คติชนวิทยา เรื่อง อาหารพื้นบ้านจังหวัดแพร่

รายวิชา คติชนวิทยา อาหารพื้นบ้านเมืองแพร่

แกงขนุน (แก๋งบ่าหนุน) วัสดุดิบ วิธีทำ ขนุนอ่อน 1. โขลกเครื่องแกงรวมกันให้ละเอียด ซี่โครงหมูสับ 2. ต้มน้ำเปล่า พอเดือด ละลายเครื่องแกง มะเขือเทศลูกเล็ก ลงในน้ำเดือด ชะอมเด็ด 3. ใส่ซี่โครงหมู ต้มจนหมูนุ่ม ชะพลูหั่นหยาบ 4. ใส่ขนุน ต้มให้ขนุนนิ่ม พริกแห้ง 5. ใส่มะเขือเทศ ชะอม และใบชะพลู กระเทียม คนให้เข้ากัน พอผักสุก ปิดไฟ หอมแดง กะปิ เกลือ แกงขนุน เป็นหนึ่งในอาหารมงคลของชาวเหนือ เพราะชื่อขนุนนิยมแกงกินในงานแต่งงาน และ ในประเพณีพื้นเมืองของล้านนาถือว่าเป็นอาหารที่นิยมหลังวันเถลิงศก (วันพญาวัน)

ลาบหมู (ลาบหมูเมือง) วัสดุดิบ วิธีทำ หมูสับ 1. นำหมูสับมาผสมกับเครื่อง ใส่เลือดหมูสดลงไป คลุกเคล้า หนังหมูติดมัน ให้เข้ากัน ดับหมู ไส้หมู 2. ตั้งกระทะ โดยไม่ต้องใส่น้ำมัน ใส่หนังหมูติดมันลงไป เลือดหมูสด ใส่น้ำเปล่าลงไปเล็กน้อย ผัดจนหนังหมูคายน้ำมันออกมา พริกลาบเหนือ ผักแพ้ว 3. จากนั้นใส่พริกลาบคั่วลงไป ใช้ไฟอ่อน ค่อยๆคั่วกับหนังหมู ต้นหอม จนออกกลิ่นหอม ผักชี หอมเจียว 4. จากนั้นใส่เครื่องใน และหมูที่ผสมเลือดลงไป กระเทียมเจียว 5. ปรุงรสด้วยเกลือ น้ำปลา ผงปรุงรส จากนั้นก็คนให้เข้ากัน น้ำปลา ผงปรุงรส คนไปเรื่อยๆ จนเนื้อสัตว์และเครื่องในสุกดี 6. หากชอบรสเผ็ด เติมพริกป่นเข้าไปได้ตามชอบ 7. จากนั้นใส่ผักแพ้ว และต้นหอมผักชี ผัดให้เข้ากันอีกครั้ง 8. ปิดไฟ โรยด้วยหอมเจียวและกระเทียมเจียว จัดใส่จาน ใส่พริกแห้งลงไป เป็นอันเสร็จ “ลาบเมือง” ในอดีตนั้นจะหากินกันได้ก็ต่อเมื่อมีประเพณีสำคัญ ทำบุญใหญ่ ๆ หรือวาระพิเศษ การทำ ลาบแต่ละครั้งนั้นมีหลายขั้นตอนที่จะได้ช่วยกัน “ลาบ” พ้องเสียงกับคำว่า “ลาภ” ที่แปลว่าโชคลาภ

ขนมจีนน้ำเงี้ยว (ขะหนมเส้นน้ำเงี้ยว) วัสดุดิบ วิธีทำ หมูบด 1. ต้มน้ำ พอเดือด ใส่ซี่โครงหมู ต้มจนหมูนุ่ม ซี่โครงอ่อน 2.โขลกเครื่องแกงรวมกันให้ละเอียด ตีนไก่ 3.ผัดเครื่องแกงกับน้ำมัน จนมีกลิ่นหอม ใส่เต้าเจี้ยว เลือดไก่ ลงผัด คนให้เข้ากัน มะเขือเทศสีดา 4.ใส่หมูบด ผัดให้เข้ากัน จนหมูสุก ดอกงิ้ว 5.ใส่เครื่องแกงที่ผัดแล้วลงในน้ำหม้อต้มกระดูก ผักชีต้นหอม ต้มจนเดือด ใส่ดอกงิ้ว ต้มต่อประมาณ 10 นาที พริกแห้งทอด 6.ใส่เลือดไก่ที่หั่นแล้ว คนให้ทั่ว พริกน้ำเงี้ยว 7.ใส่มะเขือเทศ กะปิ 8.ตั้งไฟต่อประมาณ 5 นาที ยกลงนำขนมจีนใส่จาน กระเทียมเจียว ราดด้วยแกง (น้ำเงี้ยว) รับประทานกับเครื่องเคียง ขนมจีน มีลักษณะเป็นเส้นต่อกันยาว จึงมีความหมายถึง ความรักที่ยืดยาวยั่งยืนของคู่บ่าวสาว ดั่ง เช่น เส้นของขนมจีน

จัดทำโดย นายสุกฤต คำปาแฝง รหัสนั กศึ กษา 63123010105 สาขาวิชาภาษาไทย (ศิ ลปศาสตร์บัณฑิต) คณะมนุษยศาสตร์และสั งคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง