การรู้เรื่องภูมิศาสตร์

ทำไมตอ้ งเรียนสงั คมศกึ ษำ ศำสนำและวัฒนธรรม กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ช่วยให้ผู้เรียน มีความรู้ ความเข้าใจ การดารงชีวิตของมนุษย์ท้ังในฐานะปัจเจกบุคคลและ การอยู่ ร่วมกันในสังคม การปรับตัวตาม สภาพแวดล้อม การจัดการทรัพยากรที่มีอยู่ อย่างจากัด เข้าใจถึงการพัฒนา เปลี่ยนแปลงตามยุคสมัยกาลเวลา ตามเหตุปจั จัยต่าง ๆ เกิดความเขา้ ใจใน ตนเอง และผู้อนื่ มคี วามอดทนอดกลั้น ยอมรับใน ความแตกตา่ ง และ มีคุณธรรมสามารถนาความรู้ไปปรับใช้ในการดาเนินชีวิต เป็นพลเมืองดีของประเทศชาติ และสงั คมโลก

เรยี นร้อู ะไรในสงั คมศกึ ษำ ศำสนำและวฒั นธรรม กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรมว่าด้วยการอยู่ร่วมกันใน สังคมท่ีมีความเช่ือมสัมพันธ์กัน และมีความแตกต่างกันอย่างหลากหลาย เพ่ือช่วยให้ สามารถปรับตนเองกับบริบทสภาพแวดล้อม เป็นพลเมืองดีมีความรับผิดชอบ มีความรู้ ทกั ษะ คุณธรรมและคา่ นยิ มท่ีเหมาะสม โดยได้กาหนดสาระตา่ ง ๆ ไว้ ดงั น้ี

ศำสนำ ศีลธรรมและจริยธรรม แ น ว คิ ด พ้ื น ฐ า น เ ก่ี ย ว กั บ ศ า ส น า ศี ล ธ ร ร ม จ ริ ย ธ ร ร ม ห ลั ก ธ ร ร ม ของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือ การนาหลักธรรมคาสอนไปปฏิบัติ ในการพัฒนาตนเอง และการอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข เป็นผู้กระทาความดี มีค่านิยม ท่ดี งี ามพัฒนาตนเองอยูเ่ สมอ รวมทั้งบาเพ็ญประโยชน์ตอ่ สงั คมและส่วนรวม

หน้ำที่พลเมอื ง วฒั นธรรมและกำรดำเนินชวี ิต ระบบการเมืองการปกครองในสังคมปัจจุบัน การปกครองระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ลักษณะและความสาคัญการเป็นพลเมืองดี ความแตกต่างและ ความหลากหลายทางวัฒนธรรม ค่านิยม ความเช่ือ ปลูกฝังค่านิยม ดา้ นประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข สิทธิ หน้าที่ เสรีภาพการดาเนิน ชวี ติ อย่างสันติสุขในสังคมไทย และสังคมโลก

เศรษฐศำสตร์ การผลิต การแจกจ่าย การบริโภคสินค้า และบริการ การบริหารจัดการ ทรัพยากรท่ีมีอยู่อย่างจากัดอย่างมีประสิทธิภาพ การดารงชีวิตอย่างมีดุลยภาพ และการนาหลักเศรษฐกิจพอเพยี งไปใชใ้ นชีวติ ประจาวนั

ประวตั ิศำสตร์ เวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ วิธีการทางประวัติศาสตร์ พัฒนาการของ มนุษยชาติจากอดีตถึงปัจจุบัน ความสัมพันธ์และเปล่ียนแปลงของเหตุการณ์ต่าง ๆ ผลกระทบที่เกิดจากเหตุการณ์สาคัญในอดีต บุคคลสาคัญท่ีมี อิทธิพล ต่อการ เปล่ียนแปลงต่าง ๆ ในอดีต ความเป็นมาของชาติไทย วัฒนธรรมและภูมิปัญญาไทย แหลง่ อารยธรรมทส่ี าคญั ของโลก

ภูมศิ ำสตร์ ลักษณะของโลกทางกายภาพ ลักษณะทางกายภาพ แหล่งทรัพยากร และภูมิอากาศของประเทศไทย และภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก การใช้แผนท่ีและเครื่องมือ ทางภูมิศาสตร์ ความสมั พันธ์กันของสิ่งตา่ ง ๆ ในระบบธรรมชาติ ความสัมพันธ์ของมนุษย์ กับสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ และส่ิงที่มนุษย์สร้างข้ึน การนาเสนอข้อมูล ภูมิสารสนเทศ การอนุรกั ษส์ ่ิงแวดลอ้ มเพื่อการพฒั นาทีย่ ัง่ ยืน

คุณภำพผ้เู รยี น จบช้ันประถมศึกษำปีที่ 3 1. มีความรู้เรื่องเก่ียวกับตนเองและผู้ที่อยู่รอบข้าง ตลอดจนสภาพแวดล้อม ในท้องถ่นิ ทีอ่ ยอู่ าศยั และเชอื่ งโยงประสบการณ์ไปสู่โลกกว้าง 2. มีทักษะกระบวนการและมีข้อมูลท่ีจาเป็น ต่อการพัฒนาให้เป็นผู้มีคุณธรรม จริยธรรมประพฤติ ปฏิบัตติ ามหลักคาสอนของศาสนาท่ีตนนับถอื มีความเปน็ พลเมืองดี มีความรับผิดชอบ การอยู่ร่วมกันและการทางานกับผู้อ่ืน มีส่วนร่วมในกิจกรรมของ ห้องเรียนและไดฝ้ ึกหัดในการตดั สนิ ใจ

คุณภำพผเู้ รียน 3. มีความรู้เรื่องราวเกี่ยวกับตนเอง ครอบครัว โรงเรียน และชุมชนในลักษณะ การบูรณาการ ผู้เรียนได้เข้าใจแนวคิดเกี่ยวกับปัจจุบันและอดีต มีความรู้พ้ืนฐาน ทางเศรษฐกิจ ได้ข้อคิดเกี่ยวกับรายรับ-รายจ่ายของครอบครัว เข้าใจถึงการเป็นผู้ผลิต ผบู้ รโิ ภค รจู้ ักการออมข้ันต้นและวิธกี ารเศรษฐกิจพอเพียง 4. รู้และเข้าใจในแนวคิดพ้ืนฐานเก่ียวกับ ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม หน้าที่ พลเมือง เศรษฐศาสตร์ ประวัติศาสตร์ และภูมิศาสตร์ เพ่ือเป็นพื้นฐานในการทาความ เขา้ ใจในขัน้ ทีส่ ูงต่อไป

คณุ ภำพผู้เรยี น จบชั้นประถมศึกษำปีท่ี 6 1. มีความรู้เรื่องของจังหวัด ภาค และประเทศของตนเอง ท้ังเชิงประวัติศาสตร์ ลกั ษณะทางกายภาพ สังคมประเพณี และวัฒนธรรม รวมท้ังการเมือง การปกครอง และ สภาพเศรษฐกิจโดยเน้น ความเปน็ ประเทศไทย 2. มีความรู้และความเข้าใจในเร่ืองศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม ปฏิบัติตนตาม หลักธรรมคาสอนของศาสนาท่ีตนนับถือ รวมทั้งมีส่วนร่วมศาสนพิธี และพิธีกรรม ทางศาสนามากยงิ่ ข้ึน

คณุ ภำพผเู้ รยี น 3. ปฏิบัติตนตามสถานภาพ บทบาท สิทธิ หน้าท่ีในฐานะพลเมืองดีของท้องถิ่น จังหวัด ภาค และประเทศรวมท้ังได้มีส่วนร่วมในกิจกรรมตาม ขนบธรรมเนียมประเพณี และวัฒนธรรมของ ทอ้ งถิ่นตนเองมากย่ิงขนึ้ 4. สามารถเปรียบเทียบเร่ืองราวของจังหวัดและภาคต่าง ๆ ของประเทศไทยกับประเทศ เพ่ือนบ้าน ได้รับการพัฒนาแนวคิดทางสังคมศาสตร์ เกี่ยวกับศาสนา ศีลธรรมจริยธรรม หน้าท่ี พลเมือง เศรษฐศาสตร์ ประวัติศาสตร์ และภูมิศาสตร์ เพื่อขยายประสบการณ์ไปสู่ การทา ความเข้าใจในภูมิภาค ซีกโลกตะวันออกและตะวันตกเก่ียวกับ ศาสนา คุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม ความเชื่อ ขนบธรรมเนียม ประเพณีวัฒนธรรม การดาเนินชีวิต การจัดระเบียบทางสังคม และการเปลี่ยนแปลงทาง สงั คมจากอดีตสูป่ ัจจุบนั

คุณภำพผู้เรียน จบช้นั มัธยมศึกษำปีท่ี 3 1. เข้าใจและเห็นความสาคัญของปัจจัยท่ีส่งผลกระทบต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการ ทม่ี ีต่อสขุ ภาพและชีวิตในช่วงวัยตา่ ง ๆ 2. เข้าใจ ยอมรับและสามารถปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย จิตใจ อารมณ์ ความรู้สึกทางเพศ ความเสมอภาคทางเพศ สร้างและรักษาสัมพันธภาพกับผู้อื่น และตัดสินใจ แก้ปญั หาชวี ติ ด้วยวิธกี ารทเี่ หมาะสม 3. เลือกกินอาหารท่ีเหมาะสมได้สัดส่วน ส่งผลดีต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการ ตามวัย

คณุ ภำพผเู้ รียน 4. มีทักษะในการประเมินอิทธพิ ลของเพศ เพื่อน ครอบครัว ชุมชนและวัฒนธรรมท่ีมีต่อ เจตคติ คา่ นยิ มเกยี่ วกบั สุขภาพและชีวิต และสามารถจัดการได้อย่างเหมาะสม 5. ป้องกันและหลีกเล่ียงปัจจัยเสี่ยง พฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพและการเกิดโรค อุบัติเหตุ การใช้ยา สารเสพติด และความรนุ แรง ร้จู ักสรา้ ง เสริมความปลอดภยั ใหแ้ กต่ นเองครอบครวั และ ชมุ ชน 6. เข้าร่วมกิจกรรมทางกาย กิจกรรมกีฬา กิจกรรมนันทนาการ กิจกรรมสร้างเสริม สมรรถภาพ ทางกายเพ่ือสุขภาพ โดยนาหลักการของทักษะกลไก มาใชไ้ ดอ้ ย่างปลอดภัยสนุกสนาน และปฏบิ ัตเิ ป็น ประจาสมา่ เสมอตามความถนดั และความสนใจ

คุณภำพผ้เู รียน 7. แสดงความตระหนักในความสัมพันธ์ ระหว่างพฤติกรรมสุขภาพ การป้องกันโรค การดารง สุขภาพ การจัดการกับอารมณ์และความเครียด การออกกาลังกายและการเล่นกีฬากับ การมีวิถีชวี ิตทม่ี สี ขุ ภาพดี 8. สานึกในคุณคา่ ศักยภาพและความเป็นตวั ของตวั เอง 9. ปฏิบัติตามกฎ กติกา หน้าที่ความ รับผิดชอบ เคารพสิทธิของตนเองและผู้อน่ื ให้ความ ความร่วมมือในการแข่งขันกีฬาและการทางานเป็น ทีมอย่างเป็นระบบ ด้วยความมุ่งม่ันและมีน้าใจ นกั กฬี า จนประสบความสาเรจ็ ตามเปา้ หมายด้วย ความช่นื ชม และสนกุ สนาน

ตวั ชี้วัดและสำระกำรเรียนรู้แกนกลำง สำระภูมิศำสตร์ (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. 2560) หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 และมาตรฐานการเรียนรู้และตัวช้ีวัดฯ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) มีการปรับ กลุม่ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สาระภูมิศาสตร์ เพ่ือให้ สอดคล้องกับการจัดการ เรียนรู้ท่ีทันสมัย เหมาะสมกับการเปลี่ยนแปลงใน ปัจจุบัน

ควำมเป็นมำของกำรปรับสำระภมู ิศำสตร์ สาระภูมิศาสตร์เป็นศาสตร์ที่เกี่ยวข้องท้ังวิทยาศาสตร์ และสังคมศาสตร์ สามารถบูรณาการกับศาสตร์ อ่ืน ๆ ได้ รวมทั้งปัจจุบันประเทศไทยและพ้ืนท่ีต่าง ๆ ของโลกเกิดภาวะวิกฤตด้านกายภาพ ด้านส่ิงแวดล้อม และมีผลกระทบอย่างรุนแรงมากขึ้นเร่ือย ๆ นอกจากนี้ ความทันสมัยของวิทยาการและเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ ท่ีเป็นเทคโนโลยีสารสนเทศทางภูมิศาสตร์มีมากขึ้น ตลอดจนการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม เพ่ือ การสร้างความย่ังยืน ซ่ึงการเรียนรู้เพียงสาระสาคัญของสาระภูมิศาสตร์ไม่เพียงพอต่อการเปลี่ยนแปลงท่ีเกิดข้ึน อย่างรวดเร็ว และบางคร้ังเกิดข้ึนโดยคาดการณ์ไม่ได้ ผู้เรียนจึงต้องมีทักษะ กระบวนการ และความสามารถทาง ภูมิศาสตร์ เพ่ือเป็นเคร่ืองมือในการเรียนรู้ประกอบกัน ดังน้ัน จึงจาเป็นท่ีจะต้องมีการทบทวนและปรับปรุงสาระ ภูมิศาสตร์ในกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศกั ราช 2551 ขน้ึ

ควำมเป็นมำของกำรปรับสำระภมู ิศำสตร์ (ตอ่ ) การพัฒนาสาระภูมิศาสตร์ ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560 น้ียงั คงยึดหลักการพัฒนาการเรียนรูตามธรรมชาติ ของกลุมสาระและพัฒนาการในการเรียนรูของผู้เรียน โดยกาหนดมาตรฐานการเรียนรูและตัวช้ีวัดที่สอดคลองกับ ระดับ ความรู้ความสามารถของผู้เรียน กล่าวคือ ระดับประถมศึกษาผู้เรียนจะได้เรียนรู้จากส่ิงที่ใกล้ตัวไปไกลตัว ระดับมัธยมศึกษาตอนตนผู้เรียนจะได้เรียนรูเก่ียวกับลักษณะทางกายภาพของทวีปต่าง ๆ ที่สงผลตอกิจกรรม ของมนุษย์ อันจะนาไปสู่การพัฒนาท่ีย่ังยืน และระดับมัธยมศึกษาตอนปลายผู้เรียนจะได้สาระภูมิศาสตร์ที่มี ความลุ่มลึกและทันสมยั ตอการเปลยี่ นแปลงของโลก

เปำ้ หมำยของกำรเรยี น สำระภมู ศิ ำสตร์

กำรเรยี นรู้เรือ่ งภมู ศิ ำสตร์ Geo-literacy or Geographic literacy • เป็นความรู้พื้นฐานของผู้เรียนในศตวรรษท่ี 21 ในการแสวงหาความรู้ และตอบ คาถามที่เก่ียวข้อง กับทาเลท่ีต้งั หรอื ความสมั พันธ์ของสิง่ ตา่ ง ๆ บนพนื้ ผวิ โลก • ผู้สอนควรจะสอดแทรกการรเู้ ร่ืองภมู ิศาสตร์ในระหวา่ งการจัดกจิ กรรมการเรียน การสอน เพื่อการ พฒั นาการเรียนรขู้ องผ้เู รียน • การรเู้ ร่ืองภูมิศาสตรเ์ ป็นลกั ษณะทแี่ สดงความสามารถในการใชค้ วามเขา้ ใจเชิง ภมู ิศาสตร์ (ability to use geographic understanding) และการใหเ้ หตผุ ลทางภมู ศิ าสตร์ (geographic reasoning) เพอื่ การตดั สนิ ใจเชงิ ภมู ิศาสตรอ์ ย่างเป็นระบบ (systematic geographic decision) ในการแกไ้ ขปัญหาและวางแผนในอนาคต (problem solving and future planning)

กำรเรียนรเู้ รอ่ื งภมู ิศำสตร์ องค์ประกอบท่ีสาคญั 3 ประการ ในการสง่ เสรมิ ผเู้ รยี น

มำตรฐำนกำรเรียนรู้ มาตรฐาน ส 5.1 พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560

มำตรฐำนกำรเรยี นรู้ (ตอ่ ) มาตรฐาน ส 5.2 พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560

มำตรฐำน ส 5.1 ชั้น พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ป. 1 1. แยกแยะสิง่ ตา่ ง ๆ รอบตัวทีเ่ กิดข้ึนเอง ตาม 1. จาแนกสิ่งตา่ ง ๆ รอบตัวท่เี กดิ ขน้ึ คามธรรมชาติและทมี่ นษุ ย์ ธรรมชาติและทีม่ นุษยส์ ร้างขน้ึ สรา้ งขึ้น 2. ระบุความสัมพันธ์ของตาแหน่ง ระยะ ทิศของส่งิ ต่าง 2. ระบุคงามสัมพันธ์ของตาแหน่ง ระยะ ทิศของสง่ิ ตา่ ง ๆ ๆ รอบตัว 3. ระบุทศิ หลักและท่ตี ั้งของสิง่ ต่าง ๆ 3. ใช้แผนผังงา่ ย ๆ ในการแสดงตาแหน่งของสงิ่ ต่าง ๆ ในห้องเรียน 4. ใชแ้ ผนผังงา่ ยๆ ในการแสดงตาแหน่งของสิ่งตา่ ง ๆ 4. สังเกตและบอกกการเปลย่ี นแปลงของสภาพอากาศในรอบ ในหอ้ งเรยี น วัน 5. สงั เกตและบอกการเปลี่ยนแปลงของสภาพ อากาศใน รอบวนั

มำตรฐำน ส 5.2 ชนั้ พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 1. บอกสิง่ ต่าง ๆ ทเี่ กดิ ตามธรรมชาติทส่ี ง่ ผลตอ่ ความเปน็ อยู่ ป. 1 1. บอกสิ่งตา่ ง ๆ ท่ีเกิดตามธรรมชาติ ที่สง่ ผลต่อ ของมนุษย์ ความเปน็ อย่ขู องมนุษย์ 2. สงั เกตและเปรียบเทยี บการเปลยี่ นแปลงของ สิง่ แวดลอ้ ม 2. สังเกตและเปรยี บเทยี บการเปลย่ี นแปลงของ ท่ีอยู่รอบตวั เพอื่ การปฏิบตั ิตนอย่าง เหมาะสม สภาพแวดลอ้ มทอี่ ยรู่ อบตวั 3. มีสว่ นร่วมในการดแู ลสง่ิ แวดล้อมท่ีบา้ นและชน้ั เรยี น 3. มสี ่วนร่วมในการจดั ระเบียบสิง่ แวดลอม้ ทบ่ี ้าน และหอ้ งเรียน

มำตรฐำน ส 5.1 ชน้ั พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ป.2 1.ระบสุ ่งิ ตา่ ง ๆ ทีเ่ ปน็ ธรรมชาตกิ บั ทม่ี นษุ ย์สรา้ ง ข้นึ 1. ระบุส่งิ แวดล้อมทางธรรมชาตแิ ละท่มี นษุ ย์ สรา้ งข้นึ ซ่งึ ปรากฏระหว่างโรงเรียนกับบา้ น ซ่ึงปรากฏระหว่างโรงเรียนกับบา้ น 2. ระบุตาแหน่งอย่างงา่ ย และลักษณะทาง กายภาพ 2. ระบุตาแหนง่ และลกัษณะทางกายภาพของสง่ิ ตา่ ง ๆ ของส่งิ ตา่ ง ๆ ทป่ี รากฏในลกู โลก แผนที่ แผนผัง ทีป่ รากฏในแผนผงั แผนที่ รปู ถ่าย และลูกโลก และภาพถ่าย 3. อธิบายความสัมพันธข์ องปรากฏการณ์ ระหว่าง 3. สงั เกตและแสดงความสัมพันธร์ ะหวา่ งโลก ดวงอาทติ ย์ โลก ดวงอาทติ ย์ และดวงจนั ทร์ และดวงจันทรท์ ที่ าให้เกิด ปรากฏการณ

มำตรฐำน ส 5.2 ชัน้ พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ป.2 1.อธิบายความสาคญั และคุณค่าของ สงิ่ แวดลอ้ ม 1. อธบิ ายความสาคญั ของส่ิงแวดลอ้ มทาง ธรรมชาตแิ ละท่ี ทางธรรมชาติ และทางสงั คม มนษุ ยส์ รา้ งขึ้น 2.แยกแยะและใช้ทรพั ยากรธรรมชาติท่ีใช้แลว้ ไม่ 2. จาแนกและใชท้ รพั ยากรธรรมชาติท่ีใชแ้ ลว้ ไม่หมดไปและ หมดไปและทใ่ี ชแ้ ลว้ หมดไปได้อย่างคมุ้ ค่า ทีใ่ ช้แล้วหมดไปไดอ้ ยา่ งคุ้มคา่ 3.อธิบายความสมั พันธข์ องฤดกู าลกบั การดาเนนิ ชีวิต 3. อธิบายความสมั พันธ์ของฤดูกาลกับการดาเนินชวี ิตของ ของมนษุ ย์ มนษุ ย์ 4. มสี ว่ นร่วมในการฟื้นฟู ปรบั ปรงุ สิ่งแวดลอ้มใน 4. มสี ่วนรว่ มในการจัดการสงิ่ แวดลอ้ มในโรงเรียน โรงเรยี นและชุมชน

มำตรฐำน ส 5.1 ชนั้ พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ป.3 1.ใช้แผนท่ี แผนผัง และภาพถา่ ยในการหาข้อมลู ทาง 1. สารวจข้อมูลทางภมู ิศาสตรใ์ นโรงเรียนและ ชมุ ชนโดยใช้ ภูมศิ าสตรใ์ นชมุ ชนได้อยา่ งมีประสิทธภิ าพ แผนผงั แผนที่ และรูปถ่าย เพื่อแสดงความสัมพันธข์ อง ตาแหน่ง ระยะ ทิศทาง 2.เขียนแผนผงั งา่ ย ๆ เพือ่ แสดงตาแหน่ง ทตี่ งั้ 2. วาดแผนผงั เพ่ือแสดงตาแหน่งท่ตี ัง้ ของสถานท่ี สาคญั ใน ของสถานท่สี าคญั ในบรเิ วณโรงเรยี นและชมุ ชน บรเิ วณโรงเรยี นและชมุ ชน 3.บอกความสัมพนั ธข์ องลักษณะทางกายภาพกบั ลกั ษณะทางสังคมของชุมชน

มำตรฐำน ส 5.2 ช้ัน พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ป.3 1.เปรยี บเทยี บการเปล่ยี น แปลงสภาพแวดล้อม ใน 1. เปรยี บเทยี บการเปล่ียนแปลงสิ่งแวดลอ้ มของ ชุมชนใน ชมุ ชนจากอดตี ถงึ ปัจจุบนั อดีตกับปจั จุบนั 2.อธิบายการพึ่งพาส่ิงแวดล้อม และทรพั ยากร 2. อธบิ ายการใชป้ ระโยชน์จากสิ่งแวดลอ้มและ ธรรมชาติ ในการสนองความตอ้ งการพ้นื ฐาน ของ ทรัพยากรธรรมชาติในการสนองความต้องการ พ้นื ฐานของ มนษุ ย์ และ การประกอบอาชพี มนุษย์ และการประกอบอาชพี 3.อธิบายเกีย่ วกับมลพิษ และการกอ่ ใหเ้ กิด มลพิษ 3. อธิบายสาเหตทุ ี่ทาใหเ้ กดิ มลพิษโดยมนษุ ย์ โดยมนุษย์

มำตรฐำน ส 5.2 ชัน้ พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ป.3 4.อธิบายความแตกตา่ งของเมืองและชนบท 4.อธิบายความแตกต่างของลักษณะเมืองและ ชนบท 5.ตระหนักถึงการเปล่ยี นแปลงของส่งิ แวดลอ้ มใน 5. อธิบายความสัมพันธ์ของลักษณะทางกายภาพ กบั การ ชมุ ชน ดาเนินชีวติ ของคนในชมุ ชน 6. มีส่วนร่วมในการจัดการสง่ิ แวดลอ้ มในชมุ ชน

มำตรฐำน ส 5.1 ชนั้ พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ป.3 1. ใช้แผนท่ี ภาพถา่ ย ระบลุ ักษณะสาคัญทาง 1.สืบคน้ และอธบิ ายข้อมูลลักษณะทางกายภาพ กายภาพของจงั หวดั ตนเอง ของจงั หวัดตนเองด้วยแผนทแี่ ละรปถู ่าย 2. ระบุแหล่งทรพัยากรและสงติ่ า่ ง ๆ ในจงั หวัด ของ 2. ระบแุ หล่งทรพยั ากรและสถานท่ีสาคญั ใน จงั หวดั ของตน ตนเองด้วยแผนท่ี ดว้ ยแผนท่แี ละรปูถ่าย 3. ใช้แผนท่ี อธบิ ายความสัมพนั ธข์ องสิ่งต่าง ๆ ทม่ี ีอยู่ 3.อธิบายลกั ษณะทางกายภาพท่ีส่งผลตอ่ แหล่งทรัพยากร ในจงั หวดั และสถานท่ีสาคญั ในจงั หวัด

มำตรฐำน ส 5.2 ชัน้ พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ป.4 1.อธบิ ายสภาพแวดล้อมทางกายภาพของชุมชนที่ 1. วิเคราะหส์ ิง่ แวดล้อมทางกายภาพทส่ี ง่ ผลต่อ ส่งผลตอ่ การดาเนินชีวิตของคนในจังหวดั การดาเนินชวี ติ ของคนในจังหวัด 2.อธบิ ายการเปลย่ี นแปลงสภาพแวดล้อมใน จังหวัด 2. อธบิ ายการเปล่ียนแปลงสงิ่ แวดล้อมในจังหวัด และผลท่ี และผลทเี่ กิดจากการเปลีย่ นแปลงนนั้ เกดิ จากการเปลย่ี นแปลงน้นั 3.มีส่วนรว่ มในการอนรุ กั ษส์ ง่ิ แวดล้อมในจงั หวดั 3. นาเสนอแนวทางการจดั การส่ิงแวดลอ้ มในจงั หวัด

มำตรฐำน ส 5.1 ชน้ั พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ป.5 1. รูต้ าแหนง่ (พกิ ดั ภมู ิศาสตร์ ละตจิ ูด ลองจจิ ูด) 1.สืบคน้ และอธิบายข้อมูลลักษณะทางกายภาพ ของภมู ิภาค ระยะ ทศิ ทางของภมู ิภาคของตนเอง ของตนด้วยแผนท่ีและรูปถา่ ย 2.ระบลุ กั ษณะภมู ิลกั ษณท์ สี่ าคัญในภูมภิ าคของ 2. อธิบายลกั ษณะทางกายภาพทส่ี ่งผลต่อแหล่ง ทรัพยากร ตนเองในแผนท่ี และสถานทสี่ าคญั ในภูมภิ าคของตน 3.อธบิ ายความสมั พันธ์ของลกั ษณะทางกายภาพ กับ ลกั ษณะทางสังคมในภูมภิ าคของตนเอง

มำตรฐำน ส 5.2 ชนั้ พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ป.5 1.วเิ คราะห์สภาพแวดล้อมทางกายภาพท่ีมี อทิ ธิพล 1. วเิ คราะหส์ ิ่งแวดลอ้ มทางกายภาพท่มี ีอทิ ธิพล ตอ่ ลักษณะการตั้งถิน่ ฐาน และการย้ายถิ่นของ ต่อลักษณะการตงั้ ถิ่นฐานและการยา้ ยถ่นิ ของ ประชากรใน ประชากรในภมู ิภาค ภมู ิภาคของตน 2.อธบิ ายอทิ ธิพลของส่งิ แวดลอม้ ทางธรรมชาติ 2. วเิ คราะหอ์ ทิ ธิพลของสง่ิแวดล้อมทางธรรมชาติ ทกี่ อ่ ใหเ้ กิดวิถชี วี ติ และการสรา้ งสรรค์ วัฒนธรรมใน ท่ีกอ่ ให้เกดิ วิถีการดาเนนิ ชวี ติ ในภูมิภาคของตน ภูมิภาค 3. นาเสนอตัวอยา่ งทส่ี ะทอ้ นให้เหน็ ผลจากการ รักษา 3.นาเสนอตัวอยา่ งที่สะท้อนให้เหน็ ผลจากการ รักษาและ และการทาลายสภาพแวดลอ้ มและเสนอ แนวคดิ ใน ทาลายส่งิ แวดล้อม และเสนอแนวทางในการจดั การ การรักษาสภาพแวดล้อมในภูมิภาค สิ่งแวดลอ้ มในภมู ิภาคของตน

มำตรฐำน ส 5.1 ชนั้ พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ป.6 1.ใช้เคร่อื งมอื ทางภูมิศาสตร์ (แผนท่ี ภาพถ่าย 1. สืบคน้ และอธบิ ายขอ้ มลู ลกั ษณะทางกายภาพ ชนิดต่าง ๆ) ระบุลกั ษณะสาคัญทางกายภาพ และ ของประเทศไทยดว้ ยแผนท่ี รูปถ่ายทางอากาศ สงั คมของประเทศ และภาพจากดาวเทยี ม 2.อธบิ ายความสัมพนั ธ์ระหว่างลักษณะ 2. อธิบายความสมั พนั ธร์ ะหว่างลกั ษณะทางกายภาพกับภยั ทางกายภาพกบั ปรากฏการณท์ างธรรมชาติ พิบัติในประเทศไทยเพื่อเตรียมพร้อมรับมอื ภยั พิบัติ ของประเทศ

มำตรฐำน ส 5.2 ชัน้ พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ป.6 1.วิเคราะหค์ วามสัมพันธ์ระหว่างสิง่ แวดลอ้ มทาง 1. วเิ คราะหป์ ฏิสมั พันธ์ระหวา่ งสิ่งแวดล้อมทางกายภาพกับ ธรรมชาตกิ ับสิง่ แวดล้อมทางสงั คมในประเทศ ลกั ษณะกิจกรรมทางเศรษฐกจิ และสังคมในประเทศไทย 2.อธิบายการแปลงสภาพธรรมชาตใิ นประเทศไทย 2. วิเคราะหก์ ารเปลีย่ นแปลงทางกายภาพของ จากอดีตถึงปัจจบุ นั และผลทีเ่ กดิ ขนึ้ จาก ประเทศไทยในอดีตกับปจั จบุ นั และผลที่ เกดิ ขน้ึ จากการ การเปลยี่ นแปลงนนั้ เปลี่ยนแปลงนน้ั 3. จดั ทาแผนการใช้ทรัพยากรในชมุ ชน 3. นาเสนอตัวอยา่ งทีส่ ะทอ้ นใหเ้ หน็ ผลจากการรกั ษาและ ทาลายทรพั ยากรและส่งิ แวดลอม้ และเสนอแนวทางในการ จัดการอยา่ งยงั่ ยนื ในประเทศไทย

มำตรฐำน ส 5.1 ชนั้ พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ม.1 1.เลือกใชเ้ คร่อื งมอื ทางภูมิศาสตร์ (ลกู โลก แผนท่ี 1. วเิ คราะห์ลักษณะทางกายภาพของทวปี เอเชยี กราฟ แผนภูมิ) ในการสบื ค้นขอ้ มลู เพ่ือวิเคราะห์ ทวีปออสเตรเลีย และโอเชียเนีย โดยใชเ้ ครอื่ งมือทาง ลกั ษณะทางกายภาพและสงั คมของ ประเทศไทยและ ภมู ศิ าสตรส์ บื คน้ ข้อมูล ทวปี เอเชยี ออสเตรเลยี และโอเชยี เนยี 2. อธิบายเส้นแบ่งเวลา และเปรยี บเทยี บ วนั เวลา 2.อธิบายพิกดั ภูมศิ าสตร์ (ละติจดู และลองจจิ ูด) เส้นแบ่ง ของประเทศไทยกบั ทวีปต่าง ๆ เวลา และเปรยี บเทียบวัน เวลาของ โลก 3. วเิ คราะหเ์ ชือ่ มโยงสาเหตแุ ละแนวทางปอ้ งกัน ภัย 3. วิเคราะห์สาเหตุการเกิดภยั พิบตั ขิ องทวีปเอเชีย ธรรมชาติและการระวงั ภัยทเี่ กิดขึน้ ในประเทศไทย ทวปี ออสเตรเลยี และโอเชียเนีย และทวีปเอเชีย ออสเตรเลยี และ โอเชยี เนีย

มำตรฐำน ส 5.2 ชนั้ พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 1. สารวจและระบทุ าเลทีต่ งั้ ของกิจกรรมทางเศรษฐกิจ และ ม.1 3. สารวจ และอธบิ ายทาเลทต่ี ัง้ กจิ กรรม สังคมในทวปี เอเชยี ทวีปออสเตรเลยี และโอเชียเนีย ทางเศรษฐกจิ และสังคมในทวปี เอเชียออสเตรเลีย และโอเชียเนีย โดยใชแ้ หล่งขอ้ มูลที่หลากหลาย 2. วเิ คราะห์ปัจจัยทางกายภาพและปจั จยั ทางสังคมที่มี ผล ตอ่ ทาเลท่ีต้งั ของกิจกรรมทางเศรษฐกจิ และสังคม 4.วิเคราะห์ปัจจยั ทางกายภาพ และสงั คมทม่ี ีผลตอ่ ในทวีปเอเชยี ทวปี ออสเตรเลีย และโอเชยี เนยี การเลื่อนไหล ของความคิด เทคโนโลยี สินค้า และ ประชากรในทวีปเอเชยี ออสเตรเลีย และโอเชียเนยี

มำตรฐำน ส 5.2 ชัน้ พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ม.1 1. วิเคราะหผ์ ลกระทบจาก การเปลยี่ นแปลงทาง 3. สบื คน้ อภิปรายประเดน็ ปญั หาจาก ปฏสิ ัมพนั ธ์ ธรรมชาตขิ องทวปี เอเชีย ออสเตรเลยี ระหวา่ งสภาพแวดล้อมทางกายภาพกบั มนุษย์ท่ีเกดิ ขึ้นใน และโอเชยี เนีย ทวีปเอเชยี ทวีปออสเตรเลีย และโอเชยี เนีย 2. วเิ คราะห์ความร่วมมอื ของประเทศตา่ ง ๆ ที่มีผล 4. วเิ คราะหแ์ นวทางการจดั การภัยพิบัติ และการจัด ตอ่ ส่ิงแวดลอ้ มทางธรรมชาติของทวีปเอเชีย การทรัพยากรและสง่ิ แวดล้อมในทวีปเอเชยี ออสเตรเลีย และโอเชยี เนีย ทวีปออสเตรเลีย และโอเชียเนยี อย่างยั่งยนื

มำตรฐำน ส 5.1 ชนั้ พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ม.2 1. ใช้เครื่องมอื ทางภมู ิศาสตรใ์ นการรวบรวม 1. วเิ คราะหล์ กั ษณะทางกายภาพของทวปี ยโุ รป วเิ คราะหแ์ ละน าเสนอขอ้มูลเกี่ยวกับลักษณะ และทวีปแอฟริกา โดยใชเ้ ครอื่ งมอื ทางภมู ิศาสตรส์ ืบค้น ทางกายภาพ และสงั คมของทวีปยโุ รป และ แอฟรกิ า ขอ้ มลู 2.วิเคราะหค์ วามสัมพันธ์ระหวา่ งลักษณะ 2. อธิบายมาตราส่วน ทศิ และสัญลกั ษณ์ ทาง กายภาพ และสงั คมของทวีปยุโรป และ แอฟรกิ า 3.วเิ คราะหส์ าเหตกุ ารเกดิ ภยั พิบตั ขิ องทวปี ยุโรป และทวีป แอฟรกิ า

มำตรฐำน ส 5.2 ชัน้ พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ม.2 1. วเิ คราะหก์ ารก่อเกดิ สิง่ แวดลอ้ มใหมท่ างสงั คม 1. สารวจและระบุทาเลที่ตั้งของกจิ กรรมทางเศรษฐกิจ อันเป็นผลจากการเปลย่ี นแปลงทางธรรมชาติและ และสังคมในทวีปยโุ รป และทวีปแอฟรกิ า ทาง สงั คมของทวีปยโุ รปและแอฟรกิ า 4. วเิ คราะห์เหตุและผลกระทบทป่ี ระเทศไทยไดร้ ับ 2. วเิ คราะห์ปจั จัยทางกายภาพและปจั จัยทางสังคมทม่ี ี จากการเปลี่ยนแปลงของสิง่ แวดล้อมในทวีปยุโรป ผลตอ่ ทาเลทตี่ ้งั ของกจิ กรรมทางเศรษฐกจิ และสงั คม และแอฟรกิ า ในทวีปยุโรป และทวีปแอฟรกิ า

มำตรฐำน ส 5.2 ชน้ั พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ม.2 3. สารวจ อภปิ รายประเด็นปญั หาเกย่ี วกับ 3. สืบค้น อภิปรายประเดน็ ปญั หาจากปฏสิ มั พันธ์ ส่ิงแวดล้อม ที่เกดิ ขนึ้ ในทวปี ยุโรป และแอฟริกา ระหวา่ งสภาพแวดลอ้ มทางกายภาพกบั มนษุ ย์ทเ่ี กดิ ข้นึ ใน ทวปี ยโุ รป และทวปี แอฟริกา 2.ระบแุ นวทางการอนุรักษ์ทรพั ยากรธรรมชาติ และ ส่งิ แวดลอ้ มในทวปี ยโุ รปและแอฟรกิ า 4. วิเคราะห์แนวทางการจัดการภัยพบิ ัติและการจดั การ ทรัพยากรและสง่ิ แวดลอ้ มในทวปี ยุโรป และทวปี แอฟรกิ า อยา่ งย่งั ยนื

มำตรฐำน ส 5.1 ชนั้ พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ม.3 1.ใชเ้ คร่อื งมือทางภูมศิ าสตรใ์ นการรวบรวม วิเคราะห์ 1. วเิ คราะหล์ ักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาเหนอื และน าเสนอขอ้มูลเกย่ี วกบั ลกั ษณะ ทางกายภาพ และทวปี อเมริกาใต้ โดยเลือกใช้แผนที่ เฉพาะเร่อื งและ และสังคมของทวีปอเมรกิ าเหนือและอเมรกิ าใต้ เคร่ืองมือทางภูมศิ าสตรส์ บื ค้นข้อมูล 2.วเิ คราะหค์ วามสมั พนั ธ์ระหว่างลกั ษณะ ทาง 2. วเิ คราะห์สาเหตกุ ารเกิดภยั พิบัติของทวปี อเมรกิ าเหนือ กายภาพและสังคมของทวปี อเมริกาเหนือและ และทวปี อเมรกิ าใต้ อเมรกิ าใต้

มำตรฐำน ส 5.2 ชนั้ พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ม.3 1.วิเคราะห์การก่อเกดิ สิ่งแวดล้อมใหมท่ างสงั คม 1. สารวจและระบทุ าเลท่ตี ง้ั ของกจิ กรรมทางเศรษฐกิจ อนั เปน็ ผลจากการเปลย่ี นแปลงทางธรรมชาติ และ และสงั คมในทวปี อเมรกิ าเหนือ และทวปี อเมริกาใต้ สงั คมของทวีปอเมรกิ าเหนอื และอเมริกาใต้ 2.วเิ คราะหป์ ัจจัยทางกายภาพและปัจจัยทางสงั คมท่มี ี ผลตอ่ ทาเลท่ีตง้ั ของกจิ กรรมทางเศรษฐกจิ และ สงั คมใน ทวีปอเมรกิ าเหนอื และทวีปอเมริกาใต

มำตรฐำน ส 5.2 ชน้ั พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2560 ม.3 3. สารวจ อภิปรายประเดน็ ปญั หาเก่ียวกบั 3. สืบค้น อภิปรายประเด็นปญั หาจากปฏสิ มั พนั ธ์ ระหว่าง สง่ิ แวดล้อม ท่ีเกดิ ข้ึนในทวปี อเมริกาเหนือและ สภาพแวดล้อมทางกายภาพกับมนุษย์ท่เี กดิ ขน้ึ ในทวปี อเมรกิ าใต้ อเมรกิ าเหนอื และทวีปอเมริกาใต้ 4. วเิ คราะห์เหตแุ ละผลกระทบตอ่ เน่อื งจากการ 4. วเิ คราะห์แนวทางการจดั การภัยพิบตั แิ ละการจัดการ เปล่ยี นแปลงของสง่ิ แวดล้อมในทวีปอเมริกาเหนอื ทรพั ยากรและสิง่ แวดล้อมในทวปี อเมริกาเหนอื และ และอเมรกิ าใตท้ ี่ส่งผลต่อประเทศไทย ทวีปอเมริกาใต้ อย่างยัง่ ยืน 2. ระบุแนวทางการอนุรกั ษ์ทรพั ยากร ธรรมชาติและ 5. ระบคุ วามร่วมมือระหวา่ งประเทศที่มีผลตอ่ การจดั การ สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริกาเหนอื และอเมรกิ าใต้ ทรพั ยากรและสิ่งแวดลอ้ ม

เอกสำรอำ้ งอิง สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้ัน พื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). ตวั ชี้วดั และสำระ กำรเรียนร้แู กนกลำง สำระภมู ิศำสตร์ (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. 2560) กลุม่ สำระกำรเรยี นร้สู งั คมศกึ ษำ ศำสนำ และวัฒนธรรม ตำมหลกั สตู รแกนกลำงกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน พุทธศกั รำช 2551. กรุงเทพมหานคร : โรงพมิ พชมุ นุมสหกรณ์การเกษตรแหง่ ประเทศไทย จากดั .