İÇİNDEKİLER 3. Editör Yazısı – Tuana TUNA 4. Harezmi Kimdir? - İsmail Emre ULUBAY 5. Algoritma Kavramı – Ege Baran KIRICI BEYLİKDÜZÜ TOKİ MEHMET AKİF ERSOY ORTAOKULU 6. Suyun Hayatımızdaki Önemi – Kerem OCAKTAN http://beylikduzutokimehmetakifersoy.meb.k12.tr 7. Su Tasarrufu Sağlayan İcatlar – Furkan Yayın Kurulu Sabri TİMUR & Mert Ö NDER * Emiralp Ö ZGEN * Ayşe Melek GÜ NDOĞ DU 8. İrfan’ın Susuzlukla İmtihanı (hikaye) – * Mert Ö NDER * Gü lsena TAŞRACI Cansın KARABACAK * Zeynep Nazlı MENTEŞ * Melisa Ö ZLEKLİ 11. Dünya Su Günü – Irmak EBRET- & Zeynep * Furkan Sabri TİMUR * Tuana TUNA Nazlı MENTEŞ * Zeynep Berra KURUCA 12. Suyun Ph Değeri - Furkan Sabri TİMUR & * Emir Arda KANTAR Mert Ö NDER * Rü zgar Ali Ö ZBAYRAM 13. Su Hayattır (şiir) – Furkan Sabri TİMUR * Irmak EBRET 14. Bilge Su Nine ve Torunları (Karikatürlü * İsmail Emre ULUBAY Hikaye) - Irmak EBRET- & Zeynep Nazlı * Kerem OCAKTAN MENTEŞ * Umut TİMUR 18. Su ile İlgili Deyimler, Atasözleri - * Ege Baran KIRICI Ayşe Melek GÜ NDOĞ DU & Zeynep Berra KURUCA Harezmi Grubundaki Öğretmenlerimiz (Alfabetik Sırayla) 20. Runner Water (oyun) – Emiralp Ö ZGEN & Rü zgar Ali Ö ZBAYRAM * Derya ERGEN ( Tü rkçe Ö ğ retmeni) * Emine KIRCA (Sosyal Bilgiler Ö ğ retmeni) 21. Karikatür – Melisa Ö ZLEKLİ & Gü lsena TAŞRACI * Figen MANSUR (Fen Bilimleri Ö ğ retmeni) * Gonca Güçlü KARABACAK ( Teknoloji ve 23. Kelime Avı – Emir Arda KANTAR- Umut TİMUR Tasarım Ö ğ retmeni) * Handan ÖZGÜLER ( Tü rkçe Ö ğ retmeni) 24. Bizim Gözümüzden Harezmi Eğitim Modeli * Kübra ÜNAL (Din Kü ltü rü ve Ahl.Bil. Ö ğ retmeni) TEŞEKKÜRLER Planlarımızı ve çalışmalarımızı daima destekleyen okul mü dü rü mü z Barbaros DOĞAN’a , e-dergi konusunda bizden yardımlarını esirgemeyen ö ğ retmenimiz Özkan İZKİ’ye, kapak tasarımındaki katkılarından dolayı Can KARABACAK ve velimiz Elif ÖZBAYRAM’ a, teşekkü rlerimizi sunuyoruz. -2-
Hayatın en önemli maddesi…En büyük yaşam kaynağı… Su… Peki nedir su? Canlılar için anlamı nedir? Su iki hidrojen ve bir oksijen atomunun birleşmesiyle oluşan, renksiz, kokusuz, tatsız bir saf maddedir. İçerisinde bulunan hidrojen yanıcı, oksijen ise yakıcı bir maddedir ama bu iki madde söndürücü özellikte yeni bir madde yani bileşik oluşturur. Bileşikler ise en az iki çeşit atomdan oluşan maddelerdir. Dünya’daki toplam su miktarımız 1,4 milyon km3 kadar ve bu suyun %97,5’ i tuzlu sudur. Kalan %2,5’in de yalnızca % 0,5’i kullanılabilir durumdayken bu suyun çoğu, kutuplarda ve yeraltında yer almaktadır. Yani suyumuz tükenmeyen bir kaynak değildir. İşte biz de Harezmi ekibi olarak harekete geçtik ve “Bir Damla Su İsrafı Bir Ömür Çöl Hayatı” sloganıyla yola çıktık. Bu süreçte farkındalık yaratarak sesimizi duyuracak “ Tasarrufu” dergimizi sizlere ulaştırdık. Bu süreçte takım arkadaşlarım ve öğretmenlerim gerçekten çok emek verdiler. Çalışmalarımız bir kişide bile farkındalık yaratabildiyse amacımıza ulaşmışız demektir. Ne mutlu bize… Tuana TUNA Dergi Editörü NOT : İnsanlığın zor zamanlardan geçtiği bu günlerde, suyun önemini bir kez daha fark ettik. Bilim İnsanları, Covid 19 ( Korona Virüsü) virüsünden korunmak için bol bol içmek ve kişisel temizliğimiz için temiz suya ihtiyacımızın olduğunu her defasında dile getiriyorlar. Böyle kötü zamanlarda susuz kalmamak için, suyumuzu boşa harcamamalıyız! -3-
HAREZMİ KİMDİR? Harezmi, tam adı Ebu Abdullah Muhammed Bin Musa el-Harezmi olan bu bü yü k bilim adamı, Horasan’ın az kuzeyinde Harezm bö lgesinin Hive şehrinde, 780 yılında doğ muştur. Harezmi, Harzem Tü rkü dü r ve mü slü mandır. Harezm’de temel eğitimimini alan Harezmi gençlinin ilk yıllarında Bağ dat’taki ileri bilim atmosferinin varlığ ını ö ğ renir. Dö nemin bilgi merkezi ve şehri olan Bağ dat’a ilim ö ğ renmek için gitti. Burada kıymetli İslam alimlerinden ders aldı ve kendini yetiştirdi. Daha sonra da Bağ dat’ta bulunan Bilim Akademisi Darü lhikme’de gö rev alan Harezmi matematik, coğ rafya ve astronomi dallarında çalışmalar yapmıştır. Zamanın Abbasi halifesi Me’mû n’dan (813-833) bü yü k yardım ve destek gö rdü . Me’mû n kurduğ u Eski Hint medeniyetlerine ait eserlerle zenginleştirilmiş Bağ dat Saray Kü tü phanesi’nin idaresini Harezmi’ye verdi. Daha sonra da Bağ dat Saray Kü tü phanesindeki yabancı eserlerin tercü mesini yapmak amacıyla kuri olan Beyt’ü l Hikmet’de gö revlendirilir. Burada hayata ait bü tü n endişelerden uzak olarak matematik ve astronomi ile ilgili araştırmalarına başlar. 70 tane bilim adamıyla birlikte çalışarak 830 yılında bir dü nya haritası çizmiştir. Dü nyanın çevresini ve hacmini hesaplama çalışmalarında yer almıştır. Gü neş saatleri, usturlaplar ve saatler ü zerine yazılmış eserleri de vardır. ESERLERİ: 1. Cebir ve Mukâ bele Hesabı Ü zerine Ö zet Kitap (Kitâ b el-Muhtasar fî Hisâ b el-Cebr ve’l Mukâ bele) 2. Hint Hesabı Ü zerine (Kitâ b el-Hisâ b el-Hindî) 3. Yer’in Biçimi Ü zerine (Kitâ bu Suret el-Ard) 4. Sindhind Zîci (Zîc el-Sindhind) 5. Usturlap Yapımı Ü zerine (Kitâ b al-Amal bil-Usturlâ b) 6. Toplama ve Çıkarma Ü zerine (Kitâ b elCem‘ ve el-Tefrîk) -4-
ALGORİTMA KAVRAMI Algoritma bir problemi çö zmek için izlenmesi gereken yolun adım adım olacak şekilde açık, dü zenli ve sıralı şekilde ifade edilmesidir. Algoritmaların en temel ö zellikleri bir başlangıç noktasından başlayarak bitiş noktasına doğ ru adım adım ilerlemesidir. Algoritmanın ne olduğ unu ö ğ renmeye çalışırken, El-Harezmi ismine çokça denk geleceğ iz. Çü nkü Harezmi’nin geliştirdiğ i bu sistemi telaffuz edemeyen Batılılar, onun bu çalışmalarına Latince algorismus yani bugü nkü adı ile algoritma dediler. Harezmi; toplama, çıkarma, ikiye bö lme, bir sayının iki katını bulma, denklem çö zü mü gibi cebirsel işlemleri açıklayarak bugü nkü algoritmanın temelini attı. Bununla kalmayan El-Harezmi, Dü nya’nın çapı gibi bir çok astronomik hesaplamalar ile de uğ raşıyordu ki onun yaptığ ı hesaplar gerçeğ e oldukça yakındı. Bugü n kullandığ ımız telefon ve bilgisayar teknolojisini, algoritmalara borçlu olduğ umuzu hemen herkes biliyor. Algoritma; matematikte ve programlamada kullanılan, bir problemin çö zü mü nde izlenecek olan yoldur. Çö zü me giden yolda ilerleyebilmek yani işlemi yapabilmek için belirli basamakların takip edilmesine algoritma denilir. Şö yle ki; değişkenler, algoritma ve akış diyagramı bileşenleri kullanılarak, verilen sorunun çö zü mü ne ulaşılır. Aslında bu sistem, insan beyninin çalışma yö ntemine benzer bir şekilde çalışır. Değ işkenler, dış dü nyadan girilen/algılanan ve bizim oluşturduğ umuz değ erleri tutan kısımdır. Algoritma ise gerekli adımları bir mantık sırasına sokarak işlemin nasıl gerçekleşeceğ ini planlar. Mesela; telefonumuzdaki ya da bilgisayarımızdaki hesap makinesinden bir işlem gerçekleştirmek istediğ imizde, girdiğ imiz rakamlar bizim değ işkenlerimiz olur. Algoritma yani işin can alıcı kısmında ise işleme adım adım başlanır. Sayıları algılar ve hangi sayı hangi değ işkene denk dü şü yorsa onları birbiri ile eşleştirir sonrasında ise değ işkenleri toplar ve sonucu ekrana yansıtır en sonunda ise işlemi bitirir yani program durur. Algoritma Örneği -5-
SUYUN ÖNEMİ Canlıların hayatlarını sü rdü rebilmesi için gereken en temel iki unsur: su ve oksijendir. Su canlı yaşamının devamını sağ layan en zorunlu maddedir, diyebiliriz. SUYUN HAYATIMIZDAKİ ÖNEMİ İnsan beyninin fonksiyonlarını yerine getirmesi için su tü ketimi ö nemlidir. Su, vü cut sıcaklığ ı seviyesini dü zenleyen en ö nemli maddedir. İnsan vü cudunun kanının %83 lü k kısmını su kapsamaktadır. Su, vü cuttaki toksinlerin atılmasını sağ layan en ö nemli maddedir. Su, besin ve oksijeni hü crelerimize taşımaya yaramaktadır. Suyun hayatımızdaki ö nemin den biri de eklemlerimizi korumasıdır Metabolizmanın dü zenli bir şekilde çalışmasını sağ layan en ö nemli madde sudur. Suyun ö nemi vü cudumuza aldığ ımız gıdaların sindirimine yardımcı olmasıdır. İnsan vü cudunda bulunan kasların %75 ini su oluşturmaktadır İç organların korunmasını ve dü zenli bir şekilde çalışmasını sağ layan madde de sudur Su, yaşamın en temel kaynağ ı olmakla birlikte yer yü zü nde de en fazla bulunan maddeler arasında yer almaktadır Su, cildin genç pü rü zsü z ve sağ lıklı olmasını sağ layan ö nemli bir maddedir. Artık ü rü nlerin taşınmasını ve bö breklerden atılmasını sağ layan ö nemli bir maddedir. Su, kabızlığ ın ö nlenmesinde ve dışkının yumuşamasını sağ lamada da faydalıdır Su, kilo almadan dolayı meydana gelen sarkmaları ö nlemek için spor ve egzersiz ile tü ketilmesi gereken en ö nemli maddedir. Bö brek taşlarını dü şü rmeye yarayan en ö nemli madde su olmaktadır Zayıflamada da kullanılan en ö nemli madde sudur. Çü nkü mideyi tokluk hissi sağ lamaktadır En kü çü k canlı organizmadan en bü yü k canlı varlığ a kadar bü tü n biyolojik hayatı ve bü tü n insan faaliyetlerini ayakta tutan sudur. Su hayattır. İnsan organizmasının ö nemli bir kısmı sudan meydana gelir. İç zarlarının kurumdan gö revini yapabilmesi için her zaman suya ihtiyaç vardır. Dü nyamızın ¾ ‘ ü nü su kaplamaktadır. Vü cudumuzun %60 nı su teşkil etmektedir. Dü nyadaki suların ancak %2,5’i tatlı sudur. Bunun da %70 i buzullar da, toprakta ,atmosferde ,yer altı sularında bulunur ve kullanılamaz durumdadır. -6-
SU TASARRUFU SAĞLAYAN İCATLAR İndirdiğin zaman su akan ittirmediğin zaman musluk açık olmasına rağmen akmasına izin vermeyen musluk başlığı: Liseli bir öğrenci tarafından bulunan bu icat maliyeti düşük olmasına rağmen işlevi çok olan bir ürün şu anda çok az da olsa bu ürünü bazı okullarda görebilirsiniz. Fotoselli musluk: İçindeki sensörler sayesinde elimizi altina getirdigimizde algılayıp suyu açan elimizi kaldırdığımızda ise kapanarak musluğu açıp geri kapatmayı unuttuğunuzda oluşacak su israfını büyük ölçüde azaltıyor . Tasarruflu Duş Başlığı :Bu icat içindeki suyu sıkıştırarak o suyu daha tasarruflu kullanmamızı sağlarken biz sanki normal başlıkmış gibi kullanabiliyoruz. Bu da su israfını önemli ölçüde azaltan icatlardan bir tanesidir. -7-
İRFAN’IN SUSUZLUKLA İMTİHANI Kendini bü yü k bir kumsalın kü çü k kayasına yaslanırken buldu. Etrafa gö z kararı bakınca bile neler olduğ unu anladı. Yaslandığ ı taşın ü zerinden gö rü lmedik bir hızla kalktı. Bu gerçek olamazdı. Asla olamazdı. Gemi batmış olamazdı… Az ö nce geminin battığ ını gö rü nce kahrolan şahıs İrfan’dı. Gemi battığ ında kafasını az ö nce yasladığ ı kü çü k kayaya çarpmış olmalıydı çü nkü hiçbir şey hatırlamıyordu. Adını bile kolundaki turkuaz bileklikten hatırlamıştı. ‘’İrfan’’ yazıyordu ya da ö yle olduğ unu sanıyordu. İrfan bir denizciydi. “Kabuk İncisi” adında bir gemide çalışıyordu. Kabuk İncisi gemisi bir yolcu gemisiydi. Yaptığı şey yolcuların gü venli binip binmediğini kontrol etmekti. Kü çü kken miço olarak başlamıştı. Kaptan olmaya heveslenmiş ancak yerleri sü pü rmekte gö rev alabilmişti. Kaptanlığ a ne kadar ö zense de işini severek ve gö nü lden yapıyordu. Gemi batana kadar… İrfan’ı gö rseydiniz son otuz yılını gü neşin altında geçirdiğ ini dü şü nebilirdiniz. Oysa sadece ü ç saat gü neşin altında kalmıştı. Çü nkü gü neş onun beyaz tenini kızıl derililere benzetmişti. Bu belki giderken sorun olabilirdi ancak bunu dü şü necek vakti yoktu. Su, evet su... Suyun ne demek olduğ unu, maalesef neredeyse bir kızıl deriliye benzediğ inde anlamıştı. Kumsalın yakınlarında dere gibi bir şey ararken gö zlerine inanamadı. Bir kayık! Bir an susuzluğ unu unutup içi kurtuluş sevinciyle doldu. Şans hiç beklenmedik bir şekilde yü zü ne gü lmü ştü . Bu kayık gemideydi. Gemiyi hatırlamıyordu ama yine de çok merak etmedi. Acilen kayığ ı denize doğ ru sü rü klemeye başladı….. Bir dakika o da neydi? Bir kartpostal... Resmi bir kartpostala falan pek benzemiyordu ya da buruşturulup atılmış bir kağıt parçasına. Sadece biraz ıslanmıştı. Ü zerinde aynen şö yle yazıyordu: -8-
Sayın Bay Tekin, Yeşil Limon Limanlar Birliği olarak Kabuk İncisi gemisinin, Türkiye’den İngiltere’ye yolculuk için uygun olmadığı kanaatindeyiz. Bu konuda eminim ısrar edeceksiniz ancak mürettebatınız ve en önemlisi yolcuların can güvenliği için bu sefer engellenmelidir. Gemi en küçük dalga ile batabilir. Lütfen bu seferi iptal edin! Enes BAĞLAMAZ İrfan bir an sarsılarak kartpostalı elinden dü şü rdü . Hızlıca kayığ a bindi ve kü rek çekmeye çabaladı. Aynı zamanda dü şü nü yordu. Kaptan Tekin’i... Neden bö yle bir şey yaptığ ına aklı ermiyordu. Adamı uyarmışlardı oysa, ama o illa ki sefere çıkmıştı. Adamın suçuydu İrfan’a gö re, başka bir açıklaması yoktu onun için. Ancak niye herkesi bö yle bir tehlikeye atmıştı hala aklı ermiyordu. O an İrfan kurtuluştan daha ö nemli bir şey fark etti. Su... Ö lü yordu susuzluktan. Çok sevgili Kaptan Tekin ve gemiden arta kalmış bir kayık onun bu derdini unutturmuştu. Artık şu andan itibaren en bü yü k derdi susuzluktu. Susuzluktan ciddi ciddi kavruldu. Bir an an az daha denizin tuzlu suyunu içmeye kalkmıştı ki kayık az daha devrilecekti. Fakat sonra ağ zına tuzlu su tadı geldi… Ö ğ hgggğ gğ Saatlerce belki bir gü n boyunca kü rek çekmişti. Bü yü k bir su kü tlesinin ü zerinde olmak onun git gide artan susuzluğ unu gideremedi. Aksine arttırdı. Artık kü rek çekmeyi bırakmış her şeyden çok su istiyordu. İrfan ağ lamak istiyordu ancak vü cudunda en ufak bir damla bile su kalmamıştı. Bir fırtına çıksın da diyordu ilk defa . Yağ mur suyu bile olsa içerim diye dü şü ndü . Beklemeye başladı. -9-
Kü rekleri denize bıraktı. Kolları artık susuzluktan hareket edemez hale gelmişti. Gö kyü zü ne baktı. Bir tek buluttan bile iz yoktu. Sadece başının ü stü ndeki gü neş tü m gü cü yle parıldıyordu. Bir an ö ğ len vakti olduğ unu gü neşin en tepede olduğ unu fark etti. Sanki bunu gö rmesiyle gü neş sıcaklığ ını biraz daha arttırmıştı. İrfan artık pes etmiş tü m dikkatini durgun denize yö neltmişti. Su ö ylesine ferah ve duru gö zü kü yordu ki elini suya daldırmadan edemedi. Bir anda elini sudan çekip pişmiş alnına gö tü rdü . Avuçlarını deniz suyuyla doldurup yü zü ne çarptı. Artık nasıl bu denizin tuzlu olduğ unu unutup hızla bacaklarını toplayıp bir yü zü cü gibi denize daldı! İrfan’ın yaşadığ ı ferahlık tarifsizdi. Aradan ne kadar zaman geçtiğ ini hatırlamıyordu ki bir anda tiz bir siren sesiyle irkildi. Siren sesi sarı bir kurtarma botundan geliyordu. Sarı yelekli insanlar onu kurtarmasaydı denizin dibini boylamıştı. Kurtarma ekibi onu denizden çıkarıp botun ü stü ne çıkardılar. İrfan’ın ilk sö zü “Lü tfen bana su verin!’’ oldu. İrfan hayatı boyunca içtiğ i en tatlı suyu kana kana içti fakat en ö nemlisi dü nyanın en ö nemli yaşam kaynağ ının su olduğ unu ve suyun kıymetini iyi bilmemiz gerektiğ ini ö ğ rendi. Cansın KARABACAK - 10 -
22 MART DÜNYA SU GÜNÜ 22 Mart Dü nya Su Gü nü Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından ü lkelerin temiz su sorununa dikkat çekmek, içilebilir su kaynaklarının korunması için farkındalık ü retmek amacıyla belirlenmiş bir gü ndü r. 1933 yılında ilan edilmiş 22 Mart Su Gü nü , yıllardan Dü nya Su Gü nü olarak kabul edilir ve çeşitli etkinlikler gü nü n anlam ve ö nemine değ er katmıştır. 22 Mart Dünya Su Günü nedir? Nasıl ortaya çıktı? 22 Mart Dü nya Su Gü nü ilk kez 1992’de Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Konferansı’nda ö nerildi.22 Mart 1933 yılında ise Dü nya Su Gü nü , Birleşmiş tarafından kabul edilerek ilan edildi. Bu ö zel gü n BM ö ncü lü ğ ü nde çeşitli konferanslar ve etkinliklerle dü nya genelinde kutlanıyor.2018 yılında Dü nya Su Gü nü ’nü n teması, ‘’Su için doğ a’’ olarak belirlenmiştir. 22 Mart Dünya Su Günü Etkinlikleri Neler? Etkinlikler her konuda bilinç, çocuk yaşlardan oluşuyor. Bu nedenle Dü nya Su Gü nü ’nü n en iyi anlatılması gerektiğ i yer okullar. Ö zellikle okul ö ncesi ve ilkokul ö ğ rencileri için çeşitli etkinliklerle bir bilinç oluşturabilir. Ufak yaştaki çocukları oyun ile ö ğ rendiklerini unutmadıklarını gö z ö nü nde bulundurursak etkinliklerin de bu şekilde olmasında fayda var. Dü nya Su Gü nü hakkında çeşitli yarışmalar var. Afiş ve fotoğ raf,şiir, kompozisyon,resim vb. yarışmalar her yıl dü zenli olarak yapılır. - 11 -
SUYUN “pH DEĞERİ” NEDİR? “pH” suyun içinde bulunan hidrojen iyonlarının ( H+) konsantrasyonunu gö steren bir sayıdır. Bu sebeple pH derecesi için “Hidrojen İyon Konsantrasyonu” da derler. Su içinde bulunan Hidrojen (H+) iyonlarının “mol/litre” olarak miktarı ile suyun “pH” derecesi şö yle hesaplanır: Bu formü lden şunu anlıyoruz: matematik hesaba gö re log101 = 1 ve log 102 = 2 olduğ una gö re, suyun “pH” derecesi bir puan arttığ ında veya eksildiğ inde suyun BAZİK veya ASİT değ eri 10 kez artar veya eksilir. Matematik dilinde anlatıldığ ında, suyun “pH” sayısının artışı ile suyun ASİT ö zelliğ inin artışı “LİNEER” değ ildir. Ö rneğ in “pH” derecesi 6 olan bir suya kıyasla “pH” derecesi 5 olan suyun ASİT ö zelliğ i tam ON KATI daha fazladır. •“pH” derecesi ile fazlaca işi olmayan teknik kişilerin dahi kısaca şu temel bilgileri edinmelerinde yarar vardır: •Teorik olarak nö tr suyun “pH” derecesi 7,0 olmasına rağ men suyun “pH” derecesi 6,5 - 8 arasındaysa bu su NÖ TR sayılır. •Suyun “pH” derecesi 1- 6,5 arasındaysa bu su ASİT ö zelliktedir. •Suyun “pH” derecesi 8 - 14 arasındaysa bu su BAZİK ö zelliktedir. •Asit ile bazik malzemeler birbirinin zıttıdır. Nö tr bir su içine (pH=7,0) ayni molekü l sayısında tuz ruhu ( HCl) ve kostik (NaOH) koyarsak, bu iki katkı içindeki H+ ve OH- iyonları birleşerek su molekü lü oluştururlar (H2O) ve birbirlerinin etkilerini yok ederler. İşlem sonunda su tekrar nö tr olur (pH=7,0), ancak bu kimyasal bileşim sonucu su içinde “NaCl”, yani tuz oluşur ve su tuzlanır. Ö rnek olarak, pH derecesi 7,8 olan bir yü zme havuzu suyuna tuz ruhu asidi (HCl) eklenerek suyun pH derecesi 7,2’ye dü şü rü lü rse bu su içinde “asit yoktur” diyebiliriz. Ayni şekilde, pH derecesi 6,5 olan suya kostik (NaOH) eklenerek suyun pH derecesi 7,5’a yü kseltilirse, bu su içinde “kostik yoktur” diyebiliriz. - 12 -
SU HAYATTIR Sabah, ö ğle, akşam, yatsı, Temizler hep içimizi. Onsuz hayat dü şü nü lmez. Su hayattır bilmez misin? Kirletmeyin ırmakları, Yeşertsinler umutları, Aman kapat muslukları, Su hayattır bilmez misin? Yıkar başı, yü zü , eli, Yıkar bü tü n pislikleri, Temiz kılar bü tü n evi, Su hayattır bilmez misin? Bahçelerde meyve olur, Tencerede yemek olur, Hastalıkta şifa olur, Su hayattır bilmez misin? Furkan Sabri TİMUR - 13 -
İÇİNDE “SU” GEÇEN ATASÖZLERİ Su akarken testiyi doldurmalı (doldur): İnsan ele geçen fırsatları zamanında değ erlendirmesini bilmeli. Su aktığı yere (yine) akar: Daha ö nce bize yarar getiren koşullar ileride yeniden oluşur. Su başından (bendinden) kesilir (bağlanır): Bir sorunu kö kü nden çö zü mlemek için ana kaynağ ına el atmak gerekir. Su (sular) bulanmayınca durulmaz: Birbiriyle çekişen insanların sonradan dost oldukları çok gö rü lmü ştü r. Su bulununca (görülünce) teyemmüm bozulur: Bir şeyin ele geçtiğ i durumlarda onun yerini tutacak şeylerin ö nemi, geçerliğ i kalmaz. Su içene yılan bile dokunmaz: Su içen insan rahatsız edilmez. Su küçüğün, söz (sofra, yemek) büyüğün: Her şeyin bir sırası, yolu yordamı vardır. Su testisi su yolunda kırılır: İnsan hangi yolda savaşım veriyorsa o yolda kazaya uğ rar. Su uyur düşman uyumaz: Kö tü lere, kö tü lü klere karşı her an hazırlıklı bulunmak gerekir. - 19 -
SU OYUNU Oyun Adı: İsrafı Önle (Runner Water) Oyunun amacı damlayı kovaya ulaştırmak. Oyunu kaybettiğ inde israf yazacak kazandığ ında tebrikler tasarruf ettin yazacak. Oyunun oynanışı, ekranda zıplama, geri gitme, ileri gitme tuşları olacak. İki kere zıplamaya basınca bir sü re havada ilerleyecek. OYUNUN KURALLARI Kaybettiğ inizde yeniden oynaya basmanız gerekiyor. Boşluklara dü şerse israf oluyor. Gü neş sü re dolduğ unda suyu kurutuyor. Hazırlayanlar: Emiralp ÖZGEN & Rüzgar Ali ÖZBAYRAM - 20 -
Melisa ÖZLEKLİ Gülsena TAŞRACI
Emir Arda KANTAR Umut TİMUR
BİZİM GÖZÜMÜZDEN HAREZMİ EĞİTİM MODELİ Öncelikle burada olduğum için çok mutluyum. Burada muhteşem şeyler yaptık. Bunlardan birisi de bu dergi. Dergiyi tasarlamak için büyük emekler verdik. Dergimizde büyük bir sorun olan su israfına değindik. Bence bu dergiyi büyük, küçük herkes keyifle okuyabilir. Okuyan herkesin dergimizin içindeki bilgiler, karikatürler ve bulmacalarla keyifli dakikalar geçirmesi dileği ile…Gülsena TAŞRACI Öncelikle hepimiz ortak bir karar olarak bu dergiyi yapma kararı verdik.. Herkes bir görev aldı ve iş bölümü yaptık. Herkes işini en öz verili şekilde yaptı. Bu süreçte herkesin işini yapmasıyla birlikte rahat bir şekilde işimizi bitirdik. Özellikle yardımlaşma, dayanışma ve girişimcilik kavramlarını çok iyi kavradık. Ortaya bir şey çıkarmanın mutluluğuyla dersimizi tamamladık. Ayrıca ben dersimizi çok öğretici ve doğru olduğunu düşünüyorum. Tam bir ekip işi olan bu dergimizin herkese yol göstermesi dileğiyle... Kerem OCAKTAN Dergimizin sürecinin başında ilk olarak iş bölümü yaptık. Bu sayede herkes kendi işine odaklanıp daha disiplinli bir çalışma gerçekleştirdi. Bu sayede herkes daha rahat çalıştı. Dergimizde ise su israfına farkındalık oluşturmak için birçok bilgi ekledik. Ben bu süreçte istikrarlı bir şekilde çalışmaya çalıştım. Bu bilgilerin size ulaşacağını bildiğim için daha mutlu ve heyecanlı bir şekilde elimden geleni yaptım. Tuana TUNA -24 -
Hepimizin harezmi öğrencileri olarak dergi yapma fikrini duyduğumuz zaman çok mutlu olmuştuk. Hepimizin aklında bütün fikirler oluşmuştu. Hepimiz fikirlerimizi öğretmenlerimize söyledik. Öğretmenlerimizde bu fikirleri herkese dağıttı. Hepimiz hemen çalışmalara başladık. Hepimiz çok yorulduk fakat ortaya çok güzel bir şey çıktı. Hepinizin okumasını tavsiye ediyorum. İsmail Emre ULUBAY Öncelikle böyle bir derginin içinde olmak beni gerçekten çok heyecanlandırıyor. Bence dergi fikri gerçekten çok yararlı bir fikirdi çünkü bunu okuyan kişiler su israfının dünyaya ne kadar zararlı olduğunu hakkında bilinçlenebilir ve öğrenebilir. Mert ÖNDER - 25 -
KAYNAKÇA * https://www.su.gen.tr/suyun-onemi.html * https://www.lafsozluk.com/2010/10/su.html * http://tema.org.tr/web_14966-2_1/entitialfocus.aspx? primary_id=608&type=2&target=categorial1&detail=single&sp_table=&sp_primary =&sp_table_extra=&openfrom=sortial * https://maker.robotistan.com/algoritma/ * https://muhendistan.com/harezmi-kimdir/ * https://rainwater.com.tr/icme-suyu-ph-degeri-nasil-olmalidir * https://www.google.com/search? rlz=1C1AWFC_enTR846TR846&q=Su+tasarrufu+ile+ilgili+icatlar&sa=X&ved=2ahU KEwj5rcO12MnoAhVIiOAKHVCyAKQQ1QIoAHoECAoQAQ&biw=1396&bih=686
Search
Read the Text Version
- 1 - 26
Pages: