แผนการสอนเรื่อง โรคเบาหวาน

แบบบนั ทกึ แผนการใหส้ ุขศึกษา เอกสาร สธ. 23 แผนการสอนเรอ่ื ง โรคเบาหวาน วตั ถปุ ระสงค์ ผสู้ อน 1. นายสรุ ิยนั ถุงพดุ ซา (พยาบาลวชิ าชีพชำนาญการ) 1.เพ่อื ให้กลุม่ เปา้ หมายมีความรู้เรือ่ งโรคเบาหวาน 2. นายกติ ติรัตน์ หน่อขดั 2.เพอ่ื ให้กลมุ่ เป้าหมายมคี วามเข้าใจเร่ืองโรคเบาหวาน 3. นายคเณชา ดวงจันทร์ 3.เพอ่ื ให้กลมุ่ เปา้ หมายสามารถนำความรทู้ ่ไี ดไ้ ปใชใ้ นชวี ิตประจำวันได้ ผู้รบั การสอน แกนนำชุมชนและอสม. จำนวน 60 คน ประชากรกลุ่มอายุ 35 ปขี ้นึ ไป ซงึ่ อาศัยอยใู่ นเขตพน้ื ท่รี บั ผดิ ชอบของ รพ.สต.ทา่ ข้าม หมู่ 1,2,3,4,5 และหมู่ 6 ตำบลทา่ ขา้ ม อำเภอสามพราน จงั หวัดนครปฐม จำนวน 6,961 คน สถานที่ โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตำบล ตำบลทา่ ขา้ ม อำเภอสามพราน จงั หวดั นครปฐม ระยะเวลา วนั ที่……………….เดอื น………………………….. พ.ศ. 2565 ความคดิ รวบยอด จุดประสงค์เชงิ พฤติกรรม เนอื้ หา กิจกรรมการสอน ส่ือการสอน การวดั และการประเมนิ ผล โรคเบาหวานเป็นโรคเรื้อรัง ขน้ั นำ ที่เกิดจากความผิดปกติในการ 1.กล่าวทักทาย ทำหนา้ ทขี่ องอนิ ซลู นิ หรอื จาก 2.กิจกรรมสานสัมพันธ์โดย ความบกพร่องของตับทำให้เม ทำท่ากายบริหารเบื้องต้น ตาบอริซึมของคาร์โบไฮเดรต และกจิ กรรมสนั ทนาการ ผิดปกติมีผลให้ระดับน้ำตาล 3.ช้ี แ จ ง ร า ย ล ะ เ อ ี ย ด กลูโคสในเลือด (น้ำตาลใน จุดประสงค์การเรียนรู้และ เลือด) สูงขึ้นนจนเกินความ กิจกรรมการเรยี นรู้ สามารถท่ีไตจะเก็บกักไว้ได้ 4.ให้กลุ่มเป้าหมาย ทำ โรคเบาหวานบางทีเกิดข้ึนโดย แบบทดสอบกอ่ นเรยี น ไม่มีอาการอะไรบ่งบอกค่อยๆ ก่อตัวข้ึนอย่างเงียบๆ หาก ไม่ได้รับการตรวจระดับน้ำตาล

ในเลือดก็จะไม่ทราบว่าเป็น เบาหวาน จนกระทั้งโรคดำเนิน ไปมากแล้วจึงรู้ตัวแต่บางคร้ัง ผู้ปว่ ยมาพบแพทย์เน่ืองจากมี โรคแทรกซ้อนมากขึ้น โดยท่ี ตนเองไม่รู้ตัวมาก่อนเลยว่า เป็นเบาหวาน ซึ่งหากปล่อยไว้ บางรายอาจอันตรายถึงชีวิต ทางคณะผู้จัดทำโครงการจึงมี ค ว า ม ต ้ อ ง ก า ร ส ่ ง เ ส ร ิ ม ใ ห้ สุขภาพของแกนนำประชาชน และ อสม.ในพื้นที่ รพ.สต.ท่า ข้าม อ.สามพราน จ.นครปฐม ให้มีความรู้ ความเข้าใจถึง โรคเบาหวานกับการป้องกัน โรคเบาหวานได้ดีขึ้น อีกท้ัง สามารถนำความรู้ที่ได้ไปปรับ ใช้ในชวี ติ ประจำวนั ได้ ความคิดรวบยอด จดุ ประสงค์เชงิ พฤตกิ รรม เน้ือหา กจิ กรรมการสอน สื่อการสอน การวดั และการประเมินผล กลมุ่ เป้าหมายร้อยละ 80 1.กลมุ่ เปา้ หมายสามารถบอก -ผู้ป่วยโรคเบาหวาน หมายถึง ขน้ั สอน 1.กระดาษ ปากกา สามารถบอกความหมาย ของโรคเบาหวานไดอ้ ย่าง ความหมายของโรคเบาหวาน บุคคลที่ได้รับการวินิจฉัยจาก 1.แจกเอกสารการเรียนรู้ 2.ใบความรู้เรอื่ ง ถูกต้อง ได้ แพทย์ว่าเป็นโรคเบาหวาน ซ่ึงไม่ -ใบความรเู้ รอื่ ง ความหมาย โรคเบาหวาน สามารถควบคุมระดบั น้ำตาลใน โรคเบาหวาน 3.แผ่นพับเรื่อง เลือดได้โดยมีปรมิ าณน้ำตาลใน -แผนพบั เรอื่ ง โรคเบาหวาน โรคเบาหวาน

เลือดมากกวา่ 126 มิลลิกรมั ตอ่ 2.ชมวดี ที ศั นเ์ ร่ือง 4.สือ่ วีดทิ ศั น์เร่อื ง โรคเบาหวาน เดซลิ ิตร โรคเบาหวาน 5.สอ่ื E-book เรอ่ื ง โรคเบาหวาน -โรคเบาหวาน (Diabetes) คือ 3.สอ่ื E-book เร่ือง โรคที่เกิดจากความผิดปกติของ โรคเบาหวาน การทำงานของฮอรโ์ มนทชี่ ื่อว่า อิน 4.ผู้สอนบรรยายเน้ือหาใบ สุลิน (Insulin) ซึ่งโดยปกติแล้ว งานเร่ือง ความหมาย ร่างกายของคนเราจำเป็นต้องมีอิน โรคเบาหวาน สลุ ิน เพอ่ื นำน้ำตาลในกระแสเลือด 5.ถามตอบระหวา่ งการ ไปเลี้ยงอวัยวะต่าง ๆ ของร่างกาย เรียนการสอนเพอ่ื ให้เกดิ โดยเฉพาะสมองและกล้ามเนื้อ ใน องค์ความรู้ ภาวะที่อินสุลินมีความผิดปกติ ไม่ ว่าจะเป็นการลดลงของปริมาณอิน สุลินในร่างกาย หรือการที่อวัยวะ ต่าง ๆ ของร่างกายตอบสนองต่อ อินสุลินลดลง (หรือที่เรียกว่า ภาวะดื้ออินสุลิน) จะทำให้ร่างกาย ไม่สามารถนำน้ำตาลที่อยู่ใน กระแสเลือดไปใช้ได้อย่างเต็ม ประสิทธิภาพ ทำให้มีปริมาณ น้ำตาลคงเหลือในกระแสเลือด มากกว่าปกติ

ความคิดรวบยอด จดุ ประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรม เน้ือหา กจิ กรรมการสอน สอื่ การสอน การวดั และการประเมินผล 2.กลุ่มเป้าหมาย สามารถ -สาเหตุของโรคเบาหวาน เกิด 1.แจกเอกสารการเรยี นรู้ 1.ใบความรู้เรอ่ื ง กลุ่มเป้าหมายร้อยละ 80 อธิบายสาเหตุและอาการ จากการที่ระดับน้ำตาลในกระแส -ใบความรู้เรื่อง สาเหตุและ สาเหตแุ ละอาการ สามารถอธิบายสาเหตุและ โรคเบาหวานได้ เลือดสูงมากขึ้นถึงระดับหนึ่ง จน อาการโรคเบาหวาน โรคเบาหวาน อาการโรคเบาหวาน ได้ ทำให้ไตดูดกลับน้ำตาลได้ไม่หมด -แผนพับเรือ่ ง โรคเบาหวาน 2.แผ่นพบั เร่อื ง อยา่ งถกู ตอ้ ง ซึ่งปกติไตจะมีหน้าที่ดูดกลับ 2.ชมวีดที ัศน์เร่อื ง โรคเบาหวาน น้ำตาลจากสารที่ถูกกรองจาก โรคเบาหวาน 3.ส ื ่ อ ว ี ด ิ ท ั ศ น์ เ ร ื ่ อ ง หน่วยไตไปใช้ ส่งผลให้มีน้ำตาลรั่ว 3.ส่ือ E-book เรื่อง โรคเบาหวาน ออกมากับปัสสาวะ จึงเป็นที่มา โรคเบาหวาน 4.สื่อ E-book เรื่อง ของคำว่า “โรคเบาหวาน” หาก 4.ผู้สอนบรรยายเนื้อหาใบ โรคเบาหวาน เราปล่อยให้เกิดภาวะเช่นนีไ้ ปนาน งานเรื่อง สาเหตุและอาการ ๆ โดยไม่ได้รับการรักษาอย่างถูก โรคเบาหวาน วิธี จะทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนท่ี 5.ถามตอบระหว่างการ เรียนการสอนเพื่อให้เกิด ร้ายแรงตามมาในท่ีสดุ องคค์ วามรู้ -ชนดิ ของโรคเบาหวาน 1.เบาหวานชนิดที่ 1 – เกิดจาก ภูมิคุ้มกันร่างกายทำลายเซลล์ สร้างอินสุลินในตับอ่อน ทำให้เกิด ภาวะขาดอินสุลนิ 2.เบาหวานชนิดที่ 2 – เกิดจาก ภาวะการลดลงของการสร้างอินสุ ลิน ร่วมกับภาวะดื้ออินสุลิน และ มักเปน็ กรรมพันธ์ุ

3.เบาหวานชนิดพิเศษ – สาเหตุ ของโรคเบาหวานชนิดนี้อาจเกิด จากความความผิดปกติของตับ อ่อน หรือเป็นโรคที่เกี่ยวกับการ ทำงานที่ผิดปกติของอินสุลินโดย กำเนิด 4.เบาหว านขณะตั้งครรภ ์ – เบาหวานชนิดนี้เกิดขึ้นขณะ ตั้งครรภ์และหายไปได้หลังคลอด บุตร แต่มีโอกาสเสี่ยงที่จะเกิด โรคเบาหวานชนดิ ท่ี 2 ในอนาคต -อาการโรคเบาหวาน -เบาหวานที่พบได้บ่อยที่สุด คือ เบาหวานชนิดที่ 2 สาเหตุของ โรคเบาหวานชนิดนี้เกิดจาก กรรมพันธุ์และการใช้ชีวิตประจำ วัน เช่น การรับประทานอาหาร ประเภทแปง้ ของหวานมากเกินไป ภาวะน้ำหนักเกิน อ้วนลงพุง การ ขยบั ร่างกายทีน่ ้อยลง ไม่ออกกำลัง กาย เปน็ ตน้ -เบาหวานชนิดน้ี มักเกิดในกล่มุ คน ที่มีอายุมากกว่า 30 ปีขึ้นไป อย่างไรก็ตาม โรคเบาหวานชนิดที่

2 พบว่าเกิดในกลุ่มคนที่มีอายุ น้อยลงเรื่อยๆ เช่น อายุ 20 – 30 ปี ซึ่งสัมพัทธ์กับการรับประทาน อาหารท่ีเป็นแป้ง ของหวาน หรือ การออกกำลังกายที่ลดลง และ โรคอ้วน ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่อายุยังน้อย มีโอกาสจะควบคุม อาการโรคได้ยากกว่า เกิดโรค แทรกซ้อนได้ง่ายกว่า และมักจะ เกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรงในช่วง อายุทนี่ อ้ ยกวา่ ความคิดรวบยอด จดุ ประสงค์เชิงพฤตกิ รรม เนื้อหา กิจกรรมการสอน ส่อื การสอน การวัดและการประเมินผล 3.กลุ่มเป้าหมายสามารถ -การปอ้ งกันโรคเบาหวาน 1.แจกเอกสารการเรียนรู้ 1.ใบความรู้เรอื่ ง การ กลุ่มเป้าหมายร้อยละ 80 อธบิ ายการปอ้ งกนั โรคและการ -โรคเบาหวานประเภทท่ี 1 แทบไม่ -ใบความรู้เร่ือง การป้องกัน ป้องกันโรคและการ สามารถอธิบายการป้องกัน ปฏ ิบัติตัว สำหรับผู้ป่ว ย สามารถป้องกันการเกิดของโรคได้ โ รคและการปฏ ิบัติตัว ปฏิบัติตัวสำหรบั ผปู้ ว่ ย โ ร ค เ บ า ห ว า น แ ล ะ ก า ร โรคเบาหวานได้ เพราะสาเหตุการเกิดมาจากปัจจัย สำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน โรคเบาหวาน ปฏิบัติตัวสำหรับผู้ป่วย ท่ีควบคุมไมไ่ ด้ -แผนพับเรื่อง การป้องกัน 2.แผน่ พับเร่ือง โ ร ค เ บ า ห ว า น ไ ด้ อ ย ่ า ง -โ ร ค เ บ า ห ว า น ป ร ะ เ ภ ท ท ี ่ 2 โ รคและการปฏ ิบัติตัว โรคเบาหวาน ถกู ต้อง สามารถป้องกันได้ด้ว ยการ สำหรบั ผูป้ ว่ ยโรคเบาหวาน 3.ส่ือวีดทิ ศั น์เรอ่ื ง ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดำเนิน 2.ชมวีดีทัศนเ์ รอื่ ง โรคเบาหวาน ชีวิตให้เหมาะสม โดยเฉพาะการ โรคเบาหวาน 4.สื่อ E-book เรื่อง เลือกรับประทานอาหาร การ 3.สอ่ื E-book เรือ่ ง โรคเบาหวาน ควบคุมน้ำหนักให้คงที่ และการ โรคเบาหวาน ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ การ

ป้องกันโรคเบาหวานสามารถทำได้ 4.ผู้สอนบรรยายเนื้อหาใบ ตามคำแนะนำต่อไปน้ี งานเรื่อง การป้องกันโรค 1.เน้นการรับประทานอาหารที่มี และการปฏิบัติตัวสำหรับ ประโยชน์และสารอาหารครบถ้วน ผู้ป่วยโรคเบาหวาน มีกากใยสูง เช่น ผัก ผลไม้ ธัญพืช 5.ถามตอบระหว่างการ ขา้ วกลอ้ ง ขนมปังโฮลวตี เรียนการสอนเพื่อให้เกิด 2.ระมัดระวังการรับประทาน องค์ความรู้ อาหารประเภทคาร์โบไฮเดรต อ า ห า ร ไ ข ม ั น ส ู ง ข น ม ห รื อ ข้ันสรุป เครื่องดื่มที่มีความหวาน โดยอาจ 1.ทำแบบทดสอบหลังเรียน ดื่มน้ำเปล่า ชา หรือกาแฟที่ไม่ใส่ 2.ผู้สอนร่วมกันสรุปองค์ น้ำตาล แทนน้ำผลไม้ และ ความรู้เรื่องโรคเบาหวาน รับประทานโยเกิร์ตแบบไม่เติม รว่ มกับผเู้ ข้าร่วมโครงการ น้ำตาล ผลไม้สด หรือถั่วชนิดต่าง ๆ เป็นของว่างระหวา่ งวัน 3.เ ล ื อ ก ร ั บ ป ร ะ ท า น เ น ื ้ อ ส ั ต ว์ ประเภทเนื้อขาวที่ไม่ติดมัน อย่าง ปลา ไก่ หรืออาหารทะเล แทน เนื้อสัตว์ประเภทเนื้อแดงหรือ ผลิตภณั ฑแ์ ปรรปู 4.ควรแบ่งมื้ออาหารหลักออกเป็น มื้อย่อย ๆ ในแต่ละวัน เพื่อช่วย รกั ษาความสมดุลของระดับน้ำตาล และฮอร์โมนอนิ ซูลิน

หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์และ การสบู บุหรี่ 5.ออกกำลังกายเป็นประจำเพ่ือ ชว่ ยเพมิ่ การเผาผลาญพลังงานของ ร่างกาย และลดระดับน้ำตาลใน เลือดลง นอกจากนี้ยังเพิ่มความ แข็งแรงให้กับหลอดเลือด หัวใจ และระบบไหลเวียนโลหิตให้ดี ยงิ่ ขึ้น -ก า ร ป ฏ ิ บ ั ต ิ ต ั ว ส ำ ห ร ั บ ผ ู ้ ป ่ ว ย โรคเบาหวาน 1.ควรด่ืมน้ำสะอาดมากกว่า 8 แก้ว ตอ่ วนั 2.ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนดรค เบาหวาน 3.รับประทานอาหารให้ตรงเวลา ครบ 3 มื้อ 4.ออกกำลังกายวันละ 30 นาที 5.รับประทานยาหรือฉีดยาตาม คำส่งั