CAIบทเรียนสื่อการสอน อาหารปลอดภัยในวัยรุ่นตอนกลาง

นายกติ ตริ ตั น์ หน่อขดั บทเรยี นคอมพวิ เตอรช์ ว่ ยสอน ผูส้ อน เรอื่ ง อาหารปลอดภยั ถกู หลกั โภชนาการ วยั รนุ่ ตอนกลาง (อายุ 14-17 ปี ) วชิ าโภชนศาสตรส์ าธารณสขุ สาขาวชิ าสาธารณสขุ ศาสตร ์ มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั นครปฐม Nakhon Pathom Rajabhat University อาเภอเมอื งนครปฐม จงั หวดั นครปฐม เขา้ สูร่ ะบบ

หนา้ หลกั คมู่ อื การใชบ้ ทเรยี น เอกสารอา้ งองิ ออกจากโปรแกรม วตั ถปุ ระสงค ์ ยนิ ดตี อ้ นรบั เนือ้ หาบทเรยี น เขา้ สู่บทเรยี นคอมพวิ เตอรช์ ว่ ยสอน เรอื่ ง อาหารปลอดภยั ถกู หลกั โภชนาการ แบบทดสอบ ขอ้ มูลผูจ้ ดั ทา วยั รนุ่ ตอนกลางร(อายุ 14-17 ปี ) รายวชิ าโภชนศาสตรส์ าธารณสขุ สาขาวชิ าสาธารณสขุ ศาสตร ์ ทปี่ รกึ ษา ผศ.ดร. ภารณี นิลกรณ์

วตั ถปุ ระสงคข์ องบทเรยี น • นักเรยี นมคี วามรแู ้ ละความเขา้ ใจในเนือ้ หาวชิ าและกจิ กรรมทไ่ี ดเ้ รยี นรู ้ ขอ้ 1 ขอ้ 2 • นักเรยี นมกี ารเรยี นรไู ้ ดต้ ามเป้ าหมายทตี่ ง้ั ไว ้ ขอ้ 3 ร • นักเรยี นมคี วามกระตอื รอื รน้ ในการเรยี นรทู ้ แ่ี ปลกใหม่และพรอ้ มยอมรบั การ เปลยี่ นแปลงตามสถานการณ์ นายกติ ตริ ตั น์ หน่อขดั • นักเรยี นมกี ารเรยี นรู ้ สามารถนาความรทู ้ ไ่ี ดไ้ ปใชใ้ นชวี ติ ประจาวนั ไดต้ าม ผูส้ อน เป้ าหมายทตี่ ง้ั ไว ้ ขอ้ 4

กรุณาเลอื กเนือ้ หาบทเรยี น 1.ความหมายและความสาคญั ร 5.ธงโภชนาการ ของโภชนาการตอ่ สขุ ภาพ 6.คารโ์ บไฮเดรต/โปรตนี /ไขมนั 2.ความเชอื่ และพฤตกิ รรม การบรโิ ภคอาหาร 7.วติ ามนิ /เกลอื แร/่ นา้ 3.อาหารและสารอาหาร 8.กราฟแสดงเกณฑอ์ า้ งองิ การ ทจ่ี าเป็ นชว่ งวยั ตา่ งๆ เจรญิ เตบิ โตของเด็กอายุ 6 - 19 ปี 4.โภชนบญั ญตั ิ 9 ประการ

1.ความหมายและความสาคญั ของ โภชนาการตอ่ สขุ ภาพ • อาหาร (Foods) คอื สง่ิ ทส่ี ามารถบรโิ ภคไดบ้ าบดั ความหวิ เสรมิ สรา้ งรา่ งกายใหเ้ ตบิ โตแข็งแรง • สารอาหาร (Nutrients) คอื เป็ นสารเคมซี งึ่ เป็ นองคป์ ระกอบใน อาหาร สารอาหารแตล่ ะชนิดอาจจะทาหนา้ ทไี่ ดม้ ากกวา่ 1 อย่าง • โภชนาการ (Nutrition) หมายถงึ กระบวนการศกึ ษาเกย่ี วกบั สารอาหาร และสารประกอบ ร• ในศตวรรษท่ี 20 ศกึ ษาถงึ บทบาทและผลของการรบั ประทานอาหาร ตอ่ สขุ ภาพและการเกดิ โรคมากขนึ้ • ปัญหาโภชนาการในศตวรรษที่ 21 ประเทศไทยอยูใ่ นระยะเปลยี่ น ผ่าน (Transition period) มที งั้ ปัญหาโภชนาการขาด และปัญหา โภชนาการเกนิ • ความสาคญั ระดบั บคุ คล ขนึ้ อยู่ อายุ เพศ รา่ งกาย จติ ใจ ประเพณี • ความสาคญั ระดบั ครอบครวั ขนึ้ อยู่ ความสมั พนั ธท์ างสายเลอื ด • ความสาคญั ระดบั ชมุ ชน ขนึ้ อยู่ การกระจายของอาหารในชมุ ชน • ความสาคญั ระดบั ประเทศ ขนึ้ อยู่ การผลติ การขาดทรพั ยากร

2.ความเชอื่ และพฤตกิ รรม การบรโิ ภคอาหาร • แนวคดิ ความเชอื่ เกยี่ วกบั การบรโิ ภคอาหาร ประเภททเี่ ชอื่ วา่ เป็ นอาหารทไี่ ม่ควร บรโิ ภค เชน่ ภาคเหนือหา้ มหญงิ ตง้ั ครรภก์ นิ ขา้ วตงั เชน่ หา้ มหญงิ มคี รรภก์ นิ กลว้ ย แฝดเพราะกลวั บตุ รทเี่ กดิ มาจะเป็ นลกู แฝดเหมอื นกลว้ ย • แนวคดิ เกยี่ วกบั พฤตกิ รรมการบรโิ ภคอาหาร โคลาซา (Kolasa 1981: 9-11, อา้ ง (วLสifนุeธsรtyี เlสeร)สี ขชุ อางตแติ 2ล่ 5ะ4บ3คุ :ค3รล3)ซเปงึ่ แ็ นบพบฤอตยกิา่ งรกรมารทดขี่ านึ้ เนอินยูก่ชบวัี ติแบนบีไ้ ดแรผ้ บันอกทิ าธรพดิ าลเจนาินก ถงึ ใน ชวี ติ ความเชอื่ เกยี่ วกบั อาหาร • แนวคดิ ความรเู ้ กยี่ วกบั การบรโิ ภคอาหาร การกนิ อาหารปรงุ ใหม่และใชช้ อ้ นกลาง ในการรบั ประทานอาหารรว่ มกนั หลกี เลยี่ งการรบั ประทานอาหารสกุ ๆดบิ ๆ หรอื อาหารรสจดั ของหมกั ดองหรอื อาหารใสส่ ฉี ูดฉาด

3.อาหารและสารอาหาร ทจี่ าเป็ นชว่ งวยั รนุ่ ตอนกลาง • วยั รนุ่ เป็ นวยั ทมี่ กี ารพฒั นาและการเจรญิ เตบิ โตอย่างรวดเรว็ จงึ ตอ้ งการอาหารทใี่ หส้ ารอาหารและพลงั งานสูง เด็กวยั นีม้ กั รบั ประทานอาหารไดม้ าก • อาหารของวยั รนุ่ ทสี่ าคญั คอื อาหารประเภทแป้ งเป็ นพนื้ ฐาน อดุ มดว้ ยผลไมแ้ ละผกั และมผี ลติ ภณั ฑโ์ ปรตนี และนมในปรมิ าณ รปานกลาง • วยั รนุ่ การรบั ประทานอาหารทม่ี ธี าตเุ หล็ก อย่างเพยี งพอ โดยเฉพาะเพศหญงิ ซง่ึ สญู เสยี ธาตเุ หล็กไปพรอ้ มประจาเดอื น • พฤตกิ รรมการบรโิ ภคอาหารของวยั รนุ่ ไทยในปัจจบุ นั เปลยี่ นแปลงไปอยา่ งมาก ทงั้ นีเ้ ป็ นเพราะสภาพสงั คมวฒั นธรรม และความเจรญิ กา้ วหนา้ ทางเทคโนโลยที ท่ี นั สมยั ขนึ้ ก็เปลย่ี นเป็ น การเลอื กรบั ประทานอาหารนอกบา้ น รบั ประทานอาหารจานด่วน (fast food) และเลอื กซอื้ อาหารสาเรจ็ รปู กนั มากขนึ้

4. โภชนบญั ญตั ิ 9 ประการ ร

5. ธงโภชนาการ ร ธงโภชนาการ คอื แนวทางการรบั ประทานอาหารท่ีใหค้ ณุ คา่ ทาง อาหารครบถว้ นกบั ความตอ้ งการของรา่ งกาย โดยการนาอาหาร หลกั 5 หมู่ มาจดั แบง่ ออกเป็นชนั้ ๆ ตามสดั สว่ น ปรมิ าณ และ ความหลากหลาย ท่ีควรรบั ประทานใน 1 วนั

6. คารโ์ บไฮเดรต/โปรตนี /ไขมนั ร

7.วติ ามนิ /เกลอื แร/่ นา้ ร

8.กราฟแสดงเกณฑอ์ า้ งองิ การ เจรญิ เตบิ โตของเด็กอายุ 6 - 19 ปี ร

แบบทดสอบ คาชแี้ จง 1. แบบทดสอบมที งั้ หมด 6 ขอ้ คาถาม เป็ นแบบทดสอบแบบปรนัย 2. ใหน้ ักเรยี นเลอื กคาตอบทถี่ กู ตอ้ งทสี่ ดุ เพยี งขอ้ เดยี ว 3. ตอบถกู ได ้ 1 คะแนน , ตอบผดิ ได ้ 0 คะแนน 4. ผ่านเกณฑ ์ คอื 4 คะแนน หากไม่ผ่านเกณฑ ์ สามารถกลบั มาทาแบบทดสอบใหม่ไดอ้ กี ครง้ั เรมิ่ ทาแบบทดสอบ

แบบทดสอบ 1.) ขอ้ ใดตอ่ ไปนีถ้ กู ตอ้ งทสี่ ดุ Nutrient คอื สารละลาย Nutrient คอื สารกอ่ มะเรง็ Nutrient คอื งดอาหาร Nutrient คอื สารอาหาร

แบบทดสอบ 2.) โภชนาการคอื อะไร กระบวนการศกึ ษาเกยี่ วกบั สารอาหารและสารประกอบในอาหาร สารเคมที ป่ี ระกอบในอาหาร การเปลย่ี นแปลงทางเคมใี นรา่ งกาย การบรโิ ภคอาหาร การยอ่ ย การดดู ซมึ

แบบทดสอบ 3.) ปัญหาการขาดสารอาหาร ไดแ้ ก่ การทานอาหารปรมิ าณนอ้ ย ทานอาหารไม่ตรงเวลา โรคขาดโปรตนี และพลงั งาน ระบบยอ่ ยไม่คอ่ ยดี

แบบทดสอบ 4.) ขา้ วควรกนิ วนั ละกที่ พั พตี ามธงโภชนาการ ขอ้ ใดถกู ตอ้ ง 8-12 ทพั พี 1-2 ทพั พี 3-4 ทพั พี 18-20 ทพั พี

แบบทดสอบ 5.) อาหารหลกั 5 หมู่ทสี่ าคญั คอื ขอ้ ใด หมู่ 1 โปรตนี ( เนือ้ สตั ว ์ ไข่ นม ถว่ั ) หมู่ 2 คารโ์ บไฮเดรต ( ขา้ ว แป้ ง น้าตาล เผอื ก มนั ) หมู่ 3 เกลอื แรห่ รอื แรธ่ าตุ ( พชื ผกั ) โปรตนี ,คารโ์ บไฮเดรต,เกลอื แร,่ วติ ามนิ ,ไขมนั

แบบทดสอบ 6.) อาหารหมู่ที่ 1 ขอ้ ใดถกู ตอ้ งทสี่ ดุ หมู่ 1 โปรตนี ( เนือ้ สตั ว ์ ไข่ นม ไขมนั ) หมู่ 1 ไขมนั ( ไขมนั จากพชื และสตั ว ์ ) หมู่ 1 โปรตนี ( เนือ้ สตั ว ์ ไข่ นม ถว่ั ) หมู่ 1 ไขมนั ( ไขมนั จากพชื สตั ว ์ ปลา กงุ ้ )

รวมคะแนน คะแนนทไี่ ด ้ 4 เรมิ่ สอบใหม่อกี ครง้ั ปิ ดหนา้ ตา่ งนี้

นายกติ ตริ ตั น์ หน่อขดั ประวตั ผิ ูจ้ ดั ทา ผูส้ อน ชอื่ นายกติ ตริ ตั น์ หน่อขดั ชอื่ เลน่ ตม้ั นักศกึ ษาสาขาวชิ าสาธารณสขุ ศาสตร ์ รายวชิ าโภชนศาสตรส์ าธารณสขุ มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั นครปฐม

เอกสารอา้ งองิ ครกู ฤษณา แกว้ พพิ ฒั น.์ (2564). ปัญหาทเี่ กดิ จากภาวะโภชนาการ, สบื คน้ เมอื่ 4 สงิ หาคม 2564.จากเว็บ file:///C:/Users/ADMINS/Desktop/mind ประไพศรี ศิรจิ กั รวาล. (2551). องคค์ วามรดู ้ า้ นโภชนศาสตร.์ คน้ หาเมอื่ 4 สงิ หาคม พ.ศ. 2564, จาก http://www.thaidietetics.org/wp-content/uploads/2017/09/ มหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมธริ าช สาขาวชิ าวทิ ยาศาสตรส์ ขุ ภาพ. 2552. โภชนศาสตร ์ สาธารณสขุ (Nutrition in health) หน่วยที่ 1-7. นนทบรุ :ี มหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมธริ าช. มหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมธริ าช สาขาวชิ าวทิ ยาศาสตรส์ ขุ ภาพ. (2561). โภชนศาสตร ์ สาธารณสขุ (Nutrition in health) หน่วยที่ 1-5. พมิ พค์ รง้ั ที่ 3. นนทบรุ :ี มหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมธริ าช. จากเว็บ http://www.thaischool1.in.th/_files_school/10106509/ จากเว็บ https://www.thaksinhospital.com/thaksin/hot.php

คมู่ อื การใชบ้ ทเรยี น 1 2 3ศกึ ษาวตั ถปุ ระสงค ์ บทเรยี น นักเรยี นสามารถเลน่ ศกึ ษาเนือ้ หาบทเรยี น เกมเพอื่ ความสนุก ตามหวั ขอ้ ทกี่ าหนดให ้ กอ่ นเขา้ สบู่ ทเรยี น 4 5นักเรยี นสามารถ นักเรยี นสามารถกดป่ มุ โฮ ศกึ ษาเอกสารอา้ งองิ มเพอื่ กลบั สหู่ นา้ เมนูหลกั แหลง่ ทมี่ าของขอ้ มูล เพอื่ ศกึ ษาในหวั ขอ้ ทสี่ นใจ