห้วยยอด จ.ตรัง 92130 ขอบเขตดา้ นระยะเวลา: ต้ังแต่วนั ท่ี 17 มกราคม 2565 ถงึ วนั ที่ 9 กมุ ภาพนั ธ์ 2565 นยิ ามศัพทเ์ ฉพาะ งานลกู ลม หมายถึง ประเพณีการแข่งขนั ลูกลม” จะมี ลูกลม หรือ กังหันลม ทเ่ี อาไว้ไล่กาดว้ ยเสยี ง มี ลักษณะเป็นกงั หันเมื่อมีลมพัดจะทำให้เกดิ เสียง ซึง่ ถือเป็นการละเล่นพื้นบ้านทีส่ ืบต่อมายาวนาน จนถือเปน็ ภูมิ ปัญญาท้องถ่ินของ ตำบลนาหมน่ื ศรี อำเภอนาโยง จงั หวัดตรัง จัดในช่วงเดือนมกราคม-มีนาคมของทุกปี ต่อเนอ่ื งมา 17 ปีแล้ว เนอ่ื งจากเป็นชว่ งท่มี กี ระแสลมแรง เทศกาล ลูกลม จดั ตรงกบั ช่วงเกย่ี วขา้ วของตำบลนา หม่นื ศรี ในทางวทิ ยาศาสตร์อาจมองไดว้ า่ ลูกลม มีหลักการทำงานเดยี วกนั กับห่นุ ไลก่ า คือใชไ้ ล่นกท่ลี งมากนิ ข้าวในแปลงนา แต่ลกู ลมท่ีตำบลนาหม่ืนศรแี หง่ นี้ มีความเชือ่ มโยงกบั ความเชื่อและการเคารพในธรรมชาติ ผา่ นตวั แทนความศักดส์ิ ิทธ์แิ ห่งเทพธรรมชาตนิ ั่นเองประวตั คิ วามเป็นมาของลูกลม เปน็ เร่ืองของเทพนยิ าย โบราณ ท่เี ล่าสืบต่อกนั มา เป็นเร่ืองของครอบครัวเลก็ ๆของพระพายบนสวรรค์ วันหนึ่งเป็นวันฤดเู ก็บขา้ ว ซ่ึง บนสวรรคม์ ฤี ดเู ก็บเกย่ี วข้าวเหมือนกนั ลมพดั แรง เมอ่ื ข้าวในนาเร่มิ สกุ มนี กลา นกไผ นกกระจาบ และนก อนื่ ๆ ออกมากินขา้ ว พระพายไมม่ ีเวลาเฝา้ ทุกวนั เพราะต้องไปอยู่เวรทำพดั ลมทำความเยน็ ใหเ้ ทวดา จึงมอบ ใหล้ กู ลมลกู ของพระพายทำหน้าทีโ่ ห่นก ไล่กาแทน ลกู ลมซ่ึงข้เี กียจแต่มปี ญั ญา จงึ คิดวธิ ที ไี่ มต่ ้องใชเ้ สยี งของ ตวั เองในการไลน่ ก จงึ ทำส่ิงที่มีลกั ษณะแบบน้ีข้ึนมาพระพายมาเห็นกช็ ื่นชมและบอกเทวดา และเหน็ วา่ ควร เผยแพรไ่ ปยงั เมืองมนษุ ย์ จงึ แพร่หลายมาตง้ั แต่น้นั และสบื เน่อื งมาถึงทุกวันนี้ และประเพณี การทำขวัญขา้ ว หมายถงึ ชุมชนผ้าทอหม่ืนศรจี ัดขน้ึ เพ่ือได้เรยี นร้วู ิถชี วี ิตชาวนา ร้คู ุณคา่ ของข้าว รวมทงั้ เรียนรู้วฒั นธรรมโบราณการทำขวัญข้าว ขอขมาและบูชาพระแม่โพสพ ผ้ายกดอก หมายถึง เปน็ ผ้าท่ีใช้ด้ายพุง่ 2 ชนิด เกดิ จากการทอด้วยวธิ ียกดอก หรือการสร้างลวดลาย โดยการเพิม่ ด้าย มักใช้ลวดลายด้งั เดิมท่ีมคี วามซับซอ้ น ใช้จำนวนตะกอ (เขา) มาก ในอดีตมกี ารทอผา้ เป็นคำ สอนในพระพุทธศาสนา ซงึ่ มีจำนวนตะกอนับร้อย ลวดลายเฉพาะของผ้ายกนาหม่นื ศรี ได้แก่ ลายลกู แก้ว ลาย

3 แกว้ ชงิ ดวง ลายลูกแกว้ โข่ง ลายลูกแกว้ ส่ีหนว่ ยในลายราชวตั ร ลายดอกจนั ทร์ ลายเกสร ลายดอกกก ลายดอก พกิ ลุ ปจั จุบนั มลี วดลายทีน่ ิยมทอเพม่ิ อีกกวา่ 30 ลาย เชน่ ลายพกิ ุลแก้ว ลายดาวลอ้ มเดือน ลายลกู แก้วลูกศร ลายขนมเปียกปนู ลายลูกหวาย ลายจัตุรสั ลายดาวลอ้ มเดือน ลายชอ่ มาลยั ลายช่อลอกอ ลายดอกมะพร้าว

4 บทท่ี 2 เอกสารท่ีเก่ียวข้องกับการศกึ ษาค้นควา้ ในการศึกษาเรื่อง ชุมชนตำบลนาหมนื่ ศรี คณะผจู้ ัดทำได้ศึกษาค้นคว้าหาข้อมูลจากเอกสารต่างๆท่ี เก่ยี วขอ้ ง ซึ่งจะนำเสนอดังน้ี 1. วถิ ีชวี ิตของคนในชุมชนตำบลนาหมนื่ ศรี 2. สถานที่ท่องเทย่ี วในตำบลนาหมื่นศรี 2.1. แหล่งทอ่ งเท่ียงทางธรรมชาติ 2.2. แหลง่ ท่องเท่ียวทางประวตั ศิ าสตร์ 2.3. แหล่งทอ่ งเท่ยี วเชงิ อาหาร 3. เอกลักษณข์ องชมุ ชนนาหมื่นศรี 1. วิถชี ีวติ ของคนในชมุ ชนตำบลนาหมืน่ ศรี ในสงั คมเมืองที่ไม่เคยไดส้ มั ผัสกับวถิ ีชีวติ ชนบทเลย คงจะไม่รวู้ า่ สังคมทีเ่ งียบสงบเปน็ สุขและมีอากาศ ทบี่ ริสทุ ธมิ์ ีแต่ในชนบทเท่านนั้ อาจเปน็ เพราะชนบทเปน็ สงั คมทเี่ อื้ออาทรต่อกันมกี ารช่วยเหลือแบ่งปนั กัน ระหว่างญาติพ่ีนอ้ งและเพือ่ นบ้าน รวมถึงการมีส่วนร่วมในชุมชนดว้ ย ทำให้ชมุ ชนน่าอย่มู ากขนึ้ นอกจากนีก้ ารมี วถิ ชี ีวิตท่ีเรยี บง่ายของคนในชนบท เปน็ ส่งิ หน่งึ ท่ที ำให้ชนบทมเี สนห่ ์มาก สง่ิ ที่มเี สนห่ อ์ ย่างหน่งึ ของหมบู่ า้ นนา หมนื่ ศรี คือประเพณีพน้ื บา้ นของชาวบ้าน นัน้ ก็คือ “ประเพณีการแข่งขนั ลูกลม” จะมี ลูกลม หรอื กงั หนั ลม ทเี่ อาไว้ไล่กาดว้ ยเสียง มีลักษณะเป็นกังหนั เมื่อมลี มพัดจะทำให้เกดิ เสียง ซึง่ ถอื เป็นการละเล่นพ้ืนบา้ นทส่ี บื ต่อมายาวนาน จนถือเป็นภูมิปัญญาท้องถน่ิ ของ ตำบลนาหมนื่ ศรี อำเภอนาโยง จังหวัดตรัง จดั ในช่วงเดอื น มกราคม-มนี าคมของทุกปี ต่อเน่อื งมา 17 ปแี ลว้ เนอ่ื งจากเปน็ ช่วงทมี่ กี ระแสลมแรง เทศกาล ลูกลม จัดตรง กบั ช่วงเก่ยี วข้าวของตำบลนาหมื่นศรี ในทางวทิ ยาศาสตร์อาจมองได้วา่ ลูกลม มหี ลักการทำงานเดยี วกนั กับหุน่ ไลก่ า คือใชไ้ ล่นกที่ลงมากินข้าวในแปลงนา แต่ลูกลมทีต่ ำบลนาหม่ืนศรีแห่งน้ี มีความเชือ่ มโยงกับความเช่ือ และการเคารพในธรรมชาติผา่ นตัวแทนความศักด์ิสิทธแิ์ ห่งเทพธรรมชาติ ประวัตคิ วามเปน็ มาของลูกลม

5 เปน็ เรื่องของเทพนยิ ายโบราณ ทเ่ี ล่าสืบต่อกนั มา เปน็ เรื่องของครอบครัวเล็กๆของพระพายบนสวรรค์ วนั หน่ึง เปน็ วันฤดูเก็บขา้ ว ซ่ึงบนสวรรค์มีฤดูเก็บเกี่ยวข้าวเหมอื นกัน ลมพดั แรง เมื่อข้าวในนาเริ่มสกุ มนี กลา นกไผ นกกระจาบ และนกอน่ื ๆ ออกมากนิ ข้าว พระพายไม่มีเวลาเฝา้ ทกุ วนั เพราะต้องไปอยเู่ วรทำพดั ลมทำความ เย็นให้เทวดา จึงมอบใหล้ กู ลมลูกของพระพายทำหน้าท่โี ห่นก ไล่กาแทน ลูกลมซง่ึ ขเี้ กียจแต่มีปญั ญา จึงคิดวธิ ที ่ี ไม่ต้องใช้เสยี งของตัวเองในการไล่นก จงึ ทำสิ่งท่ีมลี กั ษณะแบบนีข้ ้ึนมาพระพายมาเห็นก็ชื่นชมและบอกเทวดา และเห็นว่าควรเผยแพร่ไปยงั เมอื งมนุษย์ จงึ แพร่หลายมาต้ังแต่นนั้ และสบื เนอ่ื งมาถงึ ทุกวันน้ี และประเพณี “ออกปากเก็บข้าว” ซงึ่ กล่มุ วสิ าหกจิ ชมุ ชนผ้าทอหมื่นศรจี ดั ข้ึนเพื่อได้เรียนรวู้ ิถีชวี ติ ชาวนา ร้คู ุณค่าของขา้ ว รวมทัง้ เรยี นร้วู ฒั นธรรมโบราณการทำขวัญข้าว ขอขมาและบชู าพระแม่โพสพ ซ่ึงก่อนเริม่ เก็บขา้ วยายเปน็ รกั ชู อายุ 72 ปี ซึ่งเปน็ ครูหมอข้าว ตำบลนาหมนื่ ศรี อำเภอนาโยง จงั หวดั ตรงั ทำพิธขี วัญข้าวโบราณ ซ่งึ หาดู ได้ยากในรอบหลายสบิ ปี ที่กำลังจะเลือนหายไปจากวิถนี า โดยยายเป็น ได้ทำการเลือกขา้ วในนา มุมหน่ึงของ ผนื นาทั้งหมด เพ่ือทำพิธีขวัญข้าว โดยการนำเอาต้นอ้อย ต้นกล้วยและต้นไม้ นาปกั ไว้บรเิ วณทเี่ ลือกพ้นื ท่ีขา้ ว พร้อมนำขา้ วสุก ขนมโค ไข่ต้ม น้ำ กบั ขา้ ว แล้วทำพิธีสวดทำขวัญข้าว เพ่ือความเป็นสิริมงคลและขอบคุณพระ แม่โพสพที่ดแู ลให้ความอุดมสมบูรณ์แก่ผืนนา โดยเช่อื กันวา่ เมื่อทำพธิ ีนี้แลว้ พระแม่โพสพจะชว่ ยคมุ้ ครองข้าว ในนาใหม้ ผี ลผลติ ทด่ี ี อีกท้งั ยงั เป็นการสร้างขวญั กำลงั ใจแก่ชาวนา ส่วนขา้ วท่ไี ด้ทำขวัญข้าวจะทำการเกบ็ หลงั จากทที่ ุกคนได้ร่วมกนั เก็บขา้ วทัง้ หมด ซ่งึ ขา้ วสว่ นนจี้ ะนำไปไวบ้ นสดุ ของยงุ้ ขา้ วท่เี ก็บไว้ และหากมี พธิ ีกรรม ที่มีการใชร้ วงขา้ ว ก็จะนำข้าวท่ีได้มีการทำขวัญขา้ วสว่ นน้ีไปร่วมในพธิ กี รรม ภาพที่ 1. ภาพถนนริมทุง่ นา

6 2. สถานทที่ ่องเท่ยี วในตำบลนาหมนื่ ศรี 2.1. แหลง่ ท่องเทยี่ วทางธรรมชาติ ถำ้ เขาช้างหาย ตง้ั อยู่ใน ตำบลนาหมืน่ ศรี อำเภอนาโยง จังหวดั ตรงั เปน็ ถ้ำท่มี ีหนิ งอกหนิ ย้อยสวยงามสลบั ซบั ซอ้ นกัน อยูเ่ ปน็ จำนวนมาก ตัวของถ้ำจะลึกประมาณ 500 เมตร ต้องใชเ้ วลาเดนิ เข้าไปชมราวๆ 20 นาที ตดิ ไฟตาม เส้นทางทำให้ชมตัวถ้ำได้อยา่ งสะดวกสบาย ขนาดของถ้ำเขาชา้ งหายจะค่อนข้างมีขนาดใหญ่ โดยทม่ี ีความสงู จากพืน้ ดนิ 150 เมตร และยาวมากกวา่ 850 เมตร เปน็ แหล่งทอ่ งเทย่ี วชือ่ ดงั ท่ีอยไู่ มไ่ กลจากเมืองตรัง และ ไดร้ ับความนิยมจากท้ังคนในทอ้ งถนิ่ และนักท่องเทย่ี วอย่างมาก ภายในของถ้ำจะแบ่งเป็นโถงยอ่ ยได้ทั้งหมด 6 ถำ้ คอื ถ้ำเขาชา้ งหายโดยจะโถงถำ้ ท่ีใหญท่ ่สี ุด มลี ำธารเล็กๆ ไหลผา่ น มีหินงอกหนิ ย้อยสวยงาม ถำ้ เพกาโถงท่ี มหี นิ ปูนคล้ายกบั ปะการัง เป็นผลกึ ใส ซึ่งจะพบแคเ่ พยี งโถงน้เี ทา่ นั้น ถ้ำทรายทองโถงนจ้ี ะค่อนขา้ งมหี นิ งอกหิน ยอ้ ยทีส่ วยอ่อนช้อย บางสว่ นก็เปน็ สีเหลืองทองอกี ดว้ ย ถ้ำโอ่งโถงนีจ้ ะเปน็ โพรงลึก ค่อนข้างแคบและทบึ ต้อง ไตบ่ ันไดไม้ไผล่ งไปชม และอีกสองโถงคือ ถำ้ แม่เฒา่ คล้าย ถ้ำลม ภาพที่ 2. ภาพถำ้ เขาช้างหาย

7 2.2. แหล่งท่องเที่ยวทางประวตั ิศาสตร์ พิพธิ ภัณฑ์มรดกพ้นื บ้านตำบลนาหม่นื ศรี ตง้ั อยู่บ้านเลขที่ 119 หมู่ 8 ตำบลนาหม่ืนศรี อำเภอนาโยง จังหวัดตรัง พิพิธภัณฑม์ รดกพื้นบ้าน ตำบลนาหมน่ื ศรี ริเริ่มโดยปา้ กศุ ล นิลละออ ทม่ี ีความสนใจศิลปะการทอผา้ จากแม่ คอื นางนาง ช่วยรอด ทำให้ ป้ากศุ ลตัง้ กล่มุ ทอผ้าพื้นบ้านขึ้น คร้ังแรกรวมกลมุ่ ไดก้ ว่า 10 คน ต่อมาทางการไดเ้ ขา้ มาสง่ เสรมิ อบรมเพอ่ื เพิม่ เติมความรู้และเทคนคิ การทอผา้ กลมุ่ ทอผา้ ขยายตวั มากขน้ึ และกลายเปน็ ธุรกิจของชมุ ชนทไ่ี ดร้ บั ความ สนใจทั้งจากคนในชุมชนรวมถงึ ภาครฐั และเอกชน ปจั จุบันคุณอารอบ เรืองสังข์ ทายาทรุ่นหลานไดส้ ืบสานตอ่ และเป็นประธานกลุ่มวิสาหกิจชมุ ชนผา้ ทอนาหม่นื ศรี พพิ ธิ ภณั ฑ์มรดกพนื้ บ้านตำบลนาหม่ืนศรี ภายในจัด แสดงผ้าทอพน้ื บา้ นนาหมน่ื ศรที ม่ี ลี วดลายอันเปน็ เอกลักษณเ์ กดิ จากการทอดว้ ยวธิ ียกดอก หรอื การสรา้ ง ลวดลายโดยการเพ่มิ ดา้ ยพุ่ง เช่น ลายแก้วชงิ ดวง ลายลกู แกว้ ลายลกู แก้วผสมลายดอกจัน จนเม่อื พ.ศ. 2558 อาคารเดิมเก่าชำรดุ กลุ่มเซ็นทรัลได้อาสามาปรบั ปรงุ อาคารพพิ ธิ ภัณฑ์และร้านผลติ ภัณฑ์ชุมชน จนกลายเปน็ ศนู ย์การเรียนรู้ชมุ ชนผา้ ทอนาหมนื่ ศรี เพื่อหวงั สืบทอดภูมิปัญญาและใหค้ นได้เห็นคุณค่าของผา้ ทอเมืองตรงั ภาพท่ี 3. ภาพกลมุ่ ผา้ ทอนาหมืน่ ศรี วดั หัวเขา ต้ังอยู่หมู่ 6 ตําบลนาหมนื่ ศรี อาํ เภอนาโยง จังหวดั ตรงั วัดในตำบลนาหมน่ื ศรีมีวัดทีม่ ีชือ่ เสียงแห่ง หนึ่ง คอื วดั หวั เขา ชาวบ้านหรอื นกั ท่องเทย่ี วมกั จะเดนิ ทางมาท่นี ่เี พื่อเคารพสักการะ ทำกิจกรรมร่วมกันทวี่ ัด และมแี หลง่ ท่ีเที่ยวบริเวณรอบ ๆ วดั ด้วย เป็นวดั ท่ีสรา้ งมาหลายรอ้ ยปีแล้ว กล่าวกันว่าเป็นวดั ที่มชี ่อื ของตำบล นาหม่ืนศรีชาวบ้านหรอื นักทอ่ งเทีย่ ว มักจะเดินทางมาทนี่ ่ีเพื่อเคารพสักการะหลวงพ่อจังโหลนและเท่ียวบรเิ วณ รอบ ๆ วัดซงึ่ มที ั้งพืชสมุนไพรสัตว์นานาชนดิ ในดา้ นกฎระเบยี บแบ่งออกเป็นสดั ส่วนทเี่ หมาะสม จะเน้นดา้ น

8 การปฏิบตั ิธรรมกรรมฐานเป็นสว่ นใหญ่ ส่วนด้านพิธีกรรมมีเป็นสว่ นน้อย บนเขาจะมีการสร้างหอเฉลิมพระ เกยี รตริ ปู ป้ันงขู ้ึนตามความฝันของพระรปู หนึ่ง และยงั สามารถชมววิ โดยรอบ 360 องศา เดนิ ทางจากอำเภอนา โยงถึงวัดหัวเขา ประมาณ 7 กโิ ลเมตร ใชเ้ สน้ ทางตรงั -พัทลุง แล้วเล้ียวเข้าแยกนาหม่นื ศรี ถนนหนทางสะดวก ภาพท่ี 4. ภาพวัดหัวเขา 2.3. แหลง่ ท่องเที่ยวเชิงอาหาร ร้านไร่มีตาลตะวัน ตง้ั อยถู่ นนทางหลวงชนบท ตรงั 3067 ตำบลนาหม่นื ศรี อำเภอนาโยง ตรัง 92170 เป็นรา้ นอาหาร กลางน้ำทน่ี ักท่องเทยี่ วแวะเวียนมาไม่ขาดสาย รา้ นอาหารบนเนื้อท่ี 8 ไร่ ท่รี ายรอบไปด้วยทุ่งนา ถอื เป็นจดุ เช็คอนิ อีกแห่งใน จ.ตรัง ทีน่ ักทอ่ งเทยี่ วทงั้ ในและตา่ งจังหวัดตา่ งแวะเวียนมาไม่ขาดสาย ถงึ แม้วา่ ในช่วง สถานการณโ์ ควดิ -19 แตร่ ้านแห่งนี้กลับไมไ่ ด้รับผลกระทบอยา่ งใด เนื่องจากต้งั อยูใ่ นที่โล่งแจ้ง ไม่แออดั และมี การจดั โตะ๊ นง่ั เปน็ ซุม้ แยกออกจากกัน จึงทำใหเ้ กิดความปลอดภัยสูง นอกจากน้นั ยังมีการจดั พ้นื ทส่ี วนอยา่ ง สวยงามสำหรับถ่ายรูป รวมท้ังมีสระนำ้ เลย้ี งปลาขนาดใหญ่ใหไ้ ด้พายเรอื คายัก หรือให้อาหารปลาเพ่ือความ ผอ่ นคลาย ส่วนอาหารที่จำหน่ายก็มีหลากหลาย ตอบโจทย์ทกุ เพศทุกวัย ไดแ้ ก่ อาหารพื้นบา้ น อาหารอสี าน อาหารทะเล หมกู ระทะ สเตก๊ พิชซ่า โรตี นำ้ ผลไม้ กาแฟสด นำ้ แขง็ ไส รวมถึงไอศกรีม ภาพท่ี 5. ภาพร้านไรม่ ตี าลตะวนั

9 รา้ นภหู ลวงลกู ลม ตง้ั อยู่ถนนทางหลวงชนบท ตรงั 3067 ตำบล นาหมน่ื ศรี อำเภอนาโยง จงั หวัดตรัง เป็นรา้ นอาหาร ท่ามกลางกล่นิ อายธรรมชาติ บรรยากาศของรา้ นภูหลวงลกู ลม เป็นรา้ นท่ที ำดว้ ยวัสดุธรรมชาติ รา้ นเปิดโลง่ มที ้งั แบบโต๊ะนัง่ เป็นครอบครัว หรอื มาคนเดยี ว มาเป็นคจู่ ะนงั่ กินลมแบบโต๊ะบาร์ ทางร้านยังมกี ารนำเอา อุปกรณ์การเกษตร เช่น ไซ ซุ่ม กระด้ง มาตกแต่งรา้ น ซง่ึ ใหบ้ รรยากาศความเป็นชุมชน ใครไปใครมาเปน็ ต้อง แวะรบั ประทานอาหาร หรือจะถา่ ยภาพเปน็ ท่รี ะลกึ ถือว่าได้รบั ความนิยมมากในหม่นู ักท่องเทีย่ ว ซึ่งทางรา้ น ไมไ่ ด้มีเพียงแค่อาหารพน้ื บา้ นเทา่ น้ัน แตย่ งั มีอาหารสไตลต์ ะวันตกอีกด้วย และที่พลาดไม่ได้คอื การชื่นชมธรรมชาติ รวมไปถึงวิถชี วี ิตของชาวบา้ นในชุมชน ที่ไม่อาจหาซอ้ื ได้ มาเก็บภาพ บรรยากาศ ซมึ ซับความเปน็ ท้องถิน่ ของชาว ต.นาหมื่นศรี มาเป็นส่วนหนงึ่ เพื่อพฒั นาการท่องเทยี่ วอย่างยง่ั ยืน ซึ่งการท่องเทย่ี วใน ต.นาหมน่ื ศรี มีหลายชว่ ง แตล่ ะชว่ งจะใหบ้ รรยากาศท่ีแตกต่างกันออกไป อย่างชว่ งท่งุ นา เขยี วขจี ชว่ งรวงข้าวสีทอง ชว่ งเคลียร์หน้าดินเต็มไปด้วยตน้ ปอเทือง ตลอดจนชว่ งเทศกาลลกู ลม เทศกาลของ ชาวบา้ นในชมุ ชน ทเ่ี ปิดโอกาสใหน้ ักท่องเทีย่ วได้เขา้ มาเย่ียมชมภูมปิ ญั ญาดัง้ เดิมของชมุ ชน เพ่อื การอนรุ กั ษ์ และสบื สานสคู่ วามม่ันคงของชมุ ชน ภาพท่ี 6. ภาพร้านภูหลวงลูกลม

10 รา้ นรมิ ธารชมทงุ่ ตง้ั อยู่ทท่ี ุ่งนาหม่ืนศรี หมู่ท่ี 5 บ้านหวั เขา ตำบลนาหม่นื ศรี อำเภอนาโยง จังหวดั ตรงั บรรยากาศท่ี โปร่งสบาย ไม่แออดั ทนี่ ง่ั เยอะ มาตรการรักษาความสะอาด และอาหารหลากหลายมาก บรรยากาศรา้ นจาก ดา้ นนอก ใหญโ่ ตกวา้ งขวาง เห็นแต่ไกล นอกจากจะไดก้ ินอาหารพน้ื บา้ นแล้ว ยงั ได้ด่ืมด่ำธรรมชาตทิ ีโ่ อบล้อม ด้วยท้องทุ่งนาเขยี วขจีกบั บรรยากาศสวย ๆ วิวพาโนรามาสดุ ลูกหลู ูกตา แถมยังมีที่น่งั เก่ไก๋บนแคร่ไม้ไผ่ ไดพ้ ัก สายตา ได้คดิ อะไรเพลิน ๆ ท่ีนี่กลายเป็นจดุ หมายปลายทางเช็คอนิ ของนักท่องเท่ยี วมากมาย ภาพท่ี 7. ภาพรา้ นรมิ ธารชมทุ่ง 3. เอกลกั ษณ์ของชมุ ชนนาหม่ืนศรี ชมุ ชนท่องเที่ยวเชงิ วฒั นธรรมนาหม่นื ศรี ตำบลนาหม่ืนศรี อำเภอนาโยง จงั หวัดตรงั \"แลลกู ลม ชมนา หาชา้ ง ช่างตอ\" ชุมชนมที ิวทัศน์ท่งุ นาสวยงาม เปน็ แหลง่ ผ้าทอมือ สืบทอดภูมิปัญญาทอ้ งถิน่ การทำลกู ลม (กงั หนั ลม งานประดษิ ฐ์ของชุมชน) และสถานท่ีท่องเที่ยวในชมุ ชนท่นี า่ สนใจ ไดแ้ ก่ ถ้ำเขาชา้ งหาย เตม็ ไปดว้ ย ประติมากรรมหินงอกหินย้อยทางธรรมชาตอิ นั สวยงาม นาหม่ืนศรี เปน็ ช่ือตำบลในพื้นท่ีอำเภอนาโยง จังหวดั ตรัง อยหู่ า่ งจากตัวเมืองตรัง หรอื ตลาดทับ เท่ียงประมาณ 12 กโิ ลเมตร เม่อื เอย่ ถึงนาหมืน่ ศรี ทุกคนจะนึกถึงผา้ ทอมือทมี่ ีความโดดเดน่ มีประวตั ิการสบื ทอดมายาวนาน ไดร้ บั การส่งเสรมิ จนเปน็ ผลติ ภัณฑช์ ุมชนระดบั 5 ดาว ผา้ ทอนาหม่นื ศรีกลายเป็นเอกลกั ษณ์ พืน้ เมืองทห่ี นว่ ยงานต่างๆ นำไปออกแบบเปน็ เคร่ืองแบบประจำองค์กร หรอื การสวมใสผ่ ้าไทยของคนตรัง และเป็นท่รี ้จู กั ไปท่วั กลุ่มทอผา้ นาหมนื่ ศรี มกี จิ กรรมทีต่ ่อเน่อื งจากการทอผ้า การผลิตภัณฑ์จากผ้าทอมา จำหน่ายไม่ว่ากระเป๋า เสื้อผา้ สำเร็จรปู หมวก และอีกมากมาย มีการจัดทำศูนย์เรยี นรู้ เพอ่ื ให้บริการเยาวชน ของสถานศกึ ษา หรือผูท้ ี่มีความสนใจไดเ้ ขา้ มาเรียนรู้ ศึกษาดงู าน กล่มุ ทอผ้านาหม่นื ศรียงั ได้สง่ เสรมิ กจิ กรรม

11 ใหส้ มาชิกมรี ายได้เสริมโดยจัดการท่องเท่ยี วในชมุ ชนมากิน เทย่ี ว พกั คา้ งคืนท่นี าหม่ืนศรี ภายใตช้ ่อื นาหมืน่ ศรี โฮมสเตย์ นาหม่นื ศรีโฮมสเตย์ เกิดขึน้ จากความคิดของกล่มุ ทอผา้ นาหม่ืนศรี ทตี่ ้องการให้สมาชกิ ไดม้ ีรายได้ เสริม และต้อนรับผู้ทีม่ ีความสนใจกิจกรรมทอผา้ ได้เข้ามาพักเพื่อการเรียนรู้ โดยการเชื่อมไปถึงแหล่งท่องเท่ยี ว ของชุมชนด้วยไมว่ ่าถำ้ เขาช้างหาย กลมุ่ เกษตรกรรมข้าวซอ้ มมือ กลมุ่ ทำเคร่ืองแกง กลุ่มปลูกดอกหน้าววั ศลิ ปวัฒนธรรมของชมุ ชนอาทิมโนราห์ หนงั ตะลงุ นาหมน่ื ศรีโฮมสเตย์ได้รับการรับรองมาตรฐานโฮมสเตย์ไทย จากกระทรวงการทอ่ งเท่ียวและกฬี า เพื่อยืนยันถงึ คณุ ภาพของแหล่งท่องเท่ียวและบริการท่ีมีความพรอ้ ม ส่งิ ที่โดดเดน่ ไม่แพ้กันคือ ชาวนาหมื่นศรมี นี ้ำใจตอ่ กนั ทง้ั กับคนในชุมชน และผมู้ าเยือน มีวฒั นธรรมแห่งผืนผา้ อันมีเรื่องราว การทอผา้ หมื่นศรีมีมากกวา่ 200 ปีแลว้ คนนาหมืน่ ศรผี กู พนั กบั ผ้าทอ จนเป็นวถิ ที สี่ ืบทอดในผนื ผา้ คือ 3 ชว่ งแหง่ ชีวติ คอื 1.ผาต้งั (ชว่ งแตง่ งาน) 2.ผ้าพาด(ชว่ งบวช) 3.ผา้ พานชา้ ง(เตรยี มพาดโรงศพตัวเอง และสามี) มาเทีย่ วนาหมน่ื ศรีทงั้ ที ตอ้ งไปเทีย่ วถ้ำเขาช้างหาย เปน็ สถานท่ที ่องเท่ียวที่มีความงามตามธรรมชาติ อีกแหง่ หน่ึงของจงั หวัดตรัง เป็นถำ้ ในภเู ขาหินปูนขนาดเล็กต้งั อยู่กลางทุ่งนา ภายในถำ้ ประกอบไปด้วยโถงตา่ ง ๆ ทป่ี ระดบั ด้วยม่านหนิ ย้อย หินหลอดแกว้ จดุ เด่นมีหนิ งอกหนิ ยอ้ ยทส่ี วยงาม และมีความสมบูรณ์อยมู่ าก นำ้ ตกกะชอ่ ง ประกอบด้วยหมู่ไมใ้ หญ่ - ลำธารน้ำ และนำ้ ตกหลายแห่ง เช่น โตนใหญ่ โตนนอ้ ย หนานกฤษณา และโตนปลิว เป็นแหลง่ ท่องเทีย่ วทางธรรมชาตเิ ก่าแก่ของจงั หวดั มีทางเดินปา่ ศกึ ษาธรรมชาติ เพ่อื สมั ผสั ธรรมชาติอย่างใกล้ชิด ซึง่ อยู่บริเวณเดียวกนั กับสถานศี กึ ษาธรรมชาติ และสัตว์ปา่ เขาช่อง เทศกาลงานประเพณีท่ีน่าสนใจ อย่างเทศกาลลกู ลม จัดตรงกบั ช่วงเก่ยี วขา้ วของตำบลนาหมนื่ ศรี ในทางวิทยาศาสตร์อาจมองได้วา่ ลกู ลม มีหลกั การทำงานเดยี วกนั กบั หุน่ ไล่กาคือ ใชไ้ ล่นกทล่ี งมากินขา้ วใน แปลงนา แต่ลูกลม ทตี่ ำบลนาหม่นื ศรแี หง่ น้ี มีความเชื่อมโยงกบั ความเช่ือ และการเคารพในธรรมชาตผิ า่ น ตัวแทนความศักดส์ิ ิทธ์ิแห่งเทพธรรมชาติ กจิ กรรมและเส้นทางการท่องเทีย่ วเรมิ่ ที่ การเท่ยี วชมชุมชน ซ่ึง ชาวบา้ นจะคล้องผา้ ขาวมา้ ให้ผมู้ าเยือน จบิ ชายอดจิกรมิ ทุ่งนา แล้วแวะไปชมถ้ำเขาช้างหาย จากน้ันไป รบั ประทานอาหารกลางวนั แลว้ เรยี นร้กู ารทำลูกลม เลอื กซ้ือผ้าทอนาหม่ืนศรสี ักผนื ก่อนเดินทางกลบั

12 ลวดลายของผา้ ทอนาหมืน่ ศรี ผา้ ทอนาหม่ืนศรี แบง่ ตามลกั ษณะโครงสร้างของผืนผ้า ได้ 3 ชนดิ ได้แก่ ผา้ พื้น ผา้ ตา และ ผา้ ยกด อก ซง่ึ แตล่ ะชนิดแบ่งย่อยเป็นช่ือลายต่างๆได้อีกหลายลาย 2.1. ผา้ พ้ืน เป็นผ้าทีใ่ ช้ด้ายยนื สเี ดียว มีผา้ พ้นื ธรรมดา แบง่ เป็นผ้าพน้ื สีเรียบและผา้ พ้นื สเี หลือบ ผา้ หางกระรอก และผ้าลอ่ ง หรอื ผ้าร้วิ มลี ายตา่ งๆ ไดแ้ ก่ ลายหัวพลู ลายดอกเข็ม ลายดอกขอ่ ย 2.2. ผ้าตา เปน็ ผ้าที่ใชด้ า้ ยยนื สลบั กนั ต้งั แต่สองสีข้นึ ไป ลายตาสมุก ลายลกู โซต่ าราง ลายตานก และ ลายดอกมุด 2.3. ผา้ ยกดอก เป็นผ้าทใี่ ช้ด้ายพุ่ง 2 ชนิด เกิดจากการทอด้วยวธิ ียกดอก หรอื การสรา้ งลวดลาย โดย การเพิ่มดา้ ย มักใชล้ วดลายด้งั เดิมที่มีความซบั ซ้อน ใชจ้ ำนวนตะกอ (เขา) มาก ในอดีตมกี ารทอผา้ เป็นคำสอน ในพระพทุ ธศาสนา ซงึ่ มีจำนวนตะกอนับรอ้ ย ลวดลายเฉพาะของผา้ ยกนาหม่นื ศรี ได้แก่ ลายลูกแกว้ ลายแกว้ ชงิ ดวง ลายลกู แก้วโข่ง ลายลูกแก้วสหี่ นว่ ยในลายราชวตั ร ลายดอกจนั ทร์ ลายเกสร ลายดอกกก ลายดอกพิกลุ ปัจจบุ ันมีลวดลายทีน่ ิยมทอเพ่มิ อกี กว่า 30 ลาย เชน่ ลายพิกลุ แกว้ ลายดาวล้อมเดือน ลายลกู แกว้ ลกู ศร ลาย ขนมเปยี กปนู ลายลูกหวาย ลายจัตุรัส ลายดาวล้อมเดอื น ลายชอ่ มาลัย ลายช่อลอกอ ลายดอกมะพรา้ ว ลาย ดอกเทียน ลายท้ายมงั คุด ลายเมด็ แตง ลายขา้ วหลามตัด ลายราชวตั รหอ้ ง ลายทนี ัด ลายครุฑ ลายนกเหวก (นกการะเวก) ลายตุ๊กตาถือดอกบัว ลายกนิ รี ลายตัวหนงั สอื และลายประสม ประเภทผ้าทอนาหม่ืนศรี การทอผ้าของชาวนาหม่นื ศรเี ปน็ การทอเพื่อใชใ้ นชีวติ ประจำวนั ผา้ ทที่ อสามารถแบ่งได้ตามการใช้ งาน ในสมยั ก่อนแบง่ ออกเป็น 4 ชนิด ได้แก่ ผ้านุง่ ผา้ หม่ ผา้ เช็ดหนา้ และผ้าท่ที อด้วยจุดประสงค์พเิ ศษ ผา้ แต่ ละชนดิ จะมลี ักษณะและลวดลายต่างกนั ไป 2.1 ผา้ นุ่ง ใชเ้ ปน็ ผา้ ถงุ โจงกระเบน 2.2 ผ้าห่ม ทอยกดอกผืนใหญ่ นิยมใช้สำหรับผชู้ าย เปน็ ผา้ โพกศีรษะ พาดไหล่และคาดเอว หากใช้ เป็นผ้าขาวมา้ จะทำเปน็ ตา ส่วนผู้หญิงจะใชผ้ ืนแคบกว่า เหมาะสำหรบั พาดไหล่สไบเฉยี ง นิยมลายลูกแก้ว ลาย ดอกจัน ลายดาวลอ้ มเดอื น ลายชงิ ดวง ลายเมด็ แดง ลายช่อมาลัย ลายชอ่ ลอกอลายประสม ลายรปู สัตว์ รปู คน และลายตวั หนังสือ ถ้าใชเ้ ป็นผา้ ขาวม้าจะทอเป็นผ้าตาลายราชวตั ร ผา้ เหล่านีเ้ กบ็ ไวใ้ ช้ในโอกาสสำคัญเทา่ น้นั

13 เช่น ไปวดั ทำบุญ ตักบาตร แตง่ งาน บวชนาค ในการใช้เป็นผา้ พาด ผู้หญิงพาดจากไหลข่ วา ผู้ชายพาดจาก ไหล่ซ้าย 2.3 ผ้าเชด็ หน้า 2.4 ผ้าทอด้วยจดุ ประสงค์พิเศษ เชน่ ผ้าพานชา้ ง ใช้สำหรับพาดบนโลงศพ ผา้ ต้ัง เปน็ ผา้ ใชส้ ำหรับ พธิ แี ต่งงาน เป็นตน้ การทำขวัญข้าว เข้าร่วมกจิ กรรม“ออกปากเกบ็ ขา้ ว” ซ่ึงกล่มุ วิสาหกจิ ชุมชนผ้าทอหมน่ื ศรจี ัดข้ึนเพ่อื ไดเ้ รยี นรู้วถิ ชี ีวิต ชาวนา รคู้ ณุ คา่ ของขา้ ว รวมทัง้ เรียนร้วู ฒั นธรรมโบราณการทำขวญั ขา้ ว ขอขมาและบชู าพระแมโ่ พสพ โดย กิจกรรมภายในงานได้มีการจัดให้ลงทะเบยี นเพื่อรบั แกะที่ใช้สำหรับเก็บข้าว ส่วนของเด็ก ๆ จะใหเ้ ปน็ กรรไกร แทน เพื่อรว่ มกจิ กรรมลงแขกเกบ็ ข้าวในนา ซ่งึ จะมีชาวบ้านในพ้นื ที่ชำนาญในการเก็บข้าวแนะนำวธิ เี ก็บข้าว ด้วยแกะ สร้างการเรียนรเู้ รื่องวถิ นี า ใหแ้ กเ่ ด็ก ๆ และผ้ปู กครองที่เขา้ รว่ มกิจกรรม โดยเช่ือกนั วา่ เม่ือทำพิธีนี้ แล้วพระแม่โพสพจะชว่ ยคุม้ ครองข้าวในนาใหม้ ผี ลผลติ ทด่ี ี อีกท้ังยงั เปน็ การสร้างขวัญกำลงั ใจแกช่ าวนา ส่วน ข้าวทไ่ี ด้ทำขวญั ข้าวจะทำการเกบ็ หลงั จากท่ีทกุ คนได้ร่วมกันเกบ็ ขา้ วทัง้ หมด ซ่งึ ข้าวส่วนนี้จะนำไปไวบ้ นสุดของ ยงุ้ ขา้ วทีเ่ ก็บไว้ และหากมีพิธีกรรม ทมี่ ีการใชร้ ่วงข้าว กจ็ ะนำขา้ วที่ได้มกี ารทำขวญั ข้าวสว่ นนี้ไปร่วมใน พิธีกรรมอีกดว้ ย การเลน่ ลกู ลม การทำลกู ลมมอื ถือจำลอง โดยเฉพาะการเปดิ ตัว “ลานลม” พน้ื ท่กี ิจกรรมชว่ งเก็บเก่ียวข้าวหน้าร้อน สำหรับเล่นวา่ วนาๆชนิด พรอ้ มโชว์ว่าวพืน้ เมอื งภาคใตว้ ถิ ีตรังนา “ว่าววงเดอื น” และ “ว่าวหัวควาย” ตลอดจนกจิ กรรมการเล่น อาทิ ยิงหนังสตกิ๊ (ปางนูในภาษาปักษ์ใต้) ด้วยกระสุนดินเหนียว สาธิตทำไกอ่ บฟาง เขยา่ เสยี งดนตรีจากฝักปอเทือง และอนื่ ๆ อีกมากมาย

14 ทุ่งนาเขยี วขจี ประกอบกับพนื้ ทต่ี ำบลนาหมน่ื ศรี รวมท้ังหลายตำบลใกล้เคียงนับเป็นแหลง่ ทำนาปลกู ขา้ วทใ่ี หญ่ ท่สี ุดแหง่ หน่งึ ของ จ.ตรงั อีกท้ังขณะนีก้ ็ตรงกบั ช่วงที่ตน้ ข้าวกำลงั เจรญิ เตบิ โตอย่างเตม็ ท่ี เพ่ือตั้งท้องออกรวง และเกบ็ เก่ียวในช่วงหนา้ แลง้ ท่ีกำลังจะมาถึง จงึ ทำให้แลเห็นท้องนาเขยี วชอมุ่ อันกวา้ งใหญ่ และสวยงามอย่าง ยิ่ง โดยเฉพาะหากไดข้ ึ้นไปมองลงมาจากภาพมุมสูง นอกจากน้นั ยังแลเห็นรา้ นอาหารต่าง ๆ ท่ตี า่ งพยายาม ตกแตง่ ให้ดกู ลมกลืนกับความเปน็ ธรรมชาติ โดยมนี ักทอ่ งเที่ยวเดินทางมาใช้บริการ พร้อมชมบรรยากาศที่ แสนงดงาม

15 บทที่ 3 วธิ กี ารดำเนินการค้นควา้ ขนั้ ตอนการดำเนนิ งาน 1.กำหนดหวั ขอ้ 2.นำหัวข้อท่กี ำหนดมาขอคำแนะนำจากคณุ ครูที่ปรึกษาโครงงาน 3.กำหนดวัตถุประสงคแ์ ละสมมตฐิ าน 4.นำวัตถปุ ระสงค์และสมมตฐิ าน มาขอคำแนะนำจากคณุ ครูท่ปี รกึ ษาโครงงาน 5.สืบค้นขอ้ มูลจากอนิ เทอรเ์ น็ต 6.นำเนอ้ื หาของข้อมลู ท่ีเกบ็ รวบรวมมาเรยี บเรียง 7.จัดทำรปู เล่ม 8.นำเสนอผลงานต่อครูทปี่ รกึ ษาเพื่อรายงานผลการดำเนนิ งานโดย canva วิธีการดำเนนิ งาน ขัน้ ตอนการดำเนินงาน วสั ดอุ ุปกรณ์ ผู้รบั ผดิ ชอบ 1.กำหนดหวั ขอ้ - 2.นำหัวข้อทก่ี ำหนดมาขอคำแนะนำจากคุณครูทป่ี รึกษารายงาน - 3.กำหนดวตั ถุประสงค์และสมมตฐิ าน - 4.นำวตั ถปุ ระสงค์และสมมตฐิ าน มาขอคำแนะนำจากคุณครูท่ีปรกึ ษารายงาน - สมาชิกในกลมุ่ 5.สืบคน้ ข้อมูลจากอินเทอร์เน็ต 6.นำเน้ือหาข้อมูลทีเ่ กบ็ รวบรวมมาเรยี บเรยี ง google 7.จัดทำรปู เลม่ word 8.นำเสนอผลงานต่อครูทีป่ รกึ ษาเพื่อรายงานผลการดำเนินงาน word canva ตาราง 1 ตารางแสดงวธิ กี ารดำเนนิ งาน

ปฏิทนิ การดำเนนิ รายงาน 16 วัน/เดือน/ปี การดำเนินงาน ผูร้ บั ผิดชอบ สมาชกิ ในกล่มุ 17/01/65 กำหนดหวั ขอ้ รายงาน 21/01/65 สืบค้นข้อมลู จากการสังเกตและหาจากอนิ เทอร์เน็ต 26/01/65 รวบรวมขอ้ มลู จดั เรียงเปน็ รปู เล่มรายงาน 09/02/65 นำเสนอรายงาน ตาราง 2 ตารางแสดงปฏิทนิ การดำเนินโครงงาน

17 บทที่ 4 ผลการศกึ ษาค้นคว้า การศกึ ษาเร่ือง ชมุ ชนตำบลนาหมื่นศรีครั้งนเี้ พื่อต้องการศึกษาวิถีชวี ิต สถานที่ท่องเทีย่ วและเอกลักษณ์ ของชุมชนตำบลนาหมน่ื ศรีและเพ่ือต้องการเผยแพรข่ ้อมลู เพ่ืออนุรักษ์วฒั นธรรมของชุมชนตำบลนาหมนื่ ศรี โดยมีผลการศึกษาดงั นี้ ผลการศึกษาวถิ ีชวี ิต สถานท่ีทอ่ งเทยี่ วและเอกลกั ษณ์ของชมุ ชนตำบลนาหม่นื ศรี วถิ ีชวี ติ ของคนในชุมชนตำบลนาหมนื่ ศรเี ป็นชมุ ชนทีม่ ีความสงบ มคี วามรม่ ร่ืน มีอากาศท่ีบริสทุ ธิ์ เพราะ ชมุ ชนน้มี ีธรรมชาตทิ สี่ วยงาม พืน้ ท่ีสว่ นใหญเ่ ป็นทุ่งนาทเ่ี ขยี วขจี ชาวบ้านในชมุ ชนตำบลนาหมื่นศรมี ีการ ชว่ ยเหลอื แบ่งปันกันระหว่างเครือญาติพ่นี ้องและเพ่ือนบ้าน มคี วามเปน็ มิตรที่ดตี ่อกัน และยังมีส่ิงที่ทำให้ ชุมชนตำบลนาหม่ืนศรีมีเสนห่ ์ทนี่ า่ ดงึ ดดู อีกมากมาย ไดแ้ ก่ การมีวิถีชวี ิตความเป็นอยูใ่ นชนบททเ่ี รยี บงา่ ย มี การทำขวัญข้าวทีป่ จั จบุ นั หาดูไดย้ ากแล้ว มีเทศกาลลกู ลมท่ีเปน็ เอกลักษณโ์ ดยเฉพาะของชมุ ชนน้ี และยังมี สถานที่ท่องเทยี่ วขน้ึ ชื่อของชมุ ชนนอี้ กี มากมายทม่ี ีชือ่ เสียง มีความเปน็ เอกลักษณ์อกี อย่างหนง่ึ อยา่ งเชน่ สถานท่ที ่องเที่ยวทางธรรมชาตกิ ็คือ ถำ้ เขาข้างหาย ทมี่ ีทง้ั ตำนานความเชอื่ ตา่ ง ๆ และส่ือใหเ้ ห็นถึงวถิ ชี วี ติ ความเปน็ อยู่ในอดตี ของชุมชนน้ี อีกทัง้ ยังมสี ถานท่ที ่องเที่ยวทางประวัตศิ าสตร์ เชน่ พิพธิ ภัณฑ์มรดกพ้นื บ้าน ตำบลนาหมืน่ ศรี วดั หัวเขา และ วนั หัวถนน ยังมีแหล่งทอ่ งเทีย่ วเชิงอาหาร เช่น ร้านไร่มีตาลตะวนั รา้ นภู หลวงลกู ลม และรา้ นรมิ ธารชมทุ่ง

18 การเผยแพรข่ อ้ มูลเพ่ืออนุรกั ษว์ ฒั นธรรมของชุมชนตำบลนาหมื่นศรี ในการเผยแพรข่ ้อมูลทางกล่มุ ผจู้ ดั ทำจะเผยแพรใ่ นรปู แบบ E-BOOK ผา่ น Application Facebook และ Instagram story ภาพท่ี 9. ภาพผลงานE-Book ภาพที่ 11. ภาพโพสตใ์ น Facebook ภาพที่ 8. ภาพโพสตใ์ น story ig ภาพที่ 10. ภาพผลงานE-Book ภาพที่ 12. ภาพควิ อารโ์ คด้ ผลงานE-Book

19 บทที่ 5 สรุปผล อภิปรายผล และ ข้อเสนอแนะ สรปุ ผลการศกึ ษาค้นคว้า จากการศึกษาคน้ ควา้ โครงงานเรือ่ ง ชมุ ชนตำบลนาหม่ืนศรี จากการสบื คน้ ขอ้ มลู ผ่านเว็บไซต์ วิถีชีวิต ของคนในชุมชนตำบลนาหมนื่ ศรเี ป็นชมุ ชนท่ีมีความสงบ มีความร่มรน่ื มีอากาศทบ่ี รสิ ุทธ์ิ เพราะชุมชนนม้ี ี ธรรมชาติทสี่ วยงาม พืน้ ทส่ี ่วนใหญเ่ ปน็ ทุ่งนาทเ่ี ขียวขจี ชาวบา้ นในชมุ ชนตำบลนาหม่ืนศรีมกี ารช่วยเหลือ แบ่งปันกันระหวา่ งเครือญาติพน่ี อ้ งและเพ่ือนบ้าน มคี วามเปน็ มิตรท่ดี ตี ่อกัน และยังมสี ่งิ ทที่ ำให้ชุมชนตำบลนา หมนื่ ศรมี เี สนห่ ท์ ่นี ่าดึงดดู อีกมากมาย ไดแ้ ก่ การมวี ถิ ีชีวิตความเปน็ อยูใ่ นชนบทท่ีเรียบงา่ ย มกี ารทำขวัญข้าวที่ ปัจจุบนั หาดไู ด้ยากแล้ว มีเทศกาลลกู ลมท่ีเปน็ เอกลักษณ์โดยเฉพาะของชมุ ชนนี้ และยังมีสถานทท่ี ่องเที่ยวขึน้ ช่อื ของชมุ ชนนี้อีกมากมายท่มี ีชือ่ เสยี ง มีความเปน็ เอกลักษณ์อีกอย่างหนึ่ง อย่างเช่นสถานที่ท่องเท่ียวทาง ธรรมชาตกิ ค็ ือ ถ้ำเขาขา้ งหาย ท่ีมที งั้ ตำนานความเชอื่ ต่าง ๆ และส่อื ให้เหน็ ถึงวิถชี วี ิตความเป็นอยใู่ นอดีตของ ชุมชนนี้ อกี ท้ังยังมสี ถานที่ทอ่ งเท่ยี วทางประวัติศาสตร์ เช่น พิพิธภัณฑ์มรดกพ้นื บา้ นตำบลนาหมืน่ ศรี วดั หัว เขา และ วนั หวั ถนน ยงั มแี หล่งท่องเทีย่ วเชิงอาหาร เช่น ร้านไร่มตี าลตะวนั รา้ นภหู ลวงลูกลม และรา้ นริม ธารชมทงุ่ ซงึ่ ในการเผยแพรข่ ้อมูลทางกลุ่มผจู้ ัดทำจะเผยแพร่ในรูปแบบ E-BOOK ผ่าน Application Facebook และ Instagram story อภปิ รายผลการศกึ ษาคน้ คว้า จากการศึกษาเรอ่ื ง ชมุ ชนตำบลนาหมน่ื ศรี ซ่งึ มีวตั ถปุ ระสงค์เพ่ือต้องการศกึ ษาวิถชี ีวิต สถานที่ ท่องเท่ยี วและเอกลกั ษณ์ของชมุ ชนตำบลนาหมนื่ ศรี เพ่ือต้องการเผยแพร่ข้อมลู เพอ่ื อนรุ ักษ์วัฒนธรรมของ ชมุ ชนตำบลนาหมืน่ ศรสี รุปได้วา่ มีผู้คนให้ความสนใจกบั ขอ้ มลู ทีเ่ ราได้เผยแพร่ในรปู แบบ E-BOOK ผา่ น Application Facebook และ Instagram story เป็นจำนวนมาก ขอ้ เสนอแนะ ในการศึกษาครงั้ ต่อไปควรศกึ ษารายละเอยี ดของแหล่งท่องเท่ยี วทางธรรมชาตเิ พิ่มเติม และลงพ้นื ที่ เพื่อสำรวจเกบ็ รวบรวมข้อมลู จากผ้รู ูโ้ ดยตรง

20 บรรณานุกรม ทีเ่ ทยี่ วธรรมชาติ จังหวัดตรัง.//(2564).//ถ้ำเขาชา้ งหาย.//สบื คน้ เมื่อ 24 มกราคม 2565,/จาก/ https://travel.trueid.net/detail/mLP55e8WYO09 พิพิธภัณฑ์ในประเทศไทย.//(2555).//พพิ ิธภณั ฑ์มรดกพ้ืนบ้านนาหม่นื ศร.ี //สืบค้นเม่ือ 24 มกราคม 2565,/ จาก/https://db.sac.or.th/museum/museum-detail/1092 สำนกั งานวฒั นธรรม จังหวัดตรงั .//(2564).//วัดหวั เขา.//สืบค้นเมื่อ 25 มกราคม 2565./จาก/ https://www.m-culture.go.th/trang/ewt_news.php?nid=1570&filename=index เทยี่ วท่องล่องใต้.//(2564).//“ไร่มีตาลตะวัน” รา้ นอาหารกลางน้ำรอบท้องทงุ่ จ.ตรงั .//สบื คน้ เมือ่ 25 มกราคม 2565,/จาก/ https://mgronline.com/south/detail/9640000102271 เทย่ี วทอ่ งล่องใต.้ //(2564).//ร้านภหู ลวงลูกลม.//สืบค้นเมือ่ 25 มกราคม 2565,/จาก/ https://mgronline.com/south/detail/9610000119435 HatyaiFocus.//(2560).//ร้านริมทางชมทุ่ง จงั หวัดตรัง.//สบื คน้ เม่ือ 25 มกราคม 2565,/จาก/ https://www.hatyaifocus.com/บทความ/457-กิน-%26-เที่ยว-รา้ นรมิ ธารชมทงุ่ -จ.ตรงั --อาหารหลกั สบิ -ววิ หลักลา้ น/ กรงุ เทพธรุ กจิ .//(2561).//ชุมชนท่องเทีย่ งเชงิ วฒั นธรรมนาหมน่ื ศรี.//สืบคน้ เม่ือ 26 มกราคม 2565,/จาก/ https://www.bangkokbiznews.com/pr-news/biz2u/248514 ผา้ ทอนาหมื่นศรี.//(2560).//ลวดลายผ้าทอนาหมนื่ ศรี.//สืบค้นเมอ่ื 26 มกราคม 2565,/จาก/ https://sites.google.com/site/deenamueansri/home/pha-thx-na-hmun-sri Museum Thailand.//(2564).//ความสุข ณ นาหม่ืนศร.ี //สืบคน้ เม่ือ 27 มกราคม 2565,/จาก/ https://www.museumthailand.com/en/2367/storytelling/ความสุข-ณ-นาหม่ืนศรี/