Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore ศิลปะแห่งการ ถนอมอาหารไทย01

ศิลปะแห่งการ ถนอมอาหารไทย01

Published by norapataa, 2023-04-18 10:49:32

Description: ศิลปะแห่งการ ถนอมอาหาร01

Search

Read the Text Version

จดหมายข่าวประชาสัมพนั ธ์ กศน.อาเภอวงั ทรายพูน สังกดั สานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยจงั หวดั พจิ ติ ร ศลิ ปะแหง่ การ ถนอมอาหาร การถนอมอาหารคอื อะไร? การถนอมอาหารนน้ั ถอื วา่ เปน็ วิธีการหนงึ่ ที่จะช่วยเก็บรกั ษาอาหารให้อยูไ่ ดย้ าวนาน หากว่า เราเกบ็ อาหารสดเอาไว้ตามธรรมชาตวิ ันนงึ กจ็ ะเสียและตอ้ งทง้ิ ในทส่ี ดุ ดงั นั้นการถนอมอาหาร ดว้ ยการแปรรูปจึงทาให้อาหารมีรปู ลกั ษณ์ รสชาติ กลนิ่ ทีเ่ ปลย่ี นแปลงไป แต่ยังคงคุณคา่ ทางโภชนาการและปริมาณอาหารไว้เช่นเดิม นับว่าเป็นส่ิงท่ชี ่วยให้มนษุ ย์สามารถเก็บ อาหารบรโิ ภคไดใ้ นวันอืน่ ๆหรือชว่ งนอกฤดูกาลของอาหารประเภทนั้นๆ

ความสาคญั ในการแปรรปู และถนอมอาหาร 1.การแปรรปู และการถนอมอาหารชว่ ยบรรเทาการขาดแคลนอาหาร ในชว่ งการ เกดิ ภยั ธรรมชาติ ภาวะแหง้ แลง้ หรอื สงคราม 2.การแปรรปู และการถนอมอาหารชว่ ยกระจายอาหารทวั่ ถงึ ความตอ้ งการของ ประชากรไดอ้ ยา่ งพอเพยี ง 3.การแปรรปู และการถนอมอาหารชว่ ยใหม้ อี าหารพอเพยี งและมอี าหารบรโิ ภค นอกฤดกู าลเมอ่ื พน้ ฤดกู ารผลติ ของผลติ ผลเกษตรนน้ั ๆ 4.การแปรรปู และการถนอมอาหารเปน็ การใชอ้ าหารเหลอื ใหเ้ กดิ ประโยชนส์ งู สดุ ชว่ ยยดื อายอุ าหารใหเ้ กบ็ ไวไ้ ดน้ านมากกวา่ การสด 5.การแปรรปู และการถนอมอาหารทำใหเ้ กดิ ความสะดวกในการขนสง่ โดยอาหาร ไมเ่ นา่ เสยี คงสภาพ และรกั ษาสารอาหาร ไวอ้ ยา่ งครบถว้ นสามารถพกพาไปใน พน้ื ทหี่ า่ งไกลได้ 6.การแปรรปู และการถนอมอาหารชว่ ยเพม่ิ มลู คา่ ผลผลติ ทางการเกษตร และลด ปญั หาผลผลติ ลน้ ตลาด

หลกั การแปรรปู และถนอมอาหารทงั้ 5 วธิ ี การแปรรูปและการถนอมอาหารสามารถทาไดห้ ลากหลายวิธี ดังนี้ 1. การทาให้แห้ง ถนอมอาหารด้วยการทาให้ แห้ ง สำหรบั การถนอมอาหารด้วยการทำให้แหง้ หรอื เป็นการลดความชื้นออกจากอาหารใหต้ ่ากวา่ จุดท่ี จุลนิ ทรียเ์ จริญเติบโตได้ โดยการกำจดั น้าสว่ นใหญ่ทีอ่ ยใู่ นอาหารออกจากอาหาร ซ่ึงจะมีผลให้ กระบวนการ Metabolism และการเจรญิ ของจุลินทรีย์เกิดได้ชา้ ลง ทัง้ ยังเป็นการลดอัตราเร็วของ ปฏิกริ ยิ าการเหม็นหืนของไขมัน เนือ่ งจากปฏิกิริยา Hydrolysis โดยมีหลักการถนอมอาหารใหแ้ หง้ ได้ ดงั น้ี  การใชแ้ สงแดดจากธรรมชาตโิ ดยการผงึ่ แดดหรอื ลม สำหรับวิธกี ารถนอมอาหารให้แหง้ วธิ แี รกเลยกค็ อื การใช้แสงแดดจากธรรมชาติโดยการผง่ึ แดดหรือผ่ึง ลมท้ิงไวจ้ นกว่าอาหารจะแห้ง ซงึ่ วธิ กี ารดังกลา่ วมักจะนยิ มใช้กนั โดยทวั่ ไป สามารถทำไดง้ ่ายๆไม่ต้อง ใช้เงนิ เยอะ แต่อาหารท่ีไดอ้ อกมาอาจจะคุณภาพทคี่ อ่ นขา้ งตา่ สาเหตเุ ป็นเพราะว่าเราไมส่ ามารถ กำหนดหรอื ควบคุมแสงแดด และลมทจี่ ะทำใหอ้ าหารแหง้ ได้

 การพาความรอ้ น โดยมกี ารควบคมุ สภาวะแวดลอ้ มได้ วธิ ีการถนอมอาหารใหแ้ ห้งวธิ ีต่อมาคอื จะตอ้ งอาศัยหลักการนำความร้อน หรือหลกั การพาความร้อน การแผร่ งั สี ที่เราสามารถควบคมุ สภาวะแวดลอ้ มได้ ไม่วา่ จะเป็นการควบคมุ อุณหภูมิ ควบคุมความชื้น โดยมกี ารนำหลกั การทางวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีเข้ามาชว่ ย เชน่ การอบ การระเหย และการใช้ เมมเบรน แตถ่ ึงอยา่ งไรนั้นเราก็จะต้องเลือกใชว้ ิธีถนอมอาหารให้เหมาะสมกับอาหารแต่ละประเภท เพอื่ ใหอ้ าหารทผ่ี ่านกระบวนการทำให้แห้งแบบควบคมุ สภาวะแวดลอ้ มได้จะคงคุณค่าทางโภชนาการ เอาไวใ้ หไ้ ด้มากท่ีสุด ดังนั้นจึงทำใหอ้ าหารท่ีผ่านการถนอมอาหารวิธนี ีม้ คี ณุ ภาพนัน่ เอง 2. การใชค้ วามรอ้ น ต่อมาจะเปน็ การถนอมอาหารด้วยการใช้ความร้อนในการทำลายจลุ ินทรยี ์ และเอนไซม์ท่ีมีอยตู่ าม ธรรมชาตใิ นอาหาร แตก่ จ็ ะทำให้โปรตีนเปล่ียนสภาพไปด้วย โดยการถนอมอาหารโดยใช้ความรอ้ น และแบง่ ไดเ้ ป็น 2 วธิ ี คือ  การใชค้ วามรอ้ นระดบั พลาสเจอรไ์ รซ์ (Pasteurization) สำหรบั วิธีการถนอมอาหารนจ้ี ะเป็นกระบวนการทใ่ี ช้ความรอ้ นที่ไม่รนุ แรง โดยอุณหภมู ิทีใ่ ช้จะตา่ กว่า 100 องศาเซลเซียส เพอื่ ยดื อายุของอาหารให้อย่ไู ด้นานขนึ้ หลายวนั โดยเหมาะสำหรบั อาหารประเภท นา้ ผลไม้ และนม เป็นต้น  การใชค้ วามรอ้ นระดบั สเตอรไิ ลซ์ (Sterilization) และวธิ กี ารถนอมอาหารด้วยการใชค้ วามร้อนระดับสเตอรไิ ลซน์ ้ี เป็นการทำให้อาหารปราศจากเชื้อโรค ทเี่ ปน็ อันตรายต่อผ้บู รโิ ภค และทำลายจลุ ินทรีย์ หรอื สปอร์ อันเป็นสาเหตทุ ำใหเ้ กิดการเนา่ เสยี ซึง่ สามารถที่จะเจรญิ เติบโตในอาหารได้ท่ีอุณหภมู ใิ นการเกบ็ รักษาตามปกติ และไมต่ ้องแชเ่ ย็น โดย ความรอ้ นในการสเตอริไลซจ์ ะสูงกวา่ จุดเดือด คือประมาณ 100-130 องศาเซลเซียส วิธีน้จี ึงเป็นวิธีที่ มปี ระสทิ ธภิ าพสงู เชน่ UHT (Ultra High Temperature) โดยจะใช้อณุ หภมู ิ 135-150 องศา เซลเซียส เป็นเวลา 1-4 วินาที เปน็ ต้น

3. การใชค้ วามเยน็ ถนอมอาหารทะเลด้วยการแช่เยน็ ให้ถึงจุดเยือกแขง็ การถนอมอาหารด้วยการใช้ความเยน็ น้ัน เป็นการลดอุณหภูมขิ องอาหารให้ต่าลงมากว่า 10 องศา เซลเซียสเพือ่ ทำให้กระบวนการ Metabolism ทเ่ี ป็นการเจริญเตบิ โตของจุลินทรีย์รวมทง้ั เอนไซม์ เกดิ ได้ช้าลง จึงช่วยยบั ยงั้ การเจริญเติบโตของจุลนิ ทรีย์ สง่ ผลใหช้ ะลอการเนา่ เสีย และลดอตั ราการ เปล่ียนแปลงทางเคมีของอาหารลง โดยสามารถแบง่ วิธีถนอมอาหารด้วยการใช้ความเย็นได้ ดังนี้  แชเ่ ยน็ ควบคมุ อณุ หภมู ไิ วท้ ี่ ตา่ กวา่ –1°C ถงึ 8 °C สำหรบั วิธถี นอมอาหารด้วยการแช่เยน็ ไว้ในอณุ หภมู ิท่ีต่ากวา่ -1 ถึง 8 °C เพือ่ ชว่ ยชะลอการ เกดิ ปฏกิ ิรยิ าทางชวี เคมี และทำใหจ้ ลุ นิ ทรยี ์เกิดการเปลี่ยนแปลงได้ชา้ ลง ดังนนั้ จงึ ทำใหค้ ุณค่าทาง โภชนาการเกิดการเปลยี่ นแปลงน้อยที่สุด และนอกจากการแช่เย็นแล้วยงั มกี ารใชว้ ิธีการแปรรูป อย่างเชน่ การหมัก หรอื การฉายรังสี รว่ มอกี ด้วย  แชเ่ ยน็ ใหถ้ งึ จดุ เยอื กแขง็ การถนอมอาหารวิธีตอ่ มาเปน็ การนำอาหารไปแช่เย็นใหถ้ ึงจุดเยอื กแขง็ หรือเป็นการลดอณุ หภมู ขิ อง อาหารใหต้ ่าลงกว่าจดุ เยอื กแข็ง และอย่างทท่ี ราบกนั ดวี ่าภายในอาหารกจ็ ะมสี ว่ นประกอบของน้าอยู่ ดว้ ย จึงทำให้นา้ ท่ีอยใู่ นอาหารเปล่ียนสภาพไปเป็นน้าแขง็ โดยวิธีนจี้ ะเป็นการตรึงนา้ กับนา้ แขง็ และ ความเข้มข้นของตวั ทำละลายในนา้ ท่ียงั ไม่แข็งตวั จะสง่ ผลทำให้ค่า วอเตอรแ์ อคทีวิต้ี (aw: Water Activity) หรอื อตั ราสว่ นความดันไอของนา้ ในอาหารตอ่ ความดันไอของน้าบริสุทธิ์ท่มี ีอุณหภมู ิและ

ความดันเดียวกันลดลง จงึ ทำใหจ้ ลุ นิ ทรยี ์ไม่สามารถนำน้ามาใช้ในการเจริญเตบิ โตได้ โดยอาหารท่ี นยิ มถนอมอาหารด้วยวิธแี ช่เยน็ ให้ถึงจดุ เยือกแข็ง ได้แก่ ก้งุ หอย ปู ปลา เปน็ ต้น 4. การหมกั ดองอาหาร วธิ ีการถนอมอาหารดว้ ยการหมักดอง เปน็ กระบวนการทจี่ ะทำให้จลุ นิ ทรียเ์ กดิ การยอ่ ยสลาย คาร์โบไฮเดรตหรอื สารอื่นๆภายใต้สภาวะทม่ี ีหรือไม่มอี ากาศ โดยจะมีความแตกต่างจากการถนอม อาหารประเภทอื่นๆ ทมี่ กี ารทำลายจุลินทรียแ์ ละเอนไซมธ์ รรมชาติทอ่ี ยภู่ ายในอาหาร ซ่ึงการถนอม อาหารด้วยการหมักดองจะส่งผลทำใหค้ ่า pH ในอาหารลดตา่ ลง เพ่ือเป็นการป้องกนั ไมใ่ ห้ เชอื้ จุลนิ ทรียเ์ จริญเติบโตได้ ซ่ึงในปจั จุบันสามารถพบอาหารหมักดองได้ทว่ั ไปเช่น กิมจิ นัตโตะ และ เตา้ เจ้ียว เป็นต้น 5. การใชส้ ารเคมใี นการถนอมอาหาร การถนอมอาหารดว้ ยการใช้สารเคมี มีจดุ ประสงคเ์ พอ่ื ยืดอายกุ ารเกบ็ รกั ษาอาหารให้อยูน่ านขน้ึ โดยมี ผลยบั ย้งั การเน่าเสียเน่ืองจากจุลินทรยี ์ สารเคมีทม่ี ีฤทธ์ิยับยั้งการเจรญิ ของจลุ ินทรยี ์ ได้แก่ เกลอื นา้ ตาล กรด สารกันเสีย สารกันหืน วธิ เี กบ็ ถนอมอาหารทสี่ ามารถคงคณุ คา่ ทางโภชนาการไวไ้ ด้ วธิ ีเก็บถนอมอาหารนนั้ กม็ ีหลากหลายวธิ ี เช่น การเก็บถนอมอาหารสด อาหารแหง้ อาหารท่ีผา่ นการ ปรงุ มาแลว้ โดยอาหารแต่ละประเภทก็จะมีวธิ ีการถนอมอาหารท่แี ตกตา่ งกนั โดยจะมีการถนอมอาหาร อยา่ งไรนั้นมาดูกันเลย การถนอมอาหารสด สำหรบั การถนอมอาหารสด จะเป็นการเก็บรกั ษาความสดใหมข่ องวัตถุดบิ ต่างๆทใ่ี ชป้ ระกอบอาหาร ทง้ั ผกั ผลไม้ รวมถงึ เน้ือสัตว์ชนิดตา่ งๆให้อยู่ได้นาน และคงคุณภาพ การเกบ็ ถนอมอาหารสดที่ถูกวิธี นน้ั จะชว่ ยทำให้เราสามารถนำอาหารสดที่เก็บเอาไวก้ ลบั มาใชเ้ พอื่ ปรงุ อาหาร หรือรับประทานได้ อย่างปลอดภยั โดยอาหารสดควรเกบ็ ไว้ในกลอ่ งหรือบรรจุภัณฑ์ที่มฝี าปิดสนทิ ป้องกันอากาศและ ความช้ืนเขา้ ออกได้ อยา่ งกลอ่ งถนอมอาหาร Super Lock ทจี่ ะช่วยล็อกความสดใหมข่ องอาหารคุณ ไดย้ าวนานข้ึน และ กลอ่ งถนอมอาหารรุ่นใหมอ่ ยา่ ง Freshy Box ทม่ี าพรอ้ มกับนวัตกรรมทีจ่ ะช่วย คงความสดไดน้ านกวา่ รนุ่ อนื่ ๆถงึ 2 เทา่

1.การเกบ็ ถนอมผกั สด การถนอมอาหารสดประเภทผกั สด สำหรับการถนอมอาหารประเภทผกั สดนน้ั ข้ันแรกในการถนอมผกั สดให้เราทำการล้างผักใหส้ ะอาด และเชด็ ดว้ ยทชิ ชู่หรือผา้ สะอาดให้แห้ง แลว้ นำไปใส่กล่องถนอมอาหารแลว้ ปดิ ฝาใหส้ นิทก่อนนำไปแช่ ตู้เย็นในอณุ หภูมติ ่า ซง่ึ ตูเ้ ย็นจะชว่ ยรักษาคณุ ภาพและความปลอดภัยของอาหารได้ สิ่งสำคญั คือความ เยน็ นั้นจะช่วยชะลอการเจริญเติบโตของแบคทเี รียและลดการเนา่ เสยี ของผักสดได้ 2.การเกบ็ ถนอมเนอ้ื สตั ว์ การถนอมอาหารสดประเภทเนอื้ สตั ว์ การเก็บถนอมอาหารประเภทเน้ือสตั ว์ ควรจะนำเนื้อสตั วไ์ ปแชใ่ นช่องฟรีซ โดยใหอ้ ยทู่ ี่อุณหภมู ิ ระหว่าง -18 °C ถงึ -22 °C แตก่ ่อนจะนำเน้อื สัตวไ์ ปแชใ่ นช่องฟรีซนัน้ จะตอ้ งทำการห่นั แบง่ เนื้อสัตวใ์ ส่ในถงุ ซปิ ล็อกแลว้ ทำการกดเน้ือสัตวใ์ หม้ ีความแบนเพ่อื ที่ความเย็นจะได้กระจายตวั ได้อยา่ ง ท่วั ถึง หลังจากนัน้ นำใสใ่ นภาชนะที่มีฝาปิดแนบสนิท ซ่ึงการถนอมอาหารทถ่ี ูกวิธจี ะมผี ลอยา่ งยิ่ง สำหรบั เน้อื สตั ว์ เพราะไมเ่ ช่นนั้นอาจทำใหเ้ นอ้ื สัตวม์ ีรสชาติท่ีไม่ดีและเน่าเสยี ได้ 3.การเกบ็ ถนอมไข่ วิธถี นอมอาหารประเภทไขใ่ ห้อย่ไู ด้นาน เชื่อวา่ ไข่ เปน็ หนงึ่ ในอาหารท่ีทกุ บ้านต้องมีตดิ ครัวอย่างแน่นอน โดยเราสามารถถนอมอาหาร ประเภทนไี้ ด้ง่ายๆ ดว้ ยการเลือกใช้กลอ่ งเก็บไข่ทป่ี ลอดภัยไรส้ ารก่อมะเร็ง มีเทคโนโลยีไมโค รแบน สามารถป้องกนั เชอ้ื ราและแบคทเี รียได้ จึงชว่ ยยดื อายุและถนอมไขใ่ ห้อยู่ได้นานขึ้น โดย

สามารถเก็บไขล่ งในกลอ่ งไดแ้ บบไมต่ ้องลา้ งก่อน หลังจากนั้นนำเขา้ ไปเกบ็ รกั ษาเอาไว้ในตู้เย็นทม่ี ี อุณหภมู ติ า่ กวา่ 10 °C นอกจากนย้ี ังสามารถเข้าไปดู Tip & Tricks วิธีดูไขเ่ สียไดง้ า่ ยๆในบทความ ทเ่ี รานำมาฝากกันด้วยคะ่ 4.การเกบ็ ถนอมผลไม้ วธิ กี ารถนอมอาหารสดประเภทผลไม้ และตอ่ มาเป็นการถนอมอาหารสดประเภทผลไม้ โดยเริ่มแรกวิธีเกบ็ ผลไม้ คือเราจะต้องร้เู สียก่อนว่า ผลไม้แต่ละชนิดควรจะมวี ิธีการถนอมอาหารและต้องจัดเกบ็ ในอณุ หภมู ิทเ่ี ทา่ ไหร่ เพราะผลไม้แต่ละ ชนิดมคี วามตอ้ งการอณุ หภูมใิ นการยดื อายทุ ี่แตกต่างกนั โดยสามารถแบ่งได้ ดังน้ี  ผลไมก้ ลมุ่ แรกทีค่ วรเก็บในตเู้ ยน็ ทีอ่ ุณหภมู ิ 15 ° C การถนอมอาหารประเภทผลไม้ที่จะต้องเก็บในตเู้ ยน็ ที่มอี ณุ หภมู ิ 15 ° C ไดแ้ ก่ แตงโม ฝรงั่ มงั คุด ลองกอง นอ้ ยหน่า กระทอ้ น โดยก่อนนำเขา้ ตู้เยน็ ควรจะต้องเกบ็ แยกประเภทของผลไมแ้ ต่ละชนิดให้ เรยี บรอ้ ย และเลอื กเก็บไว้ในกล่องพลาสติกทีม่ ีฝาปิดลอ็ กแนบสนทิ แล้วนำเข้าไปแชใ่ นตูเ้ ยน็  ผลไม้อีกกลุ่มหนง่ึ ทคี่ วรเกบ็ ไว้ในอณุ หภูมิตา่ สดุ ที่ 2 ° C และการถนอมอาหารประเภทผลไมท้ ี่ควรเก็บไว้ในตู้เยน็ ทีม่ ีอุณหภมู ติ า่ สุดท่ี 2 ° C ไดแ้ ก่ ลำไย ลิน้ จ่ี เปน็ ตน้ โดยการถนอมผลไมท้ ้ังสองชนิดนี้ มวี ิธคี ลา้ ยกนั น่นั คือ การแกะเอาเปลือก และเมล็ดของ ผลไม้ออกกอ่ น หลังจากนนั้ ใหน้ ำเนื้อผลไม้ท่แี กะแล้วเอาไปเกบ็ ใสใ่ นกล่องถนอมอาหารและปดิ ฝาล็อก ใหส้ นิทแล้วนำเข้าไปแชใ่ นตู้เย็นเชน่ เดียวกัน

การถนอมอาหารแหง้ การถนอมอาหารแห้งนน้ั เป็นหน่งึ ในการแปรรปู อาหารให้สามารถเกบ็ รกั ษาและยดื อายอุ าหารไดน้ าน ขึ้นกว่าเดิม โดยเราสามารถแบง่ วิธีการถนอมอาหารแห้งได้หลากหลายวธิ ี จะมกี ารถนอมอาหารแหง้ อยา่ งไรบ้างมาดูกนั วธิ กี ารถนอมอาหารแหง้ สำหรับวธิ กี ารถนอมอาหารแหง้ หลักๆแล้วจะเป็นการนำอาหารไปผา่ นกระบวนการตากแหง้ หรือ อบแหง้ เพือ่ ชว่ ยลดปรมิ าณความชนื้ ออกจากอาหารใหอ้ ย่ตู ่ากว่าจดุ ทจ่ี ุลนิ ทรีย์จะสามารถเจรญิ เตบิ โต ได้ ดงั นัน้ จงึ ทำใหเ้ ราสามารถถนอมอาหารแหง้ เหลา่ นี้ไดโ้ ดยทย่ี ังคงคุณคา่ ทางโภชนาการอาหารอยู่ และช่วยลดความชืน้ ท่อี าจส่งผลทำใหก้ ลน่ิ หรอื รสชาติอาหารเปล่ียนไปได้ ซ่งึ เราจะขอกล่าวถึงวธิ ถี นอม อาหารแหง้ ทค่ี นท่ัวไปนิยมใชก้ นั ดังน้ี  วิธธี รรมชาติ สำหรับการถนอมอาหารแห้งด้วยวิธธี รรมชาติ เป็นวธิ ีถนอมอาหารทเ่ี ชื่อว่านิยมกันเป็นอันดับตน้ ๆและ ใช้กนั มาอย่างยาวนาน เพราะไม่ตอ้ งใชท้ นุ เยอะ เพียงแคน่ ำอาหารทีต่ ้องการถนอมอาหารไปวางผงึ่ กบั แสงแดดหรือลม ซงึ่ เป็นแหลง่ พลงั งานความรอ้ นทไี่ ด้จากแสงอาทิตย์ ไม่วา่ ใครก็สามารถทำได้ แต่ อยา่ งที่ทราบกนั ดวี ่าเราไม่สามารถควบคุมทัง้ แสงแดด หรอื ลมอนั เปน็ ปัจจัยหลักที่จะทำให้อาหารแห้ง ได้ ดงั น้ันอาหารทใ่ี ชว้ ธิ ีการถนอมอาหารดว้ ยวธิ ีธรรมชาติอาจจะมีคุณภาพทคี่ อ่ นขา้ งตา่  เคร่ืองมอื อบแหง้ ต่อมาเปน็ วิธีการถนอมอาหารดว้ ยการใชเ้ ครื่องมือในการอบแห้ง ซึง่ ได้รับความนิยมไมแ่ พก้ ับการ ถนอมอาหารด้วยวิธีธรรมชาติเลยค่ะ เพราะว่าในยุคสมัยน้ีเราสามารถหาซอื้ เครือ่ งมอื ทีใ่ ช้ถนอม อาหารไดง้ ่ายมากๆ และยังกำหนดอัตราความเรว็ ในการถนอมอาหารให้แหง้ ได้ดว้ ย โดยเครอื่ งมือทีใ่ ช้ ในการอบแหง้ ไดแ้ ก่ ไมโครเวฟ เตาอบ เครอื่ งอบแหง้ เป็นต้น  รมควัน และขอปดิ ทา้ ยดว้ ยวิธีการถนอมอาหารแห้งด้วยการรมควนั เรม่ิ ด้วยการตง้ั เตาใส่ถา่ นและจดุ ไฟทำให้ เกดิ ความรอ้ น หลงั จากนั้นนำอาหารท่ตี ้องการถนอมอาหารไปวางไวบ้ นตะแกรงให้อย่เู หนือกอง ไฟ ซึ่งจะมีควันลอยออกมาจากเตาสัมผสั กบั อาหาร หรอื ที่เรียกว่าการรมควันนั่นเอง

ประเภทของอาหารแหง้ และการถนอมอาหาร หลงั จากทท่ี ราบวธิ กี ารถนอมอาหารแหง้ กนั ไปเป็นท่ีเรยี บรอ้ ยแล้ว ต่อมากจ็ ะขอแนะนำประเภทของ อาหารแหง้ และการถนอมอาหารให้ทุกคนได้ทราบกัน  ข้าวสาร ถนอมอาหารประเภทขา้ วสารด้วยกลอ่ งสุญญากาศ สำหรบั ขา้ วสารเป็นส่ิงที่คนไทยอยา่ งเรานิยมรบั ประทานกัน และทุกบา้ นกจ็ ะมตี ิดครัวเอาไวเ้ สมอ โดย วิธีการถนอมอาหารหรือเก็บรักษาขา้ วสารน้ันก็ไม่ได้ยงุ่ ยาก เพียงแคน่ ำขา้ วสารไปเก็บในกลอ่ ง สญุ ญากาศทมี่ ฝี าปิดล็อกแนบสนทิ สามารถป้องกันมดและมอดเขา้ ไปได้ ทำให้สามารถชว่ ยเก็บถนอม อาหารประเภทขา้ วสารไดน้ านมากกวา่ 2 เดือน

 2.การเกบ็ ไวใ้ นชอ่ งเย็น ถนอมอาหารประเภทกระเทยี มได้ด้วยการเก็บกระเทียมใส่ไวใ้ นลิ้นชักตเู้ ย็นแต่ตอ้ งเกบ็ ไว้ในภาชนะ ปดิ ฝาสนทิ จะชว่ ยรักษาความชื้นให้คงท่ี หรอื สำหรับกระเทยี มท่ีแยกเป็นกลีบกส็ ามารถเก็บไวใ้ น ต้เู ยน็ นานได้ถึง 2 สปั ดาห์  3.การทำกระเทยี มอบแหง้ สามารถถนอมอาหารประเภทกระเทยี มดว้ ยการแปรรูปใหเ้ ป็นกระเทยี มอบแหง้ เพยี งแคน่ ำกระเทียมที่ ปอกเปลอื กแลว้ ไปใสไ่ ว้ในเครอ่ื งขจัดนา้ แล้วนำกระเทียมน้ันเข้าเตาอบ แล้วอบที่อุณหภมู ิประมาณ 115 องศาเซลเซียส สำหรับกระเทียมอบแห้งนั้นอยู่ไดใ้ นอุณหภมู ิหอ้ งตราบใดทีเ่ กบ็ ไวใ้ นภาชนะที่ ปิดสนิท 4.ใสก่ ระเทยี มไวใ้ นน้ามนั มาถึงการถนอมอาหารประเภทกระเทียมวิธสี ดุ ทา้ ย ทำได้ง่ายๆเพียงแค่นำกระเทียมแหง้ ที่ห่ันเปน็ ชน้ิ และต้องการทำใหก้ ระเทยี มนั้นมีรสชาติอร่อยขน้ึ ใส่ลงในโหลแกว้ ตามดว้ ยการเทนา้ มนั มะกอกลงไป ให้ทว่ ม ซ่ึงส่วนผสมทีไ่ ด้นสี้ ามารถนำไปประกอบอาหารหรอื ทำสลัดเดรสซ่งิ ได้  ถ่วั ตา่ งๆ การถนอมอาหารแหง้ ประเภทถว่ั ควรเลอื กเกบ็ ให้อย่ใู นบรรจภุ ณั ฑ์ที่มฝี าปิดสนทิ และถ้าบรรจใุ น ซองฟอยลไ์ ด้จะย่งิ ดี เพราะสามารถป้องกันไม่ให้ความชืน้ จากภายนอกผ่านเข้าไปได้ แต่ถา้ เก็บในซอง พลาสตกิ กต็ ้องดใู ห้แนใ่ จวา่ ไมม่ ีรอยรว่ั

กล่องถนอมอาหาร การเกบ็ ถนอมอาหารประเภททปี่ รงุ สำเรจ็ ถกู สขุ อนามยั ถนอมอาหารที่ปรุงสกุ แลว้ ให้เก็บได้นาน ถูกสขุ อนามัย สำหรับการเกบ็ ถนอมอาหารทป่ี รงุ สุกแลว้ หรอื การเก็บรกั ษาอาหารปรงุ สำเร็จควรเก็บเข้าตู้เย็นหลังจาก ปรุงอาหารเสร็จแล้วภายใน 1 – 2 ชว่ั โมง เพ่ือป้องกนั จลุ นิ ทรีย์ทีอ่ าจจะปนเปื้อนและเจริญเติบโตใน อาหาร และถ้าตอ้ งการจะถนอมอาหารไวใ้ ห้เก็บได้นานข้ึนกส็ ามารถนำไปอุน่ ให้ร้อนและทำใหเ้ ย็น อยา่ งรวดเรว็ โดยแชใ่ นน้าเย็นหรือหล่อด้วยนา้ ทีไ่ หลจากก๊อก เพ่อื ฆา่ จลุ นิ ทรีย์ท่ีปนเปื้อนอยู่และทำให้ ตูเ้ ยน็ ของเราไม่ตอ้ งทำงานหนักเกินไป แล้วค่อยนำมาเก็บในตเู้ ย็นหรือชอ่ งฟรีซ และสง่ิ สำคัญในการเกบ็ ถนอมอาหารประเภทที่ปรงุ สำเรจ็ แลว้ ควรเลือกใสใ่ นภาชนะท่ีสะอาดและมีฝา ปดิ อยา่ งกลอ่ งถนอมอาหารทไี่ มโครแบน (Microban) ซง่ึ จะชว่ ยยับย้ังเช้อื ราและเชอ้ื แบคทเี รีย ทำให้ เรามน่ั ใจไดว้ า่ ภาชนะสามารถปกป้องอาหารจากแบคทีเรยี ภายนอกได้ และมเี ทคโนโลยีพเิ ศษลอ็ ก 2 ช้ัน ทำใหอ้ ากาศไม่สามารถผ่านเขา้ ออกได้ จึงถนอมอาหารไดย้ าวนานกวา่ กลอ่ งท่ัวไป เม่ือตอ้ งการจะ นำกลับมารับประทานก็สามารถเอาเข้าไมโครเวฟได้ ท่ีสำคัญคือผลิตจากพลาสติก PP (Polypropylene) ทีป่ ราศจากสารกอ่ มะเรง็ โดยในหัวข้อนเ้ี ราก็ไดน้ ำวิธีเก็บรักษาและถนอมอาหารที่ ปรุงสำเร็จแล้วแบบง่ายๆ มาใหท้ กุ คนลองนำไปทำตามกนั ดู 3วธิ ีดังนี้

1. เลอื กกลอ่ งถนอมอาหารทแ่ี บง่ เปน็ สดั สว่ น ถนอมอาหารทีป่ รงุ สุกแล้วดว้ ยการเก็บใส่กลอ่ งแบง่ เป็นสัดส่วน สำหรบั การแปรรูปการถนอมอาหารทีป่ รุงสำเรจ็ แลว้ ควรจะเลอื กกล่องใส่อาหารท่ีแบง่ เป็นสัดสว่ น เพราะนอกจากจะชว่ ยให้สะดวกต่อการถนอมอาหารหรืองา่ ยตอ่ การจัดเก็บในตู้เย็นแล้ว ยงั ชว่ ยเกบ็ อาหารทม่ี คี วามชน้ื ไมใ่ หไ้ ม่หกเลอะเทอะหรือไหลไปปนกบั อาหารแหง้ นั่นเอง 2. แยกผกั ลวกไวเ้ ฉพาะ วิธีถนอมอาหารผกั ที่ปรงุ สำเร็จแล้วหรอื เรียกวา่ “ผกั ลวก” โดยหลังจากท่เี รานำผักไปลวกเสร็จแลว้ ให้ ทำการเตรียมกลอ่ งที่ใส่นา้ เย็นจดั เอาไว้และนำผกั ลวกไปนอ็ คน้าเย็นสักคร่หู นงึ่ สาเหตุทีต่ ้องทำเชน่ นี้ก็ เพราะต้องการใหผ้ ักลวกมีอุณหภูมิที่เยน็ ตัวลงและยงั คงคุณค่าทางโภชนาการ มีสีท่ดี นู ่ารับประทาน ตามด้วยการตักผักลวกออกจากนา้ เยน็ แล้วนำไปสะเด็ดนา้ ออก แลว้ ใชม้ ดี ตัดบรเิ วณรากของผักออก ต่อมาใหท้ ำการแยกใบออกจากลำตน้ จากนัน้ ใช้มีดห่นั แบ่งผกั ลวกตามความเหมาะสมนำไปจัดวาง เรียงกันภายในกลอ่ งสุญญากาศโดยอาจจะแผ่ใหผ้ ักลวกกระจายทวั่ กลอ่ งเพ่อื ทจี่ ะได้รบั ความเย็นท่ี ท่วั ถงึ หลังจากนั้นใหท้ ำการปิดฝาแลว้ นำเขา้ ช่องฟรีซ โดยวธิ ีนี้จะชว่ ยทำใหเ้ ราถนอมอาหารประเภท ผักลวกได้นานข้ึนค่ะ

3. ของทอดรอใหเ้ ยน็ จงึ คอ่ ยนำมาใสก่ ลอ่ ง และวธิ ถี นอมอาหารท่ปี รงุ สุกประเภทของทอด สามารถทำได้ง่ายๆ เพียงแค่ตักของทอดข้นึ จากกระทะ แลว้ นำไปพักไว้บนตะแกรงรอให้เยน็ ตัวลงจนหายรอ้ น เพอื่ ไม่ให้ไอจากความร้อนของอาหารระเหย ออกมาเป็นน้าในระหวา่ งทเี่ ก็บใสภ่ าชนะ ไมเ่ ช่นนั้นของทอดจะไมก่ รอบและเสยี รสชาติ ซงึ่ เมอ่ื มั่นใจ ว่าของทอดเย็นตัวลงแลว้ ใหท้ ำการตักใส่ในกลอ่ งถนอมอาหารแล้วปดิ ฝาให้สนทิ หลังจากน้นั นำไป เกบ็ ในตู้เย็นเมอื่ ต้องการจะนำมารบั ประทานกแ็ คน่ ำไปอุ่นให้รอ้ น เพยี งเทา่ น้ีก็ชว่ ยถนอมอาหาร ประเภทของทอดให้สามารถเก็บได้นานข้นึ แลว้ ค่ะ ข้อสรุปสาระ ดๆี !!! ดงั น้ันจะเหน็ ไดว้ า่ การถนอมอาหารเปน็ วธิ ที ช่ี ว่ ยยดื อายขุ องอาหารสด อาหารแหง้ อาหารปรงุ สำเรจ็ และ อาหารประเภทอน่ื ๆไดด้ ี และมหี ลกั การในการถนอมอาหารทหี่ ลากหลาย ทำใหส้ ามารถเกบ็ รกั ษา อาหารไดน้ าน รวมถงึ ยงั มใี หเ้ ราเลอื กใชถ้ นอมอาหารไดต้ ามความเหมาะสมของอาหารแตล่ ะประเภท นอกจากนกี้ ารถนอมอาหารยงั ชว่ ยใหอ้ าหารคงคุณคา่ ทางโภชนาการและมปี รมิ าณใกลเ้ คียงกบั ของเดมิ ไมใ่ หเ้ กดิ การเนา่ เสยี งา่ ย ตงั้ แตว่ ธิ ที งี่ า่ ยทสี่ ดุ อยา่ งการนำอาหารเกบ็ ใสใ่ นกลอ่ งสุญญากาศแลว้ เขา้ ไป เกบ็ ในตเู้ ย็น จนถงึ วธิ ีการถนอมอาหารดว้ ยการแปรรปู ใหแ้ หง้ หรอื ใชค้ วามรอ้ น และการใชค้ วามเยน็ ในการยดื อายขุ องอาหาร หวงั ว่าบทความนจี้ ะมปี ระโยชนก์ บั ทกุ ทา่ น และสามารถนำไปปรบั ใชก้ ับการ ถนอมอาหารทบ่ี า้ นไดอ้ กี ดว้ ย


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook